lista warsztatów metodologicznych

Transkrypt

IV TRANSDYSCYPLINARNE SYMPOZJUM BADAŃ JAKOŚCIOWYCH
LISTA WARSZTATÓW METODOLOGICZNYCH
1. Analiza pól semantycznych, czyli odkrywanie „co autor miał na myśli?”
Prowadząca: mgr Marta Borkowska-Bierć, Wydział Psychologii UW
Opis warsztatów:
Analiza pól semantycznych jest metodą wywodzącą się z nauk historycznych (Robin, 1980). Jej istotą jest
dobór trafnych słów-kluczy dla danego problemu badawczego oraz „rekonstrukcja” ich znaczenia w oparciu o kategorie analityczne: ekwiwalenty, opozycje, atrybuty, działania „przez” oraz działania „na”. Umożliwia to zrozumienie, jakie znaczenie zostało nadane danemu słowu w analizowanym tekście (w psychologii: co dane słowo oznacza dla osoby badanej). Metoda ta sprawdza się zarówno w analizie danych pierwotnych (które są głównym materiałem analitycznym w psychologii), jak i w danych wtórnych. Ze względu
na stałość kategorii analitycznych pozwala na dokonywanie porównań pomiędzy tekstami/osobami badanymi, a także daje się wykorzystywać w ramach „metod mieszanych”, gdyż jej wyniki można przedstawić
również w sposób ilościowy.
Podczas warsztatów omówimy i przećwiczymy sposoby doboru słów kluczy. Przećwiczymy również dokonywanie analiz cząstkowych oraz analizy całościowej wraz z interpretacją wyników. Analiza będzie prowadzona na różnego rodzaju narracjach osób badanych, dostarczonych przez osobę prowadzącą. Będziemy
je prowadzić metodą „papier-ołówek”.
Cele:




