GIS w geografii morza

MAGAZYN U¯YTKOWNIKÓW OPROGRAMOWANIA ESRI
W roku 2003 Zak³ad Teledetekcji i Kartografii Morskiej
(ZTiKM) Instytutu Nauk o Morzu Uniwersytetu Szczeciñskiego otrzyma³ od firmy ESRI
grant edukacyjny: piêtnaœcie
stanowisk oprogramowania
ArcView 3.3 wraz z rozszerzeniami 3D Analyst i Spatial Analyst oraz jedno – ArcIMS. Wykorzystuje je m.in. do badañ naukowych dotycz¹cych morskiej
strefy brzegowej, w tym GIS-u,
analiz krajobrazowych, zintegrowanego zarz¹dzania obszarami przybrze¿nymi oraz kartograficznych metod prezentacji zjawisk dynamicznych.
Dodatek redaguje
www.esripolska.com.pl
Firma istnieje na rynku od
1995 roku. Jest wy³¹cznym
dystrybutorem produktów
amerykañskiej firmy ESRI,
Inc. z Redlands (Kalifornia)
– œwiatowego lidera w technologii GIS. Œwiadczy us³ugi
w dziedzinie: ■ analizy potrzeb u¿ytkownika dotycz¹cych zakresu funkcjonalnego i informacyjnego tworzonych systemów GIS, ■ doradztwa w zakresie wykorzystania systemów GIS w ró¿nych dziedzinach zastosowañ, ■ dystrybucji i serwisu
oprogramowania GIS firmy
ESRI, Inc., ■ prowadzenia
specjalistycznych szkoleñ
w zakresie tworzenia i wykorzystywania systemów GIS
zgodnie z wymaganiami
klienta.
ESRI Polska Sp. z o.o.
02-595 Warszawa
ul. Pu³awska 107
tel. (0 22) 326-73-00
faks (0 22) 326-73-01
[email protected]
PAŹDZIERNIK 2003
GIS w geografii morza
ednym z czêsto podejmowanych tematów jest ocena atrakcyjnoœci krajobrazu wybrze¿a. Próbê uchwycenia jego dynamicznej
charakterystyki i okreœlenia perspektywy zmian podjêto w nowatorski sposób – przy u¿yciu oprogramowania ArcView – dla strefy
nadmorskiej gmin Dziwnów i Rewal. Na podstawie zdjêæ lotniczych
oraz map topograficznych stworzono mapy poszczególnych elementów krajobrazu. Nastêpnie podzielono je na warstwy tematyczne i dla
ka¿dej z nich okreœlono 3 wskaŸniki atrakcyjnoœci. Dodatkowo przy
u¿yciu rozszerzenia 3D Analyst
utworzono cyfrowy model wysokoœciowy i wykorzystano jego
funkcje do oceny atrakcyjnoœci
krajobrazowej rzeŸby terenu (nachylenia stoków, ich ekspozycji
i us³onecznienia) oraz oceny atrakcyjnoœci punktów widokowych
(funkcja wyznaczenia linii wzroku). Efektem analizy jest mapa
fragmentu wybrze¿a podzielona na
kwadratowe pola, w których zawarto powy¿sze oceny. W kolejnych
etapach przewiduje siê u¿ycie rozszerzenia Spatial Analyst.
J
ównie ciekawym zagadnieniem jest ocena wp³ywu cz³owieka na krajobraz. Jako przedmiot studiów wybrano jedn¹ z holenderskich Wysp Fryzyjskich –
Terschelling. Kilkusetletnia obecnoœæ na niej ludzi doprowadzi³a do
ogromnych zmian œrodowiska. Od
kilkunastu lat realizowany jest tam
program rekonstrukcji krajobrazu
seminaturalnego. Celem projektu
realizowanego w ZTiKM by³a identyfikacja i analiza przestrzenna stopnia zmian krajobrazu. Na podstawie interpretacji trzech serii zdjêæ
lotniczych sklasyfikowano cztery
typy krajobrazu: zantropizowany,
kulturowy, pseudonaturalny i seminaturalny dla ka¿dej z nich. Wyniki (w postaci warstw wektorowych
R
w ArcView) poddano analizie przekszta³ceñ powierzchni danego typu
krajobrazu, co by³o punktem wyjœcia do dyskusji na temat poprawnoœci u¿ywanych na wyspie metod
rekonstrukcji krajobrazu.
