Rolnicze gRupy pRoducenckie szansą Rozwoju mazowieckiego

Transkrypt

Rolnicze gRupy pRoducenckie szansą Rozwoju mazowieckiego
Rolnicze grupy
producenckie
szansą rozwoju
mazowieckiego
rolnictwa
wydanie III
Mazowsze 2009
Spis treści
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych ��������������������� 3
I.
Grupy producentów na Mazowszu ������������������������������������������������������������������������������ 5
II. Organizacja grup producentów ��������������������������������������������������������������������������������� 17
III. Zasady tworzenia grup producentów rolnych������������������������������������������������������� 22
IV. Zasady tworzenia grup i organizacji producentów owoców i warzyw���������� 25
V. Rejestracja firmy w Krajowym Rejestrze Sądowym ���������������������������������������������� 27
VI. Umowa członkowska������������������������������������������������������������������������������������������������������� 29
VII. Procedury ubiegania się o decyzję administracyjną marszałka województwa������������������������������������������������������������������������������������������������ 31
VIII. Pomoc finansowa dla grup producentów rolnych������������������������������������������������ 37
IX. Pomoc finansowa dla wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 42
X. Kontrola rolniczych grup producenckich ���������������������������������������������������������������� 49
XI. Działania Samorządu Województwa Mazowieckiego wspomagające proces rozwoju grup producentów rolnych������������������������������������������������������������ 49
XII. Bezpieczeństwo i jakość żywności������������������������������������������������������������������������������ 51
Rolnik – producent na współczesnym
rynku produktów rolnych
Wprowadzone w Polsce z początkiem lat 90. nowe zasady gospodarki rynkowej
otworzyły nasz kraj na rzeczywistość wysokokonkurencyjnej gospodarki światowej
i dokonały znaczących zmian w otoczeniu polskiego rolnika, sadownika, warzywnika. Okazało się, że nasze indywidualne małe i średnie gospodarstwa, których w kraju jest
najwięcej, nie znajdują stałych odbiorców na wyprodukowane towary, a rentowność
ekonomiczna tych gospodarstw jest niska.
Do najważniejszych przyczyn takiego stanu rzeczy należy zaliczyć duże rozdrobnienie gospodarstw, niejednolitość dużych partii towaru, sezonowość i anonimowość
sprzedaży produktów rolnych, brak promocji oraz wzrastający udział importu jako
konkurencji zorganizowanej.
Aby nie pozostawać bez reakcji wobec rosnących wymagań konsumentów oraz
odbiorców hurtowych, rolnicy muszą dostosować się do obowiązujących zasad organizacji rynku i podjąć działania mające na celu sprostanie narastającej konkurencji
europejskiej i światowej.
Jednym z elementów pozwalających na ograniczenie bądź zniwelowanie tej niekorzystnej sytuacji jest zrzeszenie się rolników w grupy producentów. Organizowanie
się rolników, ogrodników i sadowników to również możliwość pozyskania środków
finansowych na pokrycie kosztów funkcjonowania oraz rozwoju grup producentów
z budżetu krajowego i Unii Europejskiej.
Stopień zorganizowania polskich producentów jest bardzo niski, w głównych produktach rolnych i ogrodniczych waha się na poziomie 3-4 proc., nie licząc producentów mleka, gdzie sięga 74-80 proc. Tymczasem w Unii Europejskiej, gdzie dominują
gospodarstwa rodzinne, proces ten jest bardzo zaawansowany i około 80 proc. produktów rolnych trafia na rynek poprzez organizacje producentów.
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
I. Grupy producentów na Mazowszu
Województwo mazowieckie jest największym województwem w kraju i jednocześnie największym skupiskiem ludności rolniczej. Pod względem liczby gospodarstw
rolnych mazowieckie zajmuje drugie miejsce w kraju. Natomiast po względem wielkości gospodarstw –10 (przeważają gospodarstwa do 5 ha). Gospodarstw produkujących na rynek jest ponad 164 tys., co stanowi ok. 60% ogólnej ich liczby.
Rozproszenie produkcji, niewielka powierzchnia gospodarstw oraz niski poziom
opadów nie sprzyjają intensywnej produkcji rolniczej i są czynnikami mającymi negatywny wpływ również na tempo rozwoju rolniczych organizacji gospodarczych.
Mimo tych barier, w województwie mazowieckim istnieje rozwinięta produkcja
warzyw np: cebuli, kapusty, marchwi, pomidorów, ogórków, papryki oraz produkcja
sadownicza np: jabłek, wiśni, malin, truskawek. Zagłębie grójecko-wareckie jest nazywane „największym sadem w Europie”, a wysokie walory smakowe i aromatyczne
spowodowały, że koncentrat wytwarzany z tamtejszych jabłek uszlachetnia soki owocowe produkowane w wielu krajach Unii Europejskiej i w USA.
Wspieranie i rozwijanie wszelkich działań zmierzających do aktywizacji producentów rolnych, do podejmowania wspólnych działań na rynku oraz popularyzujących
rodzimą produkcję rolniczą jest ważnym elementem strategii rozwoju województwa
mazowieckiego i ma na celu podniesienie dochodów rolników i producentów rolnych poprzez poprawę ilości, jakości i koncentracji produkcji w ich gospodarstwach
i przedsiębiorstwach.
Z dniem 1 stycznia 2006 r. kompetencje związane z rejestracją grup producentów
rolnych zostały przekazane marszałkom województw.
Aktualnie w województwie mazowieckim są zarejestrowane 59 grupy producenckie i 1 organizacja producentów owoców i warzyw, zrzeszające ponad 1000 rolników
oraz producentów owoców i warzyw. Stanowi to 0,55 proc. rolników posiadających
gospodarstwa towarowe.
Dane te wskazują, że mimo korzystnych regulacji prawnych, wieloletnich działań
Samorządu Województwa Mazowieckiego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa, Ośrodków Doradztwa Rolniczego oraz możliwości korzystania z wsparcia
finansowego, stopień zorganizowania się rolników i udział produkcji w grupach jest
bardzo niski, pomimo że członkami rolniczych organizacji producenckich mogą być
wszyscy rolnicy posiadający tzw. gospodarstwa towarowe (produkujący na rynek).
4
Zrzeszenie Producentów Zrzeszenie
Owoców i Warzyw
„PERFEKT”
Stowarzyszenie Produ- Stocentów Trzody Chlewnej warzyszenie
„BRU-MOCH” w Brudzeniu Dużym
Grupa „BIAŁUTY” Sp. z o.o.
Grupa Producentów
Sp. z o.o.
Trzody Chlewnej „CHOTTUCZ” Sp. z o.o.
3
4
5
6
trzoda chlewna
Grupa produktów
Sp. z o.o
trzoda chlewna
żywa, mięso
wieprzowe:
świeże, chłodzone,
mrożone
ziemniaki świeże
lub chłodzone
– odmiany
przemysłowe
trzoda chlewna
żywa, mięso
wieprzowe:
świeże,chłodzone
i mrożone
owoce i warzywa
Spółdzielnia mleko krowie
Spółdzielnia Producentów Mleka „MUĆKA”
2
Forma
prawna
Zrzeszenie
Podlaskie Zrzeszenie
Producentów Trzody
Chlewnej
Nazwa Grupy
1
L.p
Andrzej Kisielewski – Prezes
Zarządu
Aneta Strzeszewska – Członek
Zarządu
Romuald Kocęba – Prezes Zarządu
Sebastain Malewski – Wiceprezes
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
Paweł Tchórzewski – Prezes Zarządu Dariusz Księżopolski – Wiceprezes
Zarządu
Janina Radzikowska – Skarbnik
Janusz Lech – Członek Zarządu
Janusz Krasnodębski – Członek
Zarządu
Wiesław Kownacki – Prezes Zarządu
Józef Mirosław Szadkowski –
Członek Zarządu
Tadeusz Pepłowski – Członek
Zarządu
Grzegorz Badowski – Prezes
Zarządu
Artur Czernek – Wiceprezes Zarządu
Robert Paweł Prokop – Sekretarz
Piotr Kostrzewa – Prezes Zarządu
Dariusz Przedpełski – Wiceprezes
Marian Gajewski – Członek Zarządu
Chotycze 82 D
08-200 Łosice
Białuty 34 05-870 Błonie
Brudzeń Duży
153 09-414
Brudzeń Duży
Zaborów 4 05-622 Belsk
Duży
Łebki Wielkie 25
06-456 Ojrzeń
Karowa 9
08-110 Siedlce
Adres siedziby
tel./fax.(025) 63262-39
tel./ fax
Łosice
W-wski
Zach.
Płock
Grójec
tel. (083) 357 14 68
tel. (022) 725 51 52
tel. (024) 260 41 12
tel. (048) 661-17-35
Ciechanów tel. (023) 671-80-31
Siedlce
Powiat
[email protected]
biuro@grupabialuty.
pl strzeszewska.aneta@
interia.pl
[email protected]
[email protected]
[email protected]
strona www/ e-mail
Wykaz Grup Producenckich w Województwie Mazowieckim według stanu na dzień 30.10.2009 r.
GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
5
6
Spółdzielnia Producentów Zbóż „CERES”
Drobiarska Grupa Produ- Sp. z o.o.
cencka Sp. z o.o.
Okręgowa Spółdzielnia
Mleczarska w Płońsku
z/s w Skarżynie
11
12
Spółdzielnia mleko krowie
drób żywy, mięso
i jadalne podroby
drobiowe
Spółdzielnia ziarna zbóż
Dunaj 06-560 Konopki
Chotycze 82/14
08-200 Łosice
Zenon Śmigielski – Prezes Zarządu Skarżyn, Krzysztof Czerwiński – Zastępca
Al. Lipowa 6 Prezesa
09-100 Płońsk
Jan Sągol – Prezes Zarządu
Waldemar Perzanowski – Wiceprezes Zarządu
Zbigniew Owsiewski – Wiceprezes
Zarządu
Beata Korszeń – Prezes Zarządu
Justyna Kukawska – Wiceprezes
Zarządu
Płońsk
Mława
Łosice
Stanisław Józef Dębiński – Prezes
ul. Pszczelińska 99 Pruszków
Zarządu
05-840 Brwinów
Andrzej Kalinowski – Wiceprezes
Zarządu Marek Janusz – Wiceprezes Zarządu
10
ziemniaki świeże
lub chłodzone –
odmiany jadalne
i przemysłowe
Spółdzielnia Produświnie żywe,
Justyna Kukawska – Prezes Zarządu Stara Kornica 52A Łosice
centów Trzody Chlewnej Spółdzielnia prosięta,
Beata Korszeń – Wiceprezes
08-205 Stara
„ŁOSICKI PARTNER”
warchlaki, mięso
Zarządu
Kornica
w Kornicy Starej
wieprzowe: świeże,
chłodzone,mrożone
Powiat
ul. Terespolska 13 Siedlce
08-106 Zbuczyn
Adres siedziby
9
Sp. z o.o.
Bogdan Cielemęcki – Prezes
Zarządu
Stanisław Ługowski – Wiceprezes
Bogdan Grochowski – Członek
Zarządu
Zdzisław Ługowski – Skarbnik
Wojciech Dybowski – Członek
Zarządu
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
FRI AGRO Sp. z o.o.
świnie żywe,
prosięta,
warchlaki, mięso
wieprzowe: świeże,
chłodzone,mrożone
Grupa produktów
8
Forma
prawna
Zrzeszenie Producentów Zrzeszenie
Trzody Chlewnej
„SCHAB-ROL”
Nazwa Grupy
7
L.p
tel. (023) 661-71-13
tel. (023) 653-22-29
0607 177 814
tel. (083) 343-46-50
0691 782 679
0505 187 362
tel. (025) 641 64 07
0664-922-999
tel./ fax
www.spz_ceres.pl
[email protected]
www.losickipartner.pl
[email protected]
strona www/ e-mail
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Spółdzielnia
Producentów Mleka
„ZAGRODA PODLASKA”
DROBOS Sp. z o.o.
Spółdzielnia
Producentów Mleka
„KRASULA” w Bieńkach
Śmietankach
Grupa Producentów
Drobiu „PODLASIE” Sp. z o.o.
14
15
16
Grupa produktów
Zenon Gnyś – Prezes Zarządu
Jezy Marek Gnyś – Wiceprezes
Zarządu
Piotr Gnyś – Wiceprezes Zarządu
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
Mirosław Roman Jurzyk – Prezes
Zarządu
Bogdan Józef Kowieski – Wiceprezes Zarządu
Adam Karol Jankowski – Wiceprezes Zarządu
Krzysztof Franciszek Jurzyk –
Skarbnik
Sp. z o.o.
drób żywy, mięso
Jan Gogolewski – Prezes Zarządu
lub jadalne
Tadeusz Olender – Wiceprezes
podroby drobiowe: Zarządu
świeże, chłodzone, Andrzej Dariusz Nałęcz – Wicepmrożone
rezes Zarządu
Spółdzielnia mleko krowie
Wiesław Kownacki – Prezes
Zarządu
Tadeusz Pepłowski – Zastępca
Prezesa
Sp.z o.o.
drób żywy, mięso
Sebastian Stanisław Malewski –
lub jadalne
Prezes Zarządu
podroby drobiowe: Dariusz Kruziński – Wiceprezes
świeże, chłodzone, Zarządu
mrożone – kurczaki
drób żywy, mięso
i jadalne podroby
drobiowe: świeże,
chłodzone,
mrożone
Spółdzielnia mleko krowie
Sp. z o.o.
Forma
prawna
Powiat
Chotycze 82
08-200 Łosice
Bieńki Śmietanki
21 06-430 Sońsk
Grabówko 19
06-408 Krasne
Ciosny 9 08-112 Wiśniew
tel.(023) 671-00-32
0728 451 601
tel. (048) 621-02-23
tel./ fax
Łosice
tel. 0603-928-464
Ciechanów tel. (023) 671-80-57
Przasnysz
Siedlce
Kochanowskiego Kozienice
165 26-930 Garbatka
Letnisko
Adres siedziby
[email protected]
[email protected]
[email protected]
strona www/ e-mail
Lp. 1-17: Grupy producentów rolnych utworzone na podstawie ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U. z 2000 r. Nr 88, poz. 983 z późn. zm.)
17
„FAMILIA-DROB” Sp. z o.o.
Nazwa Grupy
13
L.p
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
7
8
Spółdzielnia „Agroland”
Zrzeszenie Producentów Zrzeszenie
Owoców „TRUS-POL”
w Siedlcach
„WILGA FRUIT” Sp. z o.o.
„JABŁUSZKO” Sp. z o.o.
3
4
5
6
owoce
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
owoce i warzywa
owoce i warzywa
owoce
Spółdzielnia owoce i warzywa
Sp. z o.o.
„RAJPOL” Sp. z o.o.