zapoznanie uczestników z metodą analizy pól semantycznych,
przećwiczenie poszczególnych elementów analizy na fragmentach wywiadów dostarczonych
przez prowadzącą,
omówienie możliwych interpretacji wyników analizy pól semantycznych,
przećwiczenie analizy pól semantycznych oraz interpretacji wyników na dwóch wywiadach swobodnych dostarczonych przez prowadzącą (analiza porównawcza).
Program warsztatów:
1.
2.
3.
4.
Czym jest metoda analizy pól semantycznych?
W jakiego rodzaju projektach badawczych można ją wykorzystać?
Jakie są sposoby wyboru słów kluczowych? – ćwiczenia na materiale narracyjnym.
Kluczowe elementy analizy (do każdego z nich będą wykonywane ćwiczenia oraz omawiane możliwe
sposoby interpretacji):
a. Ekwiwalenty i opozycje.
b. Atrybuty – analiza jakościowa oraz liczenie „wskaźnika ewaluacji”.
c. Działania „przez”.
d. Działania „na”.
5. Analiza porównawcza dwóch wywiadów narracyjnych z wykorzystaniem semantycznej analizy narracji.
6. Semantyczna analiza narracji jako metoda ilościowa – jak porównywać ze sobą większe ilości danych?
www: http://tsbj2015.pl/
Facebook: http://www.facebook.com/IVTSBJ
e-mail: [email protected]
2. Projektowanie i prowadzenie terenowych badań jakościowych.
Metodologiczne, empiryczne i etyczne problemy badań – teoria a praktyka
Prowadzący: dr hab. Piotr Chomczyński, Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania UŁ
Opis warsztatów:
Warsztat przeznaczony jest zarówno dla początkujących jak i średniozaawansowanych badaczy, którzy
planują lub są w trakcie jakościowych badań terenowych, posługując się technikami wywiadu swobodnego i narracyjnego, obserwacją bezpośrednią i pośrednią, analizą materiałów zastanych w tym dokumentów, zdjęć, zapisów z kamer przemysłowych. Uczestnicy warsztatu posiądą wiedze z zakresu okoliczności
i aspektów terenu, które mają wpływ na prowadzenie badan jakościowych, możliwych trudności. Podczas
kursu przedstawione zostaną praktyczne wskazówki odnośnie do zastosowania triangulacji metodologicznej, badacza i źródeł. Ponadto uczestnicy nabędą kompetencji w zakresie praktycznego zastosowania
wiedzy metodologicznej oraz radzenia sobie z sytuacjami problematycznymi etycznie. Warsztat opiera się
na studiach rzeczywistych przypadków obfitujących w trudne sytuacje badawcze. Podczas warsztatu położony jest nacisk na praktykę.
1. Podejście indukcyjne w badaniach terenowych.
2. Praktyczne aspekty triangulacji w badaniach terenowych.
3. Problemy związane z „wejściem” na teren badań (strategiczne sojusze, problem autoprezentacji
badacza, dostępne i niedostępne przestrzenie badań).
4. Metody jakościowe w praktyce – możliwości i ograniczenia oraz konteksty efektywności (obserwacja,
wywiad, analiza źródeł zastanych).
5. Problem obiektywizmu, rozumienia i empatii wobec badanych.
6. Analiza danych w terenie i poszukiwanie/ uzupełnianie danych.
7. Sytuacje trudne w terenie i sposoby ich rozwiązania.
3. „Współbycie i rozumienie”. O przedmiocie i praktycznych
zastosowaniach metody obserwacji uczestniczącej
Prowadzące: dr Agnieszka Chwieduk, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM,
dr Karolina Bielenin-Lenczowska, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UW
Opis warsztatów:
Wprowadzenie
Propozycja warsztatów dotyczy wprowadzenia uczestników w metodę obserwacji uczestniczącej, nieco
stereotypowo kojarzonej z traumatycznym badaniem wyłącznie egzotycznych społeczności plemiennych,
a będącą jedną z podstawowych metod w antropologii. Jednakże dzięki temu, że pozwala poznawać ludzkie zachowania w ich naturalnym kontekście, ta metoda sprawdza się także w warunkach naszego społeczeństwa. To dlatego sięgają po nią firmy pragnące poznać codzienne zapotrzebowania swych klientów,
