Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? - Sylwia Barcz

Transkrypt

Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? - Sylwia Barcz
www.barczpopiel.pl
Wołomin
2016nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
Jak bezpiecznie
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość?
Poradnik nabywcy
1
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
www.barczpopiel.pl
SPIS TREŚCI
I.
II. III.
IV. V. VI. VII. VIII. IX. „
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Księga wieczysta – podstawowe źródło wiedzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Wizja lokalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Tytuł prawny do nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Ewidencja gruntów, kartoteka lokali, zaświadczenie o braku zameldowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Zagospodarowanie przestrzenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Podatki, ochrona zabytków, ochrona przyrody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Odrębna własność czy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu . . . 10
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Oddajemy w Twoje ręce kolejnego
ebooka.
Mamy nadzieję że okaże się pomocny,
podobnie jak pierwsza publikacja!
Już niebawem kolejne wartościowe
porady od naszej kancelarii.
Sylwia Barcz-Popiel
radca prawny
właściciel kancelarii
2
www.barczpopiel.pl
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
I. Wstęp
Praktycznie każdy z nas miał w swoim życiu
do czynienia z zakupem mieszkania lub innej
nieruchomości. Czynności te przeważnie
wiążą się z dużym stresem po stronie
nabywcy, ponieważ nabycie nowego lokum
to bardzo ważna decyzja życiowa, związana
ze znacznym obciążeniem finansowym.
Co należy zrobić jeszcze przed nabyciem
mieszkania
lub
innej
nieruchomości,
w celu ograniczenia ryzyka prawnego,
związanych z zawarciem takiej transakcji?
Na to pytanie postaramy się odpowiedzieć
w niniejszej publikacji, która ma za zadanie
wskazać przyszłemu kupującemu pewne
konieczne kroki, które powinien uczyć, aby
zminimalizować ryzyko prawne związane z
zakupem nowej nieruchomości. Użyty poniżej
język jest zrozumiały i trzyma czytelnika
z daleka od skomplikowanej terminologii
prawniczej. Jest to poradnik dla każdego.
Jedną z najważniejszych rzeczy, na którą
powinniśmy zwrócić
uwagę
podczas
wybierania swojej wymarzonej nieruchomości
jest oczywiście dogłębne zbadanie jej
stanu prawnego. Najogólniej rzecz biorąc
pojęciem tym objęte są wszelkie informacje
odnośnie praw przysługujących do danej
nieruchomości (np. prawo własności, czy też
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu)
oraz dane osób, którym przysługują te prawa.
Niedopatrzenia, jakich dopuścimy się na
tym polu, mogą później spowodować wiele
kłopotów i nieprzyjemności. Dlatego poniżej
przedstawiliśmy kolejne etapy i sposoby
sprawdzania
interesujących
każdego
potencjalnego nabywce informacji.
II. Księga wieczysta –
podstawowe źródło
wiedzy
Podstawowym
źródłem
wiedzy
o
nieruchomości, którą chcemy nabyć jest
księga wieczysta. Każda nieruchomość
powinna mieć księgę wieczystą, ale niestety
nie każda ją posiada. Dzieje się to przeważnie
z uwagi na zaniedbywanie pewnych
procedur przez dotychczasowych właścicieli
i ich poprzedników prawnych. Księga
wieczysta jest dostępnym powszechnie
rejestrem publicznym, który uwidacznia stan
prawny nieruchomości. Pozwala praktycznie
każdemu ustalić, komu i jakie przysługują
prawa
do
konkretnej
nieruchomości,
niezależnie od tego czy jest to lokal, budynek,
czy grunt.
Aby uzyskać dostęp do księgi wieczystej
powinniśmy przede wszystkim znać jej
numer. Zazwyczaj numer można uzyskać
od potencjalnego zbywcy. Innym dobrym
sposobem jest sprawdzenie numeru w
ewidencji gruntów i budynków (ewentualnie
w kartotece lokali) prowadzonej przez
starostwa powiatowe (lub jednostki podległe).
