Zawartość „Analect”
Transkrypt
Zawartość „Analect”
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science 1/1992 • Janusz Tazbir Polski barok wobec średniowiecza: między wzorcem a naganą • Irena Stasiewicz-Jasiukowa Wiedza filozoficzna narzędziem kształtowania światopoglądu i postaw życiowych polskiej szlachty wieku Oświecenia • Andrzej Bednarczyk System filozoficzno-lekarski Galena (130-200): pojęcie pneumy • Jerzy Dobrzycki n wymiarów historii astronomii • Barbara Kuźnicka Znaczenie roślin halucynogennych w polskich tradycjach kulturowych. Zarys problematyki • Ignacy Z. Siemion Podróż mineralogiczna Jana Jaśkiewicza • Wanda Grębecka Historia naturalna w Liceum Krzemienieckim (1805-1832) • Tadeusz Bieńkowski Człowiek i przyroda w polskiej refleksji literackiej i naukowej 2/1992 • Jerzy Starnawski Zarys dziejów katedr historii literatury polskiej w Uniwersytecie Lwowskim • Andrzej Bednarczyk System filozoficzno-lekarski Galena (130-200): pojęcie duszy • A. Hajkiewicz-Mochniej „Roczniki Chemii” w latach 1921-1939 • Michalina Dąbkowska Dzieje Zespołu Historii Chemii 1/1993 • Władimir Djakow Polskie słowianofilstwo i jego wpływ na slawistykę (koniec XVII w.-1939 r.) „Polish slavophilism” and its influence on Polish slavistic studies. (The editor’s note) • Stanisław Zięba Idea natury w XVII wieku (aspekt ekologiczny) The idea of nature in the 17-th century (ecological aspect). • Andrzej Bednarczyk System filozoficzno-lekarski Galena (130-200): pojęcie ciepła przyrodzonego i pneumy życiowej Galen’s philosophical-medial system: The concept of inborn heat and vital pneuma. • Ignacy Z. Siemion, Alicja Szastyńska-Siemion Praelectiones physicae experimentalis Ignacego Józefa Martinovicsa (1755-1795) Praelectiones physicae experimentalis by Ignatius Josephus Martinovics (1755-1795). • Rajmund Sołoniewicz Chemia w polskich uczelniach okresu międzywojennego. Katedry chemii nieorganicznej Chemistry in Polish schools of higher education between the two wars. Departments of inorganic chemistry. Spis zawartości za lata 1992-2016 1 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Krystyna Kabzińska Rola organizacji środowiskowych i muzeów w rozwoju historii chemii w Polsce 1918-1988 The role of professional associations and museums in the development of the history of chemistry in Poland 1918-1988. 2/1993 • Jerzy Starnawski Pokolenie wielkich humanistów polskich The generation of great Polish humanists. • Ryszard Jadczak Stanisław Leśniewski a Szkoła Lwowsko-Warszawska Stanislaus Leśniewski and the Lvov-Warsaw School. • Andrzej Bednarczyk System filozoficzno-lekarski Galena (130-200): pojęcia ciała homoiomerycznego i siły-zdolności Galen’s philosophical-medical system: the concept of homoeomeric part and dynamis. • Piotr Köhler Ankieta Józefa Rostafińskiego z 1883 roku dotycząca ludowego nazewnictwa i użytkowania roślin w Polsce The Józef Rostafinski’s inquiry concerning use of plants and their folk names in Poland held in 1883. • Michał Zgórzak Nauka – kultura – religia: na marginesie sesji naukowej „Wkład OO. Pijarów do nauki i kultury w Polsce XVIII-XIX wieku” Science-culture-religion: Reflections connected with the scientific session “The contribution of Fathers Piarists to Polish science and culture in 18th-19th centuries”. • Ignacy Z. Siemion O podróży rekonesansowej księcia Stanisława Poniatowskiego. Przyczynek do historii polsko-niemieckich kontaktów naukowych The reconnaissance travel of duke Stanisław Poniatowski. Comment on the history of Polish-German scientific contacts. • Roman Bugaj Hermetyzm w Polsce doby stanisławowskiej Hermetism during Stanislaus Augustus Poniatowski’s reign. 1/1994 • Ryszard Mączyński Żoliborski Konwikt Pijarów The Joli Bord Piarist Boarding School. • Józef Piłatowicz Spór o tytuł inżyniera w dwudziestoleciu międzywojennym A dispute over the engineer title (1918-1939). • Jan Piskurewicz Kontakty naukowe polsko-rumuńskie 1918-1939 The Polish-Romanian scientific relations 1918-1939. • Ryszard Jadczak Projekt przeniesienia się Kazimierza Twardowskiego ze Lwowa do Warszawy Project of Twardowski’s moving from Lvov to Warsaw. Spis zawartości za lata 1992-2016 2 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • John Mayow Badania nad saletrą i saletrowym duchem powietrza. Spalanie i oddychanie. Z łaciny przełożył oraz wstępem i komentarzami opatrzył Roman Bugaj A study on saltpetre and saltpetre’s air spirit. Combustion and breathing. Translation from the Latin, introduction and commentaries by Roman Bugaj. 2/1994 • Kajetan Kamieński Opis historyczny Konwiktu Warszawskiego księży pijarów. Z rękopisu do druku przygotował i przedmową opatrzył Ryszard Mączyński A historical description of the Piarist Boarding School in Warsaw. • Paweł Komorowski Archiwum Pijarów w Krakowie The Archives of Fathers Piarists in Cracow. • Michał Zgórzak Grzegorz z Arezzo i jego komentarz do Farsalii Lukana Gregory of Arezzo and his commentary on Lucan’s Pharsalia. • Dorota Kozłowska Wkład Leonarda Jaczewskiego w tworzenie nauki o wiecznej marzłoci Leonard Jaczewski’s contribution to the research on permafrost. • Anita Dłuska Adam Maksymilian Kitajewski (1789-1837) • ZacharJefimowicz Gielman Zarys historiografii chemii węglowodanów Essay of the historiography of chemistry of carbohydrates. • Stefan Zamecki Uwagi na temat historiografii dziedziny nauki Remarks on the historiography of the scientific field. 1/1995 • Andrzej Bednarczyk Asklepiades z Bitynii i szkoła metodyków Asclepiades of Bithynia and the methodist school of medicine. • Ignacy Z. Siemion Chemiczne i alchemiczne próby Jerzego Forstera Georg Forster’s chemical and alchemical activities. • Krystyna Kabzińska Prace Antoine Lavoisiera z dziedziny chemii roślinnej i zwierzęcej Antoine Lavoisier’s work on the plant and animal chemistry. • Roman Lutyński Kierunki rozwoju krakowskiej szkoły higieny Evolution of research programs and trends of Cracow school of hygiene. • Barbara Kuźnicka Dorobek historii farmacji w polskich realiach lat 1994-1994 The output of polish pharmacy in the Polish circumstances of 1990-1994. • Alicja Kulecka Spuścizny po uczonych jako materiał źródłowy do historii nauki The legacy of Polish scholars as a source for the history. • Zbigniew Janowicz Stanisław Kasznica (1874-1958) Spis zawartości za lata 1992-2016 3 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Stanisław Kasznica Autobiografia. Do druku przygotowała oraz wstępem opatrzyła Eleonora Kasznica The autobiography of professor Stanisław Kasznica. 2/1995 • Stanisław Salmonowicz Cesare Beccaria ( 1738-1794). Sylwetka i dzieło Cesare Beccaria ( 1738-1794). Silhouette and work. • Katarzyna Sójka-Zielińska Cesare Beccaria a ochrona praw człowieka w procesie karnym Cesare Beccaria – protection of human rights in criminal proceedings. • Mariusz Affek Idee humanitarne w czasopismach polskiego Oświecenia The humanitarian thought in the journals of Polish Enlightenment. • Paweł Komorowski Listy o studiowaniu i zastosowaniu historii Henry Bolingbroke’a Henry St. John Bolingbroke’s Letters on the study and use of history. • Teodozij Prysiażnyj Udział pijarów w rozwoju nauki i kultury na Ukrainie w XVII-XIX w. Contribution of Piarist fathers to the development of science and culture in Ukraine. • Józef Świeboda Problemy narodowościowe w szkolnictwie galicyjskim (1772-1818) National problems in Galicia’s educations. • Ignacy Z. Siemion O recepcji teorii Lavoisiera w Polsce The propagation of Lavoisier’s theory of combustion in Poland. • Roman Mierzecki Chemia w polskich uczelniach okresu międzywojennego Chemistry in Polish schools of higher education between the two war. Physical chemistry. 