ISBNik 2010.11.02 - Biblioteka WSB-NLU

Transkrypt

ISBNik 2010.11.02 - Biblioteka WSB-NLU
Informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych
przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
_________________________________________________________________________________________________________________
R. 6, z. 34 (124): wtorek, 2 listopada 2010 roku
Zapraszam do odwiedzin blogów, aktualizowanych w zasadzie codziennie,
Twój Wojciech, redaktor,
[email protected]
o
Bieżące informacje Konfraterni Turystycznej Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich: http://konfraternia.bloog.pl/
o
ISBNik: informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych
przy Zarządzie Głównym SBP: http://isbnik.bloog.pl/
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
OD REDAKTORA
Witam P.T. Partycypantów Sekcji Bibliotek Niepaństwowych
Szkół Wyższych ZG SBP oraz ich Przyjaciół. Zmieniła się siedziba redakcji Informatora Sekcji, czyli ISBNika, a co za tym idzie
zmieniłem miejsce pracy.
Nadal oczekuję na relacje, sugestie oraz pytania i wątpliwości związane z naszą codzienną
pracą w bibliotekach naukowych. Interesuje mnie zarówno księgoznawstwo, bibliotekarstwo, edytorstwo, księgarstwo, informacja naukowa…
Relacje i zaproszenia na konferencje, seminaria, szkolenia, spotkania integracyjne oraz informacje o nowościach wydawniczych z pewnością zamieszczę na łamach… A na pytania poszukam odpowiedzi wśród ekspertów, opublikuję w ISBNiku, w wersji rozsyłanej do P.T. Partycypantów oraz na
blogu [http://isbnik.bloog.pl].
Korespondencję proszę kierować do redakcji, czyli do Biblioteki Wyższej Szkoły Organizacji Turystyki i Hotelarstwa (ul. 17 styczna 32, 02-148 Warszawa, tel. 22 576-46-15, email
[email protected] lub [email protected]).
Redakcja, biblioteka i uczelnia mają swoją siedzibę w Hotelu „Gromada-Lotnisko”, o którym
znajdziecie
Państwo
informacje
tutaj
>>>
:
http://www.gromada.pl/pl-hotel-gromadawarszawa_lotnisko.html
Do zobaczenia
Wasz Wojciech, redaktor
KONFERENCJE BRANZOWE I NAUKOWE - z a p r o s z e n i a
Wirtu@lna kultura
- prawne aspekty rozpowszechniania treści w cyberprzestrzeni
ogólnopolska konferencja, Warszawa, 8 grudnia 2010 roku
Czy można digitalizować zbiory? Czy katalogi on-line są dopuszczalne jako forma promocji wystawy?
Czy legalne jest pokazywanie muzealiów w Internecie? Czy można stworzyć wizualne zwiedzanie instytucji kultury? Czy prawo autorskie dopuszcza możliwość stworzenia internetowych atlasów? Jak to
naprawdę jest z biblioteką cyfrową?
Jeśli nie znasz odpowiedzi na te pytanie – Konferencja jest dla Ciebie!
Pretekstem do zorganizowania Konferencji jest próba odpowiedzi na pytanie „Czy prawo autorskie zablokuje dostęp do kultury”. Podczas Konferencji poruszone będą najważniejsze zagadnienia
z zakresu prawa autorskiego w kulturze m.in. digitalizacja zbiorów bibliotecznych, rozpowszechnianie
muzealiów w sieci, możliwość rozpowszechniania anonimowych fotografii i wiele, wiele innych zagadnień niezwykle istotnych dla instytucji kultury.
Konferencja ma wymiar praktyczny. Wszyscy prelegenci, z autopsji, znają problemy związane
z digitalizacją zbiorów oraz prezentacją treści na stronach internetowych instytucji kultury.
● Więcej informacji znajduje się na stronie: www.wirtualnakultura.pl
Kontakt:
● Alicja Grzebień - manager ds. konferencji, email: [email protected], tel.: 12 431-08-50, 0 606-750170
● Monika Brzozowska - koordynator ds. merytorycznych, email: [email protected], tel. 502275-823
Źródło: EBiB : Elektroniczna Biblioteka, data dostępu 31.10.2010
1
Informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych
przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
_________________________________________________________________________________________________________________
Z ŻYCIA SEKCJI
Certyfikat Jakości dla Dolnośląskiej Szkoły Wyższej (i jej biblioteki)
Od redaktora. Warto zajrzeć do tekstu Stefana Kubowa z bardzo prostej przyczyny, przed uczelniami
zmiany w sposobie ich działania, a prawdopodobnie zostaną zapisane w ustawie Prawo o szkolnictwie
wyższym (trwa przecież goraca dyskusja w środowisku akademickim). A jednym z głównych elementów
tych zmian to sprawa sposobu oceny kształcenia. Certyfikaty jakości mogą stać się jednym z elementów takiej oceny działania.
Twój Wojciech, redaktor
Od dwóch lat Dolnośląska Szkoła Wyższa realizuje projekt unijny „Jakość
kształcenia potencjałem Dolnośląskiej
Szkoły Wyższej”. Zakłada on m. in.
wdrożenie systemu zarządzania jakością objętego normą ISO 9001.