Uzyskując informacje z ewidencji gruntów
powinniśmy wykazać się interesem prawnym,
to znaczy uprawdopodobnić, iż uzyskanie
informacji będzie miało przełożenie na nasze
prawa i obowiązki. Jeśli zdobędziemy numer
księgi wieczystej, następnym krokiem jest
zapoznanie się jej treścią. Można to zrobić
pobierając odpis z jakiegokolwiek sądu
rejonowego, w ramach którego istnieje
wydział ksiąg wieczystych. Taki odpis ma
walor dokumentu urzędowego. Innym
sposobem jest uzyskanie odpisu lub po prostu
sprawdzenie księgi wieczystej w internecie,
3
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
za pośrednictwem strony prowadzonej przez
Ministerstwo Sprawiedliwości: ekw.ms.gov.pl.
Strona ta oferuje możliwość zapoznania się z
treścią każdej księgi wieczystej za darmo, po
wpisaniu jej numeru oraz specjalnego hasła
zabezpieczającego jak na poniższej ilustracji.
przeciętnego czytelnika, jednakże są ułożone
w sposób racjonalny i po dłuższej lekturze
większość osób z pewnością zrozumie co jest
w nich zawarte. Księga każdej nieruchomości
dzieli się na cztery działy:
Zarówno w Sądzie, jak i przez internet możemy
sprawdzić aktualny stan księgi wieczystej
oraz prześledzić całą historię zmian w niej
dokonywanych. Przy starych księgach dużych
nieruchomości odpis pełny może zajmować
nawet kilkaset stron. O ile samo sprawdzanie
informacji przez internet jest bezpłatne, o
tyle za dokument sądowy trzeba zapłacić 30
zł – w przypadku odpisu aktualnego, 60 zł –
w przypadku odpisu pełnego (zawierające
także wpisy historyczne).
W dziale I znajdziemy dokładne oznaczenie
nieruchomości (dział I-O), gdzie wskazane
będą dane pochodzące z ewidencji gruntów,
takie jak powierzchnia, położenie, adres,
ewentualny fakt zabudowania budynkiem.
Ta część księgi wieczystej ma niebagatelne
znaczenie dla potencjalnego nabywcy, gdyż
może on sprawdzić, czy oficjalne dane sądowe
pokrywają się z tym co twierdzi sprzedający.
Jeżeli, którakolwiek informacja nie pokrywa
się z księgą wieczystą, to jest to znak pewnej
nieścisłości, którą należy przed zakupem
wyjaśnić i w miarę możliwości skorygowaną
informację zamieścić w księdze wieczystej.
W praktyce bardzo często zdarza się, iż
Księga wieczysta od strony wizualnej jest
po prostu zbiorem różnych tabelek, które,
co prawda nie są zbyt przystępne dla
4
www.barczpopiel.pl
www.barczpopiel.pl
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
powierzchnia gruntu w księdze wieczystej
jest inna niż w rejestrze gruntów. Może to
wynikać na przykład z aktualizacji pomiarów
geodezyjnych. W takiej sytuacji należy
naciskać na właściciela nieruchomości, aby
ten złożył stosowne informacje z rejestru
gruntów do sądu wieczystoksięgowego
w celu aktualizacji treści księgi jeszcze
przed transakcją. Dział I zawiera także spis
praw związanych z własnością (dział I- Sp),
gdzie znajdziemy wszelkie informacje o
ewentualnych służebnościach gruntowych i
innych prawach należnych każdoczesnemu
właścicielowi
nieruchomości.
