Notatka ze spotkania - PDF 198 KB

Transkrypt

Notatka ze spotkania - PDF 198 KB
NOTATKA ZE SPOTKANIA RZECZNIKA PRAW PACJENTA
Z PRZEDSTAWICIELAMI ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH
W SPRAWIE OPIEKI OKOŁOPORODOWEJ – 10.03.2016 r.
Uczestnicy:
Pani Ewa Janiuk – Wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych,
Pan Grzegorz Wrona – Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej,
Pan Wojciech Zawalski – Dyrektor Departamentu Świadczeń Opieki Zdrowotnej NFZ,
Pani Sylwia Wądrzyk-Bularz – Dyrektor Biura Komunikacji Społecznej, Rzecznik Prasowy
Centrali NFZ,
Pani Joanna Pietrusiewicz – Prezeska Fundacji Rodzić po Ludzku,
Pani Małgorzata Darmas – Fundacja Rodzić po Ludzku,
Pani Małgorzata Borecka – Prezeska Stowarzyszenia DOULA w Polsce,
Pan Tomasz Chodkowski – Fundacja Mleko Mamy,
Pani Gabriela Hofman – Przewodnicząca Szczecińskiej Izby Pielęgniarek i Położnych,
Pani Anna Studniczek – Fundacja Bank Mleka Kobiecego,
Pani Urszula Bernatowicz – Łojko - Fundacja Bank Mleka Kobiecego,
Pani Małgorzata Jackowska – Fundacja Promocji Karmienia Piersią,
Pani Beata Sztyber – Centrum Nauki i Laktacji,
Pani Dorota Fryc – Stowarzyszenie Dobrze Urodzeni,
Pani Iwona Adamska – Stowarzyszenie Obywatel Mama,
Pani Justyna Krawczyk - Stowarzyszenie Obywatel Mama,
Pani Joanna Piątkowska – Polskie Towarzystwo Konsultantów i Doradców Laktacyjnych,
Pani Anna Sokołowska – Fundacja Nagle Sami,
Pani Dominika Oliwa - Fundacja Nagle Sami,
Pani Maria Dudzińska – Kancelaria Prawna GESSEL,
Pani Beata Pięta – Prezes Polskiego Towarzystwa Położnych,
Pani Marta Ozimek – Kędzior – Fundacja Rak’n’Roll
Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie
Szpital Inflancka
Pani Krystyna Barbara Kozłowska – Rzecznik Praw Pacjenta,
Pan Grzegorz Błażewicz – Zastępca Rzecznika Praw Pacjenta,
Pan Jarosław Fiks – Dyrektor Generalny Biura Rzecznika Praw Pacjenta,
Pani Agnieszka Chmielewska – Główny Specjalista, Wydział Dialogu Społecznego
i Komunikacji,
Pani Katarzyna Kozioł – Naczelnik Zespołu Postępowań Wyjaśniających, Wydział Prawny,
Pani Jolanta Wysocka – Starszy Specjalista, Wydział Interwencyjno – Poradniczy,
Pani Katarzyna Latuszek – Pasternak – Specjalista, Wydział Interwencyjno – Poradniczy,
Pani Agnieszka Ludwińska – Specjalista, Wydział Prawny,
Pani Karolina Laskowska – Inspektor, Wydział Dialogu Społecznego i Komunikacji –
PROTOKOLANT
Media:
Pani Agnieszka Pochrzęst – Gazeta Wyborcza,
Pani Agnieszka Roszkowska – M jak Mama,
Pani Patrycja Rojek – Socha – PAP,
Pani Joanna Stankiewicz – Informacyjna Agencja Radiowa.
Spotkanie rozpoczęło się od powitania gości przez panią Krystynę Barbarę Kozłowską.
Rzecznik, dziękując za liczne przybycie, zaznaczyła, że w pierwszej kolejności chciałaby
wysłuchać zebranych, gdyż przekazywane przez organizacje pacjenckie informacje stanowią
bardzo cenny materiał dla pracy Biura.
