urządzenia radiokomunikacji ruchomej w szczególności

urządzenia radiokomunikacji ruchomej w szczególności

URZ DZENIA RADIOKOMUNIKACJI RUCHOMEJ W SZCZEGÓLNO CI STACJE BAZOWE
TELEFONII KOMÓRKOWEJ JAKO RÓDŁO PÓL ELEKTROMAGNETYCZNYCH Z ZAKRESU
MIKROFALOWEGO W RODOWISKU
Dr in . Marek Szuba, Politechnika Wrocławska, Instytut Energoelektryki
(materiały Centrum Edukacji Ekologicznej Wydziału rodowiska i Rolnictwa)
Od wielu lat szczególne emocje zwi zane s z wykorzystaniem energii elektrycznej oraz
promieniowania elektromagnetycznego. Znana od wielu lat elektrofobia zaczyna przeradza si w
strach przed wszechobecnymi polami elektromagnetycznymi.
Jedn
z przyczyn rosn cego zainteresowania problematyk
oddziaływania promieniowania
elektromagnetycznego na ludzi, jest gwałtowny rozwój systemów radiokomunikacji ruchomej, w tym
przede wszystkim telefonii komórkowej.
Doniesienia na temat szkodliwego oddziaływania na ludzi promieniowania elektromagnetycznego
mo na spotka w wielu wydawnictwach skierowanych do szerokiej rzeszy odbiorców. (…)
Lektura wi kszo ci takich „pseudonaukowych" publikacji ujawnia najcz ciej niewiedz autorów
o zło onych problemach zwi zanych z wywarzaniem pól elektromagnetycznych, ich
rozprzestrzenianiem, nie mówi c ju o braku elementarnej wiedzy dotycz cej dost pnych wyników
bada , ich interpretacji oraz obowi zuj cych przepisów dotycz cych ochrony przed promieniowaniem.
Słuszna wydaje si wi c teza o dziennikarskiej nierzetelno ci, u podstaw której le y ch wywołania
sensacji, podnosz cej w istotny sposób atrakcyjno pisma.
W takiej wła nie atmosferze inwestorzy realizuj obiekty b d ce ródłem pól elektromagnetycznych.
Dotyczy to w równej mierze najwi kszych operatorów telefonii komórkowej (EraGSM, PIusGSM,
Centertel), jak i innych firm buduj cych systemy ł czno ci radiokomunikacyjnej.
Urz dzenia radiokomunikacji ruchomej l dowej (RRL) jako ródła pól elektromagnetycznych,
przede wszystkim z zakresu mikrofalowego
Pod koniec 1995 roku u ytkowano w kraju ponad 5000 dyspozytorskich sieci RRL, w skład których
wchodzi ponad 200 tysi cy stacji bazowych i stacji ruchomych. Ka da z nich jest ródłem
promieniowania elektromagnetycznego.
Czestotliwo ci pracy sieci dyspozytorskich RRL w zakresie radiofalowym (do 300 MHz)
• radio-taxi, pogotowie, serwisy, budownictwo, słu by ochrony itd.
Czestotliwo ci pracy sieci dyspozytorskich RRL w zakresie mikrofalowym (300 MHz - 300 GHz):
• pasmo ogólnokrajowe (telefonia komórkowa NMT, kolej, toto-lotek, słu by pa stwowe, w tym
policja, dyspozytorska sie trankingowa energetyki i gazownictwa, telefonia komórkowa
(PIusGSM, EraGSM, Idea Centertel), telefonia komórkowa III generacji (UMTS).
Inne cz stotliwo ci wykorzystywane w pracv sieci dyspozytorskich RRL oraz abonenckich (RDA)
w zakresie mikrofalowym (300 MHz - 300 GHz):
• układy radioliniowe wykorzystywane do komunikacji pomi dzy stacjami bazowymi, układy
nadawcze systemów RDA.
ródła pól elektromagnetycznych z zakresu mikrofalowego
• Anteny telefonów komórkowych i radiotelefonów (teleskopowe lub montowane na pojazdach),
• Anteny rozsiewcze stacji bazowych,
• Anteny radioliniowe stacji bazowych.
