Handel zagraniczny na świecie

Handel zagraniczny na świecie- zadania
Zad.1
Na podstawie danych zawartych w tabeli dokonaj klasyfikacji państw na kraje o dodatnim i
ujemnym bilansie handlu zagranicznego.
dodatni bilans …………………………………………………………………………………
ujemny bilans …………………………………………………………………………………
Zad.2
Na podstawie tabeli wykonaj wykres porównawczy dynamiki eksportu Japonii, Polski i Chin
Zad.3
Wyjaśnij, czym spowodowane jest zróżnicowanie dynamiki eksportu w państwach, które
przedstawiłeś na wykresie w poprzednim zadaniu.
Zad.4
Podaj przynajmniej dwie przyczyny, które powodują zróżnicowanie udziału państw w
światowej wymianie towarowej.
1
Zad.5
Wykresy przedstawiają strukturę towarową handlu zagranicznego Japonii, Nigerii i Panamy.
Do wykresów dobierz państwa.
Zad.6
Porównując strukturę towarową handlu zagranicznego państw z zadania 5, podaj czynniki
wpływające na jej zróżnicowanie
2
Handel zagraniczny Polski - zadania
Zad.1
Wykresy przedstawiają kierunki handlu zagranicznego Polski w latach: 1938, 1970, 1998. Do
wykresów dobierz daty.
Zad.2
Podaj wydarzenia, które miały największy wpływ na zmianę kierunków handlu zagranicznego
Polski w XX w.
Zad.3
Na podstawie danych statystycznych wykonaj wykres strukturalny przedstawiający eksport
Polski i Niemiec w 1998 r.
Kraj
Niemcy
Polska
Towary rolnospożywcze
Surowce bez
paliw
Paliwa
Produkty
przetw.
przemysł.
Maszyny,
urządzenia,
sprzęt transp.
4,3
10,4
1,8
3,0
1,0
5,5
41,9
52,7
51,0
28,4
3
Zad.4
Na podstawie wykresu wykonanego w zadaniu 3 oceń, które państwo posiada korzystniejszą
strukturę eksportu. Swoją odpowiedź uzasadnij.
Zad.5
Zaproponuj kierunki restrukturyzacji gospodarki Polski, aby struktura eksportu Polski
upodobniła się do struktury eksportu Niemiec. Podaj przynajmniej dwie bariery, które
ograniczają Twoje propozycje
Zad.6
Uzupełnij schemat, wpisując do odpowiednich towarów pary państw:
- Ukraina, Rosja
- Niemcy, Czechy
- Kenia, Sri Lanka
- Uzbekistan, Sri Lanka
- Niemcy, Francja
- Ekwador, Hiszpania
4
- Norwegia, Wielka Brytania
- Wietnam, Uganda
- Niemcy, Rosja
- Rosja, Norwegia
GEOGRAFIA CHORÓB
1.Rozpoznaj choroby zakaźne po opisie .
a) To ostra i zaraźliwa choroba zakaźna przewodu pokarmowego, której przyczyną jest
spożycie pokarmu lub wody skażonej bakterią - przecinkowcem. Do zakażenia dochodzi na
drodze pokarmowej, głównie przez skażoną ludzkimi odchodami wodę. Rzadko przez
żywność (tj. owoce morza). Wodę zanieczyszczać bakteriami zdolni są jedynie ludzie chorzy
lub nosiciele. W okresie zakażenia dominuje biegunka i wymioty. ……………………………
5
b) Choroba ta jest odpowiedzialna za milion zgonów rocznie na całym świecie, przenoszona
jest przez samice komara widliszka i wywoływana przez pierwotniaki rodzaju Plasmodium.