Ma
to
znaczenie na przykład w przypadku
gruntów, które bezpośrednio nie mają
dostępu do drogi publicznej i ten dostęp
otrzymują
za
pośrednictwem
innych
gruntów. Najczęstszym sposobem prawnego
uregulowania takiego dostępu jest po prostu
ustanowienie (odpłatnej lub nieodpłatnej)
służebności przychodu i przejazdu do drogi
publicznej. Jeżeli wiemy, że nieruchomość
nie ma fizycznego dostępu do drogi, to
w księdze wieczystej możemy sprawdzić,
czy prawo przychodu i przejazdu jest
prawnie uregulowane. Tam też możemy
uzyskać wiadomość co do odpłatności za
korzystanie z cudzej drogi. Na marginesie
można zaznaczyć, iż innymi sposobami
rozwiązania kwestii przejazdu i przychodu
może być nieujawniona w księdze umowa
cywilnoprawna lub po prostu nabycie
chociażby małego udziału w nieruchomości
przez którą będziemy przejeżdżać. W
takiej sytuacji zbywca powinien dokładnie
udokumentować przysługujące mu prawa,
to znaczy okazać umowę lub inny dokument
potwierdzający tytuł do korzystania z
wewnętrznej drogi. Przykładowy wygląd
działu I przedstawia poniższy obrazek.
5
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
Praktycznie najważniejszym działem księgi
wieczystej jest dział II, który obejmuje
oznaczenie właściciela i ewentualnie
użytkownika wieczystego nieruchomości.
Internetowy wygląd tego działu znajdą
Państwo poniżej. To tutaj dowiemy się od
kogo de facto kupujemy nieruchomość
i czy osoba, która nam ją oferuje jest do
tego uprawniona. Bardzo ważne jest także
sprawdzenie od kiedy nasz zbywca jest
właścicielem i pod jakim tytułem prawnym
nabył nieruchomość. Te informacje należy
później zestawić z tym co mówi sam zbywca.
Jak już wcześniej zostało zaznaczone to z
tego działu dowiemy się, czy przedmiotem
transakcji będzie prawo własności, czy też
prawa użytkowania wieczystego. Są to prawa
do siebie zbliżone, jednakże użytkowanie
wieczyste gruntów jest prawem słabszym
i wiąże się z koniecznością dokonywania
opłat rocznych na rzecz skarbu państwa
lub jednostki samorządu terytorialnego,
co trzeba wziąć pod uwagę w momencie
podejmowania decyzji o ewentualnym
zakupie. Także w tym dziale dowiemy się,
6
www.barczpopiel.pl
czy nieruchomość ma jednego czy więcej
właścicieli (współwłasność).
Dział
III
księgi
wieczystej
opisuje
ograniczone prawa rzeczowe (z wyjątkiem
hipotek), ograniczenia w rozporządzaniu
nieruchomością
lub
użytkowaniem
wieczystym oraz prawa osobiste i roszczenia
ciążące na nieruchomości (z wyjątkiem
roszczeń dotyczących hipotek). To tutaj
uzyskamy dokładny opis tego jakie obowiązki
(w szczególności wobec sąsiednich działek)
będziemy musieli spełniać po zakupie
nieruchomości. Zazwyczaj są tutaj ujmowane
służebności przysługujące innym osobom,
to jest informacje dotyczące ograniczonych
praw rzeczowych, czyli użytkowania i
służebności. W tym miejscu mogą być również
ujawnione roszczenia i prawa osobiste, takie
jak np. prawo najmu, odkupu, pierwokupu,
dożywocia, wynikające z umowy o prawo
korzystania z pomieszczenia mieszkalnego
w oznaczonym czasie w każdym roku (time shearing), a także roszczenia
o przeniesienie własności albo o ustanowienie
ograniczonego prawa rzeczowego.
www.barczpopiel.pl
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
Dział IV obejmuje opis hipotek, które obciążają
nieruchomość z dokładnym określeniem
wysokości,
waluty,
zakresu,
rodzaju,
pierwszeństwa i ewentualnych innych
cech hipoteki. Naszym zdaniem zasadą
przy dokonywaniu zakupu nieruchomości
powinno być nabywanie nieruchomości bez
żadnych obciążeń hipotecznych. Znaczy
to tyle, że dział IV powinien być pusty.
