Rolnicze gRupy pRoducenckie szansą Rozwoju mazowieckiego
Transkrypt
Rolnicze gRupy pRoducenckie szansą Rozwoju mazowieckiego
Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa wydanie III Mazowsze 2009 Spis treści Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych ��������������������� 3 I. Grupy producentów na Mazowszu ������������������������������������������������������������������������������ 5 II. Organizacja grup producentów ��������������������������������������������������������������������������������� 17 III. Zasady tworzenia grup producentów rolnych������������������������������������������������������� 22 IV. Zasady tworzenia grup i organizacji producentów owoców i warzyw���������� 25 V. Rejestracja firmy w Krajowym Rejestrze Sądowym ���������������������������������������������� 27 VI. Umowa członkowska������������������������������������������������������������������������������������������������������� 29 VII. Procedury ubiegania się o decyzję administracyjną marszałka województwa������������������������������������������������������������������������������������������������ 31 VIII. Pomoc finansowa dla grup producentów rolnych������������������������������������������������ 37 IX. Pomoc finansowa dla wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 42 X. Kontrola rolniczych grup producenckich ���������������������������������������������������������������� 49 XI. Działania Samorządu Województwa Mazowieckiego wspomagające proces rozwoju grup producentów rolnych������������������������������������������������������������ 49 XII. Bezpieczeństwo i jakość żywności������������������������������������������������������������������������������ 51 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych Wprowadzone w Polsce z początkiem lat 90. nowe zasady gospodarki rynkowej otworzyły nasz kraj na rzeczywistość wysokokonkurencyjnej gospodarki światowej i dokonały znaczących zmian w otoczeniu polskiego rolnika, sadownika, warzywnika. Okazało się, że nasze indywidualne małe i średnie gospodarstwa, których w kraju jest najwięcej, nie znajdują stałych odbiorców na wyprodukowane towary, a rentowność ekonomiczna tych gospodarstw jest niska. Do najważniejszych przyczyn takiego stanu rzeczy należy zaliczyć duże rozdrobnienie gospodarstw, niejednolitość dużych partii towaru, sezonowość i anonimowość sprzedaży produktów rolnych, brak promocji oraz wzrastający udział importu jako konkurencji zorganizowanej. Aby nie pozostawać bez reakcji wobec rosnących wymagań konsumentów oraz odbiorców hurtowych, rolnicy muszą dostosować się do obowiązujących zasad organizacji rynku i podjąć działania mające na celu sprostanie narastającej konkurencji europejskiej i światowej. Jednym z elementów pozwalających na ograniczenie bądź zniwelowanie tej niekorzystnej sytuacji jest zrzeszenie się rolników w grupy producentów. Organizowanie się rolników, ogrodników i sadowników to również możliwość pozyskania środków finansowych na pokrycie kosztów funkcjonowania oraz rozwoju grup producentów z budżetu krajowego i Unii Europejskiej. Stopień zorganizowania polskich producentów jest bardzo niski, w głównych produktach rolnych i ogrodniczych waha się na poziomie 3-4 proc., nie licząc producentów mleka, gdzie sięga 74-80 proc. Tymczasem w Unii Europejskiej, gdzie dominują gospodarstwa rodzinne, proces ten jest bardzo zaawansowany i około 80 proc. produktów rolnych trafia na rynek poprzez organizacje producentów. Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa I. Grupy producentów na Mazowszu Województwo mazowieckie jest największym województwem w kraju i jednocześnie największym skupiskiem ludności rolniczej. Pod względem liczby gospodarstw rolnych mazowieckie zajmuje drugie miejsce w kraju. Natomiast po względem wielkości gospodarstw –10 (przeważają gospodarstwa do 5 ha). Gospodarstw produkujących na rynek jest ponad 164 tys., co stanowi ok. 60% ogólnej ich liczby. Rozproszenie produkcji, niewielka powierzchnia gospodarstw oraz niski poziom opadów nie sprzyjają intensywnej produkcji rolniczej i są czynnikami mającymi negatywny wpływ również na tempo rozwoju rolniczych organizacji gospodarczych. Mimo tych barier, w województwie mazowieckim istnieje rozwinięta produkcja warzyw np: cebuli, kapusty, marchwi, pomidorów, ogórków, papryki oraz produkcja sadownicza np: jabłek, wiśni, malin, truskawek. Zagłębie grójecko-wareckie jest nazywane „największym sadem w Europie”, a wysokie walory smakowe i aromatyczne spowodowały, że koncentrat wytwarzany z tamtejszych jabłek uszlachetnia soki owocowe produkowane w wielu krajach Unii Europejskiej i w USA. Wspieranie i rozwijanie wszelkich działań zmierzających do aktywizacji producentów rolnych, do podejmowania wspólnych działań na rynku oraz popularyzujących rodzimą produkcję rolniczą jest ważnym elementem strategii rozwoju województwa mazowieckiego i ma na celu podniesienie dochodów rolników i producentów rolnych poprzez poprawę ilości, jakości i koncentracji produkcji w ich gospodarstwach i przedsiębiorstwach. Z dniem 1 stycznia 2006 r. kompetencje związane z rejestracją grup producentów rolnych zostały przekazane marszałkom województw. Aktualnie w województwie mazowieckim są zarejestrowane 59 grupy producenckie i 1 organizacja producentów owoców i warzyw, zrzeszające ponad 1000 rolników oraz producentów owoców i warzyw. Stanowi to 0,55 proc. rolników posiadających gospodarstwa towarowe. Dane te wskazują, że mimo korzystnych regulacji prawnych, wieloletnich działań Samorządu Województwa Mazowieckiego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Ośrodków Doradztwa Rolniczego oraz możliwości korzystania z wsparcia finansowego, stopień zorganizowania się rolników i udział produkcji w grupach jest bardzo niski, pomimo że członkami rolniczych organizacji producenckich mogą być wszyscy rolnicy posiadający tzw. gospodarstwa towarowe (produkujący na rynek). 4 Zrzeszenie Producentów Zrzeszenie Owoców i Warzyw „PERFEKT” Stowarzyszenie Produ- Stocentów Trzody Chlewnej warzyszenie „BRU-MOCH” w Brudzeniu Dużym Grupa „BIAŁUTY” Sp. z o.o. Grupa Producentów Sp. z o.o. Trzody Chlewnej „CHOTTUCZ” Sp. z o.o. 3 4 5 6 trzoda chlewna Grupa produktów Sp. z o.o trzoda chlewna żywa, mięso wieprzowe: świeże, chłodzone, mrożone ziemniaki świeże lub chłodzone – odmiany przemysłowe trzoda chlewna żywa, mięso wieprzowe: świeże,chłodzone i mrożone owoce i warzywa Spółdzielnia mleko krowie Spółdzielnia Producentów Mleka „MUĆKA” 2 Forma prawna Zrzeszenie Podlaskie Zrzeszenie Producentów Trzody Chlewnej Nazwa Grupy 1 L.p Andrzej Kisielewski – Prezes Zarządu Aneta Strzeszewska – Członek Zarządu Romuald Kocęba – Prezes Zarządu Sebastain Malewski – Wiceprezes Osoby upoważnione do reprezentowania grupy Paweł Tchórzewski – Prezes Zarządu Dariusz Księżopolski – Wiceprezes Zarządu Janina Radzikowska – Skarbnik Janusz Lech – Członek Zarządu Janusz Krasnodębski – Członek Zarządu Wiesław Kownacki – Prezes Zarządu Józef Mirosław Szadkowski – Członek Zarządu Tadeusz Pepłowski – Członek Zarządu Grzegorz Badowski – Prezes Zarządu Artur Czernek – Wiceprezes Zarządu Robert Paweł Prokop – Sekretarz Piotr Kostrzewa – Prezes Zarządu Dariusz Przedpełski – Wiceprezes Marian Gajewski – Członek Zarządu Chotycze 82 D 08-200 Łosice Białuty 34 05-870 Błonie Brudzeń Duży 153 09-414 Brudzeń Duży Zaborów 4 05-622 Belsk Duży Łebki Wielkie 25 06-456 Ojrzeń Karowa 9 08-110 Siedlce Adres siedziby tel./fax.(025) 63262-39 tel./ fax Łosice W-wski Zach. Płock Grójec tel. (083) 357 14 68 tel. (022) 725 51 52 tel. (024) 260 41 12 tel. (048) 661-17-35 Ciechanów tel. (023) 671-80-31 Siedlce Powiat [email protected] biuro@grupabialuty. pl strzeszewska.aneta@ interia.pl [email protected] [email protected] [email protected] strona www/ e-mail Wykaz Grup Producenckich w Województwie Mazowieckim według stanu na dzień 30.10.2009 r. GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych 5 6 Spółdzielnia Producentów Zbóż „CERES” Drobiarska Grupa Produ- Sp. z o.o. cencka Sp. z o.o. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Płońsku z/s w Skarżynie 11 12 Spółdzielnia mleko krowie drób żywy, mięso i jadalne podroby drobiowe Spółdzielnia ziarna zbóż Dunaj 06-560 Konopki Chotycze 82/14 08-200 Łosice Zenon Śmigielski – Prezes Zarządu Skarżyn, Krzysztof Czerwiński – Zastępca Al. Lipowa 6 Prezesa 09-100 Płońsk Jan Sągol – Prezes Zarządu Waldemar Perzanowski – Wiceprezes Zarządu Zbigniew Owsiewski – Wiceprezes Zarządu Beata Korszeń – Prezes Zarządu Justyna Kukawska – Wiceprezes Zarządu Płońsk Mława Łosice Stanisław Józef Dębiński – Prezes ul. Pszczelińska 99 Pruszków Zarządu 05-840 Brwinów Andrzej Kalinowski – Wiceprezes Zarządu Marek Janusz – Wiceprezes Zarządu 10 ziemniaki świeże lub chłodzone – odmiany jadalne i przemysłowe Spółdzielnia Produświnie żywe, Justyna Kukawska – Prezes Zarządu Stara Kornica 52A Łosice centów Trzody Chlewnej Spółdzielnia prosięta, Beata Korszeń – Wiceprezes 08-205 Stara „ŁOSICKI PARTNER” warchlaki, mięso Zarządu Kornica w Kornicy Starej wieprzowe: świeże, chłodzone,mrożone Powiat ul. Terespolska 13 Siedlce 08-106 Zbuczyn Adres siedziby 9 Sp. z o.o. Bogdan Cielemęcki – Prezes Zarządu Stanisław Ługowski – Wiceprezes Bogdan Grochowski – Członek Zarządu Zdzisław Ługowski – Skarbnik Wojciech Dybowski – Członek Zarządu Osoby upoważnione do reprezentowania grupy FRI AGRO Sp. z o.o. świnie żywe, prosięta, warchlaki, mięso wieprzowe: świeże, chłodzone,mrożone Grupa produktów 8 Forma prawna Zrzeszenie Producentów Zrzeszenie Trzody Chlewnej „SCHAB-ROL” Nazwa Grupy 7 L.p tel. (023) 661-71-13 tel. (023) 653-22-29 0607 177 814 tel. (083) 343-46-50 0691 782 679 0505 187 362 tel. (025) 641 64 07 0664-922-999 tel./ fax www.spz_ceres.pl [email protected] www.losickipartner.pl [email protected] strona www/ e-mail Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Spółdzielnia Producentów Mleka „ZAGRODA PODLASKA” DROBOS Sp. z o.o. Spółdzielnia Producentów Mleka „KRASULA” w Bieńkach Śmietankach Grupa Producentów Drobiu „PODLASIE” Sp. z o.o. 14 15 16 Grupa produktów Zenon Gnyś – Prezes Zarządu Jezy Marek Gnyś – Wiceprezes Zarządu Piotr Gnyś – Wiceprezes Zarządu Osoby upoważnione do reprezentowania grupy Mirosław Roman Jurzyk – Prezes Zarządu Bogdan Józef Kowieski – Wiceprezes Zarządu Adam Karol Jankowski – Wiceprezes Zarządu Krzysztof Franciszek Jurzyk – Skarbnik Sp. z o.o. drób żywy, mięso Jan Gogolewski – Prezes Zarządu lub jadalne Tadeusz Olender – Wiceprezes podroby drobiowe: Zarządu świeże, chłodzone, Andrzej Dariusz Nałęcz – Wicepmrożone rezes Zarządu Spółdzielnia mleko krowie Wiesław Kownacki – Prezes Zarządu Tadeusz Pepłowski – Zastępca Prezesa Sp.z o.o. drób żywy, mięso Sebastian Stanisław Malewski – lub jadalne Prezes Zarządu podroby drobiowe: Dariusz Kruziński – Wiceprezes świeże, chłodzone, Zarządu mrożone – kurczaki drób żywy, mięso i jadalne podroby drobiowe: świeże, chłodzone, mrożone Spółdzielnia mleko krowie Sp. z o.o. Forma prawna Powiat Chotycze 82 08-200 Łosice Bieńki Śmietanki 21 06-430 Sońsk Grabówko 19 06-408 Krasne Ciosny 9 08-112 Wiśniew tel.(023) 671-00-32 0728 451 601 tel. (048) 621-02-23 tel./ fax Łosice tel. 0603-928-464 Ciechanów tel. (023) 671-80-57 Przasnysz Siedlce Kochanowskiego Kozienice 165 26-930 Garbatka Letnisko Adres siedziby [email protected] [email protected] [email protected] strona www/ e-mail Lp. 1-17: Grupy producentów rolnych utworzone na podstawie ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U. z 2000 r. Nr 88, poz. 983 z późn. zm.) 17 „FAMILIA-DROB” Sp. z o.o. Nazwa Grupy 13 L.p Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych 7 8 Spółdzielnia „Agroland” Zrzeszenie Producentów Zrzeszenie Owoców „TRUS-POL” w Siedlcach „WILGA FRUIT” Sp. z o.o. „JABŁUSZKO” Sp. z o.o. 3 4 5 6 owoce Sp. z o.o. Sp. z o.o. owoce i warzywa owoce i warzywa owoce Spółdzielnia owoce i warzywa Sp. z o.o. „RAJPOL” Sp. z o.o. 2 Grupa produktów Spółdzielnia owoce i warzywa Forma prawna Spółdzielnia Producentów Owoców i Warzyw „SPOIWO” Nazwa Grupy 1 L.p Roman Cybulski – Prezes Zarządu Krzysztof Cybulski – Zastępca Prezesa Jacek Żmudziń – Prezes Zarządu Bogdan Grylak – Członek Zarządu Stanisław Koc – Członek Zarządu Roman Łuczak – Członek Zarządu Henryk Świrski – Prezes Zarządu Zbigniew Pawlonka – Członek Zarządu Józef Bąk – Prezes Zarządu Krzysztof Czajkowski – Wiceprezes Zarządu Zdzisław Kozioł – Wiceprezes Zarządu Mieczysław Sałata – Wiceprezes Zarządu Tomasz Paczóski – Sekretarz Zbigniew Adamczyk – Prezes Zarządu Radosław Sieńkowski – Członek Zarządu Zbigniew Stanisław Brodowicz – Członek Zarządu Ryszard Woźniak – Prezes Zarządu Osoby upoważnione do reprezentowania grupy Siedlce Grójec Piaseczno Powiat Garwolin ul. Grójecka 56a Grójec 05-651 Drwalew Piwonin 47 08-443 Sobienie Jeziory adres siedziby: Siedlce ul. Świętojańska 7 08-110 Siedlce adres do korespondencji: ul. Kazimierzowska 21 08-110 Siedlce Wólka Łęczeszycka 16 05-622 Belsk Duży Krześlin 73 08-104 Krześlin Czaplin 30 05-530 Góra Kalwaria Adres siedziby GRUPY PRODUCENTÓW OWOCÓW I WARZYW tel. (048) 627-10-63, fax. (048) 661-41-90 tel. (025) 623-18-60 fax. (025) 623-20-42 