Pierwszym punktem spotkania była prezentacja przygotowana przez panią Katarzynę Kozioł,
Naczelnika Zespołu Postępowań Wyjaśniających w Wydziale Prawnym oraz panią Katarzynę
Latuszek – Pasternak, Specjalistę w Wydziale Interwencyjno – Poradniczym. Prezentacja
dotyczyła zagadnień związanych z opieką okołoporodową.
Następnie pan Jarosław Fiks, Dyrektor Generalny Biura zaprosił zebranych gości
do przedstawienia swoich stanowisk w przedmiotowym temacie..
Pan Grzegorz Wrona, Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej podziękował
za możliwość uczestnictwa w spotkaniu, zaznaczając jednocześnie, że jego aktywność będzie
ograniczała się do zapoznania się ze stanowiskami zebranych.
Następnie głos zabrał pan Wojciech Zawalski, Dyrektor Departamentu Świadczeń Opieki
Zdrowotnej NFZ, który rozpoczął swoją wypowiedź od krótkiego omówienia założeń projektu
2
skoordynowanej opieki nad kobietą w ciąży. Z posiadanych przez Fundusz danych wynika,
że jedynie 30% ciężarnych pacjentek otrzymuje na czas pełen zakres świadczeń oferowanych
przez system opieki publicznej. Pan Zawalski zwrócił uwagę na fakt, że dobrze wyedukowana
ciężarna nie będzie obawiała się porodu, co przełoży się na zmniejszenie liczby cięć
cesarskich. NFZ postawił sobie więc za zadanie wyedukowanie zarówno świadczeniodawców
jak i pacjentek. Program będzie działał pilotażowo w 2-3 ośrodkach w województwie. Rolą
Funduszu będzie pokazanie świadczeniodawcom jak powinna wyglądać prawidłowa opieka
nad kobietą w ciąży, w okresie porodu i połogu. Co więcej, edukacja o prawach jest
niezwykle ważna, dlatego NFZ liczy na pomoc Rzecznika w tym zakresie.
Dyrektor mówił o roli Funduszu w funkcjonującym w Polsce systemie ochrony zdrowia,
zaznaczając, że nie jest to funkcja kontroli merytorycznej. NFZ odpowiada ściśle za realizację
rozporządzeń koszykowych i zapewnienie dostępu do świadczeń - pracuje także nad
zwiększeniem tej dostępności. Pan Zawalski zwrócił uwagę na to, że jeżeli pracujemy nad
zwiększeniem liczby położnych czy lekarzy musimy mieć na uwadze, że ich liczba jest
ograniczona i jeżeli zwiększymy ich liczbę w jednym miejscu, to może ich zabraknąć
w innym. Wymaga to niezwykłej uwagi i doprecyzowania.
Następnie głos zabrała pani Ewa Janiuk – Wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek
i Położnych, która, podziękowawszy za zaproszenie, zaznaczyła, że zawodowy interes
pielęgniarek i położnych jest nierozerwalnie związany z interesem pacjenta. Mimo,
że obowiązujące standardy opieki okołoporodowej to doskonała regulacja prawna o świetnych
założeniach, to wciąż jest jednak niewystarczająco respektowana. Wynika to z faktu, że nie
istnieją mechanizmy kontrolujące jego realizację. Wiceprezes odniosła się do omawianego
wcześniej projektu skoordynowanej opieki okołoporodowej: zarówno teraz jak i wtedy,
podczas wdrażania standardów, towarzyszyć miała temu wielka kampania informacyjna,
skierowana do wszystkich realizatorów i odbiorców projektu. Niestety były to tylko plany,
ponieważ rozpropagowanie inicjatywy spadło na barki pracowników medycznych, którzy
własnymi środkami starali się upowszechnić standardy opieki nad kobietą w ciąży, okresie
porodu i połogu. Konsekwencją tego zaniedbania jest obecna sytuacja, czyli niewłaściwa
realizacja świadczeń – niezgodnie z obowiązującymi standardami. Nie ma minimalnych norm
dla zatrudniania położnych. Lekarze są ujęci w systemie zaś pielęgniarki i położne już nie.
Pani Janiuk ponownie zaznaczyła, że standardy maja bardzo dobre założenia, ale dochodzi
do tego, że ilość obowiązków przerasta jedną położną.