Okres wylęgania choroby od kilku dni do kilku miesięcy. Choroba rozpoczyna się dreszczami
i wysoką gorączką (stąd dawna nazwa febra od łac. febris - gorączka), czemu towarzyszą bóle
głowy, nudności, wymioty, niekiedy biegunka, w końcowym okresie napadu pojawiają się
obfite poty i następuje gwałtowne obniżenie temperatury. Występuje w tropikalnej Afryce i
Ameryce. ……………………………………..
c) Choroba zakaźna skóry i nerwów, wywołana przez prątek Mycobacterium leprae. Nie
leczona może prowadzić do utraty palców rąk, stóp, zniekształceń twarzy i ślepoty. Postać
lepromatyczna choroby charakteryzuje się dużym zniszczeniem tkanek. Postać
tuberkuloidowa ma łagodniejszy i nie zaraźliwy charakter. Choroba występuje obecnie
głównie w krajach o gorącym klimacie, z zagrożeniem możemy się spotkać podczas
egzotycznych wypraw do Afryki czy Azji. ………………………………………
d) Ciężka choroba zakaźna obszarów tropikalnych, wywoływana przez wirus. Objawy
Wysoka gorączka, zmiany skórne, krwawienia wewnętrzne, zapalenie płuc i mózgu,
niewydolność nerek. Bardzo wysoka śmiertelność………………………
e) Zespół chorobowy spowodowany uszkodzeniem układu immunologicznego i zwiększoną
podatnością na infekcje, pozbawia organizm zdolności niszczenia bakterii i wirusów. Objawy
choroby różnią się w zależności od miejsca występowania jak i grupy ryzyka. W Europie i
Ameryce Północnej u chorych rozwijają się takie choroby jak: nowotwór złośliwy skóry
mięsak Kaposiego, pneumocystyzowe zapalenie płuc, gruźlica. W Afryce dominuje
przewlekła gorączka, kaszel i biegunka wyniszczająca organizm.
…………………………………………………
2. Rozpoznaj choroby zakaźne pochodzenia odzwierzęcego.
a) Zdaniem epidemiologów przyczyną zakażeń są odzwierzęce koronawirusy - pochodzące
od dużego chińskiego kota – tzw. cywety. Cywety stanowią chiński specjał kulinarny
popularny w okolicach Kantonu. Osiągają długość ciała do 80 cm, prowadzą nocny tryb
życia, żywiąc się drobnymi zwierzętami. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową , poprzez
kontakt z osobą chorą - kichającą i kaszlącą. Wirus ma bowiem zdolność szybowania w
powietrzu na odległość ok. 1 metra. (Wirusy grypy i przeziębienia szybują na odległość kilku
lub nawet kilkunastu metrów!). Choroba wysoce zakaźna. Ognisko choroby wykryte zostało
w Azji – gdzie jest najwięcej zachorowań i zgonów. Objawy: podobne do ostrego zapalenia
płuc: wysoka gorączka, wycieńczenie organizmu, problemy w oddychaniu.
……………………..............................
b) Ludzki wariant choroby zwyrodnieniowej mózgu jest pierwszym w historii medycyny
zakażeniem, które przenosi się bez zarazków jakimi są wirusy, bakterie, grzyby, czy pasożyty
odzwierzęce. Mózg zakażają najprawdopodobniej zdegenerowane mikrocząsteczki białka
zwierzęcego zwane prionami. Pochodzą głównie z białka mięsa wołowego.
1. Nazwa ludzkiego wariantu choroby …………………………………….
2. Nazwa zwierzęcego wariantu choroby …………………………………..
c) Choroba jest wywoływana przez „wędrowny” wirus zwany H5N1, którego pierwotny
rezerwuarem może być dzikie ptactwo – dzikie kaczki, sokoły wędrowne, przepiórki i
bażanty, itp. Od wielu lat, na zlecenie m.in. WHO, prowadzi się badania wirusa
6
występującego w organizmach zwierząt, a szczególnie gruntownie u zwierząt przebywających
w bliskim sąsiedztwie ludzi. Wyizolowano go z dzikiego ptactwa wodnego, m.in.
pochodzącego w terenu Rosji, Australii, Europy Zachodniej, południowych Chin.
Stwierdzono wysoką zjadliwość, czyli zdolność do uśmiercania zarażonych organizmów.
……………………………………………….
3. Jaka 1 wspólna metoda zapobiegania może pomóc w zwalczaniu wszystkich
wymienionych chorób?
