OPISDZIA Ł ALNO Ś CI STOWARZYSZENIA SPORTOW0

OPISDZIA Ł ALNO Ś CI STOWARZYSZENIA SPORTOW0

OPIS DZIAŁALNOŚCI
STOWARZYSZENIA SPORTOW0- REHABILITACYJNEGO „ S T A R T ” w POZNANIU
Siedziba i adres :
60-831 Poznań , ul. Zacisze 2
Data wpisu do rejestru, nr w rejestrze:
W Sądzie Wojewódzkim w Poznaniu : 18.02.1991 w KRS : 23.01.2002 ; 5.04.2013
- Rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych,
fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej
numer w Krajowym Rejestrze Sądowym : KRS 0000081612
status Org. Poż. Publicznego od 26.05.2004
Dane dotyczące członków organów Stowarzyszenia :
Osoby upoważnione do reprezentowania organizacji w kontaktach zewnętrznych i
posiadających zdolność do podejmowania zobowiązań finansowych w imieniu organizacji :
- prezes zarządu
- wiceprezes zarządu
-
Romuald Schmidt
Beata Dobak-Urbańska
-
Dane dotyczące członków zarządu:
Romuald Schmidt
- prezes zarządu
Beata Dobak-Urbańska
- wiceprezes zarządu
Jerzy Gessner
- wiceprezes zarządu
Michał Stawrakakis
- wiceprezes zarządu
Paweł Łukaszewicz
- sekretarz
Andrzej Wróbel
- członek
Wiesław Pawlak
- członek
Marian Stefaniak
- członek
Krzysztof Paterka
- członek
Marian Król
- członek
Stowarzyszenie Sportowo-Rehabilitacyjne START ( od 1991 do kwietnia 2013 noszące nazwę
Sportowe Stowarzyszenie Inwalidów START ) jest najstarszą polską
organizacją sportu
paraolimpijskiego. Stowarzyszenie jest bezpośrednim kontynuatorem organizacji „Startowskiej”
1
powołanej w 1961 , której celem było niezmiennie „wykorzystanie kultury fizycznej, sportu i
turystyki oraz działań socjalnych i edukacyjnych dla rehabilitacji fizycznej, psychicznej i społecznej
osób niepełnosprawnych fizycznie lub intelektualnie a także osób dotkniętych skutkami uzależnień,
przemocy,
zubożenia
i
innymi
niekorzystnymi
zjawiskami
ekonomiczno-społecznymi”.
Stowarzyszenie propaguje sport kwalifikowany i powszechny oraz turystykę i rekreację, organizuje
turnusy rehabilitacyjne i obozy integracyjne, a także kształcenie specjalistycznej kadry trenerskoinstruktorskiej i wolontariuszy, wymienia informacje, doświadczenia i współpracuje z innymi
organizacjami i instytucjami w kraju i za granicą.
Data 28 lipca 1948 roku wyznacza początek zorganizowanego, światowego uprawiania sportu przez
osoby z dysfunkcjami narządów ruchów. W dniu otwarcia Igrzysk Olimpijskich w Londynie Ludwig
Guttmann zorganizował w Stoke Mandeville zawody łucznicze z udziałem 16-tu weteranów
wojennych. Sir Ludwig Guttmann, neurochirurg w podlondyńskiej klinice w Stoke Mandeville
pierwszy na szeroką skalę - jeszcze w czasie II wojny światowej - wprowadził sportowe formy
terapeutyczne do szpitali, aby przyspieszyć proces rehabilitacji paraplegików. W 1952 roku
utworzono International Stoke Mandeville Games Federation (ISMGF), organizację zarządzającą
odbywającymi się regularnie międzynarodowych zawodów w Stoke Mandeville. Idea sportu wśród
niepełnosprawnych zyskała uznanie w wielu krajach, w tym także w Polsce , głównie w Poznaniu
gdzie
na początku lat 50-tych w Poznaniu za sprawą szefa Klinki Ortopedycznej prof. Wiktora
Degi rozwijała się idea wykorzystania elementów ćwiczeń sportowych dla celów rehabilitacji osób z
dysfunkcjami narządów ruchu.