2
Grupa produktów
Spółdzielnia owoce i warzywa
Forma
prawna
Spółdzielnia Producentów Owoców
i Warzyw „SPOIWO”
Nazwa Grupy
1
L.p
Roman Cybulski – Prezes Zarządu
Krzysztof Cybulski – Zastępca
Prezesa
Jacek Żmudziń – Prezes Zarządu
Bogdan Grylak – Członek Zarządu
Stanisław Koc – Członek Zarządu
Roman Łuczak – Członek Zarządu
Henryk Świrski – Prezes Zarządu
Zbigniew Pawlonka – Członek
Zarządu
Józef Bąk – Prezes Zarządu
Krzysztof Czajkowski – Wiceprezes
Zarządu
Zdzisław Kozioł – Wiceprezes
Zarządu
Mieczysław Sałata – Wiceprezes
Zarządu
Tomasz Paczóski – Sekretarz
Zbigniew Adamczyk – Prezes
Zarządu
Radosław Sieńkowski – Członek
Zarządu
Zbigniew Stanisław Brodowicz –
Członek Zarządu
Ryszard Woźniak – Prezes Zarządu
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
Siedlce
Grójec
Piaseczno
Powiat
Garwolin
ul. Grójecka 56a Grójec
05-651 Drwalew
Piwonin 47
08-443 Sobienie
Jeziory
adres siedziby:
Siedlce
ul. Świętojańska 7
08-110 Siedlce
adres do korespondencji:
ul. Kazimierzowska 21 08-110 Siedlce
Wólka
Łęczeszycka 16 05-622 Belsk
Duży
Krześlin 73
08-104 Krześlin
Czaplin 30
05-530 Góra
Kalwaria
Adres siedziby
GRUPY PRODUCENTÓW OWOCÓW I WARZYW
tel. (048) 627-10-63,
fax. (048) 661-41-90
tel. (025) 623-18-60
fax. (025) 623-20-42
tel. (025) 640-09-11
0509-386-757
tel. (025) 631-34-97 0501-522-431
tel. (048) 661-15-83
fax. (048) 661-13-83
tel. (022) 628-69-35
fax. (022) 621-48-53
tel./ fax
[email protected]
www.wilgafruit.com
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
www.rajpol.com.pl
[email protected]
strona www/ e-mail
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Grupa Producentów
„IDEALSAD” Sp. z o.o.
„NASZ OWOC” Sp. z o.o.
„SUN-SAD” Sp. z o.o. Spółdzielnia Sadownicza Spółdzielnia owoce i warzywa
„POLSAD” w Lewiczynie
9
10
11
12
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
owoce i warzywa
owoce i warzywa
owoce i warzywa
Spółdzielnia grzyby
Spółdzielnia „Grzybek Łosicki”
owoce i warzywa
Grupa produktów
8
Sp. z o.o.
Forma
prawna
Grupa Producentów
Owoców i Warzyw „STAR-FRUIT” Sp. z o.o.
Nazwa Grupy
7
L.p
Stara Warka 53 05-660 Warka
Adres siedziby
Złota 6 96-514 Rybno
Marek Chróst – Prezes Zarządu
Paweł Puncewicz – Zastępca
Prezesa
Przemysław Oryniak – Członek
Zarządu
Sławomir Kędzierski – Prezes
Zarządu
Marcin Stasiak – Członek Zarządu
Lewiczyn 2a 05-622 Belsk
Duży
Nowe Grobice ul.Grójecka 7 05-650 Chynów
Jan Roman Kalbarczyk – Prezes
Latków 11 Zarządu
26-910 MagJacek Gietka – Wiceprezes Zarządu nuszew
Radosław Wachnik – Członek
Zarządu
Janusz Kubiak – Prezes Zarządu
Krzysztof Rafalski – Członek
Zarządu
Mirosław Kozbuch – Członek
Zarządu
Ryszard Czesław Pawluk – Prezes
Nowosielec 34 Zarządu
08-200 Łosice
Krzysztof Andrzej Szewczuk –
Wiceprezes
Waldemar Piotr Przech – Wiceprezes
Euzebiusz Majewski – Prezes
Zarządu
Daniel Majewski – Wiceprezes
Zarządu
Ryszard Jagodziński – Wiceprezes
Zarządu
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
tel. (083) 357-00-96
tel. (048) 667-31-79
tel. (048) 667-04-25
tel./ fax
Grójec
Grójec
Kozienice
tel. (048) 661-13-69
fax. (048) 661-17-72
tel. (048) 661-50-80
tel. (048) 621-76-58
Sochaczew 0604-110-931
Łosice
Grójec
Powiat
www.spolsad.pl
[email protected]
[email protected]
www.naszowoc.pl
[email protected]
www.idealsad.pl
[email protected]
champignons.com.pl
[email protected]
[email protected]
strona www/ e-mail
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
9
10
Grupa Producentów
Sp. z o.o.
Warzyw „AGRO GROUP” Sp. z o.o.
Grupa Producentów
Spółdzielnia grzyby
Grzybów Spółdzielnia „PIECZARKA SIEDLECKA”
„SOSKA OWOCE
i WARZYWA” Sp. z o.o.
Grupa „POLSAD” Sp. z o.o.
„GOLDEN” Sp. z o.o.
15
16
17
18
19
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
CN 0704 kapusta,
kalafiory, CN0808
jabłka, gruszki
CN0809 wiśnie,
czereśnie
CN0705 sałata CN0808 jabłka,
gruszki CN0809
wiśnie, czereśnie
CN0810 pozostałe
owoce
owoce i warzywa
warzywa
Spółdzielnia owoce i warzywa
Spółdzielcza Grupa
Producentów Owoców „NASZ SAD” w Wólce Turowskiej
owoce i warzywa
Grupa produktów
14
Sp. z o.o.
Forma
prawna
FRUIT-SAD Sp. z o.o.
Nazwa Grupy
13
L.p
Adres siedziby
Siedlce
Otwock
Grójec
Grójec
Powiat
Piaseczno
Bronisławów
Żyrardów
Osuchowski 10 96-323 Osuchów
ul. Rzymowskie­ Warszawa
go 17/48 02-697 Warszawa
Krześlin 88 08-125
Suchożebry
Warszawice 95 08-443 Sobienie
Jeziory
Pabierowice 3a 05-604 Jasieniec
Mariusz Henryk Babik – Prezes
Towarowa 3 Zarządu
05-530 Góra
Monika Babik – Wiceprezes
Kalwaria
Zarządu
Paweł Kurach – Wiceprezes Zarządu
Przemysław Szlązak – Wiceprezes
Zarządu
Dariusz Robert Walendzik – Prezes
Zarządu
Paweł Soska – Prezes Zarządu
Zdzisław Mlonek – Prezes Zarządu
Krzysztof Radzikowski – Członek
Zarządu
Krzysztof Tkaczyk – Skarbnik
Dariusz Bober – Prezes Zarządu
Piotr Szymański – Prezes Zarządu
Tomasz Szymański – Zastępca
Prezesa
Tomasz Józef Olak – Członek
Zarządu
Waldemar Kawenczyński – Prezes Dobiecin 4 Zarządu
05-620 Błędów
Dariusz Wojtczak – Wiceprezes Zarządu
Janusz Kawęczyński – Wiceprezes
Zarządu
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
0604-282-101
tel. (046) 857-45-74
tel. (022) 647-01-83
tel. (025) 631-34-19
fax. (025) 642-13-96
tel. (022) 788-40-43
tel. (048) 664-14-83
tel. (048) 668-14-25
tel./ fax
[email protected]
[email protected]
www.soska.pl
[email protected]
[email protected]
www.agrogroup.com.pl
dariusz.bober@agrogroup.
com.pl
www.naszsad.pl
[email protected]
www.fruitsad.com.pl
[email protected]
strona www/ e-mail
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Nazwa Grupy
Grupa Producentów
Owoców i Warzyw „PIECZARKI PODLASKIE”
Sp. z o.o.
Grupa Producentów
Owoców i Warzyw „ELPA FRUIT” Sp. z o.o.
„TOMATEX” Sp. z o.o.
„WARKA FRUIT CENTER”
Sp. z o.o.
„AGROSTAR” Sp. z o.o.
L.p
20
21
22
23
24
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Forma
prawna
Małgorzata Wasilewska – Prezes
Zarządu
Sławomir Wawer – Zastępca Prezesa Zarządu
Krzysztof Komar – Prezes Zarządu
Marek Smuniewski – Członek
Zarządu
Andrzej Śledź – Członek Zarządu
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
CN0808 jabłka,
gruszki, pigwy
CN 0809 śliwki,
wiśnie, czereśnie,
brzoskwinie
CN0810 pozostałe
owoce świeże
CN0808 jabłka,
gruszki CN 0809śliwki,
wiśnie, czereśnie,
brzoskwinie
CN0810 pozostałe
owoce
CN 0704 kapusta
pekińska
Sobienie
Biskupie 23 08-443 Sobienie
Jeziory
Bielany 05-620 Błędów
Kownaciska 5 08-125
Suchożebry
Adres siedziby
Wojciech Pruszkowski – Prezes
Szczęsna 3 Zarządu
05-600 Grójec
Cezary Kącki – Wiceprezes Zarządu
Władysław Łuczak – Wiceprezes
Zarządu
Dariusz Przybylski – Prezes Zarządu ul. Turystycz­
na 105 05-660 Warka
CN 0702 pomidory Wit Woźniak – Prezes Zarządu
CN 0707ogórki
Karol Roman Laskowski – Członek
Zarządu
Krzysztpf Stańczyk – Członek
Zarządu
CN0808 jabłka,
gruszki
CN 0809 wiśnie,
czereśnie CN0810
aronia, porzeczka
ex 0709 pozostałe
warzywa świeże
Grupa produktów
Grójec
Grójec
Otwock
Grójec
Siedlce
Powiat
0691-846-836
0602-558-811
0608-472-086
0600-388-798
tel. (048) 668-00-04
tel. (025) 631-35-46
tel./ fax
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
strona www/ e-mail
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
11
12
„JANFRUIT” Sp. z o.o.
„EUROSAD” Sp. z o.o.
JTM – Grupa Producentów Owoców
i Warzyw Sp. z o.o.
Grupa Producentów
Warzyw i Owoców „POLSKA PAPRYKA” Sp. z o.o.
26
27
28
Nazwa Grupy
25
L.p
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Forma
prawna
CN 0704 kapusta
pekińska, świeża
lub schłodzona, CN 0709 pozostałe
warzywa, w tym
papryka, bakłażan,
cukinia świeże lub
schłodzone,
CN 0702 00 00
pomidory, świeże
lub schłodzone
Roman Sobczak – Prezes Zarządu
Głuszyna 24 26-415 Klwów
Anna Kociszewska – Prezes Zarządu Janów 14 Tomasz Kociszewski – Wiceprezes 05-480 Karczew
Zarządu
Marcin Kociszewski – Wiceprezes
Zarządu
Podgórzyce 57 05-660 Warka
Dariusz Kurach – Prezes Zarządu
CN 0808 jabłka
Cezary Sałyga – Wiceprezes
i gruszki świeże, CN 0809 wiśnie,
Zarządu
czereśnie i śliwki
świeże, CN 0704 kapusta
pekińska świeża lub
schłodzona
Adres siedziby
Dąbrówka
Nowa 8 05-620 Błędów
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
CN 0808 jabłka
Rafał Dominiak -Prezes Zarządu
i gruszki świeże, Paweł Dominiak – Wiceprezes
CN 0809 wiśnie,
Zarządu
czereśnie i śliwki
świeże CN 0704 kapusta
pekińska świeża lub
schłodzona
Grupa produktów
Przysuski
Otwock
Grójec
Grójec
Powiat
tel. (048) 671-05-24
tel. (022) 780-84-08
tel. (048) 667-63-34
0603-415-024
tel./ fax
www.polskapapryka.pl
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
strona www/ e-mail
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Grupa Producentów „FATEK” Sp. z o.o.
„MAZOVIA GARDEN” Sp. z o.o.
Grupa Producentów
Warzyw „AGROTRADE”
Sp. z o.o.
30
31
Nazwa Grupy
29
L.p
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Forma
prawna
CN 0703 w tym
cebula, por, świeże
lub schłodzone,
CN 0704 w tym
kapusta biała, kapusta czerwona,
kalafior, kapusta
pekińska, świeże
lub schłodzone,
CN 0706 w tym
marchew, burak,
seler i podobne
korzenie jadalne
świeże lub
schłodzone
CN 0808 jabłka,
gruszki, pigwy CN 0809śliwki,
wiśnie, czereśnie,
brzoskwinie
CN 0810 pozostałe
owoce świeże
CN 0808 w tym
jabłka świeże,
CN 0809 w tym
śliwki świeże
CN 0808 w tym
jabłka świeże,
CN 0809 w tym
śliwki świeże
Grupa produktów
Huta
Błędowska 24 05-620 Błędów
Adres siedziby
Adam Tomasz Hass – Prezes
Zarządu
Adam Kurzela – Wiceprezes
Zarządu
Robert Adam Urbaniak – Wiceprezes Zarządu
Radzików 5 05-870 Błonie
Ewelina Krawczyk – Prezes Zarządu Osuchów ul.Ogrodowa 2 96-323 gm. Mszczo­nów
Robert Fatkowski – Prezes Zarządu
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
tel. (046) 857-46-68
tel. (048) 668-02-80
tel./ fax
Warszawa tel. (022) 725-27-78
Zachodnia
Żyrardów
Grójec
Powiat
[email protected]
poczta@mazovia-garden.
pl
strona www/ e-mail
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
13
14
Nazwa Grupy
„BRACIA BRACIK” Grupa
Producentów Warzyw Sp. z o.o.
„GUT – POL” Sp. z o.o.
„HIT -POL” Sp. z o.o.
„POLFRUT” Sp. z o.o.
L.p
32
33
34
35
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Forma
prawna
owoce
owoce
warzywa
CN 0703 w tym
cebula, świeża lub
schłodzona, CN 0706 w tym
marchew, burak
ćwikłowy i podobne korzenie
jadalne świeże lub
schłodzone, CN 0705
w tym sałata
lodowa świeża lub
schłodzona
Grupa produktów
Krzysztof Leszek Zięba – Prezes
Zarządu
Mieczysław Krzysztof Krajewski –
Wiceprezes Zarządu
Marek Romanowski – Wiceprezes
Zarządu
Zofia Elżbieta Skoniecka – Prezes
Zarządu
Waldemar Ziółek – Wiceprezes
Zarządu
Mirosław Dudkiewicz – Prezes
Zarządu
Bogusław Sobczak – Wiceprezes
Zarządu
Grzegorz Zbigniew Proczek –
Wiceprezes Zarządu
Piotr Grzegorz Bracik -Prezes
Zarządu
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
Pruszków
Powiat
tel. (022) 798-03-38
tel./ fax
Grójec
Łęczeszyce 43 A Grójec
05-622 Belsk
Duży
Lewiczyn 8a 05-622 Belsk
Duży
tel. (048) 661-01-50
0603-795-766
Orły Warszawa tel. (022) 722-54-48
ul. ZaborowsZachodnia
ka 21 05-860 Płochocin
Krosna Parcela ul. Nadrzeczna 14
05-840 Brwinów
Adres siedziby
[email protected]
[email protected]
[email protected]
strona www/ e-mail
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
EKO-FRUIT Sp. z o.o.
