Generuj PDF tej strony

Nazwa modułu:
Rok akademicki:
Wydział:
Kierunek:
Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja
2016/2017
Kod: DIS-1-506-n
Punkty ECTS:
5
Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska
Inżynieria Środowiska
Poziom studiów:
Studia I stopnia
Język wykładowy: Polski
Profil kształcenia:
Specjalność:
-
Forma i tryb studiów:
Ogólnoakademicki (A)
Semestr: 5
Strona www:
Osoba odpowiedzialna:
dr hab. inż. Pająk Leszek ([email protected])
Osoby prowadzące: dr hab. inż. Pająk Leszek ([email protected])
Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Kod EKM
Student, który zaliczył moduł zajęć
wie/umie/potrafi
Powiązania z EKK
Sposób weryfikacji
efektów kształcenia
(forma zaliczeń)
M_W001
zna zagadnienia związane z komfortem
cieplnym obiektów mieszkalnych, usługowych i
użyteczności publicznej
IS1A_W02, IS1A_W15
Aktywność na
zajęciach, Kolokwium
M_W002
zna mechanizmy rządzące wymianą energii
między wnętrzem obiektów budowlanych a
otoczeniem
IS1A_W13, IS1A_W15
Aktywność na
zajęciach, Kolokwium
M_W003
ma wiedzę z zakresu przygotowania ciepłej
wody użytkowej na potrzeby obiektów
mieszkalnych i usługowych
IS1A_W13, IS1A_W15
Aktywność na
zajęciach, Kolokwium
M_W004
zna podstawy działania instalacji
klimatyzacyjnych oraz sposoby określenia
parametrów eksploatacyjnych ww instalacji
IS1A_W13, IS1A_W15
Aktywność na
zajęciach, Kolokwium,
Projekt
potrafi rozwiązywać niektóre problemy
projektowe z zakresu ogrzewnictwa, wentylacji
i klimatyzacji
IS1A_U06, IS1A_U15,
IS1A_U17
Wykonanie projektu
Wiedza
Umiejętności
M_U001
1/7
Karta modułu - Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja
M_U002
potrafi określić przybliżone zapotrzebowania
na moc i energię instalacji ogrzewania,
przygotowania ciepłej wody użytkowej,
klimatyzacji i zapotrzebowania na powietrze
świeże obiektów mieszkalno-usługowych
IS1A_U01, IS1A_U03,
IS1A_U17, IS1A_U25
Wykonanie projektu
M_U003
potrafi zaproponować modyfikacje instalacji
klimatyzacyjnej zmierzające do poprawy jej
efektywności i potrafi obliczyć efekty
proponowanych rozwiązań
IS1A_U15, IS1A_U27
Aktywność na
zajęciach, Projekt
M_U004
potrafi określić główne parametry projektowe
instalacji ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji,
w zakresie zapotrzebowania na strumień
czynnika roboczego i jego parametry
IS1A_U17
Wykonanie projektu
IS1A_K01, IS1A_K02
Aktywność na
zajęciach
Kompetencje społeczne
M_K001
ma świadomość efektów swojej pracy na:
opinię o nowych technologiach, komfort
użytkowania, środowisko, bezpieczeństwo
energetyczne
Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć
Konwersatori
um
Zajęcia
seminaryjne
Zajęcia
praktyczne
Zajęcia
terenowe
Zajęcia
warsztatowe
zna zagadnienia związane z
komfortem cieplnym obiektów
mieszkalnych, usługowych i
użyteczności publicznej
+
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
M_W002
zna mechanizmy rządzące
wymianą energii między
wnętrzem obiektów
budowlanych a otoczeniem
+
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
M_W003
ma wiedzę z zakresu
przygotowania ciepłej wody
użytkowej na potrzeby
obiektów mieszkalnych i
usługowych
+
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
M_W004
zna podstawy działania
instalacji klimatyzacyjnych
oraz sposoby określenia
parametrów eksploatacyjnych