tel. (025) 640-09-11 0509-386-757 tel. (025) 631-34-97 0501-522-431 tel. (048) 661-15-83 fax. (048) 661-13-83 tel. (022) 628-69-35 fax. (022) 621-48-53 tel./ fax [email protected] www.wilgafruit.com [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] www.rajpol.com.pl [email protected] strona www/ e-mail Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Grupa Producentów „IDEALSAD” Sp. z o.o. „NASZ OWOC” Sp. z o.o. „SUN-SAD” Sp. z o.o. Spółdzielnia Sadownicza Spółdzielnia owoce i warzywa „POLSAD” w Lewiczynie 9 10 11 12 Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. owoce i warzywa owoce i warzywa owoce i warzywa Spółdzielnia grzyby Spółdzielnia „Grzybek Łosicki” owoce i warzywa Grupa produktów 8 Sp. z o.o. Forma prawna Grupa Producentów Owoców i Warzyw „STAR-FRUIT” Sp. z o.o. Nazwa Grupy 7 L.p Stara Warka 53 05-660 Warka Adres siedziby Złota 6 96-514 Rybno Marek Chróst – Prezes Zarządu Paweł Puncewicz – Zastępca Prezesa Przemysław Oryniak – Członek Zarządu Sławomir Kędzierski – Prezes Zarządu Marcin Stasiak – Członek Zarządu Lewiczyn 2a 05-622 Belsk Duży Nowe Grobice ul.Grójecka 7 05-650 Chynów Jan Roman Kalbarczyk – Prezes Latków 11 Zarządu 26-910 MagJacek Gietka – Wiceprezes Zarządu nuszew Radosław Wachnik – Członek Zarządu Janusz Kubiak – Prezes Zarządu Krzysztof Rafalski – Członek Zarządu Mirosław Kozbuch – Członek Zarządu Ryszard Czesław Pawluk – Prezes Nowosielec 34 Zarządu 08-200 Łosice Krzysztof Andrzej Szewczuk – Wiceprezes Waldemar Piotr Przech – Wiceprezes Euzebiusz Majewski – Prezes Zarządu Daniel Majewski – Wiceprezes Zarządu Ryszard Jagodziński – Wiceprezes Zarządu Osoby upoważnione do reprezentowania grupy tel. (083) 357-00-96 tel. (048) 667-31-79 tel. (048) 667-04-25 tel./ fax Grójec Grójec Kozienice tel. (048) 661-13-69 fax. (048) 661-17-72 tel. (048) 661-50-80 tel. (048) 621-76-58 Sochaczew 0604-110-931 Łosice Grójec Powiat www.spolsad.pl [email protected] [email protected] www.naszowoc.pl [email protected] www.idealsad.pl [email protected] champignons.com.pl [email protected] [email protected] strona www/ e-mail Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych 9 10 Grupa Producentów Sp. z o.o. Warzyw „AGRO GROUP” Sp. z o.o. Grupa Producentów Spółdzielnia grzyby Grzybów Spółdzielnia „PIECZARKA SIEDLECKA” „SOSKA OWOCE i WARZYWA” Sp. z o.o. Grupa „POLSAD” Sp. z o.o. „GOLDEN” Sp. z o.o. 15 16 17 18 19 Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. CN 0704 kapusta, kalafiory, CN0808 jabłka, gruszki CN0809 wiśnie, czereśnie CN0705 sałata CN0808 jabłka, gruszki CN0809 wiśnie, czereśnie CN0810 pozostałe owoce owoce i warzywa warzywa Spółdzielnia owoce i warzywa Spółdzielcza Grupa Producentów Owoców „NASZ SAD” w Wólce Turowskiej owoce i warzywa Grupa produktów 14 Sp. z o.o. Forma prawna FRUIT-SAD Sp. z o.o. Nazwa Grupy 13 L.p Adres siedziby Siedlce Otwock Grójec Grójec Powiat Piaseczno Bronisławów Żyrardów Osuchowski 10 96-323 Osuchów ul. Rzymowskie Warszawa go 17/48 02-697 Warszawa Krześlin 88 08-125 Suchożebry Warszawice 95 08-443 Sobienie Jeziory Pabierowice 3a 05-604 Jasieniec Mariusz Henryk Babik – Prezes Towarowa 3 Zarządu 05-530 Góra Monika Babik – Wiceprezes Kalwaria Zarządu Paweł Kurach – Wiceprezes Zarządu Przemysław Szlązak – Wiceprezes Zarządu Dariusz Robert Walendzik – Prezes Zarządu Paweł Soska – Prezes Zarządu Zdzisław Mlonek – Prezes Zarządu Krzysztof Radzikowski – Członek Zarządu Krzysztof Tkaczyk – Skarbnik Dariusz Bober – Prezes Zarządu Piotr Szymański – Prezes Zarządu Tomasz Szymański – Zastępca Prezesa Tomasz Józef Olak – Członek Zarządu Waldemar Kawenczyński – Prezes Dobiecin 4 Zarządu 05-620 Błędów Dariusz Wojtczak – Wiceprezes Zarządu Janusz Kawęczyński – Wiceprezes Zarządu Osoby upoważnione do reprezentowania grupy 0604-282-101 tel. (046) 857-45-74 tel. (022) 647-01-83 tel. (025) 631-34-19 fax. (025) 642-13-96 tel. (022) 788-40-43 tel. (048) 664-14-83 tel. (048) 668-14-25 tel./ fax [email protected] [email protected] www.soska.pl [email protected] [email protected] www.agrogroup.com.pl dariusz.bober@agrogroup. com.pl www.naszsad.pl [email protected] www.fruitsad.com.pl [email protected] strona www/ e-mail Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Nazwa Grupy Grupa Producentów Owoców i Warzyw „PIECZARKI PODLASKIE” Sp. z o.o. Grupa Producentów Owoców i Warzyw „ELPA FRUIT” Sp. z o.o. „TOMATEX” Sp. z o.o. „WARKA FRUIT CENTER” Sp. z o.o. „AGROSTAR” Sp. z o.o. L.p 20 21 22 23 24 Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Forma prawna Małgorzata Wasilewska – Prezes Zarządu Sławomir Wawer – Zastępca Prezesa Zarządu Krzysztof Komar – Prezes Zarządu Marek Smuniewski – Członek Zarządu Andrzej Śledź – Członek Zarządu Osoby upoważnione do reprezentowania grupy CN0808 jabłka, gruszki, pigwy CN 0809 śliwki, wiśnie, czereśnie, brzoskwinie CN0810 pozostałe owoce świeże CN0808 jabłka, gruszki CN 0809śliwki, wiśnie, czereśnie, brzoskwinie CN0810 pozostałe owoce CN 0704 kapusta pekińska Sobienie Biskupie 23 08-443 Sobienie Jeziory Bielany 05-620 Błędów Kownaciska 5 08-125 Suchożebry Adres siedziby Wojciech Pruszkowski – Prezes Szczęsna 3 Zarządu 05-600 Grójec Cezary Kącki – Wiceprezes Zarządu Władysław Łuczak – Wiceprezes Zarządu Dariusz Przybylski – Prezes Zarządu ul. Turystycz na 105 05-660 Warka CN 0702 pomidory Wit Woźniak – Prezes Zarządu CN 0707ogórki Karol Roman Laskowski – Członek Zarządu Krzysztpf Stańczyk – Członek Zarządu CN0808 jabłka, gruszki CN 0809 wiśnie, czereśnie CN0810 aronia, porzeczka ex 0709 pozostałe warzywa świeże Grupa produktów Grójec Grójec Otwock Grójec Siedlce Powiat 0691-846-836 0602-558-811 0608-472-086 0600-388-798 tel. (048) 668-00-04 tel. (025) 631-35-46 tel./ fax [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] strona www/ e-mail Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych 11 12 „JANFRUIT” Sp. z o.o. „EUROSAD” Sp. z o.o. JTM – Grupa Producentów Owoców i Warzyw Sp. z o.o. Grupa Producentów Warzyw i Owoców „POLSKA PAPRYKA” Sp. z o.o. 26 27 28 Nazwa Grupy 25 L.p Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Forma prawna CN 0704 kapusta pekińska, świeża lub schłodzona, CN 0709 pozostałe warzywa, w tym papryka, bakłażan, cukinia świeże lub schłodzone, CN 0702 00 00 pomidory, świeże lub schłodzone Roman Sobczak – Prezes Zarządu Głuszyna 24 26-415 Klwów Anna Kociszewska – Prezes Zarządu Janów 14 Tomasz Kociszewski – Wiceprezes 05-480 Karczew Zarządu Marcin Kociszewski – Wiceprezes Zarządu Podgórzyce 57 05-660 Warka Dariusz Kurach – Prezes Zarządu CN 0808 jabłka Cezary Sałyga – Wiceprezes i gruszki świeże, CN 0809 wiśnie, Zarządu czereśnie i śliwki świeże, CN 0704 kapusta pekińska świeża lub schłodzona Adres siedziby Dąbrówka Nowa 8 05-620 Błędów Osoby upoważnione do reprezentowania grupy CN 0808 jabłka Rafał Dominiak -Prezes Zarządu i gruszki świeże, Paweł Dominiak – Wiceprezes CN 0809 wiśnie, Zarządu czereśnie i śliwki świeże CN 0704 kapusta pekińska świeża lub schłodzona Grupa produktów Przysuski Otwock Grójec Grójec Powiat tel. (048) 671-05-24 tel. (022) 780-84-08 tel. (048) 667-63-34 0603-415-024 tel./ fax www.polskapapryka.pl [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] strona www/ e-mail Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Grupa Producentów „FATEK” Sp. z o.o. „MAZOVIA GARDEN” Sp. z o.o. Grupa Producentów Warzyw „AGROTRADE” Sp. z o.o. 30 31 Nazwa Grupy 29 L.p Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Forma prawna CN 0703 w tym cebula, por, świeże lub schłodzone, CN 0704 w tym kapusta biała, kapusta czerwona, kalafior, kapusta pekińska, świeże lub schłodzone, CN 0706 w tym marchew, burak, seler i podobne korzenie jadalne świeże lub schłodzone CN 0808 jabłka, gruszki, pigwy CN 0809śliwki, wiśnie, czereśnie, brzoskwinie CN 0810 pozostałe owoce świeże CN 0808 w tym jabłka świeże, CN 0809 w tym śliwki świeże CN 0808 w tym jabłka świeże, CN 0809 w tym śliwki świeże Grupa produktów Huta Błędowska 24 05-620 Błędów Adres siedziby Adam Tomasz Hass – Prezes Zarządu Adam Kurzela – Wiceprezes Zarządu Robert Adam Urbaniak – Wiceprezes Zarządu Radzików 5 05-870 Błonie Ewelina Krawczyk – Prezes Zarządu Osuchów ul.Ogrodowa 2 96-323 gm. Mszczonów Robert Fatkowski – Prezes Zarządu Osoby upoważnione do reprezentowania grupy tel. (046) 857-46-68 tel. (048) 668-02-80 tel./ fax Warszawa tel. (022) 725-27-78 Zachodnia Żyrardów Grójec Powiat [email protected] poczta@mazovia-garden. pl strona www/ e-mail Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych 13 14 Nazwa Grupy „BRACIA BRACIK” Grupa Producentów Warzyw Sp. z o.o. „GUT – POL” Sp. z o.o. „HIT -POL” Sp. z o.o. „POLFRUT” Sp. z o.o. L.p 32 33 34 35 Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Forma prawna owoce owoce warzywa CN 0703 w tym cebula, świeża lub schłodzona, CN 0706 w tym marchew, burak ćwikłowy i podobne korzenie jadalne świeże lub schłodzone, CN 0705 w tym sałata lodowa świeża lub schłodzona Grupa produktów Krzysztof Leszek Zięba – Prezes Zarządu Mieczysław Krzysztof Krajewski – Wiceprezes Zarządu Marek Romanowski – Wiceprezes Zarządu Zofia Elżbieta Skoniecka – Prezes Zarządu Waldemar Ziółek – Wiceprezes Zarządu Mirosław Dudkiewicz – Prezes Zarządu Bogusław Sobczak – Wiceprezes Zarządu Grzegorz Zbigniew Proczek – Wiceprezes Zarządu Piotr Grzegorz Bracik -Prezes Zarządu Osoby upoważnione do reprezentowania grupy Pruszków Powiat tel. (022) 798-03-38 tel./ fax Grójec Łęczeszyce 43 A Grójec 05-622 Belsk Duży Lewiczyn 8a 05-622 Belsk Duży tel. (048) 661-01-50 0603-795-766 Orły Warszawa tel. (022) 722-54-48 ul. ZaborowsZachodnia ka 21 05-860 Płochocin Krosna Parcela ul. Nadrzeczna 14 05-840 Brwinów Adres siedziby [email protected] [email protected] [email protected] strona www/ e-mail Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa EKO-FRUIT Sp. z o.o. „GŁUCHOWSKI GROUP” Sp. z o.o. PROFISAD Sp. z o.o. UNIPAPRYKA Sp. z o.o. ŚWIEŻY OWOC Sp. z o.o. Sp. z o.o. GP FRESH-PAPRYKA 37 38 39 40 41 42 owoce, warzywa owoce owoce, warzywa owoce grzyby owoce, warzywa owoce Grupa produktów Piotr Głuchowski – Prezes Zarządu Magda Głuchowska – Wiceprezes Zarządu Monika Głuchowska – Prokurent Jarosław Skarzyński – Prezes Zarządu Monika Mariańczyk – Wiceprezes Zarządu Jacek Adamczyk – Wiceprezes Zarządu Marek Grela – Prezes Zarządu Marcin Przemysław Runkiewicz – Członek Zarządu Dominik Cichecki – Prezes Zarządu Aneta Dorota Myziak – Prezes Mariusz Paweł Tomczyk – Członek Zarządu Paweł Myziak – Członek Zarządu Artur Pietrzycki – Prezes Zarządu Marek Dąbrowski – Wiceprezes Zarządu Grzegorz Przybylski – Wiceprezes Zarządu Piotr Kostrzewski – Prezes Zarządu Osoby upoważnione do reprezentowania grupy tel. (048) 667-04-47 tel./ fax Grójec tel. (048) 664-32-65 0601-38-30-35 Nowy tel. (022) 785-22-30 Dwór Mazowiecki Łosice tel. (083) 359-05-64 0502-68-27-70 Grójec Powiat Modrzewina 15 Grójec 05-610 Goszczyn tel. 0691-262-625 Czarnocin 7 Białobrzegi tel.(048) 613-60-27 26-807 Czarnocin Bikówek 23A, 05-600 Grójec ul. Gałachy 62 05-170 Zakro czym Nowosielec 46, 08-200 Łosice Wichradz 34 05-660 Warka Adres siedziby www.swiezyowoc.eu [email protected] www.profisad.com.pl [email protected] www.gluchowski.eu [email protected] [email protected] [email protected] strona www/ e-mail Lp. 1-42: Grupy producentów owoców i warzyw utworzone na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytyoniu oraz rynku suszu paszowego (tekst jednolity: Dz.U. z 2008 r. Nr 11, poz. 70 z późn. zm.). Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. Sp. z o.o. „TWÓJ OWOC” Sp. z o.o. 36 Forma prawna Nazwa Grupy L.p Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych 15 16 Grupa Producentów Warzyw Szklarniowych „VEGAPOL” Sp. z o.o. Nazwa Grupy Sp. z o.o. Forma prawna owoce i warzywa Grupa produktów Robert Kociszewski – Prezes Zarządu Marek Rosłoniec – Wiceprezes Iwona Szklarz-Rosłoniec – Wiceprezes Osoby upoważnione do reprezentowania grupy Janów 50 05-480 Karczew Adres siedziby Otwock Powiat tel. (022) 780-78-50 tel./ fax www.vegapol.pl [email protected] [email protected] strona www/ e-mail Lp. 1: Organizacja producentów owoców i warzyw utworzona na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego (tekst jednolity: Dz.U. z 2008 r. Nr 11, poz. 70 z późn. zm.). 1 L.p ORGANIZACJE PRODUCENTÓW OWOCÓW I WARZYW Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych II. Organizacja grup producentów Wspólne działanie, dzięki któremu nasi rolnicy mogą sprostać opartej na zasadach konkurencji gospodarce światowej – to podstawowa idea powstawania rolniczych grup producenckich. Dzięki właściwemu zorganizowaniu się i dostosowaniu produkcji do wymagań odbiorcy pod względem jakości, ilości i asortymentu, z jednoczesnym stosowaniem zasad ochrony środowiska na wszystkich etapach produkcji, przechowywania i dystrybucji produktów rolnych, rolnicy zyskują możliwość zapewnienia sobie silniejszej pozycji na rynku, a także wyższych i stabilniejszych dochodów. Tylko zorganizowane grupy producentów rolnych, dysponujące dużymi partiami dobrze przygotowanego towaru mogą stać się silnymi i trwałymi partnerami dla rynków hurtowych, przetwórstwa, eksportu oraz platform dystrybucyjnych sieci sklepów wielkopowierzchniowych. 