raport z ewaluacji całościowej - Szkoła Podstawowa nr 14 w

Transkrypt

Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI CAŁOŚCIOWEJ
Szkoła Podstawowa nr 14
Bydgoszcz
Kujawsko - Pomorski Kurator Oświaty
Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy
Przebieg ewaluacji:
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez
wizytatorów do spraw ewaluacji.
Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji:
o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły
lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych
w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach
na różnego rodzaju testach, egzaminach),
o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach
i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie
funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych
efektów),
o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy
z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem
i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się),
o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania
decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce).
Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań
zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie
nadzoru pedagogicznego.
Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa nr 14
2 / 73
Opis metodologii:
Badanie zostało zrealizowane w dniach 30-01-2013 - 25-02-2013 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład
którego weszli Ewa Jaśkowska, Grzegorz Kubacki.
W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole
nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego.
Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe
(wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru
próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej.
Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą.
Kategoria badanych/źródła
danych
Dyrektor szkoły
Nauczyciele
Pracownicy
niepedagogiczni
Uczniowie
Metoda/technika
Sposób doboru próby
Indywidualny wywiad
pogłębiony
Ankieta elektroniczna (CAWI)
"Szkoła, w której pracuję"
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
nd
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
"Moja szkoła"
"Mój dzień"
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Rodzice
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Ankieta audytoryjna (PAPI)
Partnerzy szkoły,
przedstawiciele samorządu
lokalnego
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Obserwacja zajęć
Obserwacja szkoły
Analiza danych zastanych
Wielkość próby/liczba
obserwowanych jednostek
nd
nd
Badanie na próbie pełnej
nd
35
Nauczyciele zróżnicowani pod
względem stażu, nauczanego
przedmiotu i pracy w
zespołach zadaniowych oraz
pedagog szkolny
Pracownicy inni niż
nauczyciele
uczniów klas rok niższych od
najstarszych
uczniów najstarszych klas
Przedstawiciele trzech
ostatnich roczników, dobrani
losowo
Przedstawiciele rady rodziców
i rad klasowych,
reprezentujący różne roczniki
oraz wszyscy chętni
rodziców uczniów klas rok
niższych od najstarszych
Przedstawiciele samorządu
lokalnego i instytucji
wskazanych przez dyrektora
jako partnerzy
Klasy trzecie i czwarte (szkoły
podstawowe)
Na zewnątrz, przed i po
lekcjach, podczas przerw,
podczas zajęć pozalekcyjnych
11
7
62
64
12
12
121
15
14
nd
3 / 73
Informacja o placówce
Nazwa placówki
Szkoła Podstawowa nr 14
Patron
Generał Władysław Sikorski
Typ placówki
Szkoła podstawowa
Miejscowość
Bydgoszcz
Ulica
Żmudzka
Numer
12
Kod pocztowy
85-028
Urząd pocztowy
Bydgoszcz
Telefon
523424349
Fax
Www
www.sp14-republika.pl
Regon
00088389600000
Publiczność
publiczna
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
489
Oddziały
22
Nauczyciele pełnozatrudnieni
41
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
5
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
2
Średnia liczba uczących się w oddziale
22.23
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
11.93
Województwo
KUJAWSKO-POMORSKIE
Powiat
Bydgoszcz
Gmina
Bydgoszcz
Typ gminy
gmina miejska
Liczba mieszkańców
Wysokość wydatków na oświatę
Stopa bezrobocia
4 / 73
Wprowadzenie: obraz placówki
Raport, do którego przeczytania Państwa zachęcamy, omawia wyniki ewaluacji całościowej,
przeprowadzonej w Szkole Podstawowej nr 14 w Bydgoszczy na przełomie stycznia i lutego 2013 r. Poniżej
znajdą Państwo najważniejsze, płynące z badań, informacje o placówce. Wszystkie zawarte w niniejszym
tekście tezy i dane znajdują potwierdzenie w wynikach przeprowadzonych badań.
Szkoła Podstawowa nr 14 została powołana do życia we wrześniu 1981 r. Jest szkołą rejonową, o dużym dorobku,
cieszącą się uznaniem środowiska. Aktualnie uczęszcza do niej 469 dzieci, w tym 159 dzieci spoza rejonu.
Koncepcja pracy szkoły, która znana jest rodzicom i uczniom, nastawiona jest na unowocześnianie procesu
dydaktycznego i wychowawczego, aktywność uczniów i współpracę z licznymi podmiotami.
Nauczyciele dobrze znają swoich wychowanków. Planując z uczniami i rodzicami ich rozwój, uwzględniają
możliwości, stawiają przed dziećmi wyzwania. Od lat organizują kilka konkursów dla szkół podstawowych, takich
jak Miejski Konkurs Ortograficzny „Ort-Bój”, „Muzykolandia“ (Wojewódzki Przegląd Dziecięcych Zespołów
Muzycznych), ,,Potyczki matematyczne” (Miejski Konkurs Matematyczny), Miejski Konkurs Recytatorski
„Brzechwolandia", Miejski Konkurs „W świecie mitów”, Przedmiotowy Konkurs Biologiczny. Razem z uczniami
realizują projekty i programy edukacyjne, ekologiczne, dbałości o zdrowie i bezpieczeństwo, np. „Odyseję Umysłu”,
eTweening, „Badam, doświadczam, poznaję”, „Niebieski Tydzień”, „Trzymaj Formę”.
Od września 2012 r. szkoła wdrożyła ocenianie kształtujące w klasach pierwszych i czwartych oraz podstawowe
zasady oceniania kształtującego w pozostałych klasach, a także jako jedna z 8 bydgoskich szkół uczestniczy
w pilotażowej realizacji projektu innowacyjnego pt. „Dzieci myślą” (pod patronatem Instytutu Badań Edukacyjnych).
Według zgodnej opinii respondentów, szkoła kształci potrzebne na rynku pracy umiejętności: kreatywnego
i twórczego rozwiązywania problemów, umiejętności negocjowania i prowadzenia dyskusji, pracy w zespole,
prezentacji siebie i swoich pomysłów, posługiwania się technologią informacyjno-komunikacyjną i językami obcymi.
Wyniki sprawdzianu są wysokie i bardzo wysokie, wyższe od średniej w województwie i kraju, mimo
powiększającej się liczby dzieci posiadających opinie o specyficznych trudnościach w nauce, i są zbieżne
z wynikami nauczania. W roku szkolnym 2011/2012 uczniowie odnieśli sukcesy w 130 konkursach i zawodach.
Sześciu uczniów zostało laureatami i finalistami konkursów przedmiotowych Kuratora Oświaty. Wielkim sukcesem
szkoły było zwycięstwo jednej ze szkolnych drużyn w polskiej edycji „Odysei Umysłu” i jej 20 miejsce w finale
w Stanach Zjednoczonych.
W sposób systematyczny, podejmując inicjatywy dzieci, szkoła organizuje akcje społeczne, uwrażliwiając uczniów
na potrzeby innych, kształcąc postawy prozdrowotne i proekologiczne. Od wielu lat nauczyciele współpracują
z wieloma instytucjami w środowisku i bardzo angażują się osobiście.
Szkoła realizuje spójny program wychowawczy, nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni są bardzo
konsekwentni, a uczniowie znają obowiązujące regulaminy i zasady właściwego zachowywania się. W rezultacie
szkoła jest bezpieczna.
Większość kadry stale podnosi kwalifikacje zawodowe i doskonali swoje umiejętności. Prawie wszyscy posiadają
kwalifikacje do nauczania co najmniej dwóch przedmiotów, niektórzy trzech.
Budynek szkoły jest zadbany i systematycznie konserwowany oraz remontowany. Dzięki realizowanym przez
szkołę projektom, sponsorom, rodzicom i miastu wyposażenie staje się coraz nowocześniejsze, a dzieci korzystają
z 15 tablic interaktywnych na co dzień.
Raport przynosi dużo informacji o szkole, która ma opinię dobrze uczącej i bezpiecznej, wspomagającej
rozwój każdego dziecka, szkoły, którą cieszą codzienne postępy uczniów i ich sukcesy.
5 / 73
Wyniki ewaluacji:
Obszar: Efekty
Wymaganie: Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu
maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
Komentarz:
W szkole dokonuje się analizy wyników egzaminów zewnętrznych ilościowo i jakościowo, i formułuje
wnioski do dalszej pracy. Analizy dokonuje powołany przez dyrektora zespół pod kierownictwem
wicedyrektora. Analiza jakościowa polega na wskazywaniu mocnych i słabych stron każdego ucznia,
opanowania przez uczniów kształconych umiejętności. Wyniki osiągane przez uczniów na sprawdzianie
porównywane są z innymi osiągnięciami uczniów, także ze szkolnymi stopniami z języka polskiego
i matematyki, osiągnięciami na testach próbnych, z ocenami końcoworocznymi. Średnie wyniki uczniów
z dysleksją porównuje się z wynikami miasta i województwa. Zdaniem partnerów, szkoła stawia wysokie
wymagania uczniom i tworzy warunki dla ich rozwoju, a wyniki sprawdzianu są wysokie i bardzo wysokie,
wyższe od średniej w województwie i kraju.
W szkole przeprowadzana jest analiza wyników egzaminów zewnętrznych, stwierdził dyrektor szkoły oraz
nauczyciele podczas wywiadów. W ich opinii, analiza wyników egzaminu dokonywana jest na poziomie wyników
pojedynczych uczniów, zespołów klasowych oraz wyników całej szkoły. Analiza dokonywana jest, jak stwierdził
dyrektor w wywiadzie, przez wychowawców, nauczycieli uczących poszczególnych przedmiotów, w zespołach
przedmiotowych i przez całą radę pedagogiczną. Wszyscy nauczyciele, jak wynika z ankiety, otrzymali pełną
informację z analizy wyników egzaminów zewnętrznych z poprzedniego roku szkolnego. Nauczyciele podali
(wywiad), że prowadzona jest ilościowa i jakościowa analiza każdego sprawdzianu. Dokonuje jej powołany przez
dyrektora zespół pod kierownictwem wicedyrektora. W jego skład wchodzi grupa nauczycieli dokonująca analizy
części humanistycznej, grupa dokonująca analizy części matematyczno-przyrodniczej. Ilościowo analizuje się
liczbę punktów uzyskanych przez poszczególnych uczniów z zadań zamkniętych i otwartych, średnią klasy, szkoły,
liczbę zadań poprawnie wykonanych w danym standardzie, najniższy i najwyższy wynik uzyskany przez ucznia,
liczbę uczniów, którzy uzyskali najwyższy i najniższy wynik, wynik średni, surowe wyniki poszczególnych klas
(porównuje się wyniki klas), wyniki uczniów z opiniami poradni psychologiczno-pedagogicznej, szczególnie
dyslektyków. Określa się, w którym staninie szkoła się mieści i odnosi aktualny wynik do wyników uzyskanych
w poszczególnych latach oraz porównuje z wynikami szkół miasta i województwa. Analiza jakościowa polega
na wskazywaniu mocnych i słabych stron każdego ucznia w ramach 5 standardów. Zespół humanistyczny
i matematyczny analizuje poszczególne zadania pod kątem opanowanych przez uczniów kształconych
umiejętności. Wyniki osiągane przez uczniów na sprawdzianie porównywane są z innymi osiągnięciami uczniów,
także ze szkolnymi stopniami z języka polskiego i matematyki. Na radzie pedagogicznej ma miejsce prezentacja
ilościowa i jakościowa, a sformułowane na podstawie wnioski stają się wytycznymi do pracy w następnym roku
szkolnym.
Analiza jest prowadzona w celu poprawy jakości pracy szkoły. Zdaniem nauczycieli i dyrektora (wywiady),
analiza służy podniesieniu jakości pracy szkoły (w tym podnoszeniu jakości pracy własnej nauczycieli). Dyrektor
i nauczyciele podkreślają, że analizy mają na celu pozyskanie informacji zwrotnej dla nauczycieli, która dotyczy
słuszności przyjętych priorytetów pracy, możliwości korygowania planów, doskonalenia warsztatu pracy,
poszukiwania skuteczniejszych strategii nauczania i uczenia się. Szkoła otrzymuje informacje o tym, nad jakimi
umiejętnościami musi pracować w przyszłym roku i co uwzględnić w planie pracy. Dyrektor podkreśla ponadto,
że analizy umożliwiają:
1. ocenę poziomu wiedzy i umiejętności uczniów w zakresie kompetencji kluczowych i standardów wymagań;
2. określenie mocnych i słabych stron uczniów, klasy i szkoły;
3. określenie przyczyn niepowodzeń;
4. określenie źródeł sukcesów; kontynuowanie metod pracy w obszarach, których wyniki potwierdzają
6 / 73
skuteczność stosowanych rozwiązań;
5. modyfikację metod nauczania, programów i doboru podręczników;
6. lepsze przygotowanie uczniów do kolejnego etapu edukacyjnego.
Nauczyciele w wywiadzie dodają także, że analiza wyników egzaminów zewnętrznych służy:
1. zwiększeniu liczby godzin z przedmiotu;
2. ściślejszej korelacji przedmiotowej;
3. organizacji współpracy nauczycieli różnych etapów edukacyjnych (nauczyciele uczący w klasach IV-VI
współpracują z uczącymi w klasach I-III);
4. planowaniu wzrostu efektywności pracy nauczyciela;
5. planowaniu warsztatów szkoleniowych dla nauczycieli w ramach zespołów samokształceniowych;
6. wskazaniu kierunków doskonalenia nauczycieli;
7. wprowadzeniu zajęć pozalekcyjne w celu przygotowania do sprawdzianu, (określa się ich rodzaj i liczbę);
8. planowaniu zajęć wyrównawczych dla uczniów mających trudności w nauce i dostosowaniu metod pracy;
9. planowaniu konsultacji dla uczniów zdolnych.
Wnioski z analizy są wdrażane. Dyrektor (wywiad) i nauczyciele (ankieta) podali, że podjęte zostały następujące
działania mające na celu wdrożenie wniosków z analiz sprawdzianu:
1. Modyfikowane są plany pracy nauczycieli (realizacja wniosku: uwzględniać w planach pracy wnioski
z analiz).
2. Z godzin dyrektorskich zostały przeznaczone realizowana jest dodatkowa godzina języka polskiego
i matematyki (realizacja wniosku o zwiększenie obowiązkowych zajęć z matematyki, języka angielskiego).
3. Zorganizowane zostały dodatkowe zajęcia z matematyki, języka polskiego i innych przedmiotów zarówno dla
uczniów z trudnościami jak i uczniów zdolnych (realizacja wniosku: udzielić uczniom zarówno z trudnościami,
jaki zdolnym wsparcia w postaci zajęć dodatkowych).
4. Opracowane zostały plany działań wspomagających i KIP-ów (realizacja wniosku – dokonać dogłębnej
analizy opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej pod kątem pracy z uczniami, objąć opieką uczniów
mających szczególne trudności z nauką, szczegółowe zaplanowanie pracy).
Nauczyciele dodali w ankietach, że indywidualizują pracę z uczniami, dostosowują metody i formy pracy do potrzeb
i możliwości ucznia, doskonalą umiejętności kluczowe niezbędne w dalszej edukacji, wykorzystują pomoce
naukowe, przygotowują uczniów do różnorodnych konkursów, korzystają z testów i kart pracy sprawdzających
wiedzę uczniów.
Dyrektor w wywiadzie dodatkowo wskazał na następujące działania:
1. Szkoła przystąpiła do projekty unijnego: Podnoszenie osiągnięć edukacyjnych uczniów szkół podstawowych
województwa kujawsko-pomorskiego” realizowanego w latach 2009/2010 i 2010/2011 ( wniosek
o zwiększenie o liczby zajęć dodatkowych z matematyki, języka angielskiego, przyrody) – wzrost wyników
egzaminu zewnętrznego do 8 stanina.
2. Wprowadzone zostały działania zwiększające motywację uczniów do uczenia się – wprowadzenie oceniania
kształtującego od roku szkolnego 2012/13 (podjęcie nowych działań dydaktycznych usprawniających proces
kształcenia).
3. Doposażona została pracownia matematyczna (realizacja wniosku o podjęcie działań mających na celu
wzbogacenie pracowni matematycznej w nowoczesne środki dydaktyczne).
W szkole stosuje się jakościowe i ilościowe metody analizy, co wynika z informacji uzyskanych z ankiety dla
dyrektora oraz analizy dokumentacji. W szkole analiza ilościowa obejmuje (dane z ankiety dla dyrektora oraz
dokumentacji zespołów przedmiotowych, opracowań w formie prezentacji multimedialnych na radę pedagogiczną,
opracowań wyników na przestrzeni lat w dokumentacji dyrektora):
1. porównywanie wartości wskaźników statystycznych wyników zdających w szkole, mieście, powiecie,
województwie i kraju (najniższy i najwyższy wynik sprawdzianu uzyskany przez uczniów, wynik średni
w punktach, wynik średni w procentach), rozkład wyników zdających w szkole w procentach;
7 / 73
2. określenie liczby osób w obszarze osiągnięć niskich, średnich i wysokich (z podziałem na klasy);
3. określenie wartości wyników średnich oraz wskaźników łatwości uczniów zdających w szkole, mieście
Bydgoszczy, powiecie bydgoskim, województwie kujawsko-pomorskim i kraju w obszarach standardów
wymagań;
4. porównywanie wartości wskaźników statystycznych wyników zdających w poszczególnych klasach, rozkład
zdających w danych klasach, wartości wyników średnich i wskaźników łatwości opanowanych standardów,
liczbę osób w obszarach osiągnięć niskich, średnich i wysokich;
5. określanie poziomu osiąganego przez uczniów w trakcie roku szkolnego na podstawie wyników testów
próbnych oraz sprawdzianu zewnętrznego, porównanie indywidualnych wyników uczniów na sprawdzianie
z końcoworocznymi osiągnięciami edukacyjnymi, porównanie średnich wyników uczniów z dysleksją
w szkole z wynikami miasta i województwa.
Analiza wyników sprawdzianu ma charakter uporządkowany i przebiega następująco:
1. Wychowawcy klas otrzymują wyniki uczniów swojej klasy, które przekazują dzieciom i ich rodzicom.
2. Nauczyciele analizują indywidualnie wyniki uczniów oraz porównują wyniki w poszczególnych klasach.
3. Zespoły przedmiotowe dokonują analizy, dzięki której powstają wnioski zapisane w dokumentacji szkolnej
oraz propozycje działań naprawczych i doskonalących.
4. Wyniki i wnioski z analiz przedstawiane są na radzie pedagogicznej i rodzicom.
5. Wychowawcy informują rodziców o wnioskach, zachęcają i ukierunkowują pracę z uczniami
nad doskonaleniem umiejętności słabiej wypadających na sprawdzianie.
Jakościowo badane są informacje dotyczące poszczególnych umiejętności w zakresie pisania, czytania,
korzystania z informacji, wykorzystania wiedzy w praktyce i rozumowania w oparciu o łatwość poszczególnych
zadań, przyrost wiedzy uczniów w poszczególnych klasach. Na podstawie wyników sprawdzianów próbnych,
oceniania wewnątrzszkolnego i wyników sprawdzianu zewnętrznego wyłania się umiejętności opanowane
i nieopanowane. Analiza jakościowa wyników sprawdzianu przebiega następująco:
1. Zespół powoływany i pracujący pod kierunkiem wicedyrektora dokonuje analizy jakościowej wyników
(łatwość poszczególnych zadań, przyrost wiedzy uczniów w poszczególnych klasach).
2. Nauczyciele omawiają wyniki na zebraniach zespołów przedmiotowych i, jeśli jest taka potrzeba,
na zespołach klasowych, a przewodniczący zespołu przedstawia szczegółową analizę i wnioski
na zebraniach rady pedagogicznej.
3. Wnioski zapisywane są w dokumentacji szkolnej i zawierają propozycje działań naprawczych
i doskonalących. Na zebraniach z rodzicami wychowawcy klas przedstawiają wyniki rodzicom.
4. Wychowawcy klas zachęcają rodziców do pracy z dziećmi nad doskonaleniem umiejętności słabiej
wypadających na sprawdzianie.
Wdrażane wnioski przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia, co wynika z badania dokumentacji
i informacji wniesionej przez respondentów. W opiniach dyrektora i nauczycieli wyrażonych w wywiadzie,
do wzrostu efektów kształcenia przyczyniają się następujące działania nauczycieli:
1. Modyfikowanie rozkładów materiału, planów wynikowych pod kątem wniosków pochodzących z analizy
wyników sprawdzianu po VI klasie oraz testów OBUT, OPERON, sprawdzianów próbnych
i wewnątrzszkolnych badań osiągnięć
2. Kształcenie kompetencji, które wypadły najsłabiej (w wywiadzie nauczyciele stwierdzili, że po podjętych
działaniach na wyższym poziomie jest rozumowanie i korzystanie z informacji, w ostatnich dwóch latach
podniósł się poziom w standardzie korzystania z informacji i wynosi 80/90%, uczniowie w większym stopniu
rozwiązują zadania otwarte, nastąpiła zmiana postaw uczniowskich).
3. Organizowanie zajęć terapeutycznych, wyrównawczych, rozwijających zgodnie z potrzebami uczniów (wzrost
zaangażowania uczniów w działania na rzecz rozwoju osobistego, umiejętność rozwiązywania problemów,
stosowania wiedzy w nowych, nietypowych sytuacjach, wzrost wyników).
4. Zorganizowanie dodatkowych zajęć z języka polskiego i matematyki (dodatkowa godzina z godzin
dyrektorskich na fakultet z matematyki).
5. Opracowanie planu działań dla uczniów z ocenami niedostatecznymi z przedmiotu lub ocenami nagannymi
i nieodpowiednimi z zachowania (zmniejszenie drugoroczności, wyższe wyniki nauczania zarówno w klasach
8 / 73
IV,V,VI, poprawa zachowania).
6. Przeprowadzanie testów diagnostycznych (diagnoza wstępna pierwszoklasistów, diagnoza osiągnięć po
I etapie kształcenia i w klasach VI testy zawierające przede wszystkim zadania ze standardów, które wypadły
słabiej).
Dyrektor wskazał dodatkowo na skuteczność działań takich, jak:
1. Wnikliwa analiza opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej pod kątem pracy z uczniami ze specyficznymi
trudnościami w nauce.
2. Opracowanie przez zespoły nauczycieli uczących w danej klasie Planów Działań Wspierających i Kart
Indywidualnej Pomocy Ucznia (dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów).
3. Indywidualizacja pracy z poszczególnymi uczniami w obrębie ich potrzeb czy deficytów.
4. Przekazywanie szczegółowych informacji rodzicom o poziomie umiejętności ich dzieci poprzez
prezentowanie mocnych i słabych stron oraz kierunków pracy.
5. Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych i kół zainteresowań zgodnie z zainteresowaniami uczniów na każdym
poziomie edukacji.
6. Informowanie i zachęcanie do udziału w zajęciach i konkursach pozaszkolnych w ramach rozszerzenia oferty
zajęć pozaszkolnych.
7. Organizowanie lekcji poza murami szkoły w formie wycieczek tematycznych, projektów badawczych, żywych
lekcji historii i przyrody pogłębiających wiadomości, i umiejętności z poszczególnych edukacji.
8. Wdrażanie oceniania kształtującego (uświadamianie uczniom odpowiedzialności za osiągane wyniki
w nauce, pozytywne motywowanie do wysiłku poprzez określanie celów, pytań kluczowych, wymagań
"nacobezu", udzielanie informacji zwrotnej uczeń-nauczyciel i nauczyciel-uczeń, dokonywanie samooceny
przez uczniów i oceny koleżeńskiej).
Nauczyciele podkreślili w wywiadzie znaczenie realizacji Programu Edukacyjno-Terapeutycznego Ortograffiti.