zainteresowani radzeniem sobie w sytuacji kontaktu międzykulturowego, uczący o zróżnicowaniu kulturowym współczesnych społeczności. Sprawdza się ona także w doskonaleniu procesu nauczania w szkoła
Cele warsztatów oraz nabyte umiejętności:
Uczestnicy warsztatów zostaną zaproszeni do zapoznania się z (1) niezbędnymi elementami konstytutywnymi dla tej metody. W efekcie, (2) zostaną im przybliżone mechanizmy autorefleksji niezbędne w kontakcie z innymi postawami kulturowymi, nie tylko tymi obcymi wobec rodzimej kultury, ale związanymi
z nią samą. Dzięki warsztatom możliwe staje się (3) wskazanie na mocne i słabe strony z zakresu komunikacji społecznej i międzykulturowej, w tym związane z umiejętnością zawieszania „własnego punktu widzenia”, w celu „lepszego poznania innych”.
Przedmiotem warsztatów będzie przybliżenie obserwacji jako metody angażującej „całego człowieka”,
świadomego jednocześnie własnych ograniczeń związanych z postrzeganiem i poznawaniem. W trakcie
zajęć odpowiemy na następujące pytania:
 co to jest obserwacja i jaka jest „praktyczna historia” tej metody? (o początkach, założeniach
i rozwoju);
 jakie są jej podstawowe elementy konstytutywne?
 co determinuje proces obserwacji?
 co można badać tą metodą i gdzie jest przydatna?
 jaki rodzaj kontaktu jest nawiązywany z obserwowanymi osobami (zdarzeniami, zjawiskami)?
 jakie dylematy etyczne mogą się pojawić w związku z tą metodą? (dlaczego należy mieć
je na uwadze podejmując badania);
 jakie są sposoby rejestracji danych związane z metodą i czemu mogą służyć?
Przebieg warsztatów zakłada połączenie wykładu, konwersatorium z różnymi ćwiczeniami realizowanymi
indywidualnie i zespołowo. Zespół uczestników powinien liczyć od 8 do 10 osób.
Oferta skierowana jest do osób nie będących antropologami, osób pracujących w grupach wielokulturowych oraz nauczycieli.
1.
2.
3.
4.
5.
Wprowadzenie do metody – część wykładowa: ok. 30 min.
Ćwiczenia – 1 h.
Konwersatorium – ok. 30 min.
Ćwiczenia – 1 h.
Wprowadzenie: część konwersatoryjno-wykładowa (sposoby rejestracji danych, dziennik badacza,
zastosowania) – ok. 30 min.
6. „Wyjście w teren” – realizacja i podsumowanie zadania – ok. 2 h.
7. Rekapitulacja finalna kończąca warsztaty – ok. 30 min.
4. Metodologia teorii ugruntowanej
Prowadzący: prof. AP dr hab. Marek Gorzko, Akademia Pomorska w Słupsku
Opis warsztatów:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Głównym celem warsztatów jest zapoznanie uczestników z podstawowymi procedurami analitycznymi składającymi się na proces badawczy w świetle założeń metodologii teorii ugruntowanej.
Nacisk położony zostanie na doskonalenie umiejętności kodowania danych zarówno pozyskanych
drogą wywiadu, jak i pochodzących z notatek z obserwacji oraz z innych materiałów.
Drugim obok kodowania zespołem procedur, który zostanie omówiony i „przećwiczony” (w ramach
ograniczeń, jakie narzucają ramy czasowe i organizacyjne warsztatów) – to procedury teoretycznego
pobierania próbek.
Podjęte zostaną próby teoretyzowania w oparciu o analizowane dane.
Założeniem warsztatów jest prześledzenie całości procesu badawczego – temu będzie podporządkowana kolejność i logika proponowanych ćwiczeń.
Warsztaty są skierowane przede wszystkim do badaczy rozpoczynających stosowanie procedur metodologii teorii ugruntowanej. Będą realizowane w formie krótkich omówień wprowadzających poszczególne technik analityczne (zagadnienia), następnie samodzielnej pracy uczestników nad danymi