1.Podstawy prawne tworzenia Grup Producentów Rolnych Zasady organizowania się producentów rolnych w grupy producentów rolnych i ich związki oraz zasady i warunki udzielania ze środków publicznych pomocy finansowej związanej z ich organizowaniem i funkcjonowaniem określiła Ustawa z dnia 15 wrześ nia 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U. z 2000 r. Nr 88 poz. 983 z późn. zm.). Ustawa o grupach producentów rolnych oparta jest na wieloletniej tradycji, wyrażającej się współpracą gospodarczą rolników. Określa zasady organizowania się pro17 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa ducentów rolnych w grupy, a tych z kolei w związki. Ustawa określa, jakie warunki powinny spełniać grupy, aby móc korzystać z przewidzianych w ustawie form wsparcia. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydając Rozporządzenie z dnia 9 kwietnia 2008 r. określił wykaz produktów i grup produktów, dla których mogą być tworzone grupy producentów rolnych, minimalną roczną wielkość produkcji towarowej oraz minimalną liczbę członków grupy producentów rolnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 72 poz. 424). Załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 kwietnia 2008 r. (poz. 424). WYKAZ PRODUKTÓW I GRUP PRODUKTÓW, DLA KTÓRYCH MOGĄ BYĆ TWORZONE GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH, MINIMALNA ROCZNA WIELKOŚĆ PRODUKCJI TOWAROWEJ ORAZ MINIMALNA LICZBA CZŁONKÓW GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH Minimalna roczna wielkość produkcji towarowej (w tonach, sztukach, hektarach, złotych) 18 dla województw: lubelskiego, Minimalna liczba lubuskiego, łódzkiego, członków grupy mazowieckiego, opolskiego producentów rolnych Lp. Wykaz produktów i grup produktów 1 Konie żywe, mięso końskie: świeże, chłodzone, mrożone 24 sztuki 5 2 Bydło żywe: zwierzęta rzeźne lub hodowlane Mięso wołowe: świeże, chłodzone, mrożone 80 sztuk 5 3 Świnie żywe, prosięta, warchlaki, mięso wieprzowe: świeże, chłodzone, mrożone 4.000 sztuk 5 4 Owce lub kozy żywe, zwierzęta rzeźne lub hodowlane, wełna owcza lub kozia strzyżona potna, mięso owcze lub kozie: świeże, chłodzone, mrożone, skóry owcze lub kozie surowe (suszone) 400 sztuk 5 5 Drób żywy, mięso lub jadalne podroby drobiowe: świeże, chłodzone, mrożone: Kurczaki lub Kaczki, lub Gęsi, lub Indyki, lub Przepiórki, lub Perliczki, lub Strusie1) 500.000 sztuk 4.000 sztuk 4.000 sztuk 4.000 sztuk 4.000 sztuk 4.000 sztuk 500 sztuk 5 5 5 5 5 5 5 6 Króliki żywe, mięso lub jadalne podroby królicze: świeże, chłodzone, mrożone 4.000 sztuk 5 7 Nutrie żywe, mięso jadalne lub podroby nutriowe: świeże, chłodzone, mrożone, skóry surowe (suszone) 2.000 sztuk 5 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych Minimalna roczna wielkość produkcji towarowej (w tonach, sztukach, hektarach, złotych) Lp. Wykaz produktów i grup produktów dla województw: lubelskiego, Minimalna liczba lubuskiego, łódzkiego, członków grupy mazowieckiego, opolskiego producentów rolnych 8 Szynszyle żywe, skóry surowe (suszone) 1.000 sztuk 5 9 Lisy pospolite lub polarne, norki, tchórze, jenoty żywe, skóry surowe (suszone) 4.000 sztuk 5 10 Jaja ptasie 500.000 sztuk 5 11 Mleko: krowie owcze lub kozie 100.000 litrów 60.000 litrów 5 5 12 Miód naturalny lub inne produkty pszczele 50.000 zł 5 13 Kwiaty świeże – cięte, doniczkowe 800.000 zł 5 14 Ziemniaki świeże lub chłodzone: Odmiany jadalne – wszystkie lub Odmiany jadalne wczesne, lub Odmiany jadalne pozostałe, lub Odmiany przemysłowe, lub Odmiany jadalne i przemysłowe 1.200 ton 500 ton 1.000 ton 1.500 ton 2.000 ton 5 5 5 5 5 15 Ziarno zbóż 400 ton 5 16 Nasiona roślin oleistych 600 ton 5 17 Ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych 800 ton 5 200.000 zł 5 1.000.000 zł 5 4.000 ton 5 21 Len i konopie – uprawiane na włókno 20 hektarów 5 22 Szyszki chmielowe 45 hektarów 7 380 ton 50 600.000 zł 5 25 Rośliny energetyczne lub do wykorzystania technicznego 50 hektarów 5 26 Produkty rolnictwa ekologicznego 18 Rośliny przeznaczone do produkcji zielarskiej i farmaceutycznej2) 19 Ozdobne rośliny ogrodnicze, szkółkarstwo roślin – sadowniczych, ozdobnych 20 Buraki cukrowe 23 Liście tytoniu suszone 24 Materiał siewny lub sadzeniaki 25 hektarów 5 27 Owoce i warzywa3) 200.000 zł 5 28 Owoce 200.000 zł 5 200.000 zł 5 200.000 zł 5 3) 29 Warzywa 3) 30 Owoce przeznaczone dla przetwórstwa3) 19 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Minimalna roczna wielkość produkcji towarowej (w tonach, sztukach, hektarach, złotych) Lp. Wykaz produktów i grup produktów dla województw: lubelskiego, Minimalna liczba lubuskiego, łódzkiego, członków grupy mazowieckiego, opolskiego producentów rolnych 31 Warzywa przeznaczone dla przetwórstwa3) 200.000 zł 5 32 Owoce i warzywa przeznaczone dla przetwórstwa3) 200.000 zł 5 33 Produkty rolne, w stosunku do których zostały złożone wnioski do Komisji Europejskiej o ich rejestrację zgodnie z przepisami o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych 100.000 zł 5 500.000 sztuk 5 40.000 zł 5 34 Ślimaki żywe, świeże, schłodzone, zamrożone, z wyłączeniem ślimaków morskich 35 Daniele lub jelenie żywe, ich mięso: świeże, chłodzone, mrożone, skóry surowe (suszone) 1) Jeżeli grupa zrzesza więcej niż 2 producentów ze względu na wymienione gatunki drobiu, ilość sztuk drobiu dla każdego gatunku wynosi co najmniej połowę. 2) Z wyłączeniem bazylii, melisy, mięty, origanum vulgare (lebiodka pospolita/dziki majeranek), rozmarynu, szałwii, tymianku i szafranu. 3) Dotyczy grup producentów rolnych, które zostały wpisane do rejestru grup przed dniem 1 maja 2004 r. 2.Podstawy prawne tworzenia grup i organizacji producentów owoców i warzyw Podstawy wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw w Unii Europejskiej określają obowiązujące od dnia 1 stycznia 2008 r. Rozporządzenia: Rady (WE) nr 1182/2007 z dnia 16 września 2007 r. ustanawiające przepisy szczegółowe dotyczące sektora owoców i warzyw oraz Komisji (WE) nr 1580/2007 z dnia 21 grudnia 2007 roku ustanawiające przepisy wykonawcze do Rozporządzenia Rady (WE) nr 2200/96, (WE) nr 2201/96 i (WE) nr 1182/2007. Zadania instytucji i organów państwa we wdrażaniu w Polsce przepisów wspólnotowych określa ustawa z dnia 19 grudnia 2003r. o organizacji rynku owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego (tekst jednolity Dz.U. z 2008 r. Nr 11, poz. 70 ze zm.), zwana potocznie ustawą „czterorynkową”. Z kolei warunki wstępnego uznawania grup producentów owoców i warzyw, uznawania organizacji producentów owoców i warzyw oraz warunki i wymagania jakie powinny spełniać plany dochodzenia do uznania określa Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. ( Dz. U. z 2009 r. Nr 5 poz. 27 z późn. zm.). 20 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych Na skutek wprowadzonych zmian w rozporządzeniu (WE) nr 2200/96, wykaz produktów objętych organizacją rynku owoców i warzyw przedstawia się następująco: Załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. (poz.27) Wykaz grup produktów, ze względu na które wnioskuje się o wstępne uznanie 1. Grupa produktów „warzywa” Kod CN Nazwa 0702 00 00 Pomidory, świeże lub schłodzone 0703 Cebula, szalotka, czosnek, pory oraz pozostałe warzywa cebulowe, świeże lub schłodzone 0704 Kapusty, kalafiory, kalarepa, jarmuż i podobne jadalne kapusty, świeże lub schłodzone 0705 Sałata (Lactuca sativa) i cykoria (Cichorium spp.), świeże lub schłodzone 0706 Marchew, rzepa, buraki sałatkowe, salsefia, selery, rzodkiewki i podobne korzenie jadalne, świeże lub schłodzone 0707 00 Ogórki i korniszony, świeże lub schłodzone 0708 Warzywa strączkowe, łuskane lub niełuskane, świeże lub schłodzone 0709 20 00 Szparagi 0709 30 00 Oberżyny (bakłażany) 0709 40 00 Selery inne niż seler korzeniowy 0709 60 10 Słodka papryka 0709 70 00 Szpinak, szpinak nowozelandzki i szpinak ogrodowy 0709 90 10 Warzywa sałatowe inne niż sałata (Lactuca sativa) i cykoria (Cichorium spp.) 0709 90 20 Burak boćwina (lub boćwina szerokoogonkowa) i karczoch hiszpański 0709 90 50 Koper 0709 90 70 Cukinia Kod CN Nazwa 2. Grupa produktów „owoce” 0802 21 00 Orzech leszczyny (Corylus spp.) w łupinach 0802 31 00 Orzechy włoskie w łupinach 0808 Jabłka, gruszki i pigwy, świeże 0809 Morele, wiśnie i czereśnie, brzoskwinie (włącznie z nektarynami), śliwki i owoce tarniny, świeże 0810 10 00 Truskawki i poziomki, świeże 0810 20 Maliny, jeżyny, morwy i owoce mieszańców malin z jeżynami, świeże 0810 40 50 Owoce z gatunków Vaccinium macrocarpon i Vaccinium corymbosum, świeże 0810 90 50 Porzeczki czarne, świeże 0810 90 60 Porzeczki czerwone, świeże ex 0810 90 70 Porzeczki białe, agrest, świeże ex 0810 90 95 Aronia, świeże 21 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa 3. Grupa produktów „zioła kulinarne” Kod CN Nazwa ex 1211 90 85 Bazylia, melisa, mięta, lebiodka pospolita/dziki majeranek (Origanum vulgare), rozmaryn, szałwia, świeże lub schłodzone ex 0910 99 Tymianek, świeży lub schłodzony 4. Grupa produktów „grzyby” Kod CN Nazwa 0709 51 00 Grzyby z rodzaju Agaricus ex 0709 59 90 Boczniaki, shii take, moon i inne grzyby uprawne 5. Grupa produktów „inne” Wszystkie pozostałe produkty, które nie są wymienione w ust.1-4, a są zawarte w załączniku I w części IX rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 pażdziernika 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku) (Dz. Urz. UE L 299 z 16.11.2007, str.1, z późn.zm.). III. Zasady tworzenia grup producentów rolnych 1.Kto może być członkiem grupy Grupę mogą utworzyć i być jej członkami: osoby fizyczne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby prawne prowadzące gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub prowadzące działalność rolniczą w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej. 2.Dla realizacji jakich celów organizowane są grupy Organizujący się producenci muszą jasno określić cel, dla którego tworzą grupę. Musi on być jednakowo rozumiany przez wszystkich członków i przez każdego zaakceptowany. Art. 2 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. stanowi, że grupa przygotowująca statut lub umowę spółki powinna w nich zapisać m.in. następujące cele dotyczące: – wspólnego dostosowywania produkcji artykułów rolnych do warunków rynkowych, – poprawy efektywności gospodarowania, – planowania produkcji ze szczególnym uwzględnieniem jej ilości i jakości, – koncentracji podaży, – organizowania sprzedaży produktów rolnych, – ochrony środowiska naturalnego. Oczywiście grupa może również zapisać inne cele, jeżeli zamierza je realizować. 22 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych 3.Jakich korzyści i jakich obowiązków może spodziewać się rolnik przystępując do grupy Grupy tworzone są przez samych producentów jednego produktu lub grupy produktów przekonanych, że wspólna działalność poprawi sytuację rynkową ich gospodarstw i pozwoli: – lepiej planować produkcję w gospodarstwie i dostosowywać ją do potrzeb odbiorców, przetwórców, handlu, eksporterów, – oferować wspólnie większe ilości jednorodnych produktów i wspólnie je sprzedawać, ograniczy to znacznie liczbę pośredników, – obniżać koszty produkcji w gospodarstwie, głównie poprzez wspólne zakupy środków do produkcji, wspólne wykorzystanie sprzętu specjalistycznego, przygotowanie produktów do handlu i organizowanie sprzedaży, lepszy dostęp do informacji, – wspólnie inwestować, łącząc swoje małe kapitały by razem zakupić np. sprzęt do sortowania i pakowania, itp. Członkowie – producenci są współwłaścicielami grupy, kierują jej działalnością i zarządzają w taki sposób, aby zapewnić sobie korzyści. Całkowity koszt działania grupy powinien być pokrywany z odpisów od sprzedaży. Odpisy te powinny być ustalone na poziomie zapewniającym pokrycie wszystkich kosztów funkcjonowania grupy. Członkowie powinni być również świadomi potrzeby wniesienia funduszy na inwestycje kapitałowe, jeżeli są one niezbędne dla realizacji celów grupy. 4.Aspekty prawne powoływania i funkcjonowania grup producentów rolnych Grupa producentów rolnych zwana dalej „grupą”, prowadzi działalność jako przedsiębiorca mający osobowość prawną, pod warunkiem że: – została utworzona przez producentów jednego produktu rolnego lub grupy produktów wymienionych w załączniku do Rozporządzenia MRiRW z dnia 9 kwietnia 2008 roku, – działa na podstawie statutu lub umowy, zwanych dalej „aktem założycielskim”, – składa się z członków, udziałowców lub akcjonariuszy, zwanych dalej „członkami grupy”, z których żaden nie może mieć więcej niż 20 proc. głosów na walnym zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników, – przychody ze sprzedaży produktów lub grup produktów wytworzonych w gospodarstwach członków grupy stanowią więcej niż połowę przychodów grupy ze sprzedaży produktów lub grup produktów, dla których grupa została utworzona, – określi obowiązujące członków grupy zasady produkcji, w tym dotyczące ilości i jakości produktów lub grup produktów oraz sposoby przygotowania produktów do sprzedaży. 