Krótka sprzedaż - przewodnik dla inwestorów

Partner
Wydawca:
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA
ul. Książęca 4, 00-498 Warszawa
tel. 22 628 32 32
fax 22 537 77 90
www.gpw.pl
Opracowanie graficzne, skład i druk: Wydawnictwo ART
[email protected]
Oprac. Krzysztof Mejszutowicz
Copyright by Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA
Warszawa, wrzesień 2010
Oficjalne wydawnictwo Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie
ISBN 978-83-60510-16-4
Krótka sprzedaż to jedna ze strategii inwestycyjnych najczęściej wykonywanych na rynku
akcji. Umożliwia między innymi osiąganie zysków na spadkach kursów papierów wartościowych. Jest strategią o stosunkowo prostej konstrukcji, ale niesie w sobie określone
ryzyka, których każdy inwestor powinien być świadomy przed jej zastosowaniem.
Ze względu na szczególny charakter transakcji krótkiej sprzedaży, warunki ich przeprowadzania są ściśle określone przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Każdy
inwestor powinien znać regulacje Giełdy w tym zakresie, jak również zapoznać się z zasadami zawierania transakcji określonymi przez biuro maklerskie prowadzące jego rachunek
inwestycyjny.
Tradycyjnym sposobem na osiąganie zysków z inwestycji na giełdzie jest nabywanie papierów wartościowych w celu ich sprzedaży po wyższym kursie. W przypadku transakcji krótkiej sprzedaży cel inwestycji jest identyczny. Różnica polega jedynie na tym, że
kolejność przeprowadzanych transakcji jest odwrotna. W pierwszej kolejności inwestor
sprzedaje papiery wartościowe po to, aby po spadku ich kursu, przeprowadzić transakcję
kupna. W jaki sposób można sprzedać papiery wartościowe mimo ich braku na rachunku
inwestycyjnym? Czy taka transakcja jest możliwa do przeprowadzenia i na jakich warunkach? Odpowiedź na te i inne pytania znajdą Państwo w niniejszej broszurze.
Giełda Papierów Wartościwoych
w Warszawie
Więcej informacji nt. krótkiej sprzedaży
można uzyskać na stronie internetowej GPW:
www.gpw.pl
Pytania dotyczące krótkiej sprzedaży
prosimy kierować mailem na adres:
[email protected]
[email protected]
Spis treści
1. Krótka sprzedaż krok po kroku.........................................................................7
2. Ryzyka wynikające z transakcji krótkiej sprzedaży.....................................14
3. Krótka sprzedaż w regulacjach GPW.............................................................15
3.1.
Wskazanie papierów wartościowych dopuszczonych
do krótkiej sprzedaży......................................................................... 15
3.2. Zawieszanie przyjmowania zleceń krótkiej sprzedaży....................... 16
3.3. Znacznik krótkiej sprzedaży............................................................... 17
3.3. Transparentność krótkiej sprzedaży.................................................. 17
4. Wpływ krótkiej sprzedaży na rynek..............................................................18
Krótka sprzedaż
1.Krótka sprzedaż
krok po kroku
Krótka sprzedaż to transakcja szczególna, w której dokonujemy sprzedaży papierów wartościowych mimo ich braku na rachunku papierów wartościowych w chwili składania
zlecenia sprzedaży. Aby zrozumieć, dlaczego taka transakcja jest możliwa, należy przypomnieć sobie zasady rozliczania transakcji giełdowych.
Wszystkie transakcje akcjami i obligacjami skarbowymi mają określony cykl rozliczeniowy. W przypadku akcji cykl ten wynosi T+3 dni, a w przypadku obligacji skarbowych T+2
dni. Cykl rozliczeniowy wskazuje, w jakim terminie Krajowy Depozyt rozliczy transakcje,
czyli papier wartościowy zmieni właściciela. Jeżeli inwestor zawarł transakcję sprzedaży akcji, zostaną one zapisane na rachunku nabywcy w terminie 3 dni po dniu zawarcia
transakcji. Na przykład, jeżeli transakcja została zawarta w poniedziałek, akcje zmienią
właściciela w czwartek. Oczywiście w praktyce osoba, która w poniedziałek kupiła akcje
może je w tym samym dniu sprzedać. W takim przypadku jednak sprzedaje prawa do
otrzymania akcji, a nie akcje faktycznie zapisane na jego rachunku.