Grupa niepełnosprawnych zatrudnionych w Spółdzielniach
„Szczotkarz” i „Niewidomy” oraz w kilku poznańskich zakładach pracy pod kierunkiem Jana
Dziedzica ( późniejszego profesora – pracownika naukowo-dydaktycznego poznańskiej WSWF i
AWF ) uczestniczyła w regularnych ćwiczeniach sportowo-rekreacyjnych. Początkowo było to
pływanie, wioślarstwo, biegi, skoki, rzuty, jazda konna, później organizowano również wędrówki
piesze i kajakowe, a także aktywny wypoczynek na obozach sportowych. W 1956 roku doc. dr hab.
med. Janina Tomaszewska, ówczesny adiunkt w Klinice prof. Degi po raz pierwszy zorganizowała
w Polsce turnus rehabilitacyjny dla amputowanych w Klinicznym Ośrodku Sanatoryjno Rehabilitacyjnym w Cieplicach Śląskich gdzie zajęcia uzupełniono o próbę jazdy na nartach. Rok
później podobny turnus odbył się także w Cieplicach, a w 1958 r. w Bukowinie Tatrzańskiej.
Uczestnikami obozów były osoby niepełnosprawne z całej Polski. Obozy typowo narciarskie zaczął
organizować także lek. med. Aleksander Kabsch – późniejszy profesor WSWF i AWF w Poznaniu
2
Pozytywne efekty tych działań zainspirowały
wielkopolskich działaczy
działalności Zrzeszenia
grono
wychowanków profesora Degi oraz
spółdzielczych do wprowadzenia sportu osób niepełnosprawnych do
START
- wówczas organizującego wyłącznie sport dla pracowników
Spółdzielni Pracy.
Przełomowym momentem stało się spotkanie w marcu 1961 w Bukowinie Tatrzańskiej,
doprowadziło do zawarcia porozumienia o
które
współpracy pomiędzy Okręgowym Związkiem
Spółdzielczości Inwalidów (ZSI) a Zrzeszeniem Sportowym Spółdzielczości Pracy (ZSSP) START
w zakresie rozwijania sportu i turystyki osób niepełnosprawnych oraz organizacji turnusów
sportowo-rehabilitacyjnych. Przy Wojewódzkiej Komisji Sportowej Zrzeszenia Sportowego START
w Poznaniu powstała pierwsza w Polsce Komisja Wychowania Fizycznego i Sportu Inwalidów.
W skład Komisji weszli członkowie START , prezesi spółdzielni inwalidów oraz przedstawiciele
Spółdzielczego Klubu Sportowego „Posnania” . Komisja pracowała pod przewodnictwem Jana
Dziedzica , a w jej działalność zaangażowani byli m.in. pracownik Kliniki Ortopedycznej - lek.med
Aleksander Kabsch i Franciszek Laurentowski (późniejsi profesorowie – pracownicy naukowodydaktyczni poznańskiej WSWF i AWF) , inż. Franciszek Karłowski (ówczesny Sekretarz WKS ZS
START a późniejszy Prezes WZSSP START ) , Antoni Molenda – przedstawiciel Spółdzielczości
Pracy. W prace Komisji zaangażowani byli także Andrzej Skrzydlewski pełnomocnik Witolda
Sokolnickiego – prezesa Zarządu Regionalnego Okręgowego Związku Spółdzielni Inwalidów w
Poznaniu,
Edward Niemczyk (kierownik Poradni Rehabilitacji Zawodowej Inwalidów OZSI ) ,
Irena Kołodziej i Urszula Bober .
Początkowo wprowadzono gimnastykę rekreacyjną podczas przerw w pracy, w kolejnym etapie
zorganizowano regularne zajęcia z gimnastyki ogólnousprawniającej i niektórych konkurencji
lekkoatletycznych, a następnie także z pływania, kręglarstwa i łucznictwa. Od 1961 r. dzięki
fachowej pomocy i zaangażowaniu specjalistów z Kliniki Ortopedycznej Akademii Medycznej (
m.in. dr Janiny Tomaszewskiej ) oraz z Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w Poznaniu,
możliwe było organizowanie regularnych turnusów rehabilitacyjno-sportowych w okresie letnim
i zimowym. W 1963 r. Aleksander Kabsch podjął współpracę z pionierem kajakarstwa
niepełnosprawnych - Edwardem Niemczykiem. Jej wynikiem były obozy sportowe i zawody dla
niepełnosprawnych najpierw w kajakarstwie, a później także w innych dyscyplinach sportowych.