edn¹ z najczêœciej wykorzystywanych funkcji GIS jest relacja warstw mapy z atrybutami jej
obiektów. Dziêki niej oraz funkcjom analitycznym ArcView staje
siê idealnym narzêdziem do wspomagania podejmowania decyzji
w dziedzinie zintegrowanego zarz¹dzania obszarami przybrze¿nymi. Pilota¿owym projektem wykorzystuj¹cym ArcView w badaniach
nad tym zagadnieniem by³a budowa modelowej bazy danych
dla dzie-
J
mi formami p³askich polderów,
systemem wydm i wa³ów brzegowych oraz wa³em przeciwpowodziowym, a tak¿e na historycznych
i wspó³czesnych danych mareograficznych. Model ten mo¿e pomóc
w przestrzennych studiach nad tym
obszarem, w gospodarowaniu nim,
a w przypadku wyst¹pienia sytuacji ekstremalnych – byæ przydatny
s³u¿bom antykryzysowym.
IS staje siê popularnym narzêdziem w studiach i badaniach nad stref¹ brzegow¹. Interdyscyplinarnoœæ, ca³oœciowe podejœcie oraz mo¿liwoœci
G
Mapa kompleksowa
Mapa zagospodarowania terenu
siêciokilometrowego odcinka polskiej strefy brzegowej od Dziwnowa do Dziwnówka. Na podstawie
danych kartograficznych i opisowych stworzono system zbudowany z 88 warstw zawieraj¹cych dane
atrybutowe. Uzupe³nieniem s¹ aktualne zdjêcia lotnicze w postaci rastrowej.
a terenach wybrze¿y p³askich, jakie spotykamy nad Zalewem Szczeciñskim, wystêpuje zagro¿enie powodzi¹ sztormow¹. Model prognozy takiego zagro¿enia
dla Wyspy Karsibór i Karsiborskiej
Kêpy w rejonie Œwinoujœcia opracowano przy u¿yciu ArcView z rozszerzeniem 3D Analyst. Oparto go
na trójwymiarowym modelu rzeŸby terenu z jej charakterystyczny-
N
Zagospodarowanie
Zieleñ izolacyjna
Tereny zespo³u us³ug
Tereny zabudowy mieszkaniowej
Tereny urz¹dzeñ gospodarki morskiej
Tereny przemys³u, sk³adu i budown.
Tereny otwartych oœr. wypoczynkowych
Tereny oœrodków wypoczynkowych
Tereny ogródków dzia³kowych
Parki i tereny zielone
Lasy ochronne
integracji wielkich zbiorów danych
i efektywne narzêdzia identyfikacji zwi¹zków i modeli przestrzennych daj¹ szansê na poznanie i rozwi¹zanie problemów dotycz¹cych
tego œrodowiska.
Rafał Benedyczak,
Paweł Terefenko
http://sus.univ.szczecin.pl/
WNP/ZTIKM/index.htm
Opracowanie na podstawie prac magisterskich zrealizowanych w ZTiKM US
pod kierunkiem prof. dr. hab. Kazimierza Furmañczyka
39
MAGAZYN GEOINFORMACYJNY nr 10 (101) PAŹDZIERNIK 2003
SOFTWARE NEWS
Na jesieñ tego roku ESRI, Inc.
zapowiada zakoñczenie prac
nad najnowsz¹ wersj¹ systemu
ArcGIS. W wersji 9 dotychczasowa platforma zostanie wzbogacona o nowe rozwi¹zania
w geoprzetwarzaniu, wizualizacji 3D i narzêdziach programistycznych. Do platformy do³¹czone zostan¹ dwa nowe produkty – ArcGIS Engine oraz
ArcGIS Server. Poszerzona lista obs³ugiwanych platform
sprzêtowych obejmie tak¿e systemy UNIX i Linux.
