Plan wynikowy z historii – poziom rozszerzony na rok
Transkrypt
Plan wynikowy z historii – poziom rozszerzony na rok
Plan wynikowy z historii – poziom rozszerzony na rok szkolny 2016/2017 dla klasy III a Nauczyciel prowadzący: Jacek Foszczyński Liczba tygodni nauki: 30 Liczba godzin w tygodniu: 4 Liczba godzin do wypracowania łącznie: 120 Numer w szkolnym zestawie: HT 2/PR/2013 Opracował: Jacek Foszczyński Temat Materiał nauczania – poziom podstawowy/poziom ponadpodstawowy Uczeń wyjaśnia/charakteryzuje: I. EUROPA I ŚWIAT PO 1815 ROKU 1. Przedmiotowy • okoliczności zwołania kongresu wiedeńskiego i jego główni system oceniania z uczestnicy historii w klasie III • przebieg obrad kongresowych LO. • najważniejsze decyzje kongresu • powstanie Świętego Przymierza 2. Kongres wiedeński • znaczenie terminów: legitymizm, równowaga sił, restauracja, „sto dni” Napoleona, Związek Niemiecki, federacja, ancien régime, koncert mocarstw, ład wiedeński (system kongresowy), Święte Przymierze 3. Europa po • przeciwnicy ładu wiedeńskiego kongresie • bunty w państwach włoskich wiedeńskim • państwa niemieckie po kongresie wiedeńskim • Francja w okresie restauracji • rewolucja lipcowa we Francji • Hiszpania po wojnach napoleońskich • Belgia – narodziny królestwa • znaczenie terminów: karbonariusze, Młode Włochy, Młoda Europa, burszowie, Związek Celny, ultrasi, ordonanse, karliści 4. Rewolucja • przyczyny rewolucji przemysłowej przemysłowa • postęp techniczny i rozwój przemysłu • Wielka Brytania w pierwszej połowie XIX wieku • rewolucja przemysłowa poza Wielką Brytanią • rozwój transportu • przemiany społeczne i polityczne • wynalazki pierwszej połowy XIX wieku • znaczenie terminów: rewolucja przemysłowa, akumulacja Odniesienie do podstawy programowej. Uczeń: Liczba godzin - charakteryzuje decyzje kongresu wiedeńskiego, z uwzględnieniem sprawy polskiej (IV.1.6) 2 - wyjaśnia związki pomiędzy ideologiami liberalnymi i nacjonalistycznymi a europejskimi ruchami niepodległościowymi i zjednoczeniowymi […] (IV.3.2) - charakteryzuje kierunki przemian społecznych i politycznych w państwach europejskich […] (IV.6.1) 1 - ocenia gospodarcze, społeczne, kulturowe i ekologiczne skutki rewolucji przemysłowej (IV.2.3) - charakteryzuje czynniki sprzyjające rozwojowi badań naukowych; rozpoznaje największe osiągnięcia nauki i techniki XIX w. (IV.6.5) 1 5. Nowe idee 6. Kultura pierwszej połowy XIX wieku 7. Ameryka w pierwszej połowie XIX wieku kapitału, pruska droga do kapitalizmu, dualizm ekonomiczny, gospodarka ekstensywna, klasa robotnicza, inteligencja • liberalizm • ideologia konserwatywna • początki ruchu robotniczego • działalność czartystów • socjalizm utopijny • narodziny komunizmu • budzenie się świadomości narodowej • znaczenie terminów: liberalizm, liberalizm ekonomiczny, leseferyzm, dialektyka, konserwatyzm, reakcjonizm, torysi, strajk, luddyści, związek zawodowy, czartyzm, socjalizm, socjalizm utopijny, falanster, komunizm, proletariat, marksiści • klasycyzm • romantyzm – duch epoki • literatura okresu romantyzmu • nowe mody i styl życia • muzyka i sztuki plastyczne • znaczenie terminów: klasycyzm, styl empire, romantyzm, orientalizm, dandyzm, korporacjonizm studencki, neogotyk, neoromanizm, eklektyzm • Ameryka Łacińska na początku XIX wieku • początki walki o niepodległość w Ameryce Łacińskiej • dekolonizacja Ameryki Południowej • niepodległość Brazylii • Meksyk i Ameryka Środkowa • Stany Zjednoczone na początku XIX wieku • wojny amerykańsko-meksykańskie • walki Amerykanów z Indianami • znaczenie terminów: Kreole, Metysi, libertadorzy, doktryna - charakteryzuje i porównuje ideologie: konserwatyzm, liberalizm, nacjonalizm, socjalizm utopijny, marksizm i anarchizm (IV.3.1) - charakteryzuje różne formy zorganizowanej działalności robotników: związki zawodowe, partie polityczne oraz wyjaśnia proces demokratyzacji, z uwzględnieniem przemian ustrojowych w Europie Zachodniej (IV.3.4) - rozpoznaje dorobek kulturowy XIX w. (IV.6.6) 1 - charakteryzuje proces uprzemysłowienia państw europejskich i Stanów Zjednoczonych (IV.2.1) - charakteryzuje rozwój terytorialny, gospodarczy oraz przemiany społecznokulturowe w Stanach Zjednoczonych w XIX w. (IV.2.2) 1 1 8. Wiosna Ludów 9. Rosja i Turcja w połowie XIX wieku Monroego, izolacjonizm • Europa w przededniu Wiosny Ludów • rewolucja lutowa we Francji • rewolucje w krajach niemieckich • rewolucja w Wiedniu i powstanie węgierskie • Wiosna Ludów we Włoszech • bilans Wiosny Ludów • znaczenie terminów: Wiosna Ludów, bonapartyści, bankiety, warsztaty narodowe, parlament frankfurcki, konstytucja oktrojowana • Bałkany na początku XIX wieku • wojna Greków o niepodległość • imperium carów – „żandarm Europy” • powstanie dekabrystów • wojna krymska • odwilż posewastopolska w Rosji • znaczenie terminów: władyka, filhellenowie, dekabryści, panslawizm, odwilż posewastopolska, ziemstwa, samodzierżawie POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI, SPRAWDZIAN I OMÓWIENIE WYNIKÓW II. POLACY W OKRESIE POWSTAŃ NARODOWYCH 13. Ziemie polskie w • sprawa polska na kongresie wiedeńskim latach 1815–1830 • podział ziem polskich po kongresie wiedeńskim • Królestwo Polskie • ziemie polskie pod panowaniem Prus • Królestwo Galicji i Lodomerii - wyjaśnia związki pomiędzy ideologiami liberalnymi i nacjonalistycznymi a europejskimi ruchami niepodległościowymi i zjednoczeniowymi, omawia […] Wiosnę Ludów (IV.3.2) - charakteryzuje kierunki przemian społecznych i politycznych w państwach europejskich […] (IV.6.1) - wyjaśnia związki pomiędzy ideologiami liberalnymi i nacjonalistycznymi a europejskimi ruchami niepodległościowymi i zjednoczeniowymi, omawia powstanie o niepodległość Grecji […] (IV.3.2) - charakteryzuje system polityczny i społeczny imperium rosyjskiego na tle przemian w XIX-wiecznej Europie (IV.6.2) - opisuje zasięg i ekspansję kolonialną Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Rosji i Stanów Zjednoczonych (IV.6.3) 1 1 3 - charakteryzuje decyzje kongresu wiedeńskiego, z uwzględnieniem sprawy polskiej (IV.1.6) - charakteryzuje i porównuje cele oraz metody polityki zaborców wobec 1 (temat może być omówi • Rzeczpospolita Krakowska • rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego • gospodarka w zaborze pruskim i austriackim • kultura i oświata na ziemiach polskich w latach 1815–1830 • znaczenie terminów: ziemie zabrane, Kongresówka, regulacja 14. Geneza powstania listopadowego • konstytucja a realna władza w Królestwie Polskim • legalna opozycja polityczna • początki działalności spiskowej • Wolnomularstwo Narodowe i Towarzystwo Patriotyczne • Królestwo Polskie w przededniu powstania • znaczenie terminu: kaliszanie 15. Powstanie listopadowe • wybuch powstania • od prób porozumienia do detronizacji • wojna polsko-rosyjska • powstanie listopadowe na arenie międzynarodowej • walki na ziemiach zabranych • upadek powstania • czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia? • udział kobiet w powstaniu listopadowym • znaczenie terminów: noc listopadowa, belwederczycy, dyktator społeczeństwa polskiego w okresie niewoli narodowej (IV.4.1) - rozpoznaje działania społeczeństwa sprzyjające rozwojowi tożsamości narodowej (IV.4.2) - ocenia dorobek kultury polskiej XIX w. i jej wpływ na kształtowanie się tożsamości narodowej Polaków (IV.4.6) - charakteryzuje i porównuje cele oraz metody polityki zaborców wobec społeczeństwa polskiego w okresie niewoli narodowej (IV.4.1) - rozpoznaje działania społeczeństwa sprzyjające rozwojowi tożsamości narodowej (IV.4.2) - wyjaśnia przyczyny, charakter i skutki powstań narodowych (IV.4.3) - prezentuje oceny polskiej historiografii i dotyczące powstań narodowych (IV.4.4) - wyjaśnia przyczyny, charakter i skutki powstań narodowych (IV.4.3) - prezentuje oceny polskiej historiografii dotyczące powstań narodowych (IV.4.4) ony z częścią tematu 2) 1 (temat może być omówi ony z częścią tematu 1 i 3) 1 (temat może być omówi ony z częścią tematu 2) 16. Wielka Emigracja • emigracja popowstaniowa • życie polityczne emigrantów • działania międzynarodowe Hotelu Lambert • pozostałe ośrodki życia emigracyjnego • kultura polska na emigracji • emigracja po Wiośnie Ludów • znaczenie terminów: zsyłka, katorga, Wielka Emigracja, emisariusz 17. Ziemie polskie w latach 1831–1846 • ucisk popowstaniowy w Królestwie Polskim • likwidacja odrębności Królestwa Polskiego • międzynarodowe reperkusje powstania listopadowego • sytuacja na ziemiach zabranych i pod zaborem austriackim • początki pracy organicznej • konspiracja na ziemiach polskich • powstanie krakowskie 1846 roku • rabacja galicyjska • znaczenie terminów: rusyfikacja, cytadela, Statut Organiczny, „noc paskiewiczowska”, gubernia, germanizacja, praca organiczna, rabacja galicyjska 18. Wiosna Ludów i odwilż posewastopolska • Wiosna Ludów w zaborze pruskim • powstanie wielkopolskie 1848 roku • działalność Polaków w Królestwie Pruskim, na Śląsku i Pomorzu po 1848 roku • Wiosna Ludów w zaborze austriackim • skutki Wiosny Ludów w Galicji • początki ukraińskiego ruchu narodowego - charakteryzuje koncepcje politycznospołeczne Wielkiej Emigracji XIX w. i ich wpływ na życie polityczno-społeczne w trzech zaborach (IV.4.5) - ocenia dorobek kultury polskiej XIX w. i jej wpływ na kształtowanie się tożsamości narodowej Polaków (IV.4.6) - wyjaśnia przyczyny, charakter i skutki emigracji w XIX w. oraz ocenia aktywność polityczną, militarną i kulturalną Polaków w Europie (IV.5.3) - charakteryzuje i porównuje cele oraz metody polityki zaborców wobec społeczeństwa polskiego w okresie niewoli narodowej (IV.4.1) - rozpoznaje działania społeczeństwa sprzyjające rozwojowi tożsamości narodowej (IV.4.2) - wyjaśnia przyczyny, charakter i skutki powstań narodowych (IV.4.3) - prezentuje oceny polskiej historiografii dotyczące powstań narodowych (IV.4.4) - charakteryzuje i porównuje cele oraz metody polityki zaborców wobec społeczeństwa polskiego w okresie niewoli narodowej (IV.4.1) - rozpoznaje działania społeczeństwa sprzyjające rozwojowi tożsamości narodowej (IV.4.2) 1 1 1 • Polacy podczas europejskiej Wiosny Ludów • odwilż posewastopolska w Królestwie Polskim • znaczenie terminów: serwituty, asymilacja 19. Powstanie styczniowe • demonstracje patriotyczne i „polskie czasy” • próba kompromisu i przygotowania do powstania • wybuch powstania styczniowego • przebieg walk powstańczych • sprawa polska na arenie międzynarodowej • bilans zmagań powstańczych • powstanie styczniowe na ziemiach zabranych • znaczenie terminów: millenerzy, „biali”, rewolucja moralna, „czerwoni”, tajne państwo polskie, branka, partia powstańcza, żuawi śmierci POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI, SPRAWDZIAN I OMÓWIENIE WYNIKÓW III. ŚWIAT W LATACH 1860–1914 23. Stany • dualizm społeczno-ekonomiczny Stanów Zjednoczone w Zjednoczonych drugiej połowie XIX • problem niewolnictwa wieku • wybuch wojny domowej • wojna secesyjna • skutki wojny secesyjnej • USA w drugiej połowie XIX wieku • znaczenie terminów: osadnictwo farmerskie, plantacja, Jankesi, abolicjonizm, secesja, Unia, Konfederacja, wojna totalna, Ku-Klux-Klan, izolacjonizm, eksterminacja 24. Zjednoczenie • różne koncepcje zjednoczenia Włoch - wyjaśnia przyczyny, charakter i skutki powstań narodowych (IV.4.3) - prezentuje oceny polskiej historiografii dotyczące powstań narodowych (IV.4.4) - charakteryzuje i porównuje cele oraz metody polityki zaborców wobec społeczeństwa polskiego w okresie niewoli narodowej (IV.4.1) - rozpoznaje działania społeczeństwa sprzyjające rozwojowi tożsamości narodowej (IV.4.2) - wyjaśnia przyczyny, charakter i skutki powstań narodowych (IV.4.3) - prezentuje oceny polskiej historiografii dotyczące powstań narodowych (IV.4.4) 1 3 - charakteryzuje rozwój terytorialny, gospodarczy oraz przemiany społecznokulturowe w Stanach Zjednoczonych w XIX w. (IV.2.2) - charakteryzuje kierunki przemian społecznych i politycznych w państwach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych i w Japonii (IV.6.1) 1 - wyjaśnia związki pomiędzy 1 Włoch • polityka Cavoura wobec Francji • polityka zagraniczna II Cesarstwa • wojna z Austrią • zjednoczenie kraju • powstanie Królestwa Włoch • znaczenie terminów: risorgimento, Czerwony Krzyż, „wyprawa tysiąca”, „czerwone koszule”, bersalierzy 25. Zjednoczenie Niemiec i powstanie Austro-Węgier • koncepcje zjednoczenia Niemiec • wojny z Danią i Austrią • wojna francusko-pruska • powstanie II Rzeszy • powstanie dualistycznej monarchii austro-węgierskiej • znaczenie terminów: Związek Północnoniemiecki, depesza emska, „żelazny kanclerz” 26. Kolonializm • nowa fala kolonializmu • kolonizacja Afryki • konflikty kolonialne w Afryce • posiadłości europejskie w Azji • potęga imperium brytyjskiego • walka o wpływy w Chinach • światowe szlaki handlowe • znaczenie terminów: kolonializm, mahdi, Burowie, pax ideologiami liberalnymi i nacjonalistycznymi a europejskimi ruchami niepodległościowymi i zjednoczeniowymi, omawia […] zjednoczenie Włoch […] (IV.3.2); - porównuje cele i charakter oraz ocenia polityczne i społecznogospodarcze skutki zjednoczenia Włoch i Niemiec (IV.3.3) - wyjaśnia związki pomiędzy ideologiami liberalnymi i nacjonalistycznymi a europejskimi ruchami niepodległościowymi i zjednoczeniowymi, omawia […] zjednoczenie […] Niemiec (IV.3.2) - porównuje cele i charakter oraz ocenia polityczne i społecznogospodarcze skutki zjednoczenia Włoch i Niemiec (IV.3.3) - charakteryzuje kierunki przemian społecznych i politycznych w państwach europejskich […] (IV.6.1) - opisuje zasięg i ekspansję kolonialną Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Rosji i Stanów Zjednoczonych (IV.6.3) - analizuje polityczne, gospodarcze i społeczne przyczyny oraz następstwa podbojów kolonialnych państw europejskich w Azji i Afryce (IV.6.4) 1 1 27. Nowy podział polityczny świata 28. Epoka węgla i stali 29. Przemiany ustrojowe i nowe ideologie Britannica • Europa pod koniec XIX wieku • wojna rosyjsko-turecka • kongres berliński • Stany Zjednoczone na przełomie wieków • Japonia – mocarstwo azjatyckie • wojny burskie • wojna rosyjsko-japońska • znaczenie terminów: militaryzm, „sojusz trzech cesarzy”, nawalizm, polityka otwartych drzwi, dyplomacja dolarowa, szogun, epoka Meiji, obóz koncentracyjny • przemiany w rolnictwie • rozwój nauk przyrodniczych • rozwój przemysłu • zmiany w transporcie i komunikacji • era elektryczności • rozwój telekomunikacji • stare i nowe potęgi gospodarcze • migracje • znaczenie terminów: melioracja, płodozmian, teoria ewolucji, asymilacja, melting pot • upowszechnienie się systemów demokratycznych • rozwój partii politycznych i podział ideologiczny systemów partyjnych • anarchiści i syndykaliści • I Międzynarodówka • Komuna Paryska • socjaldemokracja i komunizm • chrześcijańska demokracja - charakteryzuje kierunki przemian […] politycznych w państwach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych i w Japonii (IV.6.1) - opisuje zasięg i ekspansję kolonialną Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Rosji i Stanów Zjednoczonych (IV.6.3) - analizuje polityczne, gospodarcze i społeczne przyczyny oraz następstwa podbojów kolonialnych państw europejskich w Azji i Afryce (IV.6.4) - charakteryzuje kierunki przemian społecznych […] w państwach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych i w Japonii (IV.6.1) - charakteryzuje czynniki sprzyjające rozwojowi badań naukowych; rozpoznaje największe osiągnięcia nauki i techniki XIX w. (IV.6.5) 1 - charakteryzuje i porównuje ideologie: konserwatyzm, liberalizm, nacjonalizm, socjalizm utopijny, marksizm i anarchizm (IV.3.1) - charakteryzuje różne formy zorganizowanej działalności robotników: związki zawodowe, partie polityczne oraz wyjaśnia proces 1 1 • nacjonalizm • syjonizm • znaczenie terminów: demokratyzacja, partia polityczna, wigowie, torysi, anarchizm, syndykalizm, proletariusze, komunizm, laicyzacja, komunardzi, pluralizm, nacjonalizacja, rewizjonizm, reformizm, socjaldemokracja, mienszewicy, bolszewicy, społeczna nauka Kościoła, chadecja, nacjonalizm, darwinizm społeczny, syjonizm, antysemityzm, szowinizm 30. Piękna epoka • rozwój cywilizacyjny i zmiany w życiu codziennym • zmiany w miastach • rozwój medycyny i higieny • emancypacja kobiet • upowszechnienie oświaty • rozwój czytelnictwa i literatura • malarstwo i architektura przełomu wieków • kultura masowa i upowszechnienie sportu • znaczenie terminów: mikrobiologia, antyseptyka, emancypacja, sufrażystki, realizm, naturalizm, impresjonizm, postimpresjonizm, symbolizm, akademizm, historyzm, eklektyzm, secesja, kultura masowa POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI, SPRAWDZIAN I OMÓWIENIE WYNIKÓW IV. ZIEMIE POLSKIE W LATACH 1864–1914 34. Ziemie polskie po • represje po upadku powstania styczniowego powstaniu • prześladowania Kościoła katolickiego i unickiego styczniowym • Kulturkampf w zaborze pruskim • germanizacja • Hakata i ustawa kagańcowa • autonomia galicyjska • system polityczny Galicji w dobie autonomii • znaczenie terminów: generał-gubernator, „noc demokratyzacji, z uwzględnieniem przemian ustrojowych w Europie Zachodniej (IV.3.4) - charakteryzuje kierunki przemian społecznych […] w państwach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych […] (IV.6.1) - rozpoznaje dorobek kulturowy XIX w. (IV.6.6) 1 - charakteryzuje i porównuje cele oraz metody polityki zaborców wobec społeczeństwa polskiego w okresie niewoli narodowej (IV.4.1) - rozpoznaje działania społeczeństwa sprzyjające rozwojowi tożsamości narodowej (IV.4.2) - wyjaśnia […] skutki powstań 1 (temat może być omówi ony z temate m 2) apuchtinowska”, tajne komplety, Kulturkampf, rugi pruskie 35. Przemiany społeczne i gospodarcze na ziemiach polskich • pozytywizm • pozytywizm warszawski • rozwój przemysłu na ziemiach polskich • przemiany na wsi • sytuacja Polaków w poszczególnych zaborach • znaczenie terminów: pozytywizm, praca organiczna, praca u podstaw 36. Nowe nurty polityczne • powstanie partii masowych • początki ruchu socjalistycznego • socjalizm niepodległościowy • socjaliści w Galicji i w zaborze pruskim • ruch narodowy • ruch ludowy narodowych (IV.4.3) - […] synchronizuje wydarzenia z historii politycznej (IV.5.6) - wyjaśnia wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny odmiennego rozwoju gospodarczego ziem polskich w trzech zaborach (IV.5.1) - wyjaśnia wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny odmiennego rozwoju gospodarczego ziem polskich w trzech zaborach (IV.5.1) - analizuje strukturę społeczeństwa w trzech zaborach, z uwzględnieniem mniejszości narodowych i wyznaniowych, w tym ludności żydowskiej (IV.5.2) - wyjaśnia przyczyny, charakter i skutki emigracji w XIX w. oraz ocenia aktywność polityczną, militarną i kulturalną Polaków w Europie (IV.5.3) - porównuje dynamikę zmian gospodarczych i społecznych na ziemiach polskich z przemianami europejskimi […] (IV.5.6) - porównuje programy ruchu narodowego, ruchu ludowego oraz partii socjalistycznych (IV.5.4) - porównuje dynamikę zmian […] społecznych na ziemiach polskich z przemianami europejskimi oraz 1 (temat może być omówi ony z temate m 1) 1 (temat może być omówi ony z • znaczenie terminów: statut, program polityczny, endecja 37. Rewolucja 1905 r. • wybuch rewolucji w Rosji • Polacy wobec rosyjskiej rewolucji • rewolucja na ziemiach polskich • polityka władz carskich • skutki rewolucji • zmiany na polskiej scenie politycznej • znaczenie terminów: krwawa niedziela, powstanie łódzkie, reakcja stołypinowska 38. Pozytywizm i Młoda Polska • kultura w drugiej połowie XIX wieku • twórcy pozytywistyczni • Żydzi polscy – między asymilacją a odrębnością • nauka ponad zaborami • rola historii • malarstwo historyczne ku pokrzepieniu serc • kultura Młodej Polski • teatr, kabaret, film • znaczenie terminów: pozytywizm, szkoła warszawska, szkoła krakowska, stańczycy, trójlojalizm, Młoda Polska, neoromantyzm, filister POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI, SPRAWDZIAN I OMÓWIENIE WYNIKÓW V. I WOJNA ŚWIATOWA 41. Świat u progu I • rywalizacja mocarstw na Bliskim Wschodzie wojny światowej • antagonizmy na arenie międzynarodowej synchronizuje wydarzenia z historii politycznej (IV.5.6) - charakteryzuje wydarzenia rewolucyjne 1905–1907 (IV.5.5) - […] synchronizuje wydarzenia z historii politycznej (IV.5.6) - prezentuje oceny polskiej historiografii i dotyczące powstań narodowych (IV.4.4) - charakteryzuje system polityczny i społeczny imperium rosyjskiego na tle przemian w XIX-wiecznej Europie (IV.6.2) - analizuje strukturę społeczeństwa w trzech zaborach, z uwzględnieniem mniejszości narodowych i wyznaniowych, w tym ludności żydowskiej (IV.5.2) - prezentuje oceny polskiej historiografii i dotyczące powstań narodowych (IV.4.4) - ocenia dorobek kultury polskiej XIX w. i jej wpływ na kształtowanie się tożsamości narodowej Polaków (IV.4.6) - […] ocenia aktywność […] kulturalną Polaków w Europie (IV.5.3) temate m 4) 1 (temat może być omówi ony z temate m 3) 1 3 - wyjaśnia genezę I wojny światowej […] (V.1.1) 1 42. Na frontach Wielkiej Wojny 43. Rewolucje w Rosji 44. Polacy podczas I wojny światowej • „kocioł bałkański” i jego znaczenie • wyścig zbrojeń i rywalizacja na morzach • powstanie przymierzy polityczno-militarnych • znaczenie terminów: kryzysy marokańskie, „kocioł bałkański”, trójprzymierze, trójporozumienie (ententa), państwa centralne • zamach w Sarajewie i wybuch wojny • ofensywa niemiecka na Zachodzie • działania wojenne w latach 1915–1916 • zmagania na morzach i oceanach • walki na froncie wschodnim • działania wojenne na południu Europy • walki poza Europą • znaczenie terminów: ultimatum, efekt domina, plan Schlieffena, wojna błyskawiczna, wojna pozycyjna, wojna manewrowa • przyczyny wybuchu rewolucji • rewolucja lutowa • Rząd Tymczasowy • rewolucja październikowa • III Międzynarodówka • wojna domowa w Rosji • znaczenie terminów: eserowcy, mienszewicy, bolszewicy, tezy kwietniowe, dekret o pokoju, dekret o ziemi, kontrrewolucja, kułak, GUŁag, łagier, komunizm wojenny • orientacje polityczne Polaków przed rokiem 1914 • Legiony Polskie • wojsko polskie u boku ententy • umiędzynarodowienie sprawy polskiej • stanowisko aliantów zachodnich w sprawie polskiej • znaczenie terminów: organizacja paramilitarna, Akt 5 - […] opisuje charakter działań wojennych (V.1.1) 1 - przedstawia genezę i charakteryzuje przebieg rewolucji rosyjskich w 1917 r. (V.1.2) - wyjaśnia wpływ wydarzeń rewolucyjnych w Rosji na przebieg I wojny światowej (V.1.3) 1 - omawia polskie orientacje polityczne oraz działalność polskich formacji wojskowych w okresie I wojny światowej (V.1.5) - wyjaśnia zmiany zachodzące w polityce mocarstw wobec sprawy 1 listopada, kryzys przysięgowy 45. Klęska państw centralnych • nieograniczona wojna podwodna • przystąpienie USA do wojny • zakończenie walk na froncie zachodnim • zakończenie walk na innych frontach • bilans strat wojennych • znaczenie terminów: nieograniczona wojna podwodna, depesza Zimmermanna, wojna totalna POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI, SPRAWDZIAN I OMÓWIENIE WYNIKÓW VI. DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE 49. Porządek • paryska konferencja pokojowa wersalski • nowy układ sił w Europie • traktat wersalski • traktaty z sojusznikami Niemiec • reakcja państw pokonanych • powstanie i funkcjonowanie Ligi Narodów • konferencja waszyngtońska • znaczenie terminów: wolne miasto, plebiscyt, demilitaryzacja, Liga Narodów, mały traktat wersalski, terytorium mandatowe 50. Kryzys • powojenne problemy Europy demokracji i • odwrót od demokracji gospodarki • narodziny włoskiego faszyzmu • dyktatura Mussoliniego • totalitaryzm i autorytaryzm • początek Wielkiego Kryzysu • polityka Nowego Ładu • znaczenie terminów: hiperinflacja, etatyzm państwowy, faszyzm, „czarne koszule”, korporacje, totalitaryzm, polskiej, w tym charakteryzuje stanowisko Rosji i Stanów Zjednoczonych (V.1.6) - wyjaśnia wpływ wydarzeń rewolucyjnych w Rosji na przebieg I wojny światowej (V.1.3) - […] opisuje charakter działań wojennych (V.1.1) 1 3 - opisuje zmiany na mapie politycznej Europy i świata po I wojnie światowej (V.1.4) - wyjaśnia zmiany zachodzące w polityce mocarstw wobec sprawy polskiej, w tym charakteryzuje stanowisko Rosji i Stanów Zjednoczonych (V.1.6) 1 - charakteryzuje życie gospodarcze okresu międzywojennego i wyjaśnia mechanizm Wielkiego Kryzysu gospodarczego oraz porównuje sposoby przezwyciężania jego skutków w Stanach Zjednoczonych i w Europie (V.3.2) - rozpoznaje dorobek kulturowy okresu międzywojennego (V.3.3) 1 autorytaryzm, duce, pakty laterańskie, czarny czwartek, New Deal (Nowy Ład), prohibicja, interwencjonizm 51. Powstanie III Rzeszy • Republika Weimarska • Niemcy w latach 20. XX wieku • powstanie i rozwój NSDAP • naziści u władzy • społeczeństwo III Rzeszy • prześladowania Żydów • gospodarka i kultura III Rzeszy • znaczenie terminów: Freikorpsy, reparacje, pucz monachijski, nazizm, Gestapo, Führer, noc długich noży, Gleichschaltung, indoktrynacja, ustawy norymberskie, noc kryształowa, propaganda 52. Państwo Stalina • powstanie Związku Radzieckiego • przejęcie władzy przez Stalina • przemiany gospodarcze epoki stalinowskiej • terror państwowy w ZSRR • sowiecki totalitaryzm • znaczenie terminów: dyktatura proletariatu, NEP, kult jednostki, kolektywizacja wsi, kołchoz, kułak, rozkułaczanie, sowchoz, stachanowiec, GUŁag, Wielki Głód, relatywizm - wyjaśnia społeczne, gospodarcze, polityczne i kulturowe uwarunkowania rządów autorytarnych w Europie Środkowo-Wschodniej, faszyzmu włoskiego […] (V.2.2) - prezentuje stanowiska nauk społecznych na temat genezy i mechanizmów działania systemów totalitarnych (V.2.4) - wyjaśnia społeczne, gospodarcze, polityczne i kulturowe uwarunkowania […] nazizmu oraz charakteryzuje aktywność międzynarodową […] Niemiec w latach trzydziestych XX w. (V.2.2) - porównuje systemy totalitarne oraz charakteryzuje ich imperialne cele (V.2.31) - prezentuje stanowiska nauk społecznych na temat genezy i mechanizmów działania systemów totalitarnych (V.2.4) - wyjaśnia przyczyny zwycięstwa bolszewików w Rosji oraz charakteryzuje najistotniejsze przemiany zachodzące w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym w ZSRR do końca lat trzydziestych XX w. (V.2.1) - porównuje systemy totalitarne oraz 1 1 moralny, człowiek radziecki (homo sovieticus), samokrytyka 53. Afryka i Azja w okresie międzywojennym 54. Na drodze ku wojnie • początek kryzysu kolonializmu • ekspansja włoska w Afryce • Turcja po I wojnie światowej • powstanie państw arabskich • problem