Reforma programowa_IV etap_2012_19

Jerzy Wójcicki
Nauczyciel- koordynator ds. nauczycieli doradców metodycznych
w Powiecie Ostrowskim
Reforma programowa na IV etapie edukacyjnym
w szkołach ponadgimnazjalnych od 1 września 2012 roku
Podstawy prawne:
* Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. ws. podstawy
programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego w poszczególnych
typach szkół;[ tylko jedna zmiana dot. obowiązkowego charakteru modułu „Ojczysty
Panteon i ojczyste spory” oraz trzech dowolnie wybranych przez nauczyciela modułów w
ramach przedmiotu <historia i społeczeństwo> na IV etapie edukacyjnymDz. U. z 30 sierpnia 2012 r., poz. 977 ];
*
Ustawa z 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych
innych ustaw - ( Dz. U. nr 205 z 29 września 2011 r., poz.1206)- (reforma szkolnictwa
zawodowego od 1 września 2012 r.);
* Ustawa z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie
niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 56 z 07 kwietnia 2009 r., poz. 458); (autonomia
nauczyciela w zakresie wyboru podręczników szkolnych - do 15 czerwca danego roku
szkolnego dyrektor szkoły podaje zestaw podręczników, które będą obowiązywać od
początku następnego roku szkolnego- art. 22, ust. 2e);
*
Rozporządzenie MEN z 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w
szkole programów wychowania przedszkolnego i programów
nauczania oraz
dopuszczania do użytku szkolnego podręczników- (Dz. U. z 3 lipca 2012 r., poz. 752)[programy nauczania ogólnego, programy dla zawodu lub profilu do użytku
szkolnego dopuszcza- dyrektor szkoły; regulacje ws. e- podręczników; wprowadzenie
końcowej oceny rzeczoznawców językowych;
*
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej o ramowych planach nauczania
w szkołach publicznych z 07 lutego 2012 r.- Dz. U. z 22 lutego 2012 r., poz. 204;
(wprowadza m.in. zmiany w szkołach ponadgimazjalnych od 1 września 2012 r.).
UWAGA !
Powyższe akty prawne są dostępne na www.men.gov.pl w zakładce BIP lub
na www.infor.pl zakładka Dzienniki Ustaw.
1
ABC procedury tworzenia i dopuszczania programów nauczania
przez dyrektora szkoły

Dopuszczone przez dyrektora szkoły do użytku w danej szkole programy wychowania
przedszkolnego lub programy nauczania stanowią odpowiednio zestaw programów
wychowania przedszkolnego lub szkolny zestaw programów nauczania. (Ustawa o systemie
oświaty- op. cit. , art.22 a);

Minister Edukacji Narodowej delegował uprawnienie dopuszczania szkolnych
programów nauczania na dyrektorów szkół.
UWAGI dla dyrektorów szkół:

Ustawa o systemie oświaty- nowelizacja z 19 marca 2009 r. – op. cit. przewiduje tylko
jeden termin- 15 czerwca- patrz: informacja powyżej;

Ustawa o systemie oświaty- op. cit. nie przewiduje terminu, do którego dyrektor
szkoły powinien dopuścić do użytku szkolnego nauczycielskie programy nauczania; na
pewno powinno to nastąpić przed 31 sierpnia, poprzedzającym nowy rok szkolny;

dyrektor szkoły może ustalić wewnętrzny terminarz konstruowania i procedury
dopuszczania ww. programów; warto, aby w tej nowej, niecodziennej sytuacji kierował się
racjonalnością; nauczyciele do tej pory nie konstruowali samodzielnie programów nauczania,
a nie jest to łatwa sztuka; sądzę zatem, że warto zastosować maksymę starożytnych Rzymian
„spiesz się powoli” i dać szansę nauczycielom na adaptację programów nauczania
opracowywanych przez poszczególne wydawnictwa do nowych podręczników szkolnych;

dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, dopuszcza do użytku
w danej szkole zaproponowany przez nauczyciela program nauczania;

dyrektor szkoły jest odpowiedzialny za uwzględnienie w zestawie programów
wychowania przedszkolnego i szkolnym zestawie programów nauczania całości podstawy
programowej;

Przed dopuszczeniem programu nauczania ogólnego do użytku w danej szkole,
dyrektor szkoły może zasięgnąć opinii:
* nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, posiadającego wykształcenie
wyższe i kwalifikacje wymagane do prowadzenia zajęć edukacyjnych, dla których
program jest przeznaczony;
* albo: konsultanta lub doradcy metodycznego;
* albo: zespołu nauczycielskiego, zespołu przedmiotowego lub innego zespołu
problemowo- zadaniowego, o których mowa w przepisach w sprawie ramowych
statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.
Opinia powinna zawierać w szczególności ocenę:
* zgodności programu nauczania ogólnego z podstawą programową kształcenia
ogólnego,
* dostosowania programu do potrzeb i możliwości uczniów, dla których jest
przeznaczony.
Nauczyciel może:

Nauczyciel może prawdziwym autorem realizowanego programu nauczania
i wie, jak zorganizować proces nauczania w swojej klasie;
2

Nowe regulacje prawne oddają w ręce nauczyciela zadanie przedstawienia
tej koncepcji dyrektorowi szkoły;

Nauczyciel może posiłkować się znanymi programami, ale przede
wszystkim musi poznać podstawę programową, przemyśleć ją i zaplanować własny sposób
realizacji;

Nauczyciel może opracować program samodzielnie bądź we współpracy
z innymi nauczycielami;

albo - przedstawić dyrektorowi szkoły program opracowany przez innego
autora (autorów), np. może wybrać program nauczania spośród programów dostępnych na
rynku, jeśli uważa, że jaki właśnie program najlepiej odpowiada potrzebom jego uczniów
i warunkom, w jakich pracuje;

albo- przedstawić program opracowany przez innego autora (autorów) wraz
z dokonanymi przez siebie modyfikacjami, wskazując zakres proponowanych zmian
z uzasadnieniem, dlaczego je proponuje.

Zaproponowany przez nauczyciela program nauczania powinien być dostosowany do
potrzeb i możliwości uczniów, dla których jest przeznaczony.
UWAGI !

Warto zapoznać się z prezentacjami na www.ore.edu.pl Reforma programowa
a organizacja pracy szkół ponadgimnazjalnych, Jabłonna, kwiecień 2011 oraz
Organizacja pracy szkół od 1 września 2012 r. Materiały dla dyrektorów szkół.

Warto
również
na
bieżąco
czytać
informacje
zamieszczane
na
www.reformaprogramowa.men.gov.pl a szczególnie zakładkę poświęconą
nowym podręcznikom dopuszczanym przez MEN do użytku szkolnego.

