dr hab. Bo˙zena Wozna-Szczesniak Komputerowy skład tekstu

dr hab. Bo˙zena Wozna-Szczesniak Komputerowy skład tekstu

Latex
dr hab. Bożena Woźna-Szcześniak
Akademia im. Jan Długosza
[email protected]
Komputerowy skład tekstu
LATEX: Skorowidze
• Skorowidz można utworzyć za pomoca LATEX-a oraz
programu narz˛edziowego makeindex.
• Generować hasła do skorowidza można dopiero po
załadowaniu w preambule dokumentu pakietu o nazwie
makeidx:
\usepackage{makeidx}
oraz wstawieniu (także w obrebie
˛
preambuły) instrukcji:
\makeindex
• Hasło wstawiamy do skorowidza poleceniem:
\index{hasło}
gdzie hasło oznacza pozycje˛ w skorowidzu. Polecenie
\index{hasło} umieszczamy w pliku zródłowym
bezpośrednio w miejscu zwiazanym
˛
z określonym hasłem.
LATEX: Skorowidze
• Podczas przetwarzania pliku zródłowego przez LATEX-a
każda instrukcja \index powoduje, że do pliku
pomocniczego zostaje zapisana odpowiednia pozycja
skorowidza wraz z bieżacym
˛
numerem strony.
• Plik pomocniczy nosi te sama˛ nazwe˛ co główny plik
zródłowy, ma jednak rozszerzenie .idx.
• Plik .idx trzeba nastepnie
˛
przetworzyć programem
makeindex
makeindex plik
• Program makeindex tworzy posortowany skorowidz i
zapisuje go do pliku o nazwie identycznej z nazwa˛
głównego pliku zródłowego i o rozszerzeniu .ind.
LATEX: Skorowidze
• Aby skorowidz został właczony
˛
do dokumentu w miejscu
wystapienia
˛
polecenia:
\printindex
należy jeszcze raz przetworzyć plik zródłowy.
LATEX: Skorowidze
Przykład
\index{kot}
\index{kot!rudy}
\index{Sam@\textsl{Sam}}
\index{Lin@\textbf{Lin}}
\index{Cadiz@C\’adiz}
\index{Jenny|textbf}
\index{Joe|textit}
\index{kot|see{felis}}
Hasło
kot, 1
rudy, 3
Sam, 2
Lin, 7
Cádiz, 77
Jenny, 3
Joe, 5
kot, zob. felis
Uwagi
hasło pierwszego stopnia
hasło drugiego stopnia
hasło sformatowane
hasło sformatowane
poprawne sortowanie
formatowanie numeru strony
formatowanie numeru strony
relacja pomiedzy
˛
hasłam
LATEX: Skorowidze - przykłady1
Wejście
Patrz: {./lab/idx.tex}
Wyjście
Patrz: {./lab/idx.pdf}
1
Na podstawie: https://www.sharelatex.com/learn/Indices
LATEX: Skorowidze - przykłady2
Wejście
Patrz: {./lab/idx2.tex}
Wyjście
Patrz: {./lab/idx2.pdf}
2
Na podstawie: https://www.sharelatex.com/learn/Indices
LATEX: Skorowidze - przykłady3
Wejście
Patrz: {./lab/idx3.tex}
Wyjście
Patrz: {./lab/idx3.pdf}
3
Na podstawie: https://www.sharelatex.com/learn/Indices
LATEX: Skorowidze - przykłady4
Wejście
Patrz: {./lab/idx4.tex}
Wyjście
Patrz: {./lab/idx4.pdf}
4
Na podstawie: https://www.sharelatex.com/learn/Indices
LATEX: Skorowidze wielokrotne (ang. Multiple Indexes)
Wejście
\ documentclass { a r t i c l e }
\ u s e p a c k a g e { m u l t i n d } %% Z a m i a s t : \ u s e p a c k a g e { makeidx }
% Multiple Indexes
\ m a k e i n d e x { p r o g r a m s } %% z a m i a s t \ m a k e i n d e x
\ makeindex { a u t h o r s }
\ b e g i n { document }
Knuth \ i n d e x { a u t h o r s }{ Knuth }
i s t h e a u t h o r o f \ TeX \ i n d e x { p r o g r a m s }{TeX } .
