zawodach i specjalnościach, w tym zadaniach - PUP

ZAWODACH I SPECJALNOŚCIACH, W TYM
ZADANIACH, CZYNNOŚCIACH ZAWODOWYCH
I WYMAGANIACH PSYCHOFIZYCZNYCH ORAZ
SZANSACH ZATRUDNIENIA W POSZCZEGÓLNYCH
ZAWODACH I SPECJALNOŚCIACH
Podstawowe definicje:
ZAWÓD – zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku
społecznego podziału pracy, będących świadczeniami na rzecz innych osób,
wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i
wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w
wyniku
kształcenia
lub
praktyki.
Wykonywanie
zawodu
stanowi
źródło
dochodów. Szczególnym rodzajem zawodu jest profesja.
Możemy wyróżnić:
Zawód wykonywany - zespół czynności, których spełnianie stanowi główne
źródło utrzymania danej jednostki;
Zawód wyuczony - zespół czynności, do których wykonywania jednostka
uzyskała przygotowanie praktyczne i teoretyczne.
SPECJALNOŚĆ - jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera
część czynności o podobnym charakterze (związanych z wykonywaną funkcją
lub przedmiotem pracy), wymagających pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i
umiejętności, zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki.
SPECJALIZACJA – wyodrębnianie się pewnych dziedzin, dokonywanie się
ściślejszego podziału pracy, funkcji oraz osiągniecie umiejętności, biegłości w
pewnej wyodrębnionej dziedzinie, wybranie pewnego kierunku w danym
zawodzie.
UMIEJĘTNOŚĆ – sprawdzona możliwość wykonania odpowiedniej klasy
zadań w ramach zawodu (specjalności).
KWALIFIKACJE ZAWODOWE – układy wiedzy i umiejętności wymagane
do realizacji składowych zadań zawodowych.
STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH – norma opisująca
kwalifikacje konieczne do wykonywania zadań zawodowych wchodzących w
skład zawodu, akceptowana przez przedstawicieli organizacji zawodowych i
branżowych, pracodawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów
społecznych.
Przewodnik po zawodach:
Charakterystyki zawodów zebrane są w „ Przewodniku po zawodach”. Struktura
tych charakterystyk zawodowych jest ujednolicona
i składa się z następujących części:
1. Nazwa zawodu
2. Zadania i czynności robocze
3. Środowisko pracy
4. Wymagania psychologiczne
5. Wymagania fizyczne i zdrowotne
6. Warunki podjęcia pracy w zawodzie
7. Możliwości awansu w hierarchii zawodowej
8. Wiek a możliwości podjęcia pracy w zawodzie
9. Możliwości zatrudnienia oraz płace ( w tym osoby niepełnosprawne )
10. Zawody pokrewne
11. Ważniejsze adresy
12. Polecana literatura
Przewodnik po zawodach składa się z VII tomów i XVII rozdziałów
TOM I – Administracja, zarządzanie, biznes, praca urzędnicza. Sztuka i
projektowanie artystyczne. Nauczanie, wychowanie i działalność kulturalna.
TOM II – Rozrywka, rekreacja, turystyka. Gastronomia, hotelarstwo i usługi
domowe. Ochrona zdrowia. Służby socjalne, społeczne i zatrudnienia. Prawo i
dziedziny pokrewne.
TOM III – Bezpieczeństwo i służby ochrony. Finanse i dziedziny pokrewne.
Handel, dziedziny pokrewne i usługi. Nauki i dziedziny z nią związane
TOM IV – Przemysł wydobywczy, ciężki, elektryka, elektronika
TOM V – Przemysł lekki i rzemiosło
TOM VI – Budownictwo i architektura. Rolnictwo, hodowla, ogrodnictwo,
przyroda.
TOM VII – Transport i łączność.
KLASYFIKACJA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI
Nazwa grupy wielkiej
1. Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy
2. Specjaliści
3. Technicy i inny średni personel
4. Pracownicy biurowi
5. Pracownicy usług i sprzedawcy
6. Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy
7. Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy
8. Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń
9. Pracownicy przy pracach prostych
10. Siły zbrojne
Zbiór informacji o zawodach i specjalnościach, w tym o zadaniach, czynnościach
zawodowych i wymaganiach psychofizycznych oraz szansach zatrudnienia w
poszczególnych zawodach zawarte są w publikacjach Ministerstwa Pracy i
Polityki Społecznej Departamentu Rynku Pracy – Krajowy Standard Kwalifikacji
Zawodowych
Przydatne LINKI:
Klasyfikacja zawodów i specjalności http://psz.praca.gov.pl/klasyfikacja_zawodow/index.php
Standardy Kwalifikacji zawodowych i Modułowe programy szkolenia zawodowego
– http://www.kwalifikacje.praca.gov.pl
Przewodnik po zawodach – https://doradca.praca.gov.pl/d2k5/zawody
Baza zawodów- http://zielonalinia.gov.pl
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w
sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej D19960287.pdf