1/1996 • Stanisław Kasznica Władza. Do druku przygotował i wstępem opatrzył Paweł Czartoryski Power, ed. by Paweł Czartoryski • Vincenzo Cappeletti Po Galileuszu… After Galileo… • Michał Zgórzak Historia i polityka w komentarzu Grzegorza z Arezzo do Farsalii Lukana History and politics in the commentary by Gregory of Arezzo on Lucan’s Pharsalia. • Waldemar Voisé Aksjologia: Toruńska logika i aksjologia lat 1946-1950 po pół wieku Axiology: the Torun logic and axiology of 1946-1950 after half a century. • Alicja Zemanek, Krystyna Wasylikowa Historia botaniki i archeobotanika w poszukiwaniu danych o użytkowaniu roślin w średniowiecznym Krakowie History of botany and archeobotany in search of data on the uses of plants in medieval Cracow. Spis zawartości za lata 1992-2016 4 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Roman Mierzecki Spalanie i kalcynacja. Analiza wczesnych poglądów na przyczyny wzrostu ciężaru ciał Combustion and calcination. Analysis of early views on the causes of the increase in weight of substances. 2/1996 • Waldemar Voisé Tęsknota przekracza nadzieję • Tadeusz Bieńkowski Antyczna historia wynalazków w renesansowej refleksji The history of ancient inventors in intellectual conception of Renaissance. • Michał Zgórzak Wojna domowa – jej definicja, przyczyny i skutki w komentarzu Grzegorza z Arezzo do Farsalii Lukana Civil war its definition, reasons and consequences in the Gregory’s of Arezzo commentary on Lucan’s Pharsalia • Paweł Komorowski Koncepcja historii Williama Robertsona William Robertson’s conception of history. • Małgorzata Mikulska, Zdzisław Mikulski Początki oceanografii – Georges Fournier: Hydrographie Beginning of oceanography – Georges Fournier: Hydrographie. • Ignacy Siemion Prace chemiczne analityczne Baltazara Hacqueta The chemical works of Balthasar Hacquet. • Bożena Urbanek Opieka nad chorym na tle teoretycznych koncepcji europejskiej i polskiej medycy w I połowie XIX stulecia Patient care vis-a-vis the theoretical conceptions of European and Polish medicine in first half of the l9th century. • Sławomir Postek Dzieje Szkoły Pijarskiej w Łukowie 1701-1833 The history of the Piarist School at Łuków 1701-1833. • Konrad Rudnicki Z historii uniwersyteckiego obserwatorium astronomicznego we Lwowie From the history of university observatory in Lviv (Lvov). Dodatek specjalny do numeru 2/1996: Tematyka historyczna w „Rocznikach Chemii” i Wiadomościach Chemicznych” w okresie PRL (bibliografia analityczna) • Halina Lichocka Miejsce historii w czasopismach Polskiego Towarzystwa Chemicznego w okresie PRL The place of history in the journals of Polish Chemical Society in the period of Poland under communism. • Magdalena Szkudlarek-Żelazko Historiografia na łamach „Roczników Chemii” Historiography in “Roczniki Chemii” [Annals of Chemistry]. Spis zawartości za lata 1992-2016 5 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Elżbieta Zwidryn Problematyka historyczna w „Wiadomościach Chemicznych” Historical subject-matter in “Wiadomości Chemiczne” [Chemical News]. 1/1997 • Tadeusz Marian Nowak Problematyka wojskowa w wykładach jezuitów polskich: Oswalda Krugera ( 1633) i Faustyna Grodzickiego (1747) Military topics in the lectures of Polish Jesuits: Oswald Krüger (1633) and Faustyn Grodzicki (1747). • Jarosław Kurkowski Pijarzy w Werenowie i Lidzie ( 1735-1845) The Piarists at Werenowo and Lida (1735-1842). • Paweł Komorowski Kolegium i szkoła handlowa OO. Pijarów w dwudziestoleciu międzywojennym w Lidzie The Piarist college and school of commerce at Lida. • Gabriel Brzęk Pozauczelniane ośrodki nauk zoologicznych w Polsce od połowy XIX wieku do roku 1918 Centres of zoological sciences outside universities and other higher schools in Poland (from the middle of the l9th century till 1918). • Dominik Fijałkowski Historia Zakładu (Katedry) Systematyki i Geografii Roślin Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej w Lublinie The history of the Division (Chair) of Plant systematics and Geography of the Maria Sk3odowska-Curie University in Lublin. • Wilhelmina Iwanowska Od Kopernika do Wolszczana. Historia odkryć i współczesne badania astronomiczne Wszechświata From Copernicus to Wolszczan. • Konrad Rudnicki Jak zasada brzytwy Ockhama opóźniła o sto lat rozwój astronomii pozagalaktycznej How the Ockham’s Razor principle deleted for 100 years the development of the extragalactic astronomy. • Roman Mierzecki Wilhelm Konrad Roentgen. W stulecie wielkiego odkrycia Wilhelm Conrad Roentgen. The hundredth anniversary of the great discovery. 2/1997 • Michał Pędracki Przepisy prawne najstarszych „kodeksów” mezopotamskich, ustanawiające kary dla ludzi wolnych The regulations of the oldest Mesopotamian’s law “Codes” which established penalties for free men. • Tadeusz Marian Nowak Obraz ziemi lidzkiej na mapach XVI-XVIII w. The representation of the Lida region in Polish maps of the 16th-18th centuries. Spis zawartości za lata 1992-2016 6 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Mirella Kurkowska Edukacyjna rola „Dziennika Domowego” (1840-1848) na postawie analizy działu „Rozmaitości” The educational role of “Dziennik Domowy” (1840-1847) as seen the “Miscellanea” column. • Krystyna Kabzińska Pracownia chemiczna w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie (1876-1939) The chemistry laboratory at the Museum of Industry and Agriculture in Warsaw (1786-1939). • Janusz Goćkowski Tradycja a status uczonych Tradition and the status of scholars. • Gabriel Brzęk Straty wśród zoologów polskich w następstwie II wojny światowej Losses among Polish zoologists as a result of World War II. • Karol Starmach, (Jadwiga Siemińska) Notatka o profesorze T. Spiczakowie Katedrze Ichtiobiologii i Rybactwa UJ oraz Rybackiej Stacji Doświadczalnej UJ w Mydlnikach A note on prof. Teodor Spiczakow, the Chair of Ichtiology and Fischery of the Jagiellonian University, and the Jagiellonian University’s Experimental Fishery Plant at Mydlniki. • Dominik Fijałkowski Droga do wiedzy i stopni naukowych (autobiografia) The path to knowledge and scientific degrees. 1/1998 • Roman Mierzecki Echa odkrycia Polonu i Radu. Ogólnodostępne wykłady i prasa w latach 1898-1901 The discovery of Polonium and Radium in the Polish press 1898-1901. • Roman Bugaj Traktat Teofrasta z Erezos O ogniu Theophrastus’ treatise On Fire. • Jerzy Mioduszewski O przekonaniach leżących u źródeł matematyki On convictions lying at the sources of mathematics. • Paolo Galuzzi Grobowce Galileusza czyli o pośmiertnym życiu bohatera nauki The sepulchres of Galileo Galilei or about the posthumous life of the hero of science. • Stanisław Obirek SJ Swoista inkulturacja – jezuici i polski sarmatyzm Jesuits and Polish sarmatism – a specific case of inculturation. • Irena Stasiewicz-Jasiukowa Rola oświeconego katolicyzmu w rozwoju myśli naukowej i pedagogicznej we wczesnym polskim Oświeceniu The role of enlightened Catholicism in the development of scientific and pedagogic thought in the early Enlightenment period in Poland. • Ignacy Z. Siemion Andrzeja Trzcińskiego zasługi dla chemii w Polsce Andreas Trzcinski’s contribution to the development of chemistry in Poland. Spis zawartości za lata 1992-2016 7 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Antonio M. Amorim Da Costa Od medycznego nauczania w XVII w. do Portugalskiego Towarzystwa Chemicznego na początku XX w. From the medical instruction in the 17th century to the Portuguese Chemical Society in the early years of the 20th century. • Bolesław Orłowski Z pogranicza badań nad dorobkiem Wielkiej Emigracji. Jerzy Ręczyński (1805-1899) • Jadwiga Złotorzycka Profesor Rudolf Weigl (1883-1957) i jego Instytut Professor Rudolf Weigl (1883-1957) and his Institute. • Stanisław Werner Profesor Wacław Werner (1879-1948) The life of Professor Wacław Werner (1879-1948). 