Przedstawiciele partnerów i samorządu (wywiad), poinformowali, że wyniki sprawdzianu są wysokie i bardzo
wysokie, wyższe od średniej w województwie i kraju. W 2011/2012 130 uczniów było laureatami konkursów w kraju
i województwie, odniosło sportowe sukcesy. Uczniowie uczestniczyli w programie „Odyseja Umysłu” – w Polsce
wygrali, a druga drużyna zajęła 5 miejsce, później reprezentowali Polskę w USA. Szkoła została poproszona
do podzielenia się swoimi dobrymi praktykami w 2011 r. na konferencji organizowanej przez
Kujawsko-Pomorskiego Kuratora Oświaty. Organ prowadzący ogłosił, że szkoła zajmuje 2 miejsce w Bydgoszczy
wśród szkół mających laureatów konkursów. W opinii dyrektorów sąsiadujących szkół Szkoła Podstawowa nr 14
jest wzorem w niektórych działaniach, np. w realizacji programu „Odyseja Umysłu”, działaniach sportowych:
zdobyła 2 miejsce wśród szkół podstawowych w Bydgoszczy na olimpiadzie młodzieży, organizacji praktyk
studenckich dla Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. W opinii partnerów w szkole jest stała tendencja wzrostu
wyników kształcenia, szkoła uczestniczy w procesie uczenia się. Jest uczestnikiem programu oceniania
kształtującego (OK), nauczyciele nabywają nowe umiejętności. Szkoła jest otwarta na środowisko i niesie pomoc
dzieciom matek samotnie wychowujących dzieci.
Powyższe argumenty potwierdzają bardzo wysoki stopień spełnienia wymagania. W szkole stosowane są
oryginalne formy analizy sprawdzianu, w analizach uwzględnia się potencjał ucznia, poszukuje się wśród
czynników kontekstowych przyczyn osiągnięć uczniów. Wyniki z egzaminów są od wielu lat na poziomie
co najmniej wyżej średnim, mimo powiększającej się liczby dzieci posiadających opinie o specyficznych
trudnościach w nauce. Szkoła zajmuje wysokie miejsca w rankingach szkół w mieście i województwie.
Poziom spełniania wymagania: A
9 / 73
Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności
Komentarz:
Nauczyciele uważają, że dzieci nabywają wiadomości i umiejętności podstawy programowej na 7-8 w skali
od 1 do 8. Zdaniem partnerów i samorządu, szczególnie istotne umiejętności nabywane przez młodzież
w tej szkole to kreatywne myślenie, samorządność, realizacja projektu, przeprowadzanie doświadczeń,
przygotowanie prezentacji multimedialnej, współpraca w zespole i bezpieczne zachowywanie się
w różnych okolicznościach. Młodzież, rodzice i nauczyciele uważają szkoła wierzy w możliwości uczniów.
Nauczyciele dokonują systematycznie i systemowo różnorodnych analiz osiągnięć wszystkich uczniów.
Dotyczą one wyników sprawdzianu zewnętrznego, diagnoz, testów kompetencji i bieżących postępów
w nauce oraz zachowaniu. W opinii dyrektora, w efekcie analiz i wdrożonych wniosków na sprawdzianie
w roku 2012 uczniowie mieli lepsze wyniki w standardzie rozumowanie i korzystanie z informacji. Wynik
sprawdzianu był najniższy od trzech lat – szkoła uplasowała się w staninie wyżej średnim. 130 uczniów
było laureatami i finalistami wielu konkursów, w tym 6 konkursów przedmiotowych Kuratora Oświaty.
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności zgodne z podstawą programową. Tezę potwierdzają
informacje wniesione przez badanych nauczycieli i partnerów szkoły oraz dokumentacja szkoły.
Zdaniem 22 z 35 ankietowanych nauczycieli, w poprzednim roku szkolnym uczniowie opanowali wiadomości
i umiejętności opisane w podstawie programowej na 8 punktów, według 10 z 22 na 7 w skali punktowej od 1 do 8.
Dokumentacja szkoły zawiera informację, że w roku szkolnym 2010/2011 odsetek uczniów niepromowanych
wynosił 1,19 % ( w tym 3 dzieci w klasie pierwszej), a 2011/2012 – wszyscy uczniowie uzyskali promocję.
Przedstawiciele partnerów i samorządu (wywiad) wskazali następujące umiejętności nabywane przez uczniów
w szkole, które uważają za szczególnie istotne:
1. Kreatywne myślenie.
2. Pięć podstawowych umiejętności wynikających ze standardów egzaminacyjnych.
3. Samorządność (np. realizują projekt „TY i ja razem przeciwdziałamy agresji w szkole”, biorą udział
w debatach organizowanych przez Szkołę Podstawową nr 58 w Bydgoszczy).
4. Realizacja projektu.
5. Przeprowadzanie doświadczeń (szkoła realizowała program badawczy „Badam-poznaję-doświadczam”).
6. Przygotowanie prezentacji multimedialnej.
7. Współpraca w zespole.
8. Bezpieczne zachowywanie się: poruszanie się po drogach publicznych (egzamin na kartę rowerową),
odpowiednie zachowywanie się wobec obcych, wzywanie i udzielanie pomocy (realizacja projektu „Serce
na Start”).
W szkole analizuje się osiągnięcia uczniów, stwierdzili dyrektor (wywiad) oraz nauczyciele (ankieta). Świadczą
też o tym informacje w szkolnej dokumentacji.
Wszyscy nauczyciele (35 z 35) stwierdzili, że dokonuje się analiz we wszystkich przypadkach. Dyrektor (wywiad)
i nauczyciele (ankieta) wskazali, że analizy osiągnięć uczniów (inne niż analiza wyników egzaminów zewnętrznych)
dokonują nauczyciele na posiedzeniach zespołów (przedmiotowych, klasowych) i rady pedagogicznej oraz
indywidualnie. Stwierdzili, że w szkole analizy przeprowadza się w następujący sposób:
1. Wychowawcy dokonują analizy osiągnięć wypełniając karty osiągnięć uczniów: w klasach I-III pięć razy
w roku, w IV-VI dwa razy w roku szkolnym (wskazał dyrektor i 26 nauczycieli).
2. Nauczyciele na bieżąco analizują postępy uczniów, kontrolując zadania domowe, zeszyty przedmiotowe,
wyniki kartkówek i prac klasowych (dyrektor i 22 z 35 nauczycieli).
3. Nauczycielskie zespoły klasowe analizują wyniki ewaluacji dotyczącej realizacji Planów Działań
Wspierających i Kart Indywidualnej Pomocy Ucznia (dyrektor i 19 z 35 nauczycieli). 4. Dokonuje się analizy
osiągnięć uczniów w konkursach, zawodach, turniejach po każdym semestrze (dyrektor i 17 z 35
nauczycieli).
4. Wychowawcy dokonują diagnozy wstępnej uczniów w klasach pierwszych (dyrektor i 16 z 35 nauczycieli).
5. Nauczyciele w klasach szóstych przeprowadzają analizy ilościowe i jakościowe sprawdzianów próbnych.
10 / 73
Prowadzą analizę porównawczą wyników uzyskanych na poprzednich sprawdzianach i analizują
skuteczność podjętych działań (dyrektor i 15 nauczycieli).
6. Nauczyciele dokonują analiz umiejętności: biegłości liczenia w klasie III (dyrektor i 11 nauczyciel) i czytania
ze zrozumieniem w klasie II (dyrektor i 10 nauczycieli).
7. Nauczyciele i nauczyciel bibliotekarz dokonują analizy stanu czytelnictwa (dyrektor i 9 nauczycieli).
8. Nauczyciele w klasach czwartych i piątych, pod koniec roku szkolnego, dokonują analizy wyników badania
umiejętności matematycznych, humanistycznych, przyrodniczych i z języka angielskiego, z których nie
wystawia się uczniom oceny. Badania te umożliwiają określenie stopnia opanowania przez uczniów wiedzy
i umiejętności objętych podstawą programową.
9. Specjaliści szkolni: pedagog i logopeda dokonują analizy wyników badań diagnostycznych dotyczących
rozwoju poznawczego, mowy, rozwoju społecznego i emocjonalnego oraz efekty oddziaływań
terapeutycznych i wychowawczych.
10. Analizuje się postępy uczniów w zachowaniu.
Według dyrektora (wywiad), w szkole także analizuje się:
1. wyniki semestralne, śródroczne i końcoworoczne;
2. dwa razy do roku rada pedagogiczna analizuje sytuacje uczniów z trudnościami dydaktycznymi
i sprawiającymi trudności wychowawcze (na podstawie arkuszy informacji o klasie w klasach 0-3 i arkuszy
klasyfikacyjnych dla klas IV-VI oraz ankiet wypełnianych przez wychowawców, z których pedagog dokonuje
zestawienia zbiorcze;
3. osiągnięcia uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych (Stosuje się ocenę opisową osiągnięć
wszystkich uczniów wraz ze wskazówkami do dalszej pracy. Nauczycielki piszą komentarze w zeszytach
uczniowskich lub pod sprawdzianami. Sporządzają informacje na temat mocnych i słabych stron uczniów,
porównują wyniki sprawdzianów i wyciągają wnioski do dalszej pracy. Stosują indywidualizację pracy zgodnie
z potrzebami edukacyjnymi poszczególnych uczniów oraz uzyskiwanymi wynikami.);
4. wyniki Ogólnopolskiego Badania Umiejętności Trzecioklasistów (OBUT), które stanowią podstawę
do układania planów pracy z poszczególnymi zespołami uczniowskimi;
5. wyniki ankiety dla uczniów uzdolnionych;
6. analizuje się zainteresowania uczniów klas III w celu wyboru zajęć fakultatywnych z wychowania fizycznego
w klasach IV.
Nauczyciele (ankieta) z kolei wskazali jeszcze następujące sposoby analiz:
1. Diagnozy wstępnej ucznia klasy I.
2. Sprawności fizycznej uczniów.
3. Stosowania skutecznych form i metod oraz strategii nauczania i uczenia się.
Wymienione wyżej formy analizy osiągnięć uczniów są udokumentowane w protokolarzu rady pedagogicznej,
dokumentacji wychowawców, pedagoga, sprawozdaniach z realizacji grantów i zgłoszenia do udziału w nich,
na stronie internetowej, w pokoju nauczycielskim.
Analiza osiągnięć szkolnych uwzględnia możliwości rozwojowe uczniów, poinformował dyrektor (wywiad)
i nauczyciele (wywiad). Dyrektor podał następujące źródła, z których szkoła czerpie wiedzę o możliwościach
rozwojowych dzieci:
1. Wyniki analizy gotowości szkolnej.
2. Wyniki indywidualnych rozmów z rodzicami klas I, z ankiet wypełnionych przez rodziców, przeprowadzanej
w pierwszych tygodniach nauki diagnoz: wstępnej i logopedycznej.
3. Wyniki ciągłej obserwacji dokonywanej przez nauczycieli, wychowawców świetlicy, nauczycieli biblioteki.
4. Informacje zawarte w Kartach Indywidualnych Potrzeb Ucznia oraz opiniach i orzeczeniach poradni
psychologiczno-pedagogicznych czy innych specjalistycznych, kartach gotowości szkolnej, udostępnionych
przez rodziców.
5. Po I etapie kształcenia informacje przekazane przez wychowawcę klasy III o uczniach oraz zgromadzona
dokumentacja, np. wyniki OBUT-u, Operonu, prowadzonych badań dotyczących pozycji dziecka w klasie
11 / 73
oraz stosunku dziecka do klasy, ocen opisowych.
6. Informacje pedagoga szkolnego, który we współpracy z wychowawcami prowadzi diagnozę sytuacji
wychowawczej i materialnej w poszczególnych klasach I-VI.
7. Informacje przekazane podczas analitycznych rad pedagogicznych na temat sukcesów uczniów biorących
udział w różnych konkursach i zawodach oraz przyczyn niepowodzeń (sprawozdanie zespołu, program
naprawczy, w którym przewidziane są zadania dla ucznia, nauczyciela i rodziców).
8. Informacje o zaangażowaniu uczniów w działania społeczne, projekty badawcze, działalność samorządu
szkolnego, przedsięwzięcia szkolne, które często są pomysłem samych uczniów.
Dyrektor szkoły i nauczyciele stwierdzili, że są podejmowane w tym celu wielorakie działania i przeprowadzane
różnorodne analizy. Dyrektor podał następujące:
1. Nauczyciele opracowują Plany Działań Wspierających i Karty Indywidualnej Pomocy Ucznia dla uczniów
o
specjalnych
potrzebach
edukacyjnych
wynikających
z
dokumentacji
pomocy
psychologiczno-pedagogicznej (59 uczniów opinie, około 130 uczniów KIPU).
2. Na spotkaniach nauczycielskich zespołów uczących daną klasę, zespołach przedmiotowych i spotkaniach
rad pedagogicznych nauczyciele dokonują analiz osiągnięć szkolnych uczniów z uwzględnieniem ich
możliwości rozwojowych (uczniowie z dysleksją, uczniowie mający trudności w nauce, uczniowie zdolni,
uczniowie odrzucani, wycofani, izolowani). Analizuje się wyniki w kontekście dostosowania wymagań
edukacyjnych (wydłużanie czasu pracy, stopniowania trudności zadań z uwzględnieniem sfery najbliższego
rozwoju). Nauczyciele oceniają sukces w zależności od możliwości ucznia, doceniają jego wkład pracy
i wysiłek (szczególnie na lekcjach muzyki, plastyki, techniki i wychowania fizycznego). Uczniowie mają
możliwość poprawienia ocen zgodnie z PSO. W trakcie zajęć lekcyjnych nauczyciele dostosowują treści
nauczania, wymagania, metody i narzędzia pracy do możliwości uczniów uwzględniając podstawę
programową. Na zebraniach zespołów przedmiotowych formułuje się wnioski do dalszej pracy.
3. W szkole analizuje się sukcesy uczniów w różnych konkursach (przedmiotowych, plastycznych, czytania ze
zrozumieniem), turniejach, zawodach sportowych o zasięgu szkolnym, miejskim, wojewódzkim
i ogólnopolskim. Analizuje się również osiągnięcia uczniów uczęszczających na zajęcia pozalekcyjne.
4. W celu rozpoznania możliwości rozwojowych ucznia, wychowawcy przeprowadzają rozmowy z rodzicami
uczniów.
5. Wiedzę o możliwościach rozwojowych uczniów pozyskuje się również poprzez prowadzenie obserwacji
uczniów.
Nauczyciele (ankieta) opisali następujące sposoby dokonywania analizy.
1. Szkoła rozpoznaje możliwości rozwojowe uczniów od początku ich drogi szkolnej.
2. Bada możliwości uczniów regularnie przez cały czas. W klasie I bada umiejętności, które są istotne dla
nabywania umiejętności kluczowych: sprawność systemu percepcyjno-motorycznego ze szczególnym
uwzględnieniem słuchu fonematycznego i stałości spostrzegania, sprawność grafomotoryczną, operacyjność
myślenia.
3. W klasach I-III przeprowadzają badania przesiewowe, dzięki którym wiedzą, jakie badania pogłębione
powinny przejść dzieci.
4. Dokonują porównania wyników diagnozy wstępnej z etapowymi (diagnoza ma miejsce co dwa miesiące i na
śródrocze) i końcowymi. Zespoły klasowe nauczycieli porównują wyniki w kartach osiągnięć uczniów
wypełnianych dwa razy w roku oraz oceny śródroczne z końcowymi.
5. Analizują wytwory uczniów w obrębie przedmiotu w różnych obszarach w celu obserwacji, czy uczniowie
robią postępy i jaki jest wysiłek ucznia oraz czy uczeń pracuje systematycznie, czy nie.
6. Jeśli uczeń zdolny osiąga sukcesy, to nauczyciel z rodzicem analizuje się jego osiągnięcia i wspólnie
zastanawiają się o ukierunkowaniu dalszego kształcenia dziecka.
7. W klasie IV i V nauczyciele przeprowadzają badania wyników nauczania z matematyki, języka polskiego,
przyrody języka angielskiego), które są analizowane w celu określenia poziomu uczniów i wskazaniu form
i metod dalszej pracy.
8. Analizują wyniki uzyskane przez uczniów z poszczególnych roczników, ponieważ wykorzystują do badań te
same testy. Na ich podstawie widzą, jak dziecko się rozwija, co jest jego mocną i słabą stroną. („Kiedyś
mieliśmy bardziej rozbudowane sposoby analiz. Określaliśmy profil psychologiczny dziecka, a następnie
w zespole przewidywaliśmy, jakie mogą być jego niedobory w przyszłości, następnie planowaliśmy pracę
z uczniem na poszczególnych przedmiotach. Po czym po pewnym czasie analizowaliśmy wyniki osiągane
12 / 73
przez ucznia.”).
9. Na wychowaniu fizycznym w klasie IV wykonuje się badania zdolności motorycznych uczniów. Narzędziami
dochodzenia do poprawy tych zdolności są kształtowanie umiejętności z gier zespołowych, lekkiej atletyki
i gimnastyki. Na koniec roku szkolnego przeprowadza się w tych samych warunkach te same testy, aby
w procesie analizy określić stan faktyczny osiągnięć. Na podstawie tabeli określa się poziom poszczególnych
cech motorycznych.
10. W wyniku obserwacji rozwoju talentów uczniów nauczyciele analizują ich rozwój i robione postępy.
W szkole formułuje się wnioski z analizy osiągnięć uczących się. Nauczyciele (wywiad) wyciągnęli
następujące wnioski z analizy osiągnięć uczniów:
1. Zwiększyć liczbę dzieci biorących udział w programie „Odyseja Umysłu”.
2. Kontynuować projekt eTwinning.
3. Uwzględniać w planach wynikowych wnioski i rekomendacje z analiz osiągnięć uczniów. 4. Wprowadzić
w klasie I i IV system oceniania kształtującego, a w pozostałych klasach I- III i IV- VI jego elementy.
4. Upowszechnić metody stosowane w projekcie „Dzieci myślą” („Bąbel matematyczny”) w klasach młodszych.
Nauczyciele dostrzegają możliwości uzyskania lepszych wyników przez uczniów. 99 z 121 ankietowanych
rodziców podało, że nauczyciele wierzą w możliwości dzieci, 20 z 121, że nie wierzą. Zarówno uczniowie, jak
i rodzice (wywiady) stwierdzili, że nauczyciele nie okazują braku wiary w uczniów. Według wszystkich
ankietowanych nauczycieli (35 z 35), uczniowie uzyskują lepsze wyniki, przejawiają własną inicjatywę, są
zaangażowani. W opinii prawie wszystkich ankietowanych nauczycieli (34 z 35), w większości uczniowie są
zdyscyplinowani i mają chęć do nauki.
Zdaniem uczniów i rodziców (wywiady), nauczyciele okazują swoją wiarę w uczniów w następujący sposób:
1. Udzielają pochwał za wiedzę i umiejętności.
2. Wprowadzili system nagradzania (plusy za aktywność, „za dobrą pracę”, medale, uśmiechy).
3. Mówią uczniom, że dadzą sobie radę np. w konkursach, w których biorą udział, że są w czymś dobrzy.
Uczniowie (wywiad) stwierdzili, że nauczyciele:
1. zachęcają do uczestnictwa w kółkach, konkursach, odrabiania zadań;
2. czasami zostają po lekcjach, aby przygotować dzieci do konkursów („poświęcają nam swój czas”, „uczą się
z uczniami”);
3. często organizują pracę w grupach;
4. dają szansę uczniom, którzy się nie zgłaszają i nie odzywają;
5. umożliwiają dzieciom wykonanie dodatkowych zadań, np. plakatów, prezentacji multimedialnych;
6. w programach eTwinnig i „Odyseja Umysłu” dzieci same wybierają zadania i je wykonują.
Rodzice podali także następujące sposoby okazywania przez nauczycieli wiary w uczniów:
1. Zostało wprowadzone ocenienie kształtujące.
2. Uczniowie otrzymują dyplomy.
3. Szkoła organizuje apele półroczne, podsumowujące różne działania.
4. Wyniki uczniów pojawiają się na tablicach informacyjnych.
5. Na zakończenie szkoły każde dziecko jest nagradzane.
6. Są wybory na najlepszą klasę i ucznia.
7. Nauczyciele piszą uczniom: „stać cię na więcej", dają wskazówki, jak poprawić ocenę.
8. W zeszytach korespondencji są zapisy, na co zwrócić uwagę podczas nauki z dzieckiem („nacobezu”),
co dzieci mają poprawić, na czym się skupić.
9. Na wywiadówkach rodzice dostają informacje w postaci opisowej.
10. Nie zawsze tak jest, twierdzili pojedynczy rodzice, że nauczyciel stosuje ocenianie kształtujące oraz
kwestionowali zasadność średniej ważonej.
W szkole wdraża się wnioski z analizy osiągnięć uczących się. Dyrektor i nauczyciele (wywiady) podali
13 / 73
następujące wnioski z analizy osiągnięć uczących się, które zostały wdrożone do pracy szkoły, i sposoby ich
wykorzystania:
1. Organizować i kontynuować zajęcia dodatkowe wynikające z potrzeb uczniów zarówno dla uczniów
z trudnościami, jak i uczniów zdolnych – nauczyciele prowadzą zajęcia pozalekcyjne z matematyki, języka
polskiego i innych przedmiotów oraz realizują programy: „Odyseja Umysłu” (3 rok z rzędu; w roku szkolnym
2012/2013 powstały 3 nowe drużyny oraz 2 klubiki pn. „Odysejowa Gromadka”) i eTwinning (4 rok z rzędu;
projekt jest realizowany z 10 uczniami klas V, którzy samodzielnie pracują na platformie internetowej
programu); realizowali projekt „Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania w klasach I-III szkoły
podstawowej”, „Badam, poznaję doświadczam…”, Podnoszenie osiągnięć edukacyjnych uczniów szkół
podstawowych województwa kujawsko-pomorskiego” realizowanego w latach 2009/2010 i 2010/2011.
2. Uwzględniać w planach wynikowych wnioski i rekomendacje z analiz osiągnięć uczniów – nauczyciel jest
zobowiązany przygotować do 15 września modyfikacje planu wynikowego.
3. Podejmować nowe działania dydaktyczne usprawniające proces kształcenia (planować doskonalenie
zawodowe) – w roku szkolnym 2012/2013 szkoła wprowadziła ocenianie kształtujące w klasie I i IV oraz jego
elementy w pozostałych klasach (np. oceniane kształtujące, praca z uczniem z ADHD, praca z uczniem
z zaburzeniami koncentracji uwagi , praca z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych) i realizuje
projekt „Dzieci myślą” („Bąbel matematyczny”) w klasach młodszych.
Dyrektor wskazał jeszcze takie wnioski, jak:
1. Modyfikować plany pracy i narzędzia diagnozujące umiejętności uczniów.
2. Opracowywać plany działań wspomagających i Karty Indywidualnych Potrzeb Uczniów (praca z uczniem
z ADHD, praca z uczniem z zaburzeniami koncentracji uwagi, praca z dziećmi o specjalnych potrzebach
edukacyjnych).
3. Doposażyć pracownię matematyczną (wzbogacić w nowoczesne środki dydaktyczne).
4. Dokonać wyboru podręczników dla uczniów rozpoczynających edukację na II etapie edukacji.
5. Opracowywać Planu nadzoru pedagogicznego, dokonując wyboru obszarów ewaluacyjnych.
6. Przeznaczyć godziny do dyspozycji dyrektora na dodatkową godzinę języka polskiego.
Wdrażanie wniosków przyczynia się do wzrostu efektów. Dyrektor (ankieta) stwierdził, że wdrażane wnioski
z analizy osiągnięć uczniów zdecydowanie przekładają się na wzrost efektów kształcenia. Podał, że szkoła
dokonała zestawienia wyników dwóch sprawdzianów zewnętrznych w roku szkolnym 2010/2011 i sformułowała
wnioski. Uczniowie:
1. popełniają błędy rachunkowe;
2. nie pamiętają algorytmów działań na ułamkach zwykłych i dziesiętnych;
3. nie opanowali umiejętności obliczania ułamka danej liczby w zadaniach rozbudowanych, o zwiększonym
stopniu trudności;
4. nie potrafią ustalać sposobu rozwiązywania zadania;
5. ich język jest ubogi;
6. w dłuższej wypowiedzi pisemnej popełniają błędy językowe, ortograficzne.
Dyrektor wymienił sformułowane przez szkołę zalecenia do dalszej pracy:
1. Uwzględnić wnioski z analiz wyników badań umiejętności klas szóstych w planach pracy na rok szkolny
2011/2012 (odpowiedzialni nauczyciele).
2. Udzielić uczniom z największymi trudnościami szczególnego wsparcia w trakcie zajęć obowiązkowych
(odpowiedzialni nauczyciele).
3. Dokonać dogłębnej analizy opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej pod kątem sposobów pracy
z uczniami, którzy mają problemy w nauce (odpowiedzialni nauczyciele, pedagog).
4. Zorganizować dla uczniów dodatkowe zajęcia pozalekcyjne z języka polskiego i matematyki zarówno dla
uczniów z problemami w nauce, jak i prezentującymi szerszą wiedzę i zainteresowania (odpowiedzialni
nauczyciele, wicedyrektor).