Stacja bazowa telefonii komórkowej
• Konstrukcja wsporcza pod anteny (wie a wolnostoj ca, komin, dach budynku, wysoki obiekt
budowlany,
• Anteny rozsiewcze (dookólne lub kierunkowe - do 10 anten),
• Anteny radioliniowe (kierunkowe - do 10 anten),
• Urz dzenia nadawcze i pomocnicze (kontener lub pomieszczenie techniczne),
• Tor falowodowy ł cz cy urz dzenia nadawcze z antenami.
Lokalizacja stacji bazowej zale y od mo liwo ci pokrycia terenu sygnałem radiowym oraz od
pojemno ci sieci. Konieczna jest tak e „widzialno " anten radioliniowych s siednich stacji
bazowych:
• poza miastem - od 10 - 30 km, z wyj tkiem obszarów kompleksów le nych, gdzie wyst puje
znaczne tłumienie sygnału radiowego,
• w mie cie - od 1 - 3 km,
• w mie cie dla systemu UMTS - ok. 500 m.
Stacje bazowe wie owe
• Konstrukcje wsporcze (wie e) o wysoko ci od 20 do 70 m,
• Anteny rozsiewcze i radioliniowe na wysoko ciach od 20 do 70 m,
• Urz dzenia nadawcze (nadajniki o mocy od 20 do 50 W na sektor) w kontenerze,
• Tor falowodowy o znacznym tłumieniu.
Stacje bazowe montowane na budynkach
• Konstrukcje wsporcze (rurowe) o wysoko ci od 3 do 10 m,
• Anteny rozsiewcze i radioliniowe na wysoko ciach od 2 do 10 m ponad poziomem dachu,
cz sto w naro ach dachu,
• Urz dzenia nadawcze (nadajniki o mocy od 20 do 50 W na sektor) w kontenerze
mocowanym na dachu lub w wydzielonym pomieszczeniu,
• Tor falowodowy o niewielkim tłumieniu.
Kryterium rozstrzygaj cym o tym, czy stacja bazowa stwarza jakiekolwiek zagro enie dla
zdrowia jest ustalenie, czy g sto mocy promieniowania elektromagnetycznego w miejscach
dost pnych dla ludzi nie przekracza warto ci dopuszczalnej, tj. 0,1 W/m2.
Stacje bazowe wie owe
• Zasi g promieniowania elektromagnetycznego o warto ciach przekraczaj cych 0,1 W/m2 nie
przekracza:
- ok. 50 m od miejsca mocowania anten rozsiewczych,
- ok. 20 - 200 m od miejsca mocowania anten radioliniowych i wyst puje tylko na kierunku ich
promieniowania,
• Promieniowanie o warto ciach ponadnormatywnych wyst puje wył cznie na znacznych
wysoko ciach - w miejscach niedost pnych dla ludzi.
G sto
mocy promieniowania w s siedztwie (w miejscach dost pnych dla ludzi) stacji
wie owych jest ok. 500 razy mniejsza ni warto dopuszczalna
Stacje bazowe montowane na budynkach
• Zasi g promieniowania elektromagnetycznego o warto ciach przekraczaj cych 0,1 W/mZ
nie przekracza:
- ok. 50 m od miejsca mocowania anten rozsiewczych,
- ok. 20 - 30 m od miejsca mocowania anten radioliniowych i wyst puje tylko na kierunku ich
promieniowania,
• W niektórych sytuacjach ponadnormatywne g sto ci mocy promieniowania wyst puj na
dachu budynku,
• Promieniowanie anten nie stanowi adnego zagro enia dla mieszka ców budynku, tak e
tych przebywaj cych na najwy szej kondygnacji,
• Urz dzenia nadawcze nie s ródłem promieniowania o mierzalnych warto ciach.
Dost pne wyniki pomiarów przeprowadzonych w otoczeniu stacji bazowych zmontowanych na
dachach budynków wskazuj , e:
• W 13% stacji bazowych stwierdzono przekroczenia warto ci dopuszczalnej promieniowania
na dachu budynku,
• W 15% stacji bazowych stwierdzono przekroczenia warto ci dopuszczalnej promieniowania
na nadbudówkach dachowych,
• Warto ci g sto ci mocy nie przekraczały tam warto ci 2 W/m2.
W my l obowi zuj cych przepisów, stacje bazowe telefonii komórkowej zaliczane s do grupy
inwestycji, które mog znacz co oddziaływa na rodowisko.