„GŁUCHOWSKI GROUP”
Sp. z o.o.
PROFISAD Sp. z o.o.
UNIPAPRYKA Sp. z o.o.
ŚWIEŻY OWOC Sp. z o.o. Sp. z o.o.
GP FRESH-PAPRYKA
37
38
39
40
41
42
owoce, warzywa
owoce
owoce, warzywa
owoce
grzyby
owoce, warzywa
owoce
Grupa produktów
Piotr Głuchowski – Prezes Zarządu
Magda Głuchowska – Wiceprezes
Zarządu
Monika Głuchowska – Prokurent
Jarosław Skarzyński – Prezes
Zarządu
Monika Mariańczyk – Wiceprezes
Zarządu
Jacek Adamczyk – Wiceprezes
Zarządu
Marek Grela – Prezes Zarządu
Marcin Przemysław Runkiewicz –
Członek Zarządu
Dominik Cichecki – Prezes Zarządu
Aneta Dorota Myziak – Prezes
Mariusz Paweł Tomczyk
– Członek Zarządu
Paweł Myziak – Członek Zarządu
Artur Pietrzycki – Prezes Zarządu
Marek Dąbrowski – Wiceprezes
Zarządu Grzegorz Przybylski – Wiceprezes
Zarządu
Piotr Kostrzewski – Prezes Zarządu
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
tel. (048) 667-04-47
tel./ fax
Grójec
tel. (048) 664-32-65
0601-38-30-35
Nowy
tel. (022) 785-22-30
Dwór Mazowiecki
Łosice
tel. (083) 359-05-64
0502-68-27-70
Grójec
Powiat
Modrzewina 15 Grójec
05-610 Goszczyn
tel. 0691-262-625
Czarnocin 7
Białobrzegi tel.(048) 613-60-27
26-807 Czarnocin
Bikówek 23A,
05-600 Grójec
ul. Gałachy 62
05-170 Zakro­
czym
Nowosielec 46, 08-200 Łosice
Wichradz 34 05-660 Warka
Adres siedziby
www.swiezyowoc.eu [email protected]
www.profisad.com.pl
[email protected]
www.gluchowski.eu
[email protected]
[email protected]
[email protected]
strona www/ e-mail
Lp. 1-42: Grupy producentów owoców i warzyw utworzone na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytyoniu oraz rynku suszu paszowego (tekst jednolity: Dz.U. z 2008 r. Nr 11, poz. 70
z późn. zm.).
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
Sp. z o.o.
„TWÓJ OWOC” Sp. z o.o.
36
Forma
prawna
Nazwa Grupy
L.p
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
15
16
Grupa Producentów
Warzyw Szklarniowych
„VEGAPOL” Sp. z o.o. Nazwa Grupy
Sp. z o.o. Forma
prawna
owoce i warzywa
Grupa produktów
Robert Kociszewski – Prezes
Zarządu
Marek Rosłoniec – Wiceprezes
Iwona Szklarz-Rosłoniec – Wiceprezes
Osoby upoważnione do
reprezentowania grupy
Janów 50
05-480 Karczew
Adres siedziby
Otwock
Powiat
tel. (022) 780-78-50
tel./ fax
www.vegapol.pl
[email protected]
[email protected]
strona www/ e-mail
Lp. 1: Organizacja producentów owoców i warzyw utworzona na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji
rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego (tekst jednolity: Dz.U. z 2008 r. Nr 11, poz. 70
z późn. zm.).
1
L.p
ORGANIZACJE PRODUCENTÓW OWOCÓW I WARZYW
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
II. Organizacja grup producentów
Wspólne działanie, dzięki któremu nasi rolnicy mogą sprostać opartej na zasadach
konkurencji gospodarce światowej – to podstawowa idea powstawania rolniczych
grup producenckich. Dzięki właściwemu zorganizowaniu się i dostosowaniu produkcji do wymagań odbiorcy pod względem jakości, ilości i asortymentu, z jednoczesnym stosowaniem zasad ochrony środowiska na wszystkich etapach produkcji, przechowywania i dystrybucji produktów rolnych, rolnicy zyskują możliwość zapewnienia
sobie silniejszej pozycji na rynku, a także wyższych i stabilniejszych dochodów.
Tylko zorganizowane grupy producentów rolnych, dysponujące dużymi partiami
dobrze przygotowanego towaru mogą stać się silnymi i trwałymi partnerami dla rynków hurtowych, przetwórstwa, eksportu oraz platform dystrybucyjnych sieci sklepów
wielkopowierzchniowych.
1.Podstawy prawne tworzenia Grup Producentów Rolnych
Zasady organizowania się producentów rolnych w grupy producentów rolnych i ich
związki oraz zasady i warunki udzielania ze środków publicznych pomocy finansowej
związanej z ich organizowaniem i funkcjonowaniem określiła Ustawa z dnia 15 wrześ­
nia 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych
ustaw (Dz.U. z 2000 r. Nr 88 poz. 983 z późn. zm.).
Ustawa o grupach producentów rolnych oparta jest na wieloletniej tradycji, wyrażającej się współpracą gospodarczą rolników. Określa zasady organizowania się pro17
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
ducentów rolnych w grupy, a tych z kolei w związki. Ustawa określa, jakie warunki powinny spełniać grupy, aby móc korzystać z przewidzianych w ustawie form wsparcia. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydając Rozporządzenie z dnia 9 kwietnia 2008 r.
określił wykaz produktów i grup produktów, dla których mogą być tworzone grupy producentów rolnych, minimalną roczną wielkość produkcji towarowej oraz minimalną liczbę członków grupy producentów rolnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 72 poz. 424).
Załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9
kwietnia 2008 r. (poz. 424).
WYKAZ PRODUKTÓW I GRUP PRODUKTÓW, DLA KTÓRYCH MOGĄ BYĆ TWORZONE GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH, MINIMALNA ROCZNA WIELKOŚĆ PRODUKCJI TOWAROWEJ ORAZ MINIMALNA LICZBA CZŁONKÓW GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH
Minimalna roczna wielkość produkcji towarowej
(w tonach, sztukach, hektarach, złotych)
18
dla województw: lubelskiego,
Minimalna liczba
lubuskiego, łódzkiego,
członków grupy
mazowieckiego, opolskiego producentów rolnych
Lp.
Wykaz produktów i grup produktów
1
Konie żywe, mięso końskie: świeże, chłodzone,
mrożone
24 sztuki
5
2
Bydło żywe: zwierzęta rzeźne lub hodowlane
Mięso wołowe: świeże, chłodzone, mrożone
80 sztuk
5
3
Świnie żywe, prosięta, warchlaki, mięso wieprzowe: świeże, chłodzone, mrożone
4.000 sztuk
5
4
Owce lub kozy żywe, zwierzęta rzeźne lub
hodowlane, wełna owcza lub kozia strzyżona
potna, mięso owcze lub kozie: świeże, chłodzone,
mrożone, skóry owcze lub kozie surowe (suszone)
400 sztuk
5
5
Drób żywy, mięso lub jadalne podroby drobiowe: świeże, chłodzone, mrożone:
Kurczaki lub
Kaczki, lub
Gęsi, lub
Indyki, lub
Przepiórki, lub
Perliczki, lub
Strusie1)
500.000 sztuk
4.000 sztuk
4.000 sztuk
4.000 sztuk
4.000 sztuk
4.000 sztuk
500 sztuk
5
5
5
5
5
5
5
6
Króliki żywe, mięso lub jadalne podroby królicze: świeże, chłodzone, mrożone
4.000 sztuk
5
7
Nutrie żywe, mięso jadalne lub podroby nutriowe: świeże, chłodzone, mrożone, skóry surowe
(suszone)
2.000 sztuk
5
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
Minimalna roczna wielkość produkcji towarowej
(w tonach, sztukach, hektarach, złotych)
Lp.
Wykaz produktów i grup produktów
dla województw: lubelskiego,
Minimalna liczba
lubuskiego, łódzkiego,
członków grupy
mazowieckiego, opolskiego producentów rolnych
8
Szynszyle żywe, skóry surowe (suszone)
1.000 sztuk
5
9
Lisy pospolite lub polarne, norki, tchórze,
jenoty żywe, skóry surowe (suszone)
4.000 sztuk
5
10 Jaja ptasie
500.000 sztuk
5
11 Mleko:
krowie
owcze lub kozie
100.000 litrów
60.000 litrów
5
5
12 Miód naturalny lub inne produkty pszczele
50.000 zł
5
13 Kwiaty świeże – cięte, doniczkowe
800.000 zł
5
14 Ziemniaki świeże lub chłodzone:
Odmiany jadalne – wszystkie lub
Odmiany jadalne wczesne, lub
Odmiany jadalne pozostałe, lub
Odmiany przemysłowe, lub
Odmiany jadalne i przemysłowe
1.200 ton
500 ton
1.000 ton
1.500 ton
2.000 ton
5
5
5
5
5
15 Ziarno zbóż
400 ton
5
16 Nasiona roślin oleistych
600 ton
5
17 Ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych
800 ton
5
200.000 zł
5
1.000.000 zł
5
4.000 ton
5
21 Len i konopie – uprawiane na włókno
20 hektarów
5
22 Szyszki chmielowe
45 hektarów
7
380 ton
50
600.000 zł
5
25 Rośliny energetyczne lub do wykorzystania
technicznego
50 hektarów
5
26 Produkty rolnictwa ekologicznego
18 Rośliny przeznaczone do produkcji zielarskiej
i farmaceutycznej2)
19 Ozdobne rośliny ogrodnicze, szkółkarstwo
roślin – sadowniczych, ozdobnych
20 Buraki cukrowe
23 Liście tytoniu suszone
24 Materiał siewny lub sadzeniaki
25 hektarów
5
27 Owoce i warzywa3)
200.000 zł
5
28 Owoce
200.000 zł
5
200.000 zł
5
200.000 zł
5
3)
29 Warzywa
3)
30 Owoce przeznaczone dla przetwórstwa3)
19
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Minimalna roczna wielkość produkcji towarowej
(w tonach, sztukach, hektarach, złotych)
Lp.
Wykaz produktów i grup produktów
dla województw: lubelskiego,
Minimalna liczba
lubuskiego, łódzkiego,
członków grupy
mazowieckiego, opolskiego producentów rolnych
31 Warzywa przeznaczone dla przetwórstwa3)
200.000 zł
5
32 Owoce i warzywa przeznaczone dla przetwórstwa3)
200.000 zł
5
33 Produkty rolne, w stosunku do których zostały
złożone wnioski do Komisji Europejskiej o ich rejestrację zgodnie z przepisami o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków
spożywczych oraz o produktach tradycyjnych
100.000 zł
5
500.000 sztuk
5
40.000 zł
5
34
Ślimaki żywe, świeże, schłodzone, zamrożone,
z wyłączeniem ślimaków morskich
35 Daniele lub jelenie żywe, ich mięso: świeże,
chłodzone, mrożone, skóry surowe (suszone)
1) Jeżeli grupa zrzesza więcej niż 2 producentów ze względu na wymienione gatunki drobiu, ilość sztuk
drobiu dla każdego gatunku wynosi co najmniej połowę.
2) Z wyłączeniem bazylii, melisy, mięty, origanum vulgare (lebiodka pospolita/dziki majeranek), rozmarynu, szałwii, tymianku i szafranu.
3) Dotyczy grup producentów rolnych, które zostały wpisane do rejestru grup przed dniem 1 maja 2004 r.
2.Podstawy prawne tworzenia grup i organizacji producentów
owoców i warzyw
Podstawy wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw w Unii Europejskiej
określają obowiązujące od dnia 1 stycznia 2008 r. Rozporządzenia: Rady (WE)
nr 1182/2007 z dnia 16 września 2007 r. ustanawiające przepisy szczegółowe
dotyczące sektora owoców i warzyw oraz Komisji (WE) nr 1580/2007 z dnia
21 grudnia 2007 roku ustanawiające przepisy wykonawcze do Rozporządzenia
Rady (WE) nr 2200/96, (WE) nr 2201/96 i (WE) nr 1182/2007.
Zadania instytucji i organów państwa we wdrażaniu w Polsce przepisów wspólnotowych określa ustawa z dnia 19 grudnia 2003r. o organizacji rynku owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego (tekst jednolity Dz.U. z 2008 r. Nr 11, poz. 70 ze zm.), zwana potocznie ustawą „czterorynkową”. Z kolei warunki wstępnego uznawania grup producentów owoców i warzyw, uznawania organizacji producentów owoców i warzyw oraz warunki i wymagania jakie powinny
spełniać plany dochodzenia do uznania określa Rozporządzenie Ministra Rolnictwa
i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. ( Dz. U. z 2009 r. Nr 5 poz. 27 z późn. zm.). 20
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
Na skutek wprowadzonych zmian w rozporządzeniu (WE) nr 2200/96, wykaz produktów objętych organizacją rynku owoców i warzyw przedstawia się następująco:
Załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. (poz.27)
Wykaz grup produktów, ze względu na które wnioskuje się o wstępne uznanie
1. Grupa produktów „warzywa”
Kod CN
Nazwa
0702 00 00
Pomidory, świeże lub schłodzone
0703
Cebula, szalotka, czosnek, pory oraz pozostałe warzywa cebulowe, świeże lub schłodzone
0704
Kapusty, kalafiory, kalarepa, jarmuż i podobne jadalne kapusty, świeże lub schłodzone
0705
Sałata (Lactuca sativa) i cykoria (Cichorium spp.), świeże lub schłodzone
0706
Marchew, rzepa, buraki sałatkowe, salsefia, selery, rzodkiewki i podobne korzenie jadalne,
świeże lub schłodzone
0707 00
Ogórki i korniszony, świeże lub schłodzone
0708
Warzywa strączkowe, łuskane lub niełuskane, świeże lub schłodzone
0709 20 00
Szparagi
0709 30 00
Oberżyny (bakłażany)
0709 40 00
Selery inne niż seler korzeniowy
0709 60 10
Słodka papryka
0709 70 00
Szpinak, szpinak nowozelandzki i szpinak ogrodowy
0709 90 10
Warzywa sałatowe inne niż sałata (Lactuca sativa) i cykoria (Cichorium spp.) 0709 90 20
Burak boćwina (lub boćwina szerokoogonkowa) i karczoch hiszpański
0709 90 50
Koper
0709 90 70
Cukinia
Kod CN
Nazwa
2. Grupa produktów „owoce”
0802 21 00
Orzech leszczyny (Corylus spp.) w łupinach
0802 31 00
Orzechy włoskie w łupinach
0808
Jabłka, gruszki i pigwy, świeże
0809
Morele, wiśnie i czereśnie, brzoskwinie (włącznie z nektarynami), śliwki i owoce tarniny,
świeże
0810 10 00
Truskawki i poziomki, świeże
0810 20
Maliny, jeżyny, morwy i owoce mieszańców malin z jeżynami, świeże
0810 40 50
Owoce z gatunków Vaccinium macrocarpon i Vaccinium corymbosum, świeże
0810 90 50
Porzeczki czarne, świeże
0810 90 60
Porzeczki czerwone, świeże
ex 0810 90 70
Porzeczki białe, agrest, świeże
ex 0810 90 95
Aronia, świeże
21
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
3. Grupa produktów „zioła kulinarne”
Kod CN
Nazwa
ex 1211 90 85
Bazylia, melisa, mięta, lebiodka pospolita/dziki majeranek (Origanum vulgare), rozmaryn,
szałwia, świeże lub schłodzone
ex 0910 99
Tymianek, świeży lub schłodzony
4. Grupa produktów „grzyby”
Kod CN
Nazwa
0709 51 00
Grzyby z rodzaju Agaricus
ex 0709 59 90
Boczniaki, shii take, moon i inne grzyby uprawne
5. Grupa produktów „inne”
Wszystkie pozostałe produkty, które nie są wymienione w ust.1-4, a są zawarte w załączniku I w części IX
rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 pażdziernika 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację
rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku) (Dz. Urz. UE L 299 z 16.11.2007, str.1, z późn.zm.).