2/1998 • Małgorzata Frankowska-Terlecka Pojęcie filozofii u Jana z Meun: druga część Powieści o Róży Jean de Meun’s idea of philosophy: the second part of the Roman de la Rose • Tadeusz Marian Nowak Wartości poznawcze franciszkańskich wypraw do Azji Centralnej i Zachodniej w XIII i XIV wieku The value of knowledge gained from Franciscan expeditions to Central and Eastern Asia in the 13th and 14th century. • Irena Stasiewicz-Jasiukowa Recepcja poglądów Chrystiana Wolffa w środowiskach katolickich polskiego Oświecenia The reception of Christian Wolff’s views in the Catholic milieus of the Polish Enlightenment. • Paweł Komorowski Koncepcja historii Edwarda Gibbona Edward Gibbon’s conception of history. • Stanisław Marmuszewski Tradycja w życiu codziennym socjologów Tradition in sociologist’ everyday life. • Janusz Goćkowski Tożsamość i przystosowanie: dwa problemy socjologów polskich po II wojnie światowej Identity and adaptation: two problems of Polish sociologists after the Second World War. • Ignacy Z. Siemion Piotr Ernest Jan Scheffler XVII-wieczny gdańsko-warszawski przyrodnik i ekspert górniczy P.E.J. Scheffler, naturalist and mining expert, active in Gdansk and Warsaw in the 18th century. • Dorota Kozłowska Spuścizna naukowa Leonarda Jaczewskiego The scientific legacy of Leonard Jaczewski. • Gabriel Brzęk Włodzimierz Dzieduszycki. Życie i działalność Włodzimierz Dzieduszycki. Life and work. Spis zawartości za lata 1992-2016 8 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science 1/1999 • Irena Stasiewicz-Jasiukowa Jean Jacques Rousseau czy John Locke? Nad traktatem C. Pyrrhysa de Varille Jean Jacques Rousseau or John Locke? On the treatise of C. Pyrrhys de Varille. • Jarosław Kurkowski Dyskusja J.A. Załuskiego z J.A. Jabłonowskim o wartości i zadaniach polskiej historiografii The debate between J.A. Jabłonowski and J.A. Załuski on the value and tasks of Polish historiography. • Michał Pędracki Biblia jako źródło historyczne do dziejów Wschodu starożytnego w książkach szkolnych polskiego Oświecenia The Bible as a historical source in Polish school-books in the Age of Enlightenment. • Irena Łossowska Między historyzmem oświeceniowym a romantycznym. Rzecz o powieści Franciszka Salezego Jezierskiego Rzepicha Between the historicism of the Age of Enlightenment and of Romanticism. A study on the novel Rzepicha by Franciszek Salezy Jezierski. • Dorota Kozłowska, Wiesława Wernerowa Polscy twórcy kartografii Syberii w XIX wieku (w świetle materiałów bibliograficznych Bolesława Olszewicza) Poles in the cartography of Siberia in the 19th century (based on the bibliographic materials of Bolesław Olszewicz). • Gabriel Brzęk Udział Polaków w badaniach przyrody Syberii, a zwłaszcza Bajkału The participation of Poles in the exploration of the nature of Siberia, especially of the Baikal region. • Ignacy Z. Siemion O Kortumie Starszym Kortum-Senior. • Krystyna Kabzińska Zmiany w nauczaniu chemii w zreformowanych szkołach od I do III Rzeczypospolitej Changes in the teaching of chemistry in the reformed schools from the first to the third Republic of Poland. • Artur Nojszewski Losy pierwszej polskiej katedry filologii węgierskiej (lata 1952-1978) The history of the first Polish chair of Hungarian language and literature (1952-1978). 2/1999 • Józef Hurwic Czasopismo „Problemy” w polskim życiu intelektualnym po drugiej wojnie światowej The journal “Problemy” in Poland’s intellectual life after the Second World War. • Ignacy Z. Siemion Życiorysu Jana Jaśkiewicza epizod górniczy The mining episode in the biography of Jan Jaśkiewicz. • Zbigniew Przyrowski Ignacy Łukasiewicz w pamięci rodaków Ignacy Lukasiewicz as remembered by his compatriots. • Roman Mierzecki Przemysł naftowy w Polsce w XIX i XX wieku The oil industry in Poland in the 19th and 20th centuries. Spis zawartości za lata 1992-2016 9 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Jolanta Rodzoś Michał Janiszewski (1901-1984) geograf regionalny, kartograf i dydaktyk Michał Janiszewski (1901-1984), a specialist in regional geography, cartographer and teacher. • Andrzej Cichocki Feliks Polak (1901-1987). Chemik, technolog, wynalazca, pionier polskiej chemii zeolitów Feliks Polak (1901-1987). Chemist, technologist, inventor, pioneer of Polish zeolite chemistry. • Wanda Grębecka Obraz przyrody Polesia w powieściach Marii Rodziewiczówny The picture of nature in the novels of Maria Rodziewiczówna. • Danuta Rederowa Jan Ludwik Jastrzębski. Z życia naukowego Wielkiej Emigracji Jan Ludwik Jastrzębski (1804-1852). From the scientific life of the Great Emigration. 1/2000 • Ks. Ludwik Piechnik SJ Jezuici prowincji polskiej wobec projektu Ratio Studiorum w 1586 r. The Jesuits of the Polish province on the draft of Ratio Studiorum in 1586. • Ks. Eugeniusz Borowski Znane i nieznane źródła dotyczące ks. Jana Krzysztofa Kluka w zasobach akt Archiwum Diecezjalnego w Drohiczynie The known and unknown sources of information on the Rev. Jan Krzysztof Kluk from the Drohiczyn’s Diocese Archives. • Kazimierz Uszyński Ks. Krzysztof Kluk w zbiorach Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu The legacy of the Rev. Krzysztof Kluk as presented in the Museum of Agriculture at Ciechanowiec. • Zbigniew J. Wójcik Micellanea Klukowskie The miscellaneous works of Rev. Krzysztof Kluk. • Stanisław Litak Kartograficzne prace ks. Krzysztofa Kluka Cartographic works of the Rev. Krzysztof Kluk. • Jan Trynkowski Ks. Krzysztof Kluk a Gimnazjum Białostockie – pytania badawcze The Rev. Krzysztof Kluk and the Białystok Gymnasium: Research question. • Czesław Brodzicki Morowe powietrze w XVI wieku w Polsce i przeciwdziałanie jemu, zalecane przez Marcina Ruffusa z Wałcza, cyrulika i medyka łomżyńskiego The plague in 16th century Poland and the methods of counteracting it recommended by Marcin Ruffus of Wałcz, a surgeon and medic in the Łomża region. • Anna Trojanowska Monografie grzybów w farmakopeach polskich XIX i XX wieku Fungi in the Polish pharmacopoeias (19th-20th centuries). • Halina Lichocka Ignacy Mościcki – badacz praktycystyczny Ignacy Mościcki – the positivistic investigator. Spis zawartości za lata 1992-2016 10 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Jadwiga Złotorzycka Szkice z życia Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie Sketches from the life of the Jan Kazimierz University in Lwów. 2/2000 • Maria Magdalena Blombergowa Uczeni polscy rozstrzelani w Katyniu, Charkowie i Twerze Polish scientists among the victims of the Katyn, Kharkov and Twer massacre. • Irena Stasiewicz-Jasiukowa Zrozumieć sens historii. O profesor Zofii Libiszowskiej To understand the sense of history. On Professor Zofia Libiszowska. • Michał Pędracki Źródłowe podstawy opisu starożytnej Palestyny i Fenicji (Kanaanu) w książkach szkolnych polskiego Oświecenia The source basis for the description of ancient Palestine and Phoenicia (Canaan) in the textbooks of the Polish Enlightenment. • Ignacy Z. Siemion Jana Wilhelma Müllera dwie podróże badawcze na kresach Rzeczypospolitej Johann Wilhelm Müller is two research travels in the eastern provinces of l8th century Poland. • Tadeusz Marian Nowak Księdza Franciszka Paprockiego S.J. praca o historii wojen i wojskowości polskiej wydana w 1776 roku A study by Rev. Franciszek Paprocki, S.J., on the history of wars and the Polish military published in 1776. • Witold Sygocki Z dziejów Instytutu Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. Geneza From the history of the Institute for the History of Science of the Polish Academy of Science. Genesis. • Irena Turnau Technika polskiego krawiectwa od XIV do pierwszej połowy XIX wieku The technology of clothes-making in Poland from the 14th to the first half of the 19th century. • Tauras Mekas Polki ślad w litewskiej prasie farmaceutycznej okresu międzywojennego A Polish trace in Lithuanian pharmaceutical press of the interwar period. • Józef Hurwic Epistemofobia – niepokojące zjawisko na przełomie tysiącleci Epistemophobia – a disquieting phenomenon at the turn of the millennium. 1/2001 • Antoine Lavoisier Traktat podstawowy chemii (tom pierwszy i fragmenty drugiego – przełożył z oryginału Roman Mierzecki Traité élémentaire de chimie translated into Polish and edited by Roman Mierzecki. • Małgorzata Frankowska-Terlecka Koncepcja człowieka w poetyckiej wizji Bernarda Silvestris The concept of man in the poetic vision of Bernard Silvestris. Spis zawartości za lata 1992-2016 11 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Maria Magdalena Blombergowa Badania archeologiczne Juliana Talko-Hruncewicza na Ukrainie i na Zabajkalu The archeological research of Julian Talko-Hryncewicz in the Ukraine and the Trans-Baikal Region. • Jerzy Supady Działalność lekarska Juliana Talko-Hryncewicza The medical work of Julian Talko-Hryncewicz. • Andrzej Cichocki Działalność i osiągnięcia Katedry Zakładu Technologii Chemicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w latach 1951-1997 oraz związanych z nimi zespołów badawczych: Zespołu Sit Molekularnych i Adsorbentów (1970-1999), Zespołu Syntezy Zeolitów (1970-1987) i Zespołu Chemii Polimerów (1970-1999) The activity and achievements of the Chair and Department of Chemical Technology at the Jagiellonian University in Cracow (1951-1997), and of associated research teams: Team of Molecular Sieves and Adsorbents (1970-1999), Team of Synthesis of Zeolites (1970-1987) and Team of Chemistry of Polymers (1970-1999). 