ww instalacji
+
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
potrafi rozwiązywać niektóre
problemy projektowe z
zakresu ogrzewnictwa,
wentylacji i klimatyzacji
-
-
-
+
-
-
-
-
-
-
-
E-learning
Ćwiczenia
projektowe
M_W001
Inne
Ćwiczenia
laboratoryjne
Forma zajęć
Ćwiczenia
audytoryjne
Student, który zaliczył moduł
zajęć wie/umie/potrafi
Wykład
Kod EKM
Wiedza
Umiejętności
M_U001
2/7
Karta modułu - Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja
M_U002
potrafi określić przybliżone
zapotrzebowania na moc i
energię instalacji ogrzewania,
przygotowania ciepłej wody
użytkowej, klimatyzacji i
zapotrzebowania na
powietrze świeże obiektów
mieszkalno-usługowych
-
-
-
+
-
-
-
-
-
-
-
M_U003
potrafi zaproponować
modyfikacje instalacji
klimatyzacyjnej zmierzające
do poprawy jej efektywności i
potrafi obliczyć efekty
proponowanych rozwiązań
-
-
-
+
-
-
-
-
-
-
-
M_U004
potrafi określić główne
parametry projektowe
instalacji ogrzewania,
wentylacji i klimatyzacji, w
zakresie zapotrzebowania na
strumień czynnika roboczego
i jego parametry
-
-
-
+
-
-
-
-
-
-
-
+
-
-
+
-
-
-
-
-
-
-
Kompetencje społeczne
M_K001
ma świadomość efektów
swojej pracy na: opinię o
nowych technologiach,
komfort użytkowania,
środowisko, bezpieczeństwo
energetyczne
Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć)
Wykład
Komfort cieplny
Podstawy z zakresu higieny jako czynniki kreujące kryteria, którym sprostać muszą
instalacje ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji (komfort cieplny, jakość powietrza,
oddziaływanie budynku na zdrowie człowieka).
Fizyka budowli - wprowadzenie
1. Bilans cieplny budynku, elementy składowe bilansu: zyski i straty energii. Bilans
zapotrzebowania na powietrze świeże.
2. Charakterystyka elementów składowych budynku, wprowadzenie definicji i pojęć
opisujących budynek (charakterystyka cieplna i wentylacyjna).
Charakterystyka odbiorcy (grzewcza, wentylacyjna i klimatyzacyjna)
1. Krzywa uporządkowana zapotrzebowania na moc, średnioroczny i sezonowy
współczynnik wykorzystania mocy zainstalowanej.
2. Obliczeniowe ustalanie charakterystyki budynku (cieplnej i wentylacyjnej) przy
różnych poziomach szczegółowości – wykorzystując dane: wskaźnikowe,
uszczegółowione, dokładne. Wprowadzenie do metodyki stosowanej dla certyfikacji
energetycznej budynków, wykorzystanie statystycznych danych pogodowych, strefy
występowania temperatur obliczeniowych.
3. Wpływ parametrów opisujących atmosferę na potrzeby cieplne, klimatyzacyjne i
wentylacyjne. Źródła ogólnie dostępnych danych pogodowych.
Źródła i dystrybucja ciepła, chłodu
3/7
Karta modułu - Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja
1. Wymagania stawiane elementom składowym systemu energetycznego: źródło
energii – system dystrybucji nośnika energii – system ogrzewania. Opis i
charakterystyka ww. komponentów.
2. Źródła energii: konwencjonalne (paliwa) i odnawialne – charakterystyka. Zasady
doboru i wymiarowania.
3. Rodzaje systemów dystrybucji energii. Sposoby sterowania mocą dostarczoną.
Zasady doboru i wymiarowania.
Instalacje grzewcze
Instalacje grzewcze, rodzaje (ogrzewanie grzejnikowe, powierzchniowe, nawiewne) i
charakterystyka. Bilans instalacji grzewczej i opis wymiany ciepła w warunkach
ustalonych. Zasady doboru i wymiarowania.