3
W
lutym 1966 w Poznaniu z inicjatywy m.in. trenera-koordynatora
- mgra Jacka Malejki,
Franciszka Karłowskiego , Edwarda Niemczyka , Przemysława Głowackiego i Andrzeja
Skrzydlewskiego powołano w Poznaniu
Międzyspółdzielniane Ognisko Kultury Fizycznej
Inwalidów START . Obszarem działania MOKFI było :
-
Gimnastyka w czasie przerw w pracy
-
Zajęcia sportowo-rekreacyjne w sekcjach
-
Turnusy i obozy rehabilitacyjno-sportowe
-
Gimnastyka lecznicza
-
Turystyka
-
Imprezy i zawody sportowe
Jednocześnie przy Spółdzielniach Inwalidów tworzono Koła Sportowe Turystyczne Inwalidów
START. W tym czasie w Wielkopolsce funkcjonowało ok. 30 Kół .
W 1976 Międzyspółdzielniane Ogniska Kultury Fizycznej Inwalidów START w porozumieniu z
Zrzeszeniem Spółdzielczości Pracy
przekształcono w Międzyspółdzielniane Ogniska Sportu,
Rekreacji, Turystyki i Wypoczynku START.
W 1979 roku w wyniku kolejnej reorganizacji ZS START przekształca się w Radę Wojewódzką
Zrzeszenia Sportowego Spółdzielczości Pracy START. Prezesem Rady Wojewódzkiej aż do 1987
roku jest inż. Franciszek Karłowski. Mimo przekształceń organizacyjnych przez cały czas w ramach
poznańskiego START funkcjonował Dział Sportu Inwalidów kierowany przez mgra Jacka Malejkę
(pełniącego kolejno kluczowe dla rozwoju wielkopolskiego sportu osób niepełnosprawnych funkcje
: Trenera-koordynatora, Kierownika Biura oraz Kierownika Wyszkolenia ).
Po śmierci w 1987 roku legendarnego w środowisku sportu i spółdzielczości inż. Franciszka
Karłowskiego funkcję prezesa WZSSP START objął
Potkowski.
Włodzimierz Drzewicki a po nim Leon
Rok 1990 - rok przełomu polityczno-społecznego, przyniósł regres działalności
STARTu. Szansę uchronienia dotychczasowego dorobku i możliwość kontynuowania podjętego
dzieła stwarzało powołanie w dniu 15 stycznia 1991 niezależnego, samorządnego Stowarzyszenia
Sportowego Inwalidów START w Poznaniu. Jego prezesem został Edward Niemczyk . W 1999 roku
4
Edward Niemczyk przekazał swoją funkcję Romualdowi Schmidtowi przyjmując tytuł Prezesa
Honorowego . Prezes Edward Niemczyk zmarł w 2006 roku.
Dzisiaj Stowarzyszenie START
jest
organizacją pozarządową (NGO) , NON-PROFIT,
zarejestrowanym stowarzyszeniem Kultury Fizycznej i Związków Sportowych,
posiada status Organizacji Pożytku Publicznego.
od 2004 roku
Terenem działania Stowarzyszenia jest obszar
Rzeczypospolitej Polskiej a siedzibą miasto Poznań.
Stowarzyszenie prowadzi działalność w zakresie :
-
sportu kwalifikowanego i powszechnego oraz turystyki i rekreacji,
-
kształcenia specjalistycznego kadry trenersko-instruktorskiej i wolontariuszy,
-
działań zmierzających do podniesienia stopnia edukacji i poprawy warunków
socjalnych oraz wyrównywania szans,
-
wymiany informacji i doświadczeń oraz wspólna - z innymi organizacjami
i instytucjami na terenie kraju i za granicą - realizacja programów,
-
organizacji szkoleń, warsztatów, seminariów, konferencji, akcji promocyjnych i
informacyjnych, koncertów , wystaw i imprez kulturalnych,
-
działalności wydawniczej.
Stowarzyszenie należy do średniej wielkości NGO - roczne przychody
w ostatnich latach
przekraczają 1 mln PLN i odpowiadają wydatkom. Stowarzyszenie dysponuje zasobami kadrowymi
umożliwiającymi realizację programów. Funkcjonuje biuro zatrudniające etatowo 7 osób oraz
kilkunastoosobowy zespół instruktorsko-trenerski. Od lat Stowarzyszenie wspiera z zespół
specjalistów , doradców i ekspertów różnych dziedzin oraz ok. 50 osobowa grupa wolontariuszy studentów różnych uczelni .