W zwi zku z tym obiekty te podlegaj procedurze lokalizacyjnej, w ramach której:
• Inwestor składa wniosek (wójt, burmistrz lub prezydent miasta) o wydanie postanowienia
w sprawie konieczno ci sporz dzenia raportu oddziaływania na rodowisko planowanego
przedsi wzi cia
• Przed wydaniem postanowienia wła ciwy organ zasi ga opinii: - Pa stwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, Starosty
• Inwestor składa wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu (wzzt) wraz z raportem o oddziaływaniu na rodowisko planowanego przedsi wzi cia
i dokumentami wymaganymi ustaw o zagospodarowaniu przestrzennym,
• Wła ciwy organ przeprowadza post powanie z udziałem społecze stwa zmierzaj ce do
wydania decyzji wzzt; w ramach post powania wła ciwy organ:
- przekazuje do publicznej wiadomo ci informacj o planowanym do realizacji przedsi wzi ciu,
- bada zgodno zamierzenia z ustaleniami MPZP,
- przyjmuje uwagi i wnioski społecze stwa,
- uzgadnia projekt decyzji wzzt ze starost i PWIS,
- w uzasadnionych przypadkach przeprowadza rozpraw administracyjn z udziałem
społecze stwa.
• Je eli nie ma przeciwwskaza wła ciwy organ wydaje inwestorowi decyzj (wzzt) od której
stronom przysługuje odwołanie (SKO),
• Inwestor składa do wła ciwego organu (starosta) wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na
budow (pb) wraz z raportem o oddziaływaniu na rodowisko i dokumentami wymaganymi
ustaw prawo budowlane,
• Wła ciwy organ przeprowadza post powanie z udziałem społecze stwa zmierzaj ce do
wydania decyzji o pozwoleniu na budow ; w ramach post powania wła ciwy organ:
- przekazuje do publicznej wiadomo ci informacj o planowanym do realizacji przedsi wzi ciu,
- bada zgodno ustale zawartych w projekcie budowlanym z zapisami zawartymi w decyzji
wzzt,
- przyjmuje uwagi i wnioski społecze stwa,
- uzgadnia projekt decyzji o pozwoleniu na budow z PWIS,
- w uzasadnionych przypadkach przeprowadza rozpraw administracyjn z udziałem
społecze stwa.
• Je eli nie ma przeciwwskaza wła ciwy organ wydaje inwestorowi decyzj o pozwoleniu na
budow od której stronom przysługuje odwołanie,
• W decyzji o pozwoleniu na budow stacji bazowej telefonii komórkowej na inwestora nakłada
si obowi zek:
- uzyskania pozwolenia na u ytkowanie obiektu,
- wykonania pomiarów kontrolnych promieniowania elektromagnetycznego, - uzyskanie
pozwolenia na emisj pól elektromagnetycznych.
Uwagi i wnioski ko cowe
• Układy antenowo-nadawcze urz dze
radiokomunikacji ruchomej l dowej (RRL),
w szczególno ci anteny rozsiewcze i radioliniowe stacji bazowych telefonii komórkowej s
najbardziej rozpowszechnionym w rodowisku ródłem pól elektromagnetycznych z zakresu
mikrofalowego;
• Liczne doniesienia w prasie, radiu i telewizji, prezentuj ce pogl d o szkodliwo ci pól
elektromagnetycznych emitowanych przez anteny stacji bazowych telefonii komórkowej, nie
znajduj potwierdzenia w wynikach bada biologicznych, w tym epidemiologicznych;
• Poziomy pól elektromagnetycznych rejestrowane w s siedztwie stacji bazowych systemów
RRL, w szczególno ci stacji bazowych telefonii komórkowej, s wielokrotnie ni sze ni bardzo
rygorystyczna warto dopuszczalna 0,1 W/m2 obowi zuj ca w krajowych przepisach;
• Stacje bazowe lokalizowane na dachach budynków mieszkalnych nie stanowi
adnego
zagro enia dla zdrowia ich mieszka ców;
• Zło ona procedura lokalizacyjna obiektów RRL powoduje, e inwestor zmuszony jest do
przestrzegania rygorystycznych przepisów dotycz cych ochrony
rodowiska przed
promieniowaniem elektromagnetycznym.