5. W miarę możliwości zwiększyć o 1 godzinę liczbę zajęć obowiązkowych z języka polskiego i matematyki dla
14 / 73
wszystkich uczniów klas szóstych (odpowiedzialny dyrektor).
Dyrektor wskazał efekty podjętych działań. Stwierdził, że zauważalny jest wzrost umiejętności szóstoklasistów
w standardzie rozumowanie i korzystanie z informacji. W pozostałych standardach poziom wiadomości
i umiejętności nie uległ większej zmianie w porównaniu z rokiem ubiegłym.
Szkoła (wywiad z dyrektorem) dokonała także zestawienia wyników dwóch sprawdzianów zewnętrznych w roku
szkolnym 2011/2012 i wyciągnęła następujące wnioski:
1. Zwiększyć liczbę godzin obowiązkowych z języka polskiego (odpowiedzialny dyrektor).
2. Zorganizować dla uczniów klas szóstych fakultet matematyczny w wymiarze 1 godziny tygodniowo
(odpowiedzialny dyrektor).
3. Dla uczniów posiadających opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej lub przejawiających problemy
w nauce opracować system wsparcia – PDW (odpowiedzialne zespoły nauczycielskie i pedagog).
4. Wszystkim uczniom chętnym zapewnić wsparcie i pomoc w ramach dodatkowych zajęć pozalekcyjnych
(odpowiedzialni nauczyciele).
5. Zachęcić uczniów do udziału w szkolnych i pozaszkolnych konkursach przedmiotowych (odpowiedzialni
nauczyciele).
6. Dyrektor wskazał osiągnięte efekty w wyniku wprowadzenia wniosków do szkolnej praktyki: 1. W wyniku
podjętych działań systemowych uczniowie klas szóstych rozumowanie i korzystanie z informacji opanowali
na wyższym poziomie. Nie zmienił się stopień opanowania standardu czytanie i pisanie. Natomiast najwięcej
trudności sprawia uczniom standard wykorzystanie wiedzy w praktyce.
7. Wzrost liczby laureatów konkursów wojewódzkich zwolnionych ze sprawdzianu kompetencji szóstoklasistów.
2010 rok – 1 finalista Wojewódzkiego Konkursu Matematycznego
2011 rok – 1 finalista Wojewódzkiego Konkursu Matematycznego i 1 finalista Wojewódzkiego Konkursu
Języka Polskiego
2012 rok – 2 laureatów Wojewódzkiego Konkursu z Przyrody, 1 laureat Wojewódzkiego Konkursu
z Matematyki, i 2 finalistów Wojewódzkiego Konkursu z Języka Polskiego i 1 finalista Wojewódzkiego
Konkursu z Matematyki.
8. Zwiększona aktywność uczniów i ich zaangażowanie w życie szkoły. Więcej uczniów uczestniczy w zajęciach
dodatkowych,
większa liczba uczniów bierze udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych, obserwuje się
również udział piątoklasistów w
konkursach wojewódzkich.
Na podstawie badania szkolnej dokumentacji stwierdzono, że wynik szkoły mieści się w następujących staninach:
2010 – w staninie 7 (średni wynik 26,67),
2011 – w staninie 8 (średnik wynik 28,51),
2012 – w staninie 6 (średni wynik 23,62).
Dokonując porównania ostatnich trzech lat, stwierdzono, że w 2012 r. szkoła osiągnęła na sprawdzianie
zewnętrznym najniższy wynik w ciągu ostatnich – lat wyżej średni. W szkole od kilka lat wzrasta liczba dzieci
z opiniami o specyficznych trudnościach w nauce:
2009 – 10% dzieci
2010 – 19%
2011 – 15%
2012 – 26%.
W roku szkolnym 2010/2011 szkoła realizowała projekt unijny „Podnoszenie osiągnięć uczniów szkół
podstawowych województwa kujawsko-pomorskiego”, prowadząc dodatkowe zajęcia edukacyjne w klasach VI;
15 / 73
dzieci uczestniczyły także w warsztatach psychologicznych, których celem było kształcenie motywacji wewnętrznej.
Powyższe argumenty potwierdzają bardzo wysoki stopień spełnienia wymagania. W szkole w roku
szkolnym 2011/2012 nie było uczniów niepromowanych, a w poprzednim roku dotyczyło 3 uczniów. Wyniki
z egzaminów są od wielu lat na poziomie co najmniej wyżej średnim, mimo powiększającej się liczby dzieci
posiadających opinie o specyficznych trudnościach w nauce,
i są kompatybilne z wynikami
nauczania. Osiągnięcia uczniów na przestrzeni lat analizowane są systemowo i w różnych aspektach.
Szkoła uczestniczy w programach edukacyjnych, dzięki którym dodatkowo rozwija umiejętność twórczego
myślenia i kreatywność uczniów. Coraz więcej uczniów zostaje laureatami i finalistami konkursów,
w tym przedmiotowych Kuratora Oświaty.
Wymaganie: Uczniowie są aktywni
Komentarz:
Uczniowie są zaangażowani w zajęcia organizowane przez szkołę, stwierdzili nauczyciele (na 7- 8 w skali
od 1 do 8), uczniowie i rodzice i co zostało także zaobserwowane. Szkoła podejmuje różnorodne działania,
aby uczniowie byli aktywni na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych. 58 z 128 uczniów podało, że duża część
lekcji (choć nie wszystkie) jest wciągająca i angażuje ich, 51 z 126 uczniów duża część zajęć
pozalekcyjnych (choć nie wszystkie) jest wciągająca i angażująca. Zdaniem większości ankietowanych
uczniów, zajęcia pozalekcyjne są interesujące, wciągające. Szkoła podejmuje różnorodne działania, aby
uczniowie byli aktywni. Nauczyciele na lekcjach przede określają cel i przebieg lekcji, odwołują się
do wiedzy i doświadczeń uczniów, motywują, uczą przez działanie. Uczniowie podejmują wiele działań
w ramach samorządu uczniowskiego, który nie tylko organizuje akcje społeczne, konkursy i dyskoteki,
ale także bierze udział w debatach, ucząc się samodzielności.
Szkoła pomaga dzieciom rozwijać talenty i zainteresowania, realizuje zainicjowane przez nich działania,
wspomaga w uczeniu, wyposaża w umiejętności potrzebne w dłuższej perspektywie.
Według uczniów, rodziców, nauczycieli i na co wskazują także przeprowadzone obserwacje lekcji, uczniowie są
zaangażowani w zajęcia organizowane przez szkołę. Wszyscy ankietowani nauczyciele (35 z 35) ocenili,
że uczniowie są zdecydowanie zaangażowani w zajęcia (w skali ośmiopunktowej – punkty 7-8).
Ankietowani nauczyciele wskazali przykłady angażowania się uczniów na zajęciach:
1. Są aktywni: zadają i odpowiadają na pytania, dyskutują, rozwiązują zadania, udzielają informacji zwrotnej,
wyrażają opinie i sądy, tworzą gry dydaktyczne (32 z 35).
2. Mówią o swoich zainteresowaniach, pasjach (21 z 35).
3. Przygotowują prezentacje, referaty, albumy, plakaty, pomoce dydaktyczne, ciekawostki, publikacje, scenki
(19 z 35).
4. Stosują wiedzę w praktyce (17 z 35).
5. Dokonują samooceny (15 z 35).
6. Stosują autokorektę (13 z 35).
7. Uczą się od siebie (12 z 35).
8. Prowadzą fragmenty lekcji (11 z 35).
9. Proponują tematy lekcji, godzin z wychowawcą (10 z 35).
10. Chętnie pracują w parach, zespołach (6 z 35).
Z opinii nauczycieli (wywiad) i z obserwacji (14 z 14) wynika, że szkoła podejmuje różnorodne działania, aby
uczniowie byli aktywni. Najważniejsze zaobserwowane działania nauczyciela aktywizujące uczniów podczas
lekcji to określanie celu i przebiegu lekcji, odwoływanie się do wiedzy i doświadczeń uczniów, motywowanie,
uczenie przez działanie. Na zajęciach nauczyciele (obserwacja):
16 / 73
1. organizowali pracę samodzielną, w parach i grupach zadaniowych;
2. zadawali pytania;
3. stosowali karty pracy;
4. nagradzali plusami lub znaczkami, ocenami za aktywność;
5. odwoływali się do wiedzy i doświadczenia uczniów;
6. prezentowali filmy edukacyjne;
7. polecali uczniom, aby korzystali z różnych źródeł informacji;
8. inicjowali uczniowską samoocenę i ocenę odpowiedzi i poprawności wykonanego zadania przez innych;
9. indywidualizowali proces nauczania;
10. sprawdzali wykonanie zadań;
11. wspomagali uczniów w pracy;
12. umożliwiali uczniom dokonywanie wyboru, podejmowanie decyzji, proponowanie rozwiązań;
13. stwarzali atmosferę nauki, w klasach I-III poprzez zabawę edukacyjną.
Nauczyciele (wymienili) wymienili następujące działania podejmowane w celu aktywizowania uczniów:
1. Stosowanie różnych form i metod pracy: pusów i palety w klasach I-III, praca w grupach, drama, wywiady,
teatrzyki kukiełkowe, projekt, narzędzia krytycznego myślenia.
2. Przygotowywanie przez dzieci prezentacji z elementami multimedialnymi.
3. Organizowanie imprez i uroczystości. Włączanie się w obchody i imprezy osiedlowe oraz miejskie.
4. Włączanie się do akcji społecznych.
5. Prezentowanie osiągnięć uczniów w środowisku.
6. Podejmowanie współpracy z innymi szkołami.
7. Przygotowywanie uczniów do udziału w konkursach, turniejach, zawodach w kraju i zagranicą.
Organizowanie konkursów międzyszkolnych o charakterze interdyscyplinarnym, np. „Wyczuj Wyczóła”.
8. Organizowanie obozów sportowych letnich i zimowych.
9. Realizowanie projektów edukacyjnych, np. „Badam-Poznaję- Doświadczam”, „Trzymaj Formę”, „Jestem
bezpieczny – umiem pomagać innym” (udzielanie pierwszej pomocy), Bydgoskich Grantów Oświatowych, np.
„Ort-Bój”, „Potyczki matematyczne” klasy IV, „Brzechwolandia”, Przedmiotowy Konkurs Biologiczny, miejski
konkurs mitologiczny „W świecie mitów”.
10. Organizowanie wyjść pozalekcyjnych, np. do kina, teatru, Filharmonii Pomorskiej, Biblioteki Miejskiej.
11. Organizowanie warsztatów plastycznych i plenerów malarskich dla uczniów uzdolnionych plastycznie oraz
szkolnych wernisaży z udziałem rodziców, wycieczek „Szlakiem Piastowskim” i zielonych szkół.
12. Dokonywanie korelacji przedmiotowej, np. drzwi gnieźnieńskie były tematem na języku polskim, plastyce
i innych przedmiotach.
13. Korzystanie z tablic interaktywnych i przygotowywanie autorskich materiałów z wykorzystanie technologii
informatycznej.
58 z 126 ankietowanych uczniów uważa, że duża część lekcji (choć nie wszystkie) jest wciągająca i angażuje ich,
39 z 126, że niektóre lekcje są wciągające, ale zdarza się to dość rzadko, 23, że wszystkie lub niemal wszystkie
zajęcia bardzo ich angażują, tylko nieliczne są nudne, 6 z 126 uczniów stwierdziło, że lekcje w ogóle nie są
wciągające i angażujące. Ankietowani uczniowie uznali, że najbardziej lubią w szkole lekcje (34 z 62), w tym
przede wszystkim wychowanie fizyczne, 12 z 62 wskazało nauczycieli, 11 z 62 zajęcia pozalekcyjne, 10 z 62
przerwy.
Z obserwacji lekcji wynika, że wszyscy uczniowie byli zaangażowani podczas 11 z 14 obserwowanych zajęć
prowadzonych przez nauczycieli, większość uczniów w czasie 3 z 14, a ich aktywność miała związek z działaniami
nauczyciela. W opinii 101 z 121 ankietowanych rodziców, dzieci chętnie angażują się w zajęcia szkolne, zdaniem
19 z 121 – niechętnie.
Uczniowie są zaangażowani w zajęcia pozalekcyjne organizowane przez szkołę, o czym świadczą wyniki
badania ankietowego uczniów, rodziców i nauczycieli. W opinii 51 z 126 uczniów duża część zajęć (choć nie
wszystkie) jest wciągająca i angażująca, zdaniem 36 z 126 wszystkie lub niemal wszystkie zajęcia bardzo ich
angażują, tylko nieliczne są nudne, 26 z 126 stwierdziło, że niektóre zajęcia są wciągające, ale zdarza się to dość
rzadko, a 9 z 126, że zajęcia w ogóle nie są wciągające i angażujące. Większość ankietowanych rodziców (85
z 121) wskazała, że ich dziecko chętnie uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych, 12 z 121 podało, że raczej
niechętnie, 2, że zdecydowanie niechętnie. 18 z 121 (15,38 %) poinformowało, że ich dziecko nie chodzi na zajęcia
pozalekcyjne w szkole.
Wszyscy nauczyciele (35 z 35) w ankiecie ocenili, że uczniowie są zaangażowani w zajęcia pozalekcyjne (punkty 7
17 / 73
do 8 w ośmiopunktowej skali. Podali sposoby angażowania się uczniów:
1. Biorąc udział w realizowanych programach i projektach, samodzielnie wybierają i rozwiązują problemy (28
z 35 nauczycieli), np. „Badam- poznaję-doświadczam”, „KWANT – Koło Wspierania Aktywności Naukowej
i Twórczej”, „Trzymaj formę”, „Odyseja Umysłu”.
2. Pomagają przy organizacji imprez, uroczystości, konkursów, są jurorami i sędziami (24 z 35), np. Tydzień
Zdrowia, Dzień Ziemi, Dzień Sportu, „Brzechwolandia”, „Ort-Bój”, Potyczki matematyczne, Konkurs
mitologiczny.
3. Uczestniczą w konkursach, zawodach, turniejach szkolnych i międzyszkolnych (24 z 35). 4. Organizują
imprezy popołudniowe (23 z 35), np. dyskoteki szkolne, andrzejki, mikołajki, bale karnawałowe, rozgrywki
sportowe.
4. Przygotowują przedstawienia, występy okolicznościowe (20 z 35).
5. Biorą udział w akcjach społecznych (16 z 35), np. zbiórka baterii, nakrętek.
Uczący się podejmują inicjatywy dotyczące ich własnego rozwoju i rozwoju szkoły, co potwierdzają wszyscy
respondenci. Według uczniów (wywiad), rozwijać się, to znaczy dążyć do wyznaczonego celu, zdobywać wiedzę,
uczyć się więcej, dowiadywać się różnych rzeczy, opanować jakąś umiejętność, rozwiązywać zadania trudniejsze
niż wcześniej, wykorzystywać wiedzę w praktyce, nie spoczywać na laurach, nawiązywać kontakty społeczne
i współpracować, relacje, rozwijać się sportowo, uczyć się dobrej rywalizacji, rozwijać umiejętności techniczne
i prezentacji dokonań, uczyć się samodzielności.
Zarówno dzieci, dyrektor (wywiad), nauczyciele (wywiad, ankieta), rodzice, jak i partnerzy, i samorząd stwierdzili,
że uczniowie podejmują działania w ramach samorządu uczniowskiego, np. angażują się w wybory do samorządu
uczniowskiego, zaproponowali losowanie „szczęśliwego numerka” i organizują je, przeprowadzają konkurs
na najlepszą klasę, imprezę „Mam Talent”, kiermasz książek, akcje społeczne, w tym charytatywne, imprezy
szkolne typu walentynki, Dzień Kobiet, zarządzają finansami samorządu.
Dzieci, dyrektor, nauczyciele, partnerzy i samorząd wskazali, że uczniowie:
1. inicjują powstawanie zajęć dodatkowych, wyjść i wycieczek;
2. angażują się w akcje społeczne ogólnopolskie i lokalne, np. zbiórka baterii, Góra Grosza, „Śniadanie daje
moc”, „Zbiórka dla Kici i Burka”, zbiórka nakrętek na sprzęt specjalistyczny, darów dla wychowanków domów
dziecka;
3. uczestniczą w konkursach szkolnych i pozaszkolnych;
4. rozwijają własne zainteresowania i umiejętności, biorąc udział w zajęciach pozalekcyjnych, w tym
w zajęciach sportowych.
Dzieci, rodzice i nauczyciele poinformowali, że uczniowie inicjują i przeprowadzają konkursy, np. na świąteczną
ozdobę drzwi, „Mam Talent”, „Najlepszy z…”, mogą przygotować prezentacje, temat, który ich interesuje
na godzinę z wychowawcą, prowadzić lekcje z wychowawcą, np. o hobby.
Dyrektor i nauczyciele stwierdzili, że uczniowie:
1. angażują się w różne projekty edukacyjne, w tym profilaktyczne, np. „Badam- poznaję- doświadczam”,
„Trzymaj formę”, „Lepsza szkoła”, ,,Spójrz Inaczej", Spójrz Inaczej na agresję", „Niebieski Tydzień" (26
nauczycieli);
2. uczestniczą w imprezach patriotycznych i uroczystościach, np. w obchodach Święta Niepodległości (23
nauczycieli);
3. zgłaszają się do organizacji konkursów, przedstawień, imprez, pełnią role arbitrów w zawodach i jurorów
w konkursach (18 nauczycieli);
4. inicjują działania integracyjne z innymi szkołami, przedszkolami (17 nauczycieli);
5. prezentują swoje talenty i umiejętności rodzicom i lokalnej społeczności (15 nauczycieli);
6. zainicjowali oszczędzanie w SKO, do realizacji przystąpiło 146 uczniów (13 nauczycieli);
7. inicjują i organizują imprezy oraz uroczystości szkolne (11 nauczycieli).
Nauczyciele (wywiad) stwierdzili, że szkoła pomaga uczniom planować własny rozwój w dłuższej perspektywie
w następujący w następujący sposób:
18 / 73
1. Rozwija różne zainteresowania, talenty i pasje, np. plastyczne, dzięki czemu niektórzy absolwenci kontynuują
naukę w liceum plastycznym, gimnazjach prowadzących klasy sportowe („Szkoła ma kadrowiczów Polski”),
inni zostają laureatami i finalistami konkursów przedmiotowych. Absolwent szkoły jest misjonarzem –
społeczność szkolna wspomaga misje. 2. Kształci świadomego odbiorcę sztuki.
2. Uczy kreatywności.
3. Rozwija umiejętności menedżerskie: planowania pracy, współpracy w zespole z przyjmowaniem
odpowiedzialności za efekt pracy i funkcjonowanie w sytuacji niedoboru czasu, środków i informacji, np.
podczas przygotowań do konkursu „Odyseja Umysłu”.
4. Pomaga dzieciom w zdobywaniu stypendiów.
5. Uczy posługiwania się technologią komunikacyjno-informatyczną.
6. Uczy przyjmowania odpowiedzialności za naukę poprzez np. realizację oceniania kształtującego.
7. Rozwija umiejętności komunikacyjne i językowe, interpersonalne, funkcjonowania w świecie.
8. Uwrażliwia na potrzeby innych, np. poprzez współpracę ze szkołą specjalną i akcje społeczne.
9. Uczy tolerancji, np. podczas „Niebieskiego Tygodnia; dla klas I-III realizowała program podnoszenia
świadomości dziecka jako osoby w celu przełamywania stereotypów płci.
Szkoła realizuje działania zainicjowane przez uczących się, stwierdzili uczniowie (wywiad), nauczyciele
(wywiad) i dyrektor (wywiad), wymieniając takie, jak:
1. Przyjęcie do realizacji proponowanej przez uczniów tematyki godzin z wychowawcą, a także form pracy
na tych zajęciach, terminów, miejsc i tematyki wycieczek.
2. Organizowanie z inicjatywy uczniów uroczystości szkolnych i klasowych (Halloween, andrzejki, mikołajki,
walentynki.
3. Organizowanie akcji charytatywnych: zbiórka karmy dla bydgoskiego schronisko dla zwierząt („Zbiórka dla
Kici i Burka”), „Podziel się z innymi – zbiórka darów dla domu dziecka”, udział w Wielkiej Orkiestrze
Świątecznej Pomocy” i „Górze Grosza”, zbiórka nakrętek dla niepełnosprawnego dziecka na sprzęt
rehabilitacyjny.
4. Organizowanie zgodnie z propozycjami uczniów konkursów, np. Mini Playback Show, „Mam Talent”,
„Najlepsza klasa”, „Najładniejsze drzwi świąteczne”, „Najdłuższy łańcuch choinkowy”, przebieg „Dnia
Wiosny”, obchody Dnia Dziecka i Dnia Sportu.
5. Przeprowadzanie zgodnie z wnioskiem uczniów akcji całorocznej pn. „ Numer niepytany”.
6. Założenie kont zgodnie z pomysłem uczniów Szkolnej Kasy Oszczędności.
Dyrektor poinformował jeszcze o wprowadzeniu oznakowania w różnych miejscach w szkole, przypominającego
o właściwym zachowaniu. Na terenie szkoły dostępne są informacje o działaniach zainicjowanych przez uczniów,
świadczące o ich aktywności. Na tablicach i w gablotach zamieszczono informacje o działaniach zainicjowanych
przez:
1. samorząd uczniowski:
konkursy (np. „Najładniejsze drzwi świąteczne"),
akcje (np. Góra Grosza),
imprezy (np. walentynki),
realizacja zagwarantowanego dnia bez pytania dla wylosowanych uczniów,
dyskoteki;
2. uczniów:
realizacja projektu „Odyseja Umysłu” (gazetka z pomysłami realizacji zadań),
prace plastyczne uczniów wykonane na lekcjach, warsztatach, plenerach i na konkursy (np. w związku
z Rokiem Wyczółkowskiego, szkice z natury).
19 / 73
Powyższe argumenty potwierdzają bardzo wysoki stopień spełnienia wymagania. Szkoła zachęca uczniów
do aktywności, stwarzając warunki do różnorodnej działalności pozalekcyjnej, w tym samorządowej
i społecznej, na rzecz własnego rozwoju i rozwoju szkoły. Świadome i systematyczne inicjatywy uczniów
przekładają się na wizerunek szkoły. Aktywności sprzyja atmosfera w szkole, wyzwalająca kreatywność
i samodzielność uczniów. Z inspiracji nauczycieli i uczniów szkoła współpracuje z instytucjami
i organizacjami społecznymi.
Wymaganie: Respektowane są normy społeczne
Komentarz:
Prawie wszyscy ankietowani uczniowie (121 ze 126), rodzice, pracownicy niepedagogiczni szkoły,
partnerzy i samorząd stwierdzili, że dzieci w szkole czują się bezpiecznie. W szkole zdarzają się
zachowania niepożądane, ale mają one charakter incydentalny. Uczniowie znają obowiązujące w szkole
normy. Prawie wszyscy uczniowie klas V i VI (123 ze 126) wskazali, że zasady właściwego zachowania się
w szkole są dla nich jasne (nawet jeśli nie zawsze ich przestrzegają). Zdaniem 94 ze 121 ankietowanych
rodziców, nauczyciele dostrzegają pozytywne zachowania dzieci. Przeciwnego zadnia były 26 osób.
Wszyscy rodzice stwierdzili, że otrzymują informacje na temat zagrożeń występujących w szkole. Dyrektor,
pracownicy niepedagogiczni (wywiady) oraz analiza dokumentacji wskazuje, że w celu wzmacniania
pożądanych zachowań uczniów szkoła prowadzi wiele działania, które w razie potrzeby są modyfikowane.
Podczas modyfikacji działań wychowawczych, zdaniem większości wszystkich ankietowanych nauczycieli
i uczniów, uwzględnia się inicjatywy uczących się.