23 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Grupa producentów rolnych organizuje się dla realizacji celów gospodarczych. Oznacza to, że musi grupa przyjąć taką formę prawną, która daje osobowość prawną, a jednocześnie pozwala bez przeszkód realizować cel gospodarczy grupy, tj.: spółdzielnia, spółka z o.o. lub w niektórych sytuacjach zrzeszenie. Każda z tych form działa w oparciu o inne uregulowania ustawowe. Pamiętać jednak należy, że nie istnieje taka forma prawna, która zagwarantuje sukces na rynku tylko dlatego, że właśnie ją wybraliśmy. Wybierając formę prawną należy wybrać taką, która pozwoli na najpełniejsze zrealizowanie celów grupy. Przed wyborem należy dokładnie określić: – co jest celem organizacji i jak te cele chce grupa realizować, – czym ma się ona zajmować, – kto ma być członkiem grupy, – jakie są zasoby finansowe członków grupy, – czy grupa przewiduje wspólne inwestycje, – czy ma to być organizacja o charakterze otwartym, czy zamknięta do ściśle określonej grupy osób. W chwili obecnej producenci mają do wyboru następujące formy prawne organizacji grupy: 1.Spółdzielnia Podstawa prawna: Ustawa Prawo Spółdzielcze z dnia 16 października 1982 r. (Dz. U. z 1982 r., Nr 30, poz. 210. z późn. zm.). Podstawowe informacje: – ilość członków – minimum 5 osób fizycznych lub fizycznych i prawnych, jeżeli członkami są wyłącznie osoby prawne, dla potrzeb grupy – minimum 5 osób prawnych, – cel organizacji – działalność gospodarcza, zyski (jeżeli zostały wypracowane) dzielone są przez Walne Zgromadzenie Członków, – majątek spółdzielni jest w całości prywatną własnością członków, każdy członek niezależnie do wniesionych udziałów ma jeden głos na WZCz, – spółdzielnia odpowiada za swoje zobowiązania całym majątkiem, – członkowie odpowiadają do wysokości udziałów, – forma bardzo korzystna przy przedsięwzięciach każdej skali oraz prowadzeniu działalności inwestycyjnej. 2.Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Spółka z o.o.) Zasady organizacji i funkcjonowania określa obowiązujący od 1 stycznia 2001 r. Kodeks Spółek Handlowych (Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Dz.U. Nr 94 poz. 1037 z późn. zm). 24 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych Podstawowe informacje: – może być utworzona przez jedną lub więcej osób, ale dla potrzeb grupy minimum – 5 osób, – umowa spółki powinna być zawarta w formie aktu notarialnego, – wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki, – wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki swym majątkiem, – kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 5000 zł, – forma przydatna przy przedsięwzięciach bez względu na jego rozmiar oraz ograniczonej liczbie wspólników. 3.Zrzeszenie Podstawa prawna: Ustawa o społeczno-zawodowych organizacjach rolników z 8 października 1982 r. (Dz.U. Nr 32 z 1982 r. poz. 217), Podstawowe informacje: – ilość osób – minimum 10 członków, – funkcja pierwszoplanowa – reprezentacja broniąca praw i interesów rolników, – funkcja drugoplanowa – prowadzenie działalności gospodarczej (wówczas obowiązuje prowadzenia pełnej księgowości, zgodnie z ustawą o rachunkowości), – podział nadwyżki (jeśli występuje) określa Walne Zgromadzenie Członków, – środki z działalności gospodarczej przeznaczone na realizację inwestycji podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, – forma przydatna przy ograniczonej działalności inwestycyjnej. IV. Zasady tworzenia grup i organizacji producentów owoców i warzyw Tworzenie grupy producentów owoców i warzyw, jako osoby prawnej odbywa się na tych samych zasadach co grupy producentów rolnych. Różnica polega na konieczności spełniania dodatkowo nie przepisów ustawy o grupach producentów rolnych tylko unijnych przepisów dotyczących wspólnej organizacji rynków owoców i warzyw i wydanych na ich podstawie przepisów krajowych. Wspólnotowa organizacja rynku owoców i warzyw opiera się na organizacjach producentów poprzez które trafia na rynek około 40% produktów. Rynek ten jest jedynym, gdzie zorganizowani producenci mogą korzystać z pomocy ze środków publicznych w sposób nieograniczony w czasie – podstawą jest spełnianie określonych w przepi25 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa sach wymogów uznania. Jednak prawo UE ustanowiło specjalne warunki pomocy dla tych podmiotów, które nie spełniają jeszcze wszystkich wymogów uznania, ale chcą je spełnić realizując plan dochodzenia do uznania za organizację producentów – są to wstępnie uznane grupy producentów. Wstępne uznanie nie może trwać dłużej niż 5 lat. Spełnianie wymogów wstępnego uznania, a następnie uznania ma z założenia prowadzić do umożliwienia grupie czy organizacji producentów, korzystania z pomocy przewidzianej dla nich w unijnym prawie. Zgodnie z obowiązującym prawem organizacja producentów musi spełniać następujące wymogi: a) jest utworzona z inicjatywy co najmniej 5 producentów, którzy wytwarzają co najmniej jeden z produktów objętych wspólną organizacją owoców i warzyw lub wytwarzają takie produkty przeznaczone wyłącznie dla przetwórstwa; b) ma na celu stosowanie korzystnych dla środowiska metod uprawy, technologii produkcji i metod gospodarki odpadami, w szczególności w celu ochrony jakości zasobów wodnych, gleby i krajobrazu oraz zachowania lub stymulacji różnorodności biologicznej; c) ma co najmniej jeden z następujących celów: – zagwarantowanie, że produkcja jest planowana i dostosowana do popytu, zwłaszcza w odniesieniu do jakości i ilości; – koncentracja podaży i wprowadzanie do obrotu produktów wytwarzanych przez jego/jej członków; – optymalizacja kosztów produkcji i stabilizowanie cen producentów; d) jej statut przewiduje następujące wymogi wobec członków: – stosowanie zasad przyjętych przez organizację producentów dotyczących sprawozdawczości produkcyjnej, produkcji, wprowadzania do obrotu i ochrony środowiska; – przynależności tylko do jednej organizacji producentów z tytułu wytwarzania w danym gospodarstwie jednego z produktów, o których mowa w pkt a); – wprowadzenie do obrotu całej wspomnianej produkcji za pośrednictwem organizacji producentów; – dostarczanie informacji wymaganych przez organizację producentów do celów statystycznych, w szczególności w odniesieniu do obszarów uprawnych, wielkości zbiorów, wydajności upraw i sprzedaży bezpośredniej; – wpłacanie wkładów finansowych przewidzianych w statucie, przeznaczonych na tworzenie i uzupełnianie funduszu operacyjnego. Wartość sprzedaży produktów wyprodukowanych w gospodarstwach członków i sprzedanych przez organizację musi wynosić dla organizacji co najmniej równowartość w złotych, kwoty 100 tysięcy euro (dla grupy jako równowartość w zł, kwoty 50.000 euro). 26 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych Organizacje producentów muszą: – prowadzić swoją działalność w odpowiedni sposób jeśli chodzi o czas oraz o efektywność i koncentrację podaży, – skutecznie umożliwiać swoim członkom uzyskanie wsparcia technicznego w zakresie stosowania korzystnych dla środowiska metod uprawy, – w razie potrzeby skutecznie zapewniać swoim członkom środki techniczne umożliwiające zbieranie, przechowywanie, pakowanie i wprowadzanie do obrotu ich produktów, – zapewniać właściwe zarządzanie handlem i budżetem. V. Rejestracja firmy w Krajowym Rejestrze Sądowym Po dokonaniu wyboru jednej z w/w form prawnych grupa musi podjąć działania związane z jej zarejestrowaniem. Od 1 stycznia 2002 r. wszystkie grupy, niezależnie od formy organizacyjnej, podlegają wpisaniu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Tylko grupy zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym – Rejestrze Przedsiębiorców, mogą się ubiegać o wpisanie do rejestru grup producentów rolnych prowadzonego przez marszałka województwa. 1.W jakiej formie dokonywana jest rejestracja grupy w KRS Wnioski o rejestrację muszą być składane na urzędowych formularzach wraz z wymaganą opłatą za wpis do KRS – Rejestru Przedsiębiorców – 1000 zł, (za dokonanie rejestracji zmiany – 400 zł) oraz opłatą za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym – 500 zł przy pierwszej rejestracji oraz 250 zł przy rejestracji zmian. Formularze wniosków można otrzymać w siedzibie każdego Wydziału Rejonowego KRS lub pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (www.ms.gov.pl). Dokumenty o rejestrację można składać osobiście w Sądzie Rejonowym Wydziale Gospodarczym KRS właściwym ze względu na siedzibę danego podmiotu ze lub przesłać pocztą. Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, łącznie z wnioskiem o rejestrację w rejestrze przedsiębiorców można złożyć wniosek o nadanie numeru REGON oraz numeru NIP. Po uzyskaniu osobowości prawnej, zgodnie z wymogami ustawy o grupach producentów rolnych i ich związkach, należy złożyć do marszałka województwa wniosek o wpis do rejestru grup, co pozwoli ubiegać się o pomoc ze środków publicznych. 27 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa 2.Co, zgodnie z przepisami, powinien zawierać akt założycielski (statut lub umowa) grupy producentów Przed przystąpieniem do opracowywania aktu założycielskiego (statut lub umowa spółki) należy przede wszystkim zapoznać się z odpowiednią podstawą prawną, tj. ustawą, w oparciu o którą się organizujemy: spółdzielnia – Ustawa Prawo Spółdzielcze, spółka z o.o. – Kodeks Spółek Handlowych, zrzeszenie – Ustawa o społeczno-zawodowych organizacjach rolników. Ustawy te określają obowiązkową zawartość statutu lub umowy spółki, a także wskazują na kwestie, które możemy określić w zależności od potrzeb grupy. Jeżeli grupa zechce w przyszłości ubiegać się o pomoc finansową ze środków publicznych, w statucie czy umowie spółki, obok przepisów właściwej ustawy, również muszą znaleźć się zapisy wynikające z art. 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach, w tym głównie: 1) zasady przyjmowania do grupy nowych członków oraz występowania członków z grupy, przy czym minimalny okres członkostwa nie może być krótszy niż trzy pełne lata działania grupy, a informacja o zamiarze wystąpienia z grupy powinna być złożona na piśmie, co najmniej 12 miesięcy przed końcem roku działania, 2) zasady zbywania akcji lub udziałów w spółce akcyjnej lub spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, 3) wymóg przynależności do jednej grupy w zakresie danego produktu lub grupy produktów, 4) wymóg sprzedaży przez członków grupy całości produktów za pośrednictwem grupy oraz odstępstwa od tej zasady, 5) zasady dostarczania przez członków grupy informacji dotyczących wielkości sprzedaży i cen uzyskiwanych za produkty, z uwagi na które grupa została powołana, a są sprzedawane poza grupą, 6) zasady tworzenia i wykorzystania funduszu specjalnego, który jest przeznaczony na wypłacanie członkom grupy zaliczek za dostarczone produkty lub grupy produktów oraz na inne cele określone w akcie założycielskim, 7) sankcje wobec członków grupy, którzy nie wypełniają nałożonych na nich obowiązków. W akcie założycielskim mogą być również zawarte postanowienia dotyczące w szczególności: – zaopatrzenia członków grupy w środki produkcji, – zasad wspólnego użytkowania sprzętu rolniczego, – promocji produktów wprowadzanych do obrotu, – przechowywania, konfekcjonowania i standaryzacji produktów. 28 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych VI. Umowa członkowska Jednym z warunków członkostwa w grupie producentów (rolnych lub owoców i warzyw) jest podpisanie umowy między członkiem a grupą. Umowa członkowska jest regulacją wewnętrzną, określającą prawa i obowiązki członków. Umowa jest podpisywana na czas określony (np. 1 rok) lub nieokreślony i gwarantuje, że: – członkowie zobowiązują się do sprzedaży 100 proc. produkcji poprzez grupę (odstępstwa od tej zasady winny być zapisane w statucie), – członkowie–producenci zobowiązują się do korzystania z urządzeń i usług grupy przez określony czas, – finansowanie inwestycji oraz nadwyżki dla członków należy ustalać na podstawie realizacji powyższych zobowiązań, – określony jest rodzaj, ilość i jakość produktów, które będą sprzedawane przez grupę oraz określone są sposoby przygotowania do sprzedaży. Umowa członkowska jest więc obowiązującym kontraktem pomiędzy grupą producencką a członkiem-producentem i umożliwia grupie skuteczne handlowanie produktem o określonej jakości, ilości i standardzie. 1.Co powinna zawierać umowa członkowska Umowa członkowska powinna być dokumentem opracowanym indywidualnie na potrzeby konkretnej grupy producentów. Tylko wtedy każda grupa będzie miała swój indywidualny kontrakt, najlepiej zabezpieczający interesy zarówno poszczególnych producentów, jak i całej grypy. Można jednak wskazać zapisy, które w zależności od potrzeb grupy powinny być zawarte w umowie: 1.Strony umowy Kto zawiera umowę – nazwa grupy i producenta. 2.Przedmiot umowy Czego dotyczy zawierana umowa. 3.Zobowiązanie Określenie w jakim zakresie producent jest zobowiązany sprzedawać produkty poprzez grupę (procent wielkości produkcji, ilość ton, sztuk, produkcja z określonego areału, itp.). Zobowiązanie producenta do przestrzegania ustalonego harmonogramu dostaw. 4.Normy jakościowe produktów – wymagania jakościowe wobec produktu (rodzaj, odmiana, kolor, wielkość itp.), 29 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa – metody pomiaru jakości, – termin w jakim zostaną podane parametry na dany sezon. 