…………………………………………………………………………………………………
…..
4. Po rozpoznaniu chorób z zadań 1 i 2 zaproponuj po 2 sposoby profilaktyki dla każdej
z nich.
1a)
………………………………………………………………………………………………..
1b)
………………………………………………………………………………………………..
1c)
………………………………………………………………………………………………..
1d)
………………………………………………………………………………………………...
1e)
………………………………………………………………………………………………..
2a)
…………………………………………………………………………….………………….
2b)
……………………………………………………………………………………………….
2c)
……………………………………………………………………………….……………….
5. Gąbczaste zapalenie mózgu znane jako „choroba szalonych krów" (BSE) przyniosło
największe straty w gospodarce:
a) Szwajcarii; b) Wielkiej Brytanii; c) Stanów Zjednoczonych; d) Francji.
6. Uzupełnij zdania:
Jako miarę wyżywienia ludności przyjmuje się na ogół dobową wartość energetyczną diety.
Dzienna norma wyżywienia człowieka powinna zawierać ………kJ (…………..kcal) Jeżeli w
dziennym pożywieniu jest mniej niż ………………………….. białka zwierzęcego, mamy do
czynienia z…………………….. Natomiast gdy dzienne spożycie zawiera mniej niż
550 kJ (2 300 kcal) i mniej niż 50 g białka zwierzęcego, to mamy do czynienia z……………
Społeczeństwa krajów wysoko rozwiniętych spożywają znacznie…………………..mięsa, niż
7
to zalecają normy żywnościowe opracowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych do
spraw Wyżywienia i Rolnictwa (………………).
7.Wymień czynniki mające wpływ na wielkość wskaźnika zgonów niemowląt na 1 000
urodzeń żywych?
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………
8. Do wymienionych poniżej krajów dobierz odpowiednie wartości wskaźnika umieralności niemowląt na 1 000 żywych urodzeń.
1. Indie,
a) 73
2. Japonia,
b) 110
3. Niemcy,
c) 8
4. Niger,
d) 3
5. Polska,
e) 15
6. Rosja.
f) 4
9. Dotychczas najwięcej przypadków zakażenia wirusem HIV zanotowano w:
a) Stanach Zjednoczonych, RPA, Kanadzie;
b) Tanzanii, Kenii, Zimbabwe;
c) Brazylii, Rosji, Ukrainie;
d) Indiach, RPA, Rosji.
10.Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w najbliższych latach wirus
HIV będzie się najszybciej rozprzestrzeniał w:
a) Europie; b) Ameryce Południowej; c) Australii; d) Azji.
11. Największy odsetek ludności zarażonej wirusem HIV jest w ………………………,
a w szczególności w krajach ………………………………………………………..
12. Na stan zdrowia ludności w poszczególnych regionach świata ma wpływ poziom
opieki zdrowotnej.
Wybrane kraje
Austria
Chiny
Czechy
Indie
Niemcy
Polska
Stany Zjednoczone
Ludność w przeliczeniu
na 1 lekarza
240
621
265
1916
286
442
357
Ilość łóżek szpitalnych
na 10 tys. mieszk.
92
23
67
7
72
58
38
Na podstawie powyższej tabeli:
a) Sformułuj wniosek dotyczący dostępu ludności do służby zdrowia i poziomu rozwoju
gospodarczego.
b) Wyjaśnij zależność między liczbą łóżek szpitalnych a strukturą demograficzną ludności w
krajach wysoko rozwiniętych.
c) Wyjaśnij przyczynę stosunkowo małej liczby łóżek szpitalnych w Stanach Zjednoczonych.
8
13. W Polsce w latach 1985-2003 zarażonych wirusem HIV było:
a) 1,5 tysiąca osób; b) 9 tysięcy osób; c) 36 tysięcy osób; d) 100 tysięcy
osób.