...
Lamport \ i n d e x { a u t h o r s }{ Lamport } c r e a t e d \ LaTeX .
\ p r i n t i n d e x { p r o g r a m s }{ I n d e x o f P r o g r a m s }
\ p r i n t i n d e x { a u t h o r s }{ I n d e x o f A u t h o r s }
\ end { document }
LATEX: Skorowidze wielokrotne (ang. Multiple Indexes)
Aby utworzyć skorowidz wielokrotny:
• Napisz kod źródłowy LATEX-a zgodnie ze schematem z
poprzedniego slajdu.
• Skompiluj ten kod przy pomocy pdflatex
• Wykonaj polecenie
$ makeindex <nazwa skorowidza>:
• $ makeindex authors
• $ makeindex programs
• Skompiluj ponownie kod źródłowy LATEX-a przy pomocy
pdflatex
LATEX: Skorowidze - przykłady5
Wejście
Patrz: {./lab/idx5.tex}
Polecenia
• $pdflatex idx5
• $makeindex authors
• $makeindex programs
• $pdflatex idx5
Wyjście
Patrz: {./lab/idx5.pdf}
5
Na podstawie: https://www.sharelatex.com/learn/Indices
LATEX: Skorowidze wielokrotne (ang. Multiple Indexes)
Sterowanie skorowidzem
• \ index{<name>}{<entry>}
Tworzy indeks dla terminu(wejścia) <entry>.
• \ index{<name>}{<entry>!<subentry>}
Tworzy indeks dla terminu <subentry> zwiazanego
˛
z
wejściem <entry>
• \ index{<name>}{<entry>!<subentry>!<subsubentry>}
• \ index{<name>}{<entry>|see{<other entry>}}
• \ index{<name>}{<sorting entry> @{<printing entry>}
Spis literatury, czyli bibliografia
• Wiekszość
˛
prac inżynierskich, dyplomowych, naukowych
zawiera cytowania i bibliografie.
˛
• Bibliografia zwykle znajduje sie˛ na końcu pracy.
• Wpisy sa˛ postaci: <etykieta cytowania> <zawartość
bibliografii>.
• Bibliografie w różnych pracach moga˛ sie różnić.
• W LATEX styl bibliografii i etykiet jest wysoce konfigurowalny.
• Etykiety moga˛ być wyświetlane jako:
• cyfry
• nazwiska wraz rokiem
• ...
Przykład - z pisma: Autonomous Agent & Multi-Agent Systems
Verification of multi-agent systems (MAS) is an actively developing
field of research [7,8,14,24,25,30,47]. Several approaches based on
model checking [12,48] have been put forward for the verification of
MAS. Typically, they employ combinations of the epistemic logic
with either branching [8,30,43] or linear time temporal logic
[17,22,38]. Some approaches reduce the verification problem to the
one for plain temporal logic [6,22], while others treat typical MAS
modalities such as (distributed, common) knowledge as first-class
citizens and introduce novel algorithms for them [38,43].
Open Access This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License which
permits any use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and the source
are credited.
References
1. Abdulla, P. A., Bjesse, P., & Eén, N. (2000). Symbolic reachability analysis based on SAT-solvers. In
Proceedings of the 6th International Conference on Tools and Algorithms for the Construction and
Analysis of Systems (TACAS’00). Lecture Notes in Computer Science, (Vol. 1785, pp. 411–425). Berlin:
Springer.
2. Biere, A. (2008). PicoSAT essentials. Journal on Satisfiability Boolean Modeling and Computation
(JSAT), 4, 75–97.
3. Biere, A., Cimatti, A., Clarke, E., Fujita, M., & Zhu, Y. (1999). Symbolic model checking using SAT
procedures instead of BDDs. In Proceedings of the ACM/IEEE Design Automation Conference (DAC’99)
(pp. 317–320).
