Zakup używanych maszyn i urządzeń pozbawia prawa

echo
www.roedl.pl
Rzeczpospolita z 8.06.2015
Zakup używanych maszyn i urządzeń pozbawia prawa do pomocy publicznej
Koszty nabycia środków trwałych mogą być zaliczone przez dużego przedsiębiorcę strefowego do wydatków
stanowiących podstawę do kalkulacji limitu zwolnienia podatkowego tylko wtedy, gdy aktywa te spełniają wymóg
nowości.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność na obszarach specjalnych stref ekonomicznych wykorzystują w tym celu –
zależnie od potrzeb – różnorakie środki trwałe (np. maszyny czy urządzenia), które pozyskują w różny sposób – na
własność bądź na podstawie umów o czasowe korzystanie z nich, np. biorąc je w leasing. W takich sytuacjach pojawia się
kwestia możliwości uwzględnienia wydatków na pozyskanie środka trwałego przy kalkulacji limitu zwolnienia
podatkowego. W tym zakresie istnieją określone ograniczenia, dotyczące przede wszystkim przedsiębiorców
spełniających kryteria uznania ich za dużych. Środki trwałe nabywane przez tych przedsiębiorców powinny być nowe.
Oznacza to, że wydatki na środki trwałe używane nabywane przez tych przedsiębiorców są wyłączone z limitu zwolnienia
podatkowego. Pojawia się jednak wiele wątpliwości, związanych m.in. z interpretacją pojęcia „nowy" w odniesieniu do
środków trwałych czy ze zmianą statusu przedsiębiorcy w trakcie korzystania z zezwolenia strefowego. W niniejszym
artykule analizujemy kilka kluczowych zagadnień związanych z kwestią nabywania używanych środków trwałych przez
dużych przedsiębiorców działających w SSE.
Zgodnie z § 6 ust. 7 rozporządzenia Rady Ministrów z 10 grudnia 2008 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej
przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych
stref ekonomicznych (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 465 ze zm.; dalej: rozporządzenie), „środki trwałe, o których mowa
w ust. 1 pkt 2, nabywane przez przedsiębiorcę innego niż mały i średni, mają być nowe". Nie ulega wątpliwości, że
wymóg ten dotyczy dużych przedsiębiorców, czyli podmiotów, które nie są objęte definicją małego i średniego
przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 uznającego niektóre rodzaje pomocy
za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 traktatu (DzU UE L 214 z 9 sierpnia 2008 r.; dalej:
rozporządzenie Komisji). O ile zatem nie ulega wątpliwości, którzy przedsiębiorcy będą zaliczali się do grupy dużych, o
tyle trudności interpretacyjnych nastręcza pojęcie „nowy środek trwały", które nie zostało nigdzie zdefiniowane przez
ustawodawcę. Właściwe rozumienie tego terminu jest kluczowe, bo ma wpływ na to, co przedsiębiorca działający w
specjalnej strefie ekonomicznej będzie mógł przyjąć za podstawę do kalkulacji limitu zwolnienia podatkowego.
Naturalnie duży przedsiębiorca może nabyć środki trwałe, które były uprzednio wykorzystywane w działalności
gospodarczej przez innego przedsiębiorcę, jednak ich zakup nie będzie mógł być zaliczony do wydatków kwalifikujących
się do objęcia pomocą publiczną. Jednak nie wszystkie sytuacje są jednoznaczne.
Zmiana statusu oznacza nowe obowiązki
Czy jeżeli przedsiębiorca w czasie trwania zezwolenia strefowego zmienił status z małego lub średniego na dużego,
to może nadal nabywać używane środki trwałe?
Jak wynika z § 6 ust. 7 rozporządzenia, wymóg nabywania wyłącznie nowych środków trwałych odnosi się tylko do
dużych przedsiębiorców. W jakiej sytuacji znajdują się przedsiębiorcy, którzy w chwili uzyskania zezwolenia strefowego
mieli status małego lub średniego przedsiębiorcy (a więc mogli nabywać używane środki trwałe), a dopiero po
rozpoczęciu działalności w SSE uzyskali status dużego przedsiębiorcy? Można argumentować, że zgodnie z treścią
zezwolenia strefowego powinni nadal mieć możliwość nabywania używanych środków trwałych na tych samych
zasadach jak wtedy, kiedy nie mieli jeszcze statusu dużego przedsiębiorcy. Taka wykładnia jest jednak nieprawidłowa. Z
chwilą gdy przedsiębiorca zaczyna spełniać przesłanki kwalifikujące go jako dużego przedsiębiorcę w rozumieniu
rozporządzenia Komisji, przyjmuje na siebie wszystkie związane z tym uprawnienia i obowiązki. Niezależnie od tego,
jaki miał status w chwili uzyskania zezwolenia strefowego, wraz z przekształceniem się w dużego przedsiębiorcę (czy to
z powodu osiąganych przychodów, czy z powodu liczby zatrudnianych pracowników), traci przywileje związane z
posiadaniem statusu przedsiębiorcy małego lub średniego, a więc zakupione przez niego po tej dacie używane środki
trwałe nie będą mogły zostać zaliczone do wydatków kwalifikowanych. Podobnie wypowiedziała się Izba Skarbowa w
Katowicach w interpretacji z 29 stycznia 2009 r. (IBPI/2/423-87/09/CzP).
