Matematyczni Giganci

„Matematyczni
Giganci”
Opracowała:
Aleksandra Myszka
Dorota Bloch
1
SPIS TREŚCI
1. Charakterystyka programu wspomagania rozwoju umysłowego oraz ich
edukacja matematyczna w przedszkolu
2. Cele programu „Dziecięca matematyka w przedszkolu Prof. Edyty
Gruszczyk – Kolczyńskiej”
3. Sposób realizacji programu
4. Treści kształcenia dla dzieci pięcioletnich
5. Bibliografia
2
1. Charakterystyka programu wspomagania rozwoju umysłowego oraz
ich edukacja matematyczna w przedszkolu
„Wiek przedszkolny jest najlepszym okresem do wspomagania dzieci w
rozwoju umysłowym. Jeżeli będzie się to czynić umiejętnie, to można będzie
skutecznie rozwinąć ich uzdolnienia matematyczne. Badawcza analiza losów
szkolnych dzieci wskazuje bowiem, że uzdolnienia matematyczne ujawniają się
już w wieku przedszkolnym” 1.
Realizacja treści danego programu pozwoli rozwinąć u dzieci możliwości
umysłowe oraz przygotuje do uczenia się matematyki w szkole.
Program autorski „Dziecięca matematyka w przedszkolu Prof. Edyty
Gruszczyk – Kolczyńskiej” został napisany na podstawie programu „Dziecięca
matematyka” E. Gryszczyk – Kolczyńska, E. Zielińska oraz własnych notatek ze
szkolenia „Dziecięca matematyka prof. Edyty Gruszczyk – Kolczyńskiej”
prowadzoną przez Panią Ewę Zielińską.
Autorkami programu są: mgr Aleksandra Myszka oraz Dorota Bloch.
Przygotowałyśmy program „Dziecięca matematyka w Przedszkolu Prof.
Edyty Gruszczyk – Kolczyńskiej”, aby przygotować dzieci do edukacji
matematycznej w szkole. Bardzo ważne jest myślenie logiczno – matematyczne,
aby rozwijać je na miarę możliwości dziecka.
„Dzieci w wieku przedszkolnym charakteryzują się znacznymi różnicami
indywidualnymi w zakresie tempa rozwoju umysłowego” 2. Ważne jest, aby
nauczyciel stwarzał sytuacje do nabywania doświadczenie, dzieci uczą się
poprzez działanie, nabywanie doświadczeń, nauczyciel naprowadza dzieci do
wniosku pytaniami.
1
2
E. Gruszczyk – Kolczyńska, E. Zielińska, Dziecięca Matematyka, Warszawa 1999, s. 6.
Tamże.
3
Zadania matematyczne muszą być wykonywane na miarę możliwości
dziecka. Poprzez konkretne działania dziecko samodzielnie dochodzi do
wniosków, rozwija myślenie logiczno – matematyczne.
Sześć bloków tematycznych obejmuje zakres rozwoju i edukacji
matematycznej, które należy zrealizować, są to:
1. Orientacja przestrzenna,
2. Rytmy i rytmiczna organizacja czasu,
3. Przyczyny i skutek. Przewidywanie następstw.
4. Kształtowanie umiejętności liczenia obiektów.
5. Dodawanie i odejmowanie, rozdawanie i rozdzielanie po kilka.
6. Klasyfikacja.
„Realizacja podanych w programie treści kształcenia pozwala zniwelować
nieprawidłowości rozwojowe i rozwinąć uzdolnienia matematyczne dzieci.
Zapewnia także sukcesy w nauce matematyki” 3.
2. Cele programu „Dziecięca matematyka w przedszkolu Prof. Edyty
Gruszczyk – Kolczyńskiej”
Głównym celem programu „Dziecięca matematyka w przedszkola prof.
Edyty Gruszczyk – Kolczyńskiej” jest przede wszystkim rozwijanie uzdolnień
matematycznych dzieci oraz przygotowanie ich do edukacji matematycznej w
szkole.