2/2001 • Witold Włodzimierz Głowacki Leszczyńskie druki z XVII w. o stosowaniu paru leków • Artur Kijas Historia w pracach profesora Witolda Włodzimierza Głowackiego History in the works of Professor Witold Włodzimierz Głowacki. • Anita Magowska Działalność naukowa prof. Witolda Włodzimierza Głowackiego The scholarly work of Professor Witold Włodzimierz Głowacki. • Jan Majewski Profesor W.W. Głowacki – aptekarz oraz działacz towarzystw farmaceutycznych Professor W.W. Głowacki – pharmacist and activist of pharmaceutical societies. • Roman Plackowski Profesor Witold Włodzimierz Głowacki jako pierwszy prezes Okręgowej Izby Aptekarskiej w Poznaniu po drugiej wojnie światowej Professor Witold Włodzimierz Głowacki as the first chairman of the Regional Pharmacists’ Chamber in Poznań after the Second World War. • Michał H. Umbreit Przyjaciele w rodzinie profesora W.W. Głowackiego The friends in the family of Professor W.W.Głowacki. • Ludwik Grzebień SJ Czy Stanisław Konarski SP był natchnieniem dla jezuitów w reformie szkolnictwa XVIII wieku? Was Stanisław Konarski, Sch.P, an inspiration for the Jesuits in their educational reforms of the 18th century? • Ignacy Z. Siemion Wokół nauczania chemii w Akademii Połockiej On the teaching of chemistry at the Połock Academy. • Zbigniew J. Wójcik Stanisława Staszica związki z medycyną Stanisław Staszic’s connections with medicine. • Anna Trojanowska O leczniczym użyciu grzybów w XIX wieku On the medicinal uses of fungi in the 19th century. Spis zawartości za lata 1992-2016 12 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Mahmud Taha Żuk Obecność polskiego personelu medycznego na Dalekim Wschodzie i Syberii (l 904-1905). Na podstawie publikacji w „Tygodniku Ilustrowanym” The presence of Polish medical personnel in the Far East and Siberia (1904-1905) on the basis of publications in “Tygodnik Ilustrowany”. • Jadwiga Złotorzycka Pro Patria. Materiały z mojego archiwum rodzinnego Pro Patria. Documents from my family archive. 1-2/2002 SZKOŁY JĘZYKOZNAWSTWA POLONISTYCZNEGO XX W. SCHOOLS OF POLISH LANGUAGE STUDIES IN THE 20TH CENTURY Wstęp • Irena Bajerowa Dwie szkoły językoznawstwa polonistycznego XX w. – konflikty i współpraca Two schools of Polish Language studies in the 20th century – rivality and cooperation. • Jadwiga Puzynina Uwagi do artykułu prof. Ireny Bajerowej Remarks on the article by Irena Bajerowa. • Jerzy Bartmiński Lubelska etnolingwistyka Ethnolinguistic research in Lublin. • Stanisław Gajda Opolska stylistyka Stylistics in Opole. • Stefan Zbigniew Różycki 200 lat dziejów nauk geologicznych w Warszawie. Przy udziale Tadeusza Wysoczańskiego przygotował do druku, wstępem, komentarzami i dokumentacją opatrzył Zbigniew Wójcik Two hundred years of geological sciences in Warsaw. • Ireneusz P. Maj Instytut Wschodni w Warszawie – zarys działalności The Eastern Institute in Warsaw – an outline of activities. • Wanda Parnowska Charakterystyka naukowego dorobku Instytutu Leków (1951-2002). Characterization of scientific possession of Drug Institute (1951-2002). • Ignacy Z. Siemion Sława i zniesławienie. O życiu i pracach Augustyna Wróblewskiego The life and works of Augustyn Wóblewski. • Roman Mierzecki Związek chemiczny – historyczny rozwój pojęcia Chemical Compound. The historical development of the notion. • Stanisław Salmonowicz Jak studiowałem w dobie polskiego stalinizmu How I studied during the years of Polish Stalinism. • Irena Turnau Pochwała samouctwa In praise of self-instruction. Spis zawartości za lata 1992-2016 13 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science 1-2/2003 • Ignacy Z. Siemion Ernesta Jeremiasza Neifelda prace i poglądy przyrodnicze E.J. Neifeld’s works and ideas on natural history. • Libertas Klimka, Rasa Kivilšiene Gabinet Fizyczny pod rządami profesora Józefa Mickiewicza (materiały do historii nauczania fizyki w Uniwersytecie Wileńskim) The Physical Laboratory under Professor Józef Mickiewicz (materials on the history of the teaching of physics at Wilno University). • Zbigniew Bela Poglądy Johannesa de Rupescissa na temat leczniczych właściwości tzw. kwintesencji The views of Johannes de Rupescissa on the curative properties of the so-called quintessence. • Roman Mierzecki Nobel 1903 dla Marii Skłodowskiej-Curie w prasie polskiej The 1903 Nobel Prize for Maria Skłodowska-Curie in the Polish press. • Michał Pędracki Religioznawcze koncepcje Wacława Sieroszewskiego (1858-1945) na tle nauki XIX i XX wieku The ideas of Wacław Sieroszewski (1858-1945) regarding the study of religion in the light of l9th- and 20th-century scholarship. • Maria Magdalena Blombergowa Pierwsi archeolodzy w Jurze Ojcowskiej The first archeologists in Jura Ojcowska. • Maria Magdalena Blombergowa Kontakty Polaków z Cesarskim Rosyjskim Towarzystwem Archeologicznym w Petersburgu The contacts of Poles with the Imperial Russian Archeological Society in St. Petersburg. • Zbigniew Wójcik O Władysławie Dybowskim (1838-1910) i jego działalności naukowej On Władysław Dybowski (1838-1910) and his research work. • Zbigniew Wójcik Czesław Pachucki (Česlovas Pakuckas). Kartka z dziejów litewsko-polskich relacji w środowisku geologów Czesław Pachucki (Česlovas Pakuckas). A page from the history of Lithuanian-Polish ties between geologists. • Paweł Komorowski Wincentego Skrzetuskiego poglądy na naukę i jej rolę w naprawie Rzeczypospolitej The views of Wincenty Skrzetuski on science and its role in the repair of the Polish Commonwealth. • Dorota Pietrzkiewicz Książki z warszawskiej drukami Księży Misjonarzy w ogłoszeniach prasowych (1780-1792) Books from Warsaw printing house of the Missionary in press advertisements (1780-1792). • Krystyna Schabowska Metodyka obliczeń przekładni zębatych w świetle dzieł Stanisława Solskiego (1622-1701) The methods of calculating toothed gears in the light of the works of Stanisław Solski (1622-1701). • Tadeusz Marian Nowak O moim dziadku Marianie Kwiatkowskim. Fragmenty pamiętnika A fragment of a memoir: on my grandfather Marian Kwiatkowski. • Jerzy Starnawski Autobiografia naukowa Spis zawartości za lata 1992-2016 14 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science 1-2/2004 • Zbigniew J. Wójcik O naukach przyrodniczych w dawnych polskich encyklopediach rolniczych On natural sciences in old Polish agricultural encyclopaedias. • Ryszard Mączyński Edukacja z zakresu sztuk plastycznych w warszawskich szkołach pijarów (1740-1833) Fine-arts education in the Piarist schools of Warsaw (1740-1833). • Michał Pędracki Sieroszewski, szamanizm i psychologia głębi Sieroszewski, shamanism and depth psychology. • Edward Rużyłło Rola siły osobowości człowieka w praktyce lekarskiej The role of the strength of human personality in medical practice. • Halina Lichocka Historia pierwiastka narkotycznego The history of the narcotic element. • Roman Mierzecki Robert Boyle jako powątpiewający alchemik Robert Boyle as a sceptical alchemist. • Krystyna Schabowska Metody zapisu konstrukcji mechanicznych w czasopiśmie „Izys Polska” (1820-1828) Methods of representing mechanical constructions in the journal “Izys Polska”. • Andrzej J. Wójcik Działalność geologiczna i górnicza Fryderyka Krumpla w Okręgu Zachodnim Królestwa w pierwszej połowie XIX w. The geological and mining activities of Friedrich Krumpel in the western region of the Kingdom of Poland. • Krzystof Kmieć Rośliny przyprawowe – rośliny lecznicze jako motyw ekslibrysu Spice plants – medicinal plants as a motif in exlibrises. • Izabella Krzeptowska Koleje życia Emila Godlewskiego sen. (1847-1930) – pioniera polskiej fizjologii roślin The life of Emil Godlewski Snr. (1847-1930) – a pioneer of Polish plant physiology. • Józef Hurwic Włodzimierz Zonn (1905-1975). Astronom i utalentowany publicysta naukowy Włodzimierz Zonn (1905-1975). Astronomer and talented science writer. 