III. Zasady tworzenia grup producentów rolnych
1.Kto może być członkiem grupy
Grupę mogą utworzyć i być jej członkami: osoby fizyczne, jednostki organizacyjne
nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby prawne prowadzące gospodarstwo
rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub prowadzące działalność rolniczą
w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej. 2.Dla realizacji jakich celów organizowane są grupy
Organizujący się producenci muszą jasno określić cel, dla którego tworzą grupę. Musi on być jednakowo rozumiany przez wszystkich członków i przez każdego zaakceptowany.
Art. 2 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. stanowi, że grupa przygotowująca statut
lub umowę spółki powinna w nich zapisać m.in. następujące cele dotyczące:
– wspólnego dostosowywania produkcji artykułów rolnych do warunków rynkowych,
– poprawy efektywności gospodarowania,
– planowania produkcji ze szczególnym uwzględnieniem jej ilości i jakości,
– koncentracji podaży,
– organizowania sprzedaży produktów rolnych,
– ochrony środowiska naturalnego.
Oczywiście grupa może również zapisać inne cele, jeżeli zamierza je realizować.
22
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
3.Jakich korzyści i jakich obowiązków może spodziewać się rolnik
przystępując do grupy
Grupy tworzone są przez samych producentów jednego produktu lub grupy produktów przekonanych, że wspólna działalność poprawi sytuację rynkową ich gospodarstw i pozwoli:
– lepiej planować produkcję w gospodarstwie i dostosowywać ją do potrzeb odbiorców, przetwórców, handlu, eksporterów,
– oferować wspólnie większe ilości jednorodnych produktów i wspólnie je sprzedawać, ograniczy to znacznie liczbę pośredników,
– obniżać koszty produkcji w gospodarstwie, głównie poprzez wspólne zakupy środków do produkcji, wspólne wykorzystanie sprzętu specjalistycznego, przygotowanie produktów do handlu i organizowanie sprzedaży, lepszy dostęp do informacji,
– wspólnie inwestować, łącząc swoje małe kapitały by razem zakupić np. sprzęt do
sortowania i pakowania, itp.
Członkowie – producenci są współwłaścicielami grupy, kierują jej działalnością
i zarządzają w taki sposób, aby zapewnić sobie korzyści.
Całkowity koszt działania grupy powinien być pokrywany z odpisów od sprzedaży. Odpisy te powinny być ustalone na poziomie zapewniającym pokrycie wszystkich kosztów
funkcjonowania grupy. Członkowie powinni być również świadomi potrzeby wniesienia
funduszy na inwestycje kapitałowe, jeżeli są one niezbędne dla realizacji celów grupy.
4.Aspekty prawne powoływania i funkcjonowania grup
producentów rolnych
Grupa producentów rolnych zwana dalej „grupą”, prowadzi działalność jako przedsiębiorca mający osobowość prawną, pod warunkiem że:
– została utworzona przez producentów jednego produktu rolnego lub grupy produktów
wymienionych w załączniku do Rozporządzenia MRiRW z dnia 9 kwietnia 2008 roku,
– działa na podstawie statutu lub umowy, zwanych dalej „aktem założycielskim”,
– składa się z członków, udziałowców lub akcjonariuszy, zwanych dalej „członkami grupy”, z których żaden nie może mieć więcej niż 20 proc. głosów na walnym
zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników,
– przychody ze sprzedaży produktów lub grup produktów wytworzonych w gospodarstwach członków grupy stanowią więcej niż połowę przychodów grupy ze
sprzedaży produktów lub grup produktów, dla których grupa została utworzona,
– określi obowiązujące członków grupy zasady produkcji, w tym dotyczące ilości i jakości
produktów lub grup produktów oraz sposoby przygotowania produktów do sprzedaży.
23
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Grupa producentów rolnych organizuje się dla realizacji celów gospodarczych. Oznacza to, że musi grupa przyjąć taką formę prawną, która daje osobowość prawną,
a jednocześnie pozwala bez przeszkód realizować cel gospodarczy grupy, tj.: spółdzielnia, spółka z o.o. lub w niektórych sytuacjach zrzeszenie. Każda z tych form działa
w oparciu o inne uregulowania ustawowe.
Pamiętać jednak należy, że nie istnieje taka forma prawna, która zagwarantuje
sukces na rynku tylko dlatego, że właśnie ją wybraliśmy. Wybierając formę prawną
należy wybrać taką, która pozwoli na najpełniejsze zrealizowanie celów grupy. Przed wyborem należy dokładnie określić:
– co jest celem organizacji i jak te cele chce grupa realizować,
– czym ma się ona zajmować,
– kto ma być członkiem grupy,
– jakie są zasoby finansowe członków grupy,
– czy grupa przewiduje wspólne inwestycje,
– czy ma to być organizacja o charakterze otwartym, czy zamknięta do ściśle określonej grupy osób.
W chwili obecnej producenci mają do wyboru następujące formy prawne organizacji grupy:
1.Spółdzielnia
Podstawa prawna: Ustawa Prawo Spółdzielcze z dnia 16 października 1982 r. (Dz. U. z 1982 r., Nr 30, poz. 210. z późn. zm.). Podstawowe informacje:
– ilość członków – minimum 5 osób fizycznych lub fizycznych i prawnych, jeżeli członkami są wyłącznie osoby prawne, dla potrzeb grupy – minimum 5 osób prawnych,
– cel organizacji – działalność gospodarcza, zyski (jeżeli zostały wypracowane)
dzielone są przez Walne Zgromadzenie Członków,
– majątek spółdzielni jest w całości prywatną własnością członków,
każdy członek niezależnie do wniesionych udziałów ma jeden głos na WZCz,
– spółdzielnia odpowiada za swoje zobowiązania całym majątkiem,
– członkowie odpowiadają do wysokości udziałów,
– forma bardzo korzystna przy przedsięwzięciach każdej skali oraz prowadzeniu
działalności inwestycyjnej.
2.Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Spółka z o.o.)
Zasady organizacji i funkcjonowania określa obowiązujący od 1 stycznia 2001 r. Kodeks
Spółek Handlowych (Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Dz.U. Nr 94 poz. 1037 z późn. zm).
24
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
Podstawowe informacje:
– może być utworzona przez jedną lub więcej osób, ale dla potrzeb grupy minimum – 5 osób,
– umowa spółki powinna być zawarta w formie aktu notarialnego,
– wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki,
– wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki swym majątkiem,
– kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 5000 zł,
– forma przydatna przy przedsięwzięciach bez względu na jego rozmiar oraz
ograniczonej liczbie wspólników.
3.Zrzeszenie
Podstawa prawna: Ustawa o społeczno-zawodowych organizacjach rolników
z 8 października 1982 r. (Dz.U. Nr 32 z 1982 r. poz. 217),
Podstawowe informacje:
– ilość osób – minimum 10 członków,
– funkcja pierwszoplanowa – reprezentacja broniąca praw i interesów rolników,
– funkcja drugoplanowa – prowadzenie działalności gospodarczej (wówczas
obowiązuje prowadzenia pełnej księgowości, zgodnie z ustawą o rachunkowości),
– podział nadwyżki (jeśli występuje) określa Walne Zgromadzenie Członków,
– środki z działalności gospodarczej przeznaczone na realizację inwestycji podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym,
– forma przydatna przy ograniczonej działalności inwestycyjnej.
IV. Zasady tworzenia grup i organizacji producentów
owoców i warzyw
Tworzenie grupy producentów owoców i warzyw, jako osoby prawnej odbywa się
na tych samych zasadach co grupy producentów rolnych. Różnica polega na konieczności spełniania dodatkowo nie przepisów ustawy o grupach producentów rolnych
tylko unijnych przepisów dotyczących wspólnej organizacji rynków owoców i warzyw i wydanych na ich podstawie przepisów krajowych. Wspólnotowa organizacja rynku owoców i warzyw opiera się na organizacjach producentów poprzez które trafia na rynek około 40% produktów. Rynek ten jest jedynym,
gdzie zorganizowani producenci mogą korzystać z pomocy ze środków publicznych
w sposób nieograniczony w czasie – podstawą jest spełnianie określonych w przepi25
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
sach wymogów uznania. Jednak prawo UE ustanowiło specjalne warunki pomocy dla
tych podmiotów, które nie spełniają jeszcze wszystkich wymogów uznania, ale chcą
je spełnić realizując plan dochodzenia do uznania za organizację producentów – są to
wstępnie uznane grupy producentów. Wstępne uznanie nie może trwać dłużej niż 5 lat.
Spełnianie wymogów wstępnego uznania, a następnie uznania ma z założenia
prowadzić do umożliwienia grupie czy organizacji producentów, korzystania z pomocy przewidzianej dla nich w unijnym prawie.
Zgodnie z obowiązującym prawem organizacja producentów musi spełniać następujące wymogi:
a) jest utworzona z inicjatywy co najmniej 5 producentów, którzy wytwarzają co
najmniej jeden z produktów objętych wspólną organizacją owoców i warzyw lub
wytwarzają takie produkty przeznaczone wyłącznie dla przetwórstwa;
b) ma na celu stosowanie korzystnych dla środowiska metod uprawy, technologii produkcji
i metod gospodarki odpadami, w szczególności w celu ochrony jakości zasobów wodnych, gleby i krajobrazu oraz zachowania lub stymulacji różnorodności biologicznej;
c) ma co najmniej jeden z następujących celów:
– zagwarantowanie, że produkcja jest planowana i dostosowana do popytu,
zwłaszcza w odniesieniu do jakości i ilości;
– koncentracja podaży i wprowadzanie do obrotu produktów wytwarzanych
przez jego/jej członków;
– optymalizacja kosztów produkcji i stabilizowanie cen producentów;
d) jej statut przewiduje następujące wymogi wobec członków:
– stosowanie zasad przyjętych przez organizację producentów dotyczących sprawozdawczości produkcyjnej, produkcji, wprowadzania do obrotu i ochrony środowiska;
– przynależności tylko do jednej organizacji producentów z tytułu wytwarzania
w danym gospodarstwie jednego z produktów, o których mowa w pkt a);
– wprowadzenie do obrotu całej wspomnianej produkcji za pośrednictwem organizacji producentów;
– dostarczanie informacji wymaganych przez organizację producentów do celów
statystycznych, w szczególności w odniesieniu do obszarów uprawnych, wielkości
zbiorów, wydajności upraw i sprzedaży bezpośredniej;
– wpłacanie wkładów finansowych przewidzianych w statucie, przeznaczonych na
tworzenie i uzupełnianie funduszu operacyjnego.
Wartość sprzedaży produktów wyprodukowanych w gospodarstwach członków
i sprzedanych przez organizację musi wynosić dla organizacji co najmniej równowartość
w złotych, kwoty 100 tysięcy euro (dla grupy jako równowartość w zł, kwoty 50.000 euro).
26
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
Organizacje producentów muszą:
– prowadzić swoją działalność w odpowiedni sposób jeśli chodzi o czas oraz
o efektywność i koncentrację podaży,
– skutecznie umożliwiać swoim członkom uzyskanie wsparcia technicznego
w zakresie stosowania korzystnych dla środowiska metod uprawy,
– w razie potrzeby skutecznie zapewniać swoim członkom środki techniczne
umożliwiające zbieranie, przechowywanie, pakowanie i wprowadzanie do obrotu ich produktów,
– zapewniać właściwe zarządzanie handlem i budżetem.
V. Rejestracja firmy w Krajowym Rejestrze Sądowym
Po dokonaniu wyboru jednej z w/w form prawnych grupa musi podjąć działania związane z jej zarejestrowaniem. Od 1 stycznia 2002 r. wszystkie grupy, niezależnie od formy
organizacyjnej, podlegają wpisaniu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).
Tylko grupy zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym – Rejestrze Przedsiębiorców, mogą się ubiegać o wpisanie do rejestru grup producentów rolnych
prowadzonego przez marszałka województwa.
1.W jakiej formie dokonywana jest rejestracja grupy w KRS
Wnioski o rejestrację muszą być składane na urzędowych formularzach wraz z wymaganą opłatą za wpis do KRS – Rejestru Przedsiębiorców – 1000 zł, (za dokonanie rejestracji zmiany – 400 zł) oraz opłatą za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym – 500 zł przy pierwszej rejestracji oraz 250 zł przy rejestracji zmian.
Formularze wniosków można otrzymać w siedzibie każdego Wydziału Rejonowego KRS lub pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości
(www.ms.gov.pl).
Dokumenty o rejestrację można składać osobiście w Sądzie Rejonowym Wydziale Gospodarczym KRS właściwym ze względu na siedzibę danego podmiotu ze lub
przesłać pocztą.
Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, łącznie z wnioskiem
o rejestrację w rejestrze przedsiębiorców można złożyć wniosek o nadanie numeru
REGON oraz numeru NIP.
Po uzyskaniu osobowości prawnej, zgodnie z wymogami ustawy o grupach producentów rolnych i ich związkach, należy złożyć do marszałka województwa wniosek o wpis do rejestru grup, co pozwoli ubiegać się o pomoc ze środków publicznych.
27
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
2.Co, zgodnie z przepisami, powinien zawierać akt założycielski
(statut lub umowa) grupy producentów
Przed przystąpieniem do opracowywania aktu założycielskiego (statut lub umowa
spółki) należy przede wszystkim zapoznać się z odpowiednią podstawą prawną, tj. ustawą, w oparciu o którą się organizujemy: spółdzielnia – Ustawa Prawo Spółdzielcze, spółka
z o.o. – Kodeks Spółek Handlowych, zrzeszenie – Ustawa o społeczno-zawodowych organizacjach rolników. Ustawy te określają obowiązkową zawartość statutu lub umowy spółki, a także wskazują na kwestie, które możemy określić w zależności od potrzeb grupy.