³ównym celem ArcGIS 9
jest zapewnienie pe³nej
kompatybilnoœci z wersj¹ 8.x i istniej¹cymi modelami danych, u³atwiaj¹cej u¿ytkownikom i programistom zaktualizowanie istniej¹cych systemów. Wiele uwagi poœwiêca siê zapewnieniu wysokiej
jakoœci oprogramowania, testowaniu go oraz jego wydajnoœci przy
jednoczesnym wzroœcie skalowalnoœci geobazy i mo¿liwoœci obs³ugi danych rastrowych.
G
Zaawansowane
geoprzetwarzanie
W ArcGIS 9 wprowadzono nowe
mo¿liwoœci geoprzetwarzania. Pozwoli ono u¿ytkownikom wykonywaæ zaawansowane analizy
przestrzenne i automatyzowaæ najczêœciej powtarzaj¹ce siê proce-
ArcGIS 9
nowe wydanie platformy
dury, takie jak np. analiza przydatnoœci czy ³¹czenie zestawów danych. Wczeœniej do realizacji powy¿szych zadañ wykorzystywano pakiet ArcInfo Workstation i jêzyk programowania AML.
W ArcGIS 9 wszystkie najwa¿niejsze funkcje przestrzenne – charakterystyczne dla ArcInfo Workstation – bêd¹ dostêpne z poziomu
ArcGIS Desktop i pozwol¹ operowaæ na danych zapisanych w ka¿dym z obs³ugiwanych formatów.
Narzêdzia geoprzetwarzania
w ArcGIS 9 mog¹ byæ wykorzystywane na kilka sposobów. U¿ytkownik mo¿e uruchomiæ dowolne
z nich za pomoc¹ okna dialogowego, interaktywnie stworzyæ wizualny model analizy, skorzystaæ z „inteligentnego” wiersza poleceñ lub
zautomatyzowaæ zadanie, tworz¹c
skrypt wykorzystuj¹cy ró¿ne narzêdzia.
W ArcGIS 9 aplikacja ArcToolbox
zosta³a osadzona w aplikacjach
ArcMap, ArcCatalog, ArcScene,
ArcGlobe. Zgodnie z ide¹ skalo-
Architektura Systemu ArcGIS 9
ArcReader
ArcView
40
MAGAZYN GEOINFORMACYJNY nr 10 (101) PAŹDZIERNIK 2003
Dzieñ GIS jest okazj¹ do spotkañ wyjaœniaj¹cych rolê Systemów Informacji Geograficznej
jako narzêdzia pozwalaj¹cego
dostrzec zale¿noœci i regu³y rz¹dz¹ce œwiatem oraz uporz¹dkowaæ i w³aœciwie wykorzystaæ tê wiedzê.
U¿ytkownicy
oprogramowania ESRI
na ca³ym œwiecie entuzjastycznie wsparli
tê inicjatywê. Dziêki niej s¹ w stanie kszta³towaæ powszechn¹ œwiadomoœæ roli, jak¹ odgrywa GIS
w spo³eczeñstwie.
W tym roku Dzieñ GIS obchodzony bêdzie 19 listopada. Bior¹c pod uwagê jego informacyjny charakter, zachêcamy do
ArcInfo
Desktop
ArcGIS Engine
Serwery
aplikacji
ArcIMS
ArcSDE
ArcGIS
Server
Serwer danych
DBMS
walnoœci ArcGIS Desktop, struktura i wygl¹d ArcToolbox jest
wspólny dla pakietów ArcView,
ArcEditor i ArcInfo. Jedyn¹ ró¿nic¹ jest liczba narzêdzi dostêpnych
dla danego pakietu – dla ArcView
i ArcEditor jest ich oko³o 30,
dla ArcInfo – oko³o 200. Dodatko-
Dzieñ GIS – ju¿ po raz pi¹ty
Ta miêdzynarodowa inicjatywa s³u¿¹ca promocji wiedzy
geograficznej i jej praktycznego wykorzystania (m.in. w edukacji i gospodarce) zosta³a podjêta równie¿
w Polsce. Od 5 lat
odbywaj¹ siê
u nas spotkania z GIS promuj¹ce technologiê i jej
zastosowania, pokazuj¹ce jej pozytywny wp³yw na nasze ¿ycie i pracê.