Gdy inwestor składa zwykłe zlecenie sprzedaży stanowiące sprzedaż papierów wcześniej kupionych, wówczas:
1) w momencie przyjmowania zlecenia biuro maklerskie sprawdza, czy inwestor posiada na rachunku papiery wartościowe będące przedmiotem jego zlecenia:
a. jeżeli nie posiada - zlecenie sprzedaży zostanie przez biuro maklerskie odrzucone,
b. jeżeli posiada papiery na rachunku - zlecenie ich sprzedaży zostanie przyjęte.
2) w efekcie przyjęcia zlecenia sprzedaży do realizacji, papiery wartościowe zostaną zablokowane na rachunku inwestycyjnym inwestora.
3) po zawarciu transakcji papiery wartościowe zostaną z rachunku inwestora wyksięgowane w trzecim dniu rozliczeniowym po dniu zawarcia transakcji.
7
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
Powyższa procedura nie dotyczy zleceń krótkiej sprzedaży, ponieważ w ich przypadku
biuro maklerskie dopuszcza przyjęcie zlecenia sprzedaży mimo braku papierów wartościowych będących przedmiotem zlecenia na rachunku inwestycyjnym sprzedjącego.
A zatem biuro maklerskie nie sprawdza pokrycia w papierach, a tym samym nie blokuje
papierów wartościowych na rachunku.
Po wykonaniu zlecenia krótkiej sprzedaży inwestor oraz biuro maklerskie prowadzące
jego rachunek muszą zapewnić prawidłowe rozliczenie transakcji krótkiej sprzedaży
w terminie jej rozliczenia, czyli dla akcji w terminie T+3, a dla obligacji T+2. Inwestor jest
zobowiązany pozyskać oraz dostarczyć sprzedane w transakcji krótkiej sprzedaży papiery
wartościowe na termin rozliczenia.
W transakcji krótkiej sprzedaży po drugiej stronie transakcji mamy nabywcę papierów,
który w terminie T+3 musi otrzymać kupione papiery wartościowe. Oznacza to, że inwestor, który dokonał transakcji krótkiej sprzedaży - czyli w chwili przeprowadzania tej transakcji nie posiadał na rachunku papierów wartościowych - jest bezwzględnie zobowiązany
je pozyskać, aby możliwe było prawidłowe rozliczenie transakcji w dniu rozliczeniowym.
Jeżeli papiery nie zostaną dostarczone, wówczas rozliczenie tej transakcji zostaje zawieszone.
Nie ma żadnych różnic w sposobie rozliczania zwykłych transakcji giełdowych oraz
transakcji krótkiej sprzedaży przez KDPW. W obu przypadkach, w terminie rozliczenia,
z rachunku sprzedawcy następuje wyksięgowanie papierów wartościowych, które są
następnie zapisywane na rachunku nabywcy. Różnica polega jedynie na tym, że przy
zwykłych transakcjach giełdowych, sprzedający musi być w chwili składania zlecenia
giełdowego posiadaczem papierów (lub mieć prawa do ich otrzymania), natomiast przy
transakcjach krótkiej sprzedaży dopuszczalna jest sprzedaż papierów, których w chwili
składania zlecenia sprzedaży nie mamy na rachunku, jednak zobowiązujemy się pozyskać
je i dostarczyć na termin rozliczenia transakcji.
Inwestor, który zawarł transakcję krótkiej sprzedaży ma zatem: a) 3 dni w przypadku
akcji oraz b) 2 dni w przypadku obligacji, na pozyskanie papierów będących przedmiotem
sprzedaży. Przepisy dotyczące krótkiej sprzedaży (Ustawa o obrocie) nie wskazują sposobu, w jaki inwestor może pozyskać papiery w celu rozliczenia transakcji. Najpopularniejszym będzie jednak zaciągnięcie pożyczki w papierach wartościowych, np. od swojego
8
Krótka sprzedaż
domu maklerskiego, dlatego w dalszej części broszury będziemy wskazywać pożyczkę
papierów wartościowych jako standardowy sposób rozliczenia transakcji krótkiej sprzedaży.
Zawierając transakcję krótkiej sprzedaży inwestor otwiera tzw. krótką pozycję. Aby zamknąć krótką pozycję należy odkupić sprzedane wcześniej papiery wartościowe. Jeżeli
cena, po której inwestor odkupuje papiery będzie niższa od ceny ich nabycia, wówczas
inwestor zarabia. W przeciwnym razie - traci. Po zamknięciu krótkiej pozycji, inwestor
zwraca pożyczone wcześniej papiery wartościowe.
