Cyców- Lokalny Plan Rozwoju ostat

PLAN
ROZWOJU
LOKALNEGO
GMINY
CYCÓW
ZATWIERDZONY UCHWAŁ RADY GMINY CYCÓW
NR XVIII / 125 / 04. Z DNIA 27 SIERPNIA 2004 r
1
SPIS TRE CI
OBSZAR ORAZ OKRES REALIZACJI PLANU ............................................................... 4
OBSZAR REALIZACJI PLANU ..................................................................................................... 4
OKRES REALIZACJI PLANU ....................................................................................................... 5
ROZDZIAŁ II .......................................................................................................................... 6
CHARAKTERYSTYKA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA GMINY CYCÓW ........... 6
1.CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA GMINY CYCÓW ................................................................. 6
2. UWARUNKOWANIA RODOWISKA PRZYRODNICZEGO. ..................................................... 6
2.1 Poło enie geograficzne ........................................................................................ 6
2.2 Zasoby przyrodnicze.............................................................................................. 7
2.3. Krajobraz i walory rodowiska przyrodniczego ........................................ 10
3. SYTUACJA DEMOGRAFICZNO-SPOŁECZNA ...................................................................... 11
3.1. Stan i charakterystyka zaludnienia ............................................................... 11
3.2 Rynek pracy ........................................................................................................... 12
3.3 Sytuacja mieszkaniowa ...................................................................................... 14
III. GOSPODARKA............................................................................................................... 16
4.1 ROLNICTWO ................................................................................................................... 16
4.2 Przemysł.................................................................................................................. 20
4.3 Handel i usługi ..................................................................................................... 20
ROZDZIAŁ IV ....................................................................................................................... 22
CELE STRATEGII ROZWOJU GMINY CYCÓW I MO LIWO CI JEJ REALIZACJI
.................................................................................................................................................. 22
1. ANALIZA SWOT GMINY ................................................................................................. 22
2. CELE STRATEGICZNE GMINY ........................................................................................... 25
3. ANALIZA BUD ETU GMINY CYCÓW ......................................................................... 26
4. PROPONOWANE CELE PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY CYCÓW........................ 28
5.IDENTYFIKACJA GŁÓWNYCH PROBLEMÓW ROZWOJOWYCH..................... 34
Główne problemy rozwojowe w obszarze infrastruktury ochrony rodowiska........... 35
Główne problemy rozwojowe w obszarze infrastruktury komunikacyjnej ................. 36
Główne problemy rozwojowe w sferze o wiaty i wychowania................................... 36
Główne problemy rozwojowe w obszarze gospodarki i rynku pracy .......................... 37
Główne problemy rozwojowe w sferze społecznej i bezpiecze stwa.......................... 38
ZADANIA ZAPLANOWANE DO REALIZACJI NA OBSZARZE
GMINY W PERSPEKTYWIE REDNIOOKRESOWEJ ........................... 39
LISTA ZADA OBJ TYCH INTERWENCJ PLANU, PROJEKTY
KOMPLEMENTARNE, ZADANIA PRZEWIDYWANE DO OBJ CIA
PLANEM ................................................................................................................... 40
ZADANIA POLEGAJ CE NA POPRAWIE SYTUACJI NA
OBSZARZE OBJ TYM INTERWENCJ PLANU ROZWOJU
LOKALNEGO ......................................................................................................... 45
2
OCZEKIWANE WSKA NIKI OSI GNIE PLANU ROZWOJU
LOKALNEGO ......................................................................................................... 46
ROZDZIAŁ V......................................................................................................................... 50
1.PLAN FINANSOWY NA LATA 2004-206................................................................... 50
SYSTEM WDRA ANIA, SPOSOBY MONITOROWANIA ORAZ
OCENY PLANU ..................................................................................................... 54
3
OBSZAR ORAZ OKRES REALIZACJI PLANU
Obszar realizacji planu
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców wdra any b dzie w ramach czterech obszarów:
-
Infrastruktura ochrony rodowiska,
-
Gospodarka i rynek pracy,
-
Infrastruktura komunikacyjna,
-
Sfera społeczna i bezpiecze stwo.
Jednocze nie dla ka dego z obszarów wyznaczono szczegółowy zasi g terytorialny
interwencji planu, a tak e okre lono inne uwarunkowania oraz szczegółowe ograniczenia
zwi zane z realizacj
konkretnych zada . Informacje w tym zakresie przedstawiono
w poni szym zestawieniu.
Inne
uwarunkowania
oraz
ograniczenia szczegółowe
Infrastruktura
Teren całej gminy
Zadania zwi zane ze sfer ochrony
ochrony
rodowiska naturalnego o całkowitej
rodowiska
warto ci
jednostkowej
nie
przekraczaj cej
równowarto ci
1 mln EURO
Gospodarka
i Wył cznie miejscowo
Cyców Pozostała cz
terenu gminy
rynek pracy
(w granicach administracyjnych) z wył czeniem miejscowo ci Cyców
pełni ca funkcj centrum rozwoju mo e zosta
obj ta interwencj
lokalnego z uwagi na wysok w ramach Planu Odnowy Wsi
koncentracj sektora usług, w
tym lokalizacj najwa niejszych
instytucji gminnych.
Infrastruktura
Teren całej gminy
Zadania drogowe o oddziaływaniu
komunikacyjna
lokalnym.
Sfera społeczna i Teren całej gminy (dla zada W ramach planu realizowane b d
bezpiecze stwo
rodowiskowych).
zadania zwi zane z polepszaniem
Miejscowo
Cyców bezpiecze stwa oraz projekty w
(w granicach administracyjnych) sferze turystyki i kultury.
dla zada z zakresu turystyki
i kultury
Obszar
Zasi g terytorialny
Wyznaczony obszar jest zgodny z zapisami działania nr 3.1 pn. „Obszary wiejskie”
Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (Uzupełnienie Programu).
4
Obok projektów obj tych Planem Rozwoju Lokalnego na terenie gminy w latach 2004-2006
realizowane b d
zadania komplementarne wobec zada
planu, głównie w obr bie
nast puj cych obszarów:
-
o wiaty i wychowania,
-
gospodarki i rynku pracy,
-
sfera społecznej i bezpiecze stwa.
Okres realizacji planu
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców obejmuje lata 2004-2006, dokładnie wpisuj c si
w I podokres wdra ania strategii lokalnej.
Przyj cie takiego horyzontu czasowego zwi zane jest z perspektyw realizacji szeregu zada
w okresie 2004-2006. Jednocze nie zakłada si ,
e po zako czeniu realizacji planu
przygotowana zostanie jego druga edycja obejmuj ca lata 2007-2013, która odpowiada
b dzie II podokresowi wdra ania strategii gminnej.
5
Rozdział II
CHARAKTERYSTYKA
SPOŁECZNO-GOSPODARCZA
GMINY
CYCÓW
1.Charakterystyka ogólna Gminy Cyców
Od l stycznia 1998 roku, wraz z nowym podziałem administracyjnym kraju gmina
Cyców wł czona została do powiatu ł czy skiego -jednego z 24 powiatów województwa
lubelskiego. W dawnym podziale administracyjnym, gmina ta nale ała do województwa
chełmskiego.
Gmina Cyców jest jedn z sze ciu gmin wchodz cych w skład powiatu ł czy skiego.
Pozostałe gminy to: Ludwi , Milejów, Puchaczów, Spiczyn, i Ł czna.
Powierzchnia gminy wynosi 14787 ha. Zamieszkuje j 7479 mieszka ców.
G sto
zaludnienia wynosi 51 os/km.
Na terenie gminy utworzono 27 sołectw. Do wi kszych miejscowo ci nale : Bekiesza, Cyców,
Garbatówka, Gł bokie, Ludwinów, Stawek, Str czyn, Swierszczów, Wólka Cycowska.
Dla Cycowa odrobin miejskiego charakteru nadaj
bloki Spółdzielni Mieszkaniowej Cyców
Centrum, ale generalnie to gmina typowo rolnicza.
U ytki rolne zajmuj powierzchni 11726 ha, natomiast lasy l 223 ha.
2. Uwarunkowania rodowiska przyrodniczego.
2.1 Poło enie geograficzne
Gmina Cyców poło ona jest we wschodniej cz ci województwa lubelskiego, na
wschód od miasta powiatowego- Ł czna.
W bezpo rednim s siedztwie s
poło one gminy: Puchaczów, Ludwi , (powiat
Ł czy ski), Urszulin ( powiat włodawski ) ,Wierzbica i Siedliszcze (powiat chełmski).
Miejscowo
gminna - Cyców jest oddalona:
• 16 km od Ł cznej,
• 40 km od Lublina,
• 38 km od Chełma,
• 32 km od Włodawy.
Bior c pod uwag podział Polski na jednostki fizyczno-geograficzne, obszar gminy
poło ony jest na granicy pasa nizin i wy yn. Gmina Cyców le y w zasi gu Polesia
Lubelskiego wchodz cego w skład Nizin rodkowopolskich, za jej południowe i wschodnie
6
kra ce le
w pobli u granicy Wy yny Lubelskiej. Gmin obejmuj nast puj ce podregiony
Polesia Lubelskiego.
Pojezierze Ł czy sko - Włodawskie (północna cz
Obni enie Dorohuskie (południowa cz
gminy),
gminy)
2.2 Zasoby przyrodnicze
Ukształtowanie terenu, podło e geologiczne
Rze ba terenu gminy ma charakter równinno - falisty, o niewielkich deniwelacjach.
Podło e stanowi zr bowa strefa platformy wschodnioeuropejskiej, na której zalegaj
skały
paleozoiczne. W ród nich najwi ksze znaczenie maj w glono ne osady górnego karbonu. Serie
paleozoiczne pokrywaj utwory jury i kredy, które wykształciły si głównie w postaci skał
w glanowych. Osady ery mezozoicznej pokrywaj bezpo rednio utwory czwartorz dowe pochodzenia
polodowcowego oraz holoce skie osady deluwialne
winki. Tereny poło one na północ od niej
wykazuj cechy charakterystyczne dla krajobrazu poleskiego: torfowiska, zaro la łozowe dodatkowo urozmaicone osta cami kredowymi, o łagodnych płaskich grzbietach. W okolicach
miejscowo ci Garbatówka, wierszczów i Zagórze garby kredowe si gaj od 182 do 195 m n.
p. m. rodkowa i południowa cz
gminy znajduje si w strefie Pagórów Chełmskich.
Przewa a tu falista i pagórkowata rze ba terenu, któr
urozmaicaj
formy krasu
powierzchniowego - wertepy, poro ni te ro linno ci ł kow i bagienn .
Gleby
Gleby gminy Cyców zaliczane s do redniourodzajnych. Wytworzyły si one na
utworach kredowych, trzeciorz dowych oraz czwartorz dowych - plejstoce skich z okresu
zlodowacenia rodkowopolskiego i hercy skich. Jak pokazuj dane z tab. l, dominuj gleby
brunatne powstałe z piasków gliniastych, zaliczane do IV klasy bonitacyjnej. Drug pod
wzgl dem wielko ci powierzchni zajmuj r dziny wytworzone na skałach kredowych, z
domieszkami materiału polodowcowego. Na niewielkich obszarach gminy wyst puj tak e
gleby bielicowe, czarne ziemie, torfowe i murszowo-torfowe.
7
Tabela l
Kwalifikacja bonitacyjna gruntów ornych
Klasa bonitacyjna
Grunty orne
U ytki zielone
% powierzchni
% powierzchni
III a
3,6
Illb
IVa
19,6
29,0
3,4
IVb
V
24,3
18,1
62,3
25,1
Va
VI
5,3
0,1
9,3
Gleby o najwy szej klasie bonitacyjnej koncentruj si głównie w północnej cz ci gminy,
cz
południowa to przede wszystkim gleby słabsze.