Jeżeli grupa zechce w przyszłości ubiegać się o pomoc finansową ze środków publicznych, w statucie czy umowie spółki, obok przepisów właściwej ustawy, również
muszą znaleźć się zapisy wynikające z art. 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach, w tym głównie:
1) zasady przyjmowania do grupy nowych członków oraz występowania członków
z grupy, przy czym minimalny okres członkostwa nie może być krótszy niż trzy
pełne lata działania grupy, a informacja o zamiarze wystąpienia z grupy powinna
być złożona na piśmie, co najmniej 12 miesięcy przed końcem roku działania,
2) zasady zbywania akcji lub udziałów w spółce akcyjnej lub spółce z ograniczoną
odpowiedzialnością,
3) wymóg przynależności do jednej grupy w zakresie danego produktu lub grupy
produktów,
4) wymóg sprzedaży przez członków grupy całości produktów za pośrednictwem
grupy oraz odstępstwa od tej zasady,
5) zasady dostarczania przez członków grupy informacji dotyczących wielkości
sprzedaży i cen uzyskiwanych za produkty, z uwagi na które grupa została powołana, a są sprzedawane poza grupą,
6) zasady tworzenia i wykorzystania funduszu specjalnego, który jest przeznaczony
na wypłacanie członkom grupy zaliczek za dostarczone produkty lub grupy produktów oraz na inne cele określone w akcie założycielskim,
7) sankcje wobec członków grupy, którzy nie wypełniają nałożonych na nich obowiązków.
W akcie założycielskim mogą być również zawarte postanowienia dotyczące
w szczególności:
– zaopatrzenia członków grupy w środki produkcji,
– zasad wspólnego użytkowania sprzętu rolniczego,
– promocji produktów wprowadzanych do obrotu,
– przechowywania, konfekcjonowania i standaryzacji produktów.
28
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
VI. Umowa członkowska
Jednym z warunków członkostwa w grupie producentów (rolnych lub owoców
i warzyw) jest podpisanie umowy między członkiem a grupą. Umowa członkowska
jest regulacją wewnętrzną, określającą prawa i obowiązki członków. Umowa jest podpisywana na czas określony (np. 1 rok) lub nieokreślony i gwarantuje, że:
– członkowie zobowiązują się do sprzedaży 100 proc. produkcji poprzez grupę
(odstępstwa od tej zasady winny być zapisane w statucie),
– członkowie–producenci zobowiązują się do korzystania z urządzeń i usług
grupy przez określony czas,
– finansowanie inwestycji oraz nadwyżki dla członków należy ustalać na podstawie realizacji powyższych zobowiązań,
– określony jest rodzaj, ilość i jakość produktów, które będą sprzedawane przez
grupę oraz określone są sposoby przygotowania do sprzedaży.
Umowa członkowska jest więc obowiązującym kontraktem pomiędzy grupą producencką a członkiem-producentem i umożliwia grupie skuteczne handlowanie produktem o określonej jakości, ilości i standardzie.
1.Co powinna zawierać umowa członkowska
Umowa członkowska powinna być dokumentem opracowanym indywidualnie na
potrzeby konkretnej grupy producentów. Tylko wtedy każda grupa będzie miała swój
indywidualny kontrakt, najlepiej zabezpieczający interesy zarówno poszczególnych
producentów, jak i całej grypy.
Można jednak wskazać zapisy, które w zależności od potrzeb grupy powinny być
zawarte w umowie:
1.Strony umowy
Kto zawiera umowę – nazwa grupy i producenta.
2.Przedmiot umowy
Czego dotyczy zawierana umowa.
3.Zobowiązanie
Określenie w jakim zakresie producent jest zobowiązany sprzedawać produkty poprzez grupę (procent wielkości produkcji, ilość ton, sztuk, produkcja z określonego areału,
itp.). Zobowiązanie producenta do przestrzegania ustalonego harmonogramu dostaw.
4.Normy jakościowe produktów
– wymagania jakościowe wobec produktu (rodzaj, odmiana, kolor, wielkość itp.),
29
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
– metody pomiaru jakości,
– termin w jakim zostaną podane parametry na dany sezon.
5.Procedury kontroli jakości
– szczegółowy opis procesu kontroli jakości,
– zasady postępowania z towarem nie spełniającym wymagań jakościowych.
6.Niedobór towaru
Zapis określający konsekwencje wobec producenta, który nie wywiąże się z ilości
i terminów dostawy.
7.Dostawa
Zapis mówiący, która ze stron odpowiada za dostawy towaru do odbiorcy lub
punktu skupu, kto ponosi koszty dostawy.
8.Obowiązki producenta
– opis technologii produkcji obowiązującej producenta
– zapewnienie wstępu na teren gospodarstwa upoważnionych przedstawicieli
grupy,
– zobowiązanie do udzielania grupie informacji niezbędnych do planowania
pracy (wielkości dostaw, terminy, informacje o sprzedaży poza grupą itp.).
9.Obowiązki grupy
– promowanie produktów członków grupy,
– negocjowanie kontraktów w imieniu członków grupy,
– dostarczanie środków do produkcji (terminy, ilości),
– zapewnienie członkom informacji marketingowych,
– zakaz działalności konkurencyjnej wobec gospodarstw członków grupy.
10. Ryzyko
Zapis mówiący o tym, kto ponosi odpowiedzialność za uszkodzenie lub zniszczenie towaru, w czasie gdy jest on w dyspozycji grupy.
11. Rozliczenia dostawcy
Zapis określający szczegóły zapłaty za dostarczony towar (zaliczki, terminy płatności, średnia cena sezonu itp.).
12.Czas trwania i wypowiedzenia
Wyznaczenie czasu trwania umowy oraz okresu wypowiedzenia koniecznego do
rozwiązania umowy.
30
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
13.Prawo do rozwiązania umowy
– nie wypełnianie zobowiązań,
– niewypłacalność jednej ze stron,
– innych przyczyn, które należy w umowie wyszczególnić.
14.Działanie siły wyższej
Zapis zabezpieczający strony przed ponoszeniem odpowiedzialności za straty wynikłe wskutek działania kataklizmów, klęsk żywiołowych i innych przyczyn, na które
strony nie mają wpływu. 15. Rozwiązywanie sporów
Określenie, kto będzie rozstrzygał sprawy sporne. Czy sąd polubowny, czy mediator
lub sąd polubowny. Należy zapisać warunki i tryb powoływania sędziego polubownego.
16.Zmiany
Zapis regulujący warunki, sposób i możliwości zmiany umowy członkowskiej.
VII. Procedury ubiegania się o decyzję administracyjną
marszałka województwa
Z dniem 1 stycznia 2006 roku kompetencje związane z rejestracją grup producentów rolnych zostały przekazane marszałkom województw. W związku z tym wszelkie
wystąpienia o wydanie decyzji marszałka w sprawie dokonania wpisu do rejestru
grup producentów rolnych lub zatwierdzenie planu uznawania i udzielenie wstępnego uznania grupie producentów owoców i warzyw, zmiany planu dochodzenia do
uznania, jak też uznania organizacji producentów, należy kierować na adres:
Marszałek Województwa Mazowieckiego
ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa
W sprawach dotyczących tworzenia lub bieżącego funkcjonowania grup producentów rolnych zapytania należy kierować na adres:
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego
Departament Rolnictwa i Modernizacji Terenów Wiejskich
ul. Skoczylasa 4, 03-469 Warszawa
Wydział Wyrównywania Rozwoju Obszarów Wiejskich
kierownik:
Krystyna Wasilewska
tel. (022) 59 79 341
e-mail: [email protected]
31
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Iwona Banaszkiewicz
tel. (022) 59 79 324
[email protected]
Sylwia Stępień
tel. (022) 59 79 324
[email protected]
Waldemar Szymanik
tel. (022) 59 79 742, faks (022) 59 79 157
e-mail: [email protected]
Marzena Wardzyńska
tel. (022) 59 79 644
[email protected]
1.Co, według Ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach
producentów rolnych i ich związkach, powinien zawierać wniosek
Aby ubiegać się o decyzję administracyjną marszałka województwa o spełnieniu
przez grupę warunków określonych w art. 3, 3a i art. 4 oraz w przepisach wydanych
na podstawie art. 6 w/w ustawy, grupa składa wniosek – wzór wniosku znajduje się na
stronie internetowej Samorządu Województwa Mazowieckiego www.mazovia.pl w zakładce Rolnicze Grupy Producenckie (na adres: Marszałek Województwa Mazowieckiego, ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa), który powinien zawierać:
– nazwę i siedzibę grupy (czyli dokładny adres),
– dane osób upoważnionych do reprezentowania grupy zgodnie z jej aktem założycielskim (statutem lub umową),
– oznaczenie produktu lub grupy produktów dla których grupa została założona
(wymagana jest zgodność z określeniami zawartymi w załączniku do Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 kwietnia 2008 roku),
– podpisy osób upoważnionych.
32
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
Ponadto wniosek powinien zawierać następujące załączniki:
– wypis z rejestru sądowego dotyczący wnioskodawcy (świadczący o posiadaniu
osobowości prawnej i wpisaniu grupy do rejestru przedsiębiorstw),
– akt założycielski wnioskodawcy (statut lub umowę spółki),
– listę członków wnioskodawcy (czyli listę członków grupy),
– plan działania grupy, opracowany na okres 5 lat, zgodny z aktem założycielskim,
– uchwałę statutowo uprawnionego organu, upoważniającą zarząd grupy do złożenia wniosku,
– przykładowa umowa członkowska podpisana pomiędzy grupą a członkiem,
– oświadczenia członków o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych,
– oświadczenia członków grupy o prowadzeniu gospodarstwa rolnego w rozumieniu
przepisów o podatku rolnym lub w zakresie działu specjalnego produkcji rolnej,
– dowód uiszczenia opłaty skarbowej za wydanie decyzji w wysokości 10 zł. na konto
Dzielnica Praga Północ m. st. Warszawy nr: 96 1030 1508 0000 0005 5002 6074.
2.Jak przygotować plan działania grupy
Przede wszystkim należy stwierdzić, że plan działania nie jest opracowywany tylko po to, by grupa uzyskała decyzję marszałka województwa, ale głównym jego celem jest wykorzystywanie go w codziennej pracy grupy w realizacji założonych celów. Osiągnięcie sukcesu na rynku wymaga dostosowania metod pracy, organizacji i zarządzania do wymagań gospodarki rynkowej.
Każda grupa producentów przygotowując się do inauguracji działalności lub rozpoczynając konkretne przedsięwzięcie musi je dobrze zaplanować. Należy dokładnie określić
wszystkie zasoby rzeczowe, finansowe i ludzkie. Ważnym elementem planu jest określenie
źródeł finansowania działalności grupy, przy czym należy pamiętać, że w początkowym
okresie podstawowym źródłem finansowania są wpłaty dokonywane przez członków.
Plan działania grupy sporządzany jest na okres 5 lat. Zapisy w nim zawarte winny
być zgodne z aktem założycielskim i określać cel grupy oraz wszystkie działania w podziale na okresy roczne z uwzględnieniem kwestii finansowych.
Plan powinien zawierać m.in. następujące zagadnienia:
1. Podstawowe informacje o grupie:
– nazwa, forma prawna, adres grupy, nr telefonu,
– nazwa produktu lub grupy produktów zgodnie z załącznikiem do w/w rozporządzenia MRiRW z dnia 9 kwietnia 2008 roku,
– struktura organizacyjna – aktualna lista członków z określeniem wielkości produkcji każdego z nich, skład zarządu, zatrudnienie.
2. Cel działania grupy – zgodny z aktem założycielskim.
3. Opis sytuacji początkowej.
33
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
4. Struktura i wielkość sprzedaży:
– aktualna sprzedaż i opis aktualnie prowadzonej działalności handlowej.
5. Stan wyposażenia technicznego grupy.
6. Opis sytuacji na koniec okresu planowania:
– zakładana liczba członków,
– zakładana struktura organizacyjna, skład zarządu, zatrudnienie,
– zakładana struktura i wielkość sprzedaży,
– zaopatrywanie w środki do produkcji,
– zakładany stan wyposażenia technicznego grupy.
7. Harmonogram działań podejmowanych przez grupę w poszczególnych latach realizacji planu.
8. Analiza finansowa powinna obejmować w szczególności:
– wydatki na działalność operacyjną,
– harmonogram inwestycji w poszczególnych latach,
– przepływy finansowe.
3.Co powinien zawierać Wniosek do marszałka województwa
o zatwierdzenie planu uznawania i udzielenie wstępnego uznania
grupie producentów owoców i warzyw
Marszałek województwa, działając na podstawie Ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego, wydaje decyzje w sprawie udzielenia wstępnego uznania grupy producentów owoców i warzyw i zatwierdzenia planu uznawania tej grupy za organizację producentów owoców i warzyw. Podmiot (spółdzielnia, spółka z o.o., zrzeszenie) zrzeszający producentów owoców
i warzyw może uzyskać decyzję marszałka województwa o wstępnym uznaniu za
grupę producentów owoców i warzyw jeżeli:
1. Zrzesza minimum 5 producentów w produkcie lub grupie produktów określonych
przepisami Unii Europejskiej ze względu na które wnioskuje o wstępne uznanie
(art. 47 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1182/2007).
2. złoży wniosek – wzór wniosku na str. www.mazovia.pl (na adres: Marszałek Województwa Mazowieckiego, ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa) o wydanie decyzji
wraz z wymaganymi załącznikami:
– informacja o liczbie członków oraz wartości produktów wytworzonych przez
członków grupy w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku, wartość to
musi wynosić co najmniej równowartość w walucie polskiej 50.000 euro,
34
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
– dokument urzędowy (odpis aktualny z Rejestru Przedsiębiorców) potwierdzający, że wnioskodawca jest osobą prawną oraz wskazujący organy i osoby
upoważnione do reprezentowania wnios­kodawcy,
– statut lub umowę grupy producentów, które zawierają zapisy określone w Rozporządzeniu MRiRW z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie warunków wstępnego uznania grup producentów owoców i warzyw (Dz.U. z 2009 r. Nr 5 poz 27
z późn. zm.).
– plan dochodzenia do uznania (sporządzony na okres nieprzekraczający 5 lat)
pozytywnie zaopiniowany przez dyrektora oddziału regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa właściwego ze względu na siedzibę
grupy producentów.
3. Przedłoży oświadczenie, w którym zobowiązuje się, że w każdym roku realizacji
planu dochodzenia do uznania, co najmniej połowa przychodów ze sprzedaży
produktów należących do kategorii, ze względu na które wnioskuje o wstępne
uznanie, będzie pochodzić ze sprzedaży produktów wytworzonych przez producentów zrzeszonych w tym podmiocie.
4. Przedłoży oświadczenia producentów, wraz z numerem PESEL, numerem identyfikacji podatkowej (NIP), numerem REGON o nieprzynależności do:
– innej wstępnie uznanej grupy producentów dla tej samej grupy produktów,
– innej uznanej organizacji producentów dla tej samej grupy produktów. 5. Przedłoży podpisane przez producentów oświadczenia o wyrażeniu zgody na
przetwarzanie danych osobowych.
