Dudenhausen 00_07 - Prawo i Medycyna
Transkrypt
										Dudenhausen 00_07 - Prawo i Medycyna
                                        
                                        
                                Dudenhausen 00_07 10/3/10 13:20 Page IX Spis treÊci 1 Fizjologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 1.1 1.1.1 1.1.2 5 5 1.2 1.3 1.4 Dojrza∏e ∏o˝ysko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Budowa, czynnoÊç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ¸o˝ysko jako gruczo∏ wydzielania wewn´trznego: HCG, HPL, progesteron, estrogeny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P∏yn owodniowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozwój zarodka i p∏odu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Organizm matki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 11 12 14 2 Rozpoznanie cià˝y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 2.1 2.2 Cià˝a wczesna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozpoznanie cià˝y zaawansowanej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 17 3 Opieka przedporodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.2.1 3.1.2.2 3.1.2.3 3.1.2.4 3.1.2.5 3.1.2.6 3.1.3 3.1.3.1 3.1.3.2 3.1.3.3 3.1.4 3.1.4.1 3.1.4.2 3.1.4.3 3.1.4.4 3.1.4.5 3.1.5 3.2 3.2.1 3.2.2 Badania profilaktyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wywiad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie po∏o˝nicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miednica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie zewn´trzne: macica, chwyty Leopolda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Po∏o˝enie p∏odu: po∏o˝enie, ustawienie, u∏o˝enie, wstawianie si´ . . . . . . . Tony serca p∏odu, os∏uchiwanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zewn´trzne badanie miednicy, wymiary miednicy . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie przez pochw´: szyjka macicy, stopieƒ rozwarcia, miednica kostna Badanie ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . CiÊnienie t´tnicze, badanie moczu, masa cia∏a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Serologia: grupa krwi, przeciwcia∏a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badania przesiewowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badania w cià˝y du˝ego ryzyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kardiotokografia (KTG) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Amnioskopia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie ultrasonograficzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie metodà Dopplera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badania hormonalne, dojrza∏oÊç p∏uc p∏odu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prenatalne badanie genetycznych wad p∏odu (diagnostyka prenatalna) . . . Porady dla kobiet w cià˝y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tryb ˝ycia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cz´ste dolegliwoÊci cià˝owe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 19 22 22 23 26 28 29 30 32 32 34 35 36 37 44 45 57 62 64 67 72 73 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...... ...... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dudenhausen 00_07 10/3/10 13:20 Page X X Spis treÊci 4 Choroby ci´˝arnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4 4.2.4.1 4.2.5 4.2.6 4.2.7 4.2.8 Choroby swoiste dla cià˝y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . NiepowÊciàgliwe wymioty ci´˝arnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cholestaza ci´˝arnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . NadciÊnienie indukowane cià˝à (nadciÊnienie cià˝owe), rzucawka, zespó∏ HELLP Choroby skóry swoiste dla cià˝y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Choroby nieswoiste dla cià˝y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Choroby serca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gruêlica p∏uc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Odmiedniczkowe zapalenie nerek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cukrzyca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cukrzyca ci´˝arnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Choroby gruczo∏u tarczowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ostry brzuch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Guzy przydatków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie cytologiczne szyjki macicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 76 77 77 88 89 89 90 90 91 95 96 97 99 100 5 Powik∏ania w drugiej po∏owie cià˝y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 Poród przedwczesny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przedwczesne p´kni´cie p´cherza p∏odowego, zespó∏ zaka˝enia owodni Wewnàtrzmaciczne zahamowanie wzrostu p∏odu . . . . . . . . . . . . . . . Cià˝a po terminie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wewnàtrzmaciczne