Surowce mineralne
Gmina Cyców zasobna jest w surowce mineralne, których udokumentowane zło a
stanowi pokłady w gla kamiennego, nale ce do Lubelskiego Zagł bia W glowego. Dla
potrzeb Kopalni W gla Kamiennego „Bogdanka" (oddalonej od Cycowa o 9 km)został
utworzony obszar górniczy „Puchaczów III, który obejmuje 1100 ha powierzchni zachodniej
cz ci gminy.
Zgodnie z obowi zuj cymi przepisami prawa odno nie obszarów górniczych opracowany
został plan zagospodarowania gminy Cyców.
Naturalne zasoby stanowi tak e piasek glina i torf, Jednak nie s one obecnie
eksploatowane na wi ksz skale.
Sie wodna
Gmina Cyców posiada do
znajduje si
cz
bogat sie wód powierzchniowych W granicach gminy
Jeziora U ciwierz - najwi kszego jeziora Pojezierza Ł czy sko -
Włodawskiego. Poza tym , na terenie gminy Cyców znajduj si jeziora : Gł bokie ( pow.
całkowita-12 ha), U ciwierzek (10 ha), wierszczów i Leszno (poni ej l ha). Przez centraln cz
gminy przepływa rzeka winka, stanowi ca dopływ Wieprza. Obszar gminy Cyców obj ty jest
systemem Kanału Wieprz - Krzna, który przebiega na zachód od terenu gminy w okolicy
Puchaczowa. Przez gmin biegnie doprowadzalnik Bogdanka - Wola Wereszczy ska. Naturalny układ
wód powierzchniowych uzupełnia sie rowów melioracyjnych o długo ci 256 km, które obecnie
wymagaj modernizacji.
8
Wody podziemne zalegaj na kilku poziomach. Ma to znaczny wpływ na zró nicowanie
gł boko ci studni. Cech charakterystyczn obszaru gminy jest du y udział terenów podmokłych
z płytkim zaleganiem wód gruntowych (mniej ni 2m).
Zbiorowiska ro linne
Gmina Cyców posiada do
zró nicowan i bogat szat ro linn . Gmin charakteryzuj
rozległe torfowiska poro ni te karłowat sosn , brzoz i wierzb oraz bory wilgotne i wie e. Gmina
Cyców jest obszarem o niezwykłych walorach przyrodniczych, dlatego te najcenniejsze zbiorowiska
ro linno ci bagienno-torfowiskowej i wodnej obj to ochron rezerwatow . Na południe od wsi
wierszczów znajduje si rezerwat florystyczny „Jezioro wierszczów", w skład, którego wchodzi
płytkie i małe jeziorko ródle ne (około 2 ha), wraz z otaczaj cym je pasmem torfowisk. Wyst puje tu
wiele rzadkich okazów ro lin m. in.: gr el ółty, grzybie północny, turzyce (bagienna, nitkowata,
strunowa, obła), wierzba laponska, wierzba borówko listna, brzoza niska , storczyk – lipiennik Loesela,
aldrowenta p cherzykowata, oraz trzy gatunki rosiczki.
W skład u ytków ekologicznych gminy Cyców wchodz Jezioro U ciwierz i Ciesacin,
natomiast w skład pomników przyrody - „Biesiadki".
W centralnej cz ci gminy wyst puje najbardziej rozległy i zwarty obszar lasów „ wierszczów".
Obejmuje on powierzchni około 600 ha i nale y do Le nictwa wierszczów.
9
Tabela 2
U ytkowanie ziemi w gminie Cyców
Ogółem
WYSZCZEGÓLNIENIE
OGÓŁEM....................................................
u ytki rolne............................................
grunty orne..................................
w tym odłogi..........................
ugory..........................
w ha
14289,26
13321,28
9350,25
1062,27
454,47
w odsetkach
100,0
93,2
65,4
7,4
3,2
144,23
2841,20
985,60
1,0
19,9
6,9
437,76
3,1
530,22
3,7
sady............................................
ł ki.............................................
pastwiska...................................
lasy i grunty le ne...............................
pozostałe grunty..................................
W regionie rezerwatu
wierszczów rosn wiekowe d by, ponadto w drzewostanie
dominuje olcha i brzoza. Pozostałe lasy znajduj ce si na terenie gminy porozrzucane s
zwykle w formie małych kompleksów i nale
najcz ciej do prywatnych wła cicieli.
2.3. Krajobraz i walory rodowiska przyrodniczego
Krajobraz gminy Cyców ma charakter rolniczo- ł kowo- le ny, wynikaj cy z form
u ytkowania ziemi. Cech charakterystyczn ró nicuj c krajobraz jest szata ro linna i sie
osadnicza. Łagodna dolina rzeki winki dzieli gmin na dwie cz ci :północn i południow .
Teren w cz ci północnej ma charakter równinny z du ym udziałem ł k, zabagnie i zaro li
łozowych. Jest to typowy krajobraz Polesia Lubelskiego. Wyst puj tu : kompleks Lasu
wierszczów oraz obj te ochron jeziora wierszczów, Ciesacin i U ciwierz. Cz
centralna
i południowa to głównie tereny faliste z polami uprawnymi tworz cymi mozaik
z niewielkimi kompleksami le nymi, zadrzewieniami ródpolnymi oraz bardziej rozbudowan
sieci osadnicz . Krajobraz gminy Cyców zachował walory naturalnego krajobrazu terenów
wiejskich. rodowisko przyrodnicze tego terenu odznacza si wyst powaniem ro lin rzadkich
i chronionych. W zwi zku z tym najcenniejsze przyrodniczo i najatrakcyjniejsze pod
wzgl dem krajobrazowym obszary zostały wł czone do Ekologicznego Systemu Obszarów
Chronionych byłego województwa chełmskiego.
Podstawowym elementem systemu w gminie Cyców jest Poleski Obszar Chronionego
Krajobrazu, pełni cy funkcj
otuliny Poleskiego Parku Krajobrazowego oraz Chełmski
10
Obszar Chronionego Krajobrazu. Oba powy sze uzupełniaj rezerwaty przyrody, u ytki
ekologiczne i pomniki przyrody.
W gminie Cyców obszary prawnie chronione zajmuj ł cznie 7436ha, co stanowi około 50%
powierzchni gminy.
W północno - zachodniej cz ci gminy znajduje si Poleski Obszar Chronionego
Krajobrazu, w którego skład jeziora U ciwierz i Ciesacin oraz rozległe torfowiska poło one
na północ od Garbatówki.
W centralnej i wschodniej cz ci gminy rozci ga si Chełmski Obszar Chronionego
Krajobrazu. Obejmuje on rozległ
(okolice
dolin
rzeki
winki z licznymi zespołami torfowisk
wierszczowa i Stawku), oraz kompleks le ny
wierszczów, w skład, którego
wchodzi rezerwat florystyczny „ Jezioro wierszczów ". Ponadto na obszarze Chełmskiego
Obszaru Krajobrazu znajduje si zbiorowisko ro lin wodno - torfowiskowych obj tych ochron
jako powierzchniowy pomnik przyrody. Teren ten to wspaniały przykład procesu eutrofizacji,
czyli zarastania jeziora, którym był w przeszło ci rezerwat „Biesiadki ".
Now
form
stosowan
do ochrony pozostało ci ekosystemów maj cych znaczenie dla
zachowania zasobów genowych i typów rodowiska ( j a k np.: naturalnych zbiorników wodnych
ródpolnych i ródle nych, „oczek wodnych", bagien, torfowiska, k p drzew i krzewów itd.),
s tzw, u ytki ekologiczne. Tego typu ochron
obj to jezioro U ciwierz, Ciesacin oraz
torfowiska na terenie kompleksu le nego , wierszczów". Na terenie gminy Cyców wyst puj
równie pojedyncze, cenne obiekty chronione jako pomniki przyrody. Ta forma ochrony
obejmuje obecnie drzewa znajduj ce si
Garbatówka i
w parkach podworskich w miejscowo ciach
wierszczów. Wyst puj tam drzewa- pomniki przyrody: białodrzew, lipy
drobnolistne, oraz jesiony wyniosłe.
3. Sytuacja demograficzno-społeczna
3.1. Stan i charakterystyka zaludnienia
Struktur wiekow ludno ci gminy tworzy wysoki odsetek osób w wieku produkcyjnym i
przedprodukcyjnym (zob. tab. 4). Przyrost naturalny w 1999 roku kształtował si na poziomie
2,62 promila. Zanotowano dodatnie saldo migracji ludno ci wynosz ce 3,02. W ostatnich
latach migracje ludno ci ograniczone s trudno ciami na rynku pracy. W niektórych wsiach
gminy, np. Zosinie, Szczupaku i Zagórzu obserwuje si tzw. „ proces starzenia si wsi ".
11
Tabela 3
Struktura ludno ci gminy Cyców wg aktywno ci zawodowej (stan na dzie 31 XII 2002r.)
Wyszczególnienie
sołectwa
Województwo lubelskie 3694
Powiat ł czy ski
118
27
Gmina Cyców
miejscowosci
LUDNO
Kobiety na
100
m czyzn
4214
128
2196992 1067490
57196
28284
na
1 km2
1129502 87
106
28912
102
90
33
7519
3706
3813
ogółem m czy ni kobiety
51
103
ROK
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
Ludno
7278
7332
7382
7479
7542
7446
7537
7711
G sto
zaludnienia na terenie gminy Cyców wynosi 51 os/km2. Cech
charakterystyczn rozmieszczenia ludno ci w gminie jest jej koncentracja we wsi Cyców
(około 1671 osób). Do wi kszych wchodz cych w skład gminy mo na zaliczy : wierszczów,
Str czyn, Wólk Cycowsk , Gł bokie i Bekiesz .
3.2 Rynek pracy
Podstawowe ródło zarobkowania dla mieszka ców gminy Cyców stanowi praca w
indywidualnych gospodarstwach rolnych. Jak pokazuj dane z tab. 5 a 86,3% ludno ci gminy
trudni si prac w indywidualnych gospodarstwach rolnych, pozostała cz
innego typu. Na terenie gminy mo na zauwa y
wytwórczych. Niewielka cz
usługi. Znaczna cz
zajmuje si prac
istnienie kilku niewielkich zakładów
ludno ci prowadzi własn działalno
gospodarcz , najcz ciej
osób pracuje poza obszarem gminy: w Chełmie, Ł cznej oraz Bogdance.
12
Tabela 4 Aktywno
ekonomiczna ludno ci w wieku 15 lat i wi cej (spis powszechny 2002r.)
Najwi cej miejsca pracy na tereni gminy zapewniaj nast puj ce jednostki:
13
- Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska" w Cycowie-24,
- Urz d Gminy w Cycowie-163, w tym:
-administracja-25,
-obsługa-2,
-Gminny Zakład Usług Komunalnych-17,
-O rodek Pomocy Społecznej-6,
-biblioteka-3,
-przedszkole-9,
-szkoły- 146,
- Bank Spółdzielczy- 114,
- Masarnia w Kopinie- 50,
- AGROKOL- prywatne gospodarstwo rolne w Wólce Cycowskiej – 25,
-
Piekarnia-Cyców – 8,
-
Tartak i wytwórnia folii w Gł gokiem – 35,
Rynek pracy w gminie Cyców niestety nie pokrywa zapotrzebowania lokalnej
społeczno ci. Stopa bezrobocia kształtuje si
na poziomie około 16% ludno ci czynnej
zawodowo.
W roku 2003 w gminie zarejestrowano 666 osób bezrobotnych, w tym:
-12 z wykształceniem wy szym,
-146 z policealnym i rednim zawodowym,
-50 ze rednim ogólnokształc cym,
-222 z zasadniczym zawodowym,
-236 z wykształceniem podstawowym.
Gmina nieustannie podejmuje działania maj ce na celu ograniczenie poziomu
bezrobocia poprzez organizowanie prac interwencyjnych i robót publicznych. Warto
podkre li , e obok bezrobocia rejestrowanego, wyst puje w gminie bezrobocie ukryte.
Polega ono na nadmiernym zatrudnieniu w rolnictwie, gdzie ze wzgl du na wysokie
rozdrobnienie gospodarstw indywidualnych, osoby w nich pracuj ce nie s
w pełni
wykształcone.