(przygotowanymi przez prowadzącego) i grupowej dyskusji nad efektami zabiegów analitycznych.
Podczas warsztatów zostaną podjęte próby wyzyskania zalecanych przez klasyków teorii ugruntowanej technik wspomagania wrażliwości teoretycznej.
Warsztaty powinny przynieść w efekcie wzrost metodologicznej świadomości podejmowanych działań badawczych oraz zachęcić do pracy zespołowej przy analizie danych. Powinny także uwrażliwić
na kompleksowość czynności analitycznych w obrębie metodologii teorii ugruntowanej.
Osoby, które chciałyby wziąć udział w warsztacie, powinny posiadać elementarną wiedzę dotyczącą
metod badań jakościowych z uwzględnieniem metodologii teorii ugruntowanej.
Ilość uczestników warsztatu to maksymalnie 12 osób.
Ostrzeżenie:
Nawet wierne zastosowanie procedur nie zapewnia sukcesu teoretycznego. Czasem bywa wręcz przeciwnie! Proces badawczy posiada ponadto wewnętrzną dynamikę niemożliwą do pełnego odzwierciedlenia
w formule warsztatów.
1. Różne style kodowania w tradycji metodologicznej teorii ugruntowanej (A. Strauss i J. Corbin,
B. Glaser, K. Charmaz, A. Clarke);
2. Procedury kodowania otwartego;
3. Techniki wspomagania wrażliwości teoretycznej (A. Strauss);
4. Kodowanie zogniskowane i selektywne (A. Strauss);
5. „Paradygmat kodowania“ i „Macierz warunków i konsekwencji“ – problemy z ich stosowaniem;
6. Rodziny kodów teoretycznych – B. Glaser;
7. Kategoria centralna.
8. Pisanie not teoretycznych. „Sortowanie teoretyczne“.
9. Praca z diagramami. Reprezentacje graficzne.
10. Teoretyczne pobieranie próbek. Problemy nasycenia teoretycznego. Kwestia reprezentatywności.
11. Struktura procesu badawczego.
5. „Dziękuję ci za te 100 rubli, które masz zamiar wysłać mi na wesele”.
O metodologicznych wyzwaniach badania migracji i migrantów
Prowadzący: dr Jakub Isański, Instytut Socjologii UAM
Opis warsztatów:
W ramach warsztatów proponuję przedstawienie uczestnikom (ok. 20 osób) zrealizowanego przeze mnie
projektu badawczego dotyczącego współczesnych polskich migracji zarobkowych oraz ich wpływu na
współczesne społeczeństwo polskie (przy wykorzystaniu koncepcji transferów społecznych). Uczestnicy
warsztatów będą mieli okazję do zapoznania się z wynikami wybranych badań nad migracjami oraz przedstawienia i porównania swoich doświadczeń.
1. Przedstawienie wybranych przykładów historycznych badań nad migracjami (przykłady z prac Thomasa i Znanieckiego, Chałasińskiego, Janowskiej i in.) i dyskusja na temat wyzwań metodologicznych
dotyczących badań nad migrantami i migracjami; ok. 0,5 h.
2. Przedstawienie projektu badań jakościowych migracji współczesnych autora (realizowane w latach
2011-2013 badania polskich migrantów przeprowadzone w krajach Europy – analiza materiałów źródłowych, wywiady pogłębione i grupowe z migrantami, wywiady z ekspertami, obserwacja); ok. 1 h.
3. Opracowanie przez uczestników alternatywnego projektu badań jakościowych i/lub ilościowych dotyczącego skali i znaczenia współczesnych migracji oraz przestrzennej mobilności (w 4-5 osobowych
zespołach, praca w oparciu o dostarczone przez prowadzącego materiały – przykłady skutków odpływu ludności w wybranych obszarach zurbanizowanych i niezurbanizowanych oraz wpływu tych
migracji na zmiany życia społecznego); ok. 2 h.
4. Prezentacje, ewaluacja i porównanie projektów, dyskusja nad temat wyzwań metodologicznych jakościowych badań nad migracjami; ok. 2,5 h.
6. Podejście auto/biograficzne w badaniach jakościowych
Prowadząca: dr Luba Jakubowska, Instytut Psychologii UWr
Opis warsztatów:
Warsztaty są przeznaczone dla:
1. badaczy którzy pracują z materiałem biograficznym,
2. andragogów, animatorów,
3. psychologów.