palestyński • proces budzenia się świadomości narodowej Hindusów • ekspansja Japonii w Azji i jej agresja na Chiny • wojna japońsko-radziecka • znaczenie terminów: deklaracja Balfoura, Biała Księga, pakt antykominternowski, Armia Kwantuńska • Europa na początku lat 30. XX wieku • remilitaryzacja Nadrenii i zbrojenia Niemiec • wojna domowa w Hiszpanii • Anschluss Austrii i kryzys sudecki • powstanie „osi” • układ monachijski • wojenne plany Stalina • ostatnie dni pokoju • znaczenie terminów: remilitaryzacja, caudillo, „piąta kolumna”, anschluss, appeasement charakteryzuje ich imperialne cele (V.2.31) - prezentuje stanowiska nauk społecznych na temat genezy i mechanizmów działania systemów totalitarnych (V.2.4) - […] charakteryzuje aktywność międzynarodową Włoch […] w latach trzydziestych XX w. (V.2.2.) - porównuje systemy totalitarne oraz charakteryzuje ich imperialne cele (V.2.3) - wyjaśnia społeczne, gospodarcze, polityczne i kulturowe uwarunkowania rządów autorytarnych w Europie Środkowo-Wschodniej, faszyzmu włoskiego i nazizmu oraz charakteryzuje aktywność międzynarodową Włoch i Niemiec w latach trzydziestych XX w. (V.2.2) - porównuje systemy totalitarne oraz charakteryzuje ich imperialne cele (V.2.31) - prezentuje stanowiska nauk społecznych na temat genezy i mechanizmów działania systemów 1 1 55. Kultura i nauka dwudziestolecia międzywojennego • powojenny kryzys wartości • sekularyzacja społeczeństwa • rozwój techniki • początki telewizji • nauka w dwudziestoleciu międzywojennym • kultura masowa • moda lat 20. XX wieku • rozwój sztuki filmowej • sztuka i architektura okresu międzywojennego • sztuka w służbie ideologii • znaczenie terminów: sekularyzacja, katastrofizm, bergsonizm, fenomenologia, fantastyka naukowa, mass media, modernizm, ekspresjonizm, kubizm, dadaizm, surrealizm, futuryzm, konstruktywizm POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI, SPRAWDZIAN I OMÓWIENIE WYNIKÓW VII. II RZECZPOSPOLITA 59. Odzyskanie • sytuacja międzynarodowa w 1918 roku niepodległości • pierwsze ośrodki niepodległej władzy • odzyskanie niepodległości • powstanie wielkopolskie • ententa a sprawa polska • powstania śląskie • spór o Śląsk Cieszyński • plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu • znaczenie terminów: plebiscyt, arbitraż totalitarnych (V.2.4) - ocenia politykę świata zachodniego wobec totalitaryzmu nazistowskiego i komunizmu; wyjaśnia genezę II wojny światowej (V.2.5) - charakteryzuje proces demokratyzacji społeczeństw międzywojennych […] z uwzględnieniem następstw I wojny światowej, przemian cywilizacyjnych, w tym kultury masowej (V.3.1) - rozpoznaje dorobek kulturowy okresu międzywojennego (V.3.3) 1 3 - opisuje zmiany na mapie politycznej Europy […] po I wojnie światowej (V.1.4) - wyjaśnia zmiany zachodzące w polityce mocarstw wobec sprawy polskiej […] (V.1.6) - opisuje proces kształtowania się terytorium II Rzeczypospolitej, w tym powstanie wielkopolskie i powstania 1 60. Walki o granicę wschodnią 61. Rządy parlamentarne 62. Przewrót majowy i rządy sanacji • koncepcje granicy wschodniej • konflikt polsko-ukraiński • początek walk z bolszewikami i wyprawa kijowska • kontrofensywa bolszewicka i bitwa warszawska • traktat ryski • sprawa Wileńszczyzny • znaczenie terminów: koncepcja federacyjna, koncepcja inkorporacyjna, Orlęta Lwowskie, repatriacja, bunt Żeligowskiego • sejm ustawodawczy i mała konstytucja • konstytucja marcowa • reforma rolna • wybory parlamentarne i prezydenckie • zabójstwo Gabriela Narutowicza • reforma walutowa Władysława Grabskiego • znaczenie terminu: kontrasygnata • kryzys rządów parlamentarnych • przewrót majowy – przyczyny, przebieg walk i skutki • rządy sanacyjne • represje wobec opozycji • proces brzeski • konstytucja kwietniowa • sanacja po śmierci Piłsudskiego • opozycja pod koniec lat 30. XX wieku śląskie oraz plebiscyty […] (V.4.1) - synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów Polski z wydarzeniami europejskimi (V.4.6) - opisuje zmiany na mapie politycznej Europy […] po I wojnie światowej (V.1.4) - opisuje proces kształtowania się terytorium II Rzeczypospolitej, w tym […] wojnę polsko-bolszewicką (V.4.1) - synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów Polski z wydarzeniami europejskimi (V.4.6) - rozpoznaje charakterystyczne cechy ustroju II Rzeczypospolitej w oparciu o konstytucje z 1921 i 1935 r. (V.4.2) - opisuje główne ugrupowania polityczne II Rzeczypospolitej, ich aktywność w życiu politycznym oraz przywódców (V.4.3) - charakteryzuje i ocenia dorobek gospodarczy II Rzeczypospolitej (V.5.1) - rozpoznaje charakterystyczne cechy ustroju II Rzeczypospolitej w oparciu o konstytucje z 1921 i 1935 r. (V.4.2) - opisuje główne ugrupowania polityczne II Rzeczypospolitej, ich aktywność w życiu politycznym oraz przywódców (V.4.3) - wyjaśnia przyczyny kryzysu 1 1 1 • znaczenie terminów: partyjniactwo, sanacja, nowela sierpniowa, autorytaryzm, autorytarna demokracja fasadowa, grupa zamkowa, grupa pułkowników 63. Społeczeństwo i gospodarka II Rzeczypospolitej 64. Nauka i kultura międzywojennej Polski 65. Polska w przededniu wojny • stosunki ludnościowe w II RP • mniejszości narodowe w II RP • struktura zawodowa ludności II RP • kraj z trzech połówek – spadek po zaborach • odbudowa gospodarcza • budowa COP • znaczenie terminów: asymilacja państwowa, getto ławkowe, numerus clausus, asymilacja narodowa, polsko-niemiecka wojna celna • oświata w II RP i reforma jędrzejowiczowska • rozwój szkolnictwa wyższego i nauki • kultura i sztuka międzywojenna • literatura międzywojnia • rozwój kinematografii • znaczenie terminów: Kolumbowie, funkcjonalizm, modernizm • polityka Niemiec i ZSRR wobec Polski w latach 20. XX wieku • polska polityka zagraniczna w latach 20. • stosunki polsko-litewskie w dwudziestoleciu międzywojennym • polityka równowagi • zajęcie Zaolzia • pakt Ribbentrop–Mołotow • mobilizacja polskiego społeczeństwa • znaczenie terminów: „korytarz”, polityka prometejska POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI, SPRAWDZIAN I OMÓWIENIE WYNIKÓW demokracji parlamentarnej w II Rzeczypospolitej; charakteryzuje przyczyny i konsekwencje przewrotu majowego (V.4.4) - charakteryzuje i ocenia dorobek gospodarczy II Rzeczypospolitej (V.5.1) - analizuje strukturę społeczeństwa II Rzeczypospolitej, w tym strukturę narodowościowo-wyznaniową oraz charakteryzuje politykę II Rzeczypospolitej wobec mniejszości narodowych i jej uwarunkowania (V.5.2); - charakteryzuje dorobek kulturowy II Rzeczypospolitej (V.5.3) - prezentuje oceny polskiej historiografii dotyczące II Rzeczypospolitej (V.5.4) - wyjaśnia uwarunkowania polityki zagranicznej II Rzeczypospolitej (V.4.5) - synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów Polski z wydarzeniami europejskimi (V.4.6) 1 1 1 3 Temat 69. Wojna obronna Polski Materiał nauczania VIII. – plany wojenne obydwu stron – wybuch wojny – armie walczących stron – przebieg działań wojennych – atak sowiecki na Polskę – ostatnie walki – bilans walk Odniesienie do podstawy programowej. Uczeń: Liczba godzin – opisuje przebieg i następstwa wojny obronnej Polski w 1939 r. (V.8.1.) – wyjaśnia uwarunkowania współpracy niemiecko-radzieckiej w latach 1939– 1941 i jej konsekwencje dla państw i narodów Europy Środkowej (V.6.2.