System ten zakłada przede wszystkim stosowanie się do szeregu zasad (m.in. orientacja na
klienta, podejście procesowe, czyli stosowanie się do standardów jakości na przestrzeni całego procesu
lub procesów wytwarzania i dostarczania produktu, ciągłe doskonalenie, rzeczowe podejście do podejmowania decyzji oraz wzajemne korzyści w kontaktach z dostawcami) oraz posiadanej księgi jakości,
zawierającej opis polityki jakości oraz procedur wraz z towarzyszącymi im i stosowanymi formularzami
a także zasadami prowadzenia dokumentacji działań. A to wszystko w pełnej zgodności z obowiązującym prawem oraz Normą ISO 9001:2008 (nowelizacja w języku polskim 2009).
Sam pomysł wdrożenia systemu pojawił się już wcześniej. W rezultacie w 2000 roku przeprowadzono kilkudniowe szkolenie kadry kierowniczej, dzięki czemu uzyskali oni (w tym niżej podpisany)
status audytorów wewnętrznych. Co dwa lata później poskutkowało tylko obowiązkiem złożenia
oświadczenia lustracyjnego. Ale po uzyskaniu grantu nie było już wyjścia i trzeba było doprowadzić
dzieło do końca.
Należało więc sporządzić opis wszystkich występujących w uczelni procedur, czyli w gruncie
rzeczy opisanie w sposób procesowy tego, co się robiło i robi, przejrzenie i ewentualne zmienienie stosowanych formularzy, a w razie ich braku sporządzenie oraz opracowanie zasad postępowania w razie
wystąpienia niezgodności między zapisami a praktycznymi działaniami lub zajścia sytuacji nieprzewidzianych w procedurach.
W przypadku biblioteki zdecydowano opracowanie jednej procedury będącej sumą opisów poszczególnych powtarzalnych działań. Każdy z pracowników opisał więc to, czym się w bibliotece zajmuje w wyniku podziału zadań lub czym zajmuje się najczęściej. I tak m.in. dyrektorowi przypadł nie tylko proces podejmowania decyzji, lecz także gromadzenie i opracowanie zbiorów, komu innemu wymiana międzybiblioteczna, jeszcze komu innemu prowadzenie ewidencji zbiorów, a jeszcze innemu prowadzenie kasy. Oczywiście, lista tych czynności i jej wykonawców jest dłuższa. A potem nastąpiło jej scalenie we wzajemnych powiązaniach, zebranie i sporządzenie wykazu formularzy. Kosztowało to naprawdę wiele pracy.
Po wdrożeniu systemu dość szybko zarządzono audit wewnętrzny, który przeprowadziła osoba
wynajęta przez uczelnię do przygotowania jej do certyfikacji. Z małymi wyjątkami był to pogrom.
W bibliotece audytor stwierdził brak właściwego oznaczenia gaśnicy, brak apteczki (ogólna na potrzeby
wszystkich jednostek szkoły ulokowanych w jednym budynku nie wystarcza), brak higrometrów oraz
nieznajomość polityki jakości. Należało nie tylko usunąć zauważone usterki, ale i właściwie to udokumentować, czyli wypełnić stosowny formularz – na każdą niezgodność osobno - z wyznaczeniem
sposobu i terminu naprawy oraz osoby za to odpowiedzialnej.
Wtedy dopiero stało się jasne, że to nie przelewki. Tym bardziej, że w czasie pierwszej tury auditu zewnętrznego zostaliśmy zapytani o owe stwierdzone niezgodności i należało je znać oraz wiedzieć,
co potem w tej sprawie poczyniono. Więc przed drugą turą wszyscy nauczyli się polityki jakości, szczegółów procedury, zasad postępowania w razie stwierdzenia niezgodności itp. Wbrew obawom sprowadziła się ona do sympatycznej rozmowy z audytorką. Aczkolwiek w wypowiedziach należało strzec się,
żeby mówić w sposób znamionujący znajomość systemu zarządzania jakością, procedur i dokumentacji. W tym przypadku pomogło także przygotowanie do wglądu publikacji pracowników biblioteki
świadczących o dbaniu o jakość usług już od wielu lat.
Dzień później dowiedzieliśmy się, że zespół audytujący zapowiedział, że wystąpi o nadanie
uczelni Certyfikatu Jakości.
Co nam to daje jako uczelni? Z pewnością prestiż i lepszą pozycję wśród szkół wyższych, gdyż
należymy pod tym względem do nielicznych wyjątków. Da z pewnością przewagę wśród podmiotów
2
Informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych
przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
_________________________________________________________________________________________________________________
ubiegających się o granty państwowe i unijne. Z pewnością ureguluje też zasady zarządzania, kompetencje zarządcze i odpowiedzialność za działania. No i przede wszystkim umożliwi rozliczenia przyznanego grantu.
A co ponadto daje bibliotece? To już widać. Wyraźnie zaznacza jej miejsce w strukturze szkoły,
jasno określa, które organy zarządcze szkoły za co odpowiadają i w jakim trybie, co przydaje się
zwłaszcza wtedy, gdy biblioteka składa w różnych sprawach wnioski do władz uczelni. Bo procedury
obowiązują w bibliotece, ale obowiązują też inne agendy uczelni w ich relacjach z biblioteką. W wielu
sprawach zamiast pisać całe teksty wystarcza wypełnić odpowiedni formularz. A najważniejsze, wszyscy w bibliotece znają dokładnie procedury i rozumieją konieczność literalnego ich przestrzegania. Bo
na jednym audycie się nie kończy.