Przykład transakcji krótkiej sprzedaży
Nazwa akcji
Telekomunikacja Polska
Nazwa skrócona: TPS
Wolumen transakcji (w szt.)
Kurs transakcji (w zł)
1.000
20
Wartość transakcji (w zł)
20.000
Dzień zawarcia transakcji
Dzień T
Dzień T - Dzień zawarcia transakcji krótkiej sprzedaży
9
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
 Inwestor A składa zlecenie sprzedaży 1.000 akcji TPS po kursie 20 zł za akcję.
W chwili składania zlecenia nie posiada tych akcji na swoim rachunku (nie posiada
również praw do ich otrzymania), dlatego jest to zlecenie krótkiej sprzedaży.
 Inwestor B składa zlecenie kupna 1.000 akcji TPS po kursie 20 zł za akcję. Biuro
maklerskie prowadzące rachunek inwestora B sprawdza na jego rachunku dostępność środków pieniężnych w wysokości 20.000 zł i blokuje je na pokrycie zlecenia.
 W efekcie zawarcia transakcji krótkiej sprzedaży pomiędzy inwestorem A a inwestorem B:
– na rachunku inwestora A następuje zaksięgowanie praw do otrzymania środków pieniężnych w wysokości 20.000 zł,
– inwestor A musi rozpocząć działania, aby pozyskać 1.000 akcji TPS w celu
dostarczenia ich na termin rozliczenia zawartej transakcji,
– na rachunku inwestora B księgowane są prawa do otrzymania papierów wartościowych.
W okresie od dnia zawarcia transakcji (T) do dnia rozliczeniowego (T+3)
 Inwestor A jest zobowiązany do zaciągnięcia pożyczki w papierach wartościowych, aby rozliczyć zawartą transakcję krótkiej sprzedaży w dniu T+3.
Inwestor A może zaciągnąć pożyczkę w papierach wartościowych od biura maklerskiego,
które prowadzi jego rachunek - o ile ma ono w danej chwili taką możliwość lub od innego
pożyczkodawcy. Pomiędzy inwestorem a biurem maklerskim prowadzącym jego rachunek
musi być zawarta umowa, która ustanawia obowiązek i określa zasady pozyskania i termin
dostarczenia przez inwestora papierów wartościowych niezbędnych do dokonania rozliczenia
transakcji krótkiej sprzedaży.
10
Krótka sprzedaż
 W efekcie pożyczki papierów, pożyczkodawca przekazuje 1.000 akcji TPS na rachunek inwestycyjny Inwestora A.
 Jednocześnie inwestor A przekazuje pożyczkodawcy aktywa, które będą stanowiły zabezpieczenie udzielonej pożyczki. Wysokość tego zabezpieczenia oraz jego
składniki (składnikami mogą być np: środki pieniężne, papiery wartościowe, etc.)
określa umowa pożyczki papierów wartościowych).
Dzień T+3 – dzień rozliczenia transakcji krótkiej sprzedaży
 W efekcie rozliczenia transakcji krótkiej sprzedaży następuje wyksięgowanie z rachunku inwestora A uprzednio pożyczonych 1.000 akcji TPS, które są zapisywane
na rachunku inwestycyjnym inwestora B.
 W przypadku, gdy inwestor A nie dostarczy akcji na termin rozliczenia, transakcja jest zawieszana. Dalsze postępowanie w takim przypadku określają regulacje KDPW. Za zawieszenie rozliczenia transakcji giełdowej KDPW nalicza swoim
członkom kary wg stawek określonych w regulacjach.
Inwestor musi zapoznać się z zasadami zawierania transakcji krótkiej sprzedaży określonymi
w giełdowych regulacjach, ale przede wszystkim określonymi w regulacjach biura maklerskiego prowadzącego jego rachunek. Oferty biur maklerskich dotyczące krótkiej sprzedaży mogą
się różnić między sobą. Nie wszystkie biura maklerskie mogą też oferować swoim klientom
takie transakcje.
Dla inwestora, który kupuje papiery wartościowe nie ma znaczenia, czy nabędzie je zawierając
transakcję ze zwykłym zleceniem sprzedaży, czy też zleceniem krótkiej sprzedaży. Dla niego
ostateczny efekt transakcji w obu przypadkach jest taki sam.