6. Dołączy dowód uiszczenia opłaty skarbowej za wydanie decyzji administracyjnej w wysokości 10 zł. na konto Dzielnica Praga Północ m. st. Warszawy
nr: 96 1030 1508 0000 0005 5002 6074.
Ubiegając się o „wstępne uznanie” grupa musi przedstawić plan dochodzenia do
uznania, który jest opracowywany na okres nie przekraczający 5 lat. Realizacja planu dochodzenia do uznania rozpoczyna się z dniem 1 stycznia roku
następującego po uzyskaniu decyzji o jego zatwierdzeniu i wstępnym uznaniu lub po
dniu jego zatwierdzenia, ale wówczas pierwszy rok skraca się do czasu, jaki pozostał
między datą zatwierdzenia a 31 grudnia, proporcjonalnie do tego czasu zmniejsza się
też maksymalną kwotę pomocy (100 tys. EURO), jaką grupa może otrzymać w pierwszym roku od wartości sprzedaży produktów wyprodukowanych w gospodarstwach
członków i sprzedanych przez grupę. Jeżeli grupa zamierza występować z wnioskiem o wypłatę pomocy w okresach
półrocznych, plan musi być podzielony na okresy półroczne. 35
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
4.Co powinien zawierać Plan dochodzenia do uznania opracowany
na okres nie przekraczający 5 lat
Plan dochodzenia do uznania nie powinien być opracowany tylko po to, by grupa
uzyskała decyzję marszałka województwa, ale głównie by wykorzystywać go w codziennej pracy grupy w realizacji założonych celów.
Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r.
w sprawie warunków wstępnego uznawania grup producentów owoców i warzyw,
uznawania organizacji producentów owoców i warzyw oraz warunków i wymagań,
jakie powinny spełniać plany dochodzenia do uznania (Dz. U. z 2009 r., Nr 5 poz. 27),
plan powinien zawierać:
1. wykaz producentów owoców i warzyw – zawierający imię i nazwisko lub nazwę, adres zamieszkania lub siedzibę oraz numer PESEL, numer REGON, numer NIP.
2. informacje o powierzchni upraw poszczególnych gatunków owoców i warzyw,
wielkości zbiorów, ilości i wartości sprzedanych owoców i warzyw dotyczące
roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o wstępne uznanie – na podstawie
oświadczeń złożonych przez każdego z producentów.
3. określenie liczby i opis maszyn, urządzeń służących do produkcji oraz zbioru owoców i warzyw, środków transportowych i innych środków technicznych, w szczególności umożliwiających przechowywanie, magazynowanie, sortowanie oraz
pakowanie owoców i warzyw w które wyposażeni są poszczególni producenci
wymienieni w wykazie.
4. określenie inwestycji dotyczących budowy, przebudowy, remontów budynków,
infrastruktury technicznej, zakupu instalacji maszyn i urządzeń, czasu trwania
oraz harmonogramu działań, planowanych wydatków, które zamierza realizować
wstępnie uznana grupa producentów, realizowanych w poszczególnych latach
w celu spełnienia warunków uznania tej grupy producentów za organizację producentów.
5. prognozę powierzchni i wielkości produkcji poszczególnych gatunków owoców
i warzyw oraz ilości i wartości sprzedanych owoców i warzyw – dla każdego roku
realizacji planu dochodzenia do uznania.
6. przewidywaną liczbę i opis maszyn służących do produkcji oraz zbioru owoców
i warzyw, środków transportowych i innych środków technicznych, w szczególności umożliwiających, magazynowanie, sortowanie oraz pakowanie owoców
i warzyw, w które wyposażona będzie wstępnie uznana grupa producentów po
zrealizowaniu planu dochodzenia do uznania.
7. przeznaczenie oraz miejsce realizacji poszczególnych inwestycji.
36
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
8. wskazanie źródeł i struktury finansowania planu dochodzenia do uznania.
9. analizę końcowych wyników realizacji przez wstępnie uznaną grupę producentów, planu dochodzenia do uznania w zakresie spełniania warunków uznania za
organizację producentów. VIII. Pomoc finansowa dla grup producentów rolnych
Wspieranie grup producentów ma na celu podniesienie dochodów rolników,
zmniejszenie kosztów produkcji, poprawę jej jakości poprzez wypracowanie przez
grupy wspólnego systemu przygotowania towaru do sprzedaży (sortowanie, konfekcjonowanie, oznakowanie), przechowywania, transportu do odbiorcy oraz poprzez
wspólny zbyt. Możliwość uzyskania pomocy finansowej powinna dodatkowo zachęcać rolników
do organizowania się w grupy.
1.Jakie organizacje rolników mogą uzyskać wsparcie – pomoc
finansową
O wsparcie (pomoc finansową) mogą ubiegać się grupy producentów rolnych,
wpisane do rejestru grup producentów rolnych prowadzonego obecnie przez marszałka województwa.
A.Wsparcie dla grup producentów rolnych w ramach Programu
Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Wsparcie dla grup producentów rolnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2007–2013 jest kontynuacją działania zapoczątkowanego w Planie
Rozwoju Obszarów Wiejskich z lat 2004–2006.
Zgodnie z art. 35 rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na
rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz. Urz. UE L 277/1 z 21.10.2005 r.) pomoc udzielana jest w celu ułatwienia tworzenia i działalności administracyjnej grup
producentów do celów:
– dostosowania do wymogów rynkowych procesu produkcyjnego i produkcji producentów, którzy są członkami takich grup;
– wspólnego wprowadzania towarów do obrotu, w tym przygotowania do sprzedaży, centralizacji sprzedaży i dostawy do odbiorców hurtowych;
37
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
– ustanowienia wspólnych zasad dotyczących informacji o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów i dostępności.
Udzielana pomoc finansowa ma ułatwić tworzenie i funkcjonowanie grup producentów rolnych, powstających w celu: dostosowania produkcji do wymogów
rynkowych, wspólnego wprowadzania przez członków grupy towarów do obrotu,
w tym przygotowania do sprzedaży i dostaw do odbiorców hurtowych oraz ustalania
wspólnych zasad informowania o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem wysokości zbiorów i dostępności produktów.
O pomoc mogą ubiegać się grupy producentów rolnych wpisane do Rejestru
prowadzonego przez Marszałka Województwa na podstawie ustawy z 15 września
2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw
(Dz. U. Nr 88, poz. 983, z późn. zm.), utworzone ze względu na produkt lub grupy produktów, określone w załączniku do rozporządzenia MRiRW z dnia 9 kwietnia 2008 r. (Dz.U. z 2008 r. Nr 72 poz. 424):
– konie żywe, mięso końskie
– żywiec wołowy, mięso wołowe
– świnie żywe, prosięta, warchlaki, mięso wieprzowe
– owce i kozy żywe, mięso baranie i kozie
– drób żywy, mięso i jadalne podroby drobiowe
– króliki żywe, mięso i jadalne podroby królicze
– nutrie żywe, mięso i jadalne i podroby nutriowe, skóry surowe
– szynszyle żywe, skóry surowe
– lisy pospolite i polarne, norki, tchórze, jenoty żywe, skóry surowe
– jaja ptasie
– mleko krowie, owcze lub kozie
– miód naturalny i inne produkty pszczelarskie
– kwiaty świeże – cięte i doniczkowe
– ziemniaki
– ziarno zbóż
– nasiona roślin oleistych
– ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych
– rośliny przeznaczone do produkcji zielarskiej i farmaceutycznej
– ozdobne rośliny ogrodnicze, szkółkarstwo roślin – sadowniczych i ozdobnych
– buraki cukrowe
– len i konopie uprawiane na włókno
– szyszki chmielowe
38
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
–
–
–
–
–
–
–
liście tytoniu suszone
materiał siewny i sadzeniaki
produkty roślinne do wykorzystania technicznego lub pozyskiwania energii
produkty rolnictwa ekologicznego
produkty regionalne
ślimaki
daniele, jelenie i mięso z tych zwierząt.
1. Wysokość pomocy
Wsparcie w ramach działania „Grupy producentów rolnych” objętego Programem
Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (podobnie, jak w ramach PROW
2004-2006) udziela się w postaci zryczałtowanej pomocy w formie rocznych rat przez
okres pierwszych pięciu (kolejnych 12-miesięcznych okresów prowadzenia działalności przez grupę) liczonych od dnia dokonania wpisu grupy producentów rolnych
do rejestru przez marszałka województwa właściwego dla miejsca siedziby grupy. Pomoc naliczana jest na podstawie rocznej wartości netto przychodów ze sprzedaży
produktów lub grup produktów wytworzonych w gospodarstwach członków grupy
i wynosi:
– 5 proc., 5 proc., 4 proc., 3 proc. i 2 proc. wartości produkcji sprzedanej, stanowiącej
równowartość w złotych do sumy 1 mln euro, odpowiednio w pierwszym, drugim, trzecim, czwartym i piątym roku
albo
– 2,5 proc., 2,5 proc., 2 proc., 1,5 proc. i 1,5 proc. wartości produkcji sprzedanej,
stanowiącej równowartość w złotych powyżej sumy 1 mln euro, odpowiednio
w pierwszym, drugim, trzecim, czwartym i piątym roku.
Wysokość wsparcia za dany rok działalności grupy nie może przekroczyć:
– w pierwszym i drugim roku – 100.000 euro
– w trzecim roku – 80.000 euro
– w czwartym roku – 60.000 euro
– w piątym roku – 50.000 euro.
Przykład: wartość produktów sprzedanych stanowi 1.200.000 euro – należna pomoc wynosi 5 proc. z 1 mln euro i 2,5 proc. z 200.000 euro w 1 roku przyznania pomocy, co daje kwotę wsparcia 55.000 euro. Grupa producentów rolnych może otrzymać wsparcie tylko raz w okresie swojej
działalności, niezależnie od tego czy źródłem tej pomocy był budżet krajowy czy budżet UE.
39
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
2. Obsługa wsparcia
Obsługa wsparcia w ramach działania „Grupy producentów rolnych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 odbywa się w Oddziałach
Regionalnych ARiMR właściwych ze względu na siedzibę grupy producentów rolnych. Przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy, grupa producentów musi złożyć w powiatowym biurze ARiMR wniosek (wraz z załącznikiem zawierającym wykaz
członków grupy) o nadanie jej numeru identyfikacyjnego. Uzyskanie pomocy odbywa się w dwóch etapach:
Etap I: zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia
20 kwietnia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Grupy producentów rolnych” objętej Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (Dz. U. Nr 81, poz. 550
z późn. zm.) grupy składają wnioski o przyznanie pomocy finansowej w terminie do
6 miesięcy od dnia wpisu grupy do rejestru przez właściwego marszałka województwa. Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, właściwy ze względu na siedzibę grupy, przyznaje w drodze decyzji administracyjnej pomoc finansową, w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku o przyznanie
pomocy finansowej. Wniosek ten składany jest tylko raz.
Etap II: złożenie przez grupę producentów rolnych wniosku o płatność w ciągu
30 dni po zakończeniu danego roku działalności (tj. 12 miesięcy od dnia wydania decyzji o wpisaniu grupy do rejestru przez właściwego marszałka województwa). Dyrektor OR ARiMR, właściwy ze względu na siedzibę grupy przyznaje środki finansowe
w drodze decyzji administracyjnej, w terminie 90 dni od dnia złożenia wnios­ku o płatność. Wypłaty pomocy za dany okres dokonuje się w terminie 60 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. W okresie objętym wsparciem grupa może złożyć
5 wniosków o płatność.
3. Wymagane załączniki do wniosków:
Etap I: zaświadczenie marszałka województwa o wpisie grupy do rejestru, wydane nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku.
Etap II: wymaganymi załącznikami do wniosku o płatność będą:
– zaświadczenie marszałka województwa o wpisie grupy do rejestru, wydane nie
wcześniej niż 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku o płatność;
– wykazy faktur VAT i rachunków, uporządkowanych w ujęciu chronologicznym, potwierdzające:
40
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
– przychody netto grupy ze sprzedaży produktów lub grupy produktów, ze względu na które grupa została utworzona,
– wartość i ilość dostarczonych grupie produktów lub grupy produktów przez poszczególnych jej członków,
– przychody netto grupy ze sprzedaży produktów lub grupy produktów, ze względu na które grupa została utworzona, wytworzonych w gospodarstwach jej członków. B. Zwolnienia z podatków
Znowelizowana ustawa o grupach producentów rolnych i ich związkach przewiduje od dnia 1 stycznia 2007 roku zwolnienie podatkowe dla grup w zakresie podatku od nieruchomości i podatku dochodowego od osób prawnych. Zwolnienie to nie
jest określone w czasie, tak więc grupa tak długo będzie mogła z niego korzystać, jak
długo będzie pozostawać w rejestrze grup. Zwolnieniem z podatku od nieruchomości objęte są budynki i budowle zajęte
przez grupę producentów rolnych wpisaną do rejestru tych grup, wykorzystywane
wyłącznie na prowadzenie działalności w zakresie sprzedaży produktów lub grup
produktów wytworzonych w gospodarstwach członków grupy lub na przechowywanie, konfekcjonowanie i standaryzację produktów lub grupy produktów, zaopatrzenie członków grupy w środki produkcji, zgodnie z jej aktem założycielskim (statutem,
umową spółki).
Zwolnienie z podatku pochodowego od osób prawnych dotyczy dochodów
grupy producentów rolnych wpisanej do rejestru, pochodzących ze sprzedaży produktów lub grup produktów, dla których grupa została utworzona, wyprodukowanych w gospodarstwach jej członków, w części wydatkowanej na rzecz członków tej
grupy w roku podatkowym lub w roku po nim następującym. Za wydatki, o których
mowa powyżej, uznaje się wydatki na:
– zakup środków do produkcji przekazanych członkom grupy producentów rolnych,
– szkolenie członków grupy producentów rolnych.
C. Linia kredytowa nGP
O kredyt mogą ubiegać się grupy producentów rolnych utworzone, zgodnie
z ustawą o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych
ustaw, wpisane do rejestru grup producentów rolnych prowadzonych przez marszałków województw właściwych ze względu na siedzibę grupy.
41
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Kredyt może zostać udzielony m.in. na szereg inwestycji związanych z działalnością grupy. Oprocentowanie kredytu jest zmienne i nie może wynosić więcej niż
1,5 stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od banków do redyskonta przez Narodowy Bank Polski w stosunku rocznym. Należne bankowi odsetki płacone są przez:
– kredytobiorcę – w wysokości 0,25 oprocentowania określonego wyżej,
– Agencję – w pozostałej części.
Kredyt może zostać udzielony maksymalnie na 15 lat.
Karencja w spłacie kredytu nie może przekroczyć 3 lat. Okres karencji liczy się od
dnia zawarcia umowy kredytu do dnia spłaty pierwszej raty określonej w umowie
kredytu.