Należy podkreślić, że procedury nie zostały wydumane za biurkiem, lecz są zapisem tego, co
się sprawdziło w praktyce i służy jakości, tyle, że usystematyzowanym i nie pozwalającym już na dowolność. Podlegającym jednak zmianie, gdy okaże się, że bardziej praktyczne jest inne rozwiązanie.
Należy jednak wtedy je uprawomocnić poprzez zmianę w zapisie, odrzucając zarazem praktykę dotychczasową.
PS. Nad procedurą z większym lub mniejszym zaangażowaniem pracowali wszyscy, ale najbardziej czarną robotę wykonała Ewa Rozkosz, która dokonała jej scalenia, korygowała, uzgadniała z procedurami powstającymi w innych jednostkach uczelni, a w końcu przyjęła status jej opiekunki. Skwituję to tytułem polskiego musicalu „Dziękuję ci, Ewo”.
Stefan Kubów
Źródło: Stefan Kubów, korespondencja nadesłana 29.10.2010
NOWOŚCI WYDAWNICZE
Informacja w Internecie
Informacja w Internecie / Maciej Dutko, Magdalena Karciarz.
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „PWN”, 2010,– 141 s.;
ISBN: 978-83-01-16476-8
W roku 1995 Clifford Stoll obserwując niezwykły wzrost popularności Internetu, wieszczył, że ludzkość wkrótce zatonie w śmietnisku informacji. Nikt
nie przewidział tylko skali tego zjawiska. Dziś bowiem możemy mówić nie tylko o śmietnisku informacji, ale o śmietnisku komunikacji w ogóle.
Ta książka ma być „kołem ratunkowym”, a jednocześnie „kursem
pływania” dla ludzi, którzy nie chcą utonąć w potopie internetowych treści,
ale ujarzmić je i efektywnie wykorzystać. Jak rzekł Jacob Nielsen jedyną stałą
cechą Internetu jest jego zmienność (dodajmy: zmienność treści, ale i formy).
Dlatego efektywne korzystanie z jego zasobów zależy od znajomości źródeł i umiejętności strategicznego
poruszania się w dynamicznej sieci informacji. Tę wiedzę dostarcza niniejsza publikacja.
Maciej Dutko, Magdalena Karciarz
Spis treści: http://www.ksiegarniaekonomiczna.com.pl/modules.php?name=Sklep&plik=lista&nazwa=opis&nr_katal=9788301164768&spisTR=1&s
tore_id=2
Zamówienia realizuje: księgarnia internetowa Wydawnictwa Naukowego „PWN”, dokument online:,
http://ksiegarnia.pwn.pl/produkt/73165/informacja-w-internecie.html, data dostępu 23.10.2010
Kilka słów o...
Wydawnictwo Naukowe PWN uruchomiło serię publikacji popularnonaukowych dla użytkowników Internetu. Seria nie ma nazwy, wszystkie wydane w niej książki maja tylko podobne okładki i, oczywiście, format. Ostatnio ukazały się w niej Copywriting internetowy, Domeny internetowe (obie autorstwa
Macieja Dutki) oraz Informacja w Internecie tegoż autora we współpracy z Magdaleną Karciarz. Jak
widać, jedne z nich adresowane są do wybranych grup zawodowych, inne dla ogółu zainteresowanych.
Do nich należy z pewnością ta ostatnia. Z paru powodów powinna ona zainteresować bibliotekarzy Uczy ona bowiem, jak efektywnie wykorzystać Internet do wyszukiwania informacji. Autorzy
krok po kroku wprowadzają czytelników w świat zasobów informacyjnych funkcjonujących
w cyberprzestrzeni, uczą dochodzenia do nich, selekcjonowania oraz niezbędnego czasem krytycyzmu
co do ich treści. A przy okazji obalają niektóre mity lub stereotypy.
Książkę otwiera rozdział poświęcony Wikipedii, wokół której narosły mity o jej braku wiarygodności, szczególnie na tle encyklopedii drukowanych pod szyldem renomowanych wydawnictw. Autorzy
3
Informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych
przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
_________________________________________________________________________________________________________________
przekonująco dowodzą nie tylko licznych przewag Wikipedii (aktualność, np. dzień po śmierci reżysera
filmowego Andrzeja Konica już można było znaleźć o tym informację, wielość haseł przewyższająca najobszerniejsze encyklopedie „papierowe”, możliwość dalece prostszego i efektywnego wyszukiwania informacji itd.), ale i wskazują, jak wiele się czyni dla zapewnienia encyklopedii wiarygodności. Oczywiście, nie znaczy to, że Wikipedię należy traktować całkowicie bezkrytycznie. Autorzy sugerują - podobnie jak w korzystaniu z innych źródeł informacji - żeby na wszelki wypadek porównywać treść haseł
z innymi źródłami. W każdym razie po lekturze tego rozdziału wiadomo powinno być, że korzystanie
z Wikipedii i powoływanie się na nią, zwłaszcza do celów użytkowych jest całkowicie uprawnione.