11
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
T+n – dzień zamknięcia krótkiej pozycji
 Inwestor A zamyka pozycję krótką KUPUJĄC 1.000 akcji TPS po kursie 18 zł.
Wartość transakcji wynosi 18.000 zł. Po drugiej stronie transakcji, którą zawiera
inwestor A może znaleźć się zwykłe zlecenie sprzedaży, jak również zlecenie krótkiej sprzedaży,
 Po rozliczeniu zawartej transakcji (w T+3) inwestor może zwrócić pożyczone
uprzednio akcje pożyczkodawcy.
12
Krótka sprzedaż
 Inwestor zwraca pożyczkodawcy 1.000 akcji TPS oraz wnosi wynagrodzenie za
udzieloną pożyczkę. Warunki oraz wysokość wynagrodzenia określa umowa pożyczki papierów wartościowych,
 Pożyczkodawca zwraca inwestorowi wniesione uprzednio zabezpieczenie udzielonej pożyczki papierów wartościowych.
Wynik ekonomiczny krótkiej sprzedaży
Zawarcie transakcji
krótkiej sprzedaży
(otwarcie krótkiej pozycji)
Inwestor A przeprowadził transakcję
krótkiej sprzedaży:
• 1.000 akcji TPS,
• kurs transakcji 20 zł za akcję,
• wartość transakcji 20.000 zł.
Inwestor zamknął krótką pozycję
(zawarł transakcję kupna)
Kupno akcji
(zamknięcie krótkiej pozycji)
• 1.000 akcji TPS,
• kurs transakcji 18 zł za akcję,
• wartość transakcji 18.000 zł.
Wynik transakcji
krótkiej sprzedaży*
Wynik transakcji krótkiej sprzedaży
stanowi różnica między wartością,
po której inwestor sprzedał papiery
a wartością, po której te papiery kupił,
czyli:
20.000 – 18.000 zł = 2.000 zł.
Na przeprowadzonej transakcji krótkiej
sprzedaży inwestor zarobił 2.000 zł,
co stanowi 10% stopę zwrotu
z inwestycji.
*
W obliczeniach nie uwzględniono prowizji maklerskich oraz wynagrodzenia dla pożyczkodawcy z tytułu
udzielonej pożyczki w papierach wartościowych.
13
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
2.Ryzyka wynikające
z transakcji krótkiej
sprzedaży
Najpoważniejszym ryzykiem związanym z transakcją krótkiej sprzedaży jest ryzyko rozliczeniowe, bowiem istnieje niepewność, czy inwestor przeprowadzający transakcję pozyska i dostarczy sprzedane papiery w terminie rozliczenia.
Przepisy prawa dotyczące transakcji krótkiej sprzedaży wskazują, że zawarcie takiej transakcji jest możliwe, o ile pomiędzy inwestorem a biurem maklerskim będzie zawarta umowa ustanawiająca obowiązek i określająca zasady pozyskania i termin dostarczenia przez
inwestora papierów wartościowych niezbędnych do dokonania rozrachunku transakcji
w dniu rozliczeniowym. Obowiązek zawierania takich umów do pewnego stopnia ogranicza ryzyko rozliczeniowe, jednak nie daje 100% gwarancji prawidłowości rozliczeń.
Drugim ryzykiem, które towarzyszy transakcjom krótkiej sprzedaży jest ryzyko pojawienia się efektu tzw. short queeze. Efekt ten dotyczy papierów, na których występuje duża
liczba otwartych pozycji (tj. sprzedanych na krótko). W przypadku, gdy inwestorzy posiadający krótkie pozycje zdecydują się równocześnie zamknąć posiadane pozycje, wówczas na rynku pojawia się duży popyt na określone papiery (pojawia się duża wartość
zleceń kupna), co może spowodować nienaturalny wzrost ich kursów. Short sqeeze dotyczy głównie papierów o niższej płynności - w przypadku papierów o dużej płynności
trudniej jest wpłynąć na ich kurs.
14
Krótka sprzedaż
3.Krótka sprzedaż
w regulacjach GPW
Zasady zawierania transakcji krótkiej sprzedaży na GPW są szczegółowo opisane na stronie internetowej GPW:
Wprowadzone przez GPW podstawowe zasady przeprowadzania transakcji krótkiej
sprzedaży opisano poniżej.
