Konkurs polonistyczny
Transkrypt
Konkurs polonistyczny
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012 .................................. kod pracy ucznia ............................................. pieczątka nagłówkowa szkoły KONKURS POLONISTYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ETAP SZKOLNY Motyw przewodni: Klucz do szczęścia Drogi Uczniu, witaj w I etapie konkursu. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania. Test liczy 10 stron i zawiera 16 zadań. Czas pracy: Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. 60 minut Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej. Polecenia czytaj uważnie i ze zrozumieniem. Twoje odpowiedzi zostaną ocenione, jeśli zajmą co najmniej Liczba punktów możliwych do uzyskania: połowę wyznaczonego miejsca. 51 pkt. Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem, bądź piórem. Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi. Odpowiedzi formułuj zgodnie z normą językową – sprawność językowo – stylistyczna lub ortograficzna może być sprawdzana w zadaniach krótkiej odpowiedzi. Nie używaj korektora. W przypadku testu wyboru (A, B, C, D) zaznacz prawidłową odpowiedź, stawiając znak X na literze poprzedzającej treść wybranej odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz znakiem X inną odpowiedź. Odpowiedzi do pozostałych zadań wpisuj w wyznaczone miejsca w teście. Oceniane będą tylko odpowiedzi, które zostały umieszczone w miejscu do tego przeznaczonym. Pracuj samodzielnie. Powodzenia! Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012 Tekst I Było na dworze króla Marka czterech baronów, najbardziej zdradzieckich spomiędzy ludzi, nienawidzących Tristana srogą nienawiścią za jego męstwo i za tkliwą miłość, którą król dlań żywił. I mogę wam nawet powtórzyć ich imiona: Andret, Gwenelon, Gondoin i Denoalen; z tych diuk Andret był jak i Tristan siostrzeńcem króla. Wiedząc, iż król zamyślał postarzeć się bezdzietnie, aby przekazać ziemię Tristanowi, wzburzyli się w swej zawiści i za pomocą kłamstw podjudzili przeciw Tristanowi szlachtę Kornwalii. […] Przekonali większość baronów; wielu bowiem ludzi nie wie, iż tego, co jest w mocy czarnoksiężników, serce ludzkie może też dokonać siłą miłości i odwagi. Zaczęli tedy baronowie napierać na króla, aby pojął za żonę córkę królewską, która by dała mu dziedziców; jeśli odmówi, zamkną się (mówili) w obronnych zamkach, aby z nim toczyć wojnę. Król opierał się […]. Ale w końcu sam Tristan, któremu wstyd było cierpieć podejrzenie, że kocha wuja przez łakomstwo, zagroził, iż król ma się poddać woli baronów, inaczej opuści jego dwór i pójdzie służyć bogatemu królowi gaweńskiemu. Wówczas Marek naznaczył porę swym baronom – za czterdzieści dni przyrzekł objawić, co mniema. W oznaczonym dniu sam w swojej komnacie oczekiwał ich przybycia i myślał smutnie: „Gdzież znaleźć córkę króla tak daleką i niedostępną, abym mógł udać, ale udać tylko, iż pragnę jej za żonę?” W tej chwili przez okno otwarte na morze dwie jaskółki, które budowały gniazdo, wleciały swarząc się, po czym nagle przestraszone uciekły. Ale z dziobków ich wymknął się długi włos kobiecy, cieńszy niż nitka jedwabiu i błyszczący jak promień słońca. Marek podjąwszy go, kazał zawołać baronów i Tristana i rzekł: – Aby wygodzić wam, panowie, gotów jestem pojąć żonę, byleście chcieli wyszukać mi tę, którą wybrałem. – Zaiste chcemy, zacny panie; któraż to jest, którą wybrałeś? – Wybrałem tę, do której należy ten włos złocisty, i wiedzcie, że nie chcę żadnej innej. – I z jakich stron, zacny panie, pochodzi ów włos złocisty? Kto ci go przyniósł? Z jakiego kraju? – Pochodzi, panowie, od Pięknej o złotym warkoczu; dwie jaskółki mi go przyniosły i one wiedzą, z jakiego kraju. Baronowie zrozumieli, że zadrwiono z nich i że ich wyprowadzono w pole. Spoglądali na Tristana spode łba; podejrzewali, iż to on doradził tę sztukę. Ale Tristan przyjrzawszy się złotemu włosowi, przypomniał sobie Izold Jasnowłosą. Uśmiechnął się i tak przemówił: – Królu Marku, źle sobie poczynasz; czy nie widzisz, że posądzenia tych panów mnie hańbią? Ale na próżno umyśliłeś sobie to pośmiewisko; pójdę szukać Pięknej o złotym warkoczu. Wiedz, że szukanie to niebezpieczne i że trudniej mi będzie wrócić z jej kraju niż z wyspy, na której zabiłem Morhołta, ale na nowo chcę dla ciebie, miły wuju, ciało swoje i życie rzucić na los. Iżby twoi baronowie wiedzieli, że kocham cię szczerą i prawą miłością, daję wiarę swoją w zakład – albo zginę w tym przedsięwzięciu, albo przywiodę do tego zamku tyntagielskiego Królową o złotym warkoczu. J. Bedier, Dzieje Tristana i Izoldy, tłum. T. Boy- Żeleński, s. 16. Strona 2 z 10 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012 Zad. 1. (0-3) Na podstawie tekstu I sformułuj trzy zasady obowiązującego w średniowieczu kodeksu rycerskiego. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Zad. 2. (0-1) Wypisz z tekstu zdanie, które można przypisać bezpośrednio narratorowi. ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Zad. 3. (0-3) Nazwij trzy różne funkcje narratora wynikające z jego usytuowania wobec świata przedstawionego. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Zad. 4. (0-3) Wymień trzy środki językowe, które nadają podniosły, patetyczny charakter wypowiedzi narratora. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Zad. 5. (0-2) Wymień trzy przykłady: zdarzeń, postaci i przedmiotów, wskazujących na obecność konwencji baśniowo-legendowej zastosowanej w „Dziejach Tristana i Izoldy”. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Strona 3 z 10 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012 Zad. 6. (0-2) Podaj podobieństwo i różnicę między średniowiecznym romansem dworskim a chansons de geste. 1. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 2. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Zad.7. (0-5) Zaproponuj atrakcyjny dla gimnazjalistów program jednodniowego spotkania ze znanym mediewistą1 na temat epoki średniowiecza oraz jej zabytków. Uwzględnij co najmniej sześć punktów. .………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Tekst II Bardzo by ich zdziwiło, że od dłuższego już czasu bawił się nimi przypadek. Jeszcze nie całkiem gotów zamienić się dla nich w los, zbliżał ich i oddalał, zabiegał im drogę i tłumiąc chichot odskakiwał w bok. W. Szymborska, Miłość od pierwszego wejrzenia 1 mediewista - historyk, badacz okresu średniowiecza. Strona 4 z 10 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012 Zad. 8. (0-3) Odwołując się do Dziejów Tristana i Izoldy, podaj trzy konkretne przykłady sytuacji, w których przypadek wpływał na losy bohaterów, zbliżał ich i oddalał. …………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………..... ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. Tekst III *** tutaj leży Izold jasnowłosa biała Izold o złotym warkoczu bardzo jasno jest w szpitalu nocą świecą ogniki oczu trzepotliwy oddech o ściany tłucze się jak uwięziony ptak na spotkanie wybiega mu wiatr w korytarze wąskie zabłąkany i wiem że się nieodwołalnie stanie nim obudzi okna nowy dzień na szpitalnym łóżku złota cień i szept wiatru poza oknem – Tristanie H. Poświatowska Zad. 9. (0-3) Wymień trzy różne sposoby nawiązania do „Dziejów Tristana i Izoldy” obecne w utworze H. Poświatowskiej oraz zinterpretuj je w kontekście treści wiersza. ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Strona 5 z 10 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012 Zad. 10. (0-1) W sformułowaniu na spotkanie wybiega mu wiatr zauważasz przykład A. personifikacji. B. animizacji. C. porównania. D. onomatopei. Zad. 11. (0-1) Wypisz z tekstu wers, w którym bezpośrednio ujawnia się podmiot liryczny. ……………………………………………………………………………………………… Zad. 12. (0-1) Obserwacja podmiotu lirycznego oraz sytuacji lirycznej pozwala stwierdzić, że wiersz H. Poświatowskiej jest przykładem A. liryki inwokacyjnej. B. liryki pośredniej. C. liryki bezpośredniej. D. liryki apelu. Zad. 13. (0-1) W zdaniu z tekstu I : Baronowie zrozumieli, że zadrwiono z nich i że ich wyprowadzono w pole, podkreślone wyrazy to A. czasowniki w stronie biernej. B. nieosobowe formy czasownika. C. formy trybu rozkazującego czasownika. D. czasowniki niedokonane. Zad. 14. (0-3) Nazwij rodzaj imiesłowów użytych w podanych niżej zdaniach. W tej chwili przez okno otwarte na morze dwie jaskółki, które budowały gniazdo, wleciały swarząc się, po czym nagle przestraszone uciekły. Ale Tristan przyjrzawszy się złotemu włosowi, przypomniał sobie Izold Jasnowłosą. swarząc się - …………………………………………………………..…………………… przestraszone - ……………………………………………………………………………… przyjrzawszy się - …………………………………………………………………………… Strona 6 z 10 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012 Zad. 15. (0-5) W roli komentatora relacjonującego przebieg sportowej rywalizacji, zredaguj wypowiedź, w której wykorzystasz pięć podanych w ramce frazeologizmów. zachować się po rycersku, stawać w szranki, kruszyć kopie, wracać z tarczą lub na tarczy, śpiący rycerz, błędny rycerz, czyn rycerski, walka z wiatrakami, rycerski honor, obejść się z kimś po rycersku, podnieść rękawicę ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Tekst IV J. W. Waterhouse2, Tristan i Izolda z czarodziejskim napojem 2 J. W. Waterhouse (1849 - 1917) - brytyjski malarz, przedstawiciel neoklasycyzmu i prerafaelita; znany szczególnie z portretów kobiecych, postaci mitycznych i literackich. Strona 7 z 10 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012 Zad.16. (0-14) Opisz obraz (tekst IV) oraz omów wykorzystane w nim nawiązania do opowieści o Tristanie i Izoldzie, a na przykładzie znanych Ci tekstów wyprowadź własne wnioski na temat przyczyn żywotności tej średniowiecznej historii w kulturze. Twoja praca nie może być krótsza niż strona A4. ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Strona 8 z 10 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012 ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Strona 9 z 10 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2011/2012 BRUDNOPIS Strona 10 z 10