Na www.men.gov.pl zakładka Nowe podręczniki można śledzić procedurę
dopuszczania podręczników do użytku szkolnego.
3
Struktura programu nauczania ogólnego
wg Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie
dopuszczenia do użytku szkolnego programów wychowania przedszkolnego i programów
nauczania oraz dopuszczenia do użytku szkolnego podręczników
4
Przykładowy program nauczania
UWAGA !
Aktualna struktura programu nauczania- wg Rozporządzenia MEN z 21 czerwca 2012 r. różni
się w swojej strukturze od tego, który opracowałem dla ESKK w roku 2001. Aktualny
pozostaje język konstrukcji programu nauczania – w tym taksonomiczne ujęcie osiągnięć
ucznia.
Prezentowany program może być punktem wyjścia do konstrukcji nauczycielskich
programów wg nowej podstawy programowej od 1 września 2012 r.
------------------------------------------------------------------------------------------
5
JERZY WÓJCICKI
Autorski program nauczania przedmiotu wiedza o społeczeństwie dla szkół
ponadpodstawowych kończących się egzaminem w roku 2002
Wydawca:
copyright by
2001
Europejska Szkoła Kształcenia Korespondencyjnego, Poznań
SPIS TREŚCI
I WSTĘP
3
II CELE NAUCZANIA I OSIĄGNIĘCIA
4
III TREŚCI NAUCZANIA ZAWARTE W PODSTAWIE PROGRAMOWEJ
IV STANDARDY WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH
6
7
V
MATERIAŁ NAUCZANIA- USZCZEGÓŁOWIENIE TREŚCI PODSTAWY
PROGRAMOWEJ 10
1.Człowiek jako istota złożona.
2.Społeczeństwo obywatelskie i jego kultura polityczna.
3.Obywatel a władza publiczna w różnych systemach społeczno-politycznych.
4.Rzeczpospolita Polska jako demokratyczne państwo prawa.
5.Prawa, wolności, obowiązki człowieka i obywatela.
6.Samorząd terytorialny władzą lokalną w RP.
7.Mechanizmy gospodarki wolnorynkowej.
8.Budżet państwa, system podatkowy oraz rynek pracy.
9.Miejsce Polski w Europie i świecie.
10.Globalne problemy współczesnego świata.
VI PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 17
VII METODY POMIARU OSIĄGNIĘĆ 19
VIII PRZYKŁADY PYTAŃ MATURALNYCH 21
6
I WSTĘP
Poniższy program nauczania z wiedzy o społeczeństwie jest przewidziany dla
słuchaczy przygotowujących się do egzaminu maturalnego w trybie eksternistycznym.
Proponowany program jest zgodny z obowiązującą podstawą programową.
Realizacja tematów z wiedzy o społeczeństwie przewidziana jest w
semestrach. Proponujemy następujący podział:
dwóch
Semestr I
1.Człowiek jako istota złożona.
2.Społeczeństwo obywatelskie i jego kultura polityczna.
3.Obywatel a władza publiczna w różnych systemach społeczno-politycznych.
4.Rzeczpospolita Polska jako demokratyczne państwo prawa.
5.Prawa, wolności, obowiązki człowieka i obywatela.
Semestr II
1.Samorząd terytorialny władzą lokalną w RP.
2.Mechanizmy gospodarki wolnorynkowej.
3.Budżet państwa, system podatkowy oraz rynek pracy.
4.Miejsce Polski w Europie i świecie.
5.Globalne problemy współczesnego świata.
II CELE NAUCZANIA I OSIĄGNIĘCIA
Cele nauczania wiedzy o społeczeństwie są następujące:
Ukazanie uczniom wzorca państwa prawnego, funkcjonującego na podstawie
mechanizmów demokratycznych, w odniesieniu do dobra wspólnego.
Uświadomienie uczniom funkcji i znaczenia podatków w demokratycznym państwie
prawnym.
Uzyskanie przez uczniów wiedzy o uprawnieniach i obowiązkach ludzi dorosłych, które
wynikają z natury człowieczeństwa oraz faktu bycia obywatelem Rzeczypospolitej
Polskiej.
Przybliżenie uczniom zagadnień związanych z rynkiem pracy oraz przygotowanie do
świadomego wejścia na ten rynek.
Kształtowanie właściwej postawy uczniów wobec symboli narodowych: barw, godła i
hymnu państwowego.
7
Kształtowanie umiejętności rozpoznawania własnych praw i obowiązków w szkole oraz
w społeczeństwie i w państwie.
Wspieranie przejawów samorządności obywatelskiej.
Poznanie podstawowych aktów prawnych regulujących prawa, wolności i obowiązki
obywateli.
Osiągnięcia ucznia:
Znajomość elementarnych zasad funkcjonowania Rzeczypospolitej Polskiej.
Znajomość swoich podstawowych praw i obowiązków obywatelskich.
Umiejętność wypełniania deklaracji podatkowej(PIT) dotyczącej podatku od dochodów
osobistych.
Posiadanie praktycznych umiejętności przydatnych w demokratycznym państwie
prawa, np. wypełnianie druków urzędowych, sporządzanie pism do różnych instytucji,
wypowiadanie się w formach przyjętych w życiu publicznym.
Umiejętność wykorzystania posiadanej wiedzy do opisu i analizy rzeczywistości
społecznej, politycznej , gospodarczej Polski i współczesnego świata.
II TREŚCI NAUCZANIA ZAWARTE W PODSTAWIE PROGRAMOWEJ
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego
1999 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego z późniejszymi
zmianami (Dz. U. z 1999 r. Nr 14, poz. 129 i Nr 60, poz. 642).
Obywatel a władza publiczna w systemach totalitarnych, autorytarnych i
demokratycznych; niezbywalny charakter praw człowieka, ich katalog i systemy
ochrony.
Funkcjonowanie demokracji w RP:
- konstytucyjne uprawnienia i obowiązki obywatela;
- konstytucyjne organy władzy centralnej;
- samorządy terytorialne.
Kultura polityczna i formy życia publicznego:
- świadomość narodowa - prawa mniejszości narodowych;
- świadomość obywatelska;
- cnoty obywatelskie m.in.: zaangażowanie, poszanowanie innych, patriotyzm,
odpowiedzialność;
- stowarzyszenia, partie polityczne, związki zawodowe.
Budżet państwa i podatki.
Praca oraz rynek pracy i jego mechanizmy.
8
IV STANDARDY WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 lutego
2000 r. w sprawie standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania
sprawdzianów i egzaminów (Dz. U. z 2000 r. Nr 17, poz. 215) z późniejszymi zmianami
Egzamin maturalny sprawdza wiadomości i umiejętności pozwalające zdającemu
wykazać się:
1) znajomością faktów, pojęć oraz umiejętnością ich zastosowania we właściwym
kontekście - zadania egzaminacyjne sprawdzają , czy uczeń opanował treści
z następującego zakresu:
a) historyczne i współczesne formy organizacji społeczeństw oraz typy ustrojów
państwowych,
b) obywatel a władza
i demokratycznych,
publiczna
w
systemach
totalitarnych,
autorytarnych
c) fundamentalne zasady demokracji - rządy prawa i konstytucjonalizm, modele
ustrojowe państw demokratycznych,
d) wartości i ich konflikty w życiu publicznym, polityka, współczesne ideologie
i doktryny polityczne,
e) prawa i wolności jednostki, mechanizmy ich ochrony w Polsce i na świecie,
f) obowiązki i cnoty obywatelskie,
g) naród, patriotyzm a nacjonalizm,