3.3 Sytuacja mieszkaniowa
Warunki ycia, czy te „warunki bytowe" to wszystkie te cechy danego terenu oraz
jego otoczenia, które istotne s
z punktu widzenia potrzeb mieszka ców. Podstawowym
14
elementem warunków ycia jest mieszkanie. W gminie Cyców istnieje 2 250 mieszka .
Przeci tna liczba osób przypadaj cych na mieszkanie wynosi 3,32, natomiast na izb 0,96.
Przeci tna powierzchnia u ytkowa mieszkania wynosi 67,6 m2, z czego na osob przypada
20,4 m2.
Na terenie gminy wyst puj nast puj ce typy zabudowy:
- zagrodowa (wyst puje we wszystkich wsiach gminy), jednorodzinna (głównie w Cycowie), wielorodzinna (w Cycowie),
letniskowa (głównie przy Jeziorze Gł bokim i U ciwierz).
Gmina Cyców charakteryzuje si
wysokim udziałem ludno ci zamieszkałej w
budownictwie wielorodzinnym. Na jej terenie istnieje tak e kilka spółdzielni i wspólnot
mieszkaniowych:
-Wólka Cycowska- Wspólnota mieszkaniowa (10 bloków, 40 mieszka ), Cycowska
Spółdzielnia Mieszkaniowa (8 bloków, 168 mieszka ), Spółdzielnia Mieszkaniowa
w Gł bokim (l blok, 12 mieszka ), O rodek Wychowawczy w Gł bokim- Dom
Nauczyciela, wierszczów- zabudowa po byłym PGR ( l blok, 4 mieszkania )
15
III. GOSPODARKA
4.1 Rolnictwo
Przewa aj ca cz
ludno ci gminy Cyców utrzymuje si z rolnictwa.
Indywidualne gospodarstwa rolne zajmuj znaczn cz
(około 95%) powierzchni
u ytków rolnych. Główne kierunki produkcji w gminie to uprawa zbó i ro lin
okopowych. Wynika to głównie z naturalnych warunków rozwoju rolnictwa.
Tabela 5
U ytkowanie ziemi (wg spisu rolnego 2002r)
WYSZCZEGÓLNIENIE
OGÓŁEM....................................................
u ytki rolne............................................
grunty orne..................................
w tym odłogi..........................
ugory..........................
sady............................................
ł ki.............................................
pastwiska...................................
lasy i grunty le ne...............................
pozostałe grunty..................................
Gospodarstwa indywidualne
w ha
w odsetkach
14281,06
100,0
13316,78
93,2
9346,75
65,4
1062,27
7,4
454,47
3,2
143,23
2841,20
985,60
1,0
19,9
6,9
437,76
3,1
526,52
3,7
16
Tabela 6
Struktura zasiewów w gospodarstwach indywidualnych (wg spisu rolnego 2002r.)
WYSZCZEGÓLNIENIE
Ogółem.........................................
zbo a ogółem.............................
w
tym
podstawowe
z
mieszankami zbo owymi......
str czkowe jadalne na ziarno.....
ziemniaki...................................
przemysłowe.............................
w tym
buraki cukrowe......................
rzepa i rzepik.........................
pastewne...................................
pozostałe..................................
w tym w ywa........................
Ogółem
w ha
w odsetkach
7833,51
100,0
6540,26
83,5
W tym gospodarstwa
indywidualne
w ha
w odsetkach
7830,01
100,0
6540,26
83,5
6298,41
5,19
430,58
376,54
80,4
0,1
5,5
4,8
6296,41
5,19
429,08
376,54
80,4
0,1
5,5
4,8
97,16
253,10
219,36
261,58
106,57
1,2
3,2
2,8
3,3
1,4
97,16
253,10
219,36
259,58
104,57
1,2
3,2
2,8
3,3
1,3
Jak pokazuj dane z tab. 7, w strukturze zasiewów zbo a zajmuj około 73% powierzchni
upraw. Poza wykorzystaniem powierzchni upraw pod ro liny, rolnicy specjalizuj si równie
w plantacyjnej uprawie owoców i warzyw - głównie truskawek i pomidorów, ale tak e
uprawie tytoniu. W sezonie letnim na terenie gminy działa kilka skupów owoców i warzyw.
17
Tabela 7
Stan pogłowia zwierz t (wg spisu rolnego 2002r.)
WYSZCZEGÓLNIENIE
Bydło............................................
w tym krowy.............................
w tym krowy mleczne...............
Trzoda chlewna...........................
w tym lochy..............................
Owce.............................................
w tym maciorki 1-roczne i.
starsze.....................................
Kozy.............................................
w tym samice 1-roczne i starsze
Konie............................................
w tym konie 3-letnie i starsze.
Ogółem
W tym gospodarstwa
indywidualne
w sztukach
3257
3257
1954
1954
1954
1954
4849
614
4849
614
5
5
3
3
101
55
101
55
566
353
566
353
468
468
60
60
219
219
18828
15873
18828
15873
29
29
Króliki (samice)...........................
Pozostałe zwierz ta futerkowe
(samice)........................................
Pnie pszczele................................
Drób ogółem................................
w tym drób kurzy....................
Obszar zwierz t gospodarskich w
sztukach du ych na 100 ha
u ytków rolnych..........................
18
Tabela 8
Budynki gospodarcze w gminie Cyców
WYSZCZEGÓLNIENIE
OGÓŁEM....................................................
gospodarstw
w tym:
obory..................................................
chlewnie.............................................
kurniki................................................
budynki wielofunkcyjne....................
stodoły...............................................
przechowalnie owoców, warzyw i
ziemniaków...............................................
osłoni te zbiorniki do przechowywania
nawozów naturalnych pochodzenia
zwierz cego..............................................
Liczba
budynków i budowli
1372
3373
959
64
256
359
818
995
65
259
376
839
47
224
48
x
Tabela 9
Systematyka gospodarstw indywidualnych w gminie Cyców
OGÓŁEM..........................................
do 1ha............................................
1-5.................................................
5-10...............................................
10-15.............................................
15 ha i wi cej................................
1786
403
617
424
201
141
Powierzchnia w ha
Lasów i
u ytków
ogółem
gruntów
rolnych
le nych
14289,26
13321,28
437,76
240,61
186,01
5,50
1756,11
1565,87
64,78
3344,91
3030,68
165,62
2638,79
2462,05
89,70
6308,84
6076,67
112,07
w tym gospodarstwa indywidualne...
do 1ha...........................................
1-5.................................................
5-10...............................................
10-15.............................................
15 ha i wi cej................................
1785
403
616
424
201
141
14281,06
240,61
1747,91
3344,91
2638,79
6308,84
GRUPY OBSZAROWE
U YTKOWNIKÓW ROLNYCH
w ha
Liczba
gospodarstw
13316,78
186,01
1561,37
3030,68
2462,05
6076,67
437,76
5,50
64,87
165,62
89,70
112,07
19
Kierunki produkcji rolnej (to warto
struktury
obszarowej
gospodarstw.
lub produkcja na własne potrzeby ) wynikaj ze
Indywidualne
gospodarstwa
w
gminie
Cyców
charakteryzuj si du ym rozdrobnieniem. Przewa aj gospodarstwa zajmuj ce powierzchni
od 5- 10 ha, które stanowi około 36% wszystkich gospodarstw.
rednia powierzchnia gospodarstwa rolnego w gminie Cyców wynosi 8,5 ha.
4.2 Przemysł
Na terenie gminy Cyców nie ma zakładów przemysłowych. Zlokalizowane s natomiast
jednostki zajmuj ce si
przetwórstwem, rzemiosłem i drobn
wytwórczo ci . Warto tu
wyró ni ubojni i masarni w Kopinie, oraz tartak i wytwórni folii w Gł bokim.
4.3 Handel i usługi
Handel stanowi najszybciej rozwijaj c si dziedzin działalno ci gospodarczej na
terenie gminy Cyców. Zarówno handel jak i usługi skoncentrowane s w sektorze prywatnym.
Na terenie gminy zarejestrowane s 183 podmioty gospodarcze, w ród których najwi kszy
odsetek stanowi podmioty zajmuj ce si handlem i gastronomi (53,6%), oraz usługami
budowlanymi (16,9%). Oprócz nich na terenie gminy funkcjonuj
podmioty gospodarcze takie
jak:
-zakłady rzemie lnicze - 7,
- stolarstwo - 3,
- transport samochodowy - 5,
- handel obwo ny - 16,
- usługi w zakresie prac le nych - 2,
- instalatorstwo elektryczne - 3,
- działalno
rozrywkowa - 2,
- usługi lekarskie - 2,
- lecznice dla zwierz t -3,
- pozostałe -11,
Podstawowe potrzeby mieszka ców gminy w zakresie usług s zaspokój one. Istnieje
jednak potrzeba wiadczenia usług w zakresie krawiectwa, szewstwa i szklarstwa, napraw
sprz tu gospodarstwa domowego a tak e usług fotograficznych. Podmioty gospodarcze
wiadcz ce tego typu usługi mog liczy na ulgi podatkowe.
20
Usługi podstawowe, tj. te, z których korzysta si codziennie (np. sklepy spo ywcze)
zlokalizowane s
niemal we wszystkich miejscowo ciach gminy. Usługi wy szego rz du
(o rodek zdrowia, urz d pocztowy itp.), z których korzysta si okresowo s skoncentrowane
w miejscowo ci gminnej- Cycowie.
Działalno
handlow i usługow prowadzi tak e Gminna Spółdzielnia
„Samopomoc Chłopska", która posiada piekarni , cztery sklepy ogólno-spo ywcze oraz jeden
z artykułami do produkcji rolnej.
21
Rozdział IV
CELE STRATEGII ROZWOJU GMINY CYCÓW I MO LIWO CI JEJ
REALIZACJI
1. Analiza SWOT Gminy
Jak wynika z rozdziału I analiza SWOT jest bardzo przydatnym narz dziem przy
okre laniu priorytetów, uzgadnianiu celów strategicznych. Opiera si
ona na diagnozie
i grupuje problemy na słabe i mocne strony oraz szans i zagro enia.
Analiz SWOT przeprowadzon dla gminy Cyców przedstawia tab. 10. Dokładna
analiza czynników ludzkich, organizacyjnych, rzeczowych finansowych i ich wzajemne relacje
stanowi swoist gr przeciwie stw, podlegaj c wpływom uwarunkowa zewn trznych. Mog
one stanowi
szans
rozwoju, b d
te
by
ródłem zagro e
ograniczaj cych b d
uniemo liwiaj cych rozwój gminy.
Działania gminy Cyców powinny mie na celu popraw warunków ycia lokalnej
społeczno ci, poprzez popraw stanu sanitarnego, warunków mieszkaniowych, zachowania
walorów krajobrazu i kultury, promowanie drobnej przedsi biorczo ci oraz tworzenie nowych
miejsc pracy. Zewn trznym czynnikiem maj cym znaczny wpływ na rozwój gminy Cyców jest
działalno
i rozwój Lubelskiego Zagł bia W glowego. W celu wykorzystania wewn trznych
potencjałów gminy nale y przede wszystkim:
•
Umocni pozycj miejscowo ci Cyców jako gminnego o rodka w zakresie
administracji, szkolnictwa i działalno
•
usługowej.
Uzyska znaczny post p w warunkach ycia i pracy miejscowej ludno ci oraz uzyska
europejski standard
ycia społecznego poprzez zrównowa ony rozwój obszarów
wiejskich.
•
Tworzy warunki dla rozwoju przedsi biorczo ci w pełni wykorzystuj cej poło enie
gminy, walory przyrodnicze i potencjał ludzki.
•
Rozbudowa oraz uzupełnia infrastruktur - sanitarn na terenie gminy.
22
Tabela 10.
Analiza SWOT gminy Cyców.