4. A. Biere, A. Cimatti, E. Clarke, & Y. Zhu. (1999). Symbolic model checking without BDDs. In Proceedings of the 5th International Conference on Tools and Algorithms for the Construction and Analysis of
Systems (TACAS’99). Lecture Notes in Computer Science (Vol. 1579, pp. 193–207). Berlin: Springer.
5. Biere, A., Heljanko, K., Junttila, T., Latvala, T., & Schuppan, V. (2006). Linear encodings of bounded
LTL model checking. Logical Methods in Computer Science, 2(5:5), 1–64.
6. R. Bordini, M. Fisher, C. Pardavila, W. Visser, & M. Wooldridge. (2003). Model checking multi-agent
programs with CASP. In Proceedings of the 15th International Conference on Computer Aided Verification
(CAV’03). Lecture Notes in Computer Science (Vol. 2725, pp. 110–113). Springer.
7. Bordini, R. H., Fisher, M., Wooldridge, M., & Visser, W. (2009). Property-based slicing for agent verification. Journal of Logic and Computation, 19(6), 1385–1425.
8. N. Bulling & W. Jamroga. (2010). Model checking agents with memory is harder than it seemed. In Proceedings of the 9th International Conference on Autonomous Agents and Multiagent Systems (AAMAS’10)
(pp. 633–640). International Foundation for Autonomous Agents and Multiagent Systems.
9. Cabodi, G., Camurati, P., & Quer, S. (2002). Can BDD compete with SAT solvers on bounded model
checking?. In Proceedings of the 39th Design Automation Conference (DAC’02) (pp. 117–122).
10. Chaum, D. (1988). The dining cryptographers problem: Unconditional sender and recipient untraceability.
Journal of Cryptology, 1(1), 65–75.
11. Clarke, E., Grumberg, O., & Hamaguchi, K. (1994). Another look at LTL model checking. In Proceedings
of the 6th International Conference on Computer Aided Verification (CAV’94). Lecture Notes in Computer
Science (Vol. 818, pp. 415–427). Berlin: Springer.
12. Clarke, E., Grumberg, O., & Peled, D. (1999). Model checking. Cambridge: MIT Press.
13. Copty, F., Fix, L., Fraer, R.., Giunchiglia, E., Kamhi, G.., Tacchella, A., & Vardi, M. (2001). Benefits of
bounded model checking at an industrial setting. In Proceedings of the 13th International Conference on
Computer Aided Verification (CAV’01). Lecture Notes in Computer Science (Vol. 2102, pp. 436–453).
Berlin: Springer.
14. Dennis, L. A., Fisher, M., Webster, M. P., & Bordini, R. H. (2012). Model checking agent programming
languages. Automated Software Engineering, 19(1), 5–63.
15. Etessami, K., & Holzmann, G. J. (2000). Optimizing büchi automata. In Proceedings of the 11th International Conference on Concurrency Theory (CONCUR’00). Lecture Notes in Computer Science (Vol.
1877, pp. 153–167). Berlin: Springer.
16. Fagin, R., Halpern, J. Y., Moses, Y., & Vardi, M. (1995). Reasoning about Knowledge. Cambridge: MIT
Press.
17. Gammie, P., & Meyden, R. (2004). MCK: Model checking the logic of knowledge. In Proceedings of
the 16th International Conference on Computer Aided Verification (CAV’04). Lecture Notes in Computer
Science (Vol. 3114, pp. 479–483). Berlin: Springer.
123
Porównanie: Etykiety cytowań jako numery
• Etykiety cytowań w postaci numerów sa˛ bardzo
kompaktowe.
• Etykiety cytowań w postaci numerów nie wnosza˛
bezpośredniej informacji o cytowanym źródle:
• Aby przekonać sie˛ co numer oznacza, trzeba iść do
bibliografii
• Niedogodność ta jednak znika, gdy cytowania sa˛
wyposażone w hiperłacza
˛
i przegladamy
˛
dokument w
postaci elektronicznjej
Porównanie: Etykiety cytowań jako nazwisko wraz z rokiem
• Etykiety cytowań w postaci nazwisko z rokiem sa˛ znacznie
dłuższe niż etykiety w postaci numerów, co może
przeszkadzać w czytaniu.