Więcej krytycyzmu powinniśmy zdaniem autorów zachować w stosunku do takich źródeł informacji jak strony WWW, fora społecznościowe czy blogi. Oczywiście informacje zawarte na jednych
z nich mogą być bardziej wiarygodne, inne mniej. Dlatego autorzy podali tu kilka zasad (poznaj źródła
informacji i strategie wyszukiwawcze, stosuj zasadę potrójnej weryfikacji danych, treści generowane
społecznie potwierdzaj w Internecie „tradycyjnym”, stosuj zasadę ograniczonego zaufania) oraz kryteriów oceny wiarygodności (własności witryny, jej autorytetu, trwałości serwisu oraz jego „cytowalności”).
Kolejny rozdział poświęcony został prawu autorskiemu, wyłożonemu tu w sposób wyjątkowo
przystępny. Jego znajomość pozwoli nie tylko na właściwe podejście do zawartych w Internecie informacji, ale przede wszystkim na uniknięcie kolizji z prawem w razie korzystania z nich oraz umieszczania w Sieci własnych tekstów. Znajdujące się tu rady i wyjaśnienia z pewnością pomogą bibliotekarzom
rozwiać wiele wątpliwości związanych z zapewnieniem użytkownikom dostępu do elektronicznych źródeł informacji.
W tym samym rozdziale, zapewne ze względu na różnorodność rozwiązań dotyczących własności intelektualnej, znaleźć można ważne informacje dotyczące dostępu do źródeł typu Open Access, co
pociąga za sobą daleko idące konsekwencje co do możliwości czynienia z nich różnorodnego użytku.
Jedne można bowiem tylko czytać, inne także komentować, a do jeszcze innych wprowadzać własne
uzupełnienia.
Im dalej posuwamy się w lekturze książki, tym bliżej spraw najbliższych dla bibliotekarzy, ale
też i bardziej im znanych z codziennej praktyki. Kolejny rozdział dotyczy bowiem eksplozji informacji,
ich typologii oraz metod ułatwiania sobie ich wyszukiwania w Internecie. Z tymi uwagami koresponduje rozdział poświęcony narzędziom wyszukiwawczym w Internecie, czyli wyszukiwarkom, multii metawyszukiwarkom (znajdziemy tu dość wyrazisty dowód przewagi Google nad innymi wyszukiwarkami, gdy idzie o jej efektywność i relewantność), katalogom, portalom i wortalom, encyklopediom
i słownikom, bazom danych i e-czasopismom. W tej konwencji także katalogi biblioteczne (lojalne
i centralne) zaliczone zostały do baz danych. Oczywiście, czytelnik znajdzie tu wiele cennych wskazówek, jak się tymi urządzeniami posługiwać.
Bardzo praktyczny wymiar ma rozdział poświęcony bardzo bliskim bibliotekarzom (ale już nie
użytkownikom bibliotek) strategiom wyszukiwawczym w Internecie: od sformułowania tematu, przez
sporządzenie listy słów kluczowych po wybór narzędzia wyszukiwawczego i jego zastosowanie. Autorzy
wskazują przydatność bibliotek nie tylko jako zasobów informacji, lecz przede wszystkim jako miejsca,
gdzie można uzyskać wszechstronną pomoc w ich wyszukaniu w ich własnych zasobach
i w cyberprzestrzeni.
Książkę kończy dodatek w postaci zestawienia najbardziej przydatnych w wyszukiwaniu informacji wyszukiwarek i multiwyszukiwarek, katalogów internetowych, portali i wortali, encyklopedii,
słowników, baz danych (z podziałem na rodzaje), serwisów Open Access, bibliotek cyfrowych i baz komercyjnych.
Jest to publikacja wybitnie popularnonaukowa, adresowana do wszystkich, którzy traktują Internet jako źródło informacji, a nie rozrywki. Powinna znaleźć się więc wśród lektur studentów
i badaczy, nauczycieli i uczniów, ludzi biznesu oraz wszystkich, którzy chcą efektywnie wzbogacać
swoją wiedzę o świecie. Powinna więc trafić do bibliotek i stać się lekturą samych bibliotekarzy,
zwłaszcza tych, którzy traktują Internet i technikę komputerową bez szczególnej fascynacji, i co za tym
idzie dość powierzchownie podchodzących do jego potencjału jako zasobu informacji i dostępu do nich.
Tym bardziej, że napisana jest językiem prostym, oszczędnie dozującym terminy fachowe, a lekturze
pomagają liczne ilustracje, zestawienia i przykłady.
Przyda się im ona także jako zbiór uporządkowanych informacji przydatnych w kształceniu
użytkowników. Książkę należy czytać mając przed sobą komputer, gdyż można wtedy na bieżąco
sprawdzać i weryfikować podane w niej informacje, a gdy trzeba, to poznawać nowe, nieznane dotąd
możliwości i narzędzia wyszukiwawcze.
Nie mogę ukryć satysfakcji, że strategia w zarządzaniu polegająca na zatrudnianiu ambitnych
i uzdolnionych bibliotekarzy, inspirowaniu aktywności naukowej oraz stwarzaniu im możliwości
twórczego i osobistego rozwoju przynosi owoce.
Stefan Kubów
4
Informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych
przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
_________________________________________________________________________________________________________________
INFORMACJE DLA FACHOWCÓW
Ludzie książki, którzy odeszli: pożegnania przed Świętem Zmarłych
W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy pożegnaliśmy wielu ludzi książki – pisarzy i poetów, wydawców
i ludzi mediów. Przed Świętem Zmarłych przypomnijmy ich jeszcze raz i przez chwilę o nich pomyślmy.