Cele szczegółowe:
 Rozwijanie logicznego myślenia,
 Rozwijanie orientacji w schemacie własnego ciała i przestrzeni,
3
Op. cit., s. 10.
4
 Rozwijanie odporności emocjonalnej,
 Manipulowanie przedmiotami,
 Tworzenie kompozycji, budowli,
 Klasyfikowanie przedmiotów,
 Rozwijanie umiejętności liczenia,
 Poznawanie i utrwalanie nazw następstw (dni i nocy, dni tygodnia,
miesięcy w roku),
 Poznawanie i rozwijanie sposobów mierzenia, ważenia,
 Rozwijanie twórczego myślenia dziecka.
3. Sposób realizacji programu
Program został stworzony na potrzeby pracy z dziećmi w wieku
przedszkolnym.
Skierowany jest do dzieci pięcioletnich (grupa Smyki).
Realizację niniejszego programu zaplanowano na okres od października 2015 do
czerwca 2016 roku.
W tym czasie w oparciu o scenariusze zostaną przeprowadzone zajęcia z całą
grupą.
4. Treści kształcenia dla dzieci pięcioletnich
I Orientacja przestrzenna
1. Orientacja w przestrzeni. Precyzowanie własnego punktu widzenia,
słowne ustalenie relacji: „Ja i moje otoczenie”.
5
Treści szczegółowe:
 Kształtowanie świadomości własnego ciała: nazywanie wyróżnionych
części, dostrzeganie osi symetrii swojej sylwetki, różnicowanie lewej i
prawej strony, wprowadzanie kierunków od osi własnego ciała i
posługiwanie się umowami typu: lewa, prawa, z przodu, z tyłu itd.
 Prezentowanie w rysunku wiedzy o relacjach: „Ja i moje otoczenie”.
Dbałość o szczegóły.
 Świadome poruszanie się w przestrzeni: rozumienie i wykonywanie
poleceń oraz słowne określanie miejsca, w którym się znajduje
dziecko.
2. Drugi człowiek w przestrzeni. Wdrażanie do przyjmowania punktu
widzenia drugiej osoby i wymiana informacji.
Treści szczegółowe:
 Schemat ciała drugiej osoby – podobieństwa do własnego ciała.
 Wyprowadzanie kierunków od osi ciała drugiej osoby: analogicznego
sposobu wyprowadzania kierunków od osi własnego ciała.
 Ustalanie, co widzi druga osoba w różnych sytuacjach i porównywanie
tego w własnym punktem widzenia.
3. Wytaczanie kierunków od obranego przedmiotu: na lewo od…, na prawo
od…, znajduje się za…, i tak dalej. Porozumiewanie się co do wspólnej
przestrzeni: „Ty i ja oraz nasze otoczenie”.
Na przykład:
 Konstruowanie makiety: „Nasze przedszkole”.
 Ustalanie, jak dojść do określonego miejsca: do sklepu, do przystanku
autobusowego itp.
 Zabawy typu: „Schowany miś”.
4. Orientowanie się na kartce papieru.
Treści szczegółowe:
6
 Odwzorowanie schematu własnego ciała na kartkę papieru: góra, dół,
prawy brzeg, lewy brzeg kartki.
 Umowy dotyczące kartki leżącej na stole: teraz tu jest góra, dół.
 Porozumiewanie się w sprawie miejsca na kartce papieru: obrazkiwidoki, plany pomieszczeń, mapa znajomej miejscowości. Dzieci
powinny
wiedzieć,
że
istnieją
różne
sposoby
przedstawiania
przestrzeni na płaszczyźnie i mają rozróżniać: to jest mapa, to jest
plan.
II Rytmy i rytmiczna organizacja czasu
1. Skupianie uwagi na rytmach, wychwytywanie powtarzających się
sekwencji i kontynuowanie ich: rytmy układane z klocków, rytmy
wysłuchane i wygrywane, układy rytmiczne pokazane Rychem ciała.
Stopniowanie trudności.