• Etykiety cytowań w postaci nazwisko z rokiem wnosza˛
bezpośrednia˛ informacje˛ o cytowanym źródle.
Porównanie
• Tradycyjnie, cytowania pojawiły sie˛ jako numery w tekście.
• Prawdopodobnie, aby utrzymać niskie koszty druku.
• Obecnie koszty druku nie maja˛ już wiekszego
˛
wpływu na
postać etykiet cytowań.
• Drukowanie jest tańsze.
• Wiele dokumentów publikuje sie˛ wyłacznie
˛
w formie
elektronicznej.
• Niektóre wydawnictwa / uniwersytety wymagaja˛
specyficznych stylów dla bibliografii.
• W AJD dla prac dyplomowych nie ma wymogów co do
stylu bibliografii.
Przykład
Źródło
The \LaTeX{} package was created by Leslie
Lamport~\cite{Lamport:94}
on top of Donald Knuth’s \TeX{}
program~\cite{Knuth:1990}.
Wynik
The LaTEX package was created by Leslie Lamport [Lamport 1994]
on top of Donald Knuth’s TEX program [Knuth 1990].
Spis literatury - metoda półautomatyczna
• Do przygotowania spisu literatury służy otoczenie
thebibliography. Każda pozycja w tym otoczeniu ma
postać polecenia:
\bibitem{etykieta}
• Etykiety można użyć do zacytowania w dokumencie tej
pozycji, czyli na przykład ksiażki:
˛
\cite{etykieta}
\begin{thebibliography}{1}
\bibitem{ShohamLeyton-book2009}
Yoav Shoham and Kevin Leyton-Brown.
\newblock {\em Multiagent systems: algorithmic,
game-theoretic, and logical foundations}.
\newblock Cambridge University Press, 2009.
\bibitem{weiss99}
G.~Weiss. \newblock {\em Multi-agent systems}.
\newblock MIT Press, 1999.
\bibitem{wooldridge02a}
M.~Wooldridge. \newblock {\em An introduction to
multi-agent systems}.\newblock John Wiley,
England, 2002.
\end{thebibliography}
Spis literatury - metoda półautomatyczna
• Otoczenie thebibliography ma jeden parametr, który
powinien zawierać tekst przynajmniej tak szeroki jak
najszersza etykieta ze spisu.
• W naszym przykładzie zapis 1 oznacza, ze numery pozycji
w spisie bed
˛ a˛ co najwyżej jednocyfrowe.
BibTex
• BibTeX jest narz˛edziem do automatycznego tworzenia
spisu literatury.
• BibTeX współpracuje z LATEX-em i korzysta z bazy
bibliograficznej (biblioteki), z której wybiera tylko te pozycje
bibliograficzne, które były cytowane w dokumencie.
• Baza bibliograficzna znajduje sie˛ w pliku .bib
Rodzaje rekordów bazy bibliograficznej
• @Article - artykuł z dziennika lub czasopisma.
• wymagane pola: author, title, journal, and year.
• pola opcjonalne: volume, number, pages, month, and note.
• @Book - ksiażka.
˛
• wymagane pola: author or editor, title, publisher, and year.
• pola opcjonalne: volume, number, series, . . . .
• @InProceedings - artykuł konferencyjny.
• wymagane pola: author, title, booktitle, publisher, and year.
• pola opcjonalne: pages, editor, volume, number, series, . . . .
• @Proceedings - materiały konferencyjne
• wymagane pola: title and year.
• pola opcjonalne: editor, volume, number, series,
organisation, . . . .
• @MastersThesis - praca magisterska
• wymagane pola: author, title, school, and year.
• pola opcjonalne: type, address, month, and note.
• @PhDThesis - praca doktorska
• wymagane pola: author, title, school, and year.
• pola opcjonalne: type, address, month, and note.