3
Pani Prezes, jako możliwość rozwiązania problemu, zaproponowała zintensyfikowanie
kampanii informacyjnych wśród pacjentek i personelu. Poszerzyłoby to wiedzę na temat
standardów. Jeżeli standardy nie będą przestrzegane, zamysł koordynowanej opieki nad
pacjentką nie będzie prawidłowo realizowany. Konkluzją wypowiedzi Pani Janiuk było
stwierdzenie, że powinniśmy skupić się na istniejących, dobrych przepisach, które wymagają
rzeczywistego wdrożenia.
Następnie pan Dyrektor Jarosław Fiks poprosił o zabranie głosu panią Joannę Pietrusiewicz
Prezeskę Fundacji Rodzić po Ludzku.
Pani Prezes nawiązawszy do wypowiedzi pani Ewy Janiuk Wiceprezes Naczelnej Rady
Pielęgniarek i Położnych, zgodziła się z poruszonymi przez nią postulatami, po czym odniosła
się do zmian, które zaszły w systemie opieki nad pacjentką ciężarną w ciągu ostatnich 20 lat.
Zwróciła uwagę na to, że jesteśmy w czołówce krajów europejskich jeśli chodzi
o prawodawstwo w tym zakresie.
Tak jak pani Prezes Janiuk, tak i pani Prezes Pietrusiewicz stwierdziła, że odpowiednia
realizacja standardów będzie podstawą do dalszego rozwoju opieki nad kobietą w ciąży.
Powołany przez Ministerstwo Zdrowia zespół do spraw monitorowania i opracowania
rozwiązań na rzecz poprawy opieki okołoporodowej – stanowi to pierwszy krok do przyjęcia
systemowych rozwiązań w tym zakresie. W ich tworzeniu powinni brać udział specjaliści,
instytucje rządowe i pozarządowe. Ponadto pani Prezes zwróciła uwagę na potrzebę
realizowania regularnych spotkań Biura i organizacji pozarządowych w tematyce
okołoporodowej.
W kolejnej części swojej wypowiedzi pani Prezes Pietrusiewicz poruszyła kwestię
poszanowania prawa pacjentek do intymności i godności. Z badań pani Leokadii
Jędrzejewskiej, Konsultanta Krajowego w Dziedzinie Pielęgniarstwa Ginekologicznego
i Położniczego wynika, że wiele oddziałów wciąż dysponuje wieloosobowymi salami
porodowymi. Zdaniem pani Prezes takie oddziały nie powinny być finansowane z pieniędzy
publicznych, ponieważ nie realizują podstawowych założeń standardów i prawa. Co gorsza,
niektóre szpitale, mimo przeprowadzanych remontów, pozostawiają ten stan rzeczy.
Następnie pani Prezes podziękowała pani Rzecznik za jej aktywność w kwestii psychologów
– jest to niezwykle ważny temat ze względu na fakt, że depresja poporodowa jest coraz
częstszym, a jednocześnie bardzo kosztownym zjawiskiem. Ponadto jej ofiarami stają się
4
również dzieci, które po czasie wracają do systemu z problemami emocjonalnymi już w wieku
4 lat.
Pani Prezes zwróciła się również o pomoc Rzecznika we wsparciu działań związanych
z wzmocnieniem pozycji położnych POZ – takie rozwiązania istnieją w innych krajach
i są niezwykle skuteczne. Położna powinna mieć prawo sprawować opiekę nad kobietą
w ciąży, a sama pacjentka powinna mieć możliwość wyboru przez kogo chce być
prowadzona.
Pani Pietrusiewicz wskazała, że kobiety nie mają zaufania do systemu, ponieważ instytucje
i podmioty w wielu miejscach są niewydolne, czego wyrazem tego jest fala cesarskich cięć.
Wspólne spotkania instytucji i organizacji będą służyły odzyskaniu tego zaufania. Celem nas
wszystkich jest to, aby kobiety były zadowolone z opieki, a ich dzieci rodziły się zdrowe.