obumarcie p∏odu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 108 111 113 114 6 Choroby p∏odu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 6.1 6.2 6.3 6.3.1 6.3.2 6.3.3 6.3.4 6.3.5 6.3.6 6.3.7 6.3.8 6.3.9 6.3.10 6.3.11 6.3.12 6.4 6.4.1 Choroba hemolityczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Alloimmunologiczna ma∏op∏ytkowoÊç p∏odu. . . . . . . . . . . . . . . . . . Zaka˝enia przedporodowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przedporodowe zaka˝enie ró˝yczkà, embriopatia ró˝yczkowa . . . . . . Cytomegalia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ospa wietrzna, pó∏pasiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opryszczka zwyk∏a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wirusowe zapalenie wàtroby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rumieƒ zakaêny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nabyty zespó∏ niedoboru odpornoÊci (AIDS), ci´˝arne HIV-dodatnie Listerioza ci´˝arnej, listerioza u noworodka . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toksoplazmoza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ki∏a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rze˝àczka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Szczepienia podczas cià˝y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wady rozwojowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wodog∏owie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 124 124 125 127 128 129 131 132 133 136 136 139 142 143 144 144 7 Poród prawid∏owy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 7.1 7.1.1 Czynniki porodowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P∏ód . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 148 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Dudenhausen 00_07 10/3/10 13:20 Page XI XI Spis treÊci 7.1.2 7.1.3 7.2 7.2.1 7.2.2 7.2.3 7.2.4 7.2.4.1 7.2.4.2 7.2.4.3 7.3 7.3.1 7.3.2 7.3.3 7.4 7.4.1 7.4.1.1 7.4.1.2 7.4.2 7.4.2.1 7.4.2.2 7.4.2.3 7.4.2.4 7.4.2.5 7.5 7.6 7.7 Kana∏ rodny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Si∏y porodowe, czynnoÊç skurczowa macicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Poczàtek porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zwiastuny porodu, poczàtek porodu, przygotowanie rodzàcej . . . . . . . . . . . Wywiad, badanie rodzàcej, poród samoistny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zachowanie si´ g∏ówki podczas przechodzenia przez kana∏ rodny . . . . . . . . Ocena wysokoÊci stania g∏ówki w kanale rodnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ocena wysokoÊci stania g∏ówki za pomocà chwytów zewn´trznych . . . . . . . . Ocena wysokoÊci stania g∏ówki badaniem przez pochw´ . . . . . . . . . . . . . . . Ocena wysokoÊci stania g∏ówki za pomocà badania ultrasonograficznego . . . Badanie p∏odu podczas porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Os∏uchiwanie, barwa p∏ynu owodniowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kardiotokografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie krwi w∏oÊniczkowej p∏odu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prowadzenie porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prowadzenie okresu rozwierania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nadzór, u∏o˝enie rodzàcej, pozycja podczas porodu, poród w wodzie . . . . . . UÊmierzanie bólu porodowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prowadzenie okresu wydalania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rodzàca w okresie wydalania: bóle parte, pozycja porodowa, aktywne parcie, oddychanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P∏ód w okresie wydalania, przedg∏owie, krwiak podokostnowy . . . . . . . . . . Ochrona krocza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rodzenie barków, tu∏owia, bioder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ustalenie godziny porodu, odp´pnienie, cechy dojrza∏oÊci . . . . . . . . . . . . . Prowadzenie okresu ∏o˝yskowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Okres po∏o˝yskowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czas trwania porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199 202 204 206 207 209 214 218 8 Poród powik∏any . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 8.1 8.1.1 8.1.2 8.1.3 8.1.4 8.1.4.1 8.1.4.2 8.1.4.3 8.2 8.2.1 8.2.2 8.2.3 8.2.3.1 8.2.4 8.2.4.1 8.2.4.2 8.2.4.3 Nieprawid∏owe stanie i u∏o˝enie g∏ówki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niskie poprzeczne stanie g∏ówki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wysokie proste stanie g∏ówki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ustawienie potylicowe tylne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . U∏o˝enia odgi´ciowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . U∏o˝enie wierzcho∏kowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . U∏o˝enie czo∏owe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . U∏o˝enie twarzyczkowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Po∏o˝enie miednicowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Podzia∏, rozpoznanie, rozpoznanie ró˝nicowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mechanizm porodowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Poradnictwo ci´˝arnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Profilaktyczny obrót p∏odu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prowadzenie porodu, sposób rozwiàzania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pomoc r´czna: uwolnienie ràczek, rodzenie barków i g∏ówki . . . . . . . . . R´czne wydobycie p∏odu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . TrudnoÊci podczas r´cznego wydobycia p∏odu (rodzenie ràczek i g∏ówki) 221 221 224 226 231 232 236 238 245 245 248 256 256 257 259 267 274 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 155 158 159 160 164 170 170 173 175 175 175 176 184 189 189 191 193 199 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dudenhausen 00_07 10/3/10 13:20 Page XII XII Spis treÊci 8.3 8.3.1 8.3.2 8.4 8.4.1 8.4.2 8.4.2.1 8.4.2.2 8.4.2.3 8.5 8.6 8.7 8.8 8.9 8.9.1 8.9.2 8.10 8.11 8.12 8.12.1 8.12.2 8.12.3 8.13 8.14 8.15 Po∏o˝enie poprzeczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przebieg porodu w po∏o˝eniu poprzecznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Post´powanie w po∏o˝eniu poprzecznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cià˝a wielop∏odowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prowadzenie cià˝y wielop∏odowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Powik∏ania porodu, sposoby porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Powik∏ania porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sposoby porodu, prowadzenie porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Okres ∏o˝yskowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zaburzenia czynnoÊci skurczowej macicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zahamowanie post´pu porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przyspieszanie dojrzewania szyjki macicy, wzniecanie porodu . . . . . . . Wewnàtrzmaciczne niedotlenienie, wczesne uszkodzenia mózgu p∏odu . Powik∏ania p´powinowe: przodowanie i wypadni´cie p´powiny . . . . . . Przodowanie p´powiny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wypadni´cie p´powiny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przodowanie ràczki, wypadni´cie ràczki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dystocja barkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niewspó∏miernoÊç porodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miednica jednostajnie ÊcieÊniona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miednica lejkowata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miednica d∏uga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P´kni´cie macicy, rozdarcie macicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prowadzenie porodu po przebytym ci´ciu cesarskim . . . . . . . . . . . . . Zator p∏ynem owodniowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278 279 282 283 286 289 289 289 292 292 295 296 299 303 303 304 306 309 311 313 320 320 324 329 330 9 Operacje po∏o˝nicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333 9.1 9.2 9.3 9.4 .. .. .. 333 334 335 9.5 9.6 9.7 9.8 9.8.1 9.8.2 9.9 Wskazania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przygotowanie do operacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Naci´cie krocza, naci´cie pochwy i krocza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P´kni´cie krocza i pochwy (p´kni´cie krocza), uszkodzenia ∏echtaczki, p´kni´cia warg sromowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zabieg kleszczowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Trakcja pró˝niowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ci´cie cesarskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obroty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obrót z po∏o˝enia poprzecznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obrót z po∏o˝enia g∏ówkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Operacje pomniejszajàce: przebicie g∏ówki, kraniotrakcja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338 341 351 354 360 360 363 363 10 Krwawienia podczas cià˝y i porodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370 10.1 10.1.1 10.1.2 10.1.2.1 10.1.2.2 Poronienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Poronienie sztuczne . . . . . . . . . . . . . . Poronienie samoistne . . . . . . . . . . . . . Poronienie zupe∏ne, poronienie wczesne Poronienie niezupe∏ne . . . . . . . . . . . . 