● 8 stycznia zmarł w wieku 70 lat Mieczysław Szyszko, emerytowany pracownik Biblioteki Narodowej,
wpierw Sekretariatu Organizacyjnego, następnie pełnomocnik dyrektora Biblioteki. Przez wiele lat był
dyrektorem Biura Zarządu Głównego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
● 10 lutego 2010 zmarła Elżbieta Majcherczyk, która w roku 2005 razem z Katarzyną Grocholą założyła Wydawnictwo Autorskie. Wcześniej przez wiele lat kierowała pionem promocji w wydawnictwie Prószyński i S-ka, gdzie wypromowała wielu rodzimych autorów literatury popularnej. W 2007 roku założyła kolejną oficynę o nazwie Bliskie, której celem miała być promocja polskich autorów.
● 11 marca zmarł w wieku 94 lat Tadeusz Kosmala, wieloletni dyrektor i naczelny redaktor wydawnictwa Wiedza Powszechna, kombatant i żołnierz AK.
● 21 marca w Maisons-Laffitte pod Paryżem zmarł w wieku 88 lat Henryk Giedroyć, brat Jerzego Giedroycia, założyciela paryskiej „Kultury”. Przez blisko pół wieku – od 1952 do 2000 roku – odpowiadał
za organizację prenumeraty i dystrybucję wydawnictw Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte. Od
2003 roku był kierownikiem Instytutu Literackiego.
● 22 marca we Wrocławiu zmarł Ignacy Rutkiewicz, dziennikarz, człowiek mediów. W roku 1958 był
współzałożycielem miesięcznika „Więź”. Od 1961 roku związany był z miesięcznikiem „Odra”, którego
redaktorem naczelnym został z wyboru redakcji w roku 1982. W latach 1990-1994 był prezesem
i redaktorem naczelnym Polskiej Agencji Prasowej, a następnie współpracował z Telewizją Polską.
W latach 1994-1995 był prezesem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.
● 23 marca zmarła Danuta Mieszkowska, pracownik Instytutu Programów Szkolnych, Ministerstwa
Oświaty i Wychowania, Państwowego Instytutu Wydawniczego, Ministerstwa Edukacji Narodowej,
a ostatnio Kuratorium Oświaty. „Wielką kompetencję łączyła z oddaniem sprawy edukacji, życzliwością
5
Informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych
przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
_________________________________________________________________________________________________________________
dla autorów i wydawców podręczników, zawsze z wielką kulturą mediując w trudnych sprawach”, czytamy w nekrologu podpisanym przez Sekcję Wydawców Edukacyjnych Polskiej Izby Książki.
● 30 marca w wieku 77 lat zmarł Krzysztof Teodor Toeplitz, publicysta i autor książek. W latach 19941998 był redaktorem naczelnym tygodnia „Wiadomości Kulturalne”. Był też felietonistą „Przeglądu”
i ”Trybuny”. Stworzył scenariusz wielu filmów, w tym jednego z najbardziej popularnych seriali –
„Czterdziestolatka”.
● 9 kwietnia w wieku 88 lat zmarła Monika Warneńska, pisarka i autorka reportaży.
● 10 kwietnia w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem 10 kwietnia wśród niemal stu ofiar wielkiej tragedii zginęły również osoby związane z naszym środowiskiem:
Krystyna Bochenek (ur. 1953), od 2007 roku wicemarszałek Senatu, twórczyni i wieloletnia
organizatorka ogólnopolskiego Dyktanda, narodowej klasówki z ortografii.
ks. Roman Indrzejczyk (ur. 1931), prezydencki kapelan, ale też i poeta. Opublikował - tylko
dzięki zdecydowanej pomocy parafian – kilka tomików wierszy, gdyż sam nie przywiązywał do
ich druku wielkiego znaczenia.
ks. Józef Joniec SP (ur. 1959), twórca Stowarzyszenia „Parafiada”, wydał antologię poezji dla
dzieci „Mów do mnie wierszem”. Jego ostatni list został opublikowany 9 kwietnia w naszym
portalu.
Tomasz Merta (ur. 1965), historyk myśli politycznej i publicysta, od 4 listopada 2005 roku
podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego i generalny konserwator zabytków.
Andrzej Przewoźnik (ur. 1963), od 1992 roku sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk
i Męczeństwa. Absolwent historii na Uniwersytecie Jagiellońskim, autor wielu publikacji
i artykułów o charakterze naukowym oraz redaktor naczelny historycznego czasopisma „Niepodległość”.
ks. prof. Ryszard Rumianek (ur. 1947), od pięciu lat rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana
Wyszyńskiego, profesor biblistyki i pasjonat ksiąg biblijnych, organizator pielgrzymek do Ziemi
Świętej. Opublikował wiele książek i artykułów biblijnych.