Na koniec pani Prezes wspomniała o jednej z największych bolączek pacjentek, mianowicie
o okresie laktacji, który wywołuje u położnic największą frustrację, a w którym kobieta
zazwyczaj nie uzyskuje żadnego wsparcia.
Następnie głos zabrała pani Małgorzata Darmas, prawnik w Fundacji Rodzić po Ludzku, która
ma bezpośredni kontakt z pacjentkami, które zgłaszają się do fundacji. Pani Darmas
nawiązała do utrudnień, które stawia przed pacjentką sam system – kobiety niejednokrotnie
odsyłane są od jednej instytucji do drugiej. Z perspektywy Fundacji należy lepiej
skoordynować istniejący system, nie zaś tworzyć coś nowego.
Po krótkiej przerwie głos zabrały pozostałe organizacje, biorące udział w spotkaniu.
Pani Iwona Adamska reprezentująca Stowarzyszenie Obywatel Mama z Krakowa
przedstawiła pokrótce wyniki 10-miesięcznego audytu oddziałów porodowych mieszczących
się w województwie małopolskim. W projekcie wzięło udział 28 placówek, z których 2
nie wyraziły zgody na przeprowadzenie audytu.
Ankiety były wypełniane przez pacjentki, które urodziły po 1 maja 2013 r. Zebrane zostały
4 tysiące ankiet i 400 opinii położnych środowiskowych.
Pani Justyna Krawczyk, koordynator projektu, przytoczyła najważniejsze wnioski płynące
z audytu i są to:
 Kobiety są zaskoczone posiadaniem jakichkolwiek praw na porodówkach,
 Standardy są realizowane w 65% oddziałów w województwie,
5
 Prawa do informacji, podmiotowości, intymności i godności są przestrzegane
w 50-60%,
 Cesarskie cięcia stanowią średnio 43% porodów (jeden ze szpitali wykonuje 61%
cesarskich cięć) – rekomendacja WHO: 10-15%,
 Nacięcie krocza wykonuje się średnio w 55 % porodów (szpital-rekordzista wykonuje
nacięcie w 71 % przypadków) – rekomendacja WHO: 5-20 %,
 Chwyt Kristellera wykonuje się średnio w 22% porodów,
 Plan porodu miało 36% pacjentek – świadomość pacjentek,
 Plan porodu był respektowany w 30 % przypadków,
 Średnia wieku położnej: 40-50 lat,
 Położne muszą obsługiwać kilka szpitali. To wpływa na jakość opieki. Jest coraz
mniej chętnych do wykonywania tego zawodu,
 Brak jest narzędzi wdrażania i monitorowania standardów opieki okołoporodowej.
Pani Krawczyk zwróciła uwagę na to, że dobrze poinformowana i dobrze traktowana
pacjentka ma dobre wspomnienia z porodu, lepiej współpracuje, a sam poród przebiega
spokojniej. Ma to wpływ również na kontakt matki i dziecka. Nadal obecne są negatywne
praktyki jak np. zwracanie się do kobiet z użyciem inwektyw, poniżanie kompetencji rodzącej
czy przenoszenie winy za przebieg porodu na kobietę. Na szczęście jest takich sytuacji coraz
mniej.
Głos zabrała pani Prezes Janiuk przedstawiając ogólnopolskie dane dot. opieki
okołoporodowej:
 Średnia wieku położnej w 2008 r. – 44 lata,
 Średnia wieku położnej w 2012 r. – 47 lat,
 Średnia wieku położnej POZ – 60 lat – rekordzistki 70-80 lat,
 Cesarskie cięcia w 2013 r. stanowiły 55,67 % porodów,
 Cesarskie cięcia w 2014 r. stanowiły 45 % porodów.
Na jednym ze spotkań NFZ zauważył, że temat znieczuleń zmniejszył ilość CC, jednak
badania światowe wskazują, że jest zupełnie odwrotnie. W roku 2012 CC stanowiły 38,98 %
6
porodów. Następnie miała miejsce olbrzymia kampania społeczna dotycząca znieczulenia
podczas porodu. W 2013 r. CC wystąpiły w 55,67 % porodów. Pani Prezes uznała łączenie
tych dwóch aspektów za niedokładnie, gdyż nie jest to jedyny czynnik.