2. Wdrażanie dzieci do przekładania dostrzeżonych regularności z jednej
reprezentacji na inną, a potem na jeszcze inną.
Przykład:
 Rytm ułożony z klocków trzeba wystukać, zaśpiewać, odtworzyć
ruchem ciała.
 Rytm wysłuchany należy ułożyć z klocków, a potem zaśpiewać.
 Układ rytmiczny pokazany ruchem ciała trzeba ułożyć, a potem
zaśpiewać.
 Ułożyć z klocków rytm bicia własnego serca, a potem go zatańczyć,
zaspiewać.
3. Rysowanie
szlaczków
według
wcześniej
wysłuchanego
rytmu
(wystukiwany lub wygrany na instrumentach) oraz według rytmu
pokazanego ruchem ciała. Kodowanie rytmu na papierze.
Dzieci mają do dyspozycji grube kredki i długie paski papieru. Uważnie
słuchają lub patrzą na układ rytmiczny. Potem starają się przedstawić
7
rytm w formie rysowanego szlaczka (możliwe są rozmaite interpretacje
tego samego układu rytmicznego).
4. Uczenie się na pamięć wierszyków, wyliczanek i krótkich opowiadań z
powtarzającymi motywami. Próby samodzielnego układania podobnych
wyliczanek i krótkich opowiadań.
Należy dobrać trudniejsze (takie, których dzieci nie znają) wierszyki,
wyliczanki, teraz opowiadania mają być dłuższe.
5. Rytmiczna organizacja czasu: pory roku, dni tygodnia, miesiące w roku.
Orientowanie się, co oznaczają określenia: wczoraj, jutro, pojutrze,
przedwczoraj. Tydzień jako porządek dni od poniedziałku do niedzieli
(włącznie) i jako 7 dni, niezależnie od którego dnia zacznie się liczyć.
Trzeba zachować następujący układ zajęć:
 Dostrzeganie rytmu i stałego następstwa pór roku: układanie
kalendarzy z uwzględnieniem tej prawidłowości.
 Kolejność dni w tygodniu, rytm, stałe następstwo: układanie
kalendarzy z klocków z uwzględnieniem dni w tygodniu.
 Kolejność miesięcy w roku (rytm i stałe następstwo). Układanie
kalendarzy z klocków z uwzględnieniem regularności.
 Oglądanie różnych kalendarzy i dostrzeganie wcześniej poznanych
regularności: rytm tygodni i miesięcy.
 Prowadzenie kalendarza przeżyć dla uświadomienia sobie, co
oznaczają określenia: wczoraj, przedwczoraj, dwa dni temu, jutro,
pojutrze, za dwa dni.
III Przyczyna i skutek. Przewidywanie następstw
1. Wydobywanie rozumowania przyczynowo-skutkowego „Dlaczego to
się stało?” lub „Co się może stać, gdy…?”
Przykłady:
8
 Woda zamarzła - dlaczego? Kiedy to jest dobrze, a kiedy są z tym
kłopoty?
 Kwiaty przywiędły - dlaczego? Co trzeba zrobić?
 Dlaczego ryba wyjęta z wody umiera (i dlaczego człowiek w wodzie
może się utopić)?
 Dlaczego wiewiórka (i niektóre zwierzęta leśne) gromadzą zapasy na
zimę, a kot (i inne zwierzęta domowe) tego nie robią?
2. Kolejność czynności gwarantująca osiągnięcie celu. Ustalanie celu, a
potem planowanie czynności, które do niego prowadzą.
W zabawach typu:
 „Przesyłki pocztowe”: narysuj obrazek dla wybranej osoby – włóż do
koperty – napisz imię adresata – naklej znaczek – wrzuć do skrzynki –
pracownik poczty wyjmie listy – posegreguje – a listonosz rozniesie.
 „Grypa w przedszkolu – zachorowały lalki i misie”: zmierzyć
temperaturę – wizyta u lekarza – podawanie leków – pielęgnowanie w
chorobie.