14. Wówczas kiedy brakuje skutecznej szczepionki czy leku zapobiegającego zakażeniu
wirusem HIV, stosuje się szeroką akcję profilaktyczną i upowszechnienie oświaty
zdrowotnej. Wymień, jakie działania proponuje się w celu zapobiegania rozszerzaniu
się zachorowań na AIDS: a) w zakresie kontaktów seksualnych;
……………………………………………………
b) w przypadku zakażenia przez
krew;……………………………………………………………... c) zakażenia u
narkomanów………………………………………………………………………..
15. Do wymienionych poniżej państw dodaj odpowiednie wartości nakładów finansowych służby
zdrowia na 1 mieszkańca w czasie roku, wyrażone w dolarach amerykańskich (1998 r.):
1 Polska,
a)
4 590
2. Francja,
b)
2 500
3. Kenia,
c)
185
4. Sudan,
d)
12
5. StanyZjednoczone. e)
4
.
16.Tabela prezentuje średnią długość życia w wybranych krajach. Korzystając z tabeli:
Kraje
Indie
Średnia
Średnia
długość życia długość życia
kobiet
mężczyzn
57,7
58,1
Japonia
77,2
83,8
Niemcy
74
80,3
Polska
Rosja
68,9
61,1
77,3
72,9
Szwecja
76,7
81,8
a) Sformułuj prawidłowość dotyczącą długości
życia i poziomu gospodarczego
kraju.
b) Porównaj długość życia Polaków z długością
życia ludności w innych krajach.
c) Porównaj długość życia kobiet i mężczyzn w
Polsce.
d) Wyjaśnij, dlaczego w krajach wysoko
rozwiniętych oraz w Polsce średnia długość życia
mężczyzn
jest krótsza o kilka lat od długości życia kobiet.
e) Podaj trzy propozycje działań zmierzających do
przedłużenia życia ludności w Polsce.
17. Najwyższy wskaźnik zachorowań na malarię występuje w krajach:
a) Zimbabwe, Kamerun, RPA;
b) Malawi, Tanzania, Kenia;
c) Sri Lanka, Botswana, Turcja:
d) Brazylia, Angola, Republika Środkowoafrykańska.
18.Podaj powody, dla których malaria uważana jest za najpoważniejszą na świecie chorobę
pasożytniczą.
………………………………………………………….
………………………………………………………….
19.Jedną z bardziej rozpowszechnionych chorób, często wymienianych w poradnikach
i przewodnikach turystycznych, w strefie tropikalnej jest choroba, zwana popularnie „biczem tropików". Nazwa ta dotyczy:
a) cholery; b) amebozy; c) trądu; d) AIDS.
9
20.Wyjaśnij przyczyny dużego zagrożenia chorobami zakaźnymi wśród mieszkańców
krajów tropikalnych.
21.Polska należy do krajów o średniej liczbie zachorowań na choroby nowotworowe. Szacuje się,
że co roku zapada na nie około 200 osób na każde 100 tysięcy mieszkańców (w krajach wysoko
rozwiniętych około 300 i więcej osób na każde 100 tysięcy, w krajach słabo rozwiniętych odpowiednio
100 osób).
a) Podaj przyczyny tak znacznego zróżnicowania w liczbie zachorowań na nowotwory w tych krajach.
b) Wyjaśnij, dlaczego wskaźnik zachorowań na nowotwory w miastach w Polsce jest znacznie wyższy
(jest zbliżony do wielkości zachorowań w krajach wysoko rozwiniętych) niż na wsi.
22.Udział poszczególnych czynników ryzyka zachorowań na chorobę nowotworową jest
zróżnicowany i ciągle jeszcze badany. Według najnowszych badań lekarzy onkologów palenie tytoniu
stanowi aż 30% czynnika ryzyka w zachorowaniu na raka, nieodpowiednie żywienie - około 35%,
a nadużywanie alkoholu około 5%.
a) Podaj najczęstsze przykłady organów wewnętrznych, które są zagrożone rakiem wywołanym paleniem tytoniu.
b) Wyjaśnij, na czym polega znaczenie czynnika ryzyka, jakim jest niewłaściwe żywienie w chorobie
nowotworowej. Podaj przykład optymalnej diety, aby ten czynnik ryzyka zminimalizować.
10