Projekty Stowarzyszenia realizowane są we współpracy z partnerami rządowymi: Ministerstwem
Sportu i Turystyki poprzez Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start” w Warszawie ,
Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
oraz Polskim Komitetem
Paraolimpijskim. Na poziomie regionalnym i miejskim wspierają Stowarzyszenie
samorząd
Województwa Wielkopolskiego , Urząd Miasta Poznania , Powiat Poznański.
Źródła finansowania Stowarzyszenia w ostatnich latach :
- Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start”
- Wielkopolski Urząd Wojewódzki
5
-
Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego
Urząd Miasta Poznania
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Powiatowe i Miejskie Centra Pomocy Rodzin
Wpłaty indywidualne – wpłaty z tytułu podatku 1%, składki członkowskie, odpłatności za
turnusy itp.
Symboliczny dochód uzyskuje START ze składek członkowskich. Od czasu uzyskania statusu
Organizacji Pożytku Publicznego Stowarzyszenie jest wspierane odpisami 1 % należnego podatku .
Uzyskiwane kwoty nie są duże w skali budżetu Stowarzyszenia jednak dzięki darowanym przez
podatników środkom można dofinansowywać programy , których wymagają wkładu własnego
Stowarzyszenie organizuje imprezy sportowe oraz prowadzi stałe całoroczne grupowe zajęcia
sportowe z osobami niepełnosprawnymi ruchowo i z dysfunkcjami narządu wzroku.
Struktura
STARTu obejmuje 10 sekcji sportowo-rehabilitacyjnych wspierających aktywność życiową osób
niepełnosprawnych.
W sekcjach pływackiej,
kręgarskiej, łuczniczej,
lekkiej atletyki,
tenisa stołowego,
narciarstwa zimowego i wodnego, tańca oraz
bocci,
kajakowej - regularnie
trenuje w nich ok.150 osób.
Sportowcy Stowarzyszenia reprezentowali kraj na wszystkich igrzyskach paraolimpijskich i zdobyli
setki medali oraz tytuły mistrzów kraju, Europy i świata. START jest pionierem polskiego systemu
turnusów rehabilitacyjnych.
oraz narciarstwa wodnego i zimowego osób po urazach rdzenia
kręgowego. Wprowadził do Polski Boccię - w 2013 roku z inicjatywny Stowarzyszenia powołano
Polską Federację Bocci Niepełnosprawnych. Od 2009 roku START rozwija pionierską w kraju
dyscyplinę paraolimpijską – parakajakarstwo. W 2011 roku Stowarzyszenie wprowadziło ją w
struktury Polskiego Związku Kajakowego .
Osiągnięcia zawodników START Poznań na Igrzyskach Paraolimpijskich od 1992 :
Igrzyska Paraolimpijskie BARCELONA ' 1992:
- Andrzej Wróbel ( L.A. ) 800 m - medal złoty ; 1500 m - medal brązowy,
- Mirosław Pych – (LA) 5-bój - medal złoty ; 100 m - medal brązowy,
Igrzyska Paraolimpijskie ATLANTA ' 1996:
- Andrzej Wróbel ( L.A. ) 1500 m - medal złoty, 800 m - medal brązowy
Igrzyska Paraolimpijskie SYDNEY ' 2000:
-
Andrzej Wróbel ( L.A. ) 1500 m - medal złoty
6
Anna Szymul ( L.A. ) 100 m - medal srebrny ; 400 m - medal srebrny ; 200 m - medal brązowy
– rekord świata
Igrzyska Paraolimpijskie ATENY ' 2004 :
-
-
Anna Szymul
( L.A. ) - 100 , 200 i 400 metrów - trzy medale srebrne,
Piotr Pijanowski
( pływanie ) - 100 metrów , 200 i sztafeta 4x 100 metrów - trzy medale
brązowe,
Krzysztof Paterka ( pływanie ) - sztafeta 4 x100 metrów - medal brązowy.
START prowadził dydaktykę w poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego - przedmiot dla
studentów specjalizacji Sport Osób Niepełnosprawnych pod nazwą Organizacja Kultury Fizycznej
Sportu Osób Niepełnosprawnych. Celem tego przedmiotu jest zapoznanie studentów z rozwiązaniami
organizacyjnymi sportu i turystyki osób niepełnosprawnych w Polsce. Od 2004 roku specjalizacją
objęto ponad 100 studentów.