Uczestnicy warsztatów zapoznają się z andragogicznym, pedagogicznym i psychologicznym rozumieniem auto/biografii.
Zostaną zaprezentowane metody zbierania danych auto/biograficznych takie jak: gra autobiograficzna Duccio Demetrio, tworzenie „trajektorii” życia, wykorzystywanie fotografii w zbieraniu materiału
biograficznego, wywiad narracyjny.
Uczestnicy przećwiczą cztery rodzaje interpretacji fotografii (analiza hermeneutyczna, interpretacja
semiologiczna, interpretacja strukturalistyczna, interpretacja dyskursywna [Sztompka 2012]).
Zostaną zaprezentowane różnice i podobieństwa pomiędzy „tradycyjnymi” materiałami autobiograficznymi a materiałami dostępnymi on-line.
1.
2.
3.
4.
Interaktywny wykład na temat podejścia auto/biograficznego.
Gry i techniki autobiograficzne.
Analiza fotografii.
Materiały autobiograficzne on-line.
7. Anty-warsztat antropologiczny: granice relacji badawczej
Prowadzący: dr Łukasz Kaczmarek, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM,
mgr Filip Rogalski, École des hautes études en sciences sociales
Opis warsztatów:
W etnologii i antropologii kulturowej, dziedzinach w ramach których rozwinięto wiele procedur badawczych spośród najważniejszych metod badań jakościowych, dzisiejsza refleksja metodyczna polega nie tyle
na operacjonalizacji badań pod względem poszczególnych ‘narzędzi’ i ‘technik’ badawczych, ile na autorefleksyjnym zrozumieniu nieprzekraczalnych ograniczeń i nieuniknionych błędów wynikających ze spotkania dwóch osób, którym nauka przypisuje klasyczne role „badacz-a/ki” i „badane-j/go”. W tej świadomości
tkwi siła badań etnograficznych umożliwiających nawiązywanie relacji zażyłości kulturowej oraz docierania
do niuansów i kontekstów umykających uproszczonym metodom jakościowym i powierzchownym podejściom ilościowym.
Zagadnienia opracowywane podczas warsztatów dotyczą kilku zasadniczych aspektów interakcji i relacji,
jakie powstają w terenie. Główne problemy poruszane to: badacz jako ‘znaczący Inny’ w przestrzeni społecznej; role nadawane badaczowi przez ludzi w terenie; sprawczość i podmiotowość aktorów procesu
badawczego; wielowymiarowość rzeczywistości badawczych; niedostępność pewnych środowisk i sfer
lokalnej wiedzy; ograniczenia w ramach nawiązywania relacji zażyłości kulturowej.
Zajęcia mają charakter „anty-warsztatu” w tym sensie, że zamiast zapoznawać ich z konkretnymi procedurami, mają na celu wywołanie w uczestnikach pogłębionej refleksji nad imponderabiliami antropologicznych badań terenowych. To unaocznienie dokonuje się poprzez udział w interaktywnych akcjach rozgrywanych w przestrzeniach publicznych i prywatnych.
Prowadzący warsztaty posiadają rozległą praktykę terenową i dydaktyczną. Ł. Kaczmarek prowadzi wielostanowiskowe badania etnograficzne dotyczące społeczeństw postkolonialnych (Fidżi, Jamajka) oraz Poznania i pogranicza polsko-niemieckiego. F. Rogalski bada ludy tubylcze Amazonii peruwiańskiej w perspektywie posthumanistycznej. W pracy dydaktycznej obaj łączą klasyczne akademickie sposoby przekazywania wiedzy z technikami performatywnymi.
„Anty-warsztat” zaprojektowany jest dla grupy 10-12 osób, studentów i doktorantów kierunków wykorzystujących badania jakościowe. Mile widziane doświadczenie terenowe. Kluczowa jest gotowość do podjęcia ćwiczeń indywidualnych i grupowych.
1.
2.
3.
4.
Spotkanie wstępne, omówienie celów, przydzielenie zadań warsztatowych.
Realizacja ćwiczeń warsztatowych (ok. 3 godziny).
Dyskusja nad obserwacjami i odczuciami uczestników.
Podsumowanie.
Uwaga: warsztaty wymagać będą wcześniejszego kontaktu mailowego uczestników z organizatorami.
8. Badania fokusowe
Prowadzący: dr Jolanta Lisek-Michalska, Instytut Socjologii UŁ
Opis warsztatów:
W trakcie warsztatów uczestnicy będą mieli okazję samodzielnie przygotować i poprowadzić sesje fokusowe oraz, co bardzo ważne, będą mieli wyjątkową szansę wcielenia się w role uczestnika sesji, co – jak
wynika z doświadczenia – znakomicie poprawia rozumienie tej metody badawczej i ułatwia konceptualizację własnych badań w przyszłości. Ponadto w trakcie zajęć proponuję spojrzenie na badania fokusowe w