Arkadiusz „Aram” Rybicki (ur. 1953), polityk, działacz społeczny i samorządowy, od 2005 roku
poseł na Sejm. Był legendą opozycji na Wybrzeżu. W latach osiemdziesiątych pracował w Bibliotece Gdańskiej PAN, a także w redakcji „Przeglądu Katolickiego”. Od 1999 do 2001 był
podsekretarzem stanu w ministerstwie kultury i dziedzictwa narodowego odpowiedzialnym za
współpracę z zagranicą i integrację europejską. W tym czasie nadzorował przygotowania do
polskiego wystąpienia na Targach Książki we Frankfurcie w 2000 roku jako gościa honorowego.
● 13 kwietnia zmarła Anna Semkowicz-Holt, dziennikarka, „głos i serce radiowej Trójki”, jak napisano
w nekrologu. Miała 63 lata. – Zajęła stałe miejsce w historii najnowszej polskiej kultury, miała niezwykłe wyczucie dźwięku i ciszy. Była ciepła, serdeczna, otwarta i taka ją pamiętamy. Była jedną z najwybitniejszych dziennikarzy radia i telewizji. Przez 30 lat słyszeliśmy jej głos, podejmowała ważny temat
miejsca inteligencji w okresie transformacji – powiedział ks. prałat Wisław Al. Niewęgłowski podczas
liturgii pogrzebowej.
● 28 kwietnia w Konstancinie-Jeziornej zmarła Stefania Grodzieńska, pisarka, felietonistka, aktorka.
Miała 96 lat, nazywano ją Pierwszą Damą Polskiego Humoru, była znakomita tancerką i aktorką estradową, a następnie felietonistką i autorkę kilkunastu książek.
● 29 kwietnia w Warszawie zmarł Ryszard Matuszewski, historyk literatury, krytyk i tłumacz. Miał 96
lat. Był jedną z najbardziej wpływowych osobistości polskiej krytyki literackiej, do ostatnich lat, mimo
zawansowanego wieku, aktywnie uczestniczył w życiu kulturalnym.
● 16 maja w wieku 79 lat zmarła Barbara Dębiec-Kalinowska, redaktor, kierownik redakcji i zastępca
redaktora naczelnego w Wydawnictwie Spółdzielczym w latach 1962-1990. Zasłużony członek Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek (od 1964 roku), członek zarządu głównego oraz sekretarz generalny (1991-1992) tej organizacji.
● 12 czerwca zmarł Jerzy Stefan Stawiński, pisarz, autor scenariuszy filmowych i słuchowisk radiowych, reżyser filmów fabularnych, współtwórca największych sukcesów polskiej szkoły filmowej. 1 lipca skończyłby 89 lat. - Człowiek o pięknym życiorysie, w środowisku filmowym cieszył się niekwestionowanym uznaniem i autorytetem – napisała w nekrologu Agnieszka Odorowicz, dyrektor Polskiego
Instytutu Sztuki Filmowej.
● 26 września w wieku 78 lat zmarła Wiesława Czapińska, krytyk filmowy, wieloletnia dziennikarka
tygodnika „Ekran”. Napisała m.in. biografię Poli Negri, przewodnik „Magiczne miejsca literackiej Europy” oraz fundamentalny tom szkiców: „Wielcy artyści Trzeciej Rzeszy”.
● 1 października w Poznaniu w wieku 94 lat zmarł prof. Gerard Labuda, jeden z najwybitniejszych historyków średniowiecza, wychowawca wielu pokoleń polskiej młodzieży i wieloletni rektor Uniwersytetu
im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
6
Informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych
przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
_________________________________________________________________________________________________________________
● 4 października w Warszawie zmarła w wieku 79 lat redaktor Eugenia Krzemińska-Niemiec, wydawca
i dziennikarka specjalizująca się w problematyce technicznej, która przez 33 lat pracowała
w Wydawnictwie Arkady, gdzie była ostatecznie zastępcą redaktora naczelnego. Aktywnie uczestniczyła
w działaniach sekcji wydawców Duszpasterstwa Środowisk Twórczych w Warszawie.
● 11 października zmarła Hanna Kuryłowicz, wdowa po wybitnym tłumaczu Jerzym Kuryłowiczu
i matka Andrzeja Kuryłowicza, właściciela wydawnictwa Albatros z Warszawy. Była chemikiem i blisko
współpracowała z mężem w jego pracy translatorskiej. Andrzej Kuryłowicz, który po 2003 roku po
śmierci ojca ufundował nagrodę dla tłumaczy jego imienia, obecnie postanowił, że nagroda będzie Nagrodą Jerzego i Hanny Kuryłowiczów.
● 14 października zmarł nagle Henryk Pawłowski, wieloletni szef produkcji Spółdzielni Wydawniczej
Czytelnik. - Był człowiekiem pracy, dobrym dla ludzi – wspominał go Marek Żakowski, prezes Czytelnika. (fran)
Źródło: Rynek.Książki.pl, data dostępu 29.10.2010
HAL - bardzo śliczne francuskie archiwum, baza depozytowa...
L'archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est destinée au dépôt et à la diffusion d'articles scientifiques
de niveau recherche, publiés ou non, et de thèses, émanant des établissements d'enseignement et de
recherche français ou étrangers, des laboratoires publics ou privés.
HAL is a multi-disciplinary open access archive for the deposit and dissemiation of scientific
research papers, whether they are published or not, and for PhD dissertation. The documents may
come from teaching and research institutions in France or abroad, or from public or private research
centers.