Przygotowanie ciepłej wody użytkowej
Wprowadzenie do tematyki związanej z przygotowaniem ciepłej wody użytkowej.
Zasady doboru i wymiarowania elementów składowych instalacji.
Wentylacja
Wprowadzenie do wentylacji budynków: rodzaje wentylacji, elementy składowe
instalacji wentylacyjnych, rekuperacja. Zasady doboru i wymiarowania elementów
składowych instalacji wentylacyjnej.
Klimatyzacja
Wprowadzenie do klimatyzacji. Elementy składowe instalacji klimatyzacyjnej.
Chłodzenie, suszenie i nawilżanie powietrza wilgotnego (wykres Moliera (i-X): entalpia
właściwa – wilgotność bezwzględna dla powietrza wilgotnego).
Ocena efektywności rozwiązań z zakresu OWK
1. Określanie zapotrzebowania obiektu na nośniki energii: chwilowe – projektowe
(maksymalne), sezonowe i roczne.
2. Ocena efektów (ekonomicznych, energetycznych i ekologicznych) eksploatacji
systemów grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych.
Ćwiczenia projektowe
Ocena zapotrzebowania obiektu na moc i energię
1. Określanie obliczeniowe, przybliżone, zapotrzebowanie na moc maksymalną i
wymianę powietrza dla wybranego obiektu na podstawie charakterystyki używanych
materiałów, docelowego sposobu użytkowania i lokalnych warunków klimatycznych.
2. Określanie obliczeniowe zapotrzebowanie na energię dla wybranego obiektu.
Wybór technologii adekwatnej do dostępnych źródeł ogrzewania, chłodzenia i świeżego powietrza oraz
potrzeb odbiorcy
1. Wybór technologii adekwatnej dla zaspokojenia potrzeb odbiorcy co do
zaspokojenia potrzeb cieplnych, chłodniczych i
wentylacyjnych.
2. Określanie głównych parametrów projektowych instalacji grzewczej, klimatyzacyjnej
i wentylacyjnej: strumienie czynników roboczych, temperatury robocze.
Ilościowa ocena efektywności energetycznej, ekologicznej i ekonomicznej
1. Ustalanie zapotrzebowanie na napędowe nośniki energii,
2. Określanie kosztów funkcjonowania instalacji oraz podstawych wskaźników
techniczno-ekonomiczne.
3. Odniesienie wpływu instalacji na środowsisko w zakresie emisji zanieczyszczeń do
powietrza.
Jakościowa ocena efektywności i opłacalności adaptacji proponowanych rozwiązań
4/7
Karta modułu - Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja
Zestawienie otrzymanych wyników z danymi literaturowymi, ocena jakości
proponowanego rozwiązania.
Sposób obliczania oceny końcowej
Ocenę końcową (OK) modułu oblicza się według wzoru:
OK = w1• E + w2• P
gdzie:
E – ocena uzyskana z egzaminu (ustalana jako średnia arytmetyczna z wszystkich ocen otrzymanych na
kolejnych terminach egzaminu)
P – ocena uzyskana z ćwiczeń projektowych (średnia arytmetyczna wszystkich ocen otrzymanych na
zajęciach)
w1 – waga dla oceny z egzaminu, w1=0,4
w2 – waga dla oceny z ćwiczeń projektowych, w2=0,6
Wymagania wstępne i dodatkowe
Studenci uczestniczący w zajęciach powinni posiadać wiedzę z zakresu termodynamiki:
- wiadomości z termodynamiki technicznej (praca, moc, energia),
- wymiana ciepła,
- paliwa i spalanie,
- pompy ciepła,
- gazy wilgotne – w szczególności entalpia gazów wilgotnych i sposoby jej określania (wykres i-x dla
powietrza wilgotnego),
- podstawowe informacje z ochrony powietrza w zakresie szacowania emisji zanieczyszczeń do
atmosfery.