5.Procedury kontroli jakości – szczegółowy opis procesu kontroli jakości, – zasady postępowania z towarem nie spełniającym wymagań jakościowych. 6.Niedobór towaru Zapis określający konsekwencje wobec producenta, który nie wywiąże się z ilości i terminów dostawy. 7.Dostawa Zapis mówiący, która ze stron odpowiada za dostawy towaru do odbiorcy lub punktu skupu, kto ponosi koszty dostawy. 8.Obowiązki producenta – opis technologii produkcji obowiązującej producenta – zapewnienie wstępu na teren gospodarstwa upoważnionych przedstawicieli grupy, – zobowiązanie do udzielania grupie informacji niezbędnych do planowania pracy (wielkości dostaw, terminy, informacje o sprzedaży poza grupą itp.). 9.Obowiązki grupy – promowanie produktów członków grupy, – negocjowanie kontraktów w imieniu członków grupy, – dostarczanie środków do produkcji (terminy, ilości), – zapewnienie członkom informacji marketingowych, – zakaz działalności konkurencyjnej wobec gospodarstw członków grupy. 10. Ryzyko Zapis mówiący o tym, kto ponosi odpowiedzialność za uszkodzenie lub zniszczenie towaru, w czasie gdy jest on w dyspozycji grupy. 11. Rozliczenia dostawcy Zapis określający szczegóły zapłaty za dostarczony towar (zaliczki, terminy płatności, średnia cena sezonu itp.). 12.Czas trwania i wypowiedzenia Wyznaczenie czasu trwania umowy oraz okresu wypowiedzenia koniecznego do rozwiązania umowy. 30 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych 13.Prawo do rozwiązania umowy – nie wypełnianie zobowiązań, – niewypłacalność jednej ze stron, – innych przyczyn, które należy w umowie wyszczególnić. 14.Działanie siły wyższej Zapis zabezpieczający strony przed ponoszeniem odpowiedzialności za straty wynikłe wskutek działania kataklizmów, klęsk żywiołowych i innych przyczyn, na które strony nie mają wpływu. 15. Rozwiązywanie sporów Określenie, kto będzie rozstrzygał sprawy sporne. Czy sąd polubowny, czy mediator lub sąd polubowny. Należy zapisać warunki i tryb powoływania sędziego polubownego. 16.Zmiany Zapis regulujący warunki, sposób i możliwości zmiany umowy członkowskiej. VII. Procedury ubiegania się o decyzję administracyjną marszałka województwa Z dniem 1 stycznia 2006 roku kompetencje związane z rejestracją grup producentów rolnych zostały przekazane marszałkom województw. W związku z tym wszelkie wystąpienia o wydanie decyzji marszałka w sprawie dokonania wpisu do rejestru grup producentów rolnych lub zatwierdzenie planu uznawania i udzielenie wstępnego uznania grupie producentów owoców i warzyw, zmiany planu dochodzenia do uznania, jak też uznania organizacji producentów, należy kierować na adres: Marszałek Województwa Mazowieckiego ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa W sprawach dotyczących tworzenia lub bieżącego funkcjonowania grup producentów rolnych zapytania należy kierować na adres: Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego Departament Rolnictwa i Modernizacji Terenów Wiejskich ul. Skoczylasa 4, 03-469 Warszawa Wydział Wyrównywania Rozwoju Obszarów Wiejskich kierownik: Krystyna Wasilewska tel. (022) 59 79 341 e-mail: [email protected] 31 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Iwona Banaszkiewicz tel. (022) 59 79 324 [email protected] Sylwia Stępień tel. (022) 59 79 324 [email protected] Waldemar Szymanik tel. (022) 59 79 742, faks (022) 59 79 157 e-mail: [email protected] Marzena Wardzyńska tel. (022) 59 79 644 [email protected] 1.Co, według Ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach, powinien zawierać wniosek Aby ubiegać się o decyzję administracyjną marszałka województwa o spełnieniu przez grupę warunków określonych w art. 3, 3a i art. 4 oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 6 w/w ustawy, grupa składa wniosek – wzór wniosku znajduje się na stronie internetowej Samorządu Województwa Mazowieckiego www.mazovia.pl w zakładce Rolnicze Grupy Producenckie (na adres: Marszałek Województwa Mazowieckiego, ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa), który powinien zawierać: – nazwę i siedzibę grupy (czyli dokładny adres), – dane osób upoważnionych do reprezentowania grupy zgodnie z jej aktem założycielskim (statutem lub umową), – oznaczenie produktu lub grupy produktów dla których grupa została założona (wymagana jest zgodność z określeniami zawartymi w załączniku do Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 kwietnia 2008 roku), – podpisy osób upoważnionych. 32 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych Ponadto wniosek powinien zawierać następujące załączniki: – wypis z rejestru sądowego dotyczący wnioskodawcy (świadczący o posiadaniu osobowości prawnej i wpisaniu grupy do rejestru przedsiębiorstw), – akt założycielski wnioskodawcy (statut lub umowę spółki), – listę członków wnioskodawcy (czyli listę członków grupy), – plan działania grupy, opracowany na okres 5 lat, zgodny z aktem założycielskim, – uchwałę statutowo uprawnionego organu, upoważniającą zarząd grupy do złożenia wniosku, – przykładowa umowa członkowska podpisana pomiędzy grupą a członkiem, – oświadczenia członków o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych, – oświadczenia członków grupy o prowadzeniu gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub w zakresie działu specjalnego produkcji rolnej, – dowód uiszczenia opłaty skarbowej za wydanie decyzji w wysokości 10 zł. na konto Dzielnica Praga Północ m. st. Warszawy nr: 96 1030 1508 0000 0005 5002 6074. 2.Jak przygotować plan działania grupy Przede wszystkim należy stwierdzić, że plan działania nie jest opracowywany tylko po to, by grupa uzyskała decyzję marszałka województwa, ale głównym jego celem jest wykorzystywanie go w codziennej pracy grupy w realizacji założonych celów. Osiągnięcie sukcesu na rynku wymaga dostosowania metod pracy, organizacji i zarządzania do wymagań gospodarki rynkowej. Każda grupa producentów przygotowując się do inauguracji działalności lub rozpoczynając konkretne przedsięwzięcie musi je dobrze zaplanować. Należy dokładnie określić wszystkie zasoby rzeczowe, finansowe i ludzkie. Ważnym elementem planu jest określenie źródeł finansowania działalności grupy, przy czym należy pamiętać, że w początkowym okresie podstawowym źródłem finansowania są wpłaty dokonywane przez członków. Plan działania grupy sporządzany jest na okres 5 lat. Zapisy w nim zawarte winny być zgodne z aktem założycielskim i określać cel grupy oraz wszystkie działania w podziale na okresy roczne z uwzględnieniem kwestii finansowych. Plan powinien zawierać m.in. następujące zagadnienia: 1. Podstawowe informacje o grupie: – nazwa, forma prawna, adres grupy, nr telefonu, – nazwa produktu lub grupy produktów zgodnie z załącznikiem do w/w rozporządzenia MRiRW z dnia 9 kwietnia 2008 roku, – struktura organizacyjna – aktualna lista członków z określeniem wielkości produkcji każdego z nich, skład zarządu, zatrudnienie. 2. Cel działania grupy – zgodny z aktem założycielskim. 3. Opis sytuacji początkowej. 33 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa 4. Struktura i wielkość sprzedaży: – aktualna sprzedaż i opis aktualnie prowadzonej działalności handlowej. 5. Stan wyposażenia technicznego grupy. 6. Opis sytuacji na koniec okresu planowania: – zakładana liczba członków, – zakładana struktura organizacyjna, skład zarządu, zatrudnienie, – zakładana struktura i wielkość sprzedaży, – zaopatrywanie w środki do produkcji, – zakładany stan wyposażenia technicznego grupy. 7. Harmonogram działań podejmowanych przez grupę w poszczególnych latach realizacji planu. 8. Analiza finansowa powinna obejmować w szczególności: – wydatki na działalność operacyjną, – harmonogram inwestycji w poszczególnych latach, – przepływy finansowe. 3.Co powinien zawierać Wniosek do marszałka województwa o zatwierdzenie planu uznawania i udzielenie wstępnego uznania grupie producentów owoców i warzyw Marszałek województwa, działając na podstawie Ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego, wydaje decyzje w sprawie udzielenia wstępnego uznania grupy producentów owoców i warzyw i zatwierdzenia planu uznawania tej grupy za organizację producentów owoców i warzyw. Podmiot (spółdzielnia, spółka z o.o., zrzeszenie) zrzeszający producentów owoców i warzyw może uzyskać decyzję marszałka województwa o wstępnym uznaniu za grupę producentów owoców i warzyw jeżeli: 1. Zrzesza minimum 5 producentów w produkcie lub grupie produktów określonych przepisami Unii Europejskiej ze względu na które wnioskuje o wstępne uznanie (art. 47 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1182/2007). 2. złoży wniosek – wzór wniosku na str. www.mazovia.pl (na adres: Marszałek Województwa Mazowieckiego, ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa) o wydanie decyzji wraz z wymaganymi załącznikami: – informacja o liczbie członków oraz wartości produktów wytworzonych przez członków grupy w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku, wartość to musi wynosić co najmniej równowartość w walucie polskiej 50.000 euro, 34 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych – dokument urzędowy (odpis aktualny z Rejestru Przedsiębiorców) potwierdzający, że wnioskodawca jest osobą prawną oraz wskazujący organy i osoby upoważnione do reprezentowania wnioskodawcy, – statut lub umowę grupy producentów, które zawierają zapisy określone w Rozporządzeniu MRiRW z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie warunków wstępnego uznania grup producentów owoców i warzyw (Dz.U. z 2009 r. Nr 5 poz 27 z późn. zm.). – plan dochodzenia do uznania (sporządzony na okres nieprzekraczający 5 lat) pozytywnie zaopiniowany przez dyrektora oddziału regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa właściwego ze względu na siedzibę grupy producentów. 3. Przedłoży oświadczenie, w którym zobowiązuje się, że w każdym roku realizacji planu dochodzenia do uznania, co najmniej połowa przychodów ze sprzedaży produktów należących do kategorii, ze względu na które wnioskuje o wstępne uznanie, będzie pochodzić ze sprzedaży produktów wytworzonych przez producentów zrzeszonych w tym podmiocie. 4. Przedłoży oświadczenia producentów, wraz z numerem PESEL, numerem identyfikacji podatkowej (NIP), numerem REGON o nieprzynależności do: – innej wstępnie uznanej grupy producentów dla tej samej grupy produktów, – innej uznanej organizacji producentów dla tej samej grupy produktów. 5. Przedłoży podpisane przez producentów oświadczenia o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych. 6. Dołączy dowód uiszczenia opłaty skarbowej za wydanie decyzji administracyjnej w wysokości 10 zł. na konto Dzielnica Praga Północ m. st. Warszawy nr: 96 1030 1508 0000 0005 5002 6074. Ubiegając się o „wstępne uznanie” grupa musi przedstawić plan dochodzenia do uznania, który jest opracowywany na okres nie przekraczający 5 lat. Realizacja planu dochodzenia do uznania rozpoczyna się z dniem 1 stycznia roku następującego po uzyskaniu decyzji o jego zatwierdzeniu i wstępnym uznaniu lub po dniu jego zatwierdzenia, ale wówczas pierwszy rok skraca się do czasu, jaki pozostał między datą zatwierdzenia a 31 grudnia, proporcjonalnie do tego czasu zmniejsza się też maksymalną kwotę pomocy (100 tys. EURO), jaką grupa może otrzymać w pierwszym roku od wartości sprzedaży produktów wyprodukowanych w gospodarstwach członków i sprzedanych przez grupę. Jeżeli grupa zamierza występować z wnioskiem o wypłatę pomocy w okresach półrocznych, plan musi być podzielony na okresy półroczne. 35 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa 4.Co powinien zawierać Plan dochodzenia do uznania opracowany na okres nie przekraczający 5 lat Plan dochodzenia do uznania nie powinien być opracowany tylko po to, by grupa uzyskała decyzję marszałka województwa, ale głównie by wykorzystywać go w codziennej pracy grupy w realizacji założonych celów. Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie warunków wstępnego uznawania grup producentów owoców i warzyw, uznawania organizacji producentów owoców i warzyw oraz warunków i wymagań, jakie powinny spełniać plany dochodzenia do uznania (Dz. U. z 2009 r., Nr 5 poz. 27), plan powinien zawierać: 1. wykaz producentów owoców i warzyw – zawierający imię i nazwisko lub nazwę, adres zamieszkania lub siedzibę oraz numer PESEL, numer REGON, numer NIP. 2. informacje o powierzchni upraw poszczególnych gatunków owoców i warzyw, wielkości zbiorów, ilości i wartości sprzedanych owoców i warzyw dotyczące roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o wstępne uznanie – na podstawie oświadczeń złożonych przez każdego z producentów. 3. określenie liczby i opis maszyn, urządzeń służących do produkcji oraz zbioru owoców i warzyw, środków transportowych i innych środków technicznych, w szczególności umożliwiających przechowywanie, magazynowanie, sortowanie oraz pakowanie owoców i warzyw w które wyposażeni są poszczególni producenci wymienieni w wykazie. 