1-2/2005 • Karolina Targosz Jacob Breynius „botanicus celeberrimus” (1637-1697). Życie, powiązania międzynarodowe, dzieła i ich recepcja Jacob Breynius “botanicus celeberrimus” (1637-1697). His life, international ties, works and their reception. • Bogdan Lisiak Współpraca Adama Adamandego Kochańskiego z Janem Heweliuszem Collaboration of Adam Adamandy Kochański with Jan Heweliusz. • Bronisław Średniawa, Zofia Pawlikowska-Brożek Polskie podręczniki historii fizyki, astronomii i matematyki Polish textbooks of the history of physics, astronomy and mathematics. Spis zawartości za lata 1992-2016 15 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Jerzy Pawłowski Periodyki okresu zaborów jako źródło do historii zoologii w Polsce Scientific journals during the period of partitions as a source for the history of zoology in Poland. • Tomasz Majewski Botanika w warszawskich czasopismach „Pamiętnik Fizjograficzny” i „Wszechświat” Botany in the Warsaw-based journals “Pamiętnik Fizjograficzny” and “Wszechświat”. • Marcin Dolecki Nie-kwantowe teorie budowy atomu dyskutowane na łamach tygodnika „Wszechświat” w latach 1882-1914 Non-quantum theories of atomic structure discussed in the journal “Wszechświat” in the years 1882-1914. • Roman Mierzecki Prasa polska w 1911 r. wobec Nagrody Nobla dla Marii Skłodowskiej-Curie Polish press in 1911 on the second Nobel Price for Maria Skłodowska-Curie. • Teresa Ostrowska Krótki przegląd XIX-wiecznej prasy zawierającej materiały do historii nauk medycznych A short overview of 19th-century journals containing materials on the history of medical sciences. • Tadeusz Brzeziński Stan nauczania historii medycyny w Akademiach Medycznych w Polsce. Postulaty The state of the teaching of history of medicine at medical schools in Poland. Some proposals. • Maria Magdalena Blombergowa Badania archeologiczne Polaków na Podolu prowadzone w XIX i na początku XX wieku. Archeological research by Poles in the region of Podolia (Podole) in the 19th and the beginning of the 20th centuries. • Andrzej Wójcik Organizacja władz górniczych i hutniczych Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX wieku The organization of the authorities of the governmental mining and metallurgical industry in the Kingdom of Poland in the first half of the 19th century. • Andrzej Zieliński Samochód dla potrzeb rolnictwa opracowany w Bielsku-Białej A car for the purposes of farming developed in Bielsko-Biała. 1-2/2006 • Ryszard Mączyński Architekt Komisji Edukacji Narodowej. Nadzór nad budynkami szkół w latach 1777-1793 The paper discusses issues connected with the office of the architect of the Committee for National Education (KEN), focusing on the functioning, objectives and actual projects overseen by the office. • Jarosław Kurkowski Z dziejów polskiego edytorstwa źródeł historycznych. Maciej Dogiel (1715-1760) From the history of Polish publishing of historical sources. Maciej Dogiel (1715-1760). • Jerzy Burchardt Relacje między księciem Włodzisławem a Witelonem Relations between Duke Włodzisław and Witelo. • Andrzej Bielski, Lech Bieganowski Zarys tradycji witelońskiej w literaturze nauk przyrodniczych An outline of the Witelonian tradition in writing. Spis zawartości za lata 1992-2016 16 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Jerzy Burchardt O rozszczepieniu przez Witelona światła słonecznego w krysztale na kolory On Witelo’s diffraction of sunlight in a crystal. • Lucyna Szaniawska Historia poznania Syberii dokumentowana mapami na przykładzie wybranych zachodnioeuropejskich XVI i XVII-wiecznych map Map-documented history of exploration of Siberia as exemplified by selected West European maps of the 16th and 17th century. • Aldona Ertman O memoriale królewskiego kartografa Karola Perthéesa About a manuscript by the Royal Cartographer, Karol Perthées. • Andrzej J. Wójcik Jan Marian Hempel – autor map górniczych i geologicznych Królestwa Polskiego Jan Marian Hempel – author of geological and mining maps of the Kingdom of Poland. • Maria Magdalena Blombergowa Archeologa Jana Bartysa pamiętnik z Kozielska Diary of the archeologist Jan Bartys from the prisoners of war camp at Kozielsk. • Anna Trojanowska Kumys i kefir jako środki odżywcze o lecznicze. Rozważania na łamach polskich czasopism medycznych drugiej połowy XIX w. Koumiss and kephir as foodstuffs and medicines. Discussions on Polish medical journals of the second half of 19th century. • Roman Mierzecki Badania fizykochemiczne w Polsce po roku 1945 Polish physico-chemical studies after 1945. • Henryk Mierzecki Czasy i klimaty. Starania o utworzenie Klinicznego Instytutu Pracy w latach 1946-1948 Times and Climates. Efforts to establish a Clinical Institute of Labour, 1946-1948. 1-2/2007 • Anna Trojanowska Tradycyjne ziołolecznictwo białoruskie w pracy Michała Federowskiego Lud białoruski na Rusi Litewskiej Traditional Belarussian herbal medicine in Michał Federowski’s study: Lud białoruski na Rusi Litewskiej. • Anna Maria Kielak Eliza Orzeszkowa – znawczyni sztuki zielarskiej Eliza Orzeszkowa as a herbalist. • Eugeniusz Tiszczenko Botaniczna działalność Elizy Orzeszkowej w Grodnie The botanical activity of Eliza Orzeszkowa in Grodno. • Elżbieta Szot-Radziszewska Lecznictwo ludowe Ukraińców na przełomie XIX i XX wieku Folk medicine in Ukraine at the end of the 19th and the beginning of the 20th centuries. • Adrianna Szczerba Podróże krajoznawcze Ludwika Kondratowicza (Władysława Syrokomli) The touring journeys of Ludwik Kondratowicz (Władysław Syrokomla). Spis zawartości za lata 1992-2016 17 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Aldona Ertman Rękopiśmienna mapa województwa podlaskiego Karola Perthéesa z r. 1795. Jej źródła, metoda opracowania i znaczenie dla badań historycznych A manuscript map of the Podlasie province by Karol de Perthées from 1795. Its sources, method of drawing and significance for historical research. • Marcin Dolecki Problematyka fizykochemiczna poruszana na łamach „Chemika Polskiego” Physico-chemical topics discussed in the journal “Chemik Polski”. • Romualdas Apanavičius Studia etnologiczne na Litwie w latach 1927-2005 Studies in Ethnology in Lithuania in 1927-2005. • Piotr Klepacki Etnobotanika w Polsce – przeszłość i teraźniejszość Ethnobotany in Poland – past and present. • Michał Czapski Przedwojenne problemy inżynierii wodnej Problems of water engineering in the interwar period. • Emil Nowosielski Historyczny przebieg działalności geodezyjnej na rolniczej przestrzeni produkcyjnej przestrzeni produkcyjnej Polski w latach 1918-1989 The history of surveying activities in the agricultural productive spaces of Poland in the years 1918-1989. • Dariusz Jarosz Nauka i edukacja w stosunkach polsko-francuskich w latach 1971-1980 Science and education in Polish-French relations in the years 1971-1980. • Jan Majewski Działalność Zespołu Sekcji Historii Farmacji Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego On the Division of the Sections for the History of Pharmacy of the Polish Pharmaceutical Society. • Beata Wysakowska O Zespole Historii Farmacji. Historia i zamierzenia badawcze On the Division for the History of Pharmacy. History and research directions. • Roman Mierzecki Budowa wrocławskiego pomnika w latach 1956-1964 ku czci polskich profesorów zamordowanych we Lwowie w 1941 roku From the History of the Wrocław monument’s build to honour Polish murdered Professors in Lvov in 1941. • Jerzy Znosko Wspomnienia i rozmowy z milczeniem Memoires and Discourses with Silence – Part I. 1-2/2008 • Jerzy Burchardt Fantazmaty postaci o świcie i zmierzchu według Witelona Phantasms of figures at dawn and dusk according to Witelo. • Anna Trojanowska Czerwiec, kermes i koszenila, czyli o owadach jako surowcach barwierskich i leczniczych w polskiej literaturze przyrodniczej do XIX