Jak chronić patenty i znaki towarowe

Jak chronić patenty i znaki
towarowe
2015-07-13 15:50:16
2
Ochrona własności intelektualnej i przemysłowej to poważny problem w Algierii. Straty ponoszone przez tutejszą
gospodarkę w związku z wprowadzaniem na rynek podróbek towarów oraz piractwa sięgają ok. 200 mln euro
rocznie.
Po podpisaniu Umowy Stowarzyszeniowej z Unią Europejską oraz przy negocjacjach o przystąpieniu Algieru do
Światowej Organizacji handlu (WTO), rząd podjął szereg działań mających ograniczyć to zjawisko. Choć w
pewnym wymiarze udało się to osiągnąć, to walka z piractwem towarowym i intelektualnym pozostawia nadal
wiele do życzenia.
Plaga fałszywek
Problem wprowadzania na rynek podrobionych towarów dotyka praktycznie wszystkie dziedziny i branże.
Szczególnie narażony jest sektor informatyczny, gdzie pirackie oprogramowanie może stanowić nawet 40 proc.
rynku, a straty producentów wycenia się na 57 mln dolarów.
Zjawisko podróbek rozwinęło się w Algierii po liberalizacji handlu zagranicznego w roku 1991. Obecnie prawie
każdy produkt może być podrobiony: kosmetyki, ubrania, części zamienne do samochodów, oprogramowanie
komputerowe, lekarstwa, sprzęt gospodarstwa domowego itp. Ocenia się, że w 2010 r. na rynku podrabianych
było około 40 proc. produktów lokalnych, 48 proc. importowanych i 12 proc. niewiadomego pochodzenia. Ponad
połowa zagranicznych podróbek (55 proc.) pochodziła z Azji, 8 proc. z krajów arabskich (Egipt, Syria,
Zjednoczone Emiraty Arabskie), 22 proc. z Unii Europejskiej.
Od 1 września 2005 roku, czyli od dnia podpisania umowy stowarzyszeniowej z UE, odnotowano znaczny spadek
liczby podrabianych towarów pochodzących z Europy.
Do walki z piratami
Władze algierskie wprowadziły instrumenty prawne umożliwiające skuteczniejszą walkę z podróbkami w trosce o
zdrowie i bezpieczeństwo konsumentów. Dotyczą one przede wszystkim lepszej kontroli wprowadzanych na
3
rynek produktów żywnościowych, lekarstw, części zamiennych czy sprzętu elektrotechnicznego. Państwo
zaangażowało się w walkę z szarą strefą, której wielkość szacowano nawet na 40 proc. algierskiego PKB.
Chroniona jest produkcja lokalna i rynek pracy.
Władze Algierii zobowiązane są również wypełniać międzynarodowe porozumienia i umowy w celu zapewnienia
zagranicznym inwestorom warunków uczciwej konkurencji. Akty prawne przyjęte przed 2003 rokiem nie
odstraszyły jednak producentów i sprzedawców podróbek. Dlatego wprowadzono zaostrzone przepisy, zgodne z
normami miedzy narodowymi. W lipcu 2003 roku przyjęto sześć dekretów, a w czerwcu 2004 roku ustawę. Zdefiniowano w ten sposób podstawowe zasady w zakresie praktyk handlowych, mających na celu
ochronę konsumenta, szczególnie poprzez obowiązek informacyjny, którego przestrzeganie obowiązuje nie tylko
producenta, ale także sprzedawcę.
Zgodnie z ustawą z 2004 roku za nielegalną praktykę handlową uznawane jest kopiowanie znaków
wyróżniających konkurencyjnego producenta na swoich produktach lub usługach oraz wykorzystywanie wiedzy
technicznej lub handlowej bez zgody ich właściciela.
Do egzekwowania obowiązującego prawa oraz prowadzenia śledztw w przypadku wykrycia nieprawidłowości
upoważniono szereg instytucji państwowych. Takie uprawnienia uzyskali urzędnicy i funkcjonariusze policji,
Ministerstwa Handlu, urzędnicy z wydziałów administracji podatkowej itp. Mają oni szerokie możliwości
interwencji: dostęp do lokali handlowych, prawo zajęcia towarów, kontrola w trakcie transportu itp.
Osobom współpracującym oraz pomagającym przy podrabianiu towarów lub usług grożą procesy karne,
zwłaszcza jeśli - co nie jest rzadkością - odmawiają oni przekazania dokumentów, wpływają na opóźnienie działań
organów administracji czy tez używają gróźb, przemocy lub dopuszczają się innych czynów w stosunku do
funkcjonariuszy. Z danych algierskiego rządu wynika, że już w 2010 r. można było stwierdzić skuteczność
działania służb uprawnionych do zwalczania piractwa ustawą z czerwca 2004 r. To pozwalało na pozytywne
prognozy co do stopniowego ograniczania skali rynku podrobionych produktów w Algierii.
Tym bardziej, że wymuszają to na rządzie w Algierze umowy międzynarodowe i aspiracje do międzynarodowych
organów, jak chociażby członkostwo w Światowej Organizacji handlu. Już podczas negocjacji z WTO Algieria
zobowiązała się do podjęcia energicznych działań zmierzających do położenia kresu piractwu, choć - jak
wiadomo z praktyk nawet państw europejskich - całkowite zlikwidowanie problemu jest niemożliwe, a swoje
członkostwo w WTO Algieria podejmuje energiczne działania dla położenia im kresu. Wprowadzane rozwiązania
legislacyjne i prawodawstwo algierskie w dziedzinie ochrony własności przemysłowej i intelektualnej zgodne są z
wymaganiami międzynarodowymi.
Jednym z głównych „strażników” algierskiego rynku jest Instytut ds. Własności Przemysłowej (INAPI – Institut
national algérien de la propriété industrielle), odpowiedzialny m.in. za rejestrację i ochronę patentów, marek
producenckich, handlowych i usługowych oraz rysunków i modeli przemysłowych.
Choć do wejścia na rynek algierki wymaganych jest szereg dokumentów i procedur, jak rejestracja czy
certyfikaty zgodności, nie uchroniło to rynku od istnienia szarej strefy. W przypadku stwierdzenia takiego
zjawiska przez producenta lub właściciela marki na jego wniosek musza interweniować służby celne . Podrabiane
towary podlegają konfiskacie, a sprawcy karani są wysokimi grzywnami lub więzieniem. Poszkodowane strony
mogą przed sądem cywilnym domagać się odszkodowania za poniesione straty.
Ważne linki
■
administracja celna: www.douane.gov.dz
4
■
■
■
ONDA - narodowy urząd praw autorskich i praw pokrewnych: www.onda.dz
INAPI - algierski narodowy instytut własności przemysłowej: www.inapi.org
DGCERF - generalna dyrekcja kontroli gospodarczej i zwalczania wykroczeń celnych i skarbowych:
www.mincommerce.gov.dz), w tym zwłaszcza w ramach ścisłej współpracy ze swoimi zagranicznymi
odpowiednikami oraz producentami podrabianych towarów i ofiarami fałszerstw
5