Rodzaje rekordów bazy bibliograficznej
• InBook – cz˛eść ksiażki
˛ (rozdział lub strony)
• pola wymagane: author lub editor, title, chapter lub pages,
publisher, year
• pola opcjonalne: volume lub number, series, type, address,
edition, month, note, key
• InCollection – cz˛eść ksiażki
˛ z własnym tytułem
• pola wymagane: author, title, booktitle, publisher, year
• pola opcjonalne: editor, volume lub number, series, type,
chapter, pages, address, edition, month, note, key
• TechReport – raport uczelni lub innej instytucji, zwykle
wchodzacy
˛ w skład numerowanej serii.
• pola wymagane: author, title, institution, year
• pola opcjonalne: editor, volume lub number, series,
address, month, organization, publisher, note, key
Rodzaje rekordów bazy bibliograficznej
• misc – publikacje nie pasujace
˛ do żadnego z powyższych
typów
• brak pól wymaganych
• pola opcjonalne: author, title, howpublished, month, year,
note, key
• unpublished – materiały niepublikowane
• pola wymagane: author, title, note
• pola opcjonalne: month, year, key
• manual – dokumentacja techniczna
• pola wymagane: title
• pola opcjonalne: author, organization, address, edition,
month, year, note, key
Rodzaje rekordów bazy bibliograficznej - przykłady
@Book{wooldridge2002,
title = {An introduction to multi-agent systems},
publisher = {John Wiley},
year = {2002},
author = {M. Wooldridge},
address = {England}
}
@Article{wooldridge97,
author = {M. Wooldridge},
title = {Agent-based software engineering},
journal = {{IEE} Proceedings Software
Engineering},
year = {1997},
volume = {144},
pages = {26--37},
number = {1}
}
Rodzaje rekordów bazy bibliograficznej - przykłady
@InProceedings{ woznazbrzezny05a,
author = {B. Wo{\’z}na and A. Zbrzezny},
title = {{Bounded Model Checking} for the
existential fragment of {TCTL} and
{Diagonal Timed Automata}},
booktitle = {Proceedings of the International
Workshop on Concurrency, Specification
and Programming (CS\&P’05)},
year = {2005},
editor = {Ludwik Czaja},
pages = {586--597},
publisher = {Warsaw University}
}
Rodzaje rekordów bazy bibliograficznej - przykłady
@TechReport{woznazbrzezny05-report,
author = {B. Wo{\’z}na and A. Zbrzezny},
title = {{Bounded Model Checking} for the
existential fragment of {TCTL} and
{Diagonal Timed Automata}},
institution = {{D}epartment of {C}omputer
{S}cience, {U}niversity {C}ollege {L}ondon},
year = {2005},
number = {RN/05/19},
address = {Gower Street,London WC1E 6BT,
United Kingdom},
month = aug
}
Rodzaje rekordów bazy bibliograficznej - przykłady
@InCollection{rao96,
author = {A.~S.~Rao},
title = {Decision Procedures for Propositional
Linear-Time {Belief-Desire-Intention}
Logics},
booktitle = {Intelligent Agents II (LNAI 1037)},
publisher = {Springer-Verlag},
year = {1996},
editor = {M.~Wooldridge and J.~P.~M{\"u}ller
and M.~Tambe},
pages = {33--48}
}
BibTex
• Format bibliografii zależy od specyfikacji szablonu
znajdujacej
˛ sie˛ w pliku o rozszerzeniu .bst, a jest
zapisywany do pliku o rozszerzeniu bbl.
• Do poprawnego sformatowania bibliografii i cytowań
konieczne jest przynajmniej trzykrotne przetworzenie
dokumentu LATEX-em. tj:
•
•
•
•
latex test.tex
latex test.tex
bibtex test.aux
latex test.tex
• Podczas przetwarzania pliku źródłowego przez LATEX-a,
każda instrukcja \cite powoduje, że do pliku
pomocniczego aux zostaje zapisana odpowiednia etykieta
z bazy bibliograficznej umieszczonej w pliku z
rozszerzeniem bib.