W kraju organizatorami
takich spotkañ s¹ przede
wszystkim oœrodki akademickie, ale nie brakuje te¿ jednostek administracji samorz¹dowej i firm, które doceni³y wykorzystanie GIS w swojej codziennej pracy.
ArcEditor
organizacji w³asnych imprez.
Mog¹ one przybieraæ ró¿n¹ formê: od galerii map i posterów,
poprzez odczyty i wyk³ady otwarte, spotkania dedykowane
okreœlonej grupie wiekowej,
zawodowej, spo³ecznej, po dni
otwarte w siedzibach gmin, powiatów i firm. Podpowiedzi dotycz¹ce mo¿liwych sposobów
organizacji Dnia GIS (w jêzyku angielskim), jak równie¿ materia³y informacyjne zdobyæ
mo¿na na stronie www.gisday.com. Dostêpny jest te¿ tam
formularz zg³oszenia planowanego wydarzenia oraz baza danych na temat imprez
odbywaj¹cych siê na ca³ym
œwiecie. ESRI Polska s³u¿y pomoc¹ przy organizacji imprez
z okazji Dnia GIS.
Informacje: ksosnowska
@esripolska.com.pl,
(0 22) 326-73-00.
wo ok. 200 wyspecjalizowanych
narzêdzi udostêpnianych jest z rozszerzeniami ArcGIS (np.: ArcGIS
3D Analyst, ArcGIS Spatial Analyst).
ArcGlobe: rewolucja
wizualizacji trójwymiarowej w œrodowisku GIS
Wraz z aplikacj¹ ArcGlobe po raz
pierwszy w historii GIS wprowadzono trójwymiarow¹ wizualizacjê w skali globalnej.
ArcGlobe umo¿liwia interakcjê
z dowolnymi informacjami geograficznymi dostêpnymi w postaci georeferencyjnych warstw danych na trójwymiarowej powierzchni globu. Oznacza to prze³om w wizualizacji rzeczywistoœci
w œrodowisku GIS – ArcGlobe obs³ugiwaæ bêdzie zestawy danych
rastrowych, wektorowych i innych, w dowolnej skali, z wydajnoœci¹ wiêksz¹ ni¿ w przypadku
tradycyjnego dwuwymiarowego
GIS. Jest to mo¿liwe dziêki wykorzystaniu nowej zaawansowanej
metody indeksowania i techniki
dostêpu do danych o ró¿nej rozdzielczoœci przestrzennej.
Otwarty format geobazy
ESRI wraz z wydaniem wersji 9
œrodowiska ArcGIS planuje opublikowaæ specyfikacjê formatu
geobazy. Udostêpniaj¹c schemat
SOFTWARE NEWS
XML opisuj¹cy sposób dostêpu
do danych przechowywanych
w geobazie (wektory, rastry, obserwacje geodezyjne i regu³y topologiczne) ESRI robi kolejny
krok w kierunku otwartych
i wspó³pracuj¹cych ze sob¹ systemów. Taki „profil GML” umo¿liwi u¿ytkownikom publikowanie
modeli danych i wspó³u¿ytkowanie zestawów danych (przechowywanych w geobazie) w ca³kowicie otwartym i wymiennym œrodowisku. ESRI uwa¿a, ¿e opublikowanie otwartego formatu geobazy bêdzie mia³o podobny wp³yw
na u¿ytkowanie systemów GIS,
jak opublikowanie specyfikacji formatu shape w latach 90., przyspieszaj¹c uznanie go za obowi¹zuj¹cy standard zapisu i odczytu informacji geograficznej.