Poszczególne elementy mogą być używane
echo informuje Państwa o wizerunku Rödl & Partner w mediach.
W Polsce osobą odpowiedzialną za echo jest Radosław Cichoń Rödl & Partner ul. Sienna 73, 00-833 Warszawa, tel. +48 22 696 28 00 E-mail: [email protected]
Czy za nowy środek trwały można uznać maszynę, urządzenie lub linię produkcyjną posiadające w swoim składzie
elementy regenerowane?
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok z 21 lutego 2014 r., II FSK 431/12) wymóg nowości odnosi się do
środka trwałego jako takiego w całości, a nie do poszczególnych jego części. Jeżeli środek trwały, zwłaszcza bardzo
złożony i dużych rozmiarów, taki jak na przykład linia produkcyjna, będzie zawierał używane części lub podzespoły,
niestanowiące jednak większości jego składu, to będzie go można uznać za nowy, zwłaszcza w sytuacji, gdy został
nabyty od producenta. Jak zauważył NSA w przytoczonym orzeczeniu, zdarza się, że fabrycznie nowe samochody
wyposażone są w elementy regenerowane, co jednak nie odbiera im przymiotu nowości. Trudno nie zgodzić się z
poglądem, że wykluczanie środków trwałych zawierających elementy regenerowane z kategorii wydatków
kwalifikujących się do objęcia pomocą byłoby zbyt restrykcyjne. Jeżeli środek trwały nie był wcześniej używany do
prowadzenia działalności gospodarczej przez innego przedsiębiorcę, tylko został wyprodukowany na potrzeby
przedsiębiorcy strefowego, to chociażby zawierał używane części, nadal powinien być uznawany za nowy.
Można się domyślać, że intencją ustawodawcy było, aby nabyte przez dużego przedsiębiorcę strefowego środki trwałe
były niezużyte i objęte gwarancją, tak aby rzeczywiście służyły rozwojowi przedsiębiorstwa i podwyższały jego
możliwości usługowe czy produkcyjne. Fakt, że nabyty przez przedsiębiorcę środek trwały zawiera części regenerowane,
nie wyklucza objęcia go (włącznie z tymi częściami) gwarancją ani nie świadczy o tym, że będzie miał w całości krótszą
przydatność czy mniejszą wydajność produkcyjną niż środek trwały złożony wyłącznie z nowych części.
Dyskusyjne byłoby jednak objęcie pomocą publiczną środka trwałego złożonego w całości z części regenerowanych.
Wprawdzie sądy nie wypowiedziały się dotychczas na ten temat, jednak należy przypuszczać, że takie środki trwałe nie
zostałyby zakwalifikowane do objęcia pomocą. Czym innym jest bowiem użycie jednego bądź kilku elementów
regenerowanych do budowy nowego środka trwałego, który w większości składa się z nieużywanych części, a czym
innym – złożenie nowego środka trwałego wyłącznie z części używanych. Takie działanie z dużym
prawdopodobieństwem zostałoby uznane za próbę obejścia prawa.
Reasumując, duży przedsiębiorca działający w ramach SSE może kupić środek trwały, który zawiera elementy
regenerowane (używane) i taki środek trwały będzie się kwalifikował do objęcia pomocą. Inaczej będzie w przypadku
środków trwałych złożonych w całości z elementów regenerowanych. Te nie będą się kwalifikowały do objęcia pomocą.
Raty kapitałowe i odsetkowe są wydatkami kwalifikowanymi
Czy duży przedsiębiorca może zaliczyć raty kapitałowe i odsetkowe do wydatków kwalifikowanych i uzyskać
własność używanego środka trwałego w drodze leasingu finansowego?