Uczniowie czują się bezpiecznie. Wszyscy ankietowani uczniowie klas V oraz 57 z 62 klas V stwierdzili,
że podczas lekcji czują się bezpiecznie. 112 ze 126 uczniów czuje się bezpiecznie podczas przerw, 14 ze 126, nie
czuje się bezpiecznie. Na terenie szkoły poza zwykłymi godzinami jej pracy (np. po zajęciach pozalekcyjnych
lub na boisku po lekcjach) 46 z 62 uczniów klas V czuje się bezpiecznie, 11 nie czuje się bezpiecznie, 5 nie bywa
na terenie szkoły lub placówki poza godzinami jej pracy. Rodzice, partnerzy i samorząd oraz pracownicy
niepedagogiczni (wywiady) stwierdzili, że dzieci w szkole są bezpieczne. Uzasadniając swoją opinię,
poinformowali, że:
1. szkoła kształci umiejętność bezpiecznego poruszania się po drogach publicznych, zachowywania się wobec
obcych, wzywania pomocy, jazdy na rowerze po drogach publicznych (egzamin na kartę rowerową),
udzielania pomocy (realizacja programu „Serce na Start” – kl. VI);
2. dba o bezpieczeństwo w czasie drogi do szkoły: na ulicy zamontowano progi zwalniające, barierki przed
wyjściem ze szkoły, na przejściu dyżuruje osoba przeprowadzająca dzieci po pasach;
3. bezpiecznie zorganizowała wewnętrzna organizację szkoły: są dyżury na holach, np. na parterze dyżuruje
trzech nauczycieli; dzieci schodzą z piętra na wychowanie fizyczne po przerwie; gdy dziecko robi zakupy
w automacie, to nauczyciele pilnują, aby wróciło na piętro; dyżury pełnią pracownicy obsługi w szatni, przed
dyżurką, w stołówce. Dzieci mogą przyjść 10 minut przed lekcją. Czekają pod zegarem przed sekretariatem.
Dzieci młodsze są odizolowane od starszych - korytarze są przeznaczone dla dzieci w odpowiednim wieku:
na parterze dla najmłodszych. Przerwy obiadowe są tak zorganizowane, że pierwsza jest dla młodszych
dzieci. Oddział „0” znajduje się w oddzielnej części budynku;
4. budynek jest monitorowany, szkoła jest ogrodzona, zamknięta dla obcych;
5. w czasie dyskotek boiska szkolnego pilnuje straż miejska;
6. trzy razy w tygodniu w szkole jest pielęgniarka, dwa razy w tygodniu stomatolog;
7. są spotkania z policją i strażą miejską, szkolenia i pogadanki na temat bezpieczeństwo ruchu drogowego.
Policja i straż miejska współpracują z pedagogiem;
8. nauczyciel zna zasady postępowania w przypadku sytuacji zagrożenia i niebezpieczeństwa, prowadzi
pogadanki na temat zagrożeń alkoholem, narkotykami;
9. pedagog prowadzi rozmowy o agresywnych zachowaniach uczniów.
Partnerzy dodali, że wszystkie zalecenia związane z bezpieczeństwem przeciwpożarowym zostały wdrożone,
20 / 73
regulaminy w sytuacji wypadku, wyjść i wycieczek są opracowane, i znane nauczycielom ,i dzieciom. W szkole
przeprowadzane są próbne alarmy, dzieci wiedza jak się zachować, nauczyciele znają procedury. Szkoła bierze
udział w różnych programach, np. „Bezpieczna szkoła”, zalecanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej;
realizuje program „Trzymaj Formę”; realizuje we współpracy z Sanepidem program wychowawczo-profilaktyczny
„Spójrz Inaczej na agresję”; organizuje „Niebieski Tydzień”. Pracownicy niepedagogiczni wskazali dodatkowo,
że w zakresie bezpieczeństwa jest dobra współpraca nauczycieli z rodzicami, wykonany zostały przegląd budynku,
na bieżąco dokonywane są naprawy, pracownicy na bieżąco dbają o bezpieczeństwo uczniów.
W opinii respondentów, w szkole rzadko zdarzają się sytuacje niebezpieczne, czasem mają miejsce incydenty,
jednak policja w ogóle nie musi interweniować, jest dobra współpraca ze strażą miejską. Liczba wypadków
utrzymuje się od kilku lat na tym samym poziomie, zwykle wypadki są wynikiem zdarzeń na wychowaniu fizycznym.
Mało jest zdarzeń wynikających z pobicia. 62 ankietowanych uczniów klas V wyraziło opinie na temat
niewłaściwych zdarzeń, jakie miały miejsce w ciągu ostatniego roku szkolnego w szkole. Część uczniów wskazała,
że inni uczniowie ich obrażali, używali nieprzyjemnych przezwisk (12 uczniów – raz, 7 – 3 i 4 razy, 16 – 4 razy
i więcej), robili im kawały, dowcipy, które odbierali jako nieprzyjemne 31 uczniów (raz albo kilka razy), umyślnie
zniszczono rzecz należącą do ucznia (22 uczniów raz, 3 – więcej razy), zostali pobici (15 uczniów raz lub więcej
razy), inni uczniowie celowo wykluczali ich z grupy, nie zadawali się z nimi (16 uczniów raz lub więcej razy),
ukradziono jakiś przedmiot lub pieniądze (12 uczniów raz lub więcej razy), uczestniczyli w bójce z innymi uczniami,
gdzie używano niebezpiecznego narzędzia (7 uczniów raz lub kilka razy), kupowali coś dla innych za własne
pieniądze lub oddawali im pieniądze (5 uczniów raz lub kilka razy), spotkali się z obrażaniem za pomocą Internetu
lub telefonów komórkowych (7 raz lub więcej razy).
Mało bezpiecznie czują się uczniowie klas V w toaletach (8 z 62), na boisku (11), korytarzu (12). Pojedynczy
uczniowie wskazali także jako mało bezpieczne takie miejsca jak: klasę (2), szatnię (3) stołówkę (2,) przed szkołą
(2). Pracownicy niepedagogiczni wskazali jako miejsca, w których częściej niż gdzie indziej, zdarzają się
zachowania niewłaściwe: toalety („Nauczyciele tam najczęściej wchodzą.".)stołówkę i szatnię.
Podczas obserwowanych zajęć nauczyciele dbali o fizyczne bezpieczeństwo uczniów a organizacja procesów
edukacyjnych na obserwowanych zajęciach sprzyjała uczeniu się. Nauczyciele podejmowali różnorodne działania
w celu zgodnie z zasadami metodyki nauczania przedmiotu, które sprzyjały aktywności uczniów i zapewniały
bezpieczeństwo zajęć.
Uczniowie znają obowiązujące w szkole normy. Prawie wszyscy uczniowie klas V i VI (123 ze 126) wskazali,
że zasady właściwego zachowania się w szkole są dla nich jasne (nawet, jeśli nie zawsze ich przestrzegają).
Uczniowie (wywiad) podali następujące obowiązujące w szkole normy i zasady:
1. Nie biegać po schodach (aby tak się stało, dzieci zrobiły plakaty).
2. Podczas przerw przebywać na holu.
3. Nie wychodzić poza teren szkoły, np. do sklepu.
4. Nie wychodzić z lekcji, np. do szafek, do toalet.
5. Nie jeść na lekcjach.
6. Szanować innych i mienie szkoły.
7. Nie bić się.
8. Nie używać telefonów na lekcjach.
9. Uważnie słuchać (jedna osoba mówi, a reszta słucha).
Uczniowie wymienili także swoje prawa:
1. Do wyrażani swojego zdania bez większych konsekwencji.
2. Poprawy oceny niedostatecznej.
3. Dopytania się na lekcjach.
4. Do przerw (niektórzy nauczyciele nie przestrzegają tego prawa, mówią, że dzwonek jest dla nauczyciela).
5. Do sprawiedliwego oceniania.
6. Do wiedzy o prawach i obowiązkach.
Podali następujące obowiązki uczniów:
1. Odrabiać zadania domowe.
2. Uczyć się.
21 / 73
3. Przestrzegać regulaminów.
4. Znać bieżący materiał.
5. Słuchać nauczycieli.
6. Chodzić do szkoły.
7. Informować rodziców o ocenach.
W opinii partnerów szkoły i samorządu, uczniowie najczęściej prezentują następujące zachowania:
1. Prezentują wysoką kulturę osobistą. Mówią „dzień dobry”. Potrafią się zachować nawet w środowisku
pozaszkolnym, np. podczas debat organizowanych przez Szkołę Podstawową nr 58 w Bydgoszczy.
2. Słuchają dorosłych, nawet wtedy, gdy są to nauczyciele z innej szkoły.
3. Potrafią współpracować w grupie, komunikować się ze sobą i z innymi.
4. Cechuje ich szeroka wiedza i duże umiejętności (są laureatami konkursów.
5. Potrafią rywalizować, cieszą się ze zwycięstwa innych, np. słabszych.
6. Zachowują się bezpiecznie np. na ulicy, dzięki realizowanemu przez szkołę programowi.
7. Wykazują się wrażliwością na potrzeby innych (akcje: zbieranie nakrętek, „Odysejowy Kiermasz”).
8. Pomagają sobie (w świetlicy, podczas pracy zespołowej).
9. Dzielą się z innymi, np. słodyczami, przebywając w świetlicy socjoterapeutycznej.
10. Wykazują wrażliwość na przyrodę, np. na zaspokojenie potrzeb zwierząt (akcja „Pomożemy zimą nakarmić
Burka i Kicię”).
11. Cechuje ich odpowiedzialność i uczciwość.
12. Okazują szacunek symbolom narodowym.
13. Znają zasady zdrowego żywienia się.
Obserwacja placówki wskazuje, że uczniowie spędzali czas na szkolnych holach. Spożywali śniadanie. Byli zajęci
rozmowami. Korzystali z telefonów komórkowych. Czasami biegali, popychali się, poszturchiwali, podstawiali sobie
nogi. Dzieci przebywające w szkolnej stołówce zachowywały się spokojnie i kulturalnie. Przed wejściem ustawiały
się w kolejce po żeton. Stawały w kolejce do okienka, w którym wydawane były dania.
W szkole prowadzona jest diagnoza zachowań uczniów i zagrożeń. Według dyrektora (wywiad), diagnoza
zachowań uczniów w szkole prowadzona jest w następujący sposób:
1. Badanie sytuacji wychowawczej i rodzinnej uczniów na podstawie ankiet dla rodziców przez wychowawców
klasowych (analizę zbiorczą ankiet przeprowadza pedagog szkolny, sytuację wychowawczą w klasie
obrazuje sprawozdanie na koniec każdego roku).
2. Badania ankietowe uczniów przez pedagoga.
3. Badanie klimatu szkoły – ankiety „Szkoła Marzeń”, „Co razem możemy zrobić w szkole?”
4. Diagnoza dotyczące plebiscytu życzliwości i niechęci w celu poprawy pozycji dzieci w grupie i stosunku
dzieci do grupy w ramach klasy szkolnej.
5. Analiza ilościowa i jakościowa ocen zachowania.
6. Analiza wyników bieżącej obserwacji uczniów podczas zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych, przerw, wycieczek,
imprez szkolnych.
7. Analiza informacji uzyskanych z indywidualnych rozmów z rodzicami, analizy prac uczniów (wypracowań
i rysunków) prowadzonych przez wychowawców, nauczycieli oraz specjalistów szkolnych.
8. Analiza wpisów w zeszycie pochwał i uwag.
9. Analiza zapisów monitoringu szkolnego.
Z informacji udzielonej przez dyrektora oraz analizy dokumentacji szkolnej (raporty stanowiące załączniki
do protokolarza zawierające wnioski i zalecenia do pracy w następnym roku, protokólarz rady pedagogicznej)
wynika, że diagnoza zagrożeń w szkole prowadzona jest poprzez:
1. bieżącą obserwację zachowań uczniów;
2. analizę ocen z zachowania;
3. analizę przyczyn niepożądanych zachowań na spotkaniach Klasowych Zespołów Nauczycielskich;
4. analizę dokumentacji z konsultacji z instytucjami współpracujących ( sąd, policja, MOPS, BORPA, Miejski
Ośrodek Pomocy Rodzinie);
22 / 73
5. kontrolę frekwencji;
6. analizę treści prac dzieci i ankiet ,,Postawy uczniów wobec zachowań ryzykownych”;
7. analizę sytuacji wychowawczej w klasie przez pedagoga;
8. analizę sytuacji wypadkowej;
9. analizę z protokołów z próbnych ewakuacji;
10. badania socjometryczne w klasach - plebiscyty życzliwości i niechęci;
11. analizę zgłaszanych przez uczniów pojawiających się problemów;
12. kontrolę i analizę wpisów w dziennikach lekcyjnych;
13. rozmowę z uczniami w czasie prowadzenia zajęć z programów ,,Spójrz Inaczej”, „Spójrz Inaczej na Agresję”;
14. w trakcie ewaluacji zajęć prowadzonych w ramach realizacji projektów unijnych : „Indywidualizacja w klasach
I-III ...” oraz w projekcie „Badam...”;
15. monitorowanie realizacji obowiązku szkolnego, frekwencji.
Zdaniem 94 ze 121 ankietowanych rodziców, nauczyciele dostrzegają pozytywne zachowania dzieci. Przeciwnego
zadnia były 26 osób. Wszyscy rodzice potwierdzili, że otrzymują informacje na temat zagrożeń występujących
w szkole.
W szkole podejmuje się działania wychowawcze mające na celu zmniejszanie zagrożeń oraz wzmacnianie
pożądanych zachowań. W opinii rodziców (wywiad), w szkole zdarzają się sporadyczne przypadki zaczepiania,
bójek. Reakcja nauczycieli na niewłaściwe zachowania jest jednak szybka, działa pedagog, prowadzi rozmowy
w sytuacji agresji, scysji. Jako przykład działań wychowawczych szkoły rodzice wskazują postępowanie
nauczyciela, gdy uczennice klasy V chciały się bić po lekcjach. Nauczyciel powiadomiony przez uczniów nie
dopuścił do bójki, miał na uwadze dobro dzieci. W opinii rodziców, w środowisku są różne rodziny, nauczyciele
zwracają jednak uwagę na zachowania uczniów, rodzice są natychmiast informowani o zajściach. W ankiecie
rodzice (78 ze 121) wskazują, że nauczyciele szybko reagują na ryzykowne zachowania uczniów (np. sięganie po
używki), 25 rodziców stwierdza, że nie ma takich zachowań, 16 stwierdza, że nie reagują. Potwierdzają także (89
ze 121), że nauczyciele szybko reagują na niewłaściwe zachowania uczniów. Przeciwnego zdania jest 21
rodziców. Z obserwacji placówki wynika, że nauczyciele reagują w każdej zaobserwowanej sytuacji, proszą
uczniów o wyjaśnienie przyczyn zachowania, przypominają o obowiązujących zasadach zachowania na przerwach.
Według ankietowanych rodziców nauczyciele chwalą pozytywne zachowania uczniów. Sądzi tak 81 ze 121
rodziców przeciwnego zadnia jest 29 rodziców. W wywiadzie rodzice wskazują, że na lekcjach nauczyciele chwalą
uczniów za działalność charytatywną, pomoc szkole, np. za pomoc bibliotece szkolnej. Uczniowie są motywowani,
gdy podejmują pożądanie działania. Nauczyciele wpisują pochwały do Zeszytu pochwał, wskazują, ze dzieci
powinny być przez rodziców uczone zdobywania pochwał. W starszych klasach wpisy dotyczące zachowania są
w dzienniku i każdy rodzic ma do nich wgląd. Oceny zachowania uczniów są dla nich ważne, bo obejmują
samoocenę. W klasach I-III dzieci są zawsze chwalone za pozytywne zachowania. Dzieci starsze nie zawsze są
chwalone za pozytywne zachowania. Jako przykład rodzice podają wydarzenie, w którym wychowawczyni po
przeprosinach córki, za swoje złe postępowanie , nie pochwaliła takiego jej zachowania. Z obserwacji placówki
wynika, że nauczyciele reagują w każdej zaobserwowanej sytuacji, proszą uczniów o wyjaśnienie przyczyn
zachowania, przypominają o obowiązujących zasadach zachowania na przerwach.
Dyrektor, pracownicy niepedagogiczni (wywiady) oraz analiza dokumentacji wskazują, że w celu wzmacniania
pożądanych zachowań uczniów szkoła prowadzi następujące działania:
1. Organizowane są zajęcia socjoterapeutyczne i zajęcia integracyjne zespołów klasowych.
2. Realizowany jest program „Spójrz inaczej” i „Spójrz inaczej na agresję” oraz do roku 2011/12 projekt „Szkoła
z charakterem” promujący wartości.
3. Zorganizowane zostały spotkania z policją dla klas z problemami wychowawczymi dotyczącymi zachowań
agresywnych;
4. Wzmożono nadzór nad bezpieczeństwem uczniów w czasie przerw.
5. Planuje się tematykę godzin wychowawczych spójną z wnioskami i potrzebami uczniów.
6. Przyjęto do stosowania procedury w sytuacjach zagrożeń, zmodyfikowane w roku szk. 2011/12 o procedury
postępowania w przypadku wypadków uczniowskich;
7. Przygotowywane są cykliczne gazetki na holach informujące o bezpieczeństwie.
8. Realizowane były i są programy profilaktyczne przy współpracy z policją, strażą miejską, Sanepidem,
Fundacją Oddech Nadziei,
9. Organizowane są obozy rekreacyjno-sportowych (w okresie wakacji zimowych i letnich).
10. Prowadzany jest konkurs na najlepszą klasę.
11. Promuje się właściwe zachowania (wpisuje się pochwały za pozytywne zachowania).
23 / 73
12. Przyznawany jest tytuł „Absolwenta Roku”.
13. Organizowane są szkolenia uczniów z pierwszej pomocy.
14. Organizowane są apele podsumowujące semestry.
15. Stymulowana jest aktywności uczniów poprzez przedstawianie bogatej oferty konkursów i olimpiad
(organizowanie zajęć przygotowujących uczniów do udziału w konkursów i olimpiad, realizacja założeń
programu pracy z uczniem zdolnym, organizowanie zajęć pozalekcyjnych edukacyjnych i sportowych, imprez
okolicznościowych i związanych z kierunkiem rozwoju szkoły).
Dyrektor, pracownicy niepedagogiczni (wywiady) oraz analiza dokumentacji wskazują także, że w szkole wobec
zdiagnozowanych zagrożeń podejmuje się następujące działania:
1. Wzmacnia się współpracę z rodzicami (obejmuje bliższe poznanie sytuacji ekonomicznej, wychowawczej
i opiekuńczej rodziny, indywidualną pomoc rodzinom, przekazywanie treści pedagogicznych, kierowanie
do specjalistów, organizowanie pomocy materialnej i wsparcia materialnego, prowadzenie przez pedagoga
zajęć warsztatowych dla rodziców w ramach „Akademii Rodzica”).
2. Organizuje zajęcia socjoterapeutyczne i integrujące zespoły klasowe.
3. Realizuje program „Spójrz Inaczej” i „Spójrz Inaczej na agresję”.
4. Organizuje w zależności od potrzeb spotkania z spotkania z policją
5. Modyfikuje system oceniania zachowania (wprowadzenie średniej ważonej).
6. Wzmacnia nadzór nad bezpieczeństwem uczniów w czasie przerw, aktywne pełnienie dyżurów przez
nauczycieli.
7. Planuje planowana tematyka godzin wychowawczych spójnej z wnioskami i potrzebami uczniów.
8. Opracowuje i wdraża procedury w sytuacjach zagrożeń (zmodyfikowane w roku szk. 2011/12 o procedury
postępowania w przypadku wypadków uczniowskich).
9. Przygotowuje cyklicznie gazetki na holach informujące o bezpieczeństwie.
10. Prowadzi ochronę dzieci przy przechodzeniu przez ulicę Wyszyńskiego.
11. Realizuje programy profilaktyczne przy współpracy z policją, strażą miejską, Sanepidem, Fundacją Oddech
Nadziei (do roku 2011/12 realizowano projekt „Szkoła z charakterem” promujący wartości).
12. Przygotowuje bogatą ofertę zajęć pozalekcyjnych dla uczniów oraz konkursów szkolnych, np. „Mam Talent”.
13. Zapewnia dzieciom opiekę świetlicy, a także pomoc nauczycieli w odrabianiu lekcji w świetlicy i bibliotece
szkolnej.
14. Organizuje konkurs na najlepszą klasę.
W szkole prowadzi się analizę podejmowanych działań mających na celu eliminowanie zagrożeń oraz
wzmacnianie pożądanych zachowań, stwierdził dyrektor i nauczyciele podczas wywiadów. Wymienili sposoby
analizy podejmowanych działań. Dyrektor i nauczyciele wskazali, jakie szczegółowe działania podejmują dla
eliminowania zagrożeń i wzmacniania właściwych zachowań:
1. Nauczyciele wychowawcy analizują działania wychowawcze poprzez analizę ankiety dotyczącej sytuacji
wychowawczej w klasie (wyniki zebrane od wszystkich wychowawców opracowuje pedagog, wyciąga wnioski
i przedstawia je wraz z zaleceniami radzie pedagogicznej). Rada pedagogiczna dokonuje analizy
przedstawionych danych.
2. Społeczny Inspektor Pracy analizuje wypadki szkolne, dokonuje porównania z poprzednimi latami, wskazuje
niebezpieczne miejsca w szkole i wnioski.
3. Zespół do ewaluacji programu profilaktyki i programu wychowawczego dokonuje analizy zrealizowanych
działań pod kątem skuteczności i wyciąga wnioski, które są uwzględniane w następnym roku szkolnym.
4. Rada pedagogiczna analizuje skuteczność pełnienia dyżurów przez nauczycieli na przerwach (w efekcie
powstała procedura rozpoczynania i kończenia dyżurów).
5. Wychowawca i pedagog analizują wspólnie zeszyty uwag prowadzone przez uczniów sprawiających
problemy wychowawcze.
6. Nauczyciel techniki analizuje przestrzeganie przez uczniów przepisów BHP i ocenia, czy poprawia się
świadomość bezpieczeństwa ucznia podczas zajęć.
7. Wychowawcy klas dokonują analizy ocen zachowania proponowanych przez nauczycieli uczących, oceniają,
czy zachowanie klasy poprawiło się np. w stosunku do poprzedniego semestru.
8. Wychowawcy klas I-III analizują zachowanie dzieci na podstawie dzienniczków uczniów, w których
wystawiana jest codzienna ocena zachowania ucznia wg określonych kryteriów.
9. Na radach pedagogicznych analizuje się zachowanie uczniów na przerwie (w efekcie na drugim piętrze
24 / 73
został zorganizowany kącik czytelniczy, na wszystkich holach zainstalowano znak „zakaz biegania po
korytarzu”, w klasach I-III nauczyciele organizują przerwy, np. w sali gimnastycznej).
Dyrektor wskazał na znaczenie następujących działań:
1. Klasowy zespół nauczycieli dokonuje analizy poszczególnych trudnych przypadków w ramach organizacji
pomocy psychologiczno-pedagogicznej; zakłada Kartę Indywidualnych Potrzeb Ucznia, a następnie określa
niezbędne formy pomocy przez zespół i dyrektora/ wicedyrektora szkoły oraz opracowuje Plan Działań
Wspierających.
2. Nauczyciel prowadzący zajęcia z socjoterapii analizuje skuteczność programów naprawczych w stosunku
do uczniów z ocenami niedostatecznymi i ocenami nagannymi i nieodpowiednimi zachowania.
Działania mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań są w razie
potrzeby modyfikowane. Dyrektor i nauczyciele (wywiady) poinformowali, że w działaniach szkoły w ostatnich
latach wprowadzono szereg zmian. Dyrektor stwierdził, że:
1. zmodyfikowane zostały zasady oceny z zachowania – dopracowano Regulamin oceniania z wykorzystaniem
tzw. średniej ważonej w klasach na poziomie klas IV, V, VI;
2. podjęto działania zmniejszające liczbę wypadków na wychowaniu fizycznym;
3. zgłoszono szkołę do programu „Trzymaj formę” – współpraca z SANEPIDEM;
4. zwiększono liczbę spotkań pedagoga z zespołem nauczycielskim;
5. zmodyfikowano procedury postępowania w sytuacji zagrożenia o zasady postępowania w przypadku
wypadku uczniowskiego;
6. opracowano regulamin zachowania w sali zabaw z „Radosnej Szkoły”;
7. założono stałą gazetkę szkolną dotyczącą bezpieczeństwa i informującą o zagrożeniach i właściwych
zachowaniach.
Nauczyciele dodali następujące przykłady zmian:
1. Zmieniono zasady pełnienia dyżurów (po 3 nauczycieli na każdym holu).
2. Zorganizowano na drugim piętrze kącik czytelniczy.
3. Na wszystkich holach zainstalowano znak „zakaz biegania po korytarzu”.
4. Wprowadzono w klasach I-III nową organizację przerwy, np. w sali gimnastycznej.
5. Wyznaczono szatnię jako miejsce odbioru dziecka.
6. Zmodyfikowano tematykę godzin wychowawczych o zagadnienia dotyczące zachowania się dzieci
na przerwie, zagrożeń płynących z Internetu i właściwego korzystania z Internetu.