IX. Pomoc finansowa dla wstępnie uznanych grup
producentów owoców i warzyw
1.Grupy uzyskują pomoc finansową na:
A.Założenie i wsparcie działalności administracyjnej grupy
w pierwszych pięciu latach funkcjonowania.
Przyznaną pomoc będzie wypłacana w formie ryczałtu. Wysokość w/w pomocy
w kolejnych 5 latach wyliczana jest na podstawie wartości netto sprzedanej produkcji,
wyprodukowanej w gospodarstwach członków grupy i wynosi odpowiednio:
– za 1 rok – 10 proc., za 2 rok – 10 proc., za 3 rok – 8 proc., za 4 rok – 6 proc.,
za 5 rok – 4 proc. wartości produkcji sprzedanej netto do kwoty równowartości
1 mln euro oraz
– za 1 rok – 5 proc., za 2 rok – 5 proc., za 3 rok – 4 proc., za 4 rok – 3 proc., za 5 rok –
2 proc. wartości produkcji sprzedanej netto powyżej równowartości 1 mln euro.
Maksymalna wysokość pomocy nie może jednak przekroczyć równowartości:
– w pierwszym i drugim roku działalności grupy – 100.000 euro
– w trzecim roku – 100.000 euro
– w czwartym roku – 100.000 euro
– w piątym roku – 100.000 euro. Łączna wysokość pomocy za 5 lat może więc osiągnąć wartość 500.000 euro
W pierwszym i drugim roku grupa sprzedając produkty z gospodarstw członków za co najmniej 1 mln euro osiąga maksymalną kwotę pomocy (100 tys. euro).
Przykład: grupa w 3 roku realizacji planu dochodzenia do uznania osiągnęła wartość produkcji sprzedanej w wysokości 4 mln zł. Za produkcję do wysokości 1 mln. 42
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
euro (3,4 mln zł.) grupa otrzymuje pomoc w wysokości 8 proc., tj. 272.000 zł. Za pozostałą sprzedaż, tj. 0,6 mln zł, otrzymuje pomoc w wysokości 4 proc., tj. 24.000 zł. Łącznie naliczona wysokość pomocy wyniesie: 272.000 zł + 24.000 zł., tj. 296.000 zł.
B.Pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych
w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania.
Przyznawanie tej formy pomocy regulują następujące rozporządzenia:
– z 17 czerwca 2009 roku, w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz
wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji, ujętych w zatwierdzonym planie
dochodzenia do uznania (Dz. U. z 2009 roku, Nr 98, poz. 822);
– z 5 stycznia 2006 roku, w sprawie wysokości krajowych środków finansowych,
przeznaczonych na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji, ujętych
w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. z 2006 roku, Nr 16,
poz. 122).
Jaką pomoc można uzyskać?
Wysokość pomocy określono na 75% kosztów kwalifikowanych, z czego 50% pokrywa UE, a 25% budżet krajowy. Pomoc grupie wypłacana jest na zasadzie refundacji poniesionych kosztów netto. Wnioskująca o pomoc grupa musi potwierdzić poniesione koszty realizacji inwestycji lub jej etapu przez okazanie oryginału faktury lub
dokumentu o równoważnej wartości dowodowej. Przyznawaniem i wypłatą pomocy
zajmuje się oddział regionalny ARiMR, właściwy dla siedziby grupy.
W przypadku, gdy poniesione koszty realizacji inwestycji przewyższają ich wartość
rynkową, pomoc finansowa przysługuje wyłącznie do wysokości wartości rynkowej
tych inwestycji. Wartość rynkową zakupionego budynku, budowli, używanej maszyny, urządzenia lub środka transportu, gruntu, z wyjątkiem gruntu rolnego, określa się
na podstawie, przedstawionego przez grupę, zaświadczenia niezależnego, upoważnionego organu urzędowego lub uprawnionego rzeczoznawcy, określającego ich
wartość rynkową. Wartość rynkową gruntu rolnego określa się na podstawie danych
publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny. Zbycie budynków i budowli w okresie krótszym niż 10 lat od oddania do użytku
oraz maszyn, urządzeń i środków transportu przed upływem 5 lat od zakupu, skutkuje zwrotem pomocy finansowej w części dotyczącej zbytej inwestycji, powiększonej
o odsetki ustawowe liczone od dnia zbycia inwestycji.
43
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Kiedy grupa uzyska pomoc?
Pomoc może być przyznana jedynie wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw, i dotyczy pokrycia części kwalifikowanych kosztów netto inwestycji
zawartych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania i zrealizowanych. Może
ona dotyczyć całej zrealizowanej inwestycji lub jej etapu, ujętych w zatwierdzonym
planie. Oznacza to, że w planie muszą być określone inwestycje realizowane w poszczególnych okresach (rocznych lub półrocznych) lub opisane ich etapy, czyli dokładnie określone zadania, będące częścią planowanych inwestycji, jakie mają być
zrealizowane w poszczególnych latach realizacji planu. Planowane inwestycje muszą wynikać z potrzeb grupy w zakresie działalności zgodnej z kategorią produktów, dla której grupa została wstępnie uznana. Gdy okresowo nie
ma możliwości pełnego wykorzystania inwestycji dla potrzeb grupy lub jej członków, dopuszczono udostępnienie inwestycji innemu podmiotowi, pod warunkiem, że została zawarta umowa określająca okres i zasady wykorzystywania inwestycji przez ten podmiot. W przypadku zakupu używanej maszyny, urządzenia czy środka transportu wnioskująca o pomoc grupa musi przedstawić dokument lub oświadczenie zbywcy potwierdzające, że jest on uprawniony do sprzedaży maszyny, urządzenia lub środka
transportu oraz, że w okresie ostatnich 7 lat nie były one zakupione z udziałem dofinansowania z krajowych lub wspólnotowych środków publicznych. Musi ona również
44
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
złożyć oświadczenie, że maszyna, urządzenie lub środek transportu posiada właściwości techniczne, zgodne z przeznaczeniem określonym w planie dochodzenia do
uznania, oraz odpowiada obowiązującym normom.
Nie można inwestować na wynajętej nieruchomości
Grunt, na którym ma być realizowana inwestycja, budynek lub budowla, w których ma być realizowana inwestycja muszą stanowić własność lub znajdować się
w użytkowaniu wieczystym grupy. Rozporządzenie dopuszcza zrealizowanie inwestycji, polegającej na montażu zakupionej przez grupę maszyny lub urządzenia,
przeznaczonego do przygotowania owoców lub warzyw do sprzedaży, w tym do ich
mycia, czyszczenia, sortowania, pakowania lub konfekcjonowania w budynku lub budowli, będących w posiadaniu członka grupy lub innego podmiotu. W takim przypadku grupa musi złożyć:
– oświadczenie, że po zdemontowaniu maszyny lub urządzenia i dokonaniu ponownego montażu, ich stan techniczny będzie umożliwiał dalsze używanie zgodne z przeznaczeniem;
– umowę zawartą między grupą a jej członkiem lub innym podmiotem będącym
w posiadaniu budynku lub budowli, w których nastąpi montaż zakupionej przez
grupę maszyny lub urządzenia. Zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z 17 czerwca 2009 r. kwalifikowanymi kosztami inwestycji są koszty:
1) budowy budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem, z wyłączeniem kosztów rozbiórki i unieszkodliwienia materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki;
2) zakupu budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży lub w celu ich adaptacji do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw
do sprzedaży, z wyłączeniem kosztów rozbiórki i unieszkodliwienia materiałów
szkodliwych pochodzących z rozbiórki;
3) rozbudowy budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem;
4) przebudowy i remontu budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży,
w celu ich modernizacji, zgodnie z kosztorysem, z wyłączeniem kosztów rozbiórki
i unieszkodliwienia materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki;
45
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
5) przebudowy i remontu budynków oraz budowli w celu ich adaptacji do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży,
zgodnie z kosztorysem, z wyłączeniem kosztów rozbiórki i unieszkodliwienia materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki;
6) zakupu i montażu infrastruktury technicznej związanej z użytkowaniem budynków oraz budowli, o których mowa z pkt 1-5, oraz ich technicznego wyposażenia,
w zakresie niezbędnym dla potrzeb przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem;
7) zagospodarowania terenu w zakresie niezbędnym do zapewnienia właściwego
dojazdu, eksploatacji i zabezpieczenia inwestycji w części uzasadniającej ich wykorzystanie bezpośrednio w procesie technologicznym służącym przechowywaniu,
magazynowaniu, sortowaniu lub przygotowaniu owoców i warzyw do sprzedaży,
zgodnie z kosztorysem;
8) zakupu gruntu przeznaczonego pod budowę lub rozbudowę budynków i budowli oraz zagospodarowanie terenu w zakresie, o którym mowa w pkt 7, w wysokości nieprzekraczającej 10 % kwalifikowanych kosztów inwestycji wymienionych w pkt 1, 3, 6 i 7;
9) zakupu narzędzi oraz zakupu i montażu maszyn oraz urządzeń przeznaczonych do
przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, w szczególności przeznaczonych do mycia, czyszczenia, sortowania, pakowania, konfekcjonowania, krojenia, cięcia, szatkowania, obierania lub drylowania;
10) zakupu narzędzie oraz zakupu i montażu maszyn oraz urządzeń przeznaczonych
do zbioru owoców i warzyw, z wyłączeniem ciągników i przyczep rolniczych;
11) zakupu samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5
tony, z wyłączeniem samochodów przeznaczonych do przewozu osób;
12) związane z przygotowaniem i realizacją inwestycji, o których mowa w pkt 1-7,
w wysokości nieprzekraczającej 12 % kwalifikowanych kosztów inwestycji wymienionych w pkt 1-7, obejmujące koszty:
a) przygotowania dokumentacji:
– technicznej,
– ekonomicznej: kosztorysów, analiz ekonomicznych i projektów inwestycji,
w tym studium wykonalności oraz biznesplanu,
b) zaświadczeń, pozwoleń i opłat, w tym opłat notarialnych i dokumentacji związanej z ich uzyskaniem,
c) nadzoru urbanistycznego, architektonicznego i budowlanego,
d) usług geodezyjnych,
46
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
e) usług dotyczących zarządzania realizacją inwestycji budowlanych oraz usług
świadczonych w zakresie realizacji budowy, w tym sprawowania nadzoru inwestorskiego, od rozpoczęcia realizacji inwestycji do jej zakończenia.
Wypłata pomocy
Wypłata obydwu form pomocy odbywa się na wniosek grupy i dokonywana jest:
– w ratach rocznych lub półrocznych na zakończenie każdego rocznego lub półrocznego okresu realizacji planu dochodzenia do uznania,
– w ratach obejmujących część rocznego okresu, jeżeli grupa uzyskała uznanie
przed zakończeniem kolejnego rocznego okresu.
Wnioski o przyznanie pomocy finansowej wstępnie uznana grupa producentów
składa w terminie 3 miesięcy od daty zakończenia rocznego lub półrocznego etapu
realizacji planu dochodzenia do uznania. Wnioskująca o pomoc finansową wstępnie uznana grupa producentów owoców
i warzyw jest zobowiązana złożyć szereg oświadczeń i dokumentów, określonych
w rozporządzeniu z 17 czerwca 2009 roku.
Pomoc finansowa przyznawana jest i wypłacana w terminie do 5 miesięcy (4 miesiące na wydanie decyzji i 30 dni na wypłatę pomocy) od daty złożenia kompletnego
wniosku.
2.Wsparcie dla uznanych organizacji producentów
Organizacje producentów mogą utworzyć fundusz operacyjny finansowany z:
– wkładów finansowych członków lub samej organizacji producentów;
– wspólnotowej pomocy finansowej, która może zostać przyznana organizacjom
producentów.
Fundusze operacyjne służą jedynie do finansowania programów operacyjnych zatwierdzonych przez państwa członkowskie. Pomoc finansowa dla organizacji producentów jest równa faktycznie wpłaconej
kwocie przez członków organizacji na fundusz operacyjny, ale jest ograniczona do
50% faktycznie poniesionych wydatków na realizacje programu operacyjnego. Jednocześnie pomoc wspólnotowa jest ograniczona do 4,1% wartości produkcji wprowadzonej do obrotu przez każdą organizację producentów, wytworzonej w gospodarstwach członków. Ta wielkość procentowa może jednak zostać zwiększona do
4,6% wartości produkcji wprowadzonej do obrotu, o ile wielkość przekraczająca 4,1%
wartości produkcji wprowadzonej do obrotu jest wykorzystywana wyłącznie w zakresie środków zapobiegania kryzysom i zarządzania nimi.
47
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
Na wniosek organizacji producentów w/w wielkość procentowa pomocy wynosi
nie 50 a 60%, w przypadku gdy program operacyjny lub jego część spełniają co najmniej jeden z wymienionych w przepisach warunków, w tym m.in. warunek następujący:
– zostały przedstawione przez organizacje producentów w państwach członkowskich, w których organizacje producentów wprowadzają do obrotu mniej niż 20%
wyprodukowanych owoców i warzyw.
Korzystając z powyższego polskie organizacje producentów będą mogły korzystać z 60% dofinansowania funduszu operacyjnego, co jest nowym, korzystniejszym
rozwiązaniem.
Programy operacyjne
Programy operacyjne mają zawierać co najmniej dwa spośród celów, dla których
organizacje są tworzone lub celów wymienionych poniżej:
a) planowanie produkcji,
b) poprawa jakości produktów,
c) podwyższenie wartości handlowej produktów,
d) promowanie produktów zarówno w postaci świeżej, jak i przetworzonej,
e) środki ochrony środowiska i metody produkcji bezpieczne dla środowiska, w tym
rolnictwo ekologiczne,
f) zapobieganie kryzysom i zarządzanie nimi.
Zapobieganie kryzysom i zarządzanie nimi związane jest z unikaniem kryzysów
i postępowaniem w sytuacji kryzysowej na rynkach owoców i warzyw i w tym kontekście obejmuje:
Programy operacyjne muszą obejmować co najmniej dwa działania prośrodowiskowe.
Ramy krajowe i strategia krajowa programów operacyjnych
Państwa członkowskie mają obowiązek ustanowić ramy krajowe i krajową strategię na rzecz stałych programów operacyjnych na rynku owoców i warzyw. Strategia
ta powinna uwzględniać następujące elementy:
a) analizę sytuacji pod kątem mocnych i słabych stron oraz potencjału rozwoju;
b) uzasadnienie wybranych priorytetów;
c) cele programów operacyjnych i instrumentów oraz wskaźniki wydajności;
d) ocenę programów operacyjnych;
e) zobowiązania sprawozdawcze organizacji producentów.
48
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
X. Kontrola rolniczych grup producenckich
Każda zarejestrowana grupa musi być przygotowana na kontrolę zarówno ze
strony Oddziału Regionalnego ARiMR, urzędu marszałkowskiego czy Komisji Europejskiej. Marszałek województwa z tytułu sprawowanego nadzoru przeprowadza kontrole w zakresie spełniania przez grupę warunków, określonych w art. 3 i 6 ustawy
z dnia 15 września 2000 r. oraz art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r., które
mogą decydować w wyniku stwierdzonych nieprawidłowości o wydaniu decyzji o zawieszeniu lub skreśleniu grupy z rejestru czego konsekwencją jest spłata uzyskanych
środków wraz z odsetkami określonymi w umowie z ARiMR.