Poprawiona
obs³uga rastrów
Wprowadzenie wersji ArcGIS 9
przyniesie znacz¹ce usprawnienia
w zakresie przechowywania, zarz¹dzania, formu³owania zapytañ
i wizualizacji rastrów. Bêd¹ one
szczególnie zauwa¿alne dla tych
spoœród u¿ytkowników, którzy
gromadz¹ bardzo du¿e zbiory danych rastrowych w œrodowisku
geobazy (od setek gigabajtów do
terabajtów). Zostanie wprowadzony nowy interfejs u¿ytkownika u³atwiaj¹cy realizacjê wymienionych zadañ. W ArcGIS 9 dodane zostan¹ tak¿e atrybuty dla
danych rastrowych oraz mo¿liwoœæ
tworzenia zapytañ przestrzennych
i selekcji. Dane rastrowe stan¹ siê
w pe³ni obiektow¹ czêœci¹ geobazy, umo¿liwiaj¹c wersjonowanie
tabeli rastra oraz relacji, a tak¿e
przechowywanie danych rastrowych i wektorowych ³¹cznie.
Nowoœæ dla programistów:
ArcGIS Engine
G³ówn¹ przyczyn¹, dla której platforma ArcGIS wp³ynê³a na rozwój
systemów GIS, by³o ustanowienie
standardu dla narzêdzi programistycznych i umo¿liwienie ³atwego
dostosowania jej do potrzeb u¿ytkownika. ArcGIS 9 dodatkowo
wprowadza nowy, przeznaczony
dla programistów produkt, nazwany ArcGIS Engine, s³u¿¹cy do tworzenia i wdra¿ania rozwi¹zañ
ArcGIS. Do zbudowania tego produktu u¿yto komponentów
ArcObjects, które stanowi¹ zbiór
obiektów technologii COM, wykorzystany do stworzenia ArcGIS.
Dziêki ArcGIS Engine programi-
Produkt
ArcReader
ArcGIS Desktop
(ArcView, ArcEditor,
ArcInfo)
ArcInfo
Workstation
ArcGIS Engine
ArcGIS Server
ArcSDE
ArcIMS 9
Win
NT 4
Win
2000
/XP
Solaris
2.8, 2.9
AIX
5.1
HP-UX
11.11
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
HP
Red Hat Red Hat
Linux Adv OSF
Linux
Server
1 5.0
7.3
2.1
910 a
X
X
SGI
IRIX
6.5.9
X
X
X
X
X
X
X
X
Platformy systemowe dostêpne dla poszczególnych produktów ArcGIS 9 i ArcIMS 9
œci mog¹ tworzyæ i wdra¿aæ
u u¿ytkowników koñcowych rozwi¹zania, które nie wymagaj¹ instalacji aplikacji desktopowych
ArcGIS, tj. ArcMap i ArcCatalog
na tej samej maszynie.
ArcGIS Engine wspó³pracuje ze
wszystkimi standardowymi œrodowiskami programistycznymi,
w tym: .NET, Component Object
Model (COM), Java oraz C++,
a tak¿e z najwa¿niejszymi systemami operacyjnymi, takimi jak
Windows, Linux i UNIX. Ponadto
programiœci bêd¹ mogli wbudowywaæ do swoich rozwi¹zañ niektóre funkcje dostêpne w rozszerzeniach ArcGIS.
GIS na serwerze:
ArcGIS Server
Najwiêksz¹ zmian¹ w architekturze systemu ArcGIS wprowadza-
n¹ w nowej wersji jest produkt
o nazwie ArcGIS Server, który
umo¿liwi utworzenie serwera aplikacji GIS.