w. Polish cochineal (Porphyrophora polonica), kermes and cochineal (Dactylopius coccus) – insects as dyeing and medicinal raw materials in Polish naturalist writing until the 19th century. Spis zawartości za lata 1992-2016 18 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Mariusz Chrostek Romantycy i socjaliści – w konspiracji, w areszcie i na zesłaniu. Uwagi o etosie dziewiętnastowiecznych więźniów politycznych Romanticists and socialists – in conspiracy, in prison and in exile. Remarks on the ethos of 19th-century political prisoners. • Maria Magdalena Blombergowa Jan Kazimierz Zawisza – badacz, społecznik i dobroczyńca Jan Kazimierz Zawisza – scholar, social activist and philanthropist. • Andrzej J. Wójcik Działalność górnicza i geologiczna Józefa Cieszkowskiego w Okręgu Zachodnim Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX w. The mining and geological activities of Józef Cieszkowski in the western district of the Kingdom of Poland in the first half of the 19th century. • Konrad J. Jędrzejczyk Próba opracowania przez Polskie Towarzystwo Krajoznawcze (1906-1950) Słownika geograficznego Ziem Polskich i krajów historycznie z Polską związanych The attempt by Polskie Towarzystwo Krajoznawcze [Polish Tourist Society] (1906-1950) to draft A geographical dictionary of the lands of Poland and of countries Historically linked with Poland. • Roman Mierzecki Materiały do tajnego nauczania chemii w latach 1939-1945 Materials on the clandestine teaching of chemistry in the years 1939-1945. • Jerzy Supady Działalność PPR na rzecz zmiany ideowego oblicza studentów i pracowników Uniwersytetu Łódzkiego w latach 1945-1947 Activities of the PPR (Polish Workers’ Party) aimed at changing the ideological attitudes of students and lecturers at the University of Łódź in the years 1945-1947. • Michał Henryk Umbreit Prof. dr hab. Jerzy Tułecki – naukowiec, wychowawca i działacz Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego Prof. Jerzy Tułecki – scientist, educator and activist of the Polish Pharmaceutical Society. • Jerzy Znosko Wspomnienia i rozmowy z milczeniem. Część druga. XI Retrospekcji Memoires and discourses with silence. Part II. XI Retrospection. 1-2/2009 • Jarosław Kurkowski Między Wschodem a Zachodem. Bernard Syruć (Siruć), 1731-1784 Between the East and West. Bernard Syruć (Siruć), 1731-1784. • Konrad Jacek Jędrzejczyk Działalność archeologiczna Komisji Fizjograficznej (Polskiego) Towarzystwa Krajoznawczego w latach 1911-1918 Archaeological research by the Physiographic Committee of the (Polskie) Towarzystwo Krajoznawcze [(Polish) Tourist Society] (1911-1918). • Małgorzata Śliż Przyczynek do dziejów studiów hebraistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Lektorat hebrajskiego na Wydziale Filozoficznym (1926-1939) A contribution to the history of Hebrew studies at the Jagiellonian University in Cracow: a course in the Hebrew language at the Faculty of Philosophy (1926-1939). Spis zawartości za lata 1992-2016 19 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Anna Trojanowska Rozważania nad pożywnością pokarmów w polskich publikacjach naukowych od 1800 r. do odkryć Justusa von Liebiga Reflections on the nutritional value of foods in Polish scientific publications, from 1800 until the discoveries by Justus von Liebig. • Joanna Przybyło „Kalendarz Farmaceutyczny” mgra farm. Franciszka Heroda z lat 1921-1939 “Kalendarz Farmaceutyczny” [Pharmaceutical Almanac] (1921-1939) by Franciszek Herod, M. Pharm. • Ewa Gostomska Powstanie i rozwój Oddziału Analityki Medycznej (Medycyny Laboratoryjnej) na Wydziale Farmaceutycznym Akademii Medycznej (Uniwersytetu Medycznego) w Łodzi The establishment and development of the Medical Analytics Division/Division of Laboratory Medicine at the Pharmaceutical Faculty of the Medical Academy/Medical University of Łódź. • Małgorzata Przeniosło Zagraniczne wyjazdy naukowe polskich matematyków w dwudziestoleciu międzywojennym Scholarly trips abroad by Polish mathematicians in the inter-war period (1918-1939). • Andrzej J. Wójcik Mapy okręgów górniczych Królestwa Polskiego Maps of mining districts in the Kingdom of Poland. • Sławomir Łotysz Historia sporu o pewien wynalazek. Jan Szczepanik, Kazimierz Żegleń i kamizelka kuloodporna The history of a dispute about an invention: Jan Szczepanik, Kazimierz Żegleń and the bulletproof vest. • Tadeusz Marian Nowak Moja przygoda z Wielką Grą. Fragment pamiętnika My adventure with the TV quiz “Wielka Gra” – fragments of a memoir. 1-2/2010 • Adrianna Szczerba Rola Carskiej Komisji Archeologicznej w ochronie zabytków archeologicznych na terenie Imperium Rosyjskiego The role of the Imperial Archaeological Commission in the protection of archaeological sites and findings on the territory of the Russian Empire. • Stanisław Domoradzki, Zofia Pawlikowska-Brożek Józef Marcinkiewicz (1910-1940) w świetle dokumentów i wspomnień. W stulecie urodzin Józef Marcinkiewicz (1910-1940) On the centenary of Marcinkiewicz’s birth in the light of documents and reminiscences. • Jarosław Jastrzębski Habilitacja w państwowym szkolnictwie akademickim II Rzeczypospolitej “Habilitacja” in state higher education in inter-war Poland. • Tauras Mekas, Živile Petkevičiute Paralele w badaniach etnofarmaceutycznych przeprowadzonych w 1927 roku w Wilnie i w 2007 roku w Worniach Parallels between ethnopharmaceutic research in Wilno in 1927 and at Wornie in 2007. • Kazimiera Calińska Dwie encyklopedie – zdarzenia z przeszłości Two encyclopaedias – events from the past. Spis zawartości za lata 1992-2016 20 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Krystian K. A. Żymełka Minikomputer PRS-4. Wspomnienia konstruktora The PRS-4 minicomputer. A constructor’s reminiscences. • Edward A. Mierzwa Wkład historiografii polskiej do dziedzictwa światowego The contribution of Polish historiography to the world’s heritage. • Józef Świeboda Szkolnictwo handlowe w Galicji Commercial education in Galicja. • Tadeusz Marian Nowak Kartografia – moja miłość. Fragment pamiętnika Cartography – my fate. A fragment of diary. • Grzegorz Jezierski Krótka historia promieniowania rentgenowskiego w Polsce A short history of X-rays in Poland. • Sławomir Łotysz Kontrowersje wokół roli tzw. polskiego procesu w amerykańskim programie kauczuku syntetycznego w latach 1942-1945 Controversies over the role of the “Polish formula” in the American synthetic rubber program of 1942-1945. • Andrzej J. Wójcik Dzieje rozpoznania kopalin na obszarze dawnego Księstwa Siewierskiego oraz pierwszy opis i mapa geologiczno-górnicza regionu (1806 r.) The history of identifying minerals on the territory of the former Duchy of Siewierz and the first geological-mining description and map of the region. 1/2011 • Roman Mierzecki Pierwszy komunikat o odkryciu polonu zredagowany I własnoręcznie napisany przez Marię Skłodowską-Curie The first statement about discovery of Polonium formulated and written in Maria Skłodowska-Curie’s own hand. • Michalina Dąbkowska Chemicy sami o sobie w 1957 roku The chemists about themselves in 1957. • Joanna Łapa Udział kadry wielkopolskiej w tworzeniu Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Gdańsku Share of representatives of Wielkopolska in establishing Faculty of Pharmaceutics at Medical Academy in Gdańsk. 