4. określenie inwestycji dotyczących budowy, przebudowy, remontów budynków, infrastruktury technicznej, zakupu instalacji maszyn i urządzeń, czasu trwania oraz harmonogramu działań, planowanych wydatków, które zamierza realizować wstępnie uznana grupa producentów, realizowanych w poszczególnych latach w celu spełnienia warunków uznania tej grupy producentów za organizację producentów. 5. prognozę powierzchni i wielkości produkcji poszczególnych gatunków owoców i warzyw oraz ilości i wartości sprzedanych owoców i warzyw – dla każdego roku realizacji planu dochodzenia do uznania. 6. przewidywaną liczbę i opis maszyn służących do produkcji oraz zbioru owoców i warzyw, środków transportowych i innych środków technicznych, w szczególności umożliwiających, magazynowanie, sortowanie oraz pakowanie owoców i warzyw, w które wyposażona będzie wstępnie uznana grupa producentów po zrealizowaniu planu dochodzenia do uznania. 7. przeznaczenie oraz miejsce realizacji poszczególnych inwestycji. 36 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych 8. wskazanie źródeł i struktury finansowania planu dochodzenia do uznania. 9. analizę końcowych wyników realizacji przez wstępnie uznaną grupę producentów, planu dochodzenia do uznania w zakresie spełniania warunków uznania za organizację producentów. VIII. Pomoc finansowa dla grup producentów rolnych Wspieranie grup producentów ma na celu podniesienie dochodów rolników, zmniejszenie kosztów produkcji, poprawę jej jakości poprzez wypracowanie przez grupy wspólnego systemu przygotowania towaru do sprzedaży (sortowanie, konfekcjonowanie, oznakowanie), przechowywania, transportu do odbiorcy oraz poprzez wspólny zbyt. Możliwość uzyskania pomocy finansowej powinna dodatkowo zachęcać rolników do organizowania się w grupy. 1.Jakie organizacje rolników mogą uzyskać wsparcie – pomoc finansową O wsparcie (pomoc finansową) mogą ubiegać się grupy producentów rolnych, wpisane do rejestru grup producentów rolnych prowadzonego obecnie przez marszałka województwa. A.Wsparcie dla grup producentów rolnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Wsparcie dla grup producentów rolnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 jest kontynuacją działania zapoczątkowanego w Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich z lat 2004–2006. Zgodnie z art. 35 rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz. Urz. UE L 277/1 z 21.10.2005 r.) pomoc udzielana jest w celu ułatwienia tworzenia i działalności administracyjnej grup producentów do celów: – dostosowania do wymogów rynkowych procesu produkcyjnego i produkcji producentów, którzy są członkami takich grup; – wspólnego wprowadzania towarów do obrotu, w tym przygotowania do sprzedaży, centralizacji sprzedaży i dostawy do odbiorców hurtowych; 37 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa – ustanowienia wspólnych zasad dotyczących informacji o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów i dostępności. Udzielana pomoc finansowa ma ułatwić tworzenie i funkcjonowanie grup producentów rolnych, powstających w celu: dostosowania produkcji do wymogów rynkowych, wspólnego wprowadzania przez członków grupy towarów do obrotu, w tym przygotowania do sprzedaży i dostaw do odbiorców hurtowych oraz ustalania wspólnych zasad informowania o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem wysokości zbiorów i dostępności produktów. O pomoc mogą ubiegać się grupy producentów rolnych wpisane do Rejestru prowadzonego przez Marszałka Województwa na podstawie ustawy z 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 88, poz. 983, z późn. zm.), utworzone ze względu na produkt lub grupy produktów, określone w załączniku do rozporządzenia MRiRW z dnia 9 kwietnia 2008 r. (Dz.U. z 2008 r. Nr 72 poz. 424): – konie żywe, mięso końskie – żywiec wołowy, mięso wołowe – świnie żywe, prosięta, warchlaki, mięso wieprzowe – owce i kozy żywe, mięso baranie i kozie – drób żywy, mięso i jadalne podroby drobiowe – króliki żywe, mięso i jadalne podroby królicze – nutrie żywe, mięso i jadalne i podroby nutriowe, skóry surowe – szynszyle żywe, skóry surowe – lisy pospolite i polarne, norki, tchórze, jenoty żywe, skóry surowe – jaja ptasie – mleko krowie, owcze lub kozie – miód naturalny i inne produkty pszczelarskie – kwiaty świeże – cięte i doniczkowe – ziemniaki – ziarno zbóż – nasiona roślin oleistych – ziarno zbóż i nasiona roślin oleistych – rośliny przeznaczone do produkcji zielarskiej i farmaceutycznej – ozdobne rośliny ogrodnicze, szkółkarstwo roślin – sadowniczych i ozdobnych – buraki cukrowe – len i konopie uprawiane na włókno – szyszki chmielowe 38 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych – – – – – – – liście tytoniu suszone materiał siewny i sadzeniaki produkty roślinne do wykorzystania technicznego lub pozyskiwania energii produkty rolnictwa ekologicznego produkty regionalne ślimaki daniele, jelenie i mięso z tych zwierząt. 1. Wysokość pomocy Wsparcie w ramach działania „Grupy producentów rolnych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (podobnie, jak w ramach PROW 2004-2006) udziela się w postaci zryczałtowanej pomocy w formie rocznych rat przez okres pierwszych pięciu (kolejnych 12-miesięcznych okresów prowadzenia działalności przez grupę) liczonych od dnia dokonania wpisu grupy producentów rolnych do rejestru przez marszałka województwa właściwego dla miejsca siedziby grupy. Pomoc naliczana jest na podstawie rocznej wartości netto przychodów ze sprzedaży produktów lub grup produktów wytworzonych w gospodarstwach członków grupy i wynosi: – 5 proc., 5 proc., 4 proc., 3 proc. i 2 proc. wartości produkcji sprzedanej, stanowiącej równowartość w złotych do sumy 1 mln euro, odpowiednio w pierwszym, drugim, trzecim, czwartym i piątym roku albo – 2,5 proc., 2,5 proc., 2 proc., 1,5 proc. i 1,5 proc. wartości produkcji sprzedanej, stanowiącej równowartość w złotych powyżej sumy 1 mln euro, odpowiednio w pierwszym, drugim, trzecim, czwartym i piątym roku. Wysokość wsparcia za dany rok działalności grupy nie może przekroczyć: – w pierwszym i drugim roku – 100.000 euro – w trzecim roku – 80.000 euro – w czwartym roku – 60.000 euro – w piątym roku – 50.000 euro. Przykład: wartość produktów sprzedanych stanowi 1.200.000 euro – należna pomoc wynosi 5 proc. z 1 mln euro i 2,5 proc. z 200.000 euro w 1 roku przyznania pomocy, co daje kwotę wsparcia 55.000 euro. Grupa producentów rolnych może otrzymać wsparcie tylko raz w okresie swojej działalności, niezależnie od tego czy źródłem tej pomocy był budżet krajowy czy budżet UE. 39 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa 2. Obsługa wsparcia Obsługa wsparcia w ramach działania „Grupy producentów rolnych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 odbywa się w Oddziałach Regionalnych ARiMR właściwych ze względu na siedzibę grupy producentów rolnych. Przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy, grupa producentów musi złożyć w powiatowym biurze ARiMR wniosek (wraz z załącznikiem zawierającym wykaz członków grupy) o nadanie jej numeru identyfikacyjnego. Uzyskanie pomocy odbywa się w dwóch etapach: Etap I: zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Grupy producentów rolnych” objętej Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (Dz. U. Nr 81, poz. 550 z późn. zm.) grupy składają wnioski o przyznanie pomocy finansowej w terminie do 6 miesięcy od dnia wpisu grupy do rejestru przez właściwego marszałka województwa. Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, właściwy ze względu na siedzibę grupy, przyznaje w drodze decyzji administracyjnej pomoc finansową, w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy finansowej. Wniosek ten składany jest tylko raz. Etap II: złożenie przez grupę producentów rolnych wniosku o płatność w ciągu 30 dni po zakończeniu danego roku działalności (tj. 12 miesięcy od dnia wydania decyzji o wpisaniu grupy do rejestru przez właściwego marszałka województwa). Dyrektor OR ARiMR, właściwy ze względu na siedzibę grupy przyznaje środki finansowe w drodze decyzji administracyjnej, w terminie 90 dni od dnia złożenia wniosku o płatność. Wypłaty pomocy za dany okres dokonuje się w terminie 60 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. W okresie objętym wsparciem grupa może złożyć 5 wniosków o płatność. 3. Wymagane załączniki do wniosków: Etap I: zaświadczenie marszałka województwa o wpisie grupy do rejestru, wydane nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku. Etap II: wymaganymi załącznikami do wniosku o płatność będą: – zaświadczenie marszałka województwa o wpisie grupy do rejestru, wydane nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku o płatność; – wykazy faktur VAT i rachunków, uporządkowanych w ujęciu chronologicznym, potwierdzające: 40 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych – przychody netto grupy ze sprzedaży produktów lub grupy produktów, ze względu na które grupa została utworzona, – wartość i ilość dostarczonych grupie produktów lub grupy produktów przez poszczególnych jej członków, – przychody netto grupy ze sprzedaży produktów lub grupy produktów, ze względu na które grupa została utworzona, wytworzonych w gospodarstwach jej członków. B. Zwolnienia z podatków Znowelizowana ustawa o grupach producentów rolnych i ich związkach przewiduje od dnia 1 stycznia 2007 roku zwolnienie podatkowe dla grup w zakresie podatku od nieruchomości i podatku dochodowego od osób prawnych. Zwolnienie to nie jest określone w czasie, tak więc grupa tak długo będzie mogła z niego korzystać, jak długo będzie pozostawać w rejestrze grup. Zwolnieniem z podatku od nieruchomości objęte są budynki i budowle zajęte przez grupę producentów rolnych wpisaną do rejestru tych grup, wykorzystywane wyłącznie na prowadzenie działalności w zakresie sprzedaży produktów lub grup produktów wytworzonych w gospodarstwach członków grupy lub na przechowywanie, konfekcjonowanie i standaryzację produktów lub grupy produktów, zaopatrzenie członków grupy w środki produkcji, zgodnie z jej aktem założycielskim (statutem, umową spółki). Zwolnienie z podatku pochodowego od osób prawnych dotyczy dochodów grupy producentów rolnych wpisanej do rejestru, pochodzących ze sprzedaży produktów lub grup produktów, dla których grupa została utworzona, wyprodukowanych w gospodarstwach jej członków, w części wydatkowanej na rzecz członków tej grupy w roku podatkowym lub w roku po nim następującym. Za wydatki, o których mowa powyżej, uznaje się wydatki na: – zakup środków do produkcji przekazanych członkom grupy producentów rolnych, – szkolenie członków grupy producentów rolnych. C. Linia kredytowa nGP O kredyt mogą ubiegać się grupy producentów rolnych utworzone, zgodnie z ustawą o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw, wpisane do rejestru grup producentów rolnych prowadzonych przez marszałków województw właściwych ze względu na siedzibę grupy. 41 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Kredyt może zostać udzielony m.in. na szereg inwestycji związanych z działalnością grupy. Oprocentowanie kredytu jest zmienne i nie może wynosić więcej niż 1,5 stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od banków do redyskonta przez Narodowy Bank Polski w stosunku rocznym. Należne bankowi odsetki płacone są przez: – kredytobiorcę – w wysokości 0,25 oprocentowania określonego wyżej, – Agencję – w pozostałej części. Kredyt może zostać udzielony maksymalnie na 15 lat. Karencja w spłacie kredytu nie może przekroczyć 3 lat. Okres karencji liczy się od dnia zawarcia umowy kredytu do dnia spłaty pierwszej raty określonej w umowie kredytu. IX. Pomoc finansowa dla wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw 1.Grupy uzyskują pomoc finansową na: A.Założenie i wsparcie działalności administracyjnej grupy w pierwszych pięciu latach funkcjonowania. Przyznaną pomoc będzie wypłacana w formie ryczałtu. Wysokość w/w pomocy w kolejnych 5 latach wyliczana jest na podstawie wartości netto sprzedanej produkcji, wyprodukowanej w gospodarstwach członków grupy i wynosi odpowiednio: – za 1 rok – 10 proc., za 2 rok – 10 proc., za 3 rok – 8 proc., za 4 rok – 6 proc., za 5 rok – 4 proc. wartości produkcji sprzedanej netto do kwoty równowartości 1 mln euro oraz – za 1 rok – 5 proc., za 2 rok – 5 proc., za 3 rok – 4 proc., za 4 rok – 3 proc., za 5 rok – 2 proc. wartości produkcji sprzedanej netto powyżej równowartości 1 mln euro. Maksymalna wysokość pomocy nie może jednak przekroczyć równowartości: – w pierwszym i drugim roku działalności grupy – 100.000 euro – w trzecim roku – 100.000 euro – w czwartym roku – 100.000 euro – w piątym roku – 100.000 euro. Łączna wysokość pomocy za 5 lat może więc osiągnąć wartość 500.000 euro W pierwszym i drugim roku grupa sprzedając produkty z gospodarstw członków za co najmniej 1 mln euro osiąga maksymalną kwotę pomocy (100 tys. euro). Przykład: grupa w 3 roku realizacji planu dochodzenia do uznania osiągnęła wartość produkcji sprzedanej w wysokości 4 mln zł. Za produkcję do wysokości 1 mln. 42 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych euro (3,4 mln zł.) grupa otrzymuje pomoc w wysokości 8 proc., tj. 272.000 zł. Za pozostałą sprzedaż, tj. 0,6 mln zł, otrzymuje pomoc w wysokości 4 proc., tj. 