h) społeczeństwo obywatelskie - udział obywateli w życiu publicznym, stowarzyszenia,
związki zawodowe, partie polityczne, opinia publiczna, środki masowego przekazu,
i) jednostka i społeczeństwo, społeczeństwo polskie - struktura i przemiany,
j) ustrój państwowy Rzeczypospolitej Polskiej - konstytucja, organy władzy i ich
kompetencje, administracja publiczna,
k) system prawny Rzeczypospolitej Polskiej, zasady tworzenia i egzekwowania prawa,
organy ochrony prawnej,
l) obywatel wobec prawa - elementy prawa cywilnego, karnego i administracyjnego,
m) samorząd lokalny - wspólnota mieszkańców, władze samorządowe i ich zadania,
n) gospodarka rynkowa, mechanizmy mikro- i makroekonomiczne, problemy
gospodarki polskiej, międzynarodowe powiązania gospodarcze,
o) ekonomia na co dzień - praca, działalność gospodarcza, budżet, podatki, pieniądz,
p) integracja europejska, Polska w Europie,
9
r) problemy współczesnego świata - konflikty i systemy bezpieczeństwa, nierówności,
migracje, choroby cywilizacyjne i społeczne,
2) umiejętnością poprawnego wykorzystania posiadanej wiedzy do opisu i analizy
rzeczywistości społecznej i politycznej - zadania egzaminacyjne sprawdzają , czy uczeń
potrafi:
a) dokonywać selekcji i hierarchizacji faktów,
b) zestawiać różne fakty i informacje i wyciągać wnioski na ich podstawie,
c) korzystać w sposób krytyczny z różnych źródeł informacji, w tym tekstów
źródłowych,
d) odróżniać opinie od faktów,
e) lokalizować ważne wydarzenia i postaci życia publicznego w czasie i przestrzeni,
f) wskazywać związki przyczynowo-skutkowe,
3) umiejętnością zrozumienia problemów życia publicznego i interpretowania stanowisk
różnych stron debaty publicznej - zadania egzaminacyjne sprawdzają , czy uczeń
potrafi:
a) wykazać się zrozumieniem złożoności problemów życia publicznego,
b) wyjaśnić ich historyczny, społeczny i polityczny kontekst,
c) analizować stanowiska różnych stron debaty publicznej, oceniając jakość ich
argumentacji,
d) formułować i uzasadniać własne stanowisko w sprawach publicznych,
e) oceniać wydarzenia i procesy polityczne, społeczne oraz ekonomiczne z punktu
widzenia różnych wartości oraz innych przyjętych kryteriów,
4) praktycznymi umiejętnościami obywatelskimi przydatnymi w demokratycznym
państwie prawa - zadania egzaminacyjne sprawdzają , czy uczeń potrafi:
a) wypowiadać się w formach przyjętych w życiu publicznym (np. przemówienie, głos
w dyskusji, petycja, list do redakcji, posła, radnego),
b) identyfikować problemy nurtujące daną społeczność (lokalną, regionalną itp.),
określając ich przyczyny i skutki,
c) formułować - tam, gdzie to możliwe - propozycje praktycznych rozwiązań tych
problemów,
d) planować indywidualne i zbiorowe działania,
e) orientować się w podstawowych aktach prawnych - znajdować i umieć czytać ze
zrozumieniem przepisy prawne odnoszące się do danego problemu,
10
f) wypełniać druki urzędowe, sporządzać pisma kierowane do różnych instytucji, władz
publicznych itp.
V
MATERIAŁ NAUCZANIA- USZCZEGÓŁOWIENIE TREŚCI PODSTAWY
PROGRAMOWEJ
Materiał nauczania
Osiągnięcia ucznia (zdającego)
Zdający potrafi:
Człowiek
złożona
jako
istota -opisać złożoność człowieka jako osoby ludzkiej
-wskazać przyrodnicze, ekonomiczne i kulturowe podstawy
życia społecznego
-nazwać podstawowe potrzeby człowieka
-podać sposoby zaspokajania potrzeb ludzkich
-opisać mechanizmy kształtowania się różnych postaw
w społeczeństwie
-wskazać podobieństwa i różnice między
konformistyczną a postawą nonkonformistyczną
postawą
-scharakteryzować pojęcie i rodzaje grup społecznych
-opisać mechanizmy wyłaniania liderów w grupach
-wskazać źródła i sposoby rozwiązywania konfliktów
-wymienić zasady dobrego dialogu w życiu społecznym
-scharakteryzować różne systemy wartości w życiu jednostki
i społeczeństwa
-scharakteryzować role jednostki i społeczeństwa we
współczesnych ideologiach, takich jak, np. konserwatyzm,
liberalizm, chadecja, socjaldemokracja
Społeczeństwo
obywatelskie i
kultura polityczna
-podać różne rozumienie pojęcia „społeczeństwo”
jego
-wyjaśnić różnice między społeczeństwem a grupą społeczna,
społecznością ,zbiorowością i wspólnotą
-wyjaśnić znaczenie podstawowych kategorii socjologicznych:
struktury społecznej, warstwy, statusu i roli
-scharakteryzować strukturę i przemiany społeczne w Polsce
po roku 1989
11
-wskazać podstawowe cechy społeczeństwa obywatelskiego
-dokonać porównania społeczeństwa z czasów „realnego
socjalizmu” ze społeczeństwem obywatelskim
-uzasadnić pogląd, że aktywny udział obywateli w życiu
publicznym ma podstawowe znaczenie dla „zakorzenienia
się” demokracji
-scharakteryzować różne formy udziału obywateli w życiu
publicznym, np. partie polityczne, stowarzyszenia, związki
zawodowe, ruchy obywatelskie, lobby, sondaże opinii
publicznej
-wskazać podstawowe funkcje środków masowego przekazu
-uzasadnić pogląd, że mass media stanowią tzw. czwartą
władzę w demokratycznym państwie
-scharakteryzować pojęcie „kultura polityczna”
-scharakteryzować podstawowe cnoty obywatelskie takie jak:
zaangażowanie, tolerancja, patriotyzm, odpowiedzialność
-wskazać podobieństwa i różnice między świadomością
narodową a świadomością obywatelską
-wymienić główne czynniki narodotwórcze
-dokonać oceny wpływu więzi etnicznych, religijnych
i językowych na społeczeństwo obywatelskie
-wskazać różnice między nacjonalizmem a patriotyzmem
-wykazać potrzebę przestrzegania praw mniejszości- w tym
narodowych- w społeczeństwie obywatelskim
-ocenić rolę ścierania się różnych wartości, idei, poglądów,
interesów w społeczeństwie obywatelskim
-omówić rolę pluralizmu w społeczeństwie obywatelskim
-napisać petycję do władz w ważnej sprawie publicznej
Obywatel
a
władza -wskazać podobieństwa i różnice między mechanizmami
publiczna w różnych władzy w systemach totalitarnych i autorytarnych
systemach
społeczno-dokonać porównania uprawnień obywateli w państwie
politycznych
totalitarnym i demokratycznym
-scharakteryzować formy współczesnych państw i ich
12
historyczny rozwój
-przedstawić sposoby przechodzenia
i autorytaryzmu do demokracji
-wyjaśnić
podstawowe
sposoby
legitymizacji władzy i polityki
od
totalitaryzmu
sprawowania
oraz
-scharakteryzować polską drogę do demokracji w latach
1944-1989
Rzeczpospolita
Polska -scharakteryzować polskie przemiany ustrojowe po
jako
demokratyczne „okrągłym stole”
państwo prawa
-wymienić atrybuty takiej organizacji społeczeństwa, jak
państwo