Podczas tworzenia wersji 9 przebudowano wewnêtrzn¹ strukturê
platformy ArcGIS, umo¿liwiaj¹c
tym samym jej dzia³anie na platformach serwerów (Windows,
UNIX, Linux) oraz obs³ugê popularnych œrodowisk programistycznych (.NET, Java, COM, C++),
udostêpniaj¹c wiêkszoœæ funkcji
kartograficznych, analitycznych
i geoprzetwarzania, dostêpnych do
tej pory wy³¹cznie w produktach
ArcGIS Desktop.
ArcGIS Server 9 zosta³ zaprojektowany przede wszystkim z myœl¹
o integratorach du¿ych systemów,
których zadaniem jest tworzenie
aplikacji GIS po stronie serwera,
zarówno w typowej architekturze
klient/serwer, jak i w postaci us³ug
internetowych. Stanowi uzupe³nienie dwóch innych produktów dzia³aj¹cych po stronie serwera:
ArcSDE (umo¿liwiaj¹cego dostêp
do danych przestrzennych przechowywanych w komercyjnych
bazach danych – DBMS) oraz
ArcIMS (wykorzystywanego do
publikowania informacji geograficznej w internecie).
Obs³ugiwane platformy
Poszczególne produkty platformy
ArcGIS 9 maj¹ mo¿liwoœæ pracy
na wielu popularnych platformach
systemowych (Windows, UNIX
i Linux), oferuj¹c u¿ytkownikom
du¿¹ elastycznoœæ przy wdro¿eniach (patrz tabela).
Źródło: ESRI, Inc.,
„ArcNews” Summer 2003
GIS dla Zespo³u Portów Lotniczych w Houston
Zespó³ Portów Lotniczych
w Houston (The Houston Airport System, HAS) zawar³
kontrakt o wartoœci 2 mln dolarów z grup¹ firm, które zajm¹ siê zbudowaniem struktury GIS dla potrzeb tego Zespo³u. Przy tworzeniu GIS wykorzystane zostanie oprogramowanie ESRI. Miasto Houston od dawna u¿ywa tego
oprogramowania dla potrzeb
zarz¹dzania. Ponadto w USA
przeprowadzono ju¿ kilka, zakoñczonych sukcesem, wdro¿eñ systemów dla potrzeb portów lotniczych opartych na
platformie ArcGIS.
Projekt ten jest pierwszym etapem d³ugoterminowego planu ustanowienia i sta³ego
utrzymania korporacyjnego
GIS dla HAS. Kontrakt powinien zaowocowaæ wdro¿eniem nowego wyposa¿enia
i oprogramowania, opracowaniem technicznej i administracyjnej struktury funkcjonowania GIS, opracowaniem modelu danych, stworzeniem aplikacji dostosowanych do potrzeb HAS oraz przeszkoleniem niezbêdnego personelu
lotnisk.
Ca³oœæ prac koordynowaæ bêdzie firma Carter&Burgees,
partner ESRI, Inc., a wœród pozosta³ych wykonawców znajd¹ siê takie firmy jak: Lockwood, Andrews and Newman,
ESRI Houston oraz Sunland
Engineering.
Houston Airport System jest –
pod wzglêdem wielkoœci –
czwartym zespo³em portów lotniczych w USA i szóstym na
œwiecie, w roku 2002 obs³u¿y³
ponad 42 miliony pasa¿erów.
Choæ jest instytucj¹ publiczn¹
zarz¹dzan¹ przez Miejski De-
partament Lotnictwa w Houston, dzia³a na zasadach komercyjnych.
D³ugoterminowe cele tego
projektu przewiduj¹ mo¿liwoœæ wymiany i wspó³u¿ytkowania danych (np. o ulicach
i infrastrukturze technicznej)
pomiêdzy HAS a miastem
Houston. Pomog³oby to w planowaniu poza terenami nale¿¹cymi do HAS oraz wspiera³oby wspó³pracê ze s³u¿bami
miejskimi w zakresie zarz¹dzania kryzysowego, u¿ytkowania terenów i prowadzenia
analiz natê¿enia ha³asu.