Zalecana literatura i pomoce naukowe
1.Pełech A., Szczęśniak S., 2012. Wentylacja i klimatyzacja zadania z rozwiązaniami i
komentarzem.Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 2012
2.Lipska B., 2012. Projektowanie wentylacji i klimatyzacji podstawy uzdatniania powietrza.
Wydawnictwo Politechniki Śląskiej. Gliwice, 2012.
3.Pełech A., 2011. Wentylacja i klimatyzacja – podstawy. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
Wrocław 2011
4.Pogorzelski J., 2009. Przewodnik po PN-EN ochrony cieplnej budynków. Instytut Techniki Budowlanej.
Warszawa 2009
5.Recknagel H., Sprenger E., Schramek E.R.. Kompendium wiedzy: ogrzewnictwo, klimatyzacja, ciepła
woda, chłodnictwo. OMNI SCALA, Wrocław, 2008.
6.Rubik M., Nowicki J., Chmielowski A., Pykacz S., Furtak L. Centralne ogrzewanie, wentylacja, ciepła i
zimna woda oraz instalacje gazowe w budynkach jednorodzinnych – Poradnik. Ośrodek Informacji
“Technika instalacyjna w budownictwie”. Warszawa, 2000.
7.Krygier K., Klinke T., Sewerynik J. Ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja. WSziP. Warszawa, 1995.
8.Norwisz J (red.) Termomodernizacja budynków dla poprawy jakości środowiska. Biblioteka Fundacji
Poszanowania Energii. Gliwice, 2004.
9.Szarkowski A., Łatowski L., Ciepłownictwo. WNT. Warszawa 2006.
10.Zbijowski K. (red.), Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku – metodyka “Krok po roku”.
Wydawnictwo S+O. Bielsko-Biała 2008.
11.Materiały opisujące metodykę sporządzania Świadectw charakterystyki energetycznej budynków
(Rozp. Ministra Infrastruktury z 6.11.2009, Dz. U. 201 poz. 1240).
12.Ciepłownictwo, ogrzewnictwo, wentylacja – miesięcznik naukowo-techniczny.
13.Branżowe portale internetowe (renomowane), przykładowo:
a)InstalReporter: http://instalreporter.pl/,
b)Ogrzewnictwo.PL: http://www.ogrzewnictwo.pl/,
c)Wentylacja.com.pl: http://wentylacja.com.pl/.
14.Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa Rzeczypospolitej Polskiej. Typowe lata meteorologiczne i
statystyczne dane klimatyczne dla obszaru Polski do obliczeń energetycznych budynków:
http://mib.gov.pl/2-Wskazniki_emisji_wartosci_opalowe_paliwa.htm
5/7
Karta modułu - Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja
Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu
1. Pająk L., Barbacki A., Ocena zapotrzebowanie na moc grzewczą i temperaturę nośnika dla zimowego
utrzymania powierzchni estakady instalacją wodnego topnienia śniegu i odladzania w polskich
warunkach klimatycznych. Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja 46/8 2015
2. Pająk L., Bujakowski W., 2015. Cena całkowita energii cieplnej z geotermii i siła nabywcza średniego
wynagrodzenia w przeliczeniu na możliwość zakupu nośników energii dla wybranych krajów UE.