-ocenić znaczenie suwerenności narodu jako fundamentu
demokracji
-wyjaśnić rolę konstytucji w demokratycznym państwie
-wskazać podobieństwa i różnice między zasadą jednolitości
a zasadą trójpodziału władz
-scharakteryzować pojęcie „państwo prawa”
-wymienić zagrożenia dla demokracji
-opisać konstytucyjne zasady ustrojowe RP
-scharakteryzować funkcjonowanie władzy ustawodawczej,
wykonawczej i sądowniczej w RP
-wskazać wzajemne powiązania między trzema władzami
w RP
-omówić proces legislacyjny
-podać warunki uchwalania i zmiany Konstytucji RP
-omówić rolę administracji publicznej w Polsce
-scharakteryzować zasady polskiego wymiaru
sprawiedliwości
-przedstawić hierarchię aktów prawnych w RP
-ocenić znaczenie organów kontroli i ochrony prawa
-podjąć obywatelską
sprawie społecznej
inicjatywę ustawodawczą w ważnej
13
Prawa, wolności,
obowiązki
obywatela
człowieka
i
-wyjaśnić wzajemne relacje między pojęciami „człowiek” a
„obywatel”
-uzasadnić pogląd o powszechności,
i niezbywalności praw człowieka
-wymienić w ujęciu historycznym
w dziedzinie praw człowieka
nienaruszalności
podstawowe
akty
-podać podobieństwa i różnice między prawem, wolnością
a obowiązkiem obywatelskim
-scharakteryzować podstawowe prawa, wolności, obowiązki
człowieka i obywatela zawarte w Konstytucji RP
-omówić instytucje krajowe i międzynarodowe ochrony praw
człowieka
-uzasadnić pogląd, że nieprzestrzeganie obowiązków przez
obywateli nie upoważnia władze demokratycznego państwa
do naruszania praw i wolności obywatelskich
-podać wzajemne zależności między wykonywaniem
obowiązków obywatelskich a działaniami na rzecz dobrawspólnego
-omówić wzajemne relacje między obywatelami a policją
w zakresie przestrzegania prawa
-wyjaśnić mechanizmy
i wolności obywatelskich
-scharakteryzować
konstytucyjnej
egzekwowania
instytucję
własnych
powszechnej
praw
skargi
-napisać pozew sądowy w swojej sprawie
Samorząd terytorialny -uzasadnić pogląd, że samorządność lokalna i decentralizacja
władzą lokalną w RP
władzy publicznej są zjawiskami korzystnymi dla
demokratycznego państwa
-scharakteryzować
istotę
trójszczeblowej
samorządu terytorialnego w RP
struktury
-wymienić zadania oraz sposób podejmowania decyzji przez
odpowiednie organy władz samorządowych na wszystkich
szczeblach
Mechanizmy gospodarki -scharakteryzować różne systemy ekonomiczne
wolnorynkowej
14
-podać podobieństwa i różnice między gospodarką
nakazowo-rozdzielczą a gospodarką wolnorynkową
-omówić istotę transformacji ustroju gospodarczego Polski
po roku 1989
-wyjaśnić wpływ prawa popytu i podaży na kształtowanie się
ceny w gospodarce wolnorynkowej
-wyjaśnić
mechanizmy
obliczania
podstawowych
wskaźników opisujących stan gospodarki: PKB , dochód
narodowy, wzrost gospodarczy, bilans handlowy i płatniczy,
stopa inflacji i stopa bezrobocia
-przedstawić znaczenie interwencjonizmu
w gospodarce wolnorynkowej
państwowego
-wykazać wpływ marketingu i wymiany międzynarodowej na
gospodarkę wolnorynkową
Budżet państwa, system -określić jak powstaje budżet państwa
podatkowy oraz rynek
-scharakteryzować wpływ
budżetu państwa na system
pracy
podatkowy oraz na rynek pracy
-opisać podmioty gospodarcze funkcjonujące w polskiej
gospodarce
-podać kto ma wpływ na kształtowanie się systemu
podatkowego w Polsce
-scharakteryzować procesy prywatyzacji polskiego rynku
pracy
-wymienić rodzaje podatków płaconych przez osoby prawne
i fizyczne
-obliczyć wysokość podatku od dochodów osobistych, czyli
wypełnić PIT
-omówić sposoby aktywizacji zawodowej na rynku pracy
-określić czynniki wpływające na rozwój własnej kariery
zawodowej
-napisać cv oraz list motywacyjny
15
-scharakteryzować główne problemy polskiej gospodarki
-podać mechanizmy podziału dochodów z budżetu państwa
-scharakteryzować konflikty występujące na tle podziału
dochodów z budżetu państwa
Miejsce Polski w Europie -przedstawić pozycję polityczną i
i świecie
na arenie międzynarodowej
gospodarczą
Polski
-scharakteryzować podmioty odpowiedzialne za polską
politykę zagraniczną
-wymienić podstawowe
zagranicznej
priorytety
polskiej
polityki
-omówić blaski i cienie integracji europejskiej
-scharakteryzować
międzynarodowych
rolę
Polski
w
organizacjach
-omówić proces integracji Polski z Unią Europejską
-ocenić znaczenie polskiego członkostwa w NATO
-przedstawić wyzwania stojące przed Polską u progu XXI
wieku w kontekście wzmocnienia jej miejsca w Europie
i świecie
Globalne
problemy -wskazać główne przyczyny konfliktów międzynarodowych
współczesnego świata
w latach 1945-1989
-scharakteryzować nowy ład pojałtański
-ocenić sposoby i możliwości rozwiązywania konfliktów
międzynarodowych
w
okresie
ładu
jałtańskiego
i pojałtańskiego
-scharakteryzować
wybrane
problemy
globalne
współczesnego świata, np. głód, nędza, bezrobocie,
degradacja środowiska naturalnego, AIDS, przyrost
naturalny
-wymienić sposoby skutecznego rozwiązywania globalnych
problemów ludzkości
-dokonać oceny współpracy państw i narodów w procesie
rozwiązywania trudnych problemów globalnych
16
VI PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Specyfika kształcenia eksternistycznego wymaga zastosowania odpowiednich
form pracy. Bardzo istotna jest systematyczna praca słuchacza. Podczas czytania
tekstów z podręcznika wskazane jest ustawiczne odwoływanie się do osobistych
doświadczeń i przeżyć. Proces wiązania wiedzy teoretycznej z praktyką dnia
codziennego jest szczególnie ważny w tym interdyscyplinarnym przedmiocie, jakim jest
„wiedza o społeczeństwie”. Wskazane jest wykonywanie zadań praktycznych, takich
jak, np. pisanie podań, listów motywacyjnych, cv, czy samodzielne wypełnianie zeznania
podatkowego - PIT.
Podręczniki zatwierdzone przez MEN do nauczania „wiedzy o społeczeństwie”
w szkołach średnich:
Batko
A, Podstawy wiedzy o społeczeństwie(dla nauczycieli i uczniów szkół
średnich).Wydawnictwo „Zamiast Korepetycji”. Kraków 1996.
Edukacja prawna i obywatelska dla szkół średnich. Z demokracją na ty. Red. T. Merta.
Wydawnictwo Centrum Edukacji Obywatelskiej. Warszawa 1999.
Ossowski
R., Wiedza o życiu w społeczeństwie. Podręcznik dla szkół
ponadpodstawowych. Cz. 1. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „REPLAY”.
Warszawa 1994.
Rulka J., Wiedza o życiu w społeczeństwie. Podręcznik dla szkół ponadpodstawowych.
Cz. 2. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „REPLAY”. Warszawa 1994.
Wiedza o społeczeństwie. Podręcznik dla szkoły średniej. Red. K. A. Wojtaszczyk,