MOCNE STRONY
• Korzystne poło enie
komunikacyjne(droga wojewódzka i
krajowa),
SŁABE STRONY
•Brak drobnej przedsi biorczo ci,
• Bezrobocie,
Trudne warunki materialne ludno ci,
• Rozwini ta sie dróg,
spowodowane w głównej mierze zł
• Lokalizacja w pobli u du ego zakładu
polityk rz du dla rozwoju rolnictwa,
przemysłowego- KWK „Bogdanka",
• Brak zakładów przetwórstwa
• Poło enie w obr bie obszarów
produktów rolno - spo ywczych,
chronionych, cennych przyrodniczo i
Słabe gleby,
atrakcyjnych pod wzgl dem
• Rozproszona zabudowa,
kraj obrazowym,
• Oddalenie od du ych aglomeracji
- Dobre warunki dla rozwoju
miejskich,
agroturystyki,
• Du a odległo
• Wyst powanie naturalnych zasobów
specjalistycznej słu by zdrowia (szpitale),
przyrodniczych (pokłady w gla
od du ych placówek
Słabo zorganizowana komunikacja
kamiennego, piasek, glina, torf),
zbiorowa,
• Wysoki stopie telefonizacji,
• Zły stan techniczny dróg,
• Korzystna struktura wiekowa
• Niedostatecznie rozbudowana sie
mieszka ców gminy (19-59 lat),
Wodoci gowa i kanalizacyjna,
• Organizacja gimnazjum,
•4 Nieuporz dkowana gospodarka
• Dobre warunki mieszkaniowe
komunalna,
(Spółdzielnie Mieszkaniowe)
• Brak sieci gazowej,
• Niedostateczny stan o wietlenia ulic,
• Brak Gminnego O rodka Kultury,
Zbyt rozbudowana sie szkół,
• Małe doinwestowanie o wiaty.
23
SZANSY
ZAGRO ENIA
•Uruchomienie szybu w Stefanowie-
• Post puj ce bezrobocie,
rozbudowa Lubelskiego Zagł bia
• Słabo
W glowego,
którym poło ona jest gmina, • Niskie dochody
ekonomiczna regionu, w
• Poło enie przy szlakach komunikacyjnych lokalnej społeczno ci z powodu przewagi
wschód- zachód,
działalno ci rolniczej,
• Tworzenie warunków do rozwoju usług
•Ni demograficzny , proces , starzenia si
turystycznych i małej przedsi biorczo ci,
wsi”,
oraz zakładów przetwarzaj cych płody rolne, •Zbyt du e obci enie gminy zadaniami
•Rozbudowa infrastruktury-wodoci gi,
własnymi,
kanalizacja,
•Coraz mniejsza liczba młodzie y kształconej
•Poprawa opieki lekarskiej,
si w szkołach ponad podstawowych,
•Poprawa warunków bazy szkolnictwa,
•Du a odległo
od planowanych autostrad,
•Rozwijanie kultury regionalnej, o wiatowej •Wyst powanie szkód górniczych.
i sportowo – rekreacyjnej.
•Wspiera rozwój kultury, o wiaty i sportu
na obszarze gminy do poziomu
uwzgl dniaj cego potrzeby społeczne
•Zacie nia współprac z s siadami gminami
(Zwi zek Mi dzy gminny) i poszukiwa
mo liwo ci realizacji wspólnych
przedsi wzi
(np. zakład utylizacji odpadów,
gazyfikacja).
• Zachowa rolniczy charakter gminy.
•Wykorzysta istniej ce walory rodowiska
przyrodniczego dla rozwoju turystyki
i agroturystyki
24
2. Cele strategiczne gminy
Gmina Cyców, podobnie jak wiele innych gmin w Polsce, boryka si z wieloma problemami.
Dotycz one ró nych sfer m.in.: komunikacji, przedsi biorczo ci, rolnictwa, a tak e sfery
społecznej. Identyfikacja tych problemów stanie si podstaw do sformułowania celów rozwoju
gminy.
Zasadniczym problemem mieszka ców gminy jest post puj ce bezrobocie oraz trudne
warunki materialne. Zwi zane jest to z faktem, i wi kszo
prac
mieszka ców (86,3%) trudni si
w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Znaczna cz
gospodarstw rolnych
produkuje surowiec w oparciu o technologie tradycyjne, bazuj c na pracy r cznej, nisko
kwalifikowanej i mało wydajnej.
Słabym punktem gminy Cyców s drogi, których stan pozostawia wiele do yczenia oraz
brak o wietlenia ulic w niektórych miejscowo ciach. Innym, ale równie
i zauwa alnym
problemem
jest
niedostatecznie
rozbudowana
sie
wa nym
wodoci gowa
i nieuporz dkowana gospodarka komunalna.
Powy sze problemy stanowi podstaw do sformułowania celów, które byłyby podstaw
do ich przezwyci ania.
Nadrz dnym celem gminy Cyców jest stwarzanie warunków do harmonijnego
i dynamicznego rozwoju gospodarczego, maj cego na celu zapewnianie godnych warunków
ycia mieszka ców gminy. Osi gni ciu celu głównego maj słu y długoterminowe (10lat) cele
strategiczne, b d ce odzwierciedleniem zarówno lokalnych warunków działania, jak
i zewn trznych uwarunkowa gminy. Osi gni ciu celu głównego słu y maj cele strategiczne:
l. Pomoc w tworzeniu miejsc pracy,
2. Restrukturyzacja i modernizacja rolnictwa,
3. Kształcenie młodzie y wiejskiej,
4. Budowa infrastruktury technicznej.
Realizacji celów strategicznych słu y maj krótkoterminowe cele operacyjne i zadania.
W ród nich decyduj c rol odgrywaj :
l. W zakresie zwalczania bezrobocia:
-prace interwencyjne,
-organizacja szkole z zakresu agroturystyki jak i szkole przekfalifikuj cych
2. W zakresie rozwoju nowoczesnego rolnictwa:
25
-zakładania grup producenckich,
-zalesianie gruntów.
3. W zakresie rozwoju kształcenia młodzie y wiejskiej:
-modernizacja szkół podstawowych,
-doko czenie sali gimnastycznej,
-stworzenie programu rozwoju kultury.
4. W zakresie infrastruktury technicznej:
-modernizacja dróg,
-budowa oczyszczalni cieków,
-rozbudowa sieci wodoci gowej,
-budowa zakładu utylizacji mieci.
3. Analiza bud etu Gminy Cyców
Dochody gminne w literaturze najcz ciej dzieli si na własne i zewn trzne. Pierwsze z nich, a wi c
dochody własne, s trwałe zwi zane z dochodami władz lokalnych, ponadto oddane s do
dyspozycji bezterminowo i w cało ci. Oznacza to, e adne inne podmioty w pa stwie nie
partycypuj w tych wpływach. Do dochodów własnych mo na zaliczy mi dzy innymi: podatek
le ny, podatek od nieruchomo ci, od rodków transportu, od rodków i darowizn, od posiadania
psów, od czynno ci cywilnoprawnych. Dochodami własnymi s te dochody z maj tku gminy oraz
dochody komunalnych jednostek bud etowych. Drugie z nich- dochody zewn trzne -stanowi
udziały w podatkach wypływaj cych z bud etu pa stwa, a tak e dotacje i subwencje zasilaj ce
bud et gminy.
Tabela 11
Bud et gminy Cyców w latach 2001-2004 (w zł)
Wyszczególnienie
2001
2002
2003
2004
I.
DOCHODY OGÓŁEM
9851891
9607663
9787519
12076409
1.
Podatki i opłaty pobierane przez 2998619
2430543
2076306
1950400
gmin
• podatek rolny
354460
306713
350770
345200
• podatek od nieruchomo ci
1248479
924242
1033183
1013000
• podatek le ny
13698
14049
12053
14900
26
•
podatek
od
rodków 35932
11115
41104
38300
15016
19541
19000
transportowych
• podatek dochodowy od osób
fizycznych
działalno
2.
prowadz cych 16756
gospodarcz
• podatek od spadków i darowizn
1463
2616
18468
22000
• opłata skarbowa
21264
23307
27222
25000
• opłata targowa
2
-
-
-
• pozostałe dochody
1306565
1133485
573965
473000
725465
634945
954898
1294407
916136
950193
204140
233960
1865559
Udziały w podatkach stanowi cych 687758
dochód bud etu pa stwa
3.
4.
Dotacje celowe z bud etu pa stwa
925899
rodki na dofinansowanie zada
gminnych
ze
ródeł 54849
pozabud etowych
5.
Subwencja ogólna
5184766
4953108
5926172
6355359
• subwencja podstawowa
1413116
401093
1223086
1693933
• subwencja o wiatowa
3425538
4309141
4972342
4661426
• subwencja drogowa
346112
242874
230737
-
II
WYDATKI OGÓŁEM
8760500
11763408
10720400
12674409
1.
Wydatki inwestycyjne
597487
2230070
1691966
3446291
2.
Wydatki bie ce
8163013
9533338
9028434
9228118
• wynagrodzenia
4071581
4535911
4756145
4513358
• pochodne od wynagrodze
866589
940711
991121
968721
• wydatki rzeczowe
3224834
3803972
3219909
3612249
• dotacje
-
252744
61259
133790
1091391
-2155745
-932881
-598000
III WYNIK FINANSOWY
Gmina realizuj c bud et dokonuje ró nego rodzaju wydatków. Ich podziału dokonuje
si zgodnie z art. 69 ustawy o finansach publicznych.
1)wydatki bie ce na zadania własne- rolnictwo, transport, gospodarka komunalna
i mieszkaniowa, o wiata i wychowanie, kultura i sztuka, ochrona zdrowia, opieka społeczna
i sport, finanse a tak e administracja pa stwowa i samorz dowa;
27
2)wydatki na zadania z zakresu administracji rz dowej i inne zadania zlecane ustawamigospodarka komunalna, opieka społeczna, bezpiecze stwo publiczne, administracja pa stwowa
- samorz dowa;
3)wydatki na realizacj zada na podstawie porozumie mi dzy jednostkami samorz du
terytorialnego - o wiata i wychowanie, kultura i sztuka oraz opieka społeczna.
W trakcie realizacji bud etu obowi zuje zasada dokonywania wydatków w kwocie
i z przeznaczeniem zgodnym z planem, a wydatki bud etu nie mog
przekracza
jego
dochodów. Ró nica mi dzy dochodami a wydatkami bud etu gminy stanowi nadwy k
finansow lub deficyt.
Bud et gminy Cyców jest realistyczny i skromny, jak wszystkie dzisiejsze bud ety
samorz dowe w Polsce. Osi gane dochody bud etowe znacznie ograniczaj
rozwoju. Wydatki gminy wynikaj
z zada , jakie samorz dy musz
mo liwo ci
realizowa . W ród
wydatków wyró ni mo na dwie pozycje: wydatki bie ce i inwestycje.
Wydatki bie ce maj
charakter powtarzaj cy si i s zwi zane z utrzymaniem oraz
bie cym funkcjonowaniem gminy i jej jednostek. Do wydatków bie cych mo na zaliczy
przede wszystkim wynagrodzenia sfery bud etowej oraz wydatki rzeczowe ponoszone na
utrzymanie mi dzy innymi obiektów nale cych do gminy. Je li chodzi o planowanie wydatków
inwestycyjnych, to powinno ono uwzgl dni fakt, e nowo powstałe obiekty b d w przyszło ci
poci gały za sob koszty ich utrzymania-, czyli dojd kolejne pozycje do sfery wydatków
rzeczowych.
Bud et gminy zasilany jest z zewn trz przez subwencj ogóln i dotacje celowe na
zadania zlecone oraz zadania własne. Do dochodów własnych mo na zaliczy przede wszystkim
podatki i opłaty w cało ci wpływaj ce do bud etu samorz dowego, zwane cz sto lokalnymi, tj.
podatek od nieruchomo ci, rolny, le ny, opłata skarbowa i targowa.