370 371 371 373 374 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dudenhausen 00_07 10/3/10 13:20 Page XIII XIII Spis treÊci 10.1.2.3 10.1.2.4 10.1.2.5 10.1.2.6 10.1.2.7 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7 10.7.1 10.7.2 Poronienie rozpoczynajàce si´ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Poronienie zagra˝ajàce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Poronienia nawykowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Poronienie zatrzymane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Poronienie goràczkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ZaÊniad groniasty, nowotwory trofoblastu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cià˝a pozamaciczna (ektopowa), cià˝a jajowodowa . . . . . . . . . . . . . ¸o˝ysko przodujàce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przedwczesne oddzielenie si´ ∏o˝yska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B∏oniasty przyczep p´powiny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obfite krwawienia po porodzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obfite krwawienie okresu oddzielania ∏o˝yska, krwawienia atoniczne . Krwawienia z uszkodzeƒ tkanek mi´kkich kana∏u rodnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375 376 377 377 378 380 384 390 396 401 402 402 411 11 Po∏óg prawid∏owy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415 11.1 11.1.1 11.1.2 11.1.3 11.2 11.2.1 11.3 11.4 11.5 11.5.1 11.5.2 11.5.3 11.5.4 11.5.5 11.5.6 11.5.7 11.5.8 11.5.9 11.5.10 Cofanie si´ zmian cià˝owych i porodowych (inwolucja) . . . . . . Po∏o˝enie i u∏o˝enie macicy podczas po∏ogu . . . . . . . . . . . . . . Zamykanie si´ kana∏u szyjki macicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . WysokoÊç dna macicy w pierwszych dniach po∏ogu . . . . . . . . . Gojenie si´ ran porodowych podczas po∏ogu . . . . . . . . . . . . . Odchody po∏ogowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Laktacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wznowienie czynnoÊci jajników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kliniczny przebieg po∏ogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T´tno w okresie po∏ogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Temperatura cia∏a podczas po∏ogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontrola wysokoÊci dna macicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontrola odchodów po∏ogowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oddawanie moczu w po∏ogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wypró˝nienia podczas po∏ogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gimnastyka w po∏ogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uruchamianie w po∏ogu – wczesne wstawanie . . . . . . . . . . . . Wypisanie ze szpitala po ukoƒczeniu klinicznego okresu po∏ogu Karmienie piersià . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415 416 417 417 418 418 419 421 422 422 422 423 424 424 425 425 425 426 426 12 Powik∏ania po∏ogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 431 12.1 12.1.1 12.1.1.1 12.1.1.2 12.1.2 12.1.2.1 12.1.2.2 12.1.2.3 12.1.2.4 12.2 Zaka˝enia po∏ogowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miejscowe zaka˝enia po∏ogowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zaka˝enia rany po porodzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Po∏ogowe zapalenie b∏ony Êluzowej jamy macicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Szerzenie si´ zaka˝enia podczas po∏ogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Droga b∏on Êluzowych – po∏ogowe zapalenie przydatków . . . . . . . . . . . . . . . . . Droga ch∏onki – zapalenie mi´Ênia macicznego → po∏ogowe zapalenie przymacicz Droga krwi – posocznica po∏ogowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Po∏ogowe (rozlane) zapalenie otrzewnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Krwawienia podczas po∏ogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 431 432 432 432 433 433 434 435 438 439 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dudenhausen 00_07 10/3/10 13:20 Page XIV XIV Spis treÊci 12.2.1 12.2.2 12.2.3 12.2.4 12.3 12.4 12.5 12.6 12.7 Resztki tkanki ∏o˝yskowej i polip ∏o˝yskowy . Po∏ogowe zapalenie b∏ony Êluzowej macicy . CzynnoÊciowe krwawienia podczas po∏ogu . Krwawienia z ran porodowych . . . . . . . . . . Uszkodzenia spojenia ∏onowego . . . . . . . . Po∏ogowe zapalenie piersi . . . . . . . . . . . . . Zakrzepica ˝y∏ miednicy . . . . . . . . . . . . . . Poporodowe zapalenie gruczo∏u tarczowego. Zaburzenia psychiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 439 440 441 441 441 443 447 449 450 13 Noworodek – M. Obladen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 452 13.1 13.1.1 13.1.2 13.1.3 13.1.4 13.1.5 13.2 13.2.1 13.2.2 13.2.3 13.2.4 13.3 13.3.1 13.3.1.1 13.3.1.2 13.3.1.3 13.3.1.4 13.3.2 13.3.2.1 13.3.2.2 13.3.2.3 13.3.2.4 13.4 13.5 13.5.1 13.5.2 13.5.3 13.5.3.1 13.5.3.2 13.5.3.3 13.5.3.4 13.5.3.5 13.5.3.6 13.5.3.7 13.5.3.8 13.6 Zdrowy noworodek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dziecko i jego