W takich, np. sytuacjach życiowych:
* planowanie wyprawy do piaskownicy: co trzeba zabrać i co po kolei
trzeba zrobić, aby ten cel zrealizować.
3. wzbogacanie schematów (skryptów). Przypominanie znanych sytuacji,
opowiadanie ich przebiegu i rozważanie o tym, co można zrobić, żeby
sytuacja była jeszcze lepsza.
Przykład:
 Jak to było, kiedy miałeś urodziny? Co można zrobić, aby twoje
urodziny były jeszcze lepsze?
9
 Jak to jest, gdy przychodzi Mikołaj? Co można zrobić, aby odwiedziny
Mikołaja były jeszcze lepsze?
 Jak to było, gdy jechałeś w odwiedziny do babci? Co zrobić, aby takie
odwiedziny były jeszcze przyjemniejsze?
4. Co zrobić, żeby było lepiej? Problem naprawianie szkód w kontaktach
społecznych.
Przykłady:
 Doradzanie kukiełce, jak ma wyjść z opresji: kilka wariantów dobrego
zakończenia przygody.
 Dokończenie opowiadania z doradzaniem bohaterowi, jak ma postąpić
w trudnej sytuacji.
 Analizowanie sytuacji, gdy któreś dziecko zostało poszkodowane:
dzieci zastanawiają się, dlaczego tak się stało i w jaki sposób można
chociaż częściowo wynagrodzić szkodę.
5. Opowiadanie własnych przygód, a potem zastanawianie się nad
przyczynami i skutkami. Rozważanie o tym, jak sobie poradzić w
trudnej sytuacji.
Nauczycielka opowiada własną historyjkę np. o tym, co się stało, gdy
wsiadła nie do tego autobusu. Zachęcone dzieci opowiadają o
własnych doświadczeniach tego typu. Na koniec wszyscy zastanawiają
się, jak wyjść z takich opresji.
6. Układanie
historyjki
obrazkowej
zakończone
słownym
przedstawieniem jej treści.
 Dzieci oglądają obrazki, logicznie je zestawiając i przedstawiają treści
historyjki, ilustrując ją obrazkami. Chodzi o możliwie bogate
wypowiedzi dzieci.
IV Kształtowanie umiejętności liczenia obiektów
10
1. Kształtowanie umiejętności liczenia. Doprowadzenie do sprawnego
liczenia i rozróżniania błędnego liczenia od poprawnego.
Przykłady:

Liczenie przedmiotów wskazanych przez nauczycielkę. Dzieci szacują,
ile może być obiektów do policzenia. Liczą je (trzeba podpowiadać
liczebniki) i ustalają, ile jest ich razem. Sprawdzają, czy się nie
pomyliły.
 Stosowanie umiejętności sprawnego liczenia w sytuacjach życiowych:
tyle jest dzieci – trzeba rozdać tyle szarf, przygotować tyle krzesełek itd.
2. Liczenie w szerokim zakresie i wsłuchiwanie się w brzmienie
liczebników, aby dostrzec rytm dziesiątkowy.
Dzieci liczą głośno wraz z nauczycielką, np. oznaczone liczbami płytki
(centymetry
krawieckiej
miarki),
numerowane
stronice
książek.
Dostrzegają rytm w brzmieniu liczebników i kojarzą go z zapisanymi
liczbami. Starają się liczyć możliwie daleko (trzeba podpowiadać
liczebniki).
3.Liczenie, poczynając od dowolnego miejsca, np. sześć, siedem, osiem
itd. Liczenie z dowolnego miejsca wspak, np. dziewięć, osiem, siedem itd.
Kolejność:
 Dzieci liczą ustawione i ponumerowane np. krzesełka. Wybierają
jedno krzesełko (np. piąte) i liczą wszystkie następne (szóste,
siódme, ósme itd.) i wszystkie poprzednie (czwarte, trzecie, drugie,
pierwsze).
 Nauczycielka wybiera liczbę (np. dwanaście), a dzieci liczą dalej
(trzynaście, czternaście itd.) i w tył od wybranej liczby (jedenaście,
dziesięć, dziewięć itd.).