Wymóg nowości określony w § 6 ust. 7 rozporządzenia został odniesiony wyłącznie do środków trwałych, o których
mowa w ust. 1 pkt 2, a więc nabytych lub samodzielnie wytworzonych przez przedsiębiorcę pod warunkiem zaliczenia
ich, zgodnie z odrębnymi przepisami, do składników majątku podatnika. Osobno w § 6 ust. 1 pkt 6 zostało uregulowane
zagadnienie aktywów innych niż grunty, budynki i budowle objętych najmem lub dzierżawą, mających postać leasingu
finansowego obejmującego zobowiązanie do nabycia tych aktywów z dniem upływu najmu lub dzierżawy. Skoro
dyspozycją ust. 7, nakładającego wymóg nowości środków trwałych nabywanych przez dużego przedsiębiorcę, objęte są
wyłącznie środki wymienione w ust. 1 pkt 2, należy wnioskować, że wymóg ten nie ma zastosowania do środków
trwałych wymienionych w pkt 6. Czy oznacza to, że duży przedsiębiorca, który zawrze umowę leasingu finansowego w
odniesieniu do używanych środków trwałych, będzie mógł zaliczyć wynikające z tej umowy raty kapitałowe i raty
odsetkowe poniesione do momentu oddania środka trwałego do używania do wydatków kwalifikujących się do objęcia
pomocą? Odpowiedź na to pytanie jest jednoznacznie pozytywna.
Należy przy tym podkreślić, że aby raty kapitałowe i raty odsetkowe związane z umową leasingu mogły zostać objęte
pomocą w ramach SSE, muszą zostać spełnione łącznie trzy warunki:
1)
umowa leasingu ma charakter leasingu finansowego w rozumieniu ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości
i obejmuje zobowiązanie przedsiębiorcy do nabycia danego środka trwałego z dniem upływu okresu leasingu;
2) koszty związane z leasingiem są ponoszone w terminie określonym postanowieniami konkretnego zezwolenia
strefowego (podczas obowiązywania danego zezwolenia strefowego);
3) przedmiotem umowy leasingu jest środek trwały inny niż grunty, budynki i budowle i jest przeznaczony do
używania w zakładzie zlokalizowanym na terenie SSE w celu wykonywania działalności gospodarczej określonej w
konkretnym zezwoleniu.
Z taką interpretacją zgodziła się Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 20 kwietnia 2015 r. (IBPBI/2/4510101/15/MO). Uznała ona, że w przypadku środka trwałego, którego dotyczy umowa leasingu spełniająca powyższe
kryteria, nie stosuje się wymogu nowości, określonego w § 6 ust. 7 rozporządzenia, odnoszącego się do dużych
echo informuje Państwa o wizerunku Rödl & Partner w mediach.
W Polsce osobą odpowiedzialną za echo jest Radosław Cichoń Rödl & Partner ul. Sienna 73, 00-833 Warszawa, tel. +48 22 696 28 00 E-mail: [email protected]
przedsiębiorców. Umowa leasingu finansowego różni się bowiem znacząco od umowy sprzedaży i brak jest podstaw do
rozciągnięcia wymogu nowości także na ten typ umowy.
Reasumując, koszty ponoszone w związku z leasingiem finansowym środków trwałych (raty kapitałowe, raty odsetkowe
poniesione do momentu oddania środka trwałego do używania) mogą być zaliczane do wydatków stanowiących podstawę
do kalkulacji limitu zwolnienia podatkowego, nawet jeżeli dotyczą środków trwałych używanych (np. maszyn, linii
produkcyjnych), przejmowanych przez dużego przedsiębiorcę.
WNIOSEK
1) Co do zasady duży przedsiębiorca nie może zaliczyć kosztów zakupu używanego środka trwałego do wydatków
kwalifikujących się do objęcia pomocą w ramach SSE. Dotyczy to również przedsiębiorcy, który po rozpoczęciu
działalności w strefie przekształcił się z przedsiębiorcy małego lub średniego w dużego przedsiębiorcę.
2) Środki trwałe zawierające elementy regenerowane, które nie stanowią całości ani znaczącej części danego środka
trwałego, nadal mogą zostać zakwalifikowane jako nowe i wliczone do postawy kalkulacji limitu zwolnienia
podatkowego.
3) Duży przedsiębiorca może nabyć własność używanego środka trwałego w drodze leasingu finansowego i wówczas raty
kapitałowe oraz część rat odsetkowych (raty odsetkowe poniesione do momentu oddania środka trwałego do używania) są
uznane za wydatki kwalifikujące się do objęcia pomocą.
Anna Smagowicz-Tokarz jest adwokatem i associate partnerem w Rödl & Partner w Krakowie Hanna Czapla jest
prawnikiem w Rödl & Partner w Krakowie
Dorota Białas jest doradcą podatkowym, Associate Partnerem i kierownikiem zespołu ds. SSE w Rödl & Partner we
Wrocławiu
Źródło: http://www.rp.pl/artykul/1206481-SSE--Zakup-uzywanych-maszyn-i-urzadzen-pozbawia-prawa-do-pomocypublicznej.html?template=restricted
echo informuje Państwa o wizerunku Rödl & Partner w mediach.
W Polsce osobą odpowiedzialną za echo jest Radosław Cichoń Rödl & Partner ul. Sienna 73, 00-833 Warszawa, tel. +48 22 696 28 00 E-mail: [email protected]