Standardowe style bibliograficzne
• plain - pozycje bibliograficzne sa˛ posortowane
alfabetycznie i ponumerowane,
• unsrt - pozycje bibliograficzne wystepuj
˛ a˛ w kolejności
cytowania i sa˛ ponumerowane,
• alpha - pozycje sa˛ posortowane, ale zamiast numerów
maja˛ etykiety typu Gu96,
• abbrv - format podobny do plain, ale imiona autorów,
nazwy miesiecy
˛ i nazwy czasopism sa˛ skracane.
Dołaczanie
˛
bazy bibliograficznej
• Dołaczenie
˛
bazy bibliograficznej do pliku źródłowego
nastepuje
˛
poprzez użycie polecenia bibliography, np.
\bibliography{plik}
gdzie plik to nazwa pliku z baza.
˛
• Wpisy, do których nie ma odniesienia w tekście, nie sa˛
właczane
˛
bibliografii.
• W jednym dokumencie LATEX-a można wykorzystać kilka
plików z bazami danych bibliograficznych, jednak należy to
zrobić podajac
˛ kolejno nazwy plików oddzielone
przecinkami w obrebie
˛
jednego polecenia bibliography.
• Plik stylu wskazujemy poleceniem bibliographystyle, np.
\bibliographystyle{abbrv}
Znaki specjalne
Token
#
$
%
&
~
_
^
{
}
\
Przeznaczenie
argument w makrodefinicjach
tryb matematyczny
komentarz
separator kolumn
twarda spacja
indeks dolny
indeks górny
poczatek
˛
grupy
koniec grupy
poczatek
˛
komendy
Komenda
\#
\$
\%
\&
\textasciitilde
\_
\textasciicircum
\{
\}
\textbackslash or
\backslash
Style czcionek
Style czcionek sa˛ opisane poprzez 3 parametry: rodzine˛
czcionek, krój oraz kształt.
Polecenia
Kształt:
\textup{upright}
\textit{italic}
\textsl{slanted}
\textsc{small cap}
Krój:
\textmd{medium}
\textbf{boldface}
Rodzina:
\textrm{roman}
\textsf{sans serif}
\texttt{typewriter}
upright
italic
slanted
SAMLL CAP
medium
boldface
roman
sans serif
typewriter
Style czcionek - przykłady
Kod
Pogrubione \textbf{słowo} i pogrubione \textbf litery.
Wykonanie
Pogrubione słowo i pogrubione litery.
Style czcionek - przykłady
Kod
Normalny tekst tutaj.
{% Rozpocz˛ecie grupy.
\bfseries
% Teraz mamy tekst pogrubiony.
Akapity pisane tekstem pogrubionym.
}% Koniec grupy.
Ponownie powrót do normalnego tekstu.
Wykonanie
Normalny tekst tutaj. Akapity pisane tekstem pogrubionym.
Ponownie powrót do normalnego tekstu.
Wyróżnianie
W LATEX-u wystepuje
˛
polecenie emph, które ma za zadanie
wyróżnić pewien tekst spośród pisanego.
\emph{\emph{Wyróżnienia}
w~tekście już wyróżnionym
sa˛ składane \emph{zwykłym}
krojem pisma.}
Wyróżnienia w tekście już
wyróżnionym sa˛ składane zwykłym
krojem pisma.
Symulacja maszynopisu - środowisko verbatim
Za pomoca˛ środowiska verbatim można symulować
maszynopis. Oznacza to, że LATEX bedzie
˛
składał tekst
pomiedzy
˛
\begin{verbatim} a \end{verbatim}
dosłownie, z zachowaniem odstepów,
˛
zmian wiersza oraz
oczywiście czcionki.
\begin{verbatim}
for( i=0 ; i<N ; i++ )
for( i=0 ; i<N ; i++ )
\end{verbatim}
Znaki diakrytyczne
pl.wikipedia.org/wiki/Znaki_diakrytyczne
• Znaki diakrytyczne to znaki graficzne używane w alfabetach i
innych systemach pisma, umieszczane nad, pod litera,˛ obok lub
wewnatrz
˛ niej, zmieniajace
˛ artykulacj˛e tej litery i tworzace
˛ przez
to nowa˛ liter˛e. W alfabetach sylabowych moga˛ zmienić
znaczenie całej sylaby.