Czasami jednak istnieje sytuacja, kiedy to
nieruchomość kupuje się wraz z hipoteką
(na przykład, gdy w cenie uwzględniony jest
duży rabat). Ważne by w takim przypadku
zrobić to świadomie, po przejrzeniu wszelkiej
dokumentacji związanej z ustanowieniem
hipoteki. Czasami konieczne jest także
wspomaganie się przeróżnymi instrumentami
prawa, takimi jak kary umowne weksel czy
umowa przedwstępna.
Przed zakupem nieruchomości powinniśmy
zbadać księgę wieczystą nieruchomości
zwracając szczególną uwagę na to czy zostały
w niej wpisane: ostrzeżenie o niezgodności
stanu prawnego ujawnionego w księdze
wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym
nieruchomości, wzmianka o wniosku,
o skardze na orzeczenie referendarza
sądowego, o apelacji lub kasacji. Ostrzeżenie
i wzmianki sugerują nam, że księga wieczysta
może być niezgodna z rzeczywistym
stanem prawnym. Zarówno ostrzeżenie
jak i wzmianka wyłączają rękojmię wiary
publicznej ksiąg wieczystych, a zatem
nie chronią nabywcy, który powinien się
wstrzymać z przeprowadzeniem transakcji –
o czym będzie mowa poniżej. Jeżeli nie wiemy
czego dotyczy wzmianka lub ostrzeżenie możemy taką informację uzyskać w sądzie
wieczysto-księgowym
podając
numer
wzmianki znajdujący się w odpowiednim
dziale księgi wieczystej. Swoją drogą zasadą
powinno być, iż nabywamy nieruchomość z
księgą wieczystą nie zawierającą żadnych
wzmianek i ostrzeżeń. Wzmianki i ostrzeżenia
są umieszczane zawsze na górze każdego z
działów, którego dotyczą. Jeżeli zatem sąd
zarejestrował już złożenie wniosku o zmianę
właściciela danej nieruchomości, ale jeszcze
nie dokonał wpisu, to wzmianka będzie
uwidoczniona na górze działu II księgi.
Warto zaznaczyć, że polskie prawo nie
zakazuje w żaden sposób nabywania
nieruchomości, dla których nie jest
prowadzona księga wieczysta. Brak księgi
wieczystej jest dość częstym zjawiskiem,
zwłaszcza w stosunkach wiejskich. Nie należy
go jednak traktować jako coś normalnego.
Zakup nieruchomości bez księgi wieczystej
jest bowiem dużo bardziej ryzykowny od
nabycia domu, działki czy lokalu z księgą
wieczystą nie tylko ze względu na uzyskanie
potrzebnych informacji o stanie prawnym
nieruchomości, ale także z uwagi na tak zwaną
rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych.
Jest to instytucja nadająca swoistą moc
prawną ksiąg wieczystych polegająca na
tym, że osoba dokonująca czynności prawnej
na przykład nabycia nieruchomości z osobą
uprawnioną według treści księgi wieczystej
(czyli wpisaną do księgi jako właściciel lub
wieczysty użytkownik) nabywa własność lub
inne prawo rzeczowe, choćby stan prawny
ujawniony w księdze wieczystej nie był
zgodny z rzeczywistym stanem prawnym.
Innymi słowy siłą rękojmi wiary publicznej
ksiąg wieczystej nabywa się własność od
osoby wymienionej w księdze wieczystej,
chociażby ta osoba nawet nie była faktycznym
właścicielem nieruchomości – i nikt nie
ma możliwości unieważnić tej transakcji.