3.1. Wskazanie papierów wartościowych dopuszczonych do
krótkiej sprzedaży
Regulamin Giełdy wskazuje kryteria, według których papiery wartościowe mogą być
kwalifikowane do krótkiej sprzedaży. Oddzielnie określone są kryteria dotyczące zleceń składanych przez inwestorów i dealerów (instytucji finansowych działających na
rachunek własny), a oddzielne dla animatorów rynku (instytucji finansowych, które na
podstawie umowy z Giełdą wspomagają płynność rynku). Kierując się tymi kryteriami, GPW tworzy i publikuje dwie listy papierów dopuszczonych do krótkiej sprzedaży,
przy czym biura maklerskie mogą dla swoich klientów dodatkowo ograniczyć listę
papierów dostępnych w transakcjach krótkiej sprzedaży.
15
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
Kryteria kwalifikacyjne wskazane są w Regulaminie Giełdy i nie będziemy ich tu przywoływać. Podkreślić jednak należy, że dopuszczają one do krótkiej sprzedaży wyłącznie spółki płynne o dużych obrotach oraz odpowiedniej kapitalizacji akcji w wolnym
obrocie. Celem takiego podejścia jest ograniczenie ryzyka short sqeeze, które głównie dotyka spółek o małej płynności. Rozwiązanie to nie jest jednak idealne, ponieważ
prowadzi do ograniczenia krótkiej sprzedaży. Z uwagi jednak na fakt, że inwestorzy
nie mają wiedzy nt. liczby otwartych krótkich pozycji wynikających z transakcji krótkiej sprzedaży (i tym samym nie mają wiedzy nt. poziomu ryzyka squeezu), takie
rozwiązanie wydaje się najrozsądniej służyć interesowi uczestników rynku.
3.2. Zawieszanie przyjmowania zleceń krótkiej sprzedaży
GPW ma prawo do czasowego zawieszenia przyjmowania zleceń krótkiej sprzedaży
na określony papier wartościowy. Może zatem zajść sytuacja, w której, mimo pozostawania danego papieru na liście dopuszczonych do krótkiej sprzedaży, czasowo
zawieszona będzie możliwość składania na ten papier zleceń krótkiej sprzedaży. Informacje o zawieszonych papierach są dostępne na stronach internetowych Giełdy
lub w biurze maklerskim.
Zawieszenie przyjmowania zleceń krótkiej sprzedaży może nastąpić:
a) w przypadku gdy na określonym papierze zostaną przekroczone określone przez
KDPW wskaźniki dotyczące rozliczania transakcji
Przy wykorzystaniu określonych wskaźników (tzw. wskaźników zawieszeń rozliczeń
transakcji giełdowych), KDPW analizuje, czy nie zachodzi potrzeba zgłoszenia na GPW
informacji o konieczności zawieszenia składania zleceń krótkiej sprzedaży. Po otrzymaniu tej informacji, Giełda zawiesza składanie zleceń krótkiej sprzedaży na dany
papier oraz usuwa wcześniej złożone i niezrealizowane zlecenia krótkiej sprzedaży.
Zawieszenie obowiązuje do czasu, aż KDPW zgłosi na Giełdę informację o poprawie
sytuacji z rozliczeniami. KDPW może zgłosić konieczność wprowadzenia zawieszenia krótkiej sprzedaży w odniesieniu do określonego domu maklerskiego w zakresie
określonego papieru wartościowego lub wszystkich zleceń krótkiej sprzedaży danego biura maklerskiego. Informacja o zawieszeniu krótkiej sprzedaży, która odnosi się
do danego biura maklerskiego nie jest podawana do publicznej wiadomości.
16
Krótka sprzedaż
b) z uwagi na bezpieczeństwo obrotu oraz interes jego uczestników
Giełda może zawiesić przyjmowanie zleceń krótkiej sprzedaży, gdy na danej sesji
giełdowej następują jednocześnie duże spadki i duża aktywność transakcji krótkiej
sprzedaży. W przypadku gdy spadki dotyczą dużej liczby akcji, Giełda może zawiesić
przyjmowanie zleceń krótkiej sprzedaży w odniesieniu do wszystkich akcji.
Szczegółowe parametry określające moment wprowadzenia zawieszenia wskazane
są w materiałach dostępnych na stronie internetowej Giełdy.
Giełda może również zawiesić przyjmowanie zleceń krótkiej sprzedaży na wniosek
Komisji Nadzoru Finansowego.