kontekście problemów etycznych, co jest stosunkowo rzadko przedmiotem publicznej dyskusji. Warsztaty
w 1/3 będą miały charakter teoretyczny, a w 2/3- praktyczny, odbędą się w profesjonalnej pracowni fokusowej.
1.
2.
3.
4.
5.
Mikrowykład o FGI.
Konstrukcja scenariusza moderatora w dwóch oddzielnych grupach.
Sesja fokusowa gr. 1.
Sesja fokusowa gr. 2.
Podsumowanie warsztatów; dyskusja.
9. Komputerowa analiza danych jakościowych
Prowadzący: dr Jakub Niedbalski, Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania UŁ
Opis warsztatów:
Głównym celem warsztatów jest zapoznanie uczestników kursu z możliwościami oraz sposobami wykorzystania wybranych programów komputerowych wspomagających analizę danych jakościowych. Kurs skierowany jest przede wszystkim do badaczy, którzy dopiero chcą spróbować swoich sił w realizacji własnych
projektów badawczych z wykorzystaniem programów CAQDA. W ich wypadku dobrym pomysłem może
się okazać oprogramowanie bezpłatne dystrybuowane na zasadach licencji GNU, które w większości przypadków stanowi dobrą alternatywę dla nadal dość drogich i z tego względu nie zawsze powszechnie dostępnych programów odpłatnych. Dlatego podczas warsztatów ich uczestnicy zapoznają się z wybranymi,
bezpłatnymi programami wspomagającymi proces analizy danych jakościowych.
Warsztaty będą prowadzone w formie prezentacji podstawowych funkcji oprogramowania komputerowego a następnie samodzielnym wykonywaniu przez uczestników kursu określonych ćwiczeń w środowisku
wybranych programów.
Po odbyciu warsztatu ich uczestnik powinien umieć samodzielnie analizować i interpretować zjawiska
społeczne z zastosowaniem specjalistycznego oprogramowania komputerowego. W wyniku przeprowadzonych zajęć słuchacz będzie potrafił pracować w środowisku oprogramowania komputerowego wspomagającego analizę danych jakościowych oraz będzie posiadał umiejętności i wiedzę niezbędną do realizacji projektu badawczego z wykorzystaniem tego rodzaju oprogramowania. Po zakończeniu kursu uczestnik
powinien świadomie wybierać i wykorzystywać specjalistyczne programy komputerowe do realizacji konkretnych zadań związanych z realizacją własnego projektu badawczego.
Osoby, które chciałyby wziąć udział w warsztacie powinny posiadać wiedzę i umiejętności w zakresie posługiwania się pakietem MS Office oraz MS Windows. Wymagana jest również znajomość metod badań
jakościowych z uwzględnieniem metodologii teorii ugruntowanej.
1. Wprowadzenie do komputerowo wspomaganej analizy danych jakościowych – zarys historyczny,
geneza i kierunki rozwoju oprogramowania CAQDA;
2. Podziały i rodzaje w obrębie programów wspomagających analizę danych jakościowych;
3. Przygotowanie materiału do analizy z wykorzystaniem CAQDAS;
4. Tworzenie plików i importowanie danych;
5. Wstępne etapy analizy;
6. Kodowanie danych;
7. Przeszukiwanie poprzez kody i praca z listą kodów;
8. Tworzenie kategorii i ich rodzin;
9. Sortowanie i organizacja zbiorów kategorii;
10. Pisanie not teoretycznych;
11. Graficzna prezentacja danych: tworzenie map pojęciowych i diagramów integrujących.
Opisane powyżej zagadnienia będą realizowane poprzez zapoznawanie uczestników kursu z funkcjami
oferowanymi przez takie programy jak: Audacity, OpenCode, WeftQDA, EZ-Text czy CmapTools. Opcjonalnie zaprezentowane zostaną podstawowe informacje dotyczące programów NVivo oraz Atlas.ti.
10. Metody autonarracyjne – generowanie opowieści
i rozumienie ich uwarunkowań
Prowadzący: dr Emilia Soroko, Instytut Psychologii UAM,
dr Dominika Górska, Instytut Psychologii UAM,
Opis warsztatów:
Generowanie autonarracji (opowieści autobiograficznych ustrukturowanych narracyjnie) jest częstą potrzebą badacza jakościowego. Autonarracje dają bowiem dostęp do tego, jak osoba porządkuje doświadczenia, jakie znaczenia nadaje różnym aspektom własnej biografii, jaki świat wewnętrzny tworzy. Chcąc
w sposób świadomy metodologocznie wywoływać autonarracje u osób uczestniczących w badaniu warto