2/2011 • Lucyna Szaniawska Nowe metody prezentacji rzeźby terenu: trójwymiarowe modele, kreskowanie i poziomice – zarys od XVI wieku do 1799 roku New methods of presenting the land relief: tree-dimensional terrain models, the hatching system and the contour lines = summary of the period from the 16th century till 1799. • Krzysztof Jastrzębski Pijarska szkoła rzemieślnicza w Opolu Lubelskim – pomyłka badaczy The Piars’ craft school in Opole Lubelskie – the researchers’ mistake. Spis zawartości za lata 1992-2016 21 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Marlena Radwańska Leki roślinne stosowane w leczeniu Fryderyka Chopina Herbal remedies used in the treatment of Frederic Chopin’s illness. • Zbigniew Tucholski Muzeum Kolejowe oraz Muzeum Komunikacji w Warszawie (1928-1939) The Museum of the Railway Transport and the Museum of the City Transport in Warsaw (1928-1939). • Tomasz Wieja, Janusz Chmura Krakowski szlak techniki – pierwsza postindustrialna miejska trasa turystyczna w Polsce The Cracow Industrial Heritage Route – The first postindustrial city tourist route in Poland. • Monika Brucka-Stempkowska Powstanie, struktura i działalność Polskiego Towarzystwa Alergologicznego The establishment, structure and scientific activities of the Polish Society of Allergology. • Irena Stasiewicz-Jasiukowa O działalności Profesora Tadeusza Mariana Nowaka w Komitecie Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk Professor Tadeusz Nowak’s activities within the Polish Academy of Sciences’ Committee of the History of Science and Technology. • Krzysztof Ludwik Birkenmajer W kraju i w świecie (kartki z życiorysu) 1-2/2012 • Jarosław Kurkowski Europejskie edytorstwo źródeł historycznych w XVII-XVIII w. : próba wstępnej charakterystyki zjawiska Publishing of historical sources in the 17th-18th centuries Europe. An initial attempt at the description of the phenomenon. • Adrianna Szczerba Prawnoadministracyjna ochrona zabytków archeologicznych w Królestwie Polskim Legal and administrational protection of archaeological sites in the Kingdom of Poland. • Roman Darowski Akademia Ignatianum w Krakowie Ignatianum Academy in Cracow. • Lucyna Szaniawska Portolany w renesansowych atlasach żeglarskich Angela Freducciego z 1554 i Antonia Milla z 1583 roku Comparing the geographical space display in portolan charts of Angelo Freducci (1554) and Antonio Millo (1583). • Andrzej J. Wójcik Ewolucja europejskiej kartografii geologicznej do początku XX w. The evolution of the European geological cartography until the beginning of the 20th century. • Roman Edmund Sioda „Odkrycie” vestium/rutenu The discovery of Vestium/Ruten. Spis zawartości za lata 1992-2016 22 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Roman Duda Matematycy polscy i polskiego pochodzenia w Europie Zachodniej i obu Amerykach : ludzie i losy Mathematicians of Polish origin in Western Europe and two Americas – people and their lives. • Sławomir Łotysz Erazm Jerzmanowski : gazowy baron i jego rola w amerykańskim przemyśle gazowniczym Erazm Jerzmanowski. Gas baron and his role in the American gas industry. • Sylwia Płusa Historia pomyłek przemysłu farmaceutycznego na przykładzie kuracji talidomidem w latach 1957-1961 The history of mistakes of the pharmaceutical industry following the example of the Thalidomide treatment in the years 1957-1961. • Jerzy J. Supady Powstanie i działalność organizacji do walki z rakiem w Polsce : do 1939 r. The origins and activity of the organisations to fight cancer in Poland (until 1939). • Agnieszka Patrycja Szukała Prof. Włodzimierz Fijałkowski (1917-2003), twórca polskiej szkoły rodzenia Prof. Włodzimierz Fijałkowski (1917-2003), creator of the Polish school of childbirth. • Dariusz Jarosz, Maria Pasztor • „Odwilż” w polsko-włoskich stosunkach kulturalnych i naukowych w latach 1955-1958 A “thaw” in Polish-Italian cultural and scientific relations in the years 1955-1958. • Jarosław Jastrzębski Funkcja profesora tytularnego w państwowych szkołach akademickich II Rzeczypospolitej The function of titular professor in state academic schools of the 2nd Polish Republic. • Zbigniew Tucholski Inżynier Zdzisław Wojciechowski : zasłużony organizator służby zasobów PKP Engineer Zdzisław Wojciechowski – A Veteran Organizer of the Stores Department of PKP (Polish State Railway). 1-2/2013 • Ignacy Z. Siemion, Barbara Latko Michała Jana Borcha rozprawa o truflach piemonckich Michał Jan Borch (1753-1811) and his work on truffles of Piedmont. • Tomasz Dywan Cieplice w Szkle: nauki staropolskich medyków o leczniczym wykorzystaniu wód mineralnych około 1600 r. Hot springs in a town of Shklo: the teachings of Old-polish physicians on the medicinal use of mineral waters ca. 1600. • Andrzej Bednarczyk Jean-Baptiste de Lamarck (1744-1829). Minerały, istoty żywe i łącząca je koncepcja chemiczna Jean-Baptiste de Lamarck (1744-1829). Minerals, living beings and the chemical conception as their binding element. Spis zawartości za lata 1992-2016 23 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Alfred Neubauer Historia wynalezienia perlonu Pathways of the Perlon-Knowledge. • Adrianna Szczerba Rola rosyjskich zjazdów archeologicznych w dyskusji nad ochroną zabytków w imperium rosyjskim w XIX i na przełomie XIX i XX wieku The role of Russian archaeological conferences in the discussion on the protection of monuments in the Russian Empire in the 19th and at the turn of 19th and 20th centuries. • Michał Pszczółkowski Architektura szkół wyższych w rozwoju historycznym (do 1939 roku) The architecture of colleges in historical development (until 1939). • Marcelina Smużewska Zorganizowane formy aktywności naukowej polskich studentów z perspektywy teorii ruchów społecznych Organized forms of scientific activity of Polish students from the perspective of the social movement theory. • Patryk Tomaszewski Ogólnopolski Związek Akademickich Kół Naukowych w latach 1929-1933 – zarys działalności The Polish National Association of Academic Scientific Circles in 1929-1933 – an outline of activities. • Jerzy Supady Powstanie i działalność łódzkiej sekcji Walki z Gruźlicą w latach 1918-1939 Establishment and activities of tuberculosis section in Łódź in 1918-1939. • Roman Mierzecki West omyłką Jędrzeja Śniadeckiego Vestium – a mistake of Andrew (Jędrzej) Śniadecki. 1/2014 • Lucyna Szaniawska Mapy i atlasy Joachima Lelewela towarzyszące jego dziełom historycznym ze szczegółowym opisem opublikowanych do 1830 roku Maps and atlases of Joachim Lelewel accompanying his historical works with detailed description of those published before the year 1830. • Marek Rutkowski Zasady organizacji wystaw przemysłowo-artystycznych w Królestwie Polskim epoki paskiewiczowskiej Granting of “patents of freedom” and bringing industrial machine models to the Kingdom of Poland in the early Paskievich era. • Paulina Katarzyna Kadłubek, Jacek Drobnik Cechy morfologiczne i anatomiczne wybranych gatunków kokoryczek Polygonatum Mill. jako próba wyjaśnienia historycznego wyjaśnienia nazwy tych roślin leczniczych – sigillum Salomonsis Morphological and anatomical features of chosen species of Solomon’s seal Polygonatum Mill. as an attempt to historically explain the name of these medicinal herbs – sigillum Salomonis. Spis zawartości za lata 1992-2016 24 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Maciej Jasiński Krytyka perypatetyckich poglądów kosmologicznych w Selenografii Jana Heweliusza Criticism of peripatetic cosmological views in Selenographia by Johannes Hevelius. • Krzysztof Dąbrowski Telektroskop Szczepanika Szczepanik’s telectroscope. • Roman Duda Pierwsze wykłady uniwersyteckie teorii mnogości na ziemiach polskich First lectures in set theory at Polish universities. • Konrad Rudnicki O Wacławie Sierpińskim On Wacław Sierpiński. • Przemysław Sadłowski, Jerzy Hickiewicz (współudział) Mieczysław Pożaryski (1875-1945), pierwszy prezes Stowarzyszenia Elektryków Polskich Mieczysław Pożaryski (1875-1945), the first President of the Association of Polish Electrical Engineers. NOVA LITTERARIA • Roman Mierzecki Recenzja : Jakub Barner, Chemia Filozoficzna [Chymia Philosophica]. • Piotr Daszkiewicz Recenzja: Jean-Marca Drouina spojrzenie na związki filozofii z botaniką. 