Oceniono, ¿e etap planowania i organizacji zajmie maksimum dwa lata. Na jego podstawie zostanie uruchomiona
strategia wdro¿enia systemu,
która potrwa 5-8 lat, do momentu uzyskania jego pe³nej
operacyjnoœci.
41
MAGAZYN GEOINFORMACYJNY nr 10 (101) PAŹDZIERNIK 2003
SOFTWARE NEWS
Polski interfejs
dla ArcGIS 8.3
W koñcu sierpnia zakoñczone zosta³y prace nad polsk¹
nak³adk¹ jêzykow¹ dla interfejsu produktów ArcGIS
Desktop 8.3
(ArcInfo,
ArcEditor, ArcView wraz
z rozszerzeniami). Ze wzglêdów technicznych z t³umaczenia wykluczone zosta³y
zagadnienia dotycz¹ce odniesieñ liniowych oraz rozszerzeñ: Survey Analyst
i Schematics. Ich t³umaczenie zostanie udostêpnione
wraz z nastêpn¹ wersj¹
oprogramowania ArcGIS.
Nak³adka wymaga zainstalowania Service Pack 2 dla
ArcGIS – do pobrania ze
strony internetowej http://
support.esri.com. Sama dostêpna jest dla u¿ytkowników
oprogramowania
ArcGIS 8.3, którzy op³acili
serwis pogwarancyjny, na
stronie: http://www.esripolska.com.pl.
Polskie t³umaczenie dokumentacji do³¹czanej do poszczególnych pakietów
spodziewane jest na prze³omie paŸdziernika i listopada br.
ESRI Polska
GIS-owe us³ugi
w internecie
ArcIMS 9
Wraz z pojawieniem siê ArcGIS 9
ESRI rozpocznie wysy³anie nowej wersji ArcIMS. Najwa¿niejsze jej cechy to integracja
z ArcGIS, poprawiona jakoϾ
oprogramowania, aktualizacja
konektorów
i udostêpnienie
platformy systemowej Linux
i UNIX
dla
ArcMap Server.
ArcIMS ArcMap
Server pozwala
u¿ytkownikom
ArcIMS na wykorzystanie zalet
zaawansowanego dostêpu do danych i mo¿liwoœci prezentacji kartograficznej oferowanej w œrodowisku ArcGIS.
si¹¿ka adresowana jest do
osób odpowiedzialnych za
uruchomienie i wdro¿enie projektów GIS w ramach organizacji. Szczegó³owo przedstawia
metodê planowania
strategicznego, która potwierdzi³a swoj¹
skutecznoϾ
w wielu zrealizowanych projektach
GIS, zarówno w sektorze publicznym,
jak i prywatnym.
Czytelnicy ucz¹ siê,
jak analizowaæ strategiczne cele dzia³ania instytucji, po to,
by zapewniæ wykorzystanie planowanego systemu do wsparcia
obs³ugi wielu zadañ. Autor rozwa¿a zagadnienie definiowania
wymagañ i okreœlenia zasobu danych, wyboru rozwi¹zañ technologii informatycznej (sprzêtu,
oprogramowania, rozwi¹zañ sie-
42
MAGAZYN GEOINFORMACYJNY nr 10 (101) PAŹDZIERNIK 2003
ArcWeb Services
for Developers
Nowy ArcExplorer
i otwarte formaty danych
Pojawi³y siê dwie nowe wersje
tego znanego programu:
■ ArcExplorer Web to dostêpna
on-line przegl¹darka danych geo-
Planowanie GIS dla mened¿erów
K
graficznych oferuj¹ca szybki dostêp do wielu serwisów mapowych
przy u¿yciu standardowych przegl¹darek internetowych. Dziêki
niej mo¿na tworzyæ mapê, której
ciowych) adekwatnych do oczekiwanych rezultatów. Omawia
zagadnienia projektowania systemu, opracowania logicznego modelu danych, a tak¿e planu wdro¿enia. Pokazuje, w jaki sposób wnioski
z rozwa¿anych zagadnieñ mo¿na po³¹czyæ w jeden spójny
dokument strategiczny, który pomo¿e
utorowaæ drogê do
zaakceptowania projektu GIS (a docelowo – do poprawnie
dzia³aj¹cego systemu spe³niaj¹cego
oczekiwania u¿ytkowników).