Stowarzyszenie jest nieformalnym ośrodkiem doradczo-informacyjnym dla środowiska
osób
niepełnosprawnych. Szeroki zakres oddziaływania Stowarzyszenia w różnych obszarach życia
społecznego niepełnosprawnych skutkuje tym, że wiele osób utożsamia START z organizacją o
znacznie szerszym niż zapisy statutowe zakresie działań. Stowarzyszenie świadomie pełni rolę
nieformalnego doradcy i dystrybutora zgromadzonych informacji wypełniając lukę jaka istnieje w
tej dziedzinie komunikacji społecznej.
Wybrane autorskie projekty realizowane przez Stowarzyszenie
SZTEFETA PRZEZ KANAŁ LA MANCHE - 28 lipca 1994 roku reprezentacja STARTU jako
pierwsza Polska Sztafeta Niepełnosprawnych przepłynęła Kanał La Manche. Był to wówczas III
zespół na świecie, któremu taka próba się powiodła. Sztafeta była ukoronowaniem sportowych karier
sześciorga pływaków : Zbigniewa Abramowskiego Pawła Kmiecika, Henryka Lange , Pawła
Łukaszewicza, Wojciecha Monteriala i Mirosława Owczarka. Pomysłodawcą był Prezes Edward
Niemczyk. Przygotowania trwały ponad rok i były prowadzone pod kierownictwem trenera pływania
dr. Jerzego Szmyta.
NARCIARSTWO MONO-SKI
- program o zasięgu ogólnopolskim realizowany wyłącznie przez
SSR „START” nieprzerwanie od 1992 roku. Celem projektu
jest upowszechnienie w Polsce
7
sprawdzonych za granicą rozwiązań
wykorzystujących adaptowane narciarstwo zjazdowe
szczególnie dla osób po urazach rdzenia kręgowego
( narciarstwo w pozycji siedzącej) .
SZKOŁA PRZEKRACZANIA GRANIC, nowa koncepcja obozów dla osób niepełnosprawnych.
Projekt o zasięgu ogólnopolskim zrealizowany nieprzerwanie od 1997 roku. Celem jest
zastosowanie nowatorskiej formuły aktywnego wypoczynku letniego dzieci i młodzieży
niepełnosprawnej ruchowo z wykorzystaniem sportu, surwiwalu
oraz działań socjalnych i
edukacyjnych.
H20 + ADRENALINA, program rozwoju narciarstwa wodnego osób niepełnosprawnych. Program o
zasięgu ogólnopolskim realizowany od 1997 r. Celem projektu jest upowszechnienie w Polsce
adaptowanego narciarstwa wodnego dla osób z szerokim spektrum dysfunkcji ruchowych w tym
uzależnionych w codziennym życiu od wózka inwalidzkiego .
BOCCIA gra integracyjna i paraolimpijska. Stowarzyszenie organizuje na skalę ogólnopolską
dyscyplinę paraolimpijską
Boccię. Stowarzyszenie aktywnie uczestniczy w tworzeniu systemu
kwalifikacji medyczno – sportowej zawodników, zaadaptowaniu do warunków krajowych
regulaminu światowego, opracowaniu systemu rozgrywek, nawiązaniu kontaktów
międzynarodowych, wprowadzeniu Bocci do kształcenia sędziów oraz instruktorów na AWF oraz
dystrybucji informacji w skali ogólnopolskiej. W 2013 z inicjatywy „STARTu” sąd zarejestrował
Związek Stowarzyszeń „Polska Federacja Bocci Niepełnosprawnych” z siedzibą w Poznaniu
( formalnie w biurze „STARTu”) . Federacja jest ogólnokrajowym związkiem zrzeszającym ponad
20 organizacji.
PARAKAJAKARSTWO rozwija się w Polsce od 2009 roku wyłącznie z inicjatywy „STARTu” .
Wskutek m.in. tych
działań
w
2010 r. Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski nadał
parakajakarstwu status dyscypliny paraolimpijskiej. W 2011 r. „START” został członkiem Polskiego
Związku Kajakowego a w 2012 r. wraz z PZKaj zorganizował Mistrzostwa Świata w
Parakajakarstwie w Poznaniu.
8