4.Pokazywanie na palcach i liczenie po pięć (pięć, dziesięć, piętnaście,
dwadzieścia itp.), po dziesięć (dziesięć, dwadzieścia, trzydzieści).
11
Przykłady:
 Trzeba nawlec korale: pięć razy po pięć. Dzieci pokazują na
palcach jednej ręki, ile korali mają nawlec. Potem nawlekają.
 Trzeba zrobić stonogę z klamerek do bielizny: dzieci pokazują na
palcach obu rąk, ile to jest sto. Potem przypinają klamerki do
gumki tak, aby było widać, że stonoga na dziesięć razy po dziesięć
nóg.
5. Wymiana w sytuacji kupna i sprzedaży: ustalanie z dziećmi, ile za co
się wymienia i respektowanie tych umów w trakcie zabaw.
 Zabawa typu: „Święto pluszowego misia”, „Budujemy z klocków
zamek”. Organizowanie banku ( sposób udzielenia kredytu),
sklepów i ustalanie, ile trzeba zapłacić za towar (np. za klocek –
ciastko- 2 pieniążki, za książkę – 5 pieniążków). Respektowanie
umów przy kupowaniu. Kupowanie, załatwianie kredytu w banku.
Na koniec – liczenie kupionych podarków, budowanie zamku z
zakupionych przedmiotów, liczenie utargu itd.
V Dodawanie i odejmowanie, rozdawanie i rozdzielanie po kilka
1. Kształtowanie
umiejętności
dodawania
i
odejmowania
od
manipulowania przedmiotami, przez rachowanie na palcach i innych
zbiorach zastępczych do pamięciowego wyznaczania sumy i różnicy.
Kolejność:
Ustalanie
wyniku
dodawanie
i
odejmowania
na
podstawie
manipulowania przedmiotami.
 Dzieci mają np. kamyki, liczą je, dokładają kilka, potem ustalają,
ile jest ich razem.
 Dzieci mają, np. krążki, liczą je, odkładają kilka i liczą, ile
pozostało.
Rachowanie na zbiorach zastępczych.
12
 Dzieci liczą wkładane do pojemnika np. jabłka i układają tyle
samo kamyków, potem liczą dokładane do pojemnika jabłka i
dokładają tyle samo kamyków, na koniec liczą razem swoje
kamyki i wiedzą, ile w pojemniku jest jabłek.
 Dzieci liczą wkładane do kosza np. piłki i układają tyle samo
patyczków, liczą wyjmowane z kosza piłki i odkładają tyle samo
patyczków, na koniec pozostałe patyczki i wiedzą, ile piłek jest w
koszu.
2. Sytuacje
zabawowe,
które
wymagają
od
dzieci
sprawnego
rachowania: liczenia, dodawania, odejmowania, wymiany według
podanych umów, a także rozdzielania i rozdawania.
Przykłady:
 Inwentaryzacja przedszkola. Trzeba pomóc dyrektorce, ile
czego jest w sali zabaw.
 Cukiernia realizuje zamówienia. Klocki – to ciastka. Dzieci
pakują je do pudełek zgodnie z zamówieniami, a potem
sprawdzają, czy zgadza się towar z zamówieniem.
 Planowanie przyjęcia dla lalek: dla tylu gości trzeba
przygotować smakołyki.
 Kupowanie klocków na budowę: organizowanie sklepów,
ustalanie cen, liczenie pieniędzy (np. ziaren fasoli), pobieranie
pieniędzy z banku, kupowanie (wymiana). Na koniec budowanie
z zakupionych materiałów.
3. Gry sprzyjające opanowaniu umiejętności rachunkowych dzieci.
Przykłady:
 Rachunkowe wersje gier w domino: „Chodniczek i domino”, „Kto
szybciej ułoży kostki domina?” itp.
 Gry z cyklu katastrofy: „Ile warta jest wieża”, „Bierki” itp.