Tytu³: Thinking About GIS: Geographic Information System
Planning for Managers
Autor: Roger Tomlinson
ISBN 1-58948-070-8; 2003;
240 stron; jêzyk publikacji: angielski
teroperability Extension for
ArcExplorer – Java Edition.
Funkcjonuje ono jako klient serwerów WMS (Web Map Services) i WFS (Web Feature Services). ArcExplorer – Java Edition
mo¿e zapisywaæ dowoln¹ warstwê obiektów jako dokument
w formacie GML (Geography
Marcup Language) – zgodnym
z OpenGIS – oraz dodawaæ j¹ do
widoku. Nowe rozszerzenie dostêpne jest nieodp³atnie na stronie
www.esri.com/standards, na
której znajduj¹ siê równie¿ konektory WMS i WFS dla ArcIMS.
treœæ sk³ada siê z danych udostêpnianych przez serwisy mapowe
stworzone w technologii ArcIMS,
np. Geography Network. Mo¿liwe jest tak¿e ustawianie przezroczystoœci dla poszczególnych serwisów mapowych, zapisywanie
utworzonej przez u¿ytkownika mapy oraz tworzenie linków do niej
ze strony internetowej u¿ytkownika. Przegl¹darka nie wymaga œci¹gania na lokalny komputer plug-inów – wystarczy odwiedziæ stronê produktu ArcExplorer Web
i stamt¹d uruchomiæ przegl¹darkê. ESRI mo¿e w niektórych przypadkach dostosowaæ wygl¹d przegl¹darki do wygl¹du stron WWW
wybranej organizacji (informacje:
[email protected]).
■ ArcExplorer 4.0.1 – Java Edition jest udostêpnian¹ nieodp³atnie przegl¹dark¹ danych geograficznych, dzia³aj¹c¹ na platformie
AIX, Linux, Solaris, Windows,
a od tej wersji – tak¿e na Macintosh oraz SGI-IRIX. Przegl¹darkê mo¿na œci¹gn¹æ ze strony
www.esri.com/arcexplorer.
Wspó³pracuje z ni¹ tak¿e rozszerzenie zapewniaj¹ce obs³ugê otwartych formatów danych – In-
ESRI wyda³o now¹ wersjê –
znanego wczeœniej jako ArcWeb
USA – zestawu
us³ug sieciowych
ArcGIS Web Services dla deweloperów w USA,
teraz obejmuj¹cego
swym
zasiêgiem tak¿e
Kanadê i Europê.
W nowej wersji
ArcWeb for Developers udostêpniono m.in.
wektorowe i rastrowe mapy
ogólnogeograficzne, dane demograficzne, mapy topograficzne,
dane dotycz¹ce powodzi czy
ukszta³towania terenu w skali
kraju.
Nowe mo¿liwoœci obejmuj¹ tworzenie map tematycznych, przetwarzanie procesów antygeokodowania, zmiany odwzorowania,
œci¹gniêcie i edycjê punktów przy
u¿yciu protoko³u SOAP, wybór
stylu graficznego dla mapy oraz
generowanie w kilku jêzykach informacji dotycz¹cych szczegó³ów
obranej trasy.
ArcGIS dla deweloperów jest zestawem danych i funkcji, które
mog¹ byæ publikowane i udostêpniane w internecie. Subskrybenci ArcWeb for Developers mog¹
w opracowywanej przez siebie
aplikacji wykorzystywaæ funkcje
wyboru wed³ug kryterium geograficznego bez koniecznoœci hostowania danych i samodzielnego pisania aplikacji GIS. Opisane
us³ugi wykorzystuj¹ protokó³
SOAP umo¿liwiaj¹cy zintegrowanie ich z budowanymi aplikacjami internetowymi lub stronami WWW.
ESRI, Inc.