WSiP. S. A. Warszawa 1999.
Pilikowski J., Wiedza o społeczeństwie. Podręcznik dla szkół średnich. Wydawnictwo
„Zamiast Korepetycji”. Kraków 1996.
Proponowana literatura uzupełniająca:
Kompendium wiedzy o społeczeństwie, państwie i prawie. Red. S. Wronkowska,
M. Zmierczak. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa-Poznań 1994.
Wiedza o społeczeństwie. Scenariusze lekcji w szkole średniej. WSiP. Warszawa 1994.
Wojtaszczyk K. A. ,Kompendium wiedzy o państwie współczesnym. ”LIBER”.
Warszawa 1996.
Wojtaszczyk K. A., Współczesne systemy polityczne. WSiP. Warszawa 1998.
Wojtaszczyk K.A., Partie polityczne w państwie demokratycznym. WSiP. Warszawa
1998.
Mały słownik stosunków międzynarodowych. Red. G. Michałowska. WSiP
Warszawa 1999.
S.A.
Osiatyński W.,Twoja konstytucja. WSiP. Warszawa 1997.
17
Michałowska G., Prawa człowieka i ich ochrona. WSiP S.A. Warszawa 2000.
Kulesza W.T., Ideologie naszych czasów. WSiP. Warszawa 1996.
Sonczyk W., Media w Polsce. WSiP S.A. Warszawa 1999.
Eisler J., Szwarc A.,Wieczorkiewicz P.,Polska.Dzieje polityczne ostatnich dwustu lat.
WSiP. Warszawa 1997.
Krasuski J., Europa Zachodnia. Dzieje polityczne 1945-1993. WSiP. Warszawa 1995.
Kronika XX wieku. Tłum. J.i M. Jannaszowie. WSiP. Warszawa 1998.
Dzieje PRL. Multimedialna historia Polski 1944-1997.Program komputerowy. WSiP.
Warszawa 1998.
Mierzwa E., Korytko A., Letko P., Słownik szkolny. Wiedza o społeczeństwie. WSiP S.A.
Warszawa 2000.
Piotrowski R., Polski ustrój państwowy. WSiP S.A. Warszawa 2000.
Radziwiłł A., Roszkowski W., Historia 1939-1956. Podręcznik dla szkół średnich.
Wydawnictwo Szkolne PWN. Warszawa 1999.
Radziwiłł A., Roszkowski W., Historia 1956-1997. Podręcznik dla szkół średnich.
Wydawnictwo Szkolne PWN. Warszawa 1999.
Popiuk-Rysińska I., Unia Europejska. WSiP. Warszawa 1998.
Łętowska E., Po co ludziom konstytucja. Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
Warszawa 1994.
Wójcicki J., Notatki nauczyciela wiedzy o społeczeństwie. WOM. Kalisz 1990.
Wójcicki J., Notatki nauczyciela poszukującego. WOM. Kalisz 1994.
Wójcicki J., ABC nauczyciela nowatora. WOM. Kalisz 1996.
VII METODY POMIARU OSIĄGNIĘĆ
„Ocenianie szkolne jest jak dzielnica slumsów, zapadłe przedmieście kapitalistycznej
metropolii, niezalecane w przewodnikach do zwiedzania”- taką metaforą rozpoczyna
pierwsze wydanie swojej książki „Między oceną szkolną a dydaktyką”1- wybitny
specjalista w zakresie pomiaru dydaktycznego- prof. Bolesław Niemierko, a w drugim
wydaniu tej książki2 pisze tak: „Dydaktyka ma się tak zmienić, by jej głównym walorem
była skuteczność, a głównym przeciwnikiem –pozory skuteczności, wyrażające się m.in.
ocenami bez pokrycia”.
Ocenianie jest zatem procesem szalenie trudnym, ale nieuniknionym szczególnie
w warunkach mechanizmów rywalizacji w gospodarce rynkowej.
1
2
B. Niemierko, Między oceną szkolną a dydaktyką, WSiP , Warszawa 1991
B. Niemierko, Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki, WSiP SA , Warszawa 1999
18
Wg najnowszych tendencji pomiaru osiągnięć uczniów można dokonywać, stosując
następujące rodzaje zadań pisemnych3:
-zadania otwarte-uczeń sam formułuje odpowiedź,
-zadania zamknięte-uczeń dokonuje odpowiedzi, spośród kilku podanych.
Wśród zadań otwartych wyróżniamy:
-zadania rozszerzonej odpowiedzi, np. „przedstaw podobieństwa i różnice...”, poddaj
krytyce lub obronie następujące stwierdzenie...”, „określ związki między następującymi
elementami...”;
-zadania krótkiej odpowiedzi, np. ”wyjaśnij, co to jest...”, „wyjaśnij, na czym polega...”;
-zadania z luką, np. „uzupełnij zdanie...”, „dokonaj korekty jednego błędu...”.
Wśród zadań zamkniętych wyróżniamy:
-zadania wielokrotnego wyboru, np. „zakreśl najlepszą odpowiedź...”, „zaznacz jedną
prawdziwą(lub jedną fałszywą) odpowiedź...”;
-zadania prawda-fałsz, np. „odpowiedz, czy poniższe zdanie jest prawdziwe czy
fałszywe...”;
-zadania na dobieranie, np. „uporządkuj podane nazwy wg hierarchii ważności lub wg
kolejności występowania...”.
Wymienione rodzaje zadań otwartych i zamkniętych mają swoje wady i zalety.
Rolą nauczyciela jest je wypośrodkować i stosować w sposób przemyślany oraz
różnorodny.Za pomocą pomiaru sprawdzamy wiadomości i umiejętności. Reguły tego
procesu określa Rozporządzenie MEN z dnia 19 kwietnia 1999r. w sprawie zasad
oceniania...4.
Wiedza o społeczeństwie to przedmiot specyficzny i interdyscyplinarny, którego treści
wymagają permanentnej aktualizacji. To szczególnie ważna konstatacja dla
konstruktorów testów pomiaru osiągnięć uczniów.
Za pomocą tego narzędzia nie sprawdzimy tak ważnych w tym przedmiocie postaw
i przekonań uczniów, jego poglądów i interpretacji aktualnych wydarzeń i procesów.
Można to uczynić za pomocą odpowiedzi ustnych, np. poprzez tzw. komunikat
prasowy5, czy problemową pracę pisemną.
Badając osiągnięcia uczniów pamiętajmy o dwóch jakże istotnych przesłaniach
starożytnych mędrców: Konfucjusza: ”słyszę...i zapominam, widzę...i pamiętam, robię...i
3
B. Niemierko, Pomiar wyników kształcenia, WSiP SA , Warszawa 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 19 kwietnia 1999 r. w sprawie zasad oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów
w szkołach publicznych (Dz. U. RP Nr 41/1999, poz. 413)
5
J. Wójcicki, Komunikat prasowy na lekcji, W: „Nowe w Szkole” Nr 7/ 97-98
4
19
rozumiem” oraz Manu: „od nieuków lepszy ten, kto księgi czyta, od wyczytujących, kto
pamięcią chwyta, od pamiętających, kto ich treść rozumie, od rozumiejących ten, kto
działać umie”.
VIII PRZYKŁADY PYTAŃ MATURALNYCH
Maturalne zestawy na egzamin ustny eksternistyczny powinny składać się
z trzech pytań obejmujących tematy zróżnicowane, jeśli chodzi o wiadomości
i umiejętności.
Przygotowując się do tego egzaminu warto szczegółowo przeanalizować „Syllabus
maturalny z wiedzy o społeczeństwie 2002” opracowany przez Okręgową Komisję
Egzaminacyjną w Warszawie przy współpracy Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.
Poniżej podajemy przykłady zestawów zadań na maturalny egzamin ustny
z wiedzy o społeczeństwie zdawany w trybie eksternistycznym.
Zestaw I
1.Scharakteryzuj złożoność człowieka jako osoby ludzkiej.
2.Dokonaj porównania praw i wolności obywatelskich w państwie totalitarnym
i demokratycznym.
3.Na podstawie analizy poniższego tekstu źródłowego, udziel odpowiedzi na następujące
pytania. Abiturient otrzymuje do analizy fragment Konstytucji RP(art.79 i 56):