Jeżeli np. w wyniku kontroli ARiMR, jak i Urzędu Marszałkowskiego zostanie stwierdzone, że w wykazie faktur VAT i rachunków ujęto przychody ze sprzedaży produktów
nie wytworzonych w gospodarstwach ich członków, wysokość środków wypłacanych
z tytułu pomocy za dany rok podlega zmniejszeniu o:
– 25 proc., jeżeli udział przychodów netto ze sprzedaży tych produktów stanowi
3 proc., ale nie więcej niż 10 proc.,
– 50 proc., jeżeli ich udział stanowi powyżej 10 proc., ale nie więcej niż 15 proc.,
– wypłata zostaje wstrzymana za dany rok, jeżeli udział ten przekracza 15 proc. wartości udokumentowanych rocznych przychodów netto.
XI. Działania Samorządu Województwa Mazowieckiego
wspomagające proces rozwoju grup producentów rolnych
Mając na uwadze wzmacnianie konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez
wspieranie ich modernizacji (w tym działań dostosowawczych do wymagań wspólnotowych) i przekształceń strukturalnych, a także tworzenia różnorodnych form powiązań
i kooperacji, zarówno w układzie poziomym (grupy producenckie, spółdzielnie spółki
celowe itp.), jak i pionowym (pomiędzy producentami, odbiorcami, przetwórcami itp.),
samorząd województwa występuje z własną inicjatywą podjęcia na terenie województwa działań informacyjnych. Jednocześnie stanowiłyby one forum wymiany doświadczeń dla już funkcjonujących grup producentów rolnych oraz rolników zainteresowanych zrzeszeniem się w celu prowadzenia wspólnej działalności gospodarczej poprzez:
1. Organizowanie spotkań szkoleniowo-seminaryjnych dla inicjatorów powoływania grup producentów i tzw. grup nieformalnych – na temat podstaw prawnych
tworzenia i funkcjonowania oraz korzyści wynikających z ich działalności – w tym
pomocy finansowej ze środków publicznych.
49
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
2. Organizowanie spotkań/konferencji zarejestrowanych grup producentów rolnych,
jako forum wymiany doświadczeń i aktualizacji wiedzy oraz podejmowania inicjatyw integracyjnych i prezentacji stanowisk dotyczących warunków funkcjonowania organizacyjnego i działalności gospodarczej.
3. Promowanie zasad bezpieczeństwa i higieny żywności oraz certyfikacji produktów (HACCP, GLOBALGAP).
4. Wspomaganie działań marketingowych grup producentów, w tym poprzez prezentację ich oferty na imprezach w których uczestniczą samorządy: wojewódzki,
powiatowe i gminne.
5. Tworzenie tematycznych witryn internetowych w ramach strony Departamentu
Rolnictwa i Modernizacji Terenów Wiejskich – z powiązaniem ich ze stronami internetowymi grup producentów rolnych.
6. Współpraca z mediami w zakresie informacji o funkcjonowaniu grup producentów rolnych na Mazowszu do publikatorów o tematyce rolniczej i pozyskanie patronatu medialnego dla tej tematyki.
We wszystkich działaniach Samorząd Województwa Mazowieckiego dostrzega potrzebę kontynuowania współpracy z instytucjami uczestniczącymi w procesie
wdrażania rozwiązań ustawowych oraz aktywnego kreowania grup producenckich
poprzez pomoc w ich organizacji i doradztwo takimi jak: Ministerstwo Rolnictwa
i Rozwoju Wsi, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Krajowa Rada Spółdzielcza, Mazowiecka Izba Rolnicza,
Organizacje Zawodowe Rolników.
Celem podejmowanych działań jest głównie:
– wykorzystanie pomocy dla grup, finansowanej ze środków publicznych, w szczególności w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz budżetu Unii Europejskiej na lata 2007-2013;
– upowszechnienie wśród rolników informacji o korzyściach wynikających z uczestnictwa we własnych organizacjach gospodarczych jakimi są grupy producentów rolnych;
– dostosowanie podaży produktów rolniczych do warunków rynkowych,
ze szczególnym uwzględnieniem ich jakości;
– wzrost efektywności produkcji i koncentracji podaży;
– wdrażanie w praktyce rolniczej zasad ochrony środowiska. 1.Harmonogram podstawowych działań:
Organizatorzy: Departament Rolnictwa i Modernizacji Terenów Wiejskich, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
50
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
Krajowa Rada Spółdzielcza, Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Mazowiecka
Izba Rolnicza, związki i organizacje rolników.
Beneficjenci: grupy producentów rolnych, grupy producentów owoców i warzyw,
rolnicy-producenci.
Działanie:
1. Seminaria szkoleniowe.
– Zasady tworzenia grup producentów rolnych. – Pomoc finansowa dla grup producentów rolnych. – Bezpieczeństwo i standaryzacja żywności
– Marketing produktów rolnictwa.
2. Konferencje.
– Ewentualne kierunki zmian w prawodawstwie dotyczącym grup producentów
rolnych. – Dostosowywanie polskiego rolnictwa do nowych wymogów unijnych. – Funkcjonowanie grup producentów rolnych w województwie mazowieckim. – Marketing produktów rolnictwa.
– Bezpieczeństwo i standaryzacja żywności. 3. Spotkania rejonowe grup producentów rolnych.
– Forum wymiany doświadczeń i aktualizacja wiedzy.
– Podejmowanie inicjatyw integracyjnych.
4. Imprezy marketingowe.
– Współudział grup producentów rolnych w imprezach lokalnych np: Święto
Kwitnącej Jabłoni, Dokopiny Ziemniaka, Dni Pola w Poświętnem, Dożynki Wojewódzkie itp.
5. Media i wydawnictwa.
– Prowadzenie serwisu informacyjnego o grupach producenckich na stronie
internetowej Samorządu Województwa Mazowieckiego (zakładka po prawej
stronie – rolnicze grupy producenckie).
– Promocja grup producentów rolnych w prasie i innych mediach poprzez publikacje tematyczne. XII. Bezpieczeństwo i jakość żywności
Rozwój gospodarki rynkowej oraz proces integracji z Unią Europejską spowodował konieczność przystosowania branży rolno-spożywczej do europejskich stan51
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
dardów w tej dziedzinie. Obywatele państw Wspólnoty Europejskiej są niezmiernie
wrażliwi na sprawy związane z jakością i bezpieczeństwem żywności. Domagają się
gwarancji, że nabywane przez nich artykuły spożywcze są wysokiej jakości i nie stanowią zagrożenia dla organizmu ludzkiego. Afery związane z dioksynami, glikolem,
chorobą wściekłych krów czy z ptasią grypą spowodowały ogromne straty dla producentów i przetwórców żywności. Nastąpił spadek zaufania klienta do oferowanych
produktów. Sprawy jakości i bezpieczeństwa żywności nabrały pierwszorzędnego
znaczenia. Zagadnienia te zaczęto traktować w sposób kompleksowy, obejmując obszarem ochrony cały łańcuch gospodarki żywnościowej w drodze żywności „od pola
do stołu”. Jedynie całościowe potraktowanie tematu umożliwia zagwarantowanie
konsumentowi bezpieczeństwa nabywanych przez niego artykułów spożywczych. Wyrazem dostosowania prawodawstwa polskiego do nowych warunków jest ustawa z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 171,
poz.1225.). Ustawa reguluje sprawy związane z bezpieczeństwem żywności w naszym kraju z precyzyjnym określeniem obowiązków podmiotów branży spożywczej
oraz organów kontrolnych odpowiedzialnych za funkcje nadzoru i kontroli. Określa
zakres odpowiedzialności za skutki zaniedbań lub nadużyć związanych z produkcją,
przetwarzaniem, przechowywaniem i wprowadzaniem żywności na rynek.
1.Jak definiujemy określenie „bezpieczeństwo żywności”
Zgodnie z przywołaną ustawą:
„Bezpieczeństwo żywności to ogół warunków, które muszą być spełnione,
dotyczących w szczególności: stosowania substancji dodatkowych i aromatów,
poziomu substancji zanieczyszczających, pozostałości pestycydów, warunków
napromieniowania żywności, cech organoleptycznych i działań, które muszą
być podejmowane na wszystkich etapach produkcji i obrotu żywnością w celu
zapewnienia zdrowia i życia człowieka”.
Praktycznie dla podmiotów zajmujących się żywnością, bezpieczeństwo zdrowotne żywności można zapewnić dzięki:
– stosowaniu Dobrej Praktyki Rolniczej w produkcji pierwotnej,
– przestrzeganiu ogólnych zasad higieny zapisanych w regulacjach prawnych dotyczących produkcji, przetwórstwa, przechowywania, transportu i obrotu żywnością (Rozporządzenie (WE) NR 852, 853 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia
2004 r., Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia),
– wdrażaniu w zakładach produkcji, przetwórstwa i dystrybucji żywności systemów zapewnienia jakości, a szczególnie systemu HACCP (GMP/GHP, IP, IFS, BRC, GLOBALGAP).
52
Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych
W ramach unijnego prawa od 1 stycznia 2006 roku obowiązują na terenie wszystkich krajów Unii Europejskiej:
Rozporządzenie Unii Europejskiej 852/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie higieny środków spożywczych oraz Rozporządzenie Unii Europejskiej 853/2004
z 29 kwietnia 2004 roku ustanawiające szczegółowe przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego. Zgodnie z nimi wszystkie ogniwa gospodarki żywnościowej uczestniczące w przetwórstwie, przechowywaniu i dystrybucji są zobowiązane do posiadania i stosowania w praktyce swych działań systemu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności – zasad HACCP (Analiza
Zagrożeń i Krytyczny Punkt Kontroli). System ten, traktowany jako najefektywniejsze narzędzie służące zapewnieniu bezpieczeństwa żywności, został wpisany mocą przywołanych
rozporządzeń jako obowiązujący wszystkie ogniwa gospodarki żywnościowej.
Jedynie obszar produkcji pierwotnej wraz z towarzyszącymi działaniami powiązanymi został zwolniony z obowiązku posiadania systemu HACCP.
Aby sprecyzować powyższe stwierdzenie należy przypomnieć określenie produkcji pierwotnej zwanej często produkcją podstawową oraz inne pojęcia. Produkcja pierwotna (podstawowa) to produkcja, chów lub uprawy produktów
pierwotnych, włącznie ze zbiorem plonów, łowiectwem, łowieniem ryb, udojem mleka oraz wszystkimi etapami produkcji zwierzęcej przed ubojem, a także zbiorem roślin rosnących w warunkach naturalnych. Działania powiązane to:
– transport, składowanie, przetwarzanie surowców w miejscu produkcji, pod warunkiem, że nie zmienia to znacznie ich charakteru,
– transport żywych zwierząt, gdzie jest to niezbędne do osiągnięcia celów niniejszego rozporządzenia,
oraz
– w przypadku produktów pochodzenia roślinnego, produktów rybołówstwa
i zwierząt łownych, działania transportowe w celu dostawy surowców, których
charakter nie został znacznie zmieniony, z miejsca produkcji do zakładu. Jak wynika z powyższego producenci rolni, którzy nie prowadzą przetwarzania surowców rolniczych zwolnieni są z wprowadzania i dokumentowania systemu HACCP. Mają natomiast obowiązek stosowania zasad Dobrej Praktyki Rolniczej (GAP) oraz
Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) i Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP).
Konsekwentne wprowadzanie tych zasad pozwala, na etapie podstawowym, prowadzić
produkcję bezpiecznych surowców rolnych. Tylko takie surowce mogą być akceptowane
przez przemysł przetwórczy – kolejne ogniwo gospodarki żywnościowej. Przetwórcy zobo53
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa
wiązani do stosowania i dokumentowania systemu HACCP, już się domagają od dostawców
surowców udokumentowania, że otrzymywane surowce są bezpieczne. Producent rolny
będzie zmuszony do wykazania, że jego produkty nie niosą zdrowotnego zagrożenia dla
wytwarzanej żywności. Dotyczy to głównie przekraczania dopuszczalnego poziomu pozostałości środków ochrony roślin, leków weterynaryjnych, zawartości związków azotu, mikotoksyn i innych substancji wskazujących na niewłaściwe prowadzenie produkcji rolnej.
Istnieją też nadobowiązkowe systemy bezpieczeństwa wytwarzania surowców
rolnych. Dotyczą one głównie świeżych surowców, które w prawie nie zmienionej formie są lokowane na rynku. Chodzi tu głównie o świeże owoce i warzywa. Sieci handlowe domagają się od swoich dostawców gwarancji bezpieczeństwa
poprzez uzyskiwanie certyfikatów na wytwarzaną żywność. Oznacza to, że producent
chcąc współpracować z daną jednostką czy siecią handlową jest zmuszony do stosowania podczas wszystkich etapów produkcji rolnej systemów bezpieczeństwa takich
jak na przykład Integrowana Produkcja (IP), BRC, IFS, GLOBALGAP. Systemy te, o większej lub mniejszej złożoności, są certyfikowane przez niezależne jednostki. W ten sposób handlowcy zabezpieczają się przed możliwością lokowania na rynku artykułów
z niepewnych źródeł, nie posiadających udokumentowanego pochodzenia. Podsumowując należy podkreślić, że ustawodawstwo w zakresie bezpieczeństwa żywności podlega stałym zmianom w kierunku tworzenia systemu, w którym na rynku nie powinien się pojawiać produkt spożywczy stanowiący zagrożenie zdrowotne dla konsumenta. Już dzisiaj system prawny pozwala na objęcie całego łańcucha gospodarki żywnościowej
ścisłym nadzorem sanitarno–weterynaryjnym. Kwestią czasu jest takie przeorganizowanie
kontroli urzędowej, by istniejące zasady mogły być skutecznie egzekwowane. Dla producentów rolnych nadszedł czas, w którym wyprodukowanie surowców rolnych musi być powiązane z możliwością udokumentowania ich jakości. Globalna gospodarka europejska czy
też światowa zmusza do konkurowania także w tej dziedzinie. Producenci, którzy nie odpowiedzą na te wyzwania będą z czasem spychani na margines życia gospodarczego.
Opracowanie merytoryczne: Departament Rolnictwa i Modernizacji Terenów Wiejskich
Redakcja techniczna: Magdalena Lewandowska
Zdjęcie na okładce i na str. 4, 26, 38: Jacek Pietruski, www.pietru.dubi.net
Opracowanie graficzne: Robert Stachowicz
Przygotowanie do druku: Agencja Reklamowo-Wydawnicza QLCO
Wydawca:
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego
03-719 Warszawa, ul. Jagiellońska 26, tel. 59 79 100
www.mazovia.pl
e-mail: [email protected]
54