Kolejną osobą, która zabrała głos była pani Beata Sztyber z Centrum Nauki o Laktacji, które
zajmuje się promocją karmienia piersią, a także uczeniem profesjonalistów z zakresu laktacji
i tego jak wspierać młode mamy. Pani Sztyber jest położną z 30-letnim doświadczeniem, zaś
od 10 lat uczy studentów położnictwa. Prowadzi również prace badawcze.
W swojej wypowiedzi pani Sztyber położyła nacisk na nierozerwalność zagadnień
związanych z laktacją z przebiegiem ciąży, jakością porodu i doświadczeń matki z tego
okresu. Przywołała również wyniki badań, z których wynika, że polskie matki przejawiają
więcej obaw i lęków niż matki w innych krajach Unii Europejskiej. Co więcej, osoby, które
sprawują nad nimi opiekę (lekarki, położne) mają takie same doświadczenia, gdyż pochodzą
zazwyczaj z tego samego środowiska. Nastawienie tych drugich wpływa na odczucia
pacjentek. Badania wskazują również, że ponad 20% kobiet w wyniku traumy przeżytej
podczas porodu cierpi na przewlekły stres pourazowy, które bezpośrednio wiąże się z depresją
poporodową. Powyższe pokazuje jak trudne jest wejście kobiety w rolę matki i jak przekłada
się na jej późniejsze problemy związane z opieką nad dzieckiem i jego żywieniem.
Następnie pani Beata Sztyber przeszła do omówienia niespójności systemu opieki
okołoporodowej w Polsce. Polskie prawo związane z opieką okołoporodową jest dobre, zaś
położne mają określone zadania. Niestety, przepisy wykonawcze i realizacja tego prawa
sprawia, że sytuacja zaczyna wyglądać gorzej. Kobieta znajduje się pod opieką położnej
do 6 lub 8 tygodnia po porodzie. Następnie pacjentka przechodzi pod opiekę innych osób.
W tym czasie mają miejsce 2 tygodnie, podczas których kobieta nie jest pod żadną opieką.
W trzecim miesiącu życia dziecka opiekę nad nim przejmuje pielęgniarka środowiskowa.
Pani Sztyber zauważyła, że opieka nad pacjentką powinna trwać przynajmniej 6 miesięcy –
na czas karmienia piersią.
Następnie pani Beata Sztyber przedstawiła kilka statystyk:
 90% matek rozpoczyna karmienie piersią,
 Okres skutecznego karmienia: 6-8 tygodni,
 Gwałtowany spadek kobiet karmiących następuje w okolicy 3-4 miesiąca życia
dziecka (jest to wyraźnie powiązane z dostępnością do specjalistycznej opieki
poporodowej).
7
Kolejnym wątkiem poruszonym przez przedstawicielkę Centrum Nauki o Laktacji była
niedoskonałość obecnie funkcjonującego systemu kształcenia: nierówny poziom nauczania,
brak możliwości praktykowania w poradniach laktacyjnych (możliwe jest tylko odpłatnie).
W Polsce funkcjonuje 400 specjalistów z zakresu laktacji, jednak nie są oni uwzględnieni
w systemie opieki nad pacjentką – w większości są to położne, neonatolodzy, neurologopedzi
i fizjoterapeuci. W systemie istnieje funkcja edukatora ds. laktacji. Jest to stanowisko
dostępne wyłącznie dla położnych, zaś rozporządzenie narzuca ograniczenie, jakim jest okres
pracy w zawodzie (5 lat).
W odpowiedzi głos zabrała pani Ewa Janiuk – Wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek
i Położnych. Zaznaczyła, że jej organizacja wnioskowała o utworzenie poradni laktacyjnych,
które mogłyby działać po 8 tygodniu życia dziecka
Zabrał głos również pan Grzegorz Wrona Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej,
który wskazał, że wprowadził do regulaminu organizacyjnego zawiadywanego przez siebie
szpitala stanowisko edukatora ds. laktacji, który promuje karmienie mlekiem matki
co najmniej do 6 miesiąca życia dziecka.