13
 Gry z kostkami: „Policz szybko, ile masz razem”, „Kto szybciej
dotrze do liczby 150?”, „Kto szybciej dotrze do zera?” itp.
VI Klasyfikacja
1. Segregowanie obrazków według zasady „co do czego pasuje” ze
słownym uzasadnieniem (zgodnie z możliwościami dzieci).
Reprezentowane przez dzieci poziomy kompetencji:
Dzieci mogą wybrać kilka obrazków i uzasadnić swój wybór
opowiadaniem:
 Książki, dziewczynka, plecak: „Ona włożyła je do plecaka i
poszła do szkoły;
 Pani, koszyk i rower: „Pani wzięła koszyk, wsiadła na rower i
pojechała do sklepu”;
Mogą wybrać kilka obrazków na zasadzie kolekcji i wyjaśnić,
czym się kierowały:
 Klocki, piłka, lalka, wózek, skakanka i dziewczynka: „To są
zabawki, ona się tym bawi”,
 Krokodyl, słoń, jeleń, wiewiórka: „To są zwierzęta”,
 Garnek, odkurzacz, miska, żelazko, kubek, pralka: „To są
rzeczy ze sklepu. Pan je sprzedaje”.
2. Kształtowanie zdolności do klasyfikowania na poziomie operacji
konkretnych: segregowanie przedmiotów ze względu na posiadane
cechy, a potem definiowanie przedmiotu przez wymienianie jego
cech.
Kolejność:
 Dzieci segregują przedmioty (guziki, klocki do budowania,
klocki z „materiału logicznego”) ze względu na kolor, wielkość,
kształt itd. Potem określają wybrany przedmiot (z wcześniej
14
segregowanych) i wymieniają jego cechy: kolor, wielkość,
kształt itd.
 Wdrażanie dzieci do zastosowania opanowanych już czynności
segregowania i definiowania przedmiotów codziennego użytku
w sytuacjach zabawowych typu: „segregowanie guzików”,
„Zgadnij, jaki to przedmiot”, „zamawianie i przesyłanie
przesyłek”, „Samochody i garaże”, „Logiczne drzewko”.
3. Zastosowanie umiejętności segregowania i definiowania do materiału
werbalnego: grupowanie słów (lub sylab) według podanej reguły.
Przykłady:
 Nauczycielka rozsypała znane dzieciom wyrazy (musi ich być
dużo) i wspólnie z dziećmi segreguje je: tu wyrazy z nazwami
zwierząt, tu imiona, tu nazwy przedmiotów itd.
 Nauczycielka proponuje dzieciom zabawy typu: „Wymieniamy
słowa do liczenia”, „Wymieniamy słowa określające kolory”
itd.
4. Zastosowanie umiejętności klasyfikowania w sytuacjach życiowych.
Przykłady:
 Do zajęć plastycznych potrzebne są także przedmioty: należy
ich przygotować tyle, ile dzieci, a potem rozdzielić na komplety
dla każdego dziecka.
 Do posiłku należy przygotować tyle naczyń, ile jest dzieci, a
potem nakryć do stołu, jeden komplet dla jednego dziecka.
15
Treści programowe
L.P
1.
Treści programowe. Temat
zajęć
Poznanie schematu własnego
Czas realizacji
październik
Cel zajęć
Obserwowanie,
dotykanie i nazywanie
ciała
„Moja głowa”
części głowy;
podkreślanie symetrii
twarzy człowieka;
obdarzanie uwagą drugiej
osoby.
2.
„Jaka to mina”
październik
Pokazywanie i
odczytywanie
komunikatów
niewerbalnych
wyrażanych mimiką.
3.
„Moje ręce”
listopad
Obserwowanie,
dotykanie, nazywanie
części rąk; przeliczanie
palców.
4.
„Moje nogi”
listopad
Obserwowanie,
dotykanie, nazywanie
części nóg; przeliczanie
palców.
5.
„To jestem ja” – zajęcia
listopad
diagnostyczne
Sprawdzanie kompetencji
dziecka w zakresie
poznania schematu
własnego ciała.