Technika Poszukiwań Geologicznych, Geotermia, Zrównoważony Rozwój nr 1/2015, strony 123-130, ISSN
0304-520X
3. Pajak L., Bujakowski W., 2015. The Costs of Obtaining Geothermal Energy in the Municipal Sector in
Relation to the Purchasing Power of Money Under Polish Conditions. Proceedings World Geothermal
Congress 2015. Melbourne, Australia, 19-25 April 2015, paper no 04005
4. Pająk L., Bujakowski W., 2014. Ocena wpływu zmian parametrów eksploatacyjnych oraz efektów
ekonomicznych, strony 132-137 [w Bujakowski W. (red.), Tomaszewska B. (red.), 2014. Atlas
wykorzystania wód termalnych do skojarzonej produkcji energii elektrycznej i cieplnej w układach
binarnych w Polsce (Atlas of the possible use of geothermal waters for combiner production of
electricity and heat using binary systems in Poland). Wydawnictwo “Jak”, Kraków 2014, ISBN 978-8362922-33-8, stron 305]
5. Pająk L., Barbacki A., 2013. Wykorzystanie pojemności cieplnej dużych systemów dystrybucji energii.
IV Konferencja Wytwórców Energii Elektrycznej i Cieplnej 25-27 września 2013. Organizator
Stowarzyszenie Techniczne w Skawinie, Elektrownia Skawina, Skawina. strony 49-55,
6. Pająk L., Bujakowski W., 2013. Porównanie cen energii cieplnej pochodzącej z instalacji
geotermalnych z cenami konwencjonalnych źródeł energii na podstawie taryf rozliczeniowych
obowiązujących w 2013 roku. Technika Poszukiwań Geologicznych Geotermia, Zrównoważony Rozwój nr
1/2013. strony 35-45, ISSN 0304-520X
7. Pająk L., Barbacki A., 2013. Ocena możliwości akumulacji ciepła w rozległych systemach
przesyłowych współpracujących z hybrydowymi źródłami wykorzystującymi zasoby energii odnawialnej.
Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja nr 7 tom 44/2013, strony 267-273, ISSN 9137-3676
8. Pająk L., Kotyza J., 2011. Zastosowanie pomp ciepła w systemach geotermalnych, strony 688-691 [w:
Górecki W. (red. nauk.), 2011. Atlas zasobów wód i energii geotermalnej Karpat Zachodnich. AGH,
Kraków, ISBN 838892721-3, stron 772]
9. Pająk L., Hołojuch G., 2010. Ograniczenia i efektywność wykorzystania sprężarkowych pomp ciepła w
polskich ciepłowniach geotermalnych (Restrictions on use and effectiveness of compressor heat pumps
in geothermal heating plants in Poland). Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego nr 439(1)/2010.
strony: 155-158, ISSN 0867-6143
10. Pająk L., 2009. Optymalizacja kompozycji i harmonogramu pracy hybrydowych źródeł energii, część
I. Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja nr 4/2009. strony 13-17, ISSN 0137-36-76
11. Pająk L., 2009. Optymalizacja kompozycji i harmonogramu pracy hybrydowych źródeł energii, część
II. Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja nr 5/2009. strony 14-18, ISSN 0137-36-76
12. Pająk L., 2008. Wymiana ciepła i masy w całorocznych basenach odkrytych – model matematyczny
zachodzących procesów, część I. Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja nr 7-8/2008. strony 37-42,
ISSN 0137-36-76
13. Pająk L., 2008. Wymiana ciepła i masy w całorocznych basenach odkrytych – model matematyczny
zachodzących procesów, część II. Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja nr 9/2008. strony 15-17,
ISSN 0137-36-76
14. Pająk L., 2007. Wybrane zagadnienia dotyczące pozyskania ciepła z pierwotnych nośników biomasy.
Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja nr 3/2007. strony 22-27, ISSN 0137-3676
Informacje dodatkowe
Brak
6/7
Karta modułu - Ogrzewnictwo, wentylacja i klimatyzacja
Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS)
Forma aktywności studenta
Obciążenie
studenta
Udział w wykładach
18 godz
Udział w ćwiczeniach projektowych
18 godz
Wykonanie projektu
36 godz
Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem
3 godz
Samodzielne studiowanie tematyki zajęć
48 godz
Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe
2 godz
Sumaryczne obciążenie pracą studenta
125 godz
Punkty ECTS za moduł
5 ECTS
7/7