Księga wieczysta daje zatem pewność
obrotu, której nigdy nie będziemy mieć w
przypadku transakcji, której przedmiotem
jest nieruchomość bez księgi wieczystej.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że powyżej
opisana rękojmia nie działa we wszystkich
przypadkach. I tak poza przypadkami
nieodpłatnego nabycia oraz, gdy nabywca
wiedział lub z łatwością mógł się dowiedzieć
o niezgodności treści księgi z rzeczywistym
stanem prawnym rękojmia nie działa
przeciwko:
•prawom obciążającym nieruchomość z
mocy ustawy,
•prawu dożywocia,
7
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
•służebności drogi koniecznej albo prawom
ustanowionym w związku z przekroczeniem
granicy przy wznoszeniu budynku lub innego
urządzenia
•służebnościom ustanowionym na podstawie
decyzji właściwego organu administracji
państwowej.
Rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych
wyłącza wzmianka o wniosku, o skardze na
orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji
lub kasacji oraz ostrzeżenie dotyczące
niezgodności stanu prawnego ujawnionego
w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem
prawnym nieruchomości.
III. Wizja lokalna
W tym miejscu należy przyjrzeć się bliżej w
szczególności kwestii dożywocia. Powyższe
regulacje stanowią, iż nawet jeżeli kupi się
dom lub mieszkanie z dożywotnikiem, a
więc osobą, która na mocy umowy może
zamieszkiwać tam do końca swojego życia,
to taka umowa jest ważna – nawet jeżeli
nabywca o tej osobie nie wiedział. Podobnie
ma się sprawa ze służebnościami. W związku z
powyższym, przed zakupem nieruchomości,
oprócz przeanalizowania księgi wieczystej i
innych dokumentów, należy także osobiście
odwiedzić interesującą nas nieruchomość
i zobaczyć, czy nie ma na niej śladów
obciążeń. Bardzo dobrym pomysłem jest
także zasięgniecie języka w tym zakresie od
ludzi mieszkających w pobliżu.
IV. Tytuł prawny do
nieruchomości
Inną rzeczą, która może ustrzec nas od
nabycia nieruchomości z nieznanymi nam
8
www.barczpopiel.pl
obciążeniami jest przejrzenie ostatnich
tytułów prawnych do tej nieruchomości.
Można je uzyskać od właściciela. Jeżeli
właściciel ich nie posiada, to zawsze można
takie tytuły prawne uzyskać w odpowiednim
sądzie, urzędzie lub u notariusza. To jednak w
większości przypadków musi zrobić właściciel
lub jego pełnomocnik (którym także może
być przyszły nabywca). Przeczytanie treści
tytułów prawnych do nieruchomości utwierdzi
nas w przeświadczeniu, iż nieruchomość nie
została w jakiś sposób obciążona.
V. Ewidencja
gruntów, kartoteka
lokali, zaświadczenie
o braku
zameldowania
Innym
kolejnym
dokumentem,
który
powinniśmy
przejrzeć
jest
wypis
(i
ewentualnie wyrys) z ewidencji gruntów, a
w przypadku mieszkania – wypis z kartoteki
lokali. Przyda się również zaświadczenie
o stanie zameldowania w lokalu, które
może dostarczyć nam właściciel. Sami
również możemy udać się do właściwego
ze względu na położenie interesującej nas
nieruchomości urzędu gminy celem jego
uzyskania. Najbardziej czystą sytuacją pod
tym względem dla kupującego jest uzyskanie
zaświadczenia, które wskazuje, że nikt w
danym lokalu lub domu nie jest zameldowany.
Istnienie meldunków w chwili nabywania
nieruchomości łączy się z dużym ryzykiem,
iż te osoby będą uzurpowały sobie prawo do
mieszkania na przedmiotowej nieruchomości
i trzeba je będzie eksmitować. Jednakże cała
procedura eksmisji wliczając w to proces
sądowy i postępowanie egzekucyjne może
potrwać nawet kilka lat.