Następnie głos zabrała przedstawicielka fundacji Bank Mleka Kobiecego, neonatolog
i konsultant laktacyjny. Dodała, że karmienie piersią jest jedną z głównych metod
zapobiegania próchnicy u dzieci, jednocześnie metodą niedocenianą przez polskich
stomatologów. Wytyczne amerykańskich i kanadyjskich towarzystw stomatologicznych
stwierdzają, że głównym punktem profilaktyki w tym zakresie jest właśnie karmienie piersią.
WHO zaleca wyłączne karmienie piersią do 6 miesiąca życia dziecka i utrzymanie karmienia
do końca 2 r. ż. lub dłużej.
Pani Joanna Piątkowska, reprezentująca Polskie Towarzystwo Konsultantów i Doradców
Laktacyjnych, odniosła się do funkcjonujących standardów. W trakcie opieki przedporodowej
kobieta powinna otrzymać niezbędną wiedzę z zakresu laktacji. Niestety, może pójść
na szkołę rodzenia, lub nie. Zaznaczyła, że pacjentki nie wiedzą, że mają prawo spotkać się
z położną środowiskową. Przez to wszystko kobiety rozpoczynają macierzyństwo kompletnie
zaskoczone. Tak boją się porodu, że skupiają się tylko na nim i myślą, że później będzie
łatwiej – niestety tak nie jest.
Pani Piątkowska również zaprezentowała kilka statystyk:
 3 z 10 warszawskich szpitali respektuje kontakt „skóra do skóry” przez minimum
2 godziny po porodzie. 2 szpitale zupełnie nie przestrzegają tego zalecenia.
8
 Jeśli w szpitalu funkcjonuje konsultant laktacyjny, jest dostępny zazwyczaj w dni
powszednie – jeśli kobieta urodzi w weekend, nie ma możliwości skorzystać z jego
pomocy.
 Położnica jest wizytowana średnio 1,7 razy – zalecane są przynajmniej 4 wizyty
domowe.
 Mleko modyfikowane, które zostało stworzone z myślą o sytuacjach wyjątkowych jest
traktowane równoważnie do mleka kobiecego.
 Lekarze nie są kształceni w zakresie laktacji i karmienia piersią.
Następnie przedstawiła proponowane zalecenia dotyczące środków zaradczych:
 Wzmocnienie opieki nad kobietą w okresie ciąży, porodu i połogu,
 Informowanie o rozporządzeniu – zarówno pacjentki jak i personel,
 Inicjowanie inicjatyw oddolnych,
 Urealnienie przekazu – zaprzestanie gloryfikowania karmienia piersią – pacjentki
muszą mieć świadomość o realiach tej czynności,
 Nałożenie sankcji na szpitale, które nie realizują zaleceń kontaktu „skóra do skóry”,
 W każdej placówce powinna być zatrudniona osoba odpowiedzialna za doradztwo
laktacyjne (z certyfikatem), która szkoliłaby również personel,
 Stworzenie zawodu konsultanta laktacyjnego,
 Bezpłatna opieka laktacyjna.
Ponownie głos zabrała przedstawicielka Banku Mleka Kobiecego (jednego z 4
funkcjonujących w Polsce), po krótce przedstawiając zdiagnozowane przez swoją organizację
problemy:
 Brak edukacji personelu medycznego, brak szkoleń,
 Brak porad laktacyjnych dla pacjentek,
 W 2014 r. w województwie kujawsko – pomorskim 2% kobiet było objęte edukacją
przedporodową refundowaną przez NFZ. W 2010 r. było to 18-20% (odpłatnie),
 Szkolenia są dobrym pomysłem, jednak szefowie POZ mogą mieć obiekcje
ze względu na to, że musieliby oddelegować położną na szkolenie, które powinno
trwać minimum 20 godzin, a najlepiej około 80.