6.
Orientacja przestrzenna
grudzień
Wyznaczanie kierunków
16
„Góra i dół”
przestrzeni z punktu
widzenia dziecka (przed,
z przodu, za, z tyłu, z
jednego boku, z drugiego
boku, dół, góra, między,
do, w)
7.
„Lewa, prawa strona ciała”
grudzień
Wyznaczanie kierunków
przestrzeni z punktu
widzenia dziecka (lewa
ręka, lewa noga, prawa
ręka, prawa noga itp.)
8.
„Marsz pod dyktando”
grudzień
Poruszanie się dzieci w
przestrzeni (do przodu,
do tyłu, w prawo, w
lewo).
9.
Rytmy i rytmiczna
styczeń
Wnioskowanie o
regularnościach w
organizacja czasu
„Dni tygodnia”
układach rytmicznych;
przemienność kolejno
następujących po sobie
nazw dni tygodnia;
konstruowanie
kalendarzy.
10.
„Miesiące”
styczeń
Wnioskowanie o
regularnościach w
układach rytmicznych;
przemienność kolejno
następujących po sobie
17
nazw miesięcy.
11.
„Pory roku”
luty
Wnioskowanie o
regularnościach w
układach rytmicznych;
przemienność kolejno
następujących po sobie
nazw pór roku.
12.
Klasyfikacja
luty
„Tworzymy kolekcje”
Gromadzenie
doświadczeń w zakresie
grupowania obiektów ze
względu na ich
przeznaczenie i miejsce,
gdzie zwykle się
znajdują; tworzenie
pojęć.
13.
„Jaki to klocek?”
marzec
Różnicowanie cech
klocków i kodowanie ich;
segregowanie klocków
według podanych cech;
próby definiowania
klocków przez
wymienianie ich cech.
15.
„Zgadnij, o czym myślę”
marzec
Różnicowanie cech
przedmiotów; próby
definiowania wybranych
obiektów przez podanie
cech
charakterystycznych;
18
wyodrębnienie zbiorów
rzeczy, a także ich
podzbiorów.
16.
Miara
kwiecień
„Co się wydarzyło wczoraj, co
Konstruowanie
kalendarza przeżyć;
będzie jutro”
osadzanie wydarzeń w
czasie (dziś, wczoraj,
przedwczoraj),(dziś,
jutro, pojutrze);
utrwalanie nazw dni
tygodnia; przemienność
dnia i nocy; proste
obliczenia czasowe (za
dwa dni, dwa dni temu,
za trzy dni, trzy dni temu
itp.).
17.
„Ile czasu?”
kwiecień
Oswojenie dzieci z
zegarem jako narzędziem
mierzącym czas;
rejestrowanie upływu
czasu na zegarze; próba
odczytywania czasu.
18.
Ciężar
„Co jest cięższe, a co lżejsze?”
maj
Różnicowanie ciężaru:
cięższe, lżejsze, waży
tyle samo; zapoznanie
dzieci z konstrukcją
wagi; doświadczenia z
ważeniem przedmiotów.
19
19.
Pojemność
maj
„Więcej, mniej czy tyle samo”
Obserwacja zmian
przekształcających
wygląd cieczy; próba
wnioskowania o ilości
cieczy po
obserwowanych
przekształceniach.
20.
„Mierzenie pojemności”
czerwiec
Obserwacja zmian
przekształcających
wygląd cieczy; próba
wnioskowania o ilości
cieczy; mierzenie za
pomocą miarki ilości
płynu; próba
zastosowania
obiektywnego poziomu.
20
Bibliografia:
Gruszczyk – Kolczyńska E., Zielińska E., Dziecięca Matematyka Program dla
przedszkoli, klas zerowych i placówek integracyjnych, Warszawa 1999.
Gruszczyk – Kolczyńska, E. Zielińska, Dziecięca Matematyka. Książka dla
rodziców i nauczycieli, Warszawa 1997.
21