24.000 zł. Łącznie naliczona wysokość pomocy wyniesie: 272.000 zł + 24.000 zł., tj. 296.000 zł. B.Pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania. Przyznawanie tej formy pomocy regulują następujące rozporządzenia: – z 17 czerwca 2009 roku, w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji, ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. z 2009 roku, Nr 98, poz. 822); – z 5 stycznia 2006 roku, w sprawie wysokości krajowych środków finansowych, przeznaczonych na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji, ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. z 2006 roku, Nr 16, poz. 122). Jaką pomoc można uzyskać? Wysokość pomocy określono na 75% kosztów kwalifikowanych, z czego 50% pokrywa UE, a 25% budżet krajowy. Pomoc grupie wypłacana jest na zasadzie refundacji poniesionych kosztów netto. Wnioskująca o pomoc grupa musi potwierdzić poniesione koszty realizacji inwestycji lub jej etapu przez okazanie oryginału faktury lub dokumentu o równoważnej wartości dowodowej. Przyznawaniem i wypłatą pomocy zajmuje się oddział regionalny ARiMR, właściwy dla siedziby grupy. W przypadku, gdy poniesione koszty realizacji inwestycji przewyższają ich wartość rynkową, pomoc finansowa przysługuje wyłącznie do wysokości wartości rynkowej tych inwestycji. Wartość rynkową zakupionego budynku, budowli, używanej maszyny, urządzenia lub środka transportu, gruntu, z wyjątkiem gruntu rolnego, określa się na podstawie, przedstawionego przez grupę, zaświadczenia niezależnego, upoważnionego organu urzędowego lub uprawnionego rzeczoznawcy, określającego ich wartość rynkową. Wartość rynkową gruntu rolnego określa się na podstawie danych publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny. Zbycie budynków i budowli w okresie krótszym niż 10 lat od oddania do użytku oraz maszyn, urządzeń i środków transportu przed upływem 5 lat od zakupu, skutkuje zwrotem pomocy finansowej w części dotyczącej zbytej inwestycji, powiększonej o odsetki ustawowe liczone od dnia zbycia inwestycji. 43 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Kiedy grupa uzyska pomoc? Pomoc może być przyznana jedynie wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw, i dotyczy pokrycia części kwalifikowanych kosztów netto inwestycji zawartych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania i zrealizowanych. Może ona dotyczyć całej zrealizowanej inwestycji lub jej etapu, ujętych w zatwierdzonym planie. Oznacza to, że w planie muszą być określone inwestycje realizowane w poszczególnych okresach (rocznych lub półrocznych) lub opisane ich etapy, czyli dokładnie określone zadania, będące częścią planowanych inwestycji, jakie mają być zrealizowane w poszczególnych latach realizacji planu. Planowane inwestycje muszą wynikać z potrzeb grupy w zakresie działalności zgodnej z kategorią produktów, dla której grupa została wstępnie uznana. Gdy okresowo nie ma możliwości pełnego wykorzystania inwestycji dla potrzeb grupy lub jej członków, dopuszczono udostępnienie inwestycji innemu podmiotowi, pod warunkiem, że została zawarta umowa określająca okres i zasady wykorzystywania inwestycji przez ten podmiot. W przypadku zakupu używanej maszyny, urządzenia czy środka transportu wnioskująca o pomoc grupa musi przedstawić dokument lub oświadczenie zbywcy potwierdzające, że jest on uprawniony do sprzedaży maszyny, urządzenia lub środka transportu oraz, że w okresie ostatnich 7 lat nie były one zakupione z udziałem dofinansowania z krajowych lub wspólnotowych środków publicznych. Musi ona również 44 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych złożyć oświadczenie, że maszyna, urządzenie lub środek transportu posiada właściwości techniczne, zgodne z przeznaczeniem określonym w planie dochodzenia do uznania, oraz odpowiada obowiązującym normom. Nie można inwestować na wynajętej nieruchomości Grunt, na którym ma być realizowana inwestycja, budynek lub budowla, w których ma być realizowana inwestycja muszą stanowić własność lub znajdować się w użytkowaniu wieczystym grupy. Rozporządzenie dopuszcza zrealizowanie inwestycji, polegającej na montażu zakupionej przez grupę maszyny lub urządzenia, przeznaczonego do przygotowania owoców lub warzyw do sprzedaży, w tym do ich mycia, czyszczenia, sortowania, pakowania lub konfekcjonowania w budynku lub budowli, będących w posiadaniu członka grupy lub innego podmiotu. W takim przypadku grupa musi złożyć: – oświadczenie, że po zdemontowaniu maszyny lub urządzenia i dokonaniu ponownego montażu, ich stan techniczny będzie umożliwiał dalsze używanie zgodne z przeznaczeniem; – umowę zawartą między grupą a jej członkiem lub innym podmiotem będącym w posiadaniu budynku lub budowli, w których nastąpi montaż zakupionej przez grupę maszyny lub urządzenia. Zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 17 czerwca 2009 r. kwalifikowanymi kosztami inwestycji są koszty: 1) budowy budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem, z wyłączeniem kosztów rozbiórki i unieszkodliwienia materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; 2) zakupu budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży lub w celu ich adaptacji do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, z wyłączeniem kosztów rozbiórki i unieszkodliwienia materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; 3) rozbudowy budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem; 4) przebudowy i remontu budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, w celu ich modernizacji, zgodnie z kosztorysem, z wyłączeniem kosztów rozbiórki i unieszkodliwienia materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; 45 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa 5) przebudowy i remontu budynków oraz budowli w celu ich adaptacji do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem, z wyłączeniem kosztów rozbiórki i unieszkodliwienia materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; 6) zakupu i montażu infrastruktury technicznej związanej z użytkowaniem budynków oraz budowli, o których mowa z pkt 1-5, oraz ich technicznego wyposażenia, w zakresie niezbędnym dla potrzeb przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem; 7) zagospodarowania terenu w zakresie niezbędnym do zapewnienia właściwego dojazdu, eksploatacji i zabezpieczenia inwestycji w części uzasadniającej ich wykorzystanie bezpośrednio w procesie technologicznym służącym przechowywaniu, magazynowaniu, sortowaniu lub przygotowaniu owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem; 8) zakupu gruntu przeznaczonego pod budowę lub rozbudowę budynków i budowli oraz zagospodarowanie terenu w zakresie, o którym mowa w pkt 7, w wysokości nieprzekraczającej 10 % kwalifikowanych kosztów inwestycji wymienionych w pkt 1, 3, 6 i 7; 9) zakupu narzędzi oraz zakupu i montażu maszyn oraz urządzeń przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, w szczególności przeznaczonych do mycia, czyszczenia, sortowania, pakowania, konfekcjonowania, krojenia, cięcia, szatkowania, obierania lub drylowania; 10) zakupu narzędzie oraz zakupu i montażu maszyn oraz urządzeń przeznaczonych do zbioru owoców i warzyw, z wyłączeniem ciągników i przyczep rolniczych; 11) zakupu samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, z wyłączeniem samochodów przeznaczonych do przewozu osób; 12) związane z przygotowaniem i realizacją inwestycji, o których mowa w pkt 1-7, w wysokości nieprzekraczającej 12 % kwalifikowanych kosztów inwestycji wymienionych w pkt 1-7, obejmujące koszty: a) przygotowania dokumentacji: – technicznej, – ekonomicznej: kosztorysów, analiz ekonomicznych i projektów inwestycji, w tym studium wykonalności oraz biznesplanu, b) zaświadczeń, pozwoleń i opłat, w tym opłat notarialnych i dokumentacji związanej z ich uzyskaniem, c) nadzoru urbanistycznego, architektonicznego i budowlanego, d) usług geodezyjnych, 46 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych e) usług dotyczących zarządzania realizacją inwestycji budowlanych oraz usług świadczonych w zakresie realizacji budowy, w tym sprawowania nadzoru inwestorskiego, od rozpoczęcia realizacji inwestycji do jej zakończenia. Wypłata pomocy Wypłata obydwu form pomocy odbywa się na wniosek grupy i dokonywana jest: – w ratach rocznych lub półrocznych na zakończenie każdego rocznego lub półrocznego okresu realizacji planu dochodzenia do uznania, – w ratach obejmujących część rocznego okresu, jeżeli grupa uzyskała uznanie przed zakończeniem kolejnego rocznego okresu. Wnioski o przyznanie pomocy finansowej wstępnie uznana grupa producentów składa w terminie 3 miesięcy od daty zakończenia rocznego lub półrocznego etapu realizacji planu dochodzenia do uznania. Wnioskująca o pomoc finansową wstępnie uznana grupa producentów owoców i warzyw jest zobowiązana złożyć szereg oświadczeń i dokumentów, określonych w rozporządzeniu z 17 czerwca 2009 roku. Pomoc finansowa przyznawana jest i wypłacana w terminie do 5 miesięcy (4 miesiące na wydanie decyzji i 30 dni na wypłatę pomocy) od daty złożenia kompletnego wniosku. 2.Wsparcie dla uznanych organizacji producentów Organizacje producentów mogą utworzyć fundusz operacyjny finansowany z: – wkładów finansowych członków lub samej organizacji producentów; – wspólnotowej pomocy finansowej, która może zostać przyznana organizacjom producentów. Fundusze operacyjne służą jedynie do finansowania programów operacyjnych zatwierdzonych przez państwa członkowskie. Pomoc finansowa dla organizacji producentów jest równa faktycznie wpłaconej kwocie przez członków organizacji na fundusz operacyjny, ale jest ograniczona do 50% faktycznie poniesionych wydatków na realizacje programu operacyjnego. Jednocześnie pomoc wspólnotowa jest ograniczona do 4,1% wartości produkcji wprowadzonej do obrotu przez każdą organizację producentów, wytworzonej w gospodarstwach członków. Ta wielkość procentowa może jednak zostać zwiększona do 4,6% wartości produkcji wprowadzonej do obrotu, o ile wielkość przekraczająca 4,1% wartości produkcji wprowadzonej do obrotu jest wykorzystywana wyłącznie w zakresie środków zapobiegania kryzysom i zarządzania nimi. 47 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa Na wniosek organizacji producentów w/w wielkość procentowa pomocy wynosi nie 50 a 60%, w przypadku gdy program operacyjny lub jego część spełniają co najmniej jeden z wymienionych w przepisach warunków, w tym m.in. warunek następujący: – zostały przedstawione przez organizacje producentów w państwach członkowskich, w których organizacje producentów wprowadzają do obrotu mniej niż 20% wyprodukowanych owoców i warzyw. Korzystając z powyższego polskie organizacje producentów będą mogły korzystać z 60% dofinansowania funduszu operacyjnego, co jest nowym, korzystniejszym rozwiązaniem. Programy operacyjne Programy operacyjne mają zawierać co najmniej dwa spośród celów, dla których organizacje są tworzone lub celów wymienionych poniżej: a) planowanie produkcji, b) poprawa jakości produktów, c) podwyższenie wartości handlowej produktów, d) promowanie produktów zarówno w postaci świeżej, jak i przetworzonej, e) środki ochrony środowiska i metody produkcji bezpieczne dla środowiska, w tym rolnictwo ekologiczne, f) zapobieganie kryzysom i zarządzanie nimi. Zapobieganie kryzysom i zarządzanie nimi związane jest z unikaniem kryzysów i postępowaniem w sytuacji kryzysowej na rynkach owoców i warzyw i w tym kontekście obejmuje: Programy operacyjne muszą obejmować co najmniej dwa działania prośrodowiskowe. Ramy krajowe i strategia krajowa programów operacyjnych Państwa członkowskie mają obowiązek ustanowić ramy krajowe i krajową strategię na rzecz stałych programów operacyjnych na rynku owoców i warzyw. Strategia ta powinna uwzględniać następujące elementy: a) analizę sytuacji pod kątem mocnych i słabych stron oraz potencjału rozwoju; b) uzasadnienie wybranych priorytetów; c) cele programów operacyjnych i instrumentów oraz wskaźniki wydajności; d) ocenę programów operacyjnych; e) zobowiązania sprawozdawcze organizacji producentów. 