zwrócić uwagę na dwie kwestie: 1) tworzenie warunków interpersonalnych, w których autonarracja opowiedziana będzie najbliższa doświadczeniu oraz 2) rozumienie znaczenia różnych procesów psychologicznych, które zachodzą w trakcie opowiadania o swoim życiu, a które odzwierciedlają się w narracji opowiedzianej (głównie procesy przetwarzania doświadczenia, zniekształcenia poznawcze, pamięć autobiograficzna, autoprezentacja, kompetencja narracyjna, inklinacja autonarracyjna). Warsztat jest próbą podzielenia się badawczym doświadczeniem ze stosowania takich metod. Skupimy się na przeglądzie różnych
metod generowania autonarracji (wywiad narracyjny, linia życia, pytania otwarte o doświadczenia autobiograficzne) wraz z doniesieniami empirycznymi oraz praktyczną refleksją nad ich stosowaniem oraz
przyjrzymy się skutkom, jakie ma wywoływanie autonarracji w określonych warunkach zewnętrznych oraz
psychologicznych, szczególnie na przykładzie rozmów, w których zastosowano różnego rodzaju priming
(torowanie poznawcze) czy aktywację struktur poznawczo-emocjonalnych.
Warsztat jest adresowany głównie (ale nie wyłącznie) do nie-psychologów, którzy chcieliby podjąć refleksję nad psychologiczną stroną zbierania narracyjnych danych autobiograficznych za pomocą wywiadu.
Planujemy zarówno dostarczyć porcji wiedzy o metodach i procesach psychologicznych, jak i umożliwić
przeprowadzanie w mniejszych grupach wybranych wywiadów wraz z analizą wywiadów pod kątem skutków zastosowanego primingu.
Wprowadzenie: o przydatności zbierania narracji z perspektywy psychologów
Część I: Metody autonarracyjne.
A. Przegląd metod autonarracyjnych.
 typy pytań otwartych w badaniu doświadczeń autobiograficznych,
 wywiad narracyjny w psychologii,
 wywiad wykorzystujący linię życia (wersja ustrukturowana i swobodna).
B. Wybrane procesy psychologiczne związane ze stosowaniem metod autobiograficznych: procesy
przetwarzania doświadczenia; zniekształcenia poznawcze; pamięć autobiograficzna; autoprezentacja;
kompetencja narracyjna i inklinacja autonarracyjna; sytuacja badawcza jako relacja interpersonalna
aktywująca nieświadome treści psychiczne; rola psychologii badacza w zbieraniu danych.
C. Ćwiczenia praktyczne (w małych grupach uczestnicy planują przebieg wywiadu, prowadzą rozmowę,
analizują jej przebieg i dzielą się informacjami zwrotnymi, wyprowadzają wnioski dotyczące metod
i udziału badacza w generowaniu danych).
Część II: Zastosowanie primingu w wywiadzie badawczym.
A. Cele i konsekwencje zastosowania (bądź nie) różnego typu primingu w generowaniu wypowiedzi:
 badanie stanu czy badanie cechy?
 aktywacja lub brak aktywacji emocjonalnej treści struktur psychicznych,
 bodziec narracyjny pozytywny vs negatywny, ustrukturowany vs nieustrukturowany.
B. Ćwiczenie praktyczne (analiza wypowiedzi wygenerowanych przy różnego typu primingu).
11. Warsztat wybranych metod audiograficznych:
fieldrecording i soundwalk
Prowadzący: dr Agata Stanisz, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM,
mgr Robert Rydzewski, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM
Opis warsztatów:
Celem warsztatów jest praktyczne zapoznanie ich uczestników z wybranymi niewizualnymi metodami
badań, w tym przede wszystkim z metodami audiografii, do których zaliczyć można fieldrecording oraz
soundwalk. Warsztaty zostaną zrealizowane w oparciu o założenia tzw. akustemologii – pojęcia stworzonego przez antropologa Stevena Felda, będącej akustycznym odpowiednikiem epistemologii. W trakcie
warsztatów uczestnicy będą mieli okazję przećwiczyć tzw. głębokie słuchanie i słyszenie na drodze akustycznej partycypacji i obserwacji, nabyć podstawowych umiejętności poprawnego technicznie wykonywania nagrań w terenie (od umiejętności związanych z doborem odpowiedniego sprzętu, po praktyczne
jego zastosowanie w terenie), następnie wiedzy na temat porządkowania i interpretacji materiału dźwiękowego. Warsztaty będą prowadzone przez jednych z nielicznych antropologów w Polsce stosujących
metody audiograficzne w ich pracach badawczych. Dysponują oni doświadczeniem w zakresie fieldrecordingu, audioreportażu, edycji i postprodukcji dźwięku cyfrowego.