a)wyjaśnij, co to znaczy „powszechna skarga konstytucyjna”;
b)podaj, kto i w jakiej sytuacji może złożyć taką skargę do Trybunału Konstytucyjnego
oraz jakie są jej ograniczenia;
c)wymień inne uprawnienia Trybunału Konstytucyjnego.
Zestaw II
1.Wymień podstawowe zasady polskiego wymiaru sprawiedliwości.
2.Przedstaw wady i zalety decentralizacji władzy publicznej w demokratycznym
państwie.
3.Na podstawie analizy poniższego tekstu źródłowego, udziel odpowiedzi na następujące
pytania. Abiturient otrzymuje do analizy fragment Konstytucji RP(art.90 i 91):
a)wyjaśnij, co oznacza „ratyfikacja umowy międzynarodowej”;
b)kto i w jakiej formie wyraża zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej;
c)zaakceptuj lub odrzuć następujące stwierdzenie: „ratyfikowana umowa
międzynarodowa ogranicza suwerenność zewnętrzną demokratycznego państwa”.
20
Zestaw III
1.Scharakterzuj podstawowe elementy składowe demokratycznego państwa prawa.
2.Dokonaj porównania gospodarki nakazowo-rozdzielczej z gospodarką wolnorynkową.
3.Na podstawie analizy poniższego tekstu źródłowego, udziel odpowiedzi na następujące
pytania. Abiturient otrzymuje do analizy fragment Konstytucji RP(art.198 i 107):
a) wyjaśnij, co oznacza oraz kogo dotyczy „odpowiedzialność konstytucyjna”;
na czym polega specyfika odpowiedzialności konstytucyjnej posłów i senatorów;
c) zaakceptuj lub odrzuć następujące stwierdzenie: „skuteczne funkcjonowanie
Trybunału Stanu gwarantuje rządy prawa w RP
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wdrożenie podstawy programowej kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
ze szczególnym uwzględnieniem II i IV etapu edukacyjnego
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ze strony www.ore.edu.pl można pobrać materiały przydatne dla dyrektorów szkół
Kalkulator szkolnych planów nauczania
29 lutego 2012: poprawiono kalkulatory dla LO i technikum w części dotyczącej
zliczania godzin nauczanych w zakresie rozszerzonym: filozofii, języka łacińskiego i
kultury antycznej, historii muzyki i historii sztuki.
Pobierz
Organizacja pracy szkół od 1 września 2012 roku.
Pobierz
Materiały dla dyrektorów szkół
Podstawa programowa a zmiany w organizacji LO
Pobierz
Czwartek, 23 lutego 2012 r.
Konkurs na programy nauczania - rozstrzygnięty!
Opracowanie programów nauczania zgodnych z podstawą kształcenia ogólnego z 2008 roku było
przedmiotem konkursu ogłoszonego przez Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie,
a rozstrzygniętego 17 lutego 2012 roku.
Na konkurs wpłynęły łącznie 52 prace. Zgodnie z delegacją zawartą w Regulaminie Konkursu Sąd
21
Konkursowy zdecydował, że przed wydaniem werdyktu i przyznaniem nagród pieniężnych
i rzeczowych zasięgnie opinii niezależnych ekspertów – zostali oni wyłonieni w trybie zapytania
ofertowego, przy czym głównymi kryteriami było doświadczenie w opiniowaniu programów nauczania
oraz wypełnianie zadań rzeczoznawców Ministerstwa Edukacji Narodowej podręczników szkolnych.
Każda z nadesłanych prac była oceniana przez 2 ekspertów, w przypadku rozbieżności między
opiniami Sąd Konkursowy zwracał się o 3 opinię.
Na podstawie analizy nadesłanych programów i opinii ekspertów Sąd Konkursowy ocenił wszystkie
prace, przyznając punkty zgodnie z kryteriami ustalonymi w Regulaminie Konkursu i ustalając, że
wyróżnieni nagrodami pieniężnymi zostali następujący Autorzy programów nauczania:
Etap kształcenia
Szkoła podstawowa
Gimnazjum
Gimnazjum i poziom
podstawowy w szkole
ponadgimnazjalnej
Szkoła
ponadgimnazjalna
Program do przedmiotu
Autor programu
Edukacja wczesnoszkolna Kędra Marzena
Skura Małgorzata, Lisicki Michał
Zatorska Monika, Kopik Aldona
Historia i Społeczeństwo
Wodowska Joanna
Język Polski
Derlukiewicz Marlena
Matematyka
Wójtowicz Tomasz
Plastyka
Płacheta Mirosława
Przybyszewska-Pietrasiak Anita
Przyroda
Zajdler Blandyna, Wasik Lucyna
Łanoszka Renata
Matematyka
Janas Marta
Fizyka
Marczak Marek
Geografia
Jankun Magdalena
Zajdler Blandyna
Historia
Mulkowski Piotr
Chemia
Błaszczak Krzysztof Mirosław
Biologia
Skirmuntt Grażyna
Filozofia
Malinowski Łukasz
Fizyka
Kallas Maria, Jagielski Karol
Magoń Jan
Historia
Jadczak Maria
Historia Sztuki
Banowski Tadeusz
Język Polski
Janicka-Szyszko Renata, StebleckaJankowska Magdalena
Chrabąszcz Marta
Małasiewicz Alicja
Skrzypczyk-Gałkowska Iwona
Matematyka
Zioło Maria
Podstawy przedsiębiorczości Szymocha Małgorzata
Musiałkiewicz Jacek
Wiedza o Społeczeństwie
Korzeniowski Janusz
Mojski Michał Bartosz
22
Wyróżnione prace zostaną opublikowane na stronach www.ore.edu.pl i www.scholaris.pl do
końca marca 2012 roku.
Autorom nagrodzonych prac gratulujemy, a wszystkich Państwa zachęcamy do korzystania
z programów po ich opublikowaniu oraz do udziału w kolejnym konkursie, który zostanie
ogłoszony w pierwszych dniach marca 2012 roku. [ oprac. Andrzej Jasiński ]
Wdrożenie podstawy programowej kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
ze szczególnym uwzględnieniem II i IV etapu edukacyjnego
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
-------------------------------------------------------------------------------- Aktualizacja z dnia 20 marca 2013 r. [ J. W. ]
---------------------------------------------------------------------------------Wg danych MEN- www.reformaprogramowa.men.gov.pl / nowe
podręczniki na dzień 28 stycznia 2013 r. – wykaz liczbowy podręczników z
wybranych przedmiotów ogólnokształcących dopuszczonych do użytku
szkolnego do nowej podstawy programowej na IV etapie edukacyjnym od
1 września 2012 r.
biologia- 10; chemia- 17; etyka- 2; filozofia- 1; fizyka- 8; geografia- 16; historia10; informatyka-13; język angielski- 76; język niemiecki- 63; język hiszpański11; język francuski- 15; język łaciński i kultura antyczna- 1; język polski-20;
język rosyjski- 9; matematyka- 18; podstawy przedsiębiorczości- 8; wiedza o
kulturze- 4; wiedza o społeczeństwie-10, edukacja dla bezpieczeństwa- 9.
Do nowych, zintegrowanych przedmiotów: przyroda- 1, a do historia
i społeczeństwo - nie ma jeszcze żadnego dopuszczonego podręcznika.
23
Uwaga !
Na stronach internetowych www. poszczególnych
Wydawnictw, prezentowane są podręczniki dopuszczone
do użytku szkolnego.
Znajdą Państwo na tych stronach www. także programy
nauczania kompatybilne z tymi podręcznikami.
Wybierając podręcznik, pamiętajmy, że przed 1 września
2013 r., to nauczyciel przedstawia dyrektorowi swojej
szkoły program nauczania danego przedmiotu w celu jego