3.3. Znacznik krótkiej sprzedaży
Każde zlecenie krótkiej sprzedaży musi być odpowiednio oznaczone tzw. znacznikiem
krótkiej sprzedaży, co pozwala odróżnić je od innych zleceń maklerskich danego inwestora. Oznaczanie zleceń krótkiej sprzedaży jest obowiązkiem inwestora.
3.4. Transparentność krótkiej sprzedaży
a. Giełda w czasie rzeczywistym publikuje informacje nt. każdej zawartej transakcji krótkiej sprzedaży.
b. Na stronach internetowych Giełdy z 15-minutowym opóźnieniem publikowana jest
dla każdego papieru wartościowego informacja nt. skumulowanego na danej sesji
wolumenu obrotu, liczby transakcji oraz wartości obrotu w transakcjach krótkiej sprzedaży.
c. Po zakończeniu sesji publikowane jest podsumowanie sesji w transakcjach krótkiej
sprzedaży. Dla każdego papieru wartościowego publikowany jest skumulowany wolumen obrotu, wartość obrotu oraz liczba transakcji krótkiej sprzedaży.
17
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
4.Wpływ krótkiej
sprzedaży na rynek
Przede wszystkim należy wskazać, że krótka sprzedaż poprawia płynność notowanych
papierów. Dzieje się tak, ponieważ poprzez krótką sprzedaż i związane z nią pożyczki papierów wartościowych papiery, które znajdują się w portfelach inwestycyjnych długoterminowych inwestorów instytucjonalnych (naturalnych pożyczkodawców), „powracają”
na rynek zwiększając liczbę akcji w rzeczywistym obrocie. Instytucjami, które są naturalnymi pożyczkodawcami są np. fundusze inwestycyjne, których strategia inwestycyjna
zakłada zwykle długoterminowy horyzont inwestycji. Fundusze, zamiast trzymać akcje
w swoich portfelach, mogą je udostępniać do pożyczenia w zamian otrzymując wynagrodzenie. Korzyść jest zatem po obu stronach transakcji: inwestorzy, którzy przeprowadzają
transakcje krótkiej sprzedaży mają szansę pozyskać papiery wartościowe pod rozliczenie
tych transakcji, natomiast fundusz inwestycyjny otrzymuje wynagrodzenie od papierów,
które i tak planował trzymać na własnym rachunku inwestycyjnym.
Wpływ krótkiej sprzedaży na poprawę płynności jest bezsporny i został udowodniony
licznymi badaniami przeprowadzonymi na zagranicznych rynkach kapitałowych. Jednocześnie należy wskazać, że wyższa płynność oznacza wyższą efektywność wyceny papierów oraz ze względu na węższy spread rynkowy (różnica pomiędzy najlepszą ofertą
kupna i sprzedaży) - niższe dla inwestora koszty zawierania transakcji.
Istnieje również pogląd, że dzięki krótkiej sprzedaży negatywne informacje o danej spółce szybciej są uwzględniane w cenie jej akcji niż w przypadku, gdyby nie było możliwości
przeprowadzenia takich transakcji. Bez wątpienia krótka sprzedaż redukuje bańki cenowe, czyli nadmierne przewartościowanie spółek w stosunku do ich realnej wartości.
18
Krótka sprzedaż
Sporny jest również pogląd, że krótka sprzedaż zawsze powoduje spadki cen. Oczywiście nie można wykluczyć występowania sesji, kiedy wzmożona krótka sprzedaż będzie
powodowała spadki na rynku, ale mechanizmy przyjęte przez GPW nie pozwolą na bardzo duże przeceny papierów. Należy pamiętać, że zarówno zwykłe transakcje giełdowe, jak i transakcje krótkiej sprzedaży dostarczają na rynek popytu oraz podaży (z tym,
że w odwrotnej kolejności). To oznacza, że na spadającym rynku krótka sprzedaż jest
źródłem popytu ze strony tych, którzy zamykają krótkie pozycje – paradoksalnie krótka
sprzedaż w takich sytuacjach wpływa na zatrzymanie spadków (a w przypadku, gdy duża
liczba otwartych pozycji będzie zamykana może spowodować short sqeeze). Ze względu
na płynność, której dostarcza, krótka sprzedaż powoduje również spadek zmienności
rynków (zawsze większa płynność oznacza mniejsze „skoki” cenowe).
19
Notatki:
20