9
Do ostatniego problemu odniosła się pani Prezes Janiuk, mówiąc, że położna, która pracuje
samodzielnie, ukończy taki kurs, jednak położne pracujące w POZ będą miały z tym problem,
ze względu na brak czasu i brak rąk do pracy. Rozwiązaniem tego problemu byłaby
konieczność cyklicznej certyfikacji wiedzy z zakresu opieki laktacyjnej. Tylko położna
z aktualnym certyfikatem będzie mogła być częścią systemu. Wysłanie pracownicy
na szkolenie będzie w takiej sytuacji dla pracodawcy opłacalne.
Następnie głos ponownie zabrała przedstawicielka Banku Mleka Kobiecego, nawiązując
do kwestii położnych, które pracują samodzielnie: w województwie kujawsko - pomorskim
jest takich położnych dwie. Zamysł ten będzie miał więc sens tylko wtedy, jeżeli kobiety
zaczną wybierać samodzielnie pracujące położne. Powinien więc być położony nacisk
na zachęcanie położnych do samodzielności – byłyby bardziej skuteczne, a standardy byłyby
lepiej przestrzegane.
W kolejnym punkcie powróciła ona do kwestii problemów laktacyjnych. Według zaleceń
WHO kobieta, która ma problem z przystawieniem dziecka do piersi, powinna nakarmić
je z butelki odciągniętym pokarmem. Niestety nie ma wiele szpitali, w których jest
to możliwe. Matki muszą przynosić swoje laktatory, co nie jest najwłaściwszym
rozwiązaniem, z uwagi na możliwość wystąpienia zakażeń. Jeśli szpital udostępni swój
laktator, ma wówczas pewność, że jest on odpowiednio wysterylizowany. Niestety szpitalom
się to zwyczajnie nie opłaca, ponieważ 60 ml mleka modyfikowanego może kupić za 1 grosz.
Cena laktatorów jest wyższa. 60% pracowników medycznych nie widzi w tym nic złego.
Co więcej, mimo przepisów tego zakazujących, szpitale przyjmują mleko modyfikowane
w formie darowizny.
Powinno to wyglądać całkowicie inaczej: w pierwszej kolejności szpital powinien wspierać
matkę w możliwości karmienia (również dziecka chorego), następnie umożliwić dostęp
do zasobów banku mleka kobiecego.
W ciągu 2,5 roku działalności banku z jego usług skorzystało 700 dzieci, zaś 100 dawczyń
przekazało swój pokarm.
Pani Urszula Bernatowicz – Łojko z Fundacji Bank Mleka Kobiecego dodała, że obecnie
współpracuje z Głównym Inspektoratem Sanitarnym w kwestii utworzenia procedur
związanych z żywieniem mlekiem kobiecym, prosząc jednocześnie o wsparcie w tym
zakresie.
10
Następnie miała miejsce krótka dyskusja między panią Urszulą Bernatowicz – Łojko
z Fundacji Bank Mleka Kobiecego, panią Prezes Ewą Janiuk z Naczelnej Rady Pielęgniarek
i Położnych oraz panem Tomaszem Chodkowskim z Fundacji Mleko Mamy.
Pani Prezes Janiuk zwróciła uwagę, że wskaźnikiem realizowania standardów opieki jest
to w jaki sposób i jak długo kobiety są w stanie karmić piersią swoje dzieci. Następnie
nawiązano do skutków karmienia dzieci mlekiem modyfikowanym, które mocno alergizuje
dzieci. Pan Tomasz Chodkowski zauważył, że Ministerstwo Zdrowia ma wiedzę o tym,
że 50% polskich noworodków ma alergię i uważa to za normę. Skutki problemów
laktacyjnych są więc długofalowe i bardzo poważne.
W podsumowaniu krótkiej dyskusji organizacje poprosiły o wsparcie swoich działań
w zakresie zmian dotyczących monitorowania realizacji założeń standardów.
Na koniec pan Grzegorz Błażewicz – Zastępca Rzecznika Praw Pacjenta – podsumował
tematy poruszone na spotkaniu:
 Braki kadrowe,
 Niewystarczające środki, nieefektywne finansowanie,
 Zachęcanie podmiotów do realizacji standardów,
 Budowanie dialogu,
 Praca nad wdrażaniem istniejących standardów,
 Nienależyta opieka nad pacjentkami, brak informacji.
11