dopuszczenia do użytku szkolnego.
Wskazane, aby był on kompatybilny z wybranym
podręcznikiem szkolnym.
Nauczyciele mogą oczywiście wybrać program nauczania
przygotowany przez Autorów z danego Wydawnictwa.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Programy nauczania dla szkoły ponadgimnazjalnej do nowej podstawy
programowej od 1 września 2012 r. dostępne na www.operon.pl/programy
PRZEDMIOT
PROGRAM
NAUCZANIA ZAKRES
PODSTAWOWY
PROGRAM
NAUCZANIA ZAKRES
ROZSZERZONY
OPINIE - ZAKRES
PODSTAWOWY
Język polski
program Odkrywamy na
nowo
program - Ciekawi opinia nauczyciela świata
Odkrywamy na nowo
OPINIE - ZAKRES
ROZSZERZONY
program - Ciekawi
świata
Matematyka
Biologia
program - Ciekawi program - Ciekawi opinia dydaktyka świata
świata
Ciekawi świata
opinia dydaktyka - Ciekawi
świata
opinia metodyka Ciekawi świata
opinia metodyka - Ciekawi
świata
program -Ciekawi program - Ciekawi
świata
świata
program Odkrywamy na
program Odkrywamy na
opinia nauczyciela Odkrywamy na nowo
opinia nauczyciela - Ciekawi
świata
24
nowo
Chemia
program - Ciekawi program - Ciekawi
świata
świata
program Odkrywamy na
nowo
Fizyka
nowo
program Odkrywamy na
nowo
program - Ciekawi program - Ciekawi opinia nauczyciela świata
świata
Ciekawi świata
opinia nauczyciela - Ciekawi
świata
program Odkrywamy na
nowo
Geografia
program - Ciekawi program - Ciekawi opinia nauczyciela i
świata
świata
metodyka - Ciekawi
świata
program Odkrywamy na
nowo
opinia metodykaOdkrywamy na nowo
opinia nauczyciela i
metodyka - Ciekawi świata
opinia nauczycielaOdkrywamy na nowo
Historia
Wiedza o
społeczeństwie
program - Ciekawi program - Ciekawi opinia nauczyciela świata
świata
Ciekawi świata
opinia nauczyciela - Ciekawi
świata
program Odkrywamy na
nowo
opinia metodyka - Ciekawi
świata
opinia metodyka Ciekawi świata
program - Ciekawi program - Ciekawi opinia nauczyciela świata
świata
Ciekawi świata
program Odkrywamy na
nowo
program Odkrywamy na
nowo
opinia nauczyciela - Ciekawi
świata
opinia metodyka Ciekawi świata
opinia nauczycielaOdkrywamy na nowo
opinia dydaktyka - Ciekawi
świata
opinia nauczycielaOdkrywamy na nowo
opinia dydaktykaOdkrywamy na nowo
PRZEDMIOT
PROGRAM
NAUCZANIA ZAKRES
PODSTAWOWY
Wiedza o kulturze program - Ciekawi
świata
PROGRAM
OPINIE - ZAKRES
NAUCZANIA - PODSTAWOWY
ZAKRES
ROZSZERZONY
OPINIE - ZAKRES
ROZSZERZONY
opinia nauczyciela Ciekawi świata
opinia dydaktyka -
25
Ciekawi świata
program - Ciekawi
Podstawy
przedsiębiorczości świata
opinia nauczyciela Ciekawi świata
program Odkrywamy na
nowo
opinia metodyka Ciekawi świata
opinia nauczycielaOdkrywamy na nowo
Informatyka
program - Ciekawi program - Ciekawi opinia nauczyciela świata
świata
Ciekawi świata
opinia nauczyciela Ciekawi świata
program Odkrywamy na
nowo
opinia dydaktyka Ciekawi świata
opinia dydaktyka Ciekawi świata
opinia nauczyciela Odkrywamy na nowo
opinia dydaktykaOdkrywamy na nowo
Filozofia
program Odkrywamy na
nowo
opinia nauczyciela Odkrywamy na nowo
opinia dydaktyka Odkrywamy na nowo
Etyka
program Odkrywamy na
nowo
opinia nauczyciela Odkrywamy na nowo
opinia dydaktyka Odkrywamy na nowo
Edukacja dla
bezpieczeństwa
Język polski ZSZ
program - Ciekawi
świata
opinia nauczyciela Ciekawi świata
program Odkrywamy na
nowo
opinia nauczyciela Odkrywamy na nowo
program Odkrywamy na
nowo
opinia nauczyciela Odkrywamy na nowo
opinia metodyka Odkrywamy na nowo
Matematyka ZSZ
program Odkrywamy na
nowo
opinia nauczyciela Odkrywamy na nowo
opinia metodyka Odkrywamy na nowo
Oświadczenie Ministra Edukacji
Narodowej – komunikat na
26
www.men.gov.pl
Dodany: 22 marca 2012
Podstawowym zadaniem szkoły jest efektywne kształcenie i
przygotowanie uczniów do dorosłego życia. Szkoła
ponadgimnazjalna musi wyposażyć absolwenta w kanon wiedzy
ogólnej i przygotować go do dalszej edukacji na wyższej uczelni
lub do pracy w wybranym zawodzie. Edukacja dzieci i młodzieży
musi być procesem spójnym, tak by efekty pracy nauczyciela z
uczniem w gimnazjum były mocną podstawą do dalszej nauki
ucznia w szkole ponadgimnazjalnej. Ważne jest nie tylko
zachowanie ciągłości kształcenia, ale również taki wybór metod
nauczania i sposobu przekazywania treści, aby nauczanie było
efektywne, a poziom wiedzy i umiejętności absolwentów wzrastał.
Podstawa programowa, określająca treści kształcenia i
wymagania oraz tygodniowa liczba godzin przeznaczona na
poszczególne przedmioty, muszą być efektem badań
ekspertów i szerokiej dyskusji, a nie nacisków politycznych.
Nowa podstawa programowa, która od 2009 roku obowiązuje w
gimnazjach i szkołach podstawowych oraz rozporządzenie
określające tygodniową liczbę godzin z poszczególnych
przedmiotów, spełniają te warunki. Dokumenty te zostały
przygotowane przez ekspertów, naukowców i nauczycieli na
podstawie doświadczeń i wniosków wynikających z badań i
dotychczasowej praktyki, poddane były także szerokim
konsultacjom społecznym. Na ich temat wypowiedziało się wiele
środowisk i osób, a w ich ostatecznym kształcie uwzględniono
wiele zgłoszonych uwag i postulatów.
Wokół podstawy programowej i liczby godzin poszczególnych
przedmiotów narosło wiele mitów, wynikających z
niezrozumienia, braku wiedzy, a czasami braku chęci
zapoznania się z rzeczywistymi ich konsekwencjami. Wiele
informacji i uwag przekazywanych na ten temat przez różne
środowiska
formułowanych
jest
na
podstawie
nieuprawnionych opinii, bez uwzględnienia obowiązujących
przepisów prawa.
Dlatego apeluję do wszystkich środowisk o rzetelne
zapoznanie się z proponowanymi zmianami. Szczegółowe
informacje dotyczące konkretnych zagadnień znajdują się na
stronach internetowych Ministerstwa Edukacji Narodowej i
Ośrodka Rozwoju Edukacji.
Najbliższy okres to czas podejmowania decyzji przez uczniów
trzecich klas gimnazjów o wyborze szkoły ponadgimnazjalnej.
Obowiązkiem nas wszystkich jest udzielenie im i ich rodzicom
pełnych, rzetelnych informacji niezbędnych do podjęcia ważnych
dla przyszłego ich życia i kariery decyzji. Przygotowałam szeroko
zakrojoną kampanię informacyjną, skierowaną do rodziców i
uczniów najstarszych klas gimnazjów. Zwracam się do dyrektorów
i nauczycieli gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z prośbą o
rzetelne i obiektywne przekazywanie informacji o zmianach w
kształceniu ponadgimnazjalnym i ich konsekwencjach. Proszę o
udzielanie wszelkiej pomocy gimnazjalistom i ich rodzicom w
dokonywanych przez nich wyborach. Podstawowym obowiązkiem