Polecam francuskie archiwum prac naukowych dostępne w systemie open-access: HAL
http://hal.archives-ouvertes.fr/. Archiwum jest naprawdę bardzo bogate! - zawiera głównie (lecz nie
tylko) artykuły autorów francuskich, pracujących we Francji, artykuły z czasopism wydawanych we
Francji etc.
Z pozdrowieniami,
Monika Bartosińska
Instytut Fizyki Molekularnej PAN, Biblioteka
ul. Smoluchowskiego 17, 60-179 Poznan
www.ifmpan.poznan.pl/Library/biblioteka.htm
Źródło: Lista dyskusyjna pracowników informacji naukowej bibliotek szkół wyższych [email protected], korespondencja nadesłana 27.10.2010
Cztery miesiące okresu przejściowego?: 5-proc. VAT na książki od maja
„Dostawa książek i broszur drukowanych do końca kwietnia 2011 roku będzie objęta zerową stawką
VAT. Czasopisma specjalistyczne będą mogły korzystać z tej stawki do końca lutego przyszłego roku” –
informuje „Dziennik Gazeta Prawna„ (wydanie z 26 października 2010 roku).
Gazeta powołuje się na zmiany, które mają pojawić się w projekcie rozporządzenia ministra finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
Jak czytamy, jednym z warunków stosowania w okresach przejściowych zerowej stawki będzie
posiadanie dokumentacji potwierdzającej, że książki zostały przekazane do dystrybucji przed 1 stycznia 2011 roku.
Przypomnijmy, że przedstawiciele branży wydawniczej opowiadają się za wprowadzeniem minimum półrocznego okresu przejściowego.
Cały artykuł znajdziesz tutaj >>>:
http://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/461054,ksiazki_podrozeja_dopiero_od_maja_a_nie_juz_od_st
ycznia.html, artykuł z 26.10.2010
Źródło: Rynek.książki.pl, data dostępu 27.10.2010
7
Informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych
przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
_________________________________________________________________________________________________________________
Health Information Literacy
W dyskursie prowadzonym w kręgu badaczy oraz praktyków edukacji informacyjnej (utrzymanej
w nurcie Information Literacy) wyłania się istotny społecznie problem niedostatku kompetencji informacyjnych społeczeństwa w zakresie informacji zdrowotnej. Naturalnie istnieją standardy kształcenia
umiejętności artykułowania problemu wyszukiwawczego, wyszukiwania, ewaluacji i organizacji informacji na tematy związane ze zdrowiem, jednakże są one adresowane (a raczej praktycznie wykorzystywane) do studentów i pracowników uczelni medycznych oraz osób zajmujących się zawodowo problematyką medyczną. Z wypowiedzi tychże badaczy wnioskować można, że na świecie funkcjonuje niewiele przedsięwzięć (prowadzonych systematycznie) na rzecz polepszenia wiedzy o dostępie do wiarygodnej
informacji na temat zdrowia, umiejętności odczytywania (tj. rozumienia) treści komunikatów tworzonych przez pracowników zdrowia, a także - co nie mniej istotne - na rzecz zwiększenia zainteresowania
informacją na temat zdrowia.
Ta tematyka była przedmiotem spotkania uznanych badaczy zjawiska Information Literacy
(Sheila Webber, Department of Information Studies at the University of Sheffield, Esther Grassian,
UCLA College Library), bibliotekarzy uczelni medycznych oraz innych bibliotekarzy zainteresowanych
edukacją w wirtualnym świecie. Spotkanie odbyło się w Second Life, na wyspie InfoLit Island należącej
do University of Sheffield.
SLURL InfoLit Island: http://slurl.com/secondlife/Infolit%20iSchool/46/28/21.
Podczas spotkania poinformowano uczestników o rozpoczęciu badań poziomu umiejętności informacyjnych (w zakresie informacji zdrowotnej) w Second Life. Są one uzupełnieniem badań prowadzonych w rzeczywistym świecie. Ich wartością jest możliwość dokonania porównania wyników, a także
wskazania innym edukatorom ścieżki działania badawczego. Ankieta dostępna za pośrednictwem
klienta Second Life włączona została w wirtualną ekspozycję poświęconą Health Information Literacy.
Istotnym punktem programu było ustalenie kierunku działań na rzecz promocji Health Information Literacy w środowisku bibliotekarskim. Można więc spodziewać się, że zimowe lub wiosenne
konferencje amerykańskie i/lub brytyjskie (dyskurs nt. Information Literacy najprężniej rozwija się
w krajach anglosaskich), a może także i w innych krajach, przyniosą nowe informacje na ten temat.
Uwaga! Ekspozycja Health Information Literacy jest dostępna dla każdego kto zainstaluje bezpłatną aplikację do połączenia ze światem Second Life, założy konto (również bezpłatnie) i odwiedzi
wyspę InfoLit Island.
Źródło: Alfabetyzacja informacyjna, data dostępu 22.10.2010
Europejska Stolica Kultury bez książek? To możliwe
Miasto ostro tnie wydatki na biblioteki publiczne, z których korzystają tysiące warszawiaków. Przeczytaj list wzburzonego pracownika jednej z bibliotek
Wasza (a również i moja) gazeta dużo miejsca poświęca kulturze. Literaturze i konkretnym książkom.