www.barczpopiel.pl
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
VI. Zagospodarowanie
przestrzenne
W przypadku nabywania nieruchomości
gruntowych, na których w przyszłości
będziemy chcieli wybudować nowy dom
lub przebudować istniejący budynek –
zasadniczą kwestią jest zagospodarowanie
przestrzenne. W pierwszej kolejności
przyszły nabywca powinien sprawdzić, czy
przedmiotowa nieruchomość objęta jest
miejscowym planem zagospodarowania
przestrzennego. Jeżeli nie jest, to sam proces
inwestycyjny będzie trudniejszy, bowiem
przed wybudowaniem budynku inwestor
będzie musiał uzyskać warunki zabudowy,
czyli decyzje administracyjną wskazującą
ogólny charakter budynku, który może stanąć
na przedmiotowej działce. Może to trochę
wydłużyć budowę oraz dodatkowo stwarza
pewne ryzyko, iż urzędnicy uprawnieni do
podjęcia decyzji nie wyrażą zgody na naszą
koncepcję zagospodarowania działki. Inaczej
się ma sytuacja, kiedy istnieje miejscowy
plan zagospodarowania przestrzennego.
Możemy się z nim zapoznać we właściwym
ze względu na miejsce położenia mieszkania
urzędzie gminy. Powszechną praktyką jest
także umieszczanie takich planów na stronie
internetowej urzędów gmin. Dzięki temu
upewnimy się, czy w najbliższych latach nie
planuje się w okolicy żadnych inwestycji,
które zniweczą nasze plany na przyszłość,
chociażby spalarni śmieci w pobliżu naszego
planowanego domu. Dodatkowo z planu
dowiemy się, co dokładnie możemy postawić
na działce i jak to później wykorzystywać. W
planie mogą być także przewidziane pewne
inwestycje (zwłaszcza infrastrukturalne),
których budowa w przyszłości będzie się
wiązała z wywłaszczaniem nieruchomości.
Warto sprawdzić, czy nasza przyszła
nieruchomość nie będzie (chociażby w części)
wywłaszczona na przykład pod poszerzenie
drogi
publicznej.
Omawiając
kwestie
zawiązane z planem zagospodarowania
przestrzennego warto także pochylić się
nad rozmiarami działki, a zwłaszcza jej
szerokością. Plan może bowiem określać
minimalną szerokość działki, na której może
stanąć budynek mieszkalny. Warto zatem
sprawdzić, czy kupując nieruchomość,
będziemy mogli cokolwiek tam wybudować.
VII. Podatki,
ochrona zabytków,
ochrona przyrody
Z uwagi na fakt, iż nabywca nieruchomości w
pewnych aspektach odpowiada za zaległości
podatkowe związane z nieruchomością warto
także zatroszczyć, się o to by dotychczasowy
właściciel przedstawił nam zaświadczenie
z urzędu gminy o nieistnieniu jakichkolwiek
zaległości z tytułu podatku od nieruchomości.
Innymi trudnościami, które musimy wziąć
pod uwagę wybierając lokalizację naszego
przyszłego lokum jest sprawdzenie, czy
nieruchomość podlega jakiejkolwiek ochronie
konserwatora zabytków. Nie wchodząc w
szczegóły od strony prawnej objęcie ochroną
łączy się zazwyczaj z uzyskiwaniem zgód
administracyjnych
na
przeprowadzenie
remontu bądź przebudowy obiektu, od strony
finansowej zawsze pociąga to za sobą dużo
wyższy koszt remontu budynku.
Innym poważnym problemem, z którym
może się zmierzyć przyszły właściciel są
nieowocowe, stare (powyżej 10 lat) drzewa
na działce. Wycięcie każdego takiego drzewa
łączy się z uzyskaniem odpowiedniej decyzji i
ewentualnie z pewnymi kosztami.
9
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
VIII. Odrębna
własność czy
spółdzielcze
własnościowe
prawo do lokalu
Osoby chcące kupić mieszkanie bardzo
często postawione są przed pytaniem
dotyczącym tytułu prawnego do nabywanej
nieruchomości. W polskim prawie istnieją
dwie bardzo podobne formy uprawnienia
do władania nieruchomością lokalową:
odrębna własność lokalu oraz spółdzielcze
własnościowe prawo do lokalu. Każda z tych
form ma swoje wady i zalety.