Jak pokazuje tabela 15, najwa niejszym podatkiem lokalnym z punktu widzenia jego
wydajno ci fiskalnej jest podatek rolny ze wzgl du na wiejski charakter gminy. Zgodnie
z ustaw o podatku rolnym, opodatkowaniu nim podlegaj grunty gospodarstw rolnych, na które
składaj si grunty orne, ł ki pastwiska, sady, grunty pod stawami.
Drugim wa nym dochodem o charakterze lokalnym jest podatek od nieruchomo ci.
Opodatkowaniu nim podlegaj budynki i ich cz ci, budowle nie zwi zane z działalno ci
rolnicz i le n oraz grunty nie podlegaj ce podatkowi rolnemu lub le nemu, a tak e grunty pod
jeziorami, zaj te na zbiorniki wodne retencyjne.
28
4. Proponowane cele Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców
W krajach Unii Europejskiej podkre la si , e nikt nie jest w stanie lepiej od
miejscowych władz i ludno ci okre li potrzeb terenu i zaproponowa racjonalne sposoby
rozwi zywania problemów.
Dostrzeganie w społeczno ci cech korzystnych dla rozwoju lokalnego i umiej tne ich
wspomaganie jest wa nym zadaniem miejscowych władz. Władza ka dej gminy, obok
konieczno ci przestrzegania praw i zasad ogólnych ma obowi zek realizowania własnej polityki
rozwoju i wykorzystania warunków typowych dla ka dej gminy. W przypadku gminy jest to
rolniczy charakter gminy, naturalne warunki krajobrazowe i przyrodnicze oraz korzystne
poło enie komunikacyjne. Rozwój społeczno - gospodarczy zale y od władz lokalnych, które
powinny wykaza si inicjatyw , pomysłowo ci i przedsi biorczo ci , ale nie tylko. W rozwoju
gminy swój udział powinni mie tak e mieszka cy gminy.
Warto podkre li , e zmiana biernych postaw, zbudowanie pomostów mi dzy władz a
obywatelem, wywołanie lokalnego patriotyzmu nie jest zadaniem łatwym i wymaga nie tylko
czasu, ale i cierpliwej pracy. Działania te s
i wł czenia si
niezb dne, gdy
bez społecznej aprobaty
do rozwoju lokalnego szeregowych obywateli niewiele mo na zdziała .
Tworzenie sprzyjaj cych warunków rozwoju gospodarczego jest podstawowym warunkiem
o ywienia gospodarki gminy, jednak musi ono by poparte takimi działaniami jak opracowanie
strategii rozwoju.
Analiza zasobów gminy Cyców wykazała,
e jej rozwój powinien zmierza
w kierunku poprawy ycia lokalnej społeczno ci. Rozwój gminy zale y od wielu wyników
mi dzy innymi od infrastruktury, wykształcenia, atrakcyjnej lokalizacji oraz tworzenia nowych
miejsc pracy. Jednym z najwa niejszych czynników zewn trznych wpływaj cych na mo liwo
rozwoju gminy Cyców jest działalno
i rozwój Lubelskiego Zagł bia W glowego. Dla rozwoju
społeczno - ekonomicznego gminy kluczowe znaczenie ma komunikacja. Obszary le ce przy
głównych drogach rozwijaj si szybciej ni tereny słabiej dost pne komunikacyjnie. Gmina
mo e mie istotny wpływ na jako
tych dróg (ich szeroko , nawierzchnie)
Innym, istotnym czynnikiem rozwoju jest infrastruktura techniczna, która ma znaczny
wpływ na walory lokalizacyjne gminy, warunki ycia jej mieszka ców i jako
przyrodniczego. Dost p do sprawnej, nowoczesnej oczyszczalni
przył czenia si
rodowiska
cieków, mo liwo
do uj cia wody i korzystania z wysypiska odpadów stanowi
czynniki
zach caj ce do inwestowania. Dlatego te gmina powinna rozbudowywa oraz uzupełnia
29
infrastruktur
techniczno - sanitarn . Działania gminy Cyców powinny mie
na celu
wspomaganie rolników w zakresie mo liwo ci przetwarzania i zbywania produktów rolnych
a tak e dba
o zachowanie rolniczego charakteru gminy. Istniej ce walory
przyrodniczego nale y wykorzysta
rodowiska
dla szerszego rozwoju turystyki i agroturystyki, jako
dodatkowego ródła dochodu dla cz ci społeczno ci gminy. Zadaniem gminy powinno by
tak e tworzenie warunków dla rozwoju pozarolniczej działalno ci gospodarczej.
Kolejnym wa nym zadaniem gminy Cyców winna by troska o ochron krajobrazu
naturalnego (przyrodniczego), a tak e krajobrazu kulturowego ( b d cego elementem
dziedzictwa historycznego), stanowi cych ł cznie atrakcyjny czynnik lokalizacyjny, jak równie
wiadcz cy o to samo ci gminy. Lokalne władze musz odgrywa rol kontrolera wobec
podmiotów gospodarczy, aby ich działalno
nie stanowiła zagro enia dla zdrowia
mieszka ców i istniej cych walorów otoczenia.
OBSZAR STRATEGICZNY: INFRASTRUKTURA OCHRONY RODOWISKA
Tabela 12
Cel strategiczny A. Wysoka jako
rodowiska naturalnego na terenie gminy
Cel operacyjny
A.1.
Uporz dkowana
Cel operacyjny
gospodarka
wodno-
A.2. Gospodarka odpadami
ciekowa
Działania
Działania
A.1.1. Budowa systemu kanalizacji
A.2.1. Kompleksowy system gospodarki
odpadami.
A.1.2. Budowa przydomowych oczyszczalni
cieków
A.2.2. Edukacja ekologiczna społeczno ci
lokalnej.
A.1.3. Zapewnienie dostaw wody o wysokiej
jako ci.
Zadania priorytetowe:
Zadania priorytetowe:
30
Kanalizacja sanitarna w miejscowo ci Cyców –
Budowa kompleksowego systemu selektywnej
etap II, dodatkowe przył cza
zbiórki odpadów.
Coroczny
kalendarz
imprez
charakterze
ekologicznym.
Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie gminy
w,
miejscowo ciach
Kopina,
wierszczów,
Gł bokie ,Wólka Cycowska
Opracowanie programu budowy przydomowych
oczyszczalni
cieków w układzie wariantowym
(pakiet indywidualnych rozwi za ).
Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach
Bekiesza, Kol. Ludwinów,
Rozbudowa
sieci
wodoci gowej
w
miejscowo ciach: Wólka Cycowska, Cyców,
OBSZAR STRATEGICZNY: INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA
Tabela 13
Cel strategiczny B. Wysoka dost pno
komunikacyjna całej gminy
Cel operacyjny
Cel operacyjny
B.1. Sie dróg dostosowana do potrzeb
B.2. Rozwini ta infrastruktura społecze stwa
informacyjnego
Działania
Działania
B.1.1. Rozbudowa oraz modernizacja sieci dróg
B.2.1. Pełny dost p do sieci telefonii
gminnych
stacjonarnej oraz bezprzewodowej
B.1.2. Ułatwienie transportu na drogach nie
B.2.2. Powszechny dost p do sieci transmisji
skategoryzowanych
danych
B.1.3.
Dobre
powi zania
drogowe
gminy
z otoczeniem
B.2.3.
Informatyzacja
instytucji
wiadcz cych usługi publiczne
Zadania priorytetowe:
Budowa drogi gminnej wBekieszy, Biesiatkach
31
Budowa parkingu obok cmentarza w Cycowie
Budowa chodników w wierszczowie
Budowa mostu na rzece
wince
wince w
miejscowo ci Wólka Cycowska
Przygotowanie planu remontów i modernizacji
dróg na lata 2005-2006.
Przygotowanie zało e
do planu remontów i
modernizacji dróg na lata 2007-2013.
BSZAR STRATEGICZNY: O WIATA I WYCHOWANIE
Tabela 14
Cel strategiczny C. Nowoczesna baza o wiatowo-wychowawcza odpowiadaj ca współczesnym
wyzwaniom edukacyjnym.
Cel operacyjny
C.1.
Placówki
Cel operacyjny
o wiaty
i
wychowania
C.2.
Kształcenie
zgodne
dostosowane do potrzeb.
nowoczesnej dydaktyki
Działania
Działania
C.1.1. Racjonalizacja sieci placówek o wiaty
C.2.1.
i wychowania
dydaktycznej w tym zaj
C.1.2. Inwestycje w baz
dydaktyczn
oraz
Rozwój
z
wymogami
nowoczesnej
oferty
pozaszkolnych
Działanie C.2.2. Programy stypendialne
zaplecze gimnazjum
Działanie
C.2.3.
Wsparcie
kształcenia
nauczycieli
Zadania priorytetowe:
Przygotowanie planu racjonalizacji placówek
szkolnych.
Remonty szkół podstawowych
32
OBSZAR STRATEGICZNY: GOSPODARKA I RYNEK PRACY
Tabela 15
Cel strategiczny D. Rozwini ta gospodarka oraz elastyczny rynek pracy
Cel operacyjny
Cel operacyjny
D.1. Nowoczesne dochodowe rolnictwo
D.2. Wysoki poziom przedsi biorczo ci
Działania
Działania
D.1.1.
Zwi kszanie
potencjału
oraz
D.2.1. Rozwini ta drobna wytwórczo
dochodowo ci produkcji rolnej
D.1.2.
Rozwój
przetwórstwa
rolno-
D.2.2. Silny sektor usług
spo ywczego
D.1.3. Budowanie lokalnej marki oraz
D.2.3. Aktywna polityka przestrzenna
wzmacnianie wi zi kooperacyjnych
oraz gospodarka gruntami
D.1.4.
D.2.4. Promocja gminy
Doskonalenie
umiej tno ci
zawodowych pracuj cych w rolnictwie oraz
przekwalifikowania
Zadania priorytetowe:
Zadania priorytetowe:
Opracowanie programu rozwoju działów
Coroczny kalendarz wydarze z imprez
specjalnych produkcji rolnej
główn pn. „Dni Gminy Cyców”
Opracowanie
programu
rozwoju
lokalnej.
marki
Wieloletni
plan
gospodarowania
maj tkiem gminnym
Pokrycie
obszaru
gminy
planami
miejscowymi.
Wsparcie rozwoju grup producenckich.
33
OBSZAR STRATEGICZNY: SFERA SPOŁECZNA I BEZPIECZE STWO
Tabela 16
Cel strategiczny E. Gmina przyjazna, gmina bezpieczna
Cel operacyjny
E.1.
Cel operacyjny
Rozwini ta
sfera
E.2.
Sprawne
społeczna
instytucjonalne
Działania
Działania
E.1.1.
Sprawny
system
struktury
E.2.1. Wzmacnianie współpracy
pomocy społecznej oraz
pomi dzy
walka z patologiami
samorz dow
administracj
a społeczno ci
lokaln
E.1.2. Szeroka oferta oraz
E.2.2.
wysoka
bezpiecze stwa publicznego
jako
usług
Wysoki
poziom
zdrowotnych
E.1.3.
Bogata
kulturalna,
oferta
sportowa
i
rekreacyjna
Zadanie priorytetowe:
Zadania priorytetowe:
Doposa enie
jednostek
Ochotniczych Stra y Po arnych
5.IDENTYFIKACJA GŁÓWNYCH PROBLEMÓW ROZWOJOWYCH
Główne problemy rozwojowe gminy Cyców koncentruj
si
w ramach nast puj cych
obszarów:
-
Infrastruktury ochrony rodowiska,
-
Infrastruktury komunikacyjnej,
34
-
O wiaty i wychowania,
-
Gospodarki i rynku pracy,
-
Sfery społecznej i bezpiecze stwa.
Główne problemy rozwojowe w obszarze infrastruktury ochrony rodowiska
Na terenie gminy Cyców istniej
du e niedobory w zakresie infrastruktury
rodowiskowej. Szczególnie dotkliwy jest brak sieci kanalizacyjnej. Wi kszo
mieszka ców
gminy pozbawiona jest do niej dost pu.