7. W jednej z klas wprowadzono dodatkową godzinę zajęć integracyjnych, w innych odbyło się spotkanie
z policjantem pt. Odpowiedzialność prawna młodzieży za czyny karalne, czy w ramach godzin
z wychowawcą zajęcia „Spójrz inaczej na agresję”.
8. Planuje się, po analizie ankiet nt. zagrożeń, wprowadzenie tematyki dotyczącej przeciwdziałania
uzależnieniom.
9. Po analizie zostanie zmodyfikowana tematyka „Niebieskiego Tygodnia”, a nacisk zostanie położony
na przeciwdziałanie agresji werbalnej.
10. Zorganizowano dla dzieci z klas IV - VI, w ramach współpracy szkoły z Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego,
wykłady „Kultura a dobre maniery”, „Kultura a Internet. Internet niebezpieczeństwo”.
Partnerzy i samorząd stwierdzili, że szkoła zaprasza straż miejską, organizuje konkursy, bierze udział w realizacji
programów, organizuje akcje i zapewnia warunki do udziału w nich młodzieży (np. „Stop Wulgaryzmom”,
„Brzechwolandia”, „Muzkolandia”, „Ort-Bój”, „Niebieski Tydzień”) – dzieci uczą się aktywności i działań
artystycznych. Cyklicznie odbywają się spotkania z dziećmi ze szkoły specjalnej, spotkania z kombatantami
z okazji Święta Niepodległości, uczniowie współpracują z Radą Osiedla Bartodzieje, szkoła uczy zasad zdrowego
żywienia. W ich opinii, szkoła modyfikuje swoje działania.
Podczas modyfikacji działań wychowawczych, zdaniem uczniów, zdecydowanej części nauczycieli (31 z 35)
i dyrektora, uwzględnia się inicjatywy uczących się. Uczniowie poinformowali (wywiad), że zostały
zrealizowane ich pomysły dotyczące uaktualnienia godła (orzeł nie miał korony), wprowadzenia „szczęśliwego
25 / 73
numerka” (dnia bez pytania) i innych.
Dyrektor (ankieta) i nauczyciele (wywiad) podali, że uczniowie:
1. proponują tematykę godzin z wychowawcą, a także formy pracy na tych zajęciach;
2. terminy, miejsca i tematykę wycieczek, biwaków, wyjść klasowych;
3. organizację uroczystości szkolnych i klasowych ( Halloween, andrzejki, mikołajki, walentynki, przebieg „Dnia
Wiosny”, obchody Dnia Dziecka i Dnia Sportu;
4. udział w akcjach charytatywnych: zbiórka karmy dla bydgoskiego schronisko dla zwierząt- „Zbiórka dla Kici
i Burka” , „Podziel się z innymi – zbiórka darów dla Domu Dziecka”, „Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy”,
„Góra Grosza”. Zbiórka nakrętek dla niepełnosprawnego dziecka na sprzęt rehabilitacyjny,
5. zgłaszają propozycji organizacji konkursów np.: Mini Playback Show, Mam Talent, „Najlepsza klasa”,
„Najładniejsze drzwi świąteczne”, „Najdłuższy łańcuch choinkowy”;
6. wnioskują o przeprowadzenie akcji całorocznej pn. „Numer niepytany”, zmian do Zasad Wewnątrzszkolnego
Oceniania (dotyczyły liczby prac klasowych i sprawdzianów w tygodniu i dniu).
Nauczyciele dodali, że uczniowie proponują, aby włączali się do działań przez nich inicjowanych.
Uczniowie prezentują zachowania zgodne z wymaganiami. Dyrektor, nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni
oraz obserwacja zajęć i placówki wskazują, że w szkole uczniowie prezentują zachowania zgodnie z oczekiwanymi
od nich wymaganiami.
Pracownicy niepedagogiczni poinformowali, że od uczniów w szkole oczekuje się kultury osobistej, poszanowania
siebie, mienia i pracowników szkoły, tolerancji, samodzielności, myślenia w działaniu, empatii. Uczniom nie wolno
szarpać się, podkładać nóg, biegać po schodach, siadać na parapetach, wyzywać się, otwierać okien,
przesiadywać w toaletach, używać komórek na lekcjach, przynosić do szkoły cenne rzeczy.
Respondenci wskazują sukcesy wychowawcze szkoły. W opinii nauczycieli, szkoła ma osiągnięcia w kształtowaniu
wymaganych zachowań:
1. Dzieci potrafią dobrać stroje do okazji.
2. Włączają się do udziału w uroczystościach i imprezach, np. w cyklicznych spotkaniach z kombatantami.
3. Potrafią śpiewać hymn, przyjąć właściwą postawę. („Uczymy patriotyzmu poprzez codzienne poszanowanie
kraju, w którym mieszkamy. Na Turnieju Rycerskim 11 listopada – sportowo, propagowanie postaw
rycerskich.).
4. Uczestniczą w rozpoczęciu i zakończeniu roku szkolnego odświętnie ubrani. Na co dzień cechuje ich
schludny ubiór.
5. Pomagają sobie: starsi młodszym.
6. Są zaangażowani w działalność społeczną.
7. Coraz lepiej się zachowują (otrzymują coraz mniej ocen nagannych i nieodpowiednich).
8. Potrafią udzielać pierwszej pomocy.
9. Uświetniają uroczystości i imprezy (W roku szkolnym 2011/2012 funkcjonował chór szkolny).
10. Cechuje ich postawa tolerancji wobec niepełnosprawności i innych osób.
11. Uprawiają sport („Wychowujemy poprzez sport i odnosimy sukcesy wychowawcze”.)
12. Są otwarci i przychodzą z problemami do pedagoga i wychowawców.
Pracownikom niepedagogicznym podoba się, że uczniowie chętnie im pomagają, są zaangażowani w konkursy
i akcje, chętnie biorą udział w apelach, występach, śpiewaniu w chórach, zajęciach pozalekcyjnych, np.
w zajęciach „Odyseja Umysłu”. W ich opinii ,uczniowie chętnie biorą udział w różnych akcjach, np. lubią nocować
w szkole. Uczą się wtedy, jak się mają zachowywać.
Nauczyciele stwierdzają, że niektóre niepożądane zachowania uczniów zdarzają się w szkole często np. bieganie
na korytarzach, spóźnienia na zajęcia, sporadycznie pojawia się agresja słowna, czy wykluczanie. Pracownicy
niepedagogiczni podkreślają, że w szkole nie zaobserwowali, aby tworzyły się grupy, które zachowywałyby się
agresywnie. Kiedy odbywają się dyskoteki, przyjeżdża straż miejska w ramach prewencji. Incydenty mają charakter
sporadyczny, reaguje wtedy dyrektor, pedagog i wychowawca. Podczas obserwacji zajęć wszyscy uczniowie
zachowywali się zgodnie z ogólnie przyjętymi normami społecznymi na 11 zajęciach, na 3 zachowywała się
większość uczniów. Podczas obserwacji placówki niektórzy uczniowie biegali po korytarzu w czasie przerwy,
poszturchiwali się, zaczepiali się, podstawiali sobie nogi. Nauczyciel, jeśli zauważył sytuację, reagował. Nie
zaobserwowano sytuacji agresywnego zachowania uczniów.
26 / 73
Powyższe argumenty potwierdzają bardzo wysoki stopień spełnienia wymagania. Uczniowie są
zaangażowani w działalność społeczną – w szkole od lat szerzą postawy prospołeczne, są ich
propagatorami. Cechuje ich postawa tolerancji wobec osób niepełnosprawnych. Aktywność uczniów
obejmuje różnorodne działania: włączają się do udziału w uroczystościach i imprezach (np. w cykliczne
spotkania z dziećmi ze szkoły specjalnej, z kombatantami z okazji Święta Niepodległości), współpracują
z Radą Osiedla Bartodzieje, instytucjami, które uczą zasad zdrowego żywienia, pomagają sobie: starsi
młodszym, zgłaszają propozycje organizacji konkursów i inne. W opinii respondentów szkoła modyfikuje
swoje działania.
27 / 73
Obszar: Procesy
Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Komentarz:
Koncepcja szkoły jest znana wszystkim uczniom, rodzicom, nauczycielom i pracownikom
niepedagogicznym, co roku jest analizowana i modyfikowana oraz przyjmowana do realizacji w formie
zadań na dany rok szkolny. Zmiany wynikają przede wszystkim z analizy realizacji podstawy programowej,
potrzeb uczniów i środowiska. Z analiz wynika, iż należy kontynuować oddziałania i upowszechniać
innowacje, wprowadzać dodatkowe szkolenia i studia dla nauczycieli.
Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana pracownikom szkoły. Według dyrektora i nauczycieli
(wywiady), zgodnie z dokumentacją szkoły koncepcja pracy zawiera wizję i misję szkoły, model absolwenta,
diagnozę stanu obecnego, cele strategiczne, kryteria sukcesu. Celem nadrzędnym koncepcji jest wszechstronny
i harmonijny rozwój ucznia oraz wyposażenie go w niezbędną wiedzę i umiejętności potrzebne do dalszego etapu
kształcenia. Najważniejszych działania, które realizują koncepcję pracy szkoły:
1. Diagnoza uczniów zewnętrznymi i wewnętrznymi narzędziami badawczymi na starcie oraz diagnoza
osiągnięć uczniów.
2. Sprawiedliwe, obiektywne i ogólnie uznane zasady oceniania realizujące funkcje informacyjne, motywacyjne
i wspomagające.
3. Realizacja oferty zajęć pozalekcyjnych dostosowanej do potrzeb uczniów o różnych zdolnościach
i zainteresowaniach
4. Realizacja podstawy programowej ze wszystkich przedmiotów dostosowanej do potrzeb i możliwości
uczniów.
5. Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych przedmiotowych, wyrównawczych i poszerzających wiedzę.
6. Szerokie stosowanie metod aktywizujących, projektów edukacyjnych.
7. Organizowanie wycieczek przedmiotowych konkursów i zawodów sportowych.
8. Prowadzenie zajęć rozwijających umiejętności dzieci: artystyczne, sportowe, informatyczne,
turystyczno-krajoznawcze.
9. Realizacja grantów, np. Miejski Konkurs Ortograficzny ,,Ort–Bój", dla uczniów klas III szkół
podstawowych; „Muzykolandia” Wojewódzki Przegląd Dziecięcych Zespołów Muzycznych; „Potyczki
matematyczne”, Miejski Konkurs Matematyczny; „Brzechwolandia”; „,Recytować każdy może… – scena dla
każdego” Miejski Konkurs Recytatorski ;„W świecie mitów” Miejski Konkurs Mitologiczny; Międzyszkolny
Konkurs Wiedzy Biologicznej dla uczniów szkół podstawowych.
10. Wdrożenie innowacji np. „Bąbel matematyczny” od 2012/2013, partnerem jest Instytut Badań Edukacyjnych,
Ocenianie kształtujące.
11. Realizacja projektów unijnych np. Badam, poznaję, doświadczam… – rozwijanie kompetencji
matematyczno-przyrodniczych uczniów klas 0-III. Podnoszenie osiągnięć edukacyjnych uczniów woj.
kujawsko-pomorskiego. Indywidualizacja nauczania uczniów klas I-III.
12. Udział w konkursach zewnętrznych i wewnątrzszkolnych.
13. Ciągła modernizacja i uzupełnianie bazy szkoły, między innymi ze środków unijnych.
Pracownicy niepedagogiczni jako główne kierunki koncepcji pracy szkoły wymieniają wartości, które w szkole
uważa się za ważne:
1. Odpowiedzialność za siebie i mienie.
2. Kultura osobista.
3. Uczciwość wobec siebie i dorosłych.
4. Samodzielność Posługiwanie się komputerem i Internetem.
5. Rozwijanie swoich zainteresowań.
6. Wrażliwość na potrzeby drugiego człowieka.
7. Ocenianie własnej pracy i innych.
28 / 73
8. Ocenianie swojego zachowania i innych.
9. Poczucie własnej wartości.
10. Pielęgnowanie tradycji polskich, szacunku dla przeszłości.
11. Kulturalne zachowywanie się przy stole.
12. Uczestniczenie w spotkaniach z kombatantami w związku z świętami narodowymi.
Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły została przyjęta przez radę pedagogiczną na posiedzeniu 6
września 2011 r. Ankietowani nauczyciele (34 z 35) zadeklarowali, że rada przyjęła wypracowaną wspólnie
koncepcję pracy (1 nauczyciel wskazał, że rada przyjęła koncepcję pracy przygotowaną przez dyrektora). 32 z 35
nauczycieli czują się jej współautorami.
Szkoła prowadzi działania realizujące koncepcję pracy szkoły. Nauczyciele podczas wywiadu grupowego
i dyrektor w ankiecie wymienili najważniejsze stałe działania, które służą realizacji koncepcji pracy szkoły:
1. Diagnoza uczniów zewnętrznymi i wewnętrznymi narzędziami badawczymi na starcie oraz diagnoza
osiągnięć uczniów.
2. Sprawiedliwe, obiektywne i ogólnie uznane zasady oceniania realizujące funkcje informacyjne, motywacyjne
i wspomagające.
3. Oferta zajęć pozalekcyjnych dostosowana do potrzeb uczniów o różnych zdolnościach i zainteresowaniach.
4. Realizacja podstawy programowej ze wszystkich przedmiotów dostosowana do potrzeb i możliwości.
5. Diagnozowanie osiągnięć uczniów.
6. Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych przedmiotowych, wyrównawczych i poszerzających wiedzę.
8. Organizowanie wycieczek przedmiotowych konkursów i zawodów sportowych.
9. Prowadzenie zajęć rozwijających umiejętności dzieci: artystyczne, sportowe, informatyczne,
turystyczno-krajoznawcze.
10. Udział w programie Odyseja Umysłu.
11. Realizacja grantów oświatowych.
12. Wdrożenie innowacji: „Bąbel matematyczny”; Ocenianie kształtujące.
13. Realizacja projektów unijnych: „Badam, poznaję, doświadczam…”– rozwijanie kompetencji
matematyczno-przyrodniczych uczniów klas 0-III; Podnoszenie osiągnięć edukacyjnych uczniów szkół
podstawowych woj. kujawsko-pomorskiego; Indywidualizacja nauczania uczniów klas I-III.
14. Udział w konkursach zewnętrznych i wewnątrzszkolnych.
15. Ciągła modernizacja i uzupełnianie bazy szkoły.
Nauczyciele (wywiad) dodali:
1. Organizowanie akcji kształcenia umiejętności potrzebnych w życiu np. ABC pierwszej pomocy.
2. Udział w programach przygotowujących uczniów do funkcjonowania w codziennym życiu, np. „Serce
na Start” i „Jestem bezpieczny – umiem pomagać innym” .
3. Angażowanie uczniów w różne projekty społeczne i edukacyjne np. „Niebieski Tydzień” , ABC pierwszej
pomocy, „Trzymaj formę”, eTwinning.
4. Sporadyczne szkoła uczestniczy w Akademii dobrych manier, realizuje działania programu „Przyjaciele
Zippiego”.
5. Nowe działania obejmują wdrożenie innowacji „Bąbel matematyczny” i oceniania kształtującego.
Koncepcja pracy szkoły jest analizowana. Prawie wszyscy ankietowani nauczyciele (34 – zdecydowanie tak)
oraz dyrektor w ankiecie i wywiadzie stwierdzili, że cała rada pedagogiczna brała udział w pracach nad analizą i/lub
modyfikacja koncepcji pracy szkoły. Dyrektor w ankiecie zadeklarował, że w takich działaniach uczestniczyli także
rodzice, uczniowie i pracownicy niepedagogiczni. Z jego wypowiedzi i nauczycieli wynika (wywiad), że koncepcja
pracy szkoły jest analizowana na bieżąco dwa razy w roku na radach pedagogicznych podsumowujących dany
semestr – analizuje się wówczas wyniki w nauce i zachowaniu uczniów, ich sukcesy, ewentualne niepowodzenia,
nauczyciele dokonują ewaluacji swojej pracy, składając sprawozdania z akcji, konkursów, grantów, innowacji,
działalności kół, zajęć wyrównawczych i innych prowadzonych w ramach art. 42 Karty Nauczyciela pod kątem
realizacji koncepcji pracy szkoły. Podobne sprawozdanie składa pedagog, logopeda, nauczyciele biblioteki,
świetlicy. Po analizie formułowane są wnioski końcowe do pracy w nowym semestrze lub roku szkolnym.
Nauczyciele i uczniowie wypełnili ankiety dotyczące kół zainteresowań i zajęć dodatkowych. Nauczyciele
29 / 73
zdeklarowali, co i chcą prowadzić, by odpowiedzieć na zapotrzebowania środowiska. Nauczyciele stwierdzają
w wywiadzie, że należy kontynuować działania i upowszechniać innowacje, kontynuować udział w dodatkowych
szkoleniach i podejmować studia podyplomowe nadające kwalifikacje.
Modyfikacje koncepcji pracy szkoły są wynikiem corocznych analiz pracy szkoły, w tym propozycji rodziców
i uczniów (wywiady z dyrektorem i nauczycielami). Z analiz realizacji koncepcji pracy szkoły w ostatnich latach
zostały wyciągnięte wnioski, na podstawie których zmodyfikowane zostały następujące działania:
1. Wdrożono innowacje, np. „Bąbel matematyczny”.
2. Zmodyfikowano sposób diagnozy osiągnięć uczniów.
3. Wdrożono ocenianie kształtujące.
4. Zmodyfikowano ofertę zajęć dodatkowych.
Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana uczniom i akceptowana przez nich. Zdaniem
dyrektora, uczniowie zapoznawani są z koncepcją pracy szkoły na początku roku szkolnego w zakresie: informacje
o programach nauczania, zasadach oceniania, propozycjach działań zaplanowanych na dany rok szkolny –
tematyka godzin wychowawczych, plan imprez i wycieczek, zaplanowanych badaniach osiągnięć. Uczniowie
stwierdzają, że w szkole kładzie się najważniejszy nacisk na wysoki poziom nauczania, motywowanie do pracy, np.
ocena wkładu pracy na zajęciach artystycznych, udział w różnych konkursach, wykonywanie dodatkowych zadań,
motywowanie dobrą oceną, wdrażanie oceniania kształtującego, realizacja ciekawych programów, np. Odyseja
Umysłu („pojechaliśmy na finał do USA”), sport – klasa żeglarska, zawody w piłkę ręczną, zajęcia Szkolnego Koła
Sportowego, działalność charytatywna godne traktowanie drugiej osoby, dobra organizację życia szkoły, np.
dłuższe przerwy niż w innych szkołach.
Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana rodzicom i akceptowana przez nich. Dyrektor
poinformował w wywiadzie, że na pierwszych zebraniach z radą rodziców przekazywane są informuję o zadaniach
i przedsięwzięciach, które w danym roku szkolnym będą realizowane. Nauczyciele informują rodziców
na pierwszych spotkaniach nowego roku szkolnego o realizacji zadań koncepcji pracy szkoły na dany rok szkolny.
Informacja obejmuje zakres badań edukacyjnych, organizację roku szkolnego, programy realizowane przez szkołę,
realizację konkursów i imprez. Koncepcja szkoły dostępna jest dla rodziców na stronie internetowej szkoły. Według
rodziców najważniejsze wartości działań szkoły to:
1. kultura osobista;
2. schludność w ubiorze;
3. tolerancja;
4. aktywność społeczna;
5. udział w akcjach charytatywnych;
6. współdziałanie, praca w grupach;.
7. współpraca w zespole, integracja;
8. oszczędzanie;
9. prezentacja własnej osoby, wartości i kraju.;
10. solidarności w działaniu.
W ich ocenie kierunki pracy szkoły są odpowiednie. Dzieci zdobywają wiedzę i umiejętności z różnych dziedzin
nauki, kształtuje się ich postawy i uczy nawiązywania relacji interpersonalnych. Koncepcja pracy zawiera ważne
zadania do realizacji, nakierowana jest na aktywność uczniów, ich rozwój. Dzieci wyjeżdżają w różne miejsca,
realizują swoje zainteresowania, uczą się zachowań prospołecznych i prosportowych. Działania realizujące główne
kierunki pracy szkoły są kontynuowane. Dzieci wychodzą do teatru, kina, organizują akcje charytatywne. Wiele
działań podejmowanych jest wspólnie z rodzicami.
Powyższe argumenty potwierdzają bardzo wysoki stopień spełnienia wymagania. Koncepcja pracy jest
spójna z działaniami szkoły i współczesnymi trendami edukacyjnymi, umożliwiającymi wprowadzenie
istotnych zmian jakościowych w pracy szkoły – wdrożenie innowacji, zmodyfikowanie sposobu diagnozy
osiągnięć uczniów, wdrożenie oceniania kształtującego, modyfikację ofertę zajęć dodatkowych i innych.
Koncepcja pracy, w opinii respondentów, zawiera ważne zadania do realizacji, nakierowana jest
na aktywność uczniów, ich rozwój. Wiele działań realizujących koncepcję podejmowanych jest wspólnie
z rodzicami, upowszechnianych w środowisku.
30 / 73
Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
Komentarz:
Szkoła zna potrzeby i oczekiwania edukacyjne uczniów i rodziców świadomych wymagań współczesnego
rynku pracy, w związku z tym konsekwentnie realizuje podstawę programową wraz z zalecanymi
warunkami i sposobami realizacji. Uczy języków obcych, posługiwanie się technologią
informatyczno-komunikacyjną, umiejętności pracy w zespole, rozwijania kreatywności, twórczego
rozwiązywania problemów, prezentacji siebie, swoich pomysłów i rozwiązań, dbania o własne zdrowie
i bezpieczeństwo. Szkoła modyfikuje ofertę edukacyjną i realizuje nowatorskie działania edukacyjne,
z których najważniejsze to programu „Odyseja Umysłu”, projekt „Bąbel matematyczny, realizacji oceniania
kształtującego klasach I i IV oraz elementy w klasach oceniania w pozostałych klasach.
Oferta edukacyjna jest spójna z podstawą programową, co potwierdził dyrektor szkoły w ankiecie, nauczyciele
w wywiadzie grupowym i obserwacja zajęć (14 z 14). Nauczyciele wykorzystują wszystkie elementy podstawy
programowej w programach nauczania. W klasach I-III treści, umiejętności, osiągnięcia uczniów po I i III klasie,
zalecane warunki i sposoby realizacji. W klasach IV-VI cele kształcenia, wymagania ogólne, treści nauczania,
wymagania szczegółowe, zalecane warunki i sposoby realizacji, zadania szkoły.
Oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów. Ankietowani uczniowie wskazali, że najbardziej chcieliby
nauczyć się w szkole wiedzy z różnych przedmiotów: matematyki, historii, języka polskiego, języków obcych,
przyrody, techniki, informatyki oraz posiąść umiejętności: malowania, gry aktorskiej, gry na gitarze, w piłkę ręczną,
koszykówkę, pływania, poprawnej polszczyzny, rysowania, śpiewania, bycia życzliwym, radzenia sobie podczas
bójki, dostania się na studia lub pracy, a także bycia samodzielnym,itp. W opinii ankietowanych uczniów (41 z 62)
szkoła umożliwia im nauczenie się tych najważniejszych rzeczy. Przeciwnego zdania jest 21 uczniów. Podobne
oczekiwania mają rodzice (ankieta), którzy dodają do wymienionych przez uczniów potrzeb: przygotowanie
do rozwiązywania testu, korzystanie z kółek, dodatkowych zajęć i konkursów, zajęć Szkolnego Koła Sportowego,
dostosowania metod i form do potrzeb dziecka, indywidualizacji, dodatkowej motywacji, zapewnienia stabilnej
kadry do nauczania języka angielskiego, bardziej zrozumiałe tłumaczenie danych zagadnień. W opinii rodziców
(100 z 121), szkoła zaspokaja potrzeby edukacyjne dzieci.
Nauczyciele w wywiadzie wymienili najważniejsze działania szkoły dla zaspokajania potrzeb uczniów:
1. Realizacja podstawy programowej, np. rozwijanie zainteresowań, kształcenie umiejętności kluczowych,
kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy – znajomości języków obcych, pracy w zespole,
posługiwania się technologią informatyczno-komunikacyjną, pracy metodą projektów badawczych,
umiejętność negocjowania i prowadzenia dyskusji, udzielania pierwszej pomocy, autoprezentacji i in.