Z przepisów Kodeksu cywilnego wynika, iż to
własność uprawnia do możliwie najszerszego
korzystania z rzeczy. W praktyce właściciel
lokalu mieszkalnego może go wykorzystywać
w dowolny sposób, a także nim rozporządzać
pod warunkiem, że nie narusza praw innych
osób i zasad współżycia społecznego.
Regulacje
dotyczące
spółdzielczego
własnościowego prawa do lokalu zawiera
ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych.
Pomimo, iż jest to ograniczone prawo
rzeczowe posiadanie go upoważnia do
korzystania i rozporządzania mieszkaniem.
Formalnym właścicielem mieszkania jest
jednak spółdzielnia mieszkaniowa i to
od spółdzielni zależy wiele kwestii. Lokal
tego typu jest zatem niejako ograniczony
regulacjami spółdzielni. W związku z tym
wybrane czynności dotyczące lokalu (tak jak
zmiana jego przeznaczenia) wymagają zgody
spółdzielni.
Następna różnica polega na tym, że
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
nie musi mieć założonej księgi wieczystej, a
zatem nie korzysta z ochrony gwarantowanej
przez tę instytucję (rękojmia publicznej wiary
10
www.barczpopiel.pl
ksiąg wieczystych). W praktyce oznacza
to, iż chcąc kupić spółdzielcze mieszkanie
zazwyczaj bazujemy na zaświadczeniu ze
spółdzielni, które jak każdy ludzki dokument
może zawierać błędy. Te błędy mogą
natomiast przekładać się na skuteczność
przeniesienia danego prawa.
Z
kolei
korzystanie
z
mieszkania
spółdzielczego jest troszkę łatwiejsze, gdyż
zasadniczo odpadają przeróżne obowiązki,
w tym te związane z opłacaniem podatku
od nieruchomości i opłat za użytkowanie
wieczyste – co czyni za nas Spółdzielnia.
Ważnym aspektem jest również wysokość
opłat eksploatacyjnych związanych z
mieszkaniem. Co do zasady rodzaj tytułu
prawnego nie ma znaczenia dla wysokości
opłat, jednakże zdarza się, iż spółdzielnie
jako duże podmioty potrafią wynegocjować
znacznie korzystniejsze stawki chociażby
od dostawców mediów niż wspólnoty
mieszkaniowe. Dlatego też „właściciele”
mieszkań spółdzielczych nierzadko płacą
po prostu mniej. Ceny rynkowe obu typów
mieszkań są porównywalne.
Umowa zbycia tych praw wymaga formy
aktu notarialnego. Obydwa prawa mogą
być zbywane bez ograniczeń, także drogą
dziedziczenia. Obydwa podlegają egzekucji.
Obydwa mogą być obciążane, m. in. poprzez
ustanowienie hipoteki.
Tytułem podsumowania można powiedzieć,
iż różnica pomiędzy omawianymi tytułami do
lokalu nie jest duża jednakże prawo własności
jest nieco szerszym i pewniejszym prawem,
natomiast spółdzielcze własnościowe prawo
do lokalu wiąże się z nieco mniejszym
zakresem obowiązków.
www.barczpopiel.pl
Jak bezpiecznie nabyć nieruchomość? / Poradnik nabywcy
IX. Podsumowanie
Nabycie
nieruchomości
jest
dość
skomplikowanym
procesem.
Powyżej
przedstawiono sposoby identyfikowania
najbardziej standardowych typów
problemów, które mogą się pojawić w jego
toku. Mamy nadzieje, że nasza publikacja
rozjaśni nieco Państwa wątpliwości i pomoże
zapobiec potencjalnym niebezpieczeństwom.
11
ul. Wileńska 32 lok. 212, II piętro
05-200 Wołomin
+48 500 367 337
[email protected]
więcej ebooków na
www.barczpopiel.pl