Na terenie gminy funkcjonuje oczyszczalnia cieków, jednak z uwagi na niski poziom
skanalizowania, jej mo liwo ci techniczne wykorzystywane s
Pochodn
w niewielkim stopniu.
tego stanu jest obci enie bud etu gminy dodatkowymi kosztami utrzymania
instalacji.
Brak kanalizacji przekłada si
zaobserwowano
w sferze
na cały szereg negatywnych zjawisk, które
rodowiskowej:
zanieczyszczenie
cieków
wodnych,
zanieczyszczanie gleb (notuje si przypadki odprowadzania cieków bezpo rednio do rowów
i gruntu).
Istotnym problemem s równie trudno ci organizacyjne oraz egzekucyjne zwi zane
z koordynacj systemu gospodarowania odpadami, co skutkuje za miecaniem obszaru gminy.
Dzikie wysypiska mieci stanowi nie tylko powa ne zagro enie rodowiskowe, lecz tak e
wpływaj na ogólny wizerunek gminy Cyców.
Konieczne jest zapewnienie długoterminowych umów kontraktacyjnych na odbiór
posegregowanych odpadów z terenu gminy. Władze gminne winny w tym przypadku
zaproponowa pakiet instrumentów, które zagwarantuj długoterminow stabilizacj w tej
sferze np. udział z zwi zkach mi dzygminnych, zaanga owanie kapitałowe itp.
Wielkiej rozbudowy wymaga sie wodoci gowa. Zaopatrzenie wsi w wod jest jednym z
podstawowych elementów oceny poziomu rozwoju infrastruktury ekonomicznej na obszarach
wiejskich. Sie wodoci gowa na terenie gminy Cyców pozwala na zaopatrzenie w wod
około 50 % mieszka ców. Tam, gdzie wyst puj jeszcze braki, nale y doko czy proces
budowy sieci.
W szerszym aspekcie wyst puj ce problemy rodowiskowe maj negatywny wpływ
na jako
ycia całej społeczno ci lokalnej, zaburzaj
ograniczaj atrakcyjno
rozwój gminy oraz znacznie
inwestycyjn jej obszaru dla podmiotów zewn trznych.
35
Główne problemy rozwojowe w obszarze infrastruktury komunikacyjnej
Gmina Cyców posiada dobrze rozwini t
sie
dróg gminnych odpowiadaj c
strukturze zagospodarowania przestrzennego.
Wa nym elementem infrastruktury jest układ i stan techniczny dróg i chodników.
Mo e on odgrywa decyduj c rol , je li chodzi o lokalizacj zakładu przemysłowego.
Istniej
przecie
przestrzenne
zale no ci
mi dzy
i pozarolniczej działalno ci gospodarczej a struktur
stopniem
koncentracji
ludno ci
sieci drogowej. Niestety stan dróg
w gminie Cyców i o wietlenie miejscowo ci pozostawiaj wiele do yczenia, dlatego te
powinna by prowadzona budowa, modernizacja dróg i o wietlenia ulic.
Miar dost pno ci jest równie stopie
rozwoju oraz jako
wiadczonych usług
telekomunikacyjnych, a tak e poziom rozwoju społecze stwa informacyjnego. Na terenie
gminy wyst puj
lokalne problemy w zakresie dost pu do sieci telefonii stacjonarnej.
Jednocze nie bardzo niski jest stopie rozwoju infrastruktury informatycznej niezb dnej dla
rozwoju społecze stwa informacyjnego. Placówki
wiadcz ce usługi publiczne nie s
wyposa one w odpowiedni infrastruktur informatyczn oraz nie dysponuj nowoczesnymi
zasobami sprz towymi, by mo liwe było
wiadczenie usług w oparciu o nowoczesne
narz dzia.
Główne problemy rozwojowe w sferze o wiaty i wychowania
Podstawowe problemy zwi zane z funkcjonowaniem sfery o wiaty i wychowania na
terenie gminy dotycz sieci placówek szkół podstawowych.
Stały spadek liczby urodze w ci gu ostatnich lat zaczyna w sposób istotny przenosi
si na sfer edukacji. Zmniejszaj ca si liczba uczniów w szkołach podstawowych oznacza
stopniowy spadek przychodów bud etu gminy z tytułu subwencji o wiatowej, co przy
wzrastaj cych kosztach utrzymania tych placówek powoduje coraz wi ksze obci enia
finansowe dla lokalnego samorz du. Znaczne
rodki przeznaczane s
na utrzymanie
placówek, co ogranicza mo liwo ci zakupu wyposa enia w tym pomocy dydaktycznych.
Ponadto spadaj ca liczba urodze powoduje problemy z kompletowaniem kolejnych klas.
Działania o charakterze dora nym zwi zane z ł czeniem klas s coraz mniej skuteczne.
W niektórych szkołach brakuje odpowiedniego zaplecza dla uczniów, zwłaszcza sportowego.
Wiele do yczenia pozostawia równie istniej ca oferta zaj
pozalekcyjnych oraz poziom
wyposa enia w pomoce dydaktyczne oraz komputery.
Powa nym problemem jest poziom wykształcenia mieszka ców gminy. Połowa
mieszka ców ko czy edukacj na poziomie szkoły podstawowej lub zasadniczej zawodowej.
36
wiadczy to o niewystarczaj cym poziomie rozwoju instrumentów wspieraj cych proces
kształcenia.
Gmina stoi, zatem w obliczu powa nego wyzwania modernizacyjnego w sferze o wiatowej.
Główne problemy rozwojowe w obszarze gospodarki i rynku pracy
Nadrz dnym problemem na terenie gminy jest wysoki poziom bezrobocia oraz
zwi zane z tym zjawiskiem zubo enie cz ci społeczno ci lokalnej.
Bezrobocie jest natomiast pochodn
negatywnych zjawisk koncentruj cych si
głównie w sektorze rolnictwa oraz w sferze szeroko rozumianej przedsi biorczo ci
pozarolniczej.
Bezrobocie w sektorze rolnictwa ma głównie charakter ukryty. Oszacowanie jego skali
jest rzecz
trudn , jednak bior c pod uwag
znacz c
liczb
osób pozbawionych
jakiejkolwiek formy zabezpieczenia socjalnego mo na w sposób zdecydowany stwierdzi , e
jego skala jest znacz ca.
Zjawisko bezrobocia jest powszechne w ród ludzi młodych wchodz cych na rynek
pracy. Rozpoczynanie ycia zawodowego od pobierania zasiłku mo e wywoływa gł bokie
negatywne skutki w sferze społecznej, st d te konieczne jest zwrócenie szczególnej uwagi na
problem bezrobocia w ród tej grupy ludno ci.
Zwraca uwag
brak systemowych rozwi za
na poziomie lokalnym słu cych ró nym
formom aktywizacji zawodowej ludzi młodych.
Główne problemy w sferze rolnictwa koncentruj si wokół nast puj cych zagadnie :
-
rozdrobnienia gospodarstw i wynikaj cym z tego niewielkim potencjałem produkcyjnym,
-
trudno ci ze zbytem płodów rolnych, zwłaszcza ze strony małych gospodarstw, z którymi
niech tnie nawi zuj współprac wi ksi odbiorcy,
-
brakiem
dostatecznych
wi zi
kooperacyjnych
pomi dzy
rolnikami,
działaniem
w pojedynk ,
-
brakiem wyra nej specjalizacji w działalno ci rolniczej oraz nisk
skłonno ci
do
poszukiwania nowych form produkcji ,
-
niedoinwestowaniem cz ci gospodarstw rolnych,
-
pilna potrzeba odnowienia melioracji ,
W sferze przedsi biorczo ci pozarolniczej zwracaj uwag nast puj ce problemy:
-
niewielka liczba podmiotów gospodarczych,
-
brak tradycji w sferze wytwórczo ci i zwi zane z tym skromne zaplecze dla rozwoju
przedsi biorczo ci w tym segmencie,
37
-
słabo rozwini ty sektor usług,
-
brak zaplecza rekreacyjnego i turystycznego
-
brak pomysłów na wykreowanie lokalnej marki oraz rozwoju przedsi biorczo ci na bazie
lokalnej marki.
Aktywizacji gospodarczej słu
równie inwestycje, w tym realizowane w sferze publicznej.
Niestety gmina nie stanowi obszaru na którym procesy inwestycyjne charakteryzuj si
wysok dynamik . St d te istnieje potrzeba poszukiwania nowych sposobów na zwi kszenie
skali zagospodarowania terenów gminy.
Główne problemy rozwojowe w sferze społecznej i bezpiecze stwa
Na terenie gminy Cyców wyst puje szereg problemów w sferze społecznej.
Zdecydowana wi kszo
z nich spowodowana jest trudn sytuacj materialn poszczególnych
osób lub rodzin. Najcz ciej wyst puj cy problem to ubóstwo. Dotyka ono głównie osób
bezrobotnych oraz osób w podeszłym wieku.
W ród patologii najwi kszy problem dotyczy alkoholizmu.
Niezadowalaj cy jest poziom usług zdrowotnych. S one wiadczone jedynie w formie
podstawowej. Brak jest nowoczesnego zaplecza, odpowiedniego sprz tu, skromna jest
równie sama oferta. Wielu pacjentów zmuszonych jest korzysta z usług medycznych poza
gmin . Lokalna oferta zwi zana ze sp dzaniem czasu wolnego jest dosy skromna, Dotyczy
to zarówno sfery kultury, jak i sportu oraz rekreacji.
Brakuje bogatej oferty dla dzieci oraz młodzie y, szczególnie w czasie wolnym od nauki.
Wa nym czynnikiem kształtuj cym jako
ycia społeczno ci lokalnej jest poziom
sprawno ci instytucjonalnej podmiotów publicznych. Zagadnienie to dotyczy w szczególno ci
sprawno ci oraz jako ci pracy administracji gminnej (urz du gminy), a tak e wła ciwych
jednostek organizacyjnych. Poziom tych usług na terenie gminy uznawany jest za dobry,
niemniej jednak, z uwagi na istotny wpływ działa władzy samorz dowej na kształtowanie
ogólnego wizerunku gminy, konieczne jest stałe podnoszenie jako ci usług publicznych oraz
sprawno ci struktur instytucjonalnych.
Nieco słabiej rozwini te s takie elementy, jak metody szerokiej konsultacji społecznej
działa
podejmowanych przez władze gminne, czy te
sposób i zakres informowania
społeczno ci lokalnej o mo liwo ciach korzystania z ró nych rodków pomocowych zarówno
w ramach ródeł krajowych, jak i zagranicznych. Brakuje równie wystarczaj cego otwarcia
gminy na rolników oraz przedsi biorców z bran y pozarolniczej.
38
Ponadto stan techniczny obecnie zajmowanego przez Urz d Gminy budynku jest
bardzo zły, co wpływa na jako
obsługi klientów oraz ogólny wizerunek urz du.
Główne zagro enia w sferze bezpiecze stwa publicznego na terenie gminy Cyców
zwi zane s przede wszystkim z kl skami ywiołowymi . Jednocze nie najcz stsz form
przest pczo ci stanowi kradzie e oraz łamanie zasad porz dku publicznego. Notuje si ich
najwi cej, jednak walka z tym zjawiskiem jest dosy trudna.
ZADANIA ZAPLANOWANE DO REALIZACJI NA OBSZARZE GMINY
W PERSPEKTYWIE REDNIOOKRESOWEJ
Poni sze zestawienie obejmuje list zada przewidzianych do realizacji na terenie gminy
Cyców w okresie od 2004 do 2006 oraz w perspektywie do 2013 roku.
Nr
Nazwa zadania
zadania
1
Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ci Małków
2
Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Stawek, Sewerynów, Str czyn
Stary, Str czyn Nowy, Adamów, Malinówka .
3
Budowa sieci wodoci gowej miejscowo ci Cyców II
4
Budowa sieci wodoc gowej w miejscowo ciach Bekiesza, Kol. Ludwinów,
Wólka Cycowska, Gł bokie.
5
Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci Cyców.