Alarmowaliście, że Polacy nie czytają, i pisaliście, jak negatywnie może się to odbić na rozwoju społeczeństwa. Była też wspaniała akcja "Cała Polska czyta dzieciom". Miesiąc temu pojawił się zaś optymistyczny wywiad z ministrem kultury, z którego można wywnioskować, że tragedii nie ma, a VAT na
książki bibliotekom wyjdzie na dobre, bo być może kwotę uzyskaną z VAT-u uda się przeznaczyć na
zakup nowości.
Weźmy Warszawę, stolicę europejskiego państwa, być może przyszłą Europejską Stolicę Kultury. Z powodu cięć budżetowych mieszkaniec tego miasta nie odwiedzi swoich ulubionych bibliotek, bo
zostaną zamknięte, a w tych, które pozostaną, nie znajdzie poszukiwanych książek, bo ile ich można
do biblioteki kupić za kilkaset złotych miesięcznie? Nie pożyczysz, szanowny warszawiaku, ulubionego
filmu i nie posłuchasz ulubionej muzyki, bo na to już zupełnie nie ma pieniędzy.
A prasa? Biblioteki zawsze były miejscem, w którym czytało się bądź wypożyczało dzienniki,
tygodniki, miesięczniki. Teraz, szanowny podatniku, w niektórych placówkach dostaniesz pięć tytułów
do wyboru, a w niektórych żadnego. To nie jest problem - to jest tragedia.
Szanowni decydenci zapewne myślą sobie: a któż chodzi do tych bibliotek, to już przeżytek.
Otóż mylą się. Podam kilka przykładów z mojego podwórka, tzn. z jednej z wielu warszawskich bibliotek: * 3897 zarejestrowanych czytelników, * 67.338 wypożyczonych książek, * 34.969 osób przyszło do
biblioteki w ciągu roku.
To są dane z ubiegłego roku, w obecnym jest podobnie. Proszę pomyśleć: odwiedziło nas prawie 35 tys. osób, wypożyczyliśmy 67 tys. książek. A jesteśmy tylko jedną z warszawskich filii bibliotecznych. Jak się poczują te tysiące czytelników, płacących podatki na kulturę również, którym będziemy musieli powiedzieć, że władza na książki pieniędzy nie daje i proponuje, żeby je sobie po prostu
kupili? Jedynym naszym orężem są kartki przy wyborczych urnach.
8
Informator Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych
przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
_________________________________________________________________________________________________________________
W wydanym niedawno wywiadzie rzece Umberto Eco przekonuje: "Nie myśl, że książki znikną".
Na pewno znikną w Warszawie, być może Europejskiej Stolicy Kultury.
Roman Cieśliński
bibliotekarz
Źródło: Gazeta.Warszawa, data dostępu 30.11.2010
____________________________________________________________________________________________________
Od redaktora
Zajrzyj koniecznie na stronę internetową naszej Sekcji: http://biblioteka.wsbnlu.edu.pl/isbn/, którą redaguje Krzysztof Kolba z Biblioteki Wyższej Szkoły
Biznesu - National Louis University w Nowym Sączu.
Prośba o wzajemność... Będę wdzięczny niezmiernie za aktywne redagowanie
naszego elektronicznego informatora, czyli o nadsyłanie informacji:
o o planowanych konferencjach i seminariach naukowych (wraz z adresem
strony internetowej);
o o spotkaniach metodycznych i warsztatowych;
o o nowościach wydawniczych (będę wdzięczny za elektroniczną wersje okładki oraz spisu treści), o sposobie ich bezpłatnego pozyskania lub
o warunkach zakupu;
o o zakończonych badaniach naukowych, w tym o zakończonych przewodach
doktorskich;
o o innych faktach, które można zamieścić w kronice dokumentującej działalność naukowobadawczą bibliotek niepaństwowych szkół wyższych.
Zapewniam rozpowszechnienie informacji w formie niniejszego informatora Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich – ISBNik. Serdecznie dziękuję i pozdrawiam
Wojciech Rozwadowski
Adres redakcji ISBNika. Redaktor: Wojciech Rozwadowski. Biblioteka
Wyższej Szkoły Organizacji Turystyki i Hotelarstwa, ul. 17 Stycznia
32, 02-148 Warszawa, tel. 22 576.46.15, fax 22 576.47.37, email.
[email protected] * [email protected]. Stale współpracują: Stefan Kubów (Biblioteka Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu); Ryszard Turkiewicz –
emeRyTowany starszy kustosz z Wrocławia; Henryk Hollender (Biblioteka Wyższej szkoły Handlu i
Prawa im. Ryszarda Łazarskiego), Barbara Zieleniecka (Biblioteka Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu).
Redaktor „ISBNika – informatora Sekcji Bibliotek Niepaństwowych Szkół Wyższych przy Zarządzie
Głównym Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich” dokłada wszelkich starań, aby nie rozsyłać niechcianej poczty. Uprzejmie informujemy, iż Państwa adres email został pozyskany bezpośrednio z Państwa
strony internetowej lub z oficjalnych i ogólnie dostępnych baz danych i w związku z tym, w myśl art.10
par.2 Ustawy z dnia 18 lipca 2002 roku, o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. 2002
144.1204) niniejszy email nie stanowi przesyłki mającej znamiona spamu. Jeżeli jednak nie życzycie
sobie Państwo dalszych informacji na temat naszej oferty prosimy o odpowiedź z NIE w tytule.
9