27
nie tylko nauczyciela i wychowawcy, ale też każdego
odpowiedzialnego
człowieka
jest
bycie
wiarygodnym
przewodnikiem uczniów i udzielanie pomocy w podejmowaniu
decyzji uczniom i ich rodzicom.
Zachęcam wszystkich zainteresowanych, zwłaszcza rodziców
i uczniów, do zapoznania się z materiałami informacyjnymi
przygotowanymi przez Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz
Ośrodek Rozwoju Edukacji, znajdującymi się na specjalnie
przygotowanej stronie Zanim wybierzesz liceum oraz do
zadawania pytań i zapoznania się z odpowiedziami na stronie
Forum - szkolne plany nauczania.
Krystyna Szumilas
Minister Edukacji Narodowej
------------------------------------------------------------------------------------------------Wymiar godzin przedmiotu historia – porównanie stanu sprzed
reformy i po zmianach od 1 września 2012 r.- wg www.men.gov.pl
------------------------------------------------------------------------------------------------* Szkoła podstawowa- przedmiot: historia i społeczeństwo (klasy IV-VI)
były 4 godz. i będą 4 godz. (liczba godzin tygodniowo- ogółem w cyklu);

* Gimnazjum- przedmiot: historia ( klasy I- III)
było 6 godz. i będzie 6 godz. (liczba godzin tygodniowo- ogółem w cyklu);

* Liceum – przedmiot: historia (klasy I- III)
- było w zakresie podstawowym- 5 godz. tygodniowo, będzie 6 godz.
tygodniowo [ 2 godz. +4 godz. (historia i społeczeństwo - przedmiot
uzupełniający dla uczniów, którzy nie wybiorą rozszerzonego nauczania
historii;
- będzie w zakresie rozszerzonym- 2 godz. tygodniowo w klasie I + po 5 godz.
tygodniowo w klasach II- III; ogółem: 12 godz.; było: 10 godzin;

* Technikum- przedmiot: historia (klasy I- IV)
było 5 godz.; będzie: 6 godz. [ 2 godziny w klasie I i po 2 godziny w klasach IIIII (przedmiot uzupełniający i obowiązkowy: historia i społeczeństwo; (liczba
godzin tygodniowo -ogółem w cyklu);
* Zasadnicza szkoła zawodowa- przedmiot: historia (klasy I- III)
były 2 godz. i będą 2 godz. (liczba godzin tygodniowo -ogółem w cyklu)
------------------------------------------------------------------------------------------------28