6
Budowa oczyszalni
cieków oraz sieci kanalizacyjnej w miejscowo ciach
Kopina, wierszczów.
7
Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci Wólka Cycowska wraz z
oczyszczalni
8
cieków.
Budowa oczyszczalni
cieków oraz sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci
Gł bokie.
9
Opracowanie programu budowy przydomowych oczyszczalmi
cieków w
układzie wariantowym ( pakiet indywidualnych rozw za ).
10
Budowa kompleksowego systemu selektywnej zbiórki odpadów.
11
Budowa sali gimnastycznej w Cycowie
39
12
Budowa boiska sportowego wraz z zapleczem sportowo - rekreacyjnym w
Cycowie
13
Przygotowanie planu racjonalizacji sieci placówek szkolnych.
14
Przygotowanie planu remontów i modernizacji szkół na lata 2005-2013.
15
Przygotowanie planu remontów i modernizacji dróg na lata 2005-2006.
16
Przygotowanie zało e do planu remontów i modernizacji dróg na lata 20072013.
17
Budowa drogi gminnej w Biesiadkach.
18
Budowa drogi gminnej w Bekieszy.
19
Budowa mostu w Wólce Cycowskiej i ci gu ul. Sienkiewicza.
20
Opracowanie programu rozwoju działów specjalnych produkcji rolnej
21
Opracowanie programu rozwoju marki lokalnej.
22
Systematyczne szkolenie społeczno ci lokalnej i rolników.
23
Wsparcie rozwoju grup producenckich i spółdzielczo ci.
24
Coroczny kalendarz wydarze z imprez główn pn. „Dni Gminy Cyców”
25
Wieloletni plan gospodarowania maj tkiem gminnym ( sołectwa )
26
Pokrycie obszaru gminy planami miejscowymi.
27
Zwi kszenie atrakcyjno ci terenów rekreacyjnych gminy Cyców (
cie ki
rowerowe itp.)
28
Zapewnienie opieki lekarskiej ponadpodsawowej ( opieka specjalistyczna),
29
Doposa enie jednostek Ochotniczych Stra y Po arnych.
30
Zapewnienie bazy lokalowej dla Gminnego O rodka Kultury w Cycowie
Cz
przedmiotowych zada została obj ta interwencj Planu Rozwoju Lokalnego, pozostałe
natomiast stanowi projekty komplementarne, których realizacja po rednio wspiera zadania
obj te planem.
40
LISTA ZADA OBJ TYCH INTERWENCJ PLANU, PROJEKTY
KOMPLEMENTARNE, ZADANIA PRZEWIDYWANE DO OBJ CIA
PLANEM
Zadania obj te interwencj Planu Rozwoju Lokalnego w latach 2004-2006 realizowane b d
w ramach pi ciu obszarów odpowiadaj cych strategicznym obszarom rozwojowym „Strategii
Rozwoju Gminy Cyców”. S to:
-
Infrastruktura ochrony rodowiska,
-
Infrastruktura komunikacyjna,
-
O wiata i wychowanie,
-
Gospodarka i rynek pracy,
-
Sfera społeczna i bezpiecze stwo.
Spo ród listy . zada przewidzianych do realizacji na terenie gminy Cyców w okresie od 2004
do 2006 oraz w perspektywie do 2010 roku Planem Rozwoju Lokalnego obj to jedynie
.projektów.
Przy wyborze zada do obj cia planem zastosowano nast puj ce kryteria:
-
zgodno
projektu z obszarami interwencji planu (spełnienie kryteriów demograficznych,
wła ciwa warto
zadania, wła ciwy rodzaj zadania),
-
zgodno
ze Strategi Rozwoju Gminy Cyców,
-
stopie
przygotowania
do
realizacji
(dokumentacja
techniczna,
wymagane
pozwolenia itp.),
-
skala rozwi zywanych problemów, zwłaszcza rodowiskowych,
-
wpływ realizacji zadania na popraw jako ci ycia społeczno ci lokalnej,
-
zapewnienie płynno ci finansowania zadania ( rodki w bud ecie gminy) oraz mo liwo ci
dofinansowania zadania ze rodków pozabud etowych,
-
wpływ na bud et gminy (zwi kszenie wpływów, optymalizacja wydatków),
-
wpływ na rozwój gospodarczy, w tym na tworzenie nowych miejsc pracy na terenie
gminy.
List
zada
obj tych interwencj
Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców zawarto
w poni szych zestawieniu:
41
Nr
zadania
2
Nazwa zadania obj tego interwencj w ramach Planu Rozwoju Lokalnego
Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Stawek, Sewerynów, Stary
Str czyn, Nowy Str czyn, Adamów, Malinówka.
4
Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Bekiesza, Kol. Ludwinów,
Wólka Cycowska, Gł bokie.
6
Budowa oczyszczalni cieków oraz sieci kanalizacyjnej w miejscowo ciach
Kopina, Swierszczów.
9
Opracowanie programu budowy przydomowych oczyszczalni
cieków w
układzie wariantowym ( pakiet indywidualnych rozwi za )
10
Budowa kompleksowego systemu selektywnej zbiórki odpadów.
17
Budowa drogi gminnej w Biesiadkach.
19
Budowa mostu w Wólce Cycowskiej i ci gu ul. Sienkiewicza.
12
Budowa boiska sportowego wraz z zapleczem sportowo-rekracyjnym w
Cycowie.
Pozostałe zadania (. projektów) podzielono na dwie grupy:
-
zadania komplementarne wobec zada planu,
-
zadania planowane do obj cia planem.
Zadania komplementarne to projekty, które nie wpisuj si w obszar interwencji planu
z uwagi na niespełnienie wymaganych kryteriów dost pu (demograficznych, okre lonej
warto ci zadania lub z uwagi na niewła ciwy rodzaj projektu, projekty rozpocz te, planowany
termin zako czenia 2004r.)
Zadania planowane do obj cia planem to projekty, które wpisuj
si
w obszar
interwencji planu, jednak w niedostatecznym stopniu spełniaj pozostałe kryteria wyboru,
w szczególno ci z uwagi na niski stopie
przygotowania do realizacji oraz ograniczone
mo liwo ci ich finansowania w latach 2004-2006.
Zakłada si
mo liwo
aktualizacji Planu Rozwoju Lokalnego w trakcie jego
wdra ania. Główne kierunki zmian dotyczy b d :
-
Aktualizacji listy zada , przede wszystkim w zakresie wprowadzania nowych projektów,
-
korekt w harmonogramie realizacji projektów,
42
-
zmian w tabelach finansowych.
Poni sze syntetyczne zestawienie obejmuje list wszystkich .projektów w układzie wg
obszarów strategicznych w ramach trzech podstawowych grup:
-
zada obj tych interwencj planu,
-
zada komplementarnych wobec zada planu,
-
zada planowanych do obj cia planem.
Zadania obj te interwencj Planu Rozwoju
Lokalnego oraz zadania planowane do obj cia
planem
Zadania komplementarne wobec zada
planu
OBSZAR: INFRASTRUKTURA OCHRONY RODOWISKA
Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ci
Stawek, Sewerynów, Nowy Str czyn, Stary
Cyców II, Małków.
Str czyn, Adamów, Malinówka.
Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci
Bekiesza, Kol. Ludwinów, Wólka Cycowska,
Cyców.
Gł bokie.
Budowa oczyszczalni cieków oraz sieci
kanalizacyjnej w miejscowo ciach Kopina,
wierszczów.
Budowa kompleksowego systemu selektywnej
zbiórki odpadów.
Opracowanie programu budowy przydomowych
oczyszczalni cieków w układzie wariantowym
(pakiet indywidualnych rozwi za )
Zadania planowane do obj cia planem
Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci
Wólka Cycowska wraz z oczyszczalni
cieków.
Budowa oczyszczalni cieków oraz sieci
kanalizacyjnej w miejscowo ci Gł bokie.
43
OBSZAR: INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA
Budowa drogi gminnej w Biesiadkach
Przygotowanie planu remontów i modernizacji
dróg gminnych na lata 2005-2006.
Budowa mostu w Wólce Cycowskiej i ci gu ul.
Przygotowanie zało e do planu remontów i
Sienkiewicza.
modernizacji dróg gminnych na lata 20072013.
Zadania planowane do obj cia planem
OBSZAR: O WIATA I WYCHOWANIE
Budowa boiska sportowego wraz z zapleczem
Przygotowanie planu racjonalizacji placówek
sportowo-rekracyjnym w Cycowie
szkolnych.
Budowa sali gimnastycznej w Cycowie.
OBSZAR: GOSPODARKA I RYNEK PRACY
Opracowanie programu rozwoju działów
specjalnych produkcji rolnej
Opracowanie programu rozwoju marki
lokalnej.
Wsparcie rozwoju grup producenckich.
Coroczny kalendarz wydarze z imprez
główn pn. „Dni Gminy Cyców’’
Wieloletni plan gospodarowania maj tkiem
gminnym
Pokrycie obszaru gminy planami miejscowymi.
OBSZAR: SFERA SPOŁECZNA I BEZPIECZE STWO
Doposa enie jednostek Ochotniczych Stra y
Po arnych
Zadania planowane do obj cia planem
Zapewnienie bazy lokalowej dla Gminnego
O rodka Kultury w Cycowie.
44
Legenda:
- zadania obj te interwencj
Planu Rozwoju
Lokalnego
ZADANIA POLEGAJ CE NA POPRAWIE SYTUACJI NA OBSZARZE
OBJ TYM INTERWENCJ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Realizacja zada obj tych Planem Rozwoju Lokalnego oddziaływa b dzie poszczególne
dziedziny
ycia społeczno-gospodarczego gminy. Wpływ ten został przedstawiony
w poni szym zestawieniu:
Rozwój systemu
komunikacji i
infrastruktury
Poprawa stanu rodowiska
naturalnego
Poprawa stanu rodowiska
kulturowego
Poprawa warunków i
jako ci ycia
mieszka ców, w tym
zmiany w strukturze
zamieszkania
2
2
2
1
0
2
2
2
2
1
0
2
2
2
2
2
0
2
budowy 2
2
2
2
0
2
Zmiany w strukturze
gospodarczej obszaru w
tym zasady kształtowania
rolnej i le nej przestrzeni
produkcyjnej
Zmiany w sposobie
u ytkowania terenu
Obszarowe oddziaływanie zadania
Lista zada LPR
Zadania obj te interwencj planu
Budowa sieci wodoci gowej w
miejscowo ciach Stawek,
Sewerynów, Stary Str czyn, Nowy
Str czny, Adamów, Malinówka.
Budowasieci wodoci gowej w
miejscowo ciach Bekiesza, Kol.
Ludwinów, Wólka Cycowska,
Gł bokie.
Budowa oczyszczalni cieków oraz
sieci kanalizacyjnej w
miejscowo ciach Kopina,
wierszczów.
Opracowanie
programu
45
przydomowych oczyszczalni cieków
w
układzie
wariantowym
(pakiet
indywidualnych rozwi za )
Budowa
kompleksowego
systemu
selektywnej zbiórki odpadów.
Budowa boiska sportowego wraz z
zapleczem sportowo-rekracyjnym.
Budowa
drogi
gminnej
w
Biesiadkach.
Budowa mostu wWólce Cycowskiej i
ci gu ul. Sienkiewicza.
POWI ZANIA
1
1
2
2
1
2
1
1
0
1
2
2
1
1
2
0
0
2
0
0
2
0
0
2
11
11
14
9
3
16
Sposób wypełniania tabeli:
Poszczególnym zadaniom planu zostały przypisane punkty z zale no ci od wpływu na
popraw sytuacji na okre lonych obszarach. I tak:
2 punkty – oznaczaj silny wpływ,
1 punkt – oznacza umiarkowany wpływ,
0 punktów – oznacza zadanie neutralne (bez wpływu).