2. Organizowanie kółek zainteresowań, np. polonistyczne, teatralne, plastyczne.
3. Przygotowanie uczniów do konkursów i egzaminów, np. próbnych egzaminów i sprawdzianów kompetencji,
4. Udział uczniów w fakultetach matematycznych.
5. Realizacja dodatkowej godziny dyrektorskiej z języka polskiego dla klas VI.
6. Organizacja zajęć pozalekcyjnych – wyrównawczych, korekcyjno-kompensacyjnych, socjoterapeutycznych.
Oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. Według dyrektora
(ankieta), nauczycieli (wywiad), partnerów i samorządu (wywiad), kompetencje potrzebne na rynku pracy
kształtowane przez nauczycieli u uczniów to:
1. znajomość języków obcych;
2. posługiwanie się technologią informatyczno-komunikacyjną;
3. umiejętność pracy w zespole;
4. rozwijanie kreatywności i umiejętności twórczego rozwiązywania problemów;
31 / 73
5. umiejętności organizacyjne;
6. umiejętność prezentacji siebie, swoich pomysłów i rozwiązań;
7. właściwe relacje interpersonalne;
8. dbanie o własne zdrowie i bezpieczeństwo.
Dyrektor dodał następujące kompetencje:
1. praca metodą projektów badawczych;
2. umiejętności negocjowania i prowadzenia dyskusji.
Partnerzy (wywiad) wskazali dodatkowo na następujące umiejętności potrzebne na rynku pracy:
1. wytrwałość;
2. odpowiedzialność;
3. systematyczność;
4. samodzielność;
5. wrażliwość;
6. umiejętność uczenia się;
7. postawy proekologiczne;
8. przyjmowania krytyki;
9. otwarcie na sztukę.
Zarówno dyrektor w wywiadzie, jak i nauczyciele podczas wywiadu stwierdzili, że realizacja podstawy
programowej jest systematycznie monitorowana przez poszczególnych nauczycieli i dyrektora szkoły.
Prowadzony jest monitoring bieżący prowadzony przez nauczycieli wskazujący, czy został w odpowiednim czasie
zrealizowany bieżący materiał, czy został wykorzystany czas przeznaczony na jego realizację. We wszystkich
klasach dwa razy w roku wszyscy nauczyciele wypełniają arkusz monitorowania podstawy programowej.
Nauczyciele dodali, że realizację podstawy programowej monitoruje również dyrektor podczas obserwacji zajęć.
W opinii respondentów, wnioski z monitoringu wskazują na rytmiczną realizację podstawy programowej.
Oferta edukacyjna szkoły jest modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów. Zdaniem
40 z 62 ankietowanych uczniów (23 uczniów jest przeciwnego zdania) i 78 ze 121 ankietowanych rodziców (40
rodziców jest przeciwnego zdania), szkoła pomaga uczniom rozwijać ich zainteresowania. Ankietowani
nauczyciele, dyrektor w wywiadzie, partnerzy i samorząd (wywiad) poinformowali, że szkoła, by umożliwić uczniom
pełniejszy rozwój podjęła szereg działań:
1. Do planu pracy szkoły wprowadzona została realizacja projektów unijnych.
2. Zorganizowano zajęcia dla uczniów zagrożonych dysleksją, z trudnościami matematycznymi, z gimnastyki
korekcyjnej, logopedyczne, ale także rozwijające z języka angielskiego.
3. Przyjęto realizacje projektu „Bąbel matematyczny” oraz eTwinning.
4. Szkoła realizuje programy „Odyseja Umysłu”, „Przyjaciele Zippiego”.
5. Wprowadzono oceniania kształtujące.
6. Zorganizowano zajęcia w ramach realizacji grantów oświatowych.
7. Utworzono klasy sportowe – żeglarskie.
8. Zorganizowano dodatkowe zajęcia sportowe.
9. Zostały zmodyfikowane koła zainteresowań, w ramach których prowadzone są różnego typu zajęcia dla
dzieci: teatralne, matematyczne, przyrodnicze, ekologiczne, sportowe, muzyczne, plastyczne, orgiami.
10. Zorganizowano obozy sportowo-rekreacyjne w czasie wakacji letnich i ferii zimowych (5 obozów).
Nauczyciele dodali, że w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów podjęto następujące działania:
1. Zamontowano w klasach tablice interakcyjne
2. Wyposażono pracownie komputerowe w dodatkowy sprzęt.
3. Stworzono dodatkowe pomieszczenie do odrabiania zadań domowych.
4. Wprowadzono na szersza skalę stosowanie metod aktywizujących i projektów edukacyjnych.
32 / 73
5. Umożliwiono szerszy udział uczniów w konkursach zewnętrznych i wewnętrznych.
6. Dokonano modernizacji i uzupełniania bazy szkoły.
7. Zorganizowano wyjścia do opery, teatru, filharmonii.
Zdaniem dyrektora (ankieta) i nauczycieli (wywiad), szkoła realizuje następujące nowatorskie rozwiązania
programowe lub działania edukacyjne:
1. Realizacja programu „Odyseja Umysłu” – kształci kreatywność i uczy rozwiązywania problemów.
2. Realizacja projektów „Bąbel matematyczny” – nauczanie matematyki z naciskiem na samodzielność
w rozwiązywaniu problemów matematycznych oraz eTwinning – nawiązanie współpracy ze szkołami
europejskimi, wymiana mailowa projektów, realizowanie projektu z innymi krajami świata.
3. Wprowadzenie oceniania kształtującego klasach I i IV oraz elementy w klasach oceniania w pozostałych
klasach.
Dyrektor wskazał na inne działania edukacyjne mające nowatorski charakter:
1. Utworzenie klasy sportowej żeglarskiej – rozszerza ofertę edukacyjną szkoły, dotyczy tegorocznych klas
V,VI.
2. Udział w ogólnopolskich programach „Trzymaj formę”, „Niebieski Tydzień”, „Jestem bezpieczny, umiem
pomagać innym”.
3. Udział w realizacji licznych projektów w ramach Bydgoskich Grantów Oświatowych: Międzyszkolny Konkurs
Wiedzy Biologicznej dla uczniów szkół podstawowych; Miejski Konkurs Ortograficzny „Ort-Bój” dla uczniów
klas III szkół podstawowych; „Muzykolandia“ Wojewódzki Przegląd Dziecięcych Zespołów Muzycznych;
„Potyczki matematyczne”; „Brzechwolandia”; ,,Recytować każdy może … – scena dla każdego”; Miejski
Konkurs Recytatorski; „W świecie mitów – Miejski Konkurs Mitologiczny; „Odważ się być mądrym” –
drużynowy konkurs interdyscyplinarny pod patronatem Wojewódzkiej Biblioteki Pedagogicznej. W tym roku
szkolnym zgłoszono dodatkowy projekt: „Wskrzesić przeszłość” – na tropie zapomnianych zakątków
Bydgoszczy i regionu.
4. Udział w Osiedlowym Festynie Rodzinnym w celu integracji środowiska lokalnego ze szczególnym
uwzględnieniem wspólnych działań dzieci z rodzicami.
5. Udział w całoroczny interdyscyplinarnym projekcie SUPERKLASA.
Powyższe argumenty potwierdzają bardzo wysoki stopień spełnienia wymagania. Szkoła we wzorowy
sposób realizuje szereg działań mających nowatorski charakter między innymi realizuje projekty unijne,
organizuje zajęcia rozwijające z języka angielskiego, projekt „Bąbel matematyczny”, ” oraz eTwinning,
programy – „Odyseja Umysłu”, „Przyjaciele Zippiego”, wprowadza ocenianie kształtujące i upowszechnia
swoje rozwiązania w zakresie oferty, która jest wypracowywana systemowo i z udziałem różnych
podmiotów i wzbogacana o najnowsze technologie: dydaktyczne i informatyczne.
33 / 73
Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Komentarz:
Planowaniem procesów edukacyjnych zgodnie z warunkami i zaleceniami podstawy programowej oraz
zasadami higieny pracy, ich monitorowaniem i monitorowaniem osiągnięć uczniów zajmują się dyrektor
i nauczyciele zgodnie z zakresem swoich obowiązków. Wnioski z monitoringu są wykorzystywane
do planowania pracy szkoły. Oceniając uczniów nauczyciele na wszystkich lub większości zajęć
uzasadniają wystawioną ocenę. W opinii większości uczniów, dzięki ocenianiu czują się zmotywowani
do pracy i wiedzą, co mają poprawić.
W szkole wykorzystuje się zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Zarówno dyrektor
(ankieta), jak i nauczyciele w ankiecie i wywiadzie stwierdzili, że w I i II etapie edukacyjnym i realizacji wychowania
przedszkolnego zostały uwzględnione wszystkie zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej
wynikające z rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
z późniejszymi zmianami. Podkreślili także, że w szkole nie ma ograniczeń w stosowaniu zalecanych warunków
i sposobów realizacji podstawy programowej. Nauczyciele podkreślali w ankiecie, że znają podstawę programową
swojego przedmiotu i wymieniali wszystkie zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej edukacji
wczesnoszkolnej i wychowania przedszkolnego oraz I i II etapu edukacyjnego, np. w edukacji wczesnoszkolnej
sala do pracy wyposażona jest w wystarczające pomoce dydaktyczne i sprzęt audiowizualny, uczeń pozostawia
w klasie część swoich podręczników i przyborów, treści mają formę zajęć zintegrowanych i realizowane są
w układzie spiralnym, klasa liczy mniej niż 26 osób, w zakresie edukacji polonistycznej (klasa I) około połowy czasu
przeznaczonego na realizację przeznacza się na ćwiczenia w rysowaniu i pisaniu, uwagę zwraca się na słuchanie
i czytanie przez dzieci literatury dziecięcej, naukę na pamięć wierszy, tekstów piosenek, w edukacji matematycznej,
dominującą formą (szczególnie w klasie I) są zabawy, gry i sytuacje zadaniowe, w których dominuje działanie
i inne. W edukacji w zakresie I i II etapu edukacyjnego prowadzone są zajęcia zwiększające szanse edukacyjne
uczniów z zaburzeniami komunikacji językowej, obserwacje i diagnozy w celu poznania możliwości i potrzeb
rozwojowych dzieci, jest dbałość o adaptację dzieci do warunków szkolnych oraz ich poczucie bezpieczeństwa,
gabinet bogato wyposażony jest w pomoce dydaktyczne, komputer oraz specjalistyczne programy do logopedii,
nacisk położony jest na kształtowanie dojrzałości i gotowości dzieci 5- i 6- letnich do nauki czytania i pisania,
wyrabianie i rozwijanie u dzieci umiejętności poprawnego komunikowania się z innymi ludźmi, słuchanie przez
dzieci i czytanie utworów literatury dziecięcej, wyrabianie w klasach starszych refleksyjnego spojrzenie na język
jako narzędzie komunikacji i poznawania. Systematycznie przekazywana jest informacja rodzicom o sukcesach
i kłopotach ich dzieci, rodzice włączani są do wspierania osiągnięć rozwojowych dzieci i łagodzenia trudności.
Proces dydaktyczno-wychowawczy jest organizowany w taki sposób, aby wszyscy uczniowie mieli możliwość
aktywnego udziału w zajęciach (zarówno tych obowiązkowych, jak i dodatkowych), nauczyciele stosują metody
aktywizujące, dzięki którym uczniowie w różnorodny sposób mogą wykazać się wiedzą i umiejętnościami, wyrazić
swoją opinię czy zaangażować się w pracę grupy. Poprzez właściwą organizację zajęć, zachętę, pochwały czy
dodatkowe oceny uczniowie motywowani są do aktywnego poznawania świata. Dzięki wspólnie podejmowanym
inicjatywom, częstym rozmowom, dyskusjom na forum klasy czy odwoływaniu się do kontraktu klasowego
uczniowie uczą się odpowiedzialności, tolerancji, koleżeńskości, rozwiązywania problemów i szacunku do innych.
Na zajęciach bardzo często wykorzystują chęć dzieci do zabawy, ich możliwości ekspresyjne i twórcze myślenie.
Uczniowie biorą udział w scenkach dramowych i teleturniejach wiedzy.
Dyrektor w wywiadzie i wszyscy ankietowani nauczyciele (35 z 35) stwierdzili, że w szkole planuje się procesy
edukacyjne. Zdaniem dyrektora (wywiad) procesy edukacyjne planowane są w następujący sposób. Nauczyciele
zapoznają się i analizują obowiązującą podstawę programową, zapoznają się z obowiązującymi programami
nauczania, ich założeniami i celami. Po analizie w zespołach i po uwzględnieniu kontekstu szkolnego (potrzeby
i możliwości poznawcze wychowanków oraz ich zainteresowania, wnioski z badań osiągnięć edukacyjnych uczniów
oraz z nadzoru pedagogicznego, założeń koncepcji pracy szkoły, możliwości bazy szkoły) składają wniosek
do dyrektora szkoły o dopuszczenie programu nauczania, który chcą realizować oraz podręcznika spośród
dopuszczonych do użytku przez MEN (zgodnie z przyjęta procedurą). Zaakceptowane programy stanowią szkolny
zestaw programów nauczania na dany rok. Do programów nauczania nauczyciele opracowują plany pracy,
w których uwzględniają opinie poradni psychologiczno-pedagogicznej i wnioski z obserwacji własnych, wnioski
34 / 73
z nadzoru pedagogicznego z poprzedniego roku. Wychowawcy klas opracowują roczne plany wychowawcze klas,
które uwzględniają założenia planu wychowawczego szkoły. Dyrektor opracowuje roczny plan pracy
wychowawczo-dydaktyczno-opiekuńczy, arkusz organizacyjny, plan nadzoru (harmonogram szkoleń, obszary
ewaluacji wewnętrznej), tygodniowy rozkład zajęć harmonogram zajęć pozalekcyjnych oraz zatwierdza plany pracy
zespołów przedmiotowych i zadaniowych oraz zespołu ewaluacyjnego, wychowawczego, plany pracy zajęć
pozalekcyjnych, plan pracy pedagoga, logopedy, biblioteki szkolnej i świetlicy, samorządu uczniowskiego.
Ankietowani nauczyciele podali, że w planowaniu procesów edukacyjnych uwzględniają możliwości uczniów
(wszyscy nauczyciele), potrzeby uczniów (34 z 35 nauczycieli), czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych
treści (31 z 35), liczebność klas (30 z 35), organizację roku szkolnego (29 z 35) oraz inne czynniki (26 z 35), takie
jak podstawa programowa, baza dydaktyczna, inicjatywa uczniów, opinie poradni psychologiczno pedagogicznej,
analizy wyników testów kompetencji, inicjatywy uczniów, plan rozwoju szkoły.
Organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się, co wynika z informacji wniesionych przez
respondentów, obserwacji lekcji oraz szkoły i badania dokumentacji. 40 z 64 ankietowanych uczniów klas VI
stwierdziło, że nie czuje zmęczenia z powodu liczby zajęć w szkole, 24 z 64, że czuje. 17 z 62 uczniów klas V kilka
razy w tygodniu czuje się zmęczonych z powodu liczby zajęć w szkole,16 z 62 raz w tygodniu, 13 z 62 uczniów
codziennie, 10 z 62 odczuwa takie zmęczenie rzadziej niż raz w tygodniu, 6 z 62 nigdy. 103 ze 121 ankietowanych
rodziców uznało, że plan lekcji jest ułożony tak, że sprzyja uczeniu się, 16 z 121 było przeciwnego zdania.
Z obserwacji zajęć wynika, że nauczyciele prowadzą lekcja oparte na modelu uczenia się od siebie (9 z 14 zajęć),
w 4 nauczyciele podczas lekcji wykorzystywali elementy uczenia się od siebie, na 1 lekcji występujące sytuacje
uczenia się od siebie wzajemnie, nie wynikały z działań nauczyciela. Nauczyciele w czasie prowadzonych 11 z 11
lekcji umożliwiali uczniom poprawę popełnionych błędów. Podczas 6 z 14 lekcji nauczyciele prowadzi zajęcia w taki
sposób, by uczniowie mieli możliwość wyrażania własnych opinii, w 4 umożliwiali uczniom wyrażanie swoich opinii
przez większość lekcji, w jednej sporadycznie podczas lekcji. W 8 z 9 lekcji nauczyciele reagowali na brak
zaangażowania każdego niezaangażowanego ucznia, w jednym przypadku w większości braku zaangażowania
uczniów. Liczebność klas pozwala na organizację procesów edukacyjnych w sposób sprzyjający uczeniu się
(obserwacja 14 zajęć). W ankiecie nauczyciele stwierdzili, że szkoła zapewnia im możliwość korzystania
z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych. Z obserwacji placówki wynika, że wielkość sal lekcyjnych jest
odpowiednia do liczebności klas. We wszystkich salach klas I-III znajdują się kąciki wypoczynkowe. Klasy liczą
od 18 od 24 uczniów. Powierzchnia sal wynosi 52 m2. Analiza dokumentów pozwala na stwierdzenie, że liczba
godzin zajęć dla poszczególnych klas jest rozłożona równomiernie na poszczególne dni tygodnia. Uczniowie klas
I-III mają po 4 lub 5 lekcji dziennie, natomiast klasy IV-VI – po 5-6 obowiązkowych zajęć dziennie. Raz w tygodniu
odbywają się podwójne lekcje języka polskiego w klasach od IV do VI. Klasy sportowe mają zwiększoną liczbę
lekcji wychowania fizycznego o 6. Układ przedmiotów w planie dnia sprzyja uczeniu się: najczęściej rano uczniowie
mają lekcje języka angielskiego, języka polskiego, matematyki i przyrody, religii, a następnie pozostałe. Lekcje
wychowania fizycznego odbywają się w ciągu dnia. W szkole znajduje się dokument wystawiony przez Sanepid,
w którym brak zastrzeżeń do tygodniowego planu lekcji. Większość klas rozpoczyna zajęcia o godzinie 8.00.
Szkoła pracuje na jedną zmianę. Dzienny plan lekcji jest zróżnicowany. Każdego dnia, oprócz przedmiotów
wymagających dużej koncentracji, są także przedmioty typu wychowanie fizyczne, muzyka, informatyka czy
godzina z wychowawcą. Dwie klasy raz w tygodniu mają wyłącznie lekcje wymagające koncentracji.
Stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu się. 50 z 64 uczniów klas VI wskazało, że w dniu
ankietowania, ucząc się, czuli się zaciekawieni, przeciwnego zdania było 14 uczniów. 30 z 64 uczniów stwierdziło,
że na niektórych zajęciach pracowali w grupach, 11 z 64, że na większości zajęć. 52 z 64 uczniów aktywnie
uczestniczyło w zajęciach, przeciwnego zdania było 12 uczniów. 37 z 64 uczniów potwierdziło, że w czasie lekcji
nauczyciel pomógł im zastanowić się nad tym czego się nauczyli. Przeciwnego zdania było 22 uczniów. 17 z 62
ankietowanych uczniów klas V podało, że często na lekcjach był wykorzystywany komputer, 14 wskazało tablicę
interaktywną, 13 internet, 9 projektor. 35 uczniów stwierdziło że żadne z powyższych pomocy nie było często
wykorzystywane na lekcjach. Uczniowie klas przedostatnich (53 z 62) stwierdzili, że na około połowie zajęć
pracowali w grupach i wykonywali zadania wymyślone przez siebie lub innych uczniów. Podczas obserwacji
placówki stwierdzono, że szkoła ma Internet bezprzewodowy. W szkole znajduje sie pracownia informatyczna z 18
stanowiskami komputerowymi, 2 czytelnie multimedialne w szkolnej bibliotece, 11 stanowisk komputerowych
z przyłączem internetowym w klasach I-III oraz w 4 salach przedmiotowych (w tym w oddziale zerowym) znajdują
się tablice multimedialne. W 4 salach są także projektory multimedialne. W czytelni są 4- i 5-letnie komputery.
W salach sprzęt komputerowy jest jeszcze na gwarancji. W pracowni 8 komputerów zostało zakupionych w ciągu
ostatnich 2 lat, pozostałe są 3- i 4-letnie, 2 6-letnie. Pracownia ma nowe oprogramowanie. Na 3 z 14
obserwowanych lekcjach nauczyciel zorganizował na całej lekcji pracę zespołową, na 4 przez większość lekcji
formy pracy zespołowej, na 3 sporadycznie stosował formy pracy zespołowej. Podczas 9 z 14 obserwowanych
zajęć nauczyciel przez całą lekcję stwarzał uczniom możliwość samodzielnego wykonania zadań, na 4 z 14 przez
35 / 73
większość czasu lekcji, w jednej sporadycznie podczas lekcji. We wszystkich lekcjach nauczyciel używał
zróżnicowanych metod w celu aktywizacji uczniów, tworzył sytuacje, w których uczniowie mogli rozwiązywać
problemy sprzyjające uczeniu się i odwoływał się do doświadczeń uczniów. W 12 z 13 zajęć nauczyciel dobierał
zadania odpowiednio do kompetencji poszczególnych uczniów/grup uczniów i wykorzystywał dostępne pomoce
dydaktyczne. Zwiększenie efektywności procesu uczenia się w szkole według dyrektora obejmuje:
1. korzystanie z ciekawych środków dydaktycznych;
2. wprowadzenie elementów oceniania kształtującego;
3. umożliwienie stosowania samooceny przez uczniów;
4. indywidualne podejście do wymagań dydaktycznych w zależności od możliwości intelektualnych uczniów
w zdobywaniu wiedzy;
5. pochwały od nauczyciela;
6. budzenie zainteresowań;
7. ciekawe, urozmaicone, atrakcyjne lekcje;
8. korzystanie z technologii informacyjnych /zastosowanie tablic multimedialnych, prezentacji, filmów, pokazów
multimedialnych, korzystanie z e-booków itp.;
9. udział uczniów w konkursach przedmiotowych, olimpiadach, projektach edukacyjnych;
10. przeprowadzanie analiz sprawdzianów zewnętrznych i wewnętrznych;
11. przeprowadzanie i analizowanie wyników sprawdzianów próbnych.;
12. prowadzenie kół zainteresowań,
13. organizowanie wyjazdów i wyjść do teatru, kina, filharmonii i opery, organizowanie plenerów malarskich,
wycieczek edukacyjnych i krajoznawczych;
14. prowadzenie zajęć dydaktyczno – wyrównawczych;
15. prowadzenie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych stosowanie się do potrzeb uczniów;
16. organizacja pomocy psychologiczno pedagogicznej stosowanie się do zaleceń opinii poradni
psychologiczno-pedagogicznej;
17. organizacja zajęć specjalistycznych ( logopedycznych, terapeutycznych);
18. realizacja grantów, projektów unijnych;
19. organizacja i udział w akcjach;
20. analiza zainteresowań uczniów;
21. wzmacnianie pozytywnych postaw i zachowań;
22. ciągła ewaluacja osiągnięć uczniów i dostosowywanie na jej podstawie metod i form pracy.
Nauczyciele (ankieta, wywiad) wymienili następujące stosowane przez nich metody sprzyjające uczeniu się:
1. Metody projektów – np. pisanie scenariusza w ramach języka polskiego, w ramach integracji klasy.
2. Metody aktywizujące (metoda gier i zabaw, burza mózgów dramat i in. Uczeń staje się czynnym
uczestnikiem, angażuje się w lekcje, uczy się komunikacji.
3. Metody problemowe – uczniowie zdobywają wiedzę poprzez działania, promowana jest samodzielność
uczniów w rozwiązywaniu zadań.
25 z 35 nauczycieli wskazało, że uczniowie kilka razy w roku mają szansę na zajęciach pracować metodą projektu.
Nauczyciele poinformowali (ankieta), że na wybór metod pracy z uczniami mają wpływ różne czynniki: 33 z 35
wskazało cele zajęć, treść zajęć i możliwości uczniów, 32 z 35 - potrzeby uczniów, 31 - miejsce realizacji zajęć, 30
z 35 - liczba uczniów i dostęp do pomocy, 28 - dostęp do pomocy.
Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce. 36 z 62 ankietowanych uczniów klas V
podało, że na wszystkich lub większości zajęć nauczyciele uzasadniają wystawioną ocenę. 12 wskazało, że na
około połowie zajęć, 14, że na mniej niż połowie. W opinii 26 z 62 uczniów, nauczyciele, wystawiając ocenę,
odnoszą się do tego, co uczeń umiał lub wiedział wcześniej zawsze lub prawie zawsze, 20 wskazało połowę zajęć,
16 na mniej niż połowę. Według 18 z 62 uczniów, nauczyciele, wystawiając ocenę, odnoszą się do ich
wcześniejszych osiągnięć lub trudności zawsze lub prawie zawsze, 23 wskazuje, że na połowie zajęć 21, że mniej
niż na połowie. Wszyscy ankietowani nauczyciele (35) stwierdzili, że przekazują uczniom informację zwrotną
i podali w ankiecie, że zawiera ona określenie mocnych i słabych stron, wskazówki do dalszej pracy, ustalenie
terminów działania, zachętę do działania, merytoryczną ocenę wypowiedzi, wnioski do dalszej pracy, pochwałę
i nagrodę. W szkole monitorowanie jakości i efektywności procesu uczenia się uczniów potwierdzają:
36 / 73
1. arkusze obserwacji zajęć – dyrektor dokonuje obserwacji diagnozujących zgodnie z celem i tematem
zaplanowanym w planie i harmonogramie obserwacji zajęć na dany rok szkolny, wypełnia arkusz zawierający
przebieg obserwacji (obszary badawcze), formułuje uwagi na temat lekcji i zalecenia, wskazówki do dalszej
pracy;
2. karty osiągnięć ucznia w oddziale „0” i klasach I-III (nauczyciele raz na dwa miesiące dokonują oceny
wiadomości i umiejętności ucznia);
3. karty obserwacji osiągnięć i postępów ucznia w klasach IV-VI (nauczyciele dwa razy w roku oceniają
systematyczność pracy ucznia i wkładany wysiłek);
4. ocena gotowości szkolnej dziecka w oddziale „0” (końcowy wypełnia nauczyciel i także przekazuje
rodzicom);
5. wystandaryzowane testy i karty pracy wypełniane przez uczniów w w celu oceny jego rozwoju (w klasach
I-III);
6. wewnątrzszkolny system oceniania (rada pedagogiczna ustaliła minimalną liczbę ocen zależną od liczby
godzin danego przedmiotu w tygodniu);
7. prace pisemne uczniów z całego roku szkolnego;
8. pisemna informacja zwrotną na temat postępów uczniów w klasach, w których wprowadzono ocenianie
kształtujące;
9. testy przygotowujące do pisania Ogólnopolskiego Badania Umiejętności Trzecioklasistów w klasach III
i klasach VI i sprawdzianu (po analizie wnioski służą do modyfikowania planów pracy oraz stanowią
informację dla uczniów i rodziców;
10. dokumenty monitorowanie osiągnięć uczniów w konkursach i zawodach, zajęciach pozalekcyjnych,
imprezach, uroczystościach, akcjach społecznych., wdrażania programów naprawczych, zajęć
specjalistycznych np. logopedycznych, socjoterapeutycznych, realizacjo Bydgoskich Grantów Oświatowych
i projektów unijnych, wykorzystywania aktywizujących metod dydaktycznych.
Podczas 9 z 14 obserwowanych zajęć nauczyciele w każdej sytuacji udzielali opisowej informacji zwrotnej po
odpowiedziach uczniów, w 2 przypadkach w większości sytuacji lub w niektórych sytuacjach. Na jednej lekcji
nauczyciel nie udzielał opisowej informacji zwrotnej. Na 12 lekcjach nauczyciel podawał przyczyny, dla których
odpowiedź jest prawidłowa lub nieprawidłowa. Na jednej lekcji uczniowie nie otrzymywali takiej informacji. Na
podstawie obserwacji placówki stwierdzono, że w szkole widoczne są informacje o aktualnych sukcesach uczniów.
Na tablicach znajdują się:
1. listy uczniów, którzy uzyskali najlepsze wyniki w nauce i zachowaniu w I semestrze roku szkolnego
2012/2013;
2. rezultaty dziewcząt i chłopców w różnych dyscyplinach sportowych w latach 2002-2011;
3. puchary i dyplomy za sukcesy w sporcie (gabloty).
Ocenianie motywuje uczniów do dalszej pracy, stwierdzili uczniowie, rodzice i nauczyciele. Zdaniem 11 z 62
uczniów, nauczyciele rozmawiają z nimi często lub bardzo często na temat przyczyny ich trudności w nauce, 51
z 62 stwierdza, że rzadko lub wcale. 49 z 62 ankietowanych uczniów podało, że nauczyciele nie rozmawiają z nimi
na temat przyczyn ich sukcesów w nauce lub rozmawiają rzadko, 12 z 62, że rozmawiają często. W opinii 38 z 62
uczniów, dzięki ocenianiu są zadowoleni, 36 z 62 twierdzi, że wie, co ma poprawić, 35 z 62 postanawia, że się
poprawi, 26 z 62 ma ochotę się uczyć, 13 z 62 stwierdziło, że jest im to obojętne, 8 z 62, że nie chce im się uczyć,
czują się zniechęceni. 7 z 62 nie wie, co dalej robić. Uczniowie w wywiadzie stwierdzili, że kiedy są oceniani, to
czują zadowolenie. W ich opinii nauczyciele mają dobre podejście, dają wskazówki, tłumaczą, dają szansę
słabszym uczniom. Jak dostają słabą ocenę, to mogą ją poprawić. Nauczyciele oceniają także za wiadomości
zdobyte poza szkołą, biorą pod uwagę osiągnięcia w konkursach i zajęciach pozalekcyjnych, dają się uczniom
wykazać wiedzą. Ocenianie, według nich, jest sprawiedliwe: mogą sprawdzić liczbę punktów i skontrolować sposób
oceniania, mogą wyjaśniać zasadność ocen. Dzięki ocenom uczniowie mają ochotę się uczyć: nauczyciele
zachęcają ich do pracy ocenami podwyższonymi, widząc starania ucznia dają plusy za poprawne rozwiązanie
zdania. Uczniowie postanawiają, że się poprawią, gdy nauczyciel mówi, że mogliby zrobić zadanie lepiej, nawet
wtedy, gdy dostają najwyższą ocenę. Dzięki ocenom uczniowie wiedzą, co mają poprawić. Nauczyciele zaznaczają
błędne odpowiedzi, błąd ortograficzny trzeba zapisać w zeszycie. Według 74 ze 121 ankietowanych rodziców,
ocenianie na lekcjach zachęca dziecko do dalszego uczenia się na wszystkich lub na większości lekcji. 41 z 121
uważa, że zachęca, ale na nielicznych lekcjach. 27 z 35 ankietowanych nauczycieli uznało, że uczniowie dzięki
informacji zwrotnej, jaką otrzymują od nich, są zmotywowani do pracy, 6, że zdecydowanie nie, 1 nauczyciel raczej nie.
37 / 73
W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów – zgodnie stwierdzili dyrektor i nauczyciele. W opinii dyrektora
(wywiad), monitorowanie osiągnięć uczniów dokonuje się planowo w następujący sposób. W klasach I – III
monitoring osiągnięć uczniów prowadzony jest poprzez Karty osiągnięć uczniów przez nauczycieli uczących,
dyrektora szkoły w nadzorze pedagogicznym oraz zespoły klasowe. W podobny sposób odbywa się monitoring
w klasach IV-VI (monitorowanie poprzez Karty osiągnięć i obserwacji ucznia). Do działań monitorujących
osiągnięcia uczniów należą analizy ocen śródrocznych i końcoworocznych uczniów, ocen z zachowania, wyników
sprawdzianu po VI klasie i innych badań zewnętrznych (OPERON, OBUT). Monitoruje się także osiągnięcia
uczniów w olimpiadach i konkursach. Monitorując osiągnięcia uczniów, nauczyciele poszukują odpowiedzi
na następujące pytania:
1. Jak poprawić jakość pracy szkoły i lepiej przygotować uczniów do następnego etapu kształcenia?
2. Jakie są mocne i słabe strony ucznia?
3. Jakie wyciągnąć wnioski do dalszej pracy nauczycieli z uczniami?
4. Jak zaplanować zajęcia dodatkowe i godziny do dyspozycji dyrektora, godziny z art. 42 KN?
5. W jakim stopniu uczniowie opanowali poszczególne standardy podlegające sprawdzianowi?
6. Jakie są osiągnięcia poszczególnych uczniów?
7. Jak uatrakcyjnić proces nauczania?
8. Jakie metody stosować podczas lekcji w celu zwiększenia efektywności nauczania?
9. Jak podnieść efektywność nauczania?
33 z 35 ankietowanych nauczycieli zadeklarowało, że prowadzi analizę postępów uczniów systematycznie
w sposób zorganizowany, 1 próbuje prowadzić systematyczną analizę. 34 z 35 nauczycieli wskazało, że monitoruje
osiągnięcia wszystkich uczniów. Prawie wszyscy nauczyciele (33 z 35) podali, że zakres monitorowania osiągnięć
uczniów dotyczy wszystkich uczniów, 3 z 35, że dotyczy wybranych klas i uczniów, i obejmuje analizę:
1. arkuszy obserwacji w klasach I-III;
2. osiągnięć uczniów w konkursach i zawodach;
3. karty osiągnięć uczniów (dwa razy w roku szkolnym);
4. wyników semestralnych, śródrocznych i końcowo rocznych;
5. dwóch sprawdzianów próbnych i trzech testów próbnych przygotowujących do sprawdzianu próbnego;
6. testu próbnego czytania i biegłości liczenia w klasie II;
7. sprawdzianu umiejętności matematycznych, przyrodniczych , humanistycznych i języka angielskiego;
8. umiejętności i wiedzy uczniów po każdym dziale (na bieżąco);
9. wyników monitorowania czytelnictwa w kategoriach ilościowych.
Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane. Dyrektor (ankieta) i wszyscy ankietowani
nauczyciele (35) stwierdzili, że w szkole monitoruje się procesy edukacyjne. Dyrektor w ankiecie wskazał,
że monitoring procesów edukacyjnych prowadzony jest w następujących formach:
1. kontrola nauczycielskich planów dydaktycznych oraz ich realizacji;
2. monitoring realizacji podstawy programowej
3. kontrola dzienników;
4. kontrola arkuszy realizacji podstawy programowej- m.in. karty realizacji minimalnej ilości godzin
5. obserwacja lekcji pod katem wprowadzania metod aktywnych i indywidualizowania procesu nauczania;
6. kontrola zajęć pozalekcyjnych;
7. kontrola kart wycieczek;
8. kontrola frekwencji na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych;
9. monitorowanie realizacji zajęć w ramach projektów unijnych
10. monitorowanie osiągnieć uczniów w olimpiadach i konkursach;
11. analiza osiągnieć śródrocznych i końcoworocznych uczniów;
12. kontrola zasad oceniania
13. kontrola kart osiągnięć uczniów
14. analiza ocen z zachowania;
15. analiza wyników sprawdzianu po VI klasie i innych badań zewnętrznych (OPERON, OBUT);
16. analiza wewnętrznych badań wyników nauczania.
38 / 73
Dyrektor (ankieta) i nauczyciele w wywiadzie podali, że wnioski z monitoringu są wykorzystywane
do planowania procesów edukacyjnych. Wymienili następujące przykłady decyzji dotyczących procesów
edukacyjnych, które podjęte zostały w wyniku monitoringu:
1. Opracowanie i wdrożenie "działań naprawczych dla uczniów” (dyrektor i nauczyciele).
2. Szeroko podjęta indywidualizacja pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych, założenie
dodatkowych zeszytów do zadań na zajęciach dodatkowych (dyrektor i nauczyciele).
3. Wprowadzenie elementów ocenienia kształtującego (dyrektor i nauczyciele).
4. Modyfikacje planów pracy nauczycieli (zwrócenie uwagi na kształcenie umiejętności, które są najsłabiej
opanowane) (dyrektor).
5. Dostosowanie oferty zajęć pozalekcyjnych do wzmocnienia procesu edukacyjnego (dyrektor).
6. Prowadzenie kart osiągnięć uczniów (dyrektor).
7. Prowadzenie analiz wyników po sprawdzianach próbnych, testach kompetencji oraz badań osiągnięć
edukacyjnych, omawianie ich w zespołach przedmiotowych i nauczycielskich i przedstawianie ich
na posiedzeniach rady pedagogicznej, (dyrektor).
8. Wprowadzanie na szeroką skalę metod aktywizujących (dyrektor).
9. Wprowadzenie dostosowań wymagań edukacyjnych, kart indywidualnych potrzeb uczniów, planów działań
wspierających (dyrektor).
10. Powołanie koordynatorów pomocy psychologiczno- pedagogicznej (dyrektor).
11. Decyzja o przeprowadzaniu diagnoz o tej samej godzinie we wszystkich klasach (dyrektor).
12. Decyzja o zmianie zajęć prowadzonych z art. 42 Karty nauczyciele (dyrektor).
13. Wprowadzenie trzech testów próbnych dla klas VI (dyrektor).
14. Wprowadzenie testów próbnych trzecioklasistów (dyrektor).
15. Dostosowanie ze względu na małą liczbę godzin z przedmiotu terminów i godzin wyjść klas na wycieczki
i organizacji zastępstw (nauczyciele).
16. Kontynuowanie dużej liczby konkursów (nauczyciele).
Współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów edukacyjnych. Zdaniem 33 z 62 ankietowanych uczniów,
nauczyciele nigdy nie pytają uczniów, w jaki sposób chcieliby uczyć się na lekcjach. 20 z 62 ankietowanych
uczniów stwierdza, że nauczyciele pytają na niektórych zajęciach, 9 uczniów wskazuje, że pytają na większości
zajęć i wszystkich zajęciach. Ankietowani nauczyciele (25 z 35) wskazują, że biorą pod uwagę opinie uczniów
o tym, jak chcieliby się uczyć na wszystkich zajęciach, 8 nauczycieli na większości zajęć, 2 na niektórych
zajęciach. Ankietowani rodzice (41 ze 121) oceniają, że nauczyciele często lub bardzo często uwzględniają opinie
uczniów dotyczące tematyki zajęć czy sposobu prowadzenia zajęć, 53 ze 121 uważa, że rzadko, 16, że nigdy.
Uczniowie, dyrektor i nauczyciele (wywiady) podali następujące przykłady zmian, które zostały wspólnie
przygotowane przez nauczycieli i uczniów:
1. większy udział uczniów w akcjach charytatywnych, kiermaszach i zajęciach pozalekcyjnych (uczniowie
i nauczyciele);
2. wstawienie koszy do segregacji śmieci (uczniowie);
3. podział holu na dwie części , aby uczniowie mogli lepiej zachowywać się na przerwach (uczniowie);
4. wybór metod i form pracy na zajęciach (dyrektor i nauczyciele);
5. wybór tematyki godzin wychowawczych (dyrektor i nauczyciele);
6. decyzja uczniów o tym, jakie umiejętności powinny być ćwiczone na kolejnych zajęciach (dyrektor
i nauczyciele);
7. decyzja uczniów o swoim udziale w konkursach, w realizacji projektów (nauczyciele);
8. ustalanie terminów prac pisemnych i ich ilość (dyrektor i nauczyciele);
9. potrzeby uczniów na kołach zainteresowań i zajęciach wyrównawczych (dyrektor i nauczyciele);
10. prowadzenie lekcji określoną metodą (np. w grupach, projekty) (dyrektor i nauczyciele);
11. wybór trasy wycieczki (dyrektor i nauczyciele);
12. terminy omawiania lektur (dyrektor i nauczyciele);
13. organizacji imprez klasowych i szkolnych (dyrektor i nauczyciele).
32 z 35 ankietowanych nauczycieli zadeklarowało, że uwzględnia pomysły uczniów dotyczące metod pracy
na lekcji i tematyki lekcji, 30 z 35 umożliwia wybór zajęć pozalekcyjnych, 21 z 135 – ustala terminy testów,
sprawdzianów i sposobu oceniania.
39 / 73
Nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania. Nauczyciele stwierdzili w ankietach, że wspierają
swoich uczniów w uczeniu się: stosują rożne metody i formy pracy dostosowane do ich możliwości, zainteresowań,
potrzeb, zachęcają do działania poprzez udzielanie informacji zwrotnej, rad jak się uczyć, wskazywanie sposobów
zdobywania wiedzy, okazywanie wiary w ich możliwości, nagradzanie ich za postępy w nauce i sukcesy, stawianie
zadań i wymagań mobilizujących do wysiłku intelektualnego. W ich opinii, ważna jest pomoc w przygotowaniu
uczniów do konkursów, prezentowania własnych pomysłów i prac, stwarzaniu sytuacji, aby każdy uczeń mógł
odnieść sukces na miarę swoich możliwości i umiejętności.
Rodzice w wywiadzie podkreślili znaczenie działań, takich jak:
1. Stosowanie pochwał.
2. Wdrażanie oceniania kształtującego.
3. Organizowanie wyjść dzieci do kina i teatru.
4. Wprowadzenie zeszytu lektur.
Uczniowie dodali następujące działania:
1. Interesujący sposób nauczania (w szczególności na tematy szczególnie interesujące uczniów).
2. Wykorzystywanie pomocy naukowych, np. tablic interaktywnych.
3. Wprowadzenie specjalnych lekcji, na których uczniowie są kreatywni, wykonują prezentacje.
4. Organizowanie kółek pozalekcyjnych, kółek zainteresowań z każdego przedmiotu.
Nauczyciele stosują zróżnicowane metody motywowania, co wynika informacji wniesionych przez nauczycieli,
uczniów i rodziców. Respondenci stwierdzili, że nauczyciele:
1. udzielają pochwał za pracę na lekcjach, działalność charytatywną, udział w akcjach charytatywnych, pomoc
szkole i inne pozytywne zachowania, przekazują informację zwrotną na lekcjach;
2. odnotowują osiągnięcia uczniów w dzienniczku osiągnięć i dziennikach lekcyjnych;
3. oceniają sprawiedliwie;
4. umożliwiają samoocenę;
5. organizują rywalizację konkursową na zajęciach (uczniowie);
6. wprowadzają ocenianie kształtujące (uczniowie).
Nauczyciele dodali, że zachęcają uczniów do wykonywania zadań dodatkowych, wykorzystują metody
aktywizujące, angażują uczniów do organizacji imprez klasowych, przygotowania gazetek i innych działań.
Wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są wdrażane. Dyrektor (ankieta) i nauczyciele (wywiad) podali
przykłady wdrożonych wniosków. Nauczyciele wskazali wdrożone następujące wnioski:
1. Opracować i wdrożyć działania naprawcze dla uczniów potrzebujących pomocy.
2. Dostosować metody i formy pracy oraz warunki organizacyjne dla uczniów o specjalnych potrzebach
edukacyjnych.
3. Dostosować terminy i godziny wyjść na wycieczki oraz zastępstw do potrzeb związanych z realizacją godzin
z przedmiotu.
4. Kontynuować liczbę konkursów.
5. Kontynuować wprowadzanie oceniania kształtującego.
Dyrektor (ankieta) wskazał, że w wyniku realizacji wniosków w roku szkolnym 2012/2013:
1. zwiększono ilość godzin przyrody, historii i języka polskiego z godzin do dyspozycji dyrektora;
2. wprowadzono w klasach VI fakultet z matematyki;
3. zorganizowano zajęcia rozwijające i wyrównawcze z j. polskiego, angielskiego i matematyki z godzin
dodatkowych z art. 42 Karty Nauczyciela;
4. skorelowano kształcenie umiejętności na różnych zajęciach edukacyjnych np. w zakresie skali – matematyka
i przyroda, czytanie diagramów i wykresów – matematyka, przyroda, elementy wypowiedzi pisemnych –
40 / 73
zaproszenie, ogłoszenie – j. polski, informatyka itp.;
5. wprowadzono zorganizowaną pomoc w odrabianiu lekcji w świetlicy i bibliotece szkolnej;
6. nauczyciele zmodyfikowali plany pracy i podjęli działania naprawcze.
Informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się. 33 z 64 ankietowanych uczniów klas VI
otrzymało w dniu ankietowania od nauczyciela wskazówki, które pomogły im uczyć się, 31 z 64 – nie otrzymało. 19
z 62 ankietowanych uczniów klas V poinformowało, że nauczyciele rozmawiają z nimi o postępach w nauce często
lub bardzo często i dzięki temu wiedzą, jak się uczyć, 27 z 62 stwierdziło, że rozmawiają z nimi rzadko, 16 z 62,
że nigdy. W opinii uczniów (wywiad), nauczyciele mówią, jak najłatwiej zdobywać wiedzę, jak się uczyć (np. mówią
o wzrokowcach, słuchowcach, wykonawcach eksperymentów). Proponują sposoby uczenia się danego materiału,
wskazują, że aby uczyć się od razu, trzeba utrwalać, powtarzać materiał. Na zajęciach podają zasady analizy
pytania oraz wskazówki, jak najlepiej napisać test egzaminacyjny. Proponują uczniom, aby odpowiadali bez
pomocy klasy, zapisywali materiał w celu lepszego utrwalenia. W ocenie uczniów, rozmowy z nauczycielami
pomagają im w nauce – coraz więcej wiedzą, umieją rozwiązywać testy, przygotowywać się do egzaminu. W opinii
98 ze 121 ankietowanych rodziców, rozmowy z nauczycielami o tym, jak się uczyć, pomagają uczniom w nauce; 18
ze 121 rodziców stwierdziło, że nie pomagają. Zdaniem 89 ze 121 rodziców, ich dziecko umie się uczyć; 31 ze 121
podało, że nie umie.
Powyższe argumenty z kryteriów potwierdzają wysoki stopień spełnienia wymagania.
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli
Komentarz:
W statucie szkoły znajdują się zapisy o funkcjonowaniu w szkole zespołów nauczycielskich oraz określone
zadania. Nauczyciele współdziałają, dokonując dwa razy do roku analiz procesów dydaktycznych
i wychowawczych, efektów realizacji projektów i programów edukacyjnych i realizacji planów powołanych
zespołów. Wymieniają się wiedzą, opiniami, pomocami dydaktycznymi, doświadczeniem, wspólnie planują
i realizują zadania, projekty edukacyjne, rozwiązują problemy dydaktyczno-wychowawcze. W efekcie
w szkole ma miejsce proces zmian jakościowych, którego przykładem jest realizacja programów „Odyseja
Umysłu”, „Bąbel matematyczny”, ocenianie kształtujące.
Nauczyciele współdziałają przy tworzeniu procesów edukacyjnych. Wszyscy ankietowani nauczyciele (35
z 35) stwierdzili, że konsultują plany zajęć edukacyjnych z innymi nauczycielami. W dokumentach są informacje
świadczące o wspólnym planowaniu przez nauczycieli procesów edukacyjnych. W rozdziale VI statutu szkoły
„Nauczycieli i inni pracownicy szkoły” znajdują się zapisy dotyczące funkcjonowania w szkole zespołów
nauczycielskich i zespołów przedmiotowych. W szkole zespołowo:
1. dokonuje się analizy wyników sprawdzianu zewnętrznego, sprawdzianów próbnych, testów kompetencji,
wyników badań wewnętrznych osiągnięć edukacyjnych uczniów, ocen uzyskiwanych przez uczniów, a także
osiągnięć w konkursach szkolnych i pozaszkolnych – z analiz wyciągane są wnioski, które systematycznie
wdrażane są do realizacji;
2. konsultuje się oceny zachowania uczniów (karty oceny zachowania);
3. opracowuje się formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej (karty indywidualnych potrzeb);
4. przeprowadza analizę wyników diagnozy wstępnej pierwszoklasistów;
5. ujednolicono zasady oceniania z poszczególnych przedmiotów w przedmiotowych systemach oceniania;
6. ocenia się realizację przedsięwzięć w ramach Bydgoskich Grantów Oświatowych;
7. nauczyciele ustalają metody wychowawcze i dydaktyczne oraz formy pracy stosowane na zajęciach;
41 / 73
8. przyjmuje się protokoły zespołów klasowych i sprawozdania z działalności zespołów.
Nauczyciele współpracują przy analizie procesów edukacyjnych. Według dyrektora (ankieta) i ankietowanych
nauczycieli analiza procesów edukacyjnych dokonywana jest na wspólnie na radzie pedagogicznej i w zespołach
zadaniowych (tak stwierdziło 35 z 35 nauczycieli). Zdaniem dyrektora (ankieta) także podczas posiedzeń zespołów
przedmiotowych.