48 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych X. Kontrola rolniczych grup producenckich Każda zarejestrowana grupa musi być przygotowana na kontrolę zarówno ze strony Oddziału Regionalnego ARiMR, urzędu marszałkowskiego czy Komisji Europejskiej. Marszałek województwa z tytułu sprawowanego nadzoru przeprowadza kontrole w zakresie spełniania przez grupę warunków, określonych w art. 3 i 6 ustawy z dnia 15 września 2000 r. oraz art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r., które mogą decydować w wyniku stwierdzonych nieprawidłowości o wydaniu decyzji o zawieszeniu lub skreśleniu grupy z rejestru czego konsekwencją jest spłata uzyskanych środków wraz z odsetkami określonymi w umowie z ARiMR. Jeżeli np. w wyniku kontroli ARiMR, jak i Urzędu Marszałkowskiego zostanie stwierdzone, że w wykazie faktur VAT i rachunków ujęto przychody ze sprzedaży produktów nie wytworzonych w gospodarstwach ich członków, wysokość środków wypłacanych z tytułu pomocy za dany rok podlega zmniejszeniu o: – 25 proc., jeżeli udział przychodów netto ze sprzedaży tych produktów stanowi 3 proc., ale nie więcej niż 10 proc., – 50 proc., jeżeli ich udział stanowi powyżej 10 proc., ale nie więcej niż 15 proc., – wypłata zostaje wstrzymana za dany rok, jeżeli udział ten przekracza 15 proc. wartości udokumentowanych rocznych przychodów netto. XI. Działania Samorządu Województwa Mazowieckiego wspomagające proces rozwoju grup producentów rolnych Mając na uwadze wzmacnianie konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez wspieranie ich modernizacji (w tym działań dostosowawczych do wymagań wspólnotowych) i przekształceń strukturalnych, a także tworzenia różnorodnych form powiązań i kooperacji, zarówno w układzie poziomym (grupy producenckie, spółdzielnie spółki celowe itp.), jak i pionowym (pomiędzy producentami, odbiorcami, przetwórcami itp.), samorząd województwa występuje z własną inicjatywą podjęcia na terenie województwa działań informacyjnych. Jednocześnie stanowiłyby one forum wymiany doświadczeń dla już funkcjonujących grup producentów rolnych oraz rolników zainteresowanych zrzeszeniem się w celu prowadzenia wspólnej działalności gospodarczej poprzez: 1. Organizowanie spotkań szkoleniowo-seminaryjnych dla inicjatorów powoływania grup producentów i tzw. grup nieformalnych – na temat podstaw prawnych tworzenia i funkcjonowania oraz korzyści wynikających z ich działalności – w tym pomocy finansowej ze środków publicznych. 49 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa 2. Organizowanie spotkań/konferencji zarejestrowanych grup producentów rolnych, jako forum wymiany doświadczeń i aktualizacji wiedzy oraz podejmowania inicjatyw integracyjnych i prezentacji stanowisk dotyczących warunków funkcjonowania organizacyjnego i działalności gospodarczej. 3. Promowanie zasad bezpieczeństwa i higieny żywności oraz certyfikacji produktów (HACCP, GLOBALGAP). 4. Wspomaganie działań marketingowych grup producentów, w tym poprzez prezentację ich oferty na imprezach w których uczestniczą samorządy: wojewódzki, powiatowe i gminne. 5. Tworzenie tematycznych witryn internetowych w ramach strony Departamentu Rolnictwa i Modernizacji Terenów Wiejskich – z powiązaniem ich ze stronami internetowymi grup producentów rolnych. 6. Współpraca z mediami w zakresie informacji o funkcjonowaniu grup producentów rolnych na Mazowszu do publikatorów o tematyce rolniczej i pozyskanie patronatu medialnego dla tej tematyki. We wszystkich działaniach Samorząd Województwa Mazowieckiego dostrzega potrzebę kontynuowania współpracy z instytucjami uczestniczącymi w procesie wdrażania rozwiązań ustawowych oraz aktywnego kreowania grup producenckich poprzez pomoc w ich organizacji i doradztwo takimi jak: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Krajowa Rada Spółdzielcza, Mazowiecka Izba Rolnicza, Organizacje Zawodowe Rolników. Celem podejmowanych działań jest głównie: – wykorzystanie pomocy dla grup, finansowanej ze środków publicznych, w szczególności w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz budżetu Unii Europejskiej na lata 2007-2013; – upowszechnienie wśród rolników informacji o korzyściach wynikających z uczestnictwa we własnych organizacjach gospodarczych jakimi są grupy producentów rolnych; – dostosowanie podaży produktów rolniczych do warunków rynkowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich jakości; – wzrost efektywności produkcji i koncentracji podaży; – wdrażanie w praktyce rolniczej zasad ochrony środowiska. 1.Harmonogram podstawowych działań: Organizatorzy: Departament Rolnictwa i Modernizacji Terenów Wiejskich, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, 50 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych Krajowa Rada Spółdzielcza, Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Mazowiecka Izba Rolnicza, związki i organizacje rolników. Beneficjenci: grupy producentów rolnych, grupy producentów owoców i warzyw, rolnicy-producenci. Działanie: 1. Seminaria szkoleniowe. – Zasady tworzenia grup producentów rolnych. – Pomoc finansowa dla grup producentów rolnych. – Bezpieczeństwo i standaryzacja żywności – Marketing produktów rolnictwa. 2. Konferencje. – Ewentualne kierunki zmian w prawodawstwie dotyczącym grup producentów rolnych. – Dostosowywanie polskiego rolnictwa do nowych wymogów unijnych. – Funkcjonowanie grup producentów rolnych w województwie mazowieckim. – Marketing produktów rolnictwa. – Bezpieczeństwo i standaryzacja żywności. 3. Spotkania rejonowe grup producentów rolnych. – Forum wymiany doświadczeń i aktualizacja wiedzy. – Podejmowanie inicjatyw integracyjnych. 4. Imprezy marketingowe. – Współudział grup producentów rolnych w imprezach lokalnych np: Święto Kwitnącej Jabłoni, Dokopiny Ziemniaka, Dni Pola w Poświętnem, Dożynki Wojewódzkie itp. 5. Media i wydawnictwa. – Prowadzenie serwisu informacyjnego o grupach producenckich na stronie internetowej Samorządu Województwa Mazowieckiego (zakładka po prawej stronie – rolnicze grupy producenckie). – Promocja grup producentów rolnych w prasie i innych mediach poprzez publikacje tematyczne. XII. Bezpieczeństwo i jakość żywności Rozwój gospodarki rynkowej oraz proces integracji z Unią Europejską spowodował konieczność przystosowania branży rolno-spożywczej do europejskich stan51 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa dardów w tej dziedzinie. Obywatele państw Wspólnoty Europejskiej są niezmiernie wrażliwi na sprawy związane z jakością i bezpieczeństwem żywności. Domagają się gwarancji, że nabywane przez nich artykuły spożywcze są wysokiej jakości i nie stanowią zagrożenia dla organizmu ludzkiego. Afery związane z dioksynami, glikolem, chorobą wściekłych krów czy z ptasią grypą spowodowały ogromne straty dla producentów i przetwórców żywności. Nastąpił spadek zaufania klienta do oferowanych produktów. Sprawy jakości i bezpieczeństwa żywności nabrały pierwszorzędnego znaczenia. Zagadnienia te zaczęto traktować w sposób kompleksowy, obejmując obszarem ochrony cały łańcuch gospodarki żywnościowej w drodze żywności „od pola do stołu”. Jedynie całościowe potraktowanie tematu umożliwia zagwarantowanie konsumentowi bezpieczeństwa nabywanych przez niego artykułów spożywczych. Wyrazem dostosowania prawodawstwa polskiego do nowych warunków jest ustawa z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 171, poz.1225.). Ustawa reguluje sprawy związane z bezpieczeństwem żywności w naszym kraju z precyzyjnym określeniem obowiązków podmiotów branży spożywczej oraz organów kontrolnych odpowiedzialnych za funkcje nadzoru i kontroli. Określa zakres odpowiedzialności za skutki zaniedbań lub nadużyć związanych z produkcją, przetwarzaniem, przechowywaniem i wprowadzaniem żywności na rynek. 1.Jak definiujemy określenie „bezpieczeństwo żywności” Zgodnie z przywołaną ustawą: „Bezpieczeństwo żywności to ogół warunków, które muszą być spełnione, dotyczących w szczególności: stosowania substancji dodatkowych i aromatów, poziomu substancji zanieczyszczających, pozostałości pestycydów, warunków napromieniowania żywności, cech organoleptycznych i działań, które muszą być podejmowane na wszystkich etapach produkcji i obrotu żywnością w celu zapewnienia zdrowia i życia człowieka”. Praktycznie dla podmiotów zajmujących się żywnością, bezpieczeństwo zdrowotne żywności można zapewnić dzięki: – stosowaniu Dobrej Praktyki Rolniczej w produkcji pierwotnej, – przestrzeganiu ogólnych zasad higieny zapisanych w regulacjach prawnych dotyczących produkcji, przetwórstwa, przechowywania, transportu i obrotu żywnością (Rozporządzenie (WE) NR 852, 853 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r., Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia), – wdrażaniu w zakładach produkcji, przetwórstwa i dystrybucji żywności systemów zapewnienia jakości, a szczególnie systemu HACCP (GMP/GHP, IP, IFS, BRC, GLOBALGAP). 52 Rolnik – producent na współczesnym rynku produktów rolnych W ramach unijnego prawa od 1 stycznia 2006 roku obowiązują na terenie wszystkich krajów Unii Europejskiej: Rozporządzenie Unii Europejskiej 852/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie higieny środków spożywczych oraz Rozporządzenie Unii Europejskiej 853/2004 z 29 kwietnia 2004 roku ustanawiające szczegółowe przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego. Zgodnie z nimi wszystkie ogniwa gospodarki żywnościowej uczestniczące w przetwórstwie, przechowywaniu i dystrybucji są zobowiązane do posiadania i stosowania w praktyce swych działań systemu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności – zasad HACCP (Analiza Zagrożeń i Krytyczny Punkt Kontroli). System ten, traktowany jako najefektywniejsze narzędzie służące zapewnieniu bezpieczeństwa żywności, został wpisany mocą przywołanych rozporządzeń jako obowiązujący wszystkie ogniwa gospodarki żywnościowej. Jedynie obszar produkcji pierwotnej wraz z towarzyszącymi działaniami powiązanymi został zwolniony z obowiązku posiadania systemu HACCP. Aby sprecyzować powyższe stwierdzenie należy przypomnieć określenie produkcji pierwotnej zwanej często produkcją podstawową oraz inne pojęcia. Produkcja pierwotna (podstawowa) to produkcja, chów lub uprawy produktów pierwotnych, włącznie ze zbiorem plonów, łowiectwem, łowieniem ryb, udojem mleka oraz wszystkimi etapami produkcji zwierzęcej przed ubojem, a także zbiorem roślin rosnących w warunkach naturalnych. Działania powiązane to: – transport, składowanie, przetwarzanie surowców w miejscu produkcji, pod warunkiem, że nie zmienia to znacznie ich charakteru, – transport żywych zwierząt, gdzie jest to niezbędne do osiągnięcia celów niniejszego rozporządzenia, oraz – w przypadku produktów pochodzenia roślinnego, produktów rybołówstwa i zwierząt łownych, działania transportowe w celu dostawy surowców, których charakter nie został znacznie zmieniony, z miejsca produkcji do zakładu. Jak wynika z powyższego producenci rolni, którzy nie prowadzą przetwarzania surowców rolniczych zwolnieni są z wprowadzania i dokumentowania systemu HACCP. Mają natomiast obowiązek stosowania zasad Dobrej Praktyki Rolniczej (GAP) oraz Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) i Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP). Konsekwentne wprowadzanie tych zasad pozwala, na etapie podstawowym, prowadzić produkcję bezpiecznych surowców rolnych. Tylko takie surowce mogą być akceptowane przez przemysł przetwórczy – kolejne ogniwo gospodarki żywnościowej. Przetwórcy zobo53 Rolnicze grupy producenckie szansą rozwoju mazowieckiego rolnictwa wiązani do stosowania i dokumentowania systemu HACCP, już się domagają od dostawców surowców udokumentowania, że otrzymywane surowce są bezpieczne. Producent rolny będzie zmuszony do wykazania, że jego produkty nie niosą zdrowotnego zagrożenia dla wytwarzanej żywności. Dotyczy to głównie przekraczania dopuszczalnego poziomu pozostałości środków ochrony roślin, leków weterynaryjnych, zawartości związków azotu, mikotoksyn i innych substancji wskazujących na niewłaściwe prowadzenie produkcji rolnej. Istnieją też nadobowiązkowe systemy bezpieczeństwa wytwarzania surowców rolnych. Dotyczą one głównie świeżych surowców, które w prawie nie zmienionej formie są lokowane na rynku. Chodzi tu głównie o świeże owoce i warzywa. Sieci handlowe domagają się od swoich dostawców gwarancji bezpieczeństwa poprzez uzyskiwanie certyfikatów na wytwarzaną żywność. Oznacza to, że producent chcąc współpracować z daną jednostką czy siecią handlową jest zmuszony do stosowania podczas wszystkich etapów produkcji rolnej systemów bezpieczeństwa takich jak na przykład Integrowana Produkcja (IP), BRC, IFS, GLOBALGAP. Systemy te, o większej lub mniejszej złożoności, są certyfikowane przez niezależne jednostki. W ten sposób handlowcy zabezpieczają się przed możliwością lokowania na rynku artykułów z niepewnych źródeł, nie posiadających udokumentowanego pochodzenia. Podsumowując należy podkreślić, że ustawodawstwo w zakresie bezpieczeństwa żywności podlega stałym zmianom w kierunku tworzenia systemu, w którym na rynku nie powinien się pojawiać produkt spożywczy stanowiący zagrożenie zdrowotne dla konsumenta. Już dzisiaj system prawny pozwala na objęcie całego łańcucha gospodarki żywnościowej ścisłym nadzorem sanitarno–weterynaryjnym. Kwestią czasu jest takie przeorganizowanie kontroli urzędowej, by istniejące zasady mogły być skutecznie egzekwowane. Dla producentów rolnych nadszedł czas, w którym wyprodukowanie surowców rolnych musi być powiązane z możliwością udokumentowania ich jakości. Globalna gospodarka europejska czy też światowa zmusza do konkurowania także w tej dziedzinie. Producenci, którzy nie odpowiedzą na te wyzwania będą z czasem spychani na margines życia gospodarczego. Opracowanie merytoryczne: Departament Rolnictwa i Modernizacji Terenów Wiejskich Redakcja techniczna: Magdalena Lewandowska Zdjęcie na okładce i na str. 4, 26, 38: Jacek Pietruski, www.pietru.dubi.net Opracowanie graficzne: Robert Stachowicz Przygotowanie do druku: Agencja Reklamowo-Wydawnicza QLCO Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego 03-719 Warszawa, ul. Jagiellońska 26, tel. 59 79 100 www.mazovia.pl e-mail: [email protected] 54