2/2014 • Jakub Linetty Badania archeologiczne i historyczne księdza Ignacego Polkowskiego (1833-1888) w Wielkopolsce Archaeological and historical researches by Father Ignacy Polkowski (1833-1888) in Wielkopolska. • Monika Pyzio Środki odurzające w aptece na ziemiach polskich w XX wieku na przykładzie opioidów i kannabinoidów Narcotic drugs in pharmacy in the 20th century with regard to opioids and cannabinoids. • Jerzy Supady Państwowa Szkoła Higieny i Instytut Higieny psychicznej w okresie międzywojennym The State School of Hygiene and the Institute of Mental Hygiene during interwar period. • Ewelina Horoszko Wino i zdrowie w medycznym traktacie Dioskoridesa Wine and health. • Roman Mierzecki Moje wspomnienia My memories. • Przemysław Sadłowski, Jerzy Hickiewicz (współudział) Stanisław Odrowąż-Wysocki (1876-1931) Stanisław Odrowąż-Wysocki (1876-1931). Spis zawartości za lata 1992-2016 25 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science NOVA LITTERARIA • Maciej Jasiński Nowa biografia Jana Heweliusza • Halina Lichocka Jacek Rodzeń: Na tropie widma. Geneza i ewolucja spektroskopu optycznego w latach 1810-1860 • Krzysztof Maślanka Kilka refleksji po lekturze książki Jeden z możliwych światów 1/2015 • Adrianna Szczerba Z dziejów polskiej archeologii. Fałszywe zabytki runicznego pisma słowiańskiego From the history of Polish archaeology. Counterfeit relics of Slavonic runic writing. • Maria Magdalena Blombergowa Państwowe Grono Konserwatorów Zabytków Przedhistorycznych: ważny etap starań o opiekę nad zabytkami archeologicznymi The National Circle of Conservators of Prehistoric Monuments: an important stage in endeavours to take care of archaeological monuments. • Roman Mierzecki Chemia w lwowskich uczelniach 1772-1945 Chemistry in Lviv universities 1772-1945. • Anna Trojanowska Początki organoterapii. Dyskusje w polskich czasopismach medycznych na przełomie XIX i XX wieku The beginnings of organotherapy. Discussions in Polish medical journals at the turn of the 19th and 20th century. • Jan Jerzy Bekier Opowieść o moim Ojcu – profesorze Edwardzie Bekierze The story about my Father, professor Edward Bekier. • Aleksandra Lewandowska Rozwój farmacji i aptekarstwa w Toruniu na przestrzeni wieków na przykładzie Apteki Królewskiej The Royal Pharmacy as an example of development of pharmacy and pharmaceutics in Toruń. • Dariusz Jarosz, Maria Pasztor Od stanu wojennego do upadku systemu. Z badań nad polsko-francuską współpracą naukową i kulturalną w latach 1981-1989 From the martial law to the fall of the system. From research on Polish-French scientific and cultural co-operation in the years 1981-1989. NOVA LITTERARIA • Roman Mierzecki Recenzja: Stefan Zamecki, Komentarze do naukoznawczych poglądów Williama Whewella (1794-1866). Studium historyczno-metodologiczne. Warszawa 2012, 756 s. • Marcin Dolecki Recenzja: Roman Darowski SJ: Philosophical Anthropology. Outline of Fundamental Problems. Z polskiego tłum. Łukasz Darowski SDS. Wyd. WAM, Kraków 2014, 168 s. Spis zawartości za lata 1992-2016 26 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science 2/2015 • Ignacy Z. Siemion, Barbara Latko Hrabiego Michała Jana Borcha analizy wód mineralnych Sycylii Analysis of mineral waters in Sicily performed by the count Michał Jan Borch. • Marek Rutkowski Warunki wstępowania i nauki polskiej młodzieży w petersburskim pułku szlacheckim / Rosyjskich Wojennych Zakładach Naukowych w latach trzydziestych i czterdziestych XIX wieku The conditions of joining and training at St Petersburg gentry regiment/Russian military scientific units of the Polish youth until mid-1840s. • Daria Przystańska Przepisy kosmetyczne w Polskim manuale farmaceutycznym Jana Podbielskiego i Mariana Rostafińskiego Cosmetic recipes in the Polish pharmaceutical manual by Jan Podbielski and Marian Rostafiński. • Maria Lis Z dziejów aptekarstwa bydgoskiego – „Apteka pod Niedźwiedziem” From the history of Bydgoszcz pharmacies: “Apteka pod Niedźwiedziem”. • Andrzej Gaczoł Udział instytucji pozarządowych w II Rzeczypospolitej na Kresach w organizacji wykopalisk i ratowaniu zabytków archeologicznych (na przykładzie Wołyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Łucku w latach 1935-1939) Participation of non-government institutions in the Eastern borderlands of the Second Republic of Poland in the organisation of excavations and saving archaeological monuments [an example of Volhynian Society of Friends of Science in Łuck (WTPN) in the years 1935-1939]. • Mateusz Rodak Badania kryminalno-biologiczne w Drugiej Rzeczypospolitej (1933-1939). Zapomniany epizod z dziejów międzywojennej teorii i praktyki interdyscyplinarnych badań naukowych nad więźniami w latach 30. XX w. From criminal-biological research in the Second Republic of Poland (1933-1939). The forgotten episode of the interwar theory and practice of interdisciplinary scientific research on prisoners in the 1930s. • Jerzy Hickiewicz, Przemysław Sadłowski 100-lecie Politechniki Warszawskiej. Początki Wydziału Elektrycznego Centenary of the Warsaw Technical University. The beginnings of Electrical Department. • Tadeusz Korniak, Piotr W. Fuglewicz MASTER zaawansowany system operacyjny stworzony w warunkach przemysłowych MASTER Advanced Operating System created in industrial conditions. • Zbigniew J. Wójcik Dr Stanisław Czarniecki (1921-2013). Geolog, historyk nauki, bibliofil i działacz społeczny. Wspomnienia i refleksje Dr. Stanisław Czarniecki (1921-2013) Geologist, historian of science and a worker for voluntary causes. • Agnieszka Patrycja Szukała, Izabela Szukała Prof. dr hab. n. med. Alina Komorowska – twórca ginekologii dziecięcej i dziewczęcej w Polsce. Spis zawartości za lata 1992-2016 27 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Lucyna Szaniawska Wspomnienia o Profesorze dr. hab. Stanisławie Alexandrowiczu (5 IV 1931-9 IV 2015). • Zbigniew Szewczuk Profesor Ignacy Zenon Siemion, chemik, wybitny naukowiec i nauczyciel akademicki. • Soňa Štrbáňová Éva Katalin Vámos (1950-2015). NOVA LITTERARIA • Jiři Jindra Recenzja: Ryszard Wójcik. Kapryśna gwiazda Rudolfa Weigla. Gdańsk. Wyd. U.G., 2015, 296 s. • Jerzy Supady Recenzja: Lech Bieganowski, Zarys historii okulistyki w kręgu kultury śródziemnomorskiej. Starożytność – średniowiecze – renesans. Cz. I. Okulistyka w starożytności. Bydgoszcz 2014 Wyd. Coll. Med., 185 s. 1/2016 • Jiři Jindra Przyjaźń czeskiego profesora Jaroslava Heyrovskiego z polskim profesorem Wiktorem Kemulą w świetle ich korespondencji Friendship of a Czech Professor Jaroslav Heyrovski with a Polish Professor Wiktor Kemula in the light of their correspondence. • Marcin Dolecki List Ernesta Rutherforda do Ludwika Wertensteina w sprawie odkrycia pozytonu A letter from Ernest Rutherford to Ludwik Wertenstein, Concerning the Discovery of Positron. • Krzysztof Maślanka Konrad Rudnicki (1926-2013) – kilka wspomnień Konrad Rudnicki (1926-2013) – a reminiscence. • Piotr Daszkiewicz Listy Jana Stefana Ligęzy Kurdwanowskiego (1680-1780) i Józefa Andrzeja Załuskiego (1702–1774) do Pierra Louis Moreau de Maupertuisa (1698-1758) w zbiorach francuskiej Akademii Nauk Letters of Jan Stefan Ligęza Kurdwanowski (1680-1780) and Józef Andrzej Załuski (1702–1774) to Pierre Louis Moreau de Maupertuis (1698-1758) from the collection of the French Academy of Sciences. • Zbigniew Bela, Marta Kostyk Przepisy na leki w „Sekretach Isabelli Cortese” (Wenecja, 1561) Recipes for medicines in The Secrets of Isabella Cortese (Venice, 1561). • Zbigniew J. Wójcik Doc. dr Krzysztof Jakubowski (1937-2011). Muzealnik Dr. Krzysztof Jakubowski (1937-2011). A museologist. • Rafał Zaczkowski Feliks Przypkowski – gnomonik z Jędrzejowa Feliks Przypkowski – a gnomonist from Jędrzejów. • Lech Królikowski Mieczysław Szystowski (1852-1915). Spis zawartości za lata 1992-2016 28 Published contents in the period of 1992-2016 Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Analecta. Studies and Materials for the History of Science • Krzysztof Dąbrowski Pięć minut Fultografu A short life of Fultograph. • Przemysław Sadłowski Leon Staniewicz (1871-1951). NOVA LITTERARIA • Marcin Dolecki Recenzja: Fragmenta Philosophica. Wybrane prace Romana Darowskiego SJ wydane z okazji osiemdziesięciolecia jego urodzin. Redakcja: Wanda Pilch i Jerzy Sadowski, Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM, Kraków 2015, 462 s. • Adam Matuszewski Bibliografie Tadeusza Orackiego. Tadeusz Oracki: Bibliografia scalonych spisów zawartości czasopism za lata 1966-2012. Tematyka humanistyczno-społeczna. Gdańsk 2014 Scientia et Veritas, 148 s., ind. + Uzupełnienia nlb. 7 s. ind.; Bibliografia publikacji Tadeusza Orackiego za lata 1951-2014. Gdańsk 2015 Scientia et Verita, 76, nlb. 1 s., ind. Spis zawartości za lata 1992-2016 29 Published contents in the period of 1992-2016