Dyrektor (ankieta) poinformował, że dwa razy w roku prowadzona jest analiza procesów edukacyjnych poprzez
analizę następujących dokumentów: sprawozdania z realizacji grantów i projektów unijnych, protokołów posiedzeń
zespołów klasowych, przedmiotowych, wychowawców klas 1-6, raportów z ewaluacji, z działalności klasowych
zespołów nauczycielskich, pedagoga, biblioteki, świetlicy, logopedy, koordynatora ds. bezpieczeństwa,
behapowca, działalności samorządu uczniowskiego, zespołów przedmiotowych, projektów i akcji, frekwencji,
realizacji zajęć w ramach art.42 Karty Nauczyciela, realizacji kółek zainteresowań, innowacji, diagnozy gotowości
szkolnej, arkuszy analizy pracy własnej nauczycieli, kart realizacji podstawy programowej; systematycznie
sprawdzana jest dokumentacja szkolna. 6 z 35 ankietowanych nauczycieli podało, że również samodzielnie
przeprowadzają analizę procesów, za które ponoszą odpowiedzialność, a 1 z nauczycieli stwierdził, że analizy tego
typu są prowadzone z innymi nauczycielami przy okazji nieformalnych spotkań i rozmów. Podczas wywiadu
nauczyciele stwierdzili, że przykładem wspólnie prowadzonych przez nich analiz procesów edukacyjnych jest
analiza skuteczności dostosowania warunków edukacyjnych do specjalnych potrzeb uczniów z trudnościami
w uczeniu się.
Nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych. Nauczyciele w wywiadzie
i ankiecie oraz dyrektor w wywiadzie, wymienili różne formy wsparcia uzyskiwanego przez nauczycieli od innych
nauczycieli w swojej pracy z uczniami. Według respondentów nauczyciele:
wymieniają się wiedzą, opiniami, środkami dydaktycznymi, doświadczeniem, w tym także w zakresie posługiwania
się technologią informatyczną (dyrektor, nauczyciele w wywiadzie i 33 z 35 ankietowanych nauczycieli);
1. wspólnie planują i organizują imprezy, apele i uroczystości, konkursy, wycieczki (dyrektor, nauczyciele
w wywiadzie i 33 z 35 ankietowanych nauczycieli);
2. pracują w zespołach klasowych, przedmiotowych, zadaniowych, organizując m.in. pomoc
psychologiczno-pedagogiczną, dokonując analiz i diagnoz, przeprowadzając sprawdziany próbne,
opracowując kryteria oceniania, interpretując przepisy prawa oraz analizując dokumenty szkolne (dyrektor,
nauczyciele w wywiadzie i 28 z 35 ankietowanych nauczycieli);
3. wspólnie planują projekty edukacyjne, realizują programy i granty (dyrektor, nauczyciele w wywiadzie i 22
z 35 ankietowanych nauczycieli);
4. wspólne rozwiązują problemy dydaktyczno-wychowawcze (dyrektor, nauczyciele w wywiadzie i 3 z 35
ankietowanych nauczycieli).
Dyrektor (wywiad) podał także, że nauczyciele:
1. wspólnie opracowują narzędzia do badania osiągnięć edukacyjnych uczniów i Karty Indywidualnych Potrzeb
Uczniów;
2. przygotowują uczniów do konkursów i przedstawień;
3. wspomagają się w przygotowaniu lekcji pokazowych dla studentów.
34 z 35 nauczycieli w ankiecie stwierdziło, że wsparcie, jakie uzyskują od innych nauczycieli, jest wystarczające.
Proces zmiany jest efektem wspólnych decyzji. Nauczyciele (ankieta) i dyrektor (wywiad) stwierdzili, że proces
zmiany jest efektem wspólnych decyzji. W opinii 28 z 35 ankietowanych nauczycieli, głos nauczycieli jest brany
pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji o wprowadzaniu koniecznych zmian w realizacji procesów
edukacyjnych, 6 z 35 uważa, że nie jest brany. Ankietowani nauczyciele stwierdzili, że zmiany są wynikiem
dzielenia się przez nauczycieli opiniami, pomysłami i propozycjami (30 z 35 nauczycieli), które są poddawane
42 / 73
dyskusji (22 z 35 nauczycieli) i weryfikowane przez radę pedagogiczną i dyrektora (22 z 35 nauczycieli).
1. Dyrektor (wywiad) wskazał zmiany dotyczące procesów edukacyjnych wprowadzone w wyniku wspólnie
podjętych decyzji:
2. Szkoła przystąpiła do projektów unijnych: „Badam-poznaję-doświadczam”, „Indywidualizacja procesu
nauczania i wychowania w kl. I-III”, „Podnoszenie osiągnięć edukacyjnych uczniów…”.
3. Nauczyciele klas I-III podjęli decyzję o przystąpieniu do realizacji realizacja projektu „Bąbel matematyczny”.
4. Cała szkoła uczestniczyła w podejmowani decyzji o realizacji program „Odyseja Umysłu”.
Wszyscy nauczyciele podjęli decyzję o współpracy z bydgoskimi szkołami przy realizacji Bydgoskich Grantów
Oświatowych, o podjęciu szkolenia nt. oceniania kształtującego (OK) i wdrożeniu OK do szkolnej praktyki, przyjęciu
do realizacji szerokiej oferty kół zainteresowań, w ramach których prowadzone są różnego typu zajęcia dla dzieci,
wyboru pomocy dydaktycznych.
Nauczyciele w ankiecie podali, że mieli w szczególności wpływ na wybór podręczników i programów nauczania,
planowanie zegara wychowawczego, program wychowawczy, zmiany w dokumentacji i zakup pomocy
dydaktycznych.
Powyższe dane wskazują na bardzo wysoki stopień spełniania wymagania. Nauczyciele posiadają
wypracowane sposoby współdziałania w zespołach klasowych, przedmiotowych i zadaniowych. Mają one
charakter systemowy i planowy. W podnoszenie jakości procesów zaangażowana jest cała rada
pedagogiczna. Kompetencje i dodatkowe kwalifikacje uzyskiwane przez nauczycieli (zdecydowana
większość nauczycieli ma kwalifikacje do nauczania co najmniej dwóch przedmiotów) stanowią podstawę
funkcjonowania zespołów.
Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów
Komentarz:
Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne. Większość ankietowanych rodziców uważa,
że sposób, w jaki szkoła wychowuje uczniów, odpowiada potrzebom ich dzieci. W opinii większości
rodziców i uczniów twierdzi, że nauczyciele traktują uczniów w równy sposób. Zarówno dyrektor,
nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni dbają o utrzymanie spójności działań wychowawczych,
dyskutują na temat pożądanych postaw uczniów. Zdaniem nauczycieli, podejmowane przez nich działania
wychowawcze będące wynikiem diagnoz, określenia potrzeb uczniów i wdrożonych rozwiązań. są
skuteczne. W szkole mają miejsce rozmowy na temat pożądanych postaw uczniów. Nauczyciele stanowią
przykład postaw pożądanych społecznie. Razem z uczniami biorą udział w działaniach społecznych, w tym
charytatywnych, proekologicznych i prozdrowotnych, kształtujących postawy etyczne dzieci. Organizują
działania edukacyjne, umożliwiając udział w nich każdemu dziecku. W opinii wszystkich uczniów
i rodziców, uczniowie znają i przestrzegają obowiązujące w szkole postawy i zachowania. Według uczniów,
rodziców, nauczycieli i dyrektora, dzieci biorą udział w planowaniu i modyfikowaniu przedsięwzięć
wychowawczych w szkole. Wykazują się inicjatywami zarówno w zakresie działań na rzecz środowiska
szkolnego, jak i lokalnego. Zarówno dyrektor, jak nauczyciele twierdzą, że wnioski z analizy działań
wychowawczych są wykorzystywane i dają efekty edukacyjne, wychowawcze i opiekuńcze.
84 z 121 ankietowanych rodziców stwierdziło, że to, w jaki sposób szkoła wychowuje uczniów, odpowiada
potrzebom dzieci, 34 z 121 uznało, że im nie odpowiada. Według 77 z 121 rodziców i 38 z 62 ankietowanych
uczniów, nauczyciele traktują uczniów sprawiedliwie, 39 z 121 rodziców i 24 z 62 uczniów uważa, że nie traktują.
40 z 62 ankietowanych uczniów podało, że czują się traktowani w równy sposób z innymi uczniami, 21 z 62
zaprzeczyło.
43 / 73
Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne, stwierdzili dyrektor i nauczyciele w wywiadach.
Pracownicy niepedagogiczni (wywiad) poinformowali, że w szkole dyskutuje się na temat pożądanych postaw
uczniów na godzinach z wychowawcą (pedagog prowadzi zajęcia z uczniami na ten temat), posiedzeniach rady
pedagogicznej, spotkaniach z rodzicami. Pracownicy (wywiad) uczestniczą w szkoleniach dotyczących
bezpieczeństwa i ewakuacji. Dyrektor (wywiad) i nauczyciele (wywiad) wymienili następujące sposoby dbania
o utrzymanie spójności działań wychowawczych:
1. W sposób systemowy organizuje się pracę wychowawczą: nauczyciele wraz z pedagogiem wspólnie
opracowują co roku „Zegar wychowawczy” i tematykę godzin wychowawczych, działają zgodnie
z
opracowanymi
systemami
pracy
z
uczniem
zdolnym,
wymagającym
pomocy
psychologiczno-pedagogicznej, realizują programy profilaktyczno-wychowawcze, np. ,,Spójrz Inaczej”,
,,Spójrz Inaczej na agresję” , „Trzymaj formę”.
2. Wszyscy przestrzegają obowiązujących w placówce wewnętrznych aktów prawnych i procedur.
3. Zespół nauczycieli kwalifikuje uczniów wymagających zajęć socjoterapeutycznych.
4. Zwraca się szczególną uwagę na rozwijanie umiejętności społecznych, kształtowanie u dzieci poczucia
przynależności społecznej do grupy rówieśniczej, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach
zadaniowych. przestrzeganie reguł obowiązujących w szkole, kształtowanie umiejętności pracy zespołowej,
wdrażanie uczniów do dbałości o bezpieczeństwo własne i innych (np. program edukacyjny „Odyseja
Umysłu”).
5. Corocznie analizuje się sytuację wychowawczą, przeprowadzając ankiety dotyczące poczucia
bezpieczeństwa w szkole, relacji rówieśniczych panujących w klasach oraz postaw uczniów wobec alkoholu
i innych środków uzależniających (Szkoła uczestniczy w realizacja „Niebieskiego Tygodnia”, w pokazach
straży miejskiej, policji, Maltańskiej Służby Ratownictwa Medycznego, realizacji miejskiego programu
„Bezpieczna szkoła”.).
6. Wszyscy nauczyciele podejmują działania mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz postaw
nieakceptowanych społecznie. Służą temu np. spotkania Klasowych Zespołów Nauczycielskich, na których
omawia się ewentualne problemy wychowawcze i podejmuje się stosowne działania, jak np. założenie
zeszytu zachowania dla poszczególnych uczniów lub decyduje o zorganizowaniu spotkania
rodziców/opiekunów z pedagogiem i innymi nauczycielami celem podjęcia stosownych działań eliminujących
niewłaściwe zachowania.
7. Wychowawcy przypominają na początku każdego roku szkolnego (wychowawcy) regulamin zachowania
ucznia w szkole, a przed wakacjami i feriami zasady bezpiecznego zachowywania się.
8. Szkoła podejmuje wspólne działania charytatywne z instytucjami zewnętrznymi, np. bierze udział w akcji
Góra Grosza.
Dyrektor poinformował, że pedagog w obecności dyrektora i wychowawcy prowadzi rozmowy indywidualne
z uczniami i rodzicami mające na celu poprawę zachowania uczniów, że szkoła współpracuje z poradnią
psychologiczno-pedagogiczną oraz instytucjami wspierającymi w rozwiązywaniu bieżących problemów
wychowawczych, a wszyscy nauczyciele uczący danego ucznia mają wpływ na ocenę jego zachowania
(nauczyciele podają propozycję oceny zachowania ucznia wychowawcy klasy, wpisują do zeszytu pochwały
i uwagi o negatywnym lub pozytywnym zachowaniu ucznia).
Według nauczycieli (wywiad), udaje się im praca w zespole wychowawczym, realizacja zajęć programu profilaktyki,
organizowanie akcji charytatywnych, spotkań z kombatantami, dobra współpraca z większością rodziców przy np.
organizacji imprez klasowych, współpraca z instytucjami wspomagającymi szkołę.
Nauczyciele (wywiad) stwierdzili, że na skuteczność działań wskazuje mało ocen obniżonych z zachowania,
poczucie bezpieczeństwa w szkole wyrażane przez uczniów, znikomy odsetek uczniów palących, duży udział
uczniów biorących udział w konkursach, realizujących swoje zainteresowania i pasje na lekcjach, i zajęciach
pozalekcyjnych.
Zdaniem nauczycieli (wywiad), działania wychowawcze są adekwatne do potrzeb uczniów. Nauczyciele (wywiad)
poinformowali, że w ich szkole przeprowadza się diagnozę wychowawczych potrzeb uczniów w następujący
44 / 73
sposób:
1. Badania rodziców na temat potrzeb i zainteresowań ich dzieci prowadzone są w klasach I i IV.
2. Badania ankietowe uczniów na temat bezpieczeństwa i agresji oraz relacji między uczniami mające miejsce
we wszystkich klasach.
3. Wychowawcy prowadzą badania sytuacji rodzin.
4. Szkoła bada potrzeby dzieci, których rodzice wyjechali za pracą
W opinii nauczycieli (wywiad), w wyniku diagnozy wychowawczych zostały określone następujące potrzeby dzieci:
1. Oferta konkursów, kół przedmiotowych i innych działań wynikających z zainteresowań uczniów.
2. Pomoc specjalistów z instytucji zewnętrznych np. poradni psychologiczno-pedagogicznych.
3. Integrowanie społeczności szkolnej i niesienie pomocy materialnej uczniom zgodnie z regulaminem oraz
przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej.
4. Docenianie właściwych zachowań – artykuły w gazetkach szkolnych, przyznawanie nagród, nagradzanie
absolwentów szkoły.
5. Organizowanie wyjść i wycieczek szkolnych.
Nauczyciele (wywiad), w celu zaspokojenia wyżej wymienionych potrzeb, prowadzą następujące działania:
1. Wspomagają akcje charytatywne organizowane przez uczniów.
2. Realizują program „Odyseja Umysłu”.
3. Organizują współpracę ze szkołą specjalną.
4. Tworzą warunki do działalności samorządu szkolnego (działania społeczne, charytatywne np. „Góra Grosza”,
zbieranie nakrętek).
5. Uczestniczą z młodzieżą w osiedlowych obchodach Dnia Niepodległości.
6. Organizują turniej między nauczycielami a uczniami z okazji Dnia Wiosny (uczniowie klas IV – VI).
7. Organizują mikołajki, walentynki i inne akcje wynikające z kalendarza szkolnego.
8. Organizują dyskoteki szkolne (udział 120 uczniów na 197).
Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw, co znajduje
potwierdzenie w opiniach dzieci (ankieta) i nauczycieli (ankieta, wywiad) oraz zostało zauważone podczas
obserwowanych zajęć.
Według wszystkich ankietowanych nauczycieli (35 z 35) i 42 z 62 ankietowanych uczniów, w przeciągu ostatnich
sześciu miesięcy miała miejsce w szkole rozmowa na temat pożądanych postaw uczniów. Zdaniem 8 z 62
ankietowanych uczniów, taka rozmowa odbyła się około pól roku temu lub dawniej, 11 z 62 stwierdziło, że nigdy nie
miała miejsca.
Podczas obserwacji zajęć (14 z 14) wszyscy nauczyciele poprzez swój sposób zachowania kształtowali pożądane
społecznie postawy uczniów. Nauczyciele (wywiad) stwierdzili, że uczniowie biorą udział w działaniach
kształtujących społecznie pożądane postawy. Wymienili następujące:
1. Akcje społeczne, charytatywne (także organizowane przez samorząd szkolnego), takie jak sprzedaż cegiełek
na kupno protezy czy zbiórka nakrętek na kupno wózka inwalidzkiego.
2. Działania edukacyjne, np. udział w konkursach, zawodach sportowych, spotkaniach z kombatantami - „żywa
lekcja historii”. Szkoła organizuje takie konkursy, aby wszystkie dzieci mogły wziąć w nich udział.
3. Działania proekologiczne i prozdrowotne, kształtujące zdrowy styl życia (w trakcie realizacji). Duży udział
dzieci.
4. Akcje i działania kształcące postawy etyczne dzieci: kulturę osobistą, patriotyzm, dbałość o wygląd,
krytycyzm wobec siebie i innych.
Uczniowie biorą udział w planowaniu i modyfikowaniu działań wychowawczych w szkole. Uczniowie
(wywiad), nauczyciele (wywiad) i rodzice (wywiad) stwierdzili, że od uczniów w szkole oczekuje się kulturalnego
zachowania wobec rówieśników i nauczycieli (np. dbanie o czystość i poprawność mowy potocznej) zgodnego
z zawieranymi kontraktami i regulaminami, i reagowania na przejawy agresji (niewymierzania samemu
sprawiedliwości), pomagania potrzebującym (np. udział w akcjach charytatywnych, takich jak Góra Grosza, Wielka
45 / 73
Orkiestra Świątecznej Pomocy). Uczniowie i rodzice (wywiady) podali również, że w szkole promowany jest udziału
w konkursach, np. na najlepszą klasę. Rodzice i nauczyciele (wywiady) wskazali także na oczekiwanie od uczniów
aktywności: angażowania się np. w pracę samorządu uczniowskiego czy w zajęcia dodatkowe (np. szkolnego koła
sportowego), ustalanie tematyki godzin z wychowawcą, zdobywanie wiedzy i umiejętności. Z kolei nauczyciele
(wywiad) wskazali, że oczekują twórczych, wymagających umiejętności dyskusji, nowych pomysłów, np. tworzenie
scenariuszy uroczystości szkolnych, przedstawień teatralnych czy dekoracji scenicznych, postaw prozdrowotnych
(szkoła bierze udział w programach „Trzymaj formę” i „ABC pierwszej pomocy”), tolerancji.
Uczniowie (wywiad) stwierdzili, że ich pomysły, oczekiwania mają wpływ na to, w jaki sposób kształtuje się
właściwe zachowania, pożądane postawy w szkole. Uczniowie próbują wpływać na zachowanie kolegów podczas
Dnia Uśmiechu, wtedy „trzeba być miłym dla każdej osoby, nawet dla tej, której się nie lubi”. Stwierdzili, że mogą
zgłaszać samorządowi swoje sprawy, mają przewodniczących klas, mogą spytać nauczyciela, ale „trzeba wiedzieć
do kogo iść: są osoby bardziej otwarte na pomysłu uczniów i mniej podatne na sugestie”. Podczas obserwowanych
zajęć (9 z 14) nauczyciele uwzględniali inicjatywy zgłaszane przez uczniów.
W opinii dyrektora i 30 z 35 ankietowanych nauczycieli, uczniowie uczestniczą w tworzeniu i zmianie działań
wychowawczych. Dyrektor (ankieta) wymienił różne działania uczniów w tworzeniu i zmianie szkolnego systemu
działań wychowawczych:
1. Uczniowie brali udział w debacie nt. ewaluacji programu wychowawczego.
2. Przedstawiciele Samorządu Uczniowskiego brali udział w realizacji zadań projektów edukacyjnych Szkoły
Podstawowej nr 58 w Bydgoszczy w ramach Bydgoskich Grantów Oświatowych (tematy debat:
Organizujemy czas wolny i rozwijamy swoje pasje 2012 r., Stop wulgaryzmom, zielone światło dla kultury
słowa - grudzień/2011 r.; Międzyszkolny happening „Poszukujemy autorytetów” marzec 2011r.;
Międzyszkolne Sympozjum „Jakie wartości i autorytety mają znaczenie w życiu młodego człowieka” rok
szkolny 2010/11 semestr I; przedstawiciele samorządu uczniowskiego spotkali się Samorządem
Uczniowskim Zespołu Szkół Ekonomicznych, którzy realizowali projekt poświęcony pracy samorządów
uczniowskich; dyrektor uczestniczył w spotkaniach z samorządem uczniowskim w celu omówienia zmian
zachodzących na terenie placówki.
3. Uczniowie dokonywali wyboru zajęć pozalekcyjnych.
4. Współorganizowali konkursy i zawody sportowe.
5. Proponowali udział w uroczystościach i akcjach np. charytatywnych.
6. Proponowali udział w wydarzeniach miasta (m.in. turnieje sportowe „Pedros cup”, Halowe Mistrzostwa
Europy w skoku wzwyż, Młodzieżowych Lekkoatletycznych Mistrzostwach Europy, w imprezach
rocznicowych na Starym Rynku.
7. Wybierali scenariusze przedstawień teatralnych, które prezentowali podczas apeli szkolnych Dokonywali
wyboru miejsc wycieczek
8. Proponowali terminy dyskotek.
9. Zaproponowali zbieranie nakrętek na sprzęt specjalistyczny i rehabilitacyjny.
10. Organizację walentynek, kiermaszy: odysejowego, bożonarodzeniowego, podręczników, Dnia Dziecka i Dnia
Sportu.
11. Uczniowie proponują program „Białej szkoły” – wyjazdów w góry na obozy sportowo-rekreacyjne, które od 4
lat organizuje placówka w okresie ferii zimowych.
12. Przedstawiali propozycje tematów godzin wychowawczych.
13. Redagują gazetkę „Czternaściak”.
14. Zaproponowali niepytanie uczniów losowanych w ramach działania „Numerek niepytany”.
15. 146 uczniów przystąpiło do SKO, w tym również samorząd uczniowski założył konto bankowe w PEKAO BP.
16. Decydują o finansach samorządu uczniowskiego.
Wnioski z analizy działań wychowawczych są wdrażane. Dyrektor i nauczyciele (wywiady) wymienił
następujące wnioski z działań wychowawczych:
1. Poprawić dostępność do kółek zainteresowań w celu realizowania pasji i zainteresowań uczniów, w tym
zajęć sportowych – plan lekcji został zmodyfikowany zgodnie z potrzebami. 2. Kontynuować działania
wynikające z realizacji programu wychowawczego, w tym wzmocnić dyżury nauczycielskie, szerzej
propagować akcje promujące bezpieczeństwo, wprowadzić zajęcia „Spójrz Inaczej na agresję”, kontynuować
zajęcia kompensacyjne dla uczniów o specyficznych wymaganiach edukacyjnych (z opinią o ADHD
i agresywnych) – zmieniony został rejon dyżurów oraz wydłużony czas dyżurowania nauczyciela
oczekującego po przerwie na rozpoczęcie zajęć, zwiększył się zakres współpracy z policją i strażą miejską,
46 / 73
informacje o współpracy zamieszczane są na stronie internetowej.
2. Kontynuować akcje społeczne, np. promujące zdrowie – zorganizowano imprezę „Śniadanie daje moc”
i „Stragan” w roku szkolnym 2010/2011 i 2011/2012.
3. Kontynuować dotychczasowa współpracę z rodzicami, ich angażowanie w życie klasy i szkoły, zwiększyć
zakres monitorowania sytuacji materialnej uczniów w celu stworzeni rodzicom możliwości korzystania
z pełnego zakresu pomocy – sfinansowanie obiadów dla sześciorga dzieci i uruchomienie finansowania
z rady rodziców biletów MZK i zorganizowanie dodatkowych zajęć socjoterapeutycznych oraz integrujących
zespoły klasowe.
Powyższe dane wskazują na bardzo wysoki stopień spełniania wymagań. Działania wychowawcze mają
charakter spójny. Powstają w oparciu o szkolny program wychowawczy i program profilaktyki oraz roczne
plany pracy. Istnieje ścisły związek pomiędzy diagnozą potrzeb a działaniem szkoły. Nauczyciele odwołują
się do pomocy zespołów we wszystkich aspektach.
Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych
Komentarz:
Nauczyciele dokonują diagnoz możliwości swoich uczniów. Przeprowadzają je z przekonaniem, że będą
mogli wspomagać uczniów w uczeniu się i doradzać rodzicom pochodzącym z różnych środowisk
społecznych. Uczniowie, myśląc o swoich wynikach w nauce, wyrażają zadowolenie, niektórzy radość. Za
sukces uważają otrzymane z przedmiotów oceny i świadectwa z paskiem oraz sukcesy w różnych
konkursach i zawodach sportowych. Szkoła, w opinii rodziców, partnerów i samorządu oraz dyrektora,
prowadzi wiele różnorodnych działań zwiększających szanse edukacyjne wszystkich uczniów. Zachęca
uczniów do aktywności, rozwijania zainteresowań, zdolności, wspomaga rozwój dzieci mających trudności
w nauce, w sposób systemowy rozpoznaje ich potrzeby i możliwości, przeprowadzając diagnozy zgodnie
z harmonogramem, współpracuje z rodzicami i instytucjami oświatowymi, zapewnia realizację podstawy