rodzice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wst´pne zaopatrzenie noworodka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie noworodka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badania przesiewowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inne dzia∏ania profilaktyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ˚ywienie i piel´gnacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Laktacja, karmienie piersià, leki w mleku matki . . . . . . . . . . . . Karmienie sztucznym pokarmem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zaburzenia karmienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Piel´gnacja zdrowego noworodka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Adaptacja pourodzeniowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fizjologia adaptacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Adaptacja uk∏adu oddechowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Adaptacja uk∏adu krà˝enia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Adaptacyjne zaburzenia termoregulacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ocena adaptacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zaburzenia adaptacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niedotlenienie oko∏oporodowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Reanimacja noworodka donoszonego i wczeÊniaka . . . . . . . . . . Zespó∏ aspiracji smó∏ki (MAS – meconium aspiration syndrome) Encefalopatia niedotlenieniowo-niedokrwienna . . . . . . . . . . . . Urazy oko∏oporodowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . WczeÊniak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wiek cià˝owy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zagro˝enia poporodowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Choroby wczeÊniaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niedobór surfaktantu (zespó∏ zaburzeƒ oddychania) . . . . . . . . . Przetrwa∏y przewód t´tniczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dysplazja oskrzelowo-p∏ucna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Napadowe bezdechy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Retinopatia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Krwawienia do mózgu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Martwicze zapalenie jelit (NEC) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . NiedokrwistoÊç wczeÊniaków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Noworodek hipotroficzny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 452 452 453 454 456 456 457 457 459 459 460 462 462 462 462 464 465 467 467 467 471 471 473 476 476 477 478 478 479 479 480 480 480 480 481 481 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dudenhausen 00_07 10/3/10 13:20 Page XV XV Spis treÊci 13.7 13.7.1 13.7.2 13.8 13.8.1 13.8.2 13.8.3 13.8.4 13.8.5 13.8.6 13.9 13.9.1 13.9.2 13.9.3 13.9.4 13.9.5 13.10 13.10.1 13.10.2 13.10.3 13.11 13.11.1 13.11.2 13.11.3 Noworodek matki z cukrzycà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przemiana glukozy i hipoglikemia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fetopatia cukrzycowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cz´ste choroby noworodków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zaburzenia oddychania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . NiedokrwistoÊç, policytemia, nadmierna lepkoÊç krwi . . . . . . . . . . Hiperbilirubinemia, ˝ó∏taczka, fototerapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . Choroba hemolityczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uzale˝nienie od narkotyków, odstawienie narkotyków . . . . . . . . . . Drgawki u noworodka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cz´ste wrodzone wady rozwojowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przewód pokarmowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wrodzone wady serca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wady rozwojowe uk∏adu kostnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zespó∏ Downa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Embriopatia i fetopatia poalkoholowa (p∏odowy zespó∏ alkoholowy) Zaka˝enia okresu noworodkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stan immunologiczny noworodka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Posocznica i zaka˝enia paciorkowcami grupy B . . . . . . . . . . . . . . Inne zaka˝enia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Problemy transportu noworodka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rola neonatologa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Transport po porodzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Transport przedporodowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 483 483 484 485 485 486 487 490 490 491 492 492 495 496 499 500 501 501 501 502 504 504 505 506 Skorowidz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 508