• W j˛ezyku polskim jest dziewi˛eć liter tworzonych za pomoca˛
znaków diakrytycznych (litery diakrytyzowane, litery
diakrytyczne): a,˛ ć, e˛ , ł, ń, ó, ś, ź, ż.
• W składzie komputerowym cz˛esto do sprawdzania, czy dany
font posiada polskie litery diakrytyzowane, używa si˛e zdania:
"Zażółć g˛eśla˛ jaźń". Jest to najkrótsze znane zdanie, które
zawiera wszystkie polskie litery diakrytyzowane.
Znaki diakrytyczne
Wyjście
ó
ò
ô
õ
ö
ċ
š
ŏ
ō
ő
ş
o.
o
¯
Komenda
\’{o}
\‘{o}
\^{o}
\~{o}
\"{o}
\.{c}
\v{s}
\u{o}
\={o}
\H{o}
\c{s}
\d{o}
\b{o}
Znaczenie
akcent Grave
akcent Acute
akcent przeciagły
˛
tylda
Umlaut
akcent kropka
caron , check
breve akcent
macron
długi wegierski
˛
umlaut
Cedilla akcent
Dot-under akcent
Bar-under akcent
Znaki specjalne
Wyjście
å
Å
ł
Ł
ø
Ø
¿
¡
Komenda
\aa
\AA
\l
\L
\o
\O
¿
¡
Znaczenie
Skandynawskie a z kółkiem
Skandynawskie A z kółkiem
Polskie ł
Polskie Ł
Skandynawskie przekreślone o
Skandynawskie przekreślone O
Odwrócony znak zapytania
Odwrócony wykrzyknik
Ligatury
• Ligatury (spójki) to znaki graficzne, w których połaczono
˛
dwie
lub trzy litery.
• Wiekszosc ligatur tworzy sie ze wzgledów estetycznych lub
zwyczajowych. LATEX zna pi˛eć nast˛epujacych
˛
ligatur: ff fi fl ffi ffl
zamiast ff fi fl ffi ffl.
• LaTeX używa ligatur automatycznie. Można temu zapobiec,
miedzy znakami tworzacymi
˛
ligatur˛e wstawiajac
˛ instrukcje
\mbox{}:
• Wi˛ecej o ligaturach można poczytać na:
pl.wikipedia.org/wiki/Ligatura_(pismo)
Ligatury w powi˛ekszeniu
ff fi fl
Ligatury w powi˛ekszeniu
ffi ffl
Inne ligatury
Wyjście
œ
Œ
æ
Æ
ß
Komenda
\oe
\OE
\ae
\AE
\ss
Znaczenie
ligatura francuska
ligatura francuska
ligatura skandynawska
ligatura skandynawska
niemiecki ‘Eszett’
Cudzysłowy
• Znaku cudzysłowu " używa sie˛ inaczej niż na maszynie do
pisania. W publikacjach drukowanych różnie oznacza sie˛
poczatek
˛
i koniec cudzysłowu. Wystepuja także różnice w
sposobach oznaczania cudzysłowów w różnych jezykach.
˛
Dwa apostrofy ‘ otwieraja,
˛ a dwa apostrofy ’ zamykaja˛
LATEX-owy cudzysłów według reguł jezyka
˛
angielskiego:
Kod
“Please press the ‘x’ key.”
Wykonanie
“Please press the ‘x’ key.”
Cudzysłowy
• W jezyku
˛
polskim cudzysłów otwierajacy
˛ oznacza sie˛
dwoma przecinkami „ , natomiast zamykajacy
˛ – dwoma
apostrofami ”. Gdy zachodzi konieczność użycia
cudzysłowu w tekście już objetym
˛
cudzysłowem, to stosuje
sie˛ „cudzysłowy «francuskie»”, oznaczane w pliku
zródłowym znakami, odpowiednio, mniejszości << i
wiekszości
˛
>>.
Kod
,,Przechodz tylko po <<zebrach>>”!
Wykonanie
„Przechodz tylko po «zebrach»”!