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia II wojny światowej z dziejów Polski, Europy i świata (V.8.7.) – opisuje główne etapy II wojny światowej i wskazuje przełomowe wydarzenia dla jej przebiegu (V.6.1.) – wyjaśnia uwarunkowania współpracy niemiecko-radzieckiej w latach 1939– 1941 i jej konsekwencje dla państw i narodów Europy Środkowej (V.6.2.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia II wojny światowej z dziejów Polski, Europy i świata (V.8.7.) – opisuje główne etapy II wojny światowej i wskazuje przełomowe wydarzenia dla jej przebiegu (V.6.1.) – charakteryzuje uwarunkowania militarne i polityczne konferencji 1 II WOJNA ŚWIATOWA 70-71. Ekspansja Hitlera i Stalina w latach 1939–1941 – wojna radziecko-fińska – aneksja republik bałtyckich i Besarabii – atak III Rzeszy na Danię i Norwegię – ofensywa niemiecka w Europie Zachodniej – bitwa o Anglię – walki na Bałkanach – początek zmagań w Afryce Północnej 72. Walki w latach 1941–1943 – geneza wojny niemiecko-radzieckiej – siły walczących stron – atak Niemiec na ZSRR – oblężenie Leningradu – bitwa pod Stalingradem 2 1 – walki na morzach – wybuch wojny na Dalekim Wschodzie – zakończenie walk w Afryce – utworzenie frontu na Sycylii i we Włoszech Wielkiej Trójki oraz ich ustalenia (V.6.3.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia II wojny światowej z dziejów Polski, Europy i świata (V.8.7.) 73. Polityka – okupacja Europy Zachodniej i Skandynawii – charakteryzuje politykę III Rzeszy okupacyjna III Rzeszy – nazistowski plan eksterminacji Żydów wobec społeczeństw okupowanej – postawy społeczeństw i rządów świata zachodniego oraz Europy, w tym nazistowski plan Kościoła katolickiego wobec Holokaustu eksterminacji Żydów oraz innych – stosunek hitlerowskich Niemiec do podbitych narodów narodowości i grup społecznych (V.7.1.) Europy Wschodniej – opisuje postawy Żydów wobec – hitlerowska polityka rasowa i prześladowanie wybranych grup polityki eksterminacji, w tym powstanie społecznych w getcie warszawskim, a także opisuje postawy społeczeństwa polskiego wobec Holokaustu (V.7.2.) – ocenia stosunek społeczeństw i rządów świata zachodniego oraz Kościoła katolickiego do Holokaustu (V.7.3.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia II wojny światowej z dziejów Polski, Europy i świata (V.8.7.) 74. Koniec II wojny – front wschodni w 1944 r. – opisuje główne etapy II wojny światowej – wojna na Pacyfiku światowej i wskazuje przełomowe – powstanie wielkiej koalicji wydarzenia dla jej przebiegu (V.6.1.) – utworzenie frontu na Sycylii i we Włoszech – charakteryzuje uwarunkowania – konferencja w Teheranie militarne i polityczne konferencji – konferencja w Jałcie Wielkiej Trójki oraz ich ustalenia – kapitulacja Niemiec i koniec wojny w Europie (V.6.3.) – koniec wojny na Dalekim Wschodzie – synchronizuje najważniejsze 1 1 75. Społeczeństwo polskie podczas okupacji – podział ziem polskich – polityka władz ZSRR na okupowanych ziemiach II Rzeczypospolitej – deportacje ludności polskiej w głąb ZSRR – polscy jeńcy w ZSRR i zbrodnia katyńska – okupacja niemiecka w Polsce na tle okupacji w innych krajach Europy – sytuacja Polaków na ziemiach wcielonych do III Rzeszy – polityka niemiecka w Generalnym Gubernatorstwie – terror hitlerowski i zbrodnie niemieckie wobec narodu polskiego – Holokaust na ziemiach polskich – powstanie w getcie warszawskim – postawa społeczeństwa polskiego wobec Holokaustu – pierwsze organizacje konspiracyjne 76. Sprawa polska podczas II wojny światowej – powstanie rządu emigracyjnego we Francji, przeniesienie polskiego ośrodka władzy do Wielkiej Brytanii – Polacy na frontach II wojny światowej – stosunki polsko-radzieckie po podpisaniu układu Sikorski– Majski – sprawa katyńska i zerwanie stosunków z polskim rządem londyńskim przez ZSRR wydarzenia II wojny światowej z dziejów Polski, Europy i świata (V.8.7.) – charakteryzuje politykę III Rzeszy wobec społeczeństw okupowanej Europy, w tym nazistowski plan eksterminacji Żydów oraz innych narodowości i grup społecznych (V.7.1.) – opisuje postawy Żydów wobec polityki eksterminacji, w tym powstanie w getcie warszawskim, a także opisuje postawy społeczeństwa polskiego wobec Holokaustu (V.7.2.) – wskazuje podobieństwa i różnice w polityce obu okupantów wobec narodu polskiego (V.8.3.) – opisuje organizację polskiego państwa podziemnego oraz różne formy ruchu oporu, ze szczególnym uwzględnieniem działalności Armii Krajowej (V.8.4.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia II wojny światowej z dziejów Polski, Europy i świata (V.8.7.) – opisuje międzynarodowe uwarunkowania działalności polskiego rządu na wychodźstwie (V.8.2.) – wyjaśnia działania Stalina zmierzające do utworzenia komunistycznego ośrodka władzy w Polsce (V.8.5.) – charakteryzuje uwarunkowania 1 1 77. Plan „Burza” i powstanie warszawskie – początki komunistycznych ośrodków władzy – katastrofa gibraltarska i śmierć Władysława Sikorskiego – konferencja w Teheranie a sprawa polska militarne i polityczne konferencji Wielkiej Trójki oraz ich ustalenia (V.6.3.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia II wojny światowej z dziejów Polski, Europy i świata (V.8.7.) – polityczne organizacje konspiracyjne – cele polityczne i strategiczne Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej – struktura i działalność ZWZ-AK – inne polskie organizacje podziemne – konflikt polsko-ukraiński na Wołyniu – plan „Burza” – geneza powstania warszawskiego – wybuch powstania warszawskiego – mocarstwa wobec powstania – upadek i skutki powstania – bilans powstania – opisuje organizację polskiego państwa podziemnego oraz różne formy ruchu oporu, ze szczególnym uwzględnieniem działalności Armii Krajowej (V.8.4.) – wyjaśnia uwarunkowania polityczne i charakteryzuje czyn zbrojny powstania warszawskiego (V.8.6.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia II wojny światowej z dziejów Polski, Europy i świata (V.8.7.) 