Warsztat jest adresowany do badaczy społecznych, którzy są zainteresowani zastosowaniem innych metod badawczych niż wywiady czy obserwacja oraz praktyczną implementacją metodologii niewizualnej w
badaniach społecznych. Uczestnicy nie muszą posiadać żadnego doświadczenia w zakresie wykonywania
nagrań dźwiękowych. Liczba uczestników: do 10 osób.
Cześć 1 (1,5 h): Wprowadzenie teoretyczne dla wszystkich uczestników warsztatów.
 zapoznanie uczestników z założeniami akustemologii i augiografii oraz metodami, które w trakcie
warsztatów zostaną zastosowane to jest z metodą fieldrecordingu i soundwalku,
 wprowadzenie techniczo-technologiczne, czyli nauka poprawnego posługiwania się sprzętem audio takim jak rekordery, mikrofony, słuchawki, popfiltry oraz windscreeny; oraz nauka wykonywania poprawnych nagrań fieldrecordingowych,
 podział na dwie grupy terenowe oraz wybór szczegółowych przestrzeni bądź tematów bada
 tzw. czyszczenie uszu (ear cleaning)
Część 2 (3h): Zajęcia w terenie w dwóch grupach roboczych. Realizacja spaceru dźwiękowego oraz fieldrecording. Część będzie miała charakter mobilny, a zakres przestrzenny spaceru będzie uzależniony
od wybranych miejsc nasłuchu przez uczestników.
Część 3 (1,5h): Odsłuch oraz ewaluacja zebranych nagrań terenowych. Praca w dwóch grupach roboczych
oraz wszystkich uczestników. Nauka analizy, interpretacji a także weryfikacji i opisu wykonanych
nagrań. Podsumowanie.
12. Smak – węch – dotyk. Wprowadzenie do sensorycznej etnografii
Prowadząca: mgr Katarzyna Wala, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej UWr
Opis warsztatów:
Sensoryczna etnografia to metoda, która rozwinęła się w odpowiedzi na krytykę wizualnych i audiowizualnych metod prowadzenia badań, charakteryzujących współczesną praktykę etnograficzną. Zorientowana
organoleptycznie etnografia, pod wieloma względami jest zbieżna z tradycyjnymi badaniami terenowymi,
podczas których badacz przygląda się codziennemu życiu badanych ludzi. Obejmuje zatem tradycyjne
metody badawcze, takie jak obserwacja, wywiad, techniki wizualne. Tym, co wyróżnia to podejście metodyczne, to zwrócenie szczególnej uwagi na doświadczenia cielesne, praktyki oraz rolę, jaką pełnią zmysły
w ich realizacji. Tak pojmowana etnografia sensoryczna wymaga nie tylko dodatkowego zestawu technik
i metod badawczych, ale również nowego podejścia, które pozwala uchwycić i nadać sens zmysłowym
aspektom rzeczywistości – zapachom, aromatom, temperaturze, wilgotności, teksturom itd.
Uczestnicy warsztatów będą mieli okazję zapoznać się z ogólnymi założeniami teoretycznymi i metodologicznymi organoleptycznej etnografii. Warsztatowa część spotkania zostanie podzielone na trzy części.
Każda z nich zorganizowana zostanie wokół wybranego zmysłu, kolejno będą to – smak, węch, dotyk.
W tym czasie uczestnicy zostaną wystawieni na oddziaływanie określonych bodźców. Jednak celem tych
działań nie będzie (a przynajmniej nie tylko) skupienie się uczestników na samym doświadczeniu smaku,
zapachu, tekstury, temperatury i in. Eksperymenty sensualne będą pretekstem do głębszego zastanowienia się nad znaczeniem i rolą zmysłów oraz sposobami prowadzenia badań, które pozwalają uchwycić tego
typu bodźce. Przy okazji zaprezentowane zostaną konkretne techniki i metody stosowane w ramach etnografii sensorycznej; trzy spośród nich zostaną przetestowane w ramach pracy warsztatowej.
1.
2.
3.
4.
5.
Wprowadzenie do etnografii sensorycznej [1,5 godz.].
Blok ćwiczeń związanych ze zmysłem smaku [1,5 godz.].
Blok ćwiczeń związanych ze zmysłem zapachu [1,5 godz.].
Blok ćwiczeń związanym ze zmysłem dotyku [1 godz.].
Zakończenie warsztatów [30 min].

lista warsztatów metodologicznych

Transkrypt

Podobne dokumenty

Oferta Kurs barmański I stopnia

Decoupage - warsztaty

Techwar, Warszawa, al. Krakowska 10 a

oferty badanej cena cena oferowana najniższa

Hotel Express by Holiday Inn Ul. Opolska 14

TRENING KONCENTRACJI DLA DZIECI

A. Giesa – Biochemia a świat reklamy

STOWARZYSZENIE KOBIET AKTYWNYCH „PRZED SIEBIE” Rok