Przeprowadzona analiza wskazuje,
e realizacja zada
planu b dzie miała wyra ny
pozytywny wpływ na popraw warunków i jako ci ycia społeczno ci lokalnej oraz przyczyni
si do rozwoju systemu komunikacji i infrastruktury. Ponadto realizacja zada
wpływa
b dzie na tworzenie sprzyjaj cych warunków do zmian w strukturze gospodarczej obszaru
gminy, a tak e w sposobie u ytkowania terenów.
46
OCZEKIWANE WSKA NIKI OSI GNIE PLANU ROZWOJU
LOKALNEGO
Zasadniczy pomiar wska ników odbywa si b dzie na poziomie zada .
Dla poszczególnych projektów przyj te zostały ramowe zestawy wska ników, które
obrazowa b d przebieg procesu wdra ania Planu Rozwoju Lokalnego.
W wyniku realizacji zada obj tych interwencj planu zostan osi gni te rezultaty, które
w dłu szym horyzoncie przekłada
si
b d
na polepszenie ogólnej sytuacji w gminie
w ramach poszczególnych obszarów. Sytuacja ta opisana została za pomoc wska ników
oddziaływania.
Wska niki osi gni
Nazwa zadania
Planu Rozwoju Lokalnego
obj tego interwencj
Planu Rozwoju
Produkty
Rezultaty
Oddziaływanie
Lokalnego
Budowa sieci
wodoci gowej w
miejscowo ciach
Stawek, Sewerynów,
Stary Str czyn, Nowy
Str czyn, Adamów,
Malinówka.
Sie wodoci gowa –
długo
42805 m,
przył cza wodoci gowe
długo
– 11845 m.
Liczba przył czy-180szt.
Liczba hydrantów-176szt.
Budowa sieci
. Sie wodoci gowa –
wodoci gowej w
długo
miejscowo ciach
przył cza wodoci gowe
Bekiesza, Kol.
długo
Ludwinów, Wólka
Liczba przył czy-130szt.
Cycowska, Gł bokie.
Liczba hydrantów-100szt
20000 m,
Wzrost liczby osób
korzystaj cych z sieci
wodoci gowej.
Poprawa jako ci
ycia mieszka ców
– 8845 m.
47
Wzrost ilo ci
Budowa oczyszczalni
cieków oraz sieci
kanalizacyjnej w
Oczyszczalnia cieków o
zdolno ci przyj cia 100m.
cieków na dob ,
oczyszczonych
Wzrost liczby
cieków.
gospodarstw
Poprawa stanu
miejscowo ciach
Siec kanalizacyjna-5000m.
domowych/
czysto ci cieków
Kopina, wierszczów
Przykanaliki-2000m.
budynków
wzrost atrakcyjno ci
Liczba przył czy-60szt.
podł czonych do sieci inwestycyjnej
z mo liwo ci rozbudowy.
Opracowanie
programu budowy
obszaru gminy
Przydomowe oczyszczalnie
cieków 50szt.
przydomowych
oczyszczalni cieków
w układzie
wariantowym
Budowa
kompleksowego
systemu selektywnej
zbiórki odpadów
Budowa drogi
Liczba pojazdów
gminnej w
korzystaj cych
Biesiadkach
Budowa mostu w
Wólce Cycowskiej i
ci gu ul. Sienkiewicza
Most o długo ci 11 m.
skrócenie redniego
Liczba pojazdów
czasu przejazdu
korzystaj cych
mi dzy dwoma
z mostu w okresie
48
punktami.
1 roku.
Budowa boiska
sportowego wraz z
zapleczem sportoworekracyjnym w
Poprawa jako ci
ycia mieszka ców
Cycowie
49
ROZDZIAŁ V
1.PLAN FINANSOWY NA LATA 2004-206
Indykatywn tablic finansow Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców(w tys. zł) przedstawiono w poni ej:
rodki publiczne (warto ci w tys.zł)
Nr
Nazwa zadania / lata Koszty
zadania realizacji
Wkład wspólnotowy
ogółem Ogółem
2004
1
1224
sieci 2005 398
Budowa
Krajowy wkład publiczny
Ogółem ERDF ESF SAPARD Ogółem
Bud et Bud et Inne
Prywatne
pa stwa gminy publiczne
1224
672
672
552
552
398
168
168
230
230
wodoci gowej
wwcowo ciach
Stawek, Sewerynów, 2006
Stary
Str czyn,
Nowy
Str czyn,
,Adamów,Malinówka
20042006
50
0,0
sieci 2004
Budowa
wodoci gowej
w 2005 900
miejscowo ciach
Bekiesza,
900
675
675
225
225
0,0
2006
Kol.
Ludwinów,
Wólka 2004-
0,0
Cycowska, Gł bokie 2006
Budowa
sieci
kanalizacji sanitarnej
2
w
0,0
miejscowo ci
Kopina
i
wierszczów
0,0
2004
2005 1200
1200
900
900
300
300
0,0
0,0
2006
2004-
0,0
2006
Opracowanie
programu
6
przydomowych
2005 250
250
187,5
187,5
62,5
62,5
0,0
oczyszczalni cieków 2006 250
250
187,5
187,5
62,5
62,5
0,0
w
układzie 2004-
wariantowym
9
0,0
budowy 2004
2006
0,0
Budowa
kompleksowego
2004
0,0
51
systemu selektywnej 2005 20
20
15
15
5
5
0,0
zbiórki odpadów
20
15
15
5
5
0,0
2006 20
2004-
0,0
2006
10
Budowa
drogi
gminnej
w
Biesiadkach
2004 100
100
75
75
25
25
0,0
2005 100
100
75
75
25
25
0,0
0,0
2006
2004-
0,0
2006
Budowa
12
mostu
w
Wólce Cycowskiej i
ci gu ul. Sienkiewicz
0,0
2004
2005 500
500
375
375
125
125
0,0
2006
2004-
0,0
2006
11
Budowa
boiska
sportowego wraz z 2004
zapleczem sportowo- 2005 400
rekracyjnym
0,0
w 2006
0,0
400
300
300
100
100
0,0
0,0
Cycowie
52
2004-
Cycowie
0,0
2006
Zadania
2004 1324
1324
747
obj te 2005 3768
3768
planem ogółem
2006 270
20042006
5362
75
577
577
0,0
2695,5 2695,5
1072,5
1072,5
0,0
270
202,5
202,5
67,5
67,5
0,0
5362
3645
2973
1717
1717
0,0
53
7.SYSTEM WDRA ANIA, SPOSOBY MONITOROWANIA ORAZ
OCENY PLANU
Gmina Cyców realizuje zadania inwestycyjne w oparciu o
redniookresowy horyzont
planistyczny (do 2013 roku), który podzielony został na dwa zasadnicze podokresy
realizacyjne:
-
podokres I obejmuj cy lata 2004-2006,
-
podokres II obejmuj cy lata 2007-2013.
System wdra ania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców w pełni odpowiada
I podokresowi wdra ania strategii.
Realizacja zada w ramach tego podokresu cz ciowo opiera si b dzie na wdra aniu
projektów zapisanych w ramach planu. Ponadto, obok zada planu, realizowanych b dzie
szereg projektów wpisuj cych si w cele i działania strategii lokalnej lecz nie wpisuj ce si
w obszary interwencji planu.
Plan Rozwoju Lokalnego gminy Cyców na lata 2004-2006 stanowi dokument o charakterze
programu operacyjnego.
Zadania realizowane b d
za po rednictwem poszczególnych komórek organizacyjnych
Urz du Gminy Cyców.
Po zako czeniu roku bud etowego 2004, 2005, 2006 opracowane zostan raporty z realizacji
zada Planu Rozwoju Lokalnego
Opracowany Plan Rozwoju Lokalnego oparty jest na Strategii Rozwoju Gminy Cyców
i formułowany na lata 2004 - 2013. Sformułowane działania i zadania realizacyjne
wykraczaj w wielu przypadkach poza ustawowe kompetencje samorz dów terytorialnych.
Jest to zgodne z przyj t metodologi formułowania strategii rozwoju lokalnego, która
zakłada definiowanie zada nie z punktu widzenia ustawowych kompetencji samorz dów
terytorialnych, lecz konieczno ci zaspokajania okre lonych potrzeb społeczno-gospodarczych
w przyj tym horyzoncie czasu.
Mimo tego, głównym podmiotem odpowiedzialnym za realizacj ustale Strategii Rozwoju
Gminy Cyców i Panu Rozwoju Lokalnego jest Rada Gminy i Wójt Gminy Cyców. W przypadku zada
wykraczaj cych poza swoje ustawowe kompetencje winni oni prowadzi okre lone działania inspiruj ce,
stymuluj ce i wspieraj ce w stosunku do innych podmiotów, a tak e nawi zywa z nimi współprac i
współdziałanie przy realizacji okre lonych zada . Do takich podmiotów zaliczy mo na:
♦ mieszka ców miasta lub ich reprezentantów,
♦ władze gmin o ciennych, powiatu,
♦ administracj rz dow szczebla centralnego (poszczególne ministerstwa i urz dy centralne),
54
♦ administracj ogóln i specjaln ,
♦ urz d wojewody i podległe mu słu by,
♦ organizacje i instytucje mi dzynarodowe (np. pomocowe),
♦ instytucje i organizacje naukowe, badawczo-rozwojowe oraz szkoły wy sze,
♦ instytucje upowszechniania kultury i sztuki oraz słu by zdrowia,
♦ instytucje wchodz ce w skład tzw. otoczenia biznesu (np. banki, fundacje, agencje),
♦ podmioty gospodarcze,
♦ organizacje zawodowe i społeczne (np. izby gospodarcze, stowarzyszenia gospodarcze,
kulturalne, sportowe, organizacje ekologiczne).
Do dokumentu ramowego, pocz wszy od roku 2004, powinny by przygotowywane plany kilkuletnie (na
okres 3-5 lat), okre laj ce zadania rzeczowe o wieloletnim horyzoncie czasowym, terminy ich realizacji,
nakłady finansowe i ródła ich pokrycia. Do nich powinno si corocznie przygotowywa operaty,
tworzone na okres jednego roku, z uwzgl dnieniem zało e bud etowych przyj tych przez Rad Gminy
Cyców. Dopiero w tych dokumentach, w odniesieniu do ka dego celu operacyjnego, nakre lone
zostan szczegółowe działania i zadania maj ce oparcie w bud ecie. Działania te nie powinny
zasadniczo odbiega od zapisów przyj tych w harmonogramie, gdy taka praktyka mo e spowodowa
znaczne odej cie od zapisów pierwotnych Planu Rozwoju Lokalnego. Tym samym dokument ramowy
pozostanie podstawowym kryterium umieszczania zada w corocznych programach operacyjnych.
Odr bnym zagadnieniem jest
konieczno
monitorowanie realizacji
Planu Rozwoju lokalnego. Z uwagi na
diagnozowania zmieniaj cej si rzeczywisto ci zewn trznej, zmieniaj cych si problemów
lokalnych wymuszaj cych korekty Planu, jego monitorowanie w perspektywie długoterminowej jako
procesu
uspołecznionego
wymaga
zaanga owania
społeczno ci
lokalnej.
Zastosowanie
uspołecznionej metody ich budowania, z udziałem przedstawicieli mieszka ców, powoduje,
zainteresowanie ich wdra aniem mo e budzi
e
powszechne zainteresowanie. W zwi zku z tym
zasadnym byłoby powołanie przez Wójta, przy współudziale Rady Gminy, Komitetu Steruj cego
Realizacj Planu. Komitet ten powinien z jednej strony zatwierdza przyjmowane programy i plany, z
drugiej za w okresach 2-3 letnich dokonywa oceny realizacji, przegl du i weryfikacji zapisów Planu,
uwzgl dniaj c now sytuacj , mo liwo ci finansowe, zmiany polityk zewn trznych, itp.
Projekt dokumentu pn. ,,Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców’’ był
przedmiotem
opiniowania przez Komisje Rady Gminy Cyców oraz Sołtysów w sierpniu 2004r.
W dniu 27 sierpnia 2004 roku Rada Gminy Cyców w drodze stosownej uchwały przyj ła
,,Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców’’
55