1 POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI, SPRAWDZIAN I OMÓWIENIE WYNIKÓW IX. POLSKA I ŚWIAT W DRUGIEJ POŁOWIE XX WIEKU 3 81. Powojenny świat 1 – skutki wojny – konferencja poczdamska – procesy zbrodniarzy wojennych – na tropie nazistów – okupacja Niemiec i Austrii – powstanie Organizacji Narodów Zjednoczonych – struktura ONZ – opisuje demograficzne, społecznogospodarcze i polityczne skutki wojny (V.9.1.) – rozpoznaje zmiany polityczne na mapie Europy i świata po II wojnie światowej (V.9.2.) – charakteryzuje uwarunkowania – plan Marshalla – paryski traktat pokojowy – rosnące wpływy komunizmu – wojna domowa w Grecji 82. Początek zimnej wojny – świat dwubiegunowy – upadek starych mocarstw – początek rywalizacji radziecko-amerykańskiej i doktryna Trumana – działania bloku komunistycznego – Kominform i RWPG – I kryzys berliński (1948–1949) i powstanie NATO – wyścig zbrojeń – powstanie dwóch państw niemieckich – sprawa Austrii – inicjatywy integracyjne w Europie Zachodniej 83. Początki systemu komunistycznego w Polsce – skutki polityczne, demograficzne i ekonomiczne II wojny światowej dla Polski – reforma rolna i nacjonalizacja przemysłu militarne i polityczne konferencji Wielkiej Trójki oraz ich ustalenia (V.6.3.) – wyjaśnia cele utworzenia ONZ i charakteryzuje jego rolę w rozwiązywaniu problemów współczesnego świata (V.9.7.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – wyjaśnia genezę zimnej wojny i rozpoznaje jej przejawy w stosunkach pomiędzy ZSRR a Stanami Zjednoczonymi (V.9.3.) – charakteryzuje problem niemiecki po II wojnie światowej (V.9.4.) – wyjaśnia cele utworzenia NATO i Układu Warszawskiego oraz charakteryzuje te bloki militarne (V.9.5.) – charakteryzuje proces integracji Europy Zachodniej (V.9.6.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – porównuje terytorium Polski powojennej z terytorium II Rzeczypospolitej oraz analizuje 1 1 – postawy Polaków w nowej sytuacji politycznej – represje i działania aparatu bezpieczeństwa i władz komunistycznych wobec podziemia niepodległościowego oraz opozycji – referendum ludowe z 1946 r. – sfałszowane wybory z 1947 r. 84. Polska w okresie stalinowskim – powstanie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – przemiany gospodarcze – stalinizm w kulturze, oświacie i nauce – państwo terroru – walka z Kościołem katolickim – Konstytucja PRL z 1952 r. polityczno-społeczne i gospodarcze skutki zmiany granic (V.13.1.) – charakteryzuje główne etapy przejmowania władzy przez komunistów w Polsce, z uwzględnieniem działań legalnej opozycji i podziemia antykomunistycznego; opisuje represje stosowane przez radziecki i polski aparat bezpieczeństwa (V.13.2.) – rozpoznaje charakterystyczne cechy okresu odbudowy i przebudowy gospodarki, z uwzględnieniem reformy rolnej i nacjonalizacji przemysłu (V.13.3.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – porównuje procesy stalinizacji państwa polskiego i państw Europy Środkowo-Wschodniej (V.14.1.) – charakteryzuje system polityczny i społeczno-gospodarczy Polski w okresie stalinowskim, z uwzględnieniem Konstytucji z 1952 r. (V.14.2.) – rozpoznaje charakterystyczne cechy gospodarki centralnie planowanej i ocenia jej skutki (V.14.3.) – charakteryzuje zjawisko socrealizmu 1 85. Rozpad systemu kolonialnego – kolonie holenderskie (Malaje, Indonezja) – kolonie francuskie (Półwysep Indochiński, kraje Maghrebu) – kolonie brytyjskie (Półwysep Indyjski, Afryka Południowa) – konflikt indyjsko-pakistański, dekolonizacja Afryki 86. Daleki Wschód po II wojnie światowej – sytuacja w Japonii w latach 1945–1948 – wojna koreańska – wojna domowa w Chinach – Chiny Mao Tse-Tunga i polityka wielkiego skoku w literaturze i sztuce (V.14.4.) – charakteryzuje relacje państwo– Kościół i ocenia rolę Kościoła w życiu społecznym (V.15.4.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – charakteryzuje przyczyny i skutki przełomowych konfliktów zimnej wojny: […] wojny w Wietnamie […] (V.9.8.) – opisuje główne etapy procesu dekolonizacji Azji i Afryki, z uwzględnieniem Indii oraz Indochin (V.10.1.) – opisuje zmiany na politycznej mapie świata w wyniku procesu dekolonizacji (V.10.2.) – ocenia polityczne i społecznogospodarcze skutki procesu dekolonizacji (V.10.3.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – charakteryzuje przyczyny i skutki przełomowych konfliktów zimnej wojny: wojny koreańskiej, […] wojny w Wietnamie […] (V.9.8.) 1 1 87. Blok wschodni po śmierci Stalina – rewolucja kulturalna – wojna wietnamska – dyktatura Pol Pota w Kambodży – opisuje główne etapy procesu dekolonizacji Azji i Afryki, z uwzględnieniem Indii oraz Indochin (V.10.1.) – opisuje zmiany na politycznej mapie świata w wyniku procesu dekolonizacji (V.10.2.) – ocenia polityczne i społecznogospodarcze skutki procesu dekolonizacji (V.10.3.) – opisuje główne etapy w dziejach komunistycznych Chin (V.11.1.) – charakteryzuje maoistowską odmianę komunizmu (V.11.2.) – charakteryzuje międzynarodową pozycję Chin w okresie rywalizacji ZSRR i Stanów Zjednoczonych oraz po rozpadzie ZSRR (V.11.3.) – śmierć Stalina (1953) i kryzys władzy w ZSRR – powstanie berlińskie (1953) – Układ Warszawski – XX Zjazd KPZR i tajny raport Chruszczowa (1956) – powstanie węgierskie (1956) – budowa muru berlińskiego (1961) – kryzys kubański – „praska wiosna” – charakteryzuje przyczyny i skutki przełomowych konfliktów zimnej wojny: […] kryzysu kubańskiego […] (V.9.8.) – charakteryzuje proces uzależniania państw Europy Środkowo-Wschodniej od ZSRR, z uwzględnieniem sowietyzacji i stalinizacji (V.12.1.) – wyjaśnia przyczyny zmian w polityce zagranicznej ZSRR i w polityce wewnętrznej państw satelickich ZSRR 1 po 1956 r. (V.12.2.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – charakteryzuje proces integracji Europy Zachodniej (V.9.6.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) 88. Europa Zachodnia i USA w latach 1953–1989 – integracja europejska (traktaty rzymskie i powstanie trzech wspólnot europejskich) – wpływ kryzysów naftowych na życie polityczne i gospodarcze krajów zachodnich – afera Watergate i ustąpienie Richarda Nixona – „rewolucja goździków” w Portugalii i śmierć dyktatora Hiszpanii Francisca Franco – koniec dyktatur na Półwyspie Iberyjskim 1 89. Konflikty na Bliskim Wschodzie – mandaty: francuski (Liban, Syria), brytyjski (Palestyna) – powstanie państwa Izrael – wojna arabsko-żydowska (1948) – kryzys sueski – wojna sześciodniowa i Jom Kippur – OWP i Jaser Arafat – rewolucja islamska w Iranie – konflikt irańsko-iracki – wyjaśnia źródła i rozwój konfliktu arabsko-izraelskiego po II wojnie światowej (V.9.9.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) 1 90. Przemiany – walka z segregacją rasową w USA – rozpoznaje charakterystyczne cechy 1 społeczno-kulturowe lat 60. i 70. – Sobór Watykański II – rosnąca rola kobiet w życiu społeczeństw zachodnich – subkultury – rewolta studencka (1968) – lewacki terroryzm – architektura: dalszy rozwój modernizmu i funkcjonalizmu – nowe trendy w modzie, stylu życia – muzyka 91. Polski i październik i mała stabilizacja – PRL po śmierci Stalina – poznański Czerwiec (1956 r.) – polski Październik (1956 r.) – pierwsze lata rządów Władysława Gomułki – spór Gomułki z Kościołem katolickim – Marzec ‘68 – stagnacja gospodarcza w latach 60. XX w. – Grudzień ‘70 – odsunięcie Władysława Gomułki od władzy kultury masowej i elitarnej oraz przemiany obyczajowe drugiej połowy XX w. (V.18.2.) – charakteryzuje zjawisko kontrkultury i ruchy młodzieżowe w kulturze zachodniej (V.18.3.) – charakteryzuje tendencje sakralizacyjne i desakralizacyjne we współczesnym świecie oraz proces dostosowywania się Kościoła katolickiego do wyzwań współczesności (V.18.4.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – charakteryzuje i porównuje etapy: 1956–1970 i 1970–1980 (V.15.1.) – wyjaśnia przyczyny kryzysów społeczno-politycznych: 1968 r., 1970 r. […] (V.15.2.) – charakteryzuje działalność opozycji w PRL-u (V.15.3.) – charakteryzuje relacje państwo– Kościół i ocenia rolę Kościoła w życiu społecznym (V.15.4.) – charakteryzuje kulturę i życie codzienne w Polsce Ludowej (V.15.5.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy 1 92. „Druga Polska” Edwarda Gierka [1970-1980] – geneza i założenia reform Edwarda Gierka – przyczyny niepowodzeń gospodarczych – przemiany społeczne – wydarzenia z 1976 r. – opozycja w latach 70. XX w. Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – charakteryzuje i porównuje etapy: 1956–1970 i 1970–1980 (V.15.1.) – wyjaśnia przyczyny kryzysów społeczno-politycznych: […] 1976 r. […] (V.15.2.) – charakteryzuje działalność opozycji w PRL-u (V.15.3.) – charakteryzuje relacje państwoKościół i ocenia rolę Kościoła w życiu społecznym (V.15.4.) – charakteryzuje kulturę i życie codzienne w Polsce Ludowej (V.15.5.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI, SPRAWDZIAN I OMÓWIENIE WYNIKÓW X. ŚWIAT PO ZAKOŃCZENIU ZIMNEJ WOJNY 96. Upadek systemu jałtańskiego – interwencja w Afganistanie – nowy kurs w polityce wobec bloku wschodniego do 1985 r. – reformy Michaiła Gorbaczowa – „jesień ludów” i upadek komunizmu w krajach Europy Środkowej – zjednoczenie Niemiec – upadek ZSRR i rządy Borysa Jelcyna w Rosji 1 3 – charakteryzuje przyczyny i skutki przełomowych konfliktów zimnej wojny: […] wojny w Afganistanie (V.9.8.) – charakteryzuje proces uniezależnienia się państw satelickich od ZSRR (V.12.3.) – wyjaśnia przyczyny rozpadu ZSRR i bloku wschodniego (V.12.4.) – opisuje przeobrażenia ustrojowe w 1 97. Powstanie NSZZ „Solidarność” (19801981) – pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski (1979 r.) – strajki sierpniowe – powstanie NSZZ „Solidarność” – stosunek władz PRL do NSZZ „Solidarność” 98. Stan wojenny i schyłek PRL-u – narastanie napięć – wprowadzenie stanu wojennego – postawy Polaków wobec stanu wojennego – świat wobec wydarzeń w Polsce – skutki stanu wojennego – geneza kryzysu systemu komunistycznego w Polsce państwach Europy ŚrodkowoWschodniej i rozpoznaje charakterystyczne cechy procesu dekomunizacji w państwach bloku wschodniego po 1989 r. (V.12.5.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – wyjaśnia przyczyny kryzysów społeczno-politycznych: […] 1980 r. (V.15.2.) – charakteryzuje działalność opozycji w PRL (V.15.3.) – charakteryzuje relacje państwo– Kościół i ocenia rolę Kościoła w życiu społecznym (V.15.4.) – wyjaśnia ideę „Solidarności” i jej wpływ na przemiany społecznopolityczne w Polsce (V.16.1.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – charakteryzuje państwo i społeczeństwo w czasie stanu wojennego oraz ocenia społecznogospodarcze i polityczne skutki stanu wojennego (V.16.2.) – charakteryzuje relacje państwo– 1 1 – droga do negocjacji strony rządowej ze stroną opozycyjną – obrady Okrągłego Stołu – wybory 4 czerwca 1989 r. 99. III Rzeczpospolita 100. Gospodarka światowa na przełomie XX i XXI wieku Kościół i ocenia rolę Kościoła w życiu społecznym (V.15.4.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – początki III Rzeczypospolitej – opisuje przyczyny i skutki obrad – transformacja ustrojowa i jej koszty „Okrągłego Stołu” (V.16.3.) – „wojna na górze” i rozpad obozu solidarnościowego – prezentuje oceny polskiej – Wałęsa prezydentem – przekazanie insygniów władzy przez historiografii dotyczące PRL-u (V.16.4.) prezydenta Kaczorowskiego – wyjaśnia międzynarodowe i – współczesne problemy polityki wewnętrznej w Polsce wewnętrzne uwarunkowania procesu – sytuacja gospodarcza w III Rzeczpospolitej – plan odbudowy demokratycznego państwa Balcerowicza po 1989 r. (V.17.1.) – Polska w strukturach euroatlantyckich – charakteryzuje proces reformowania gospodarki polskiej (V.17.2.) – ocenia dokonania III Rzeczypospolitej w polityce zagranicznej (V.17.3.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) – reaganomika i thatcheryzm oraz ich wpływ na rozwój – charakteryzuje społecznogospodarek zachodnich gospodarcze i techniczne skutki – stagnacja i kryzys gospodarczy w państwach bloku rewolucji naukowo-technicznej, wschodniego rozpoznając osiągnięcia nauki i techniki – problemy ekonomiczne krajów Trzeciego Świata drugiej połowy XX w. (V.18.1.) – dynamiczny rozwój gospodarek dalekowschodnich („tygrysy – synchronizuje najważniejsze azjatyckie I i II generacji”) wydarzenia z dziejów świata, Europy – państwa OPEC Zachodniej i Środkowo-Wschodniej 1 1 101. Konflikty na świecie po upadku ZSRR – procesy integracyjne na świecie – teologia wyzwolenia i jej wpływ na życie polityczne krajów Ameryki Środkowej – rozwój gospodarczy i technologiczny świata w drugiej połowie XX wieku – przepaść między bogatą Północą i biednym Południem – przekształcenia terytorialne w Europie Środkowej i konflikty zbrojne na Bałkanach – operacja „Pustynna Burza” – współczesny terroryzm POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI, SPRAWDZIAN I OMÓWIENIE WYNIKÓW Realizacja treści nauczania: 104 godziny Rozwiązywanie zadań maturalnych: 16 godzin Razem: 120 godzin oraz Polski (V.12.6.) – opisuje przeobrażenia ustrojowe w państwach Europy ŚrodkowoWschodniej i rozpoznaje charakterystyczne cechy procesu dekomunizacji w państwach bloku wschodniego po 1989 r. (V.12.5.) – synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów świata, Europy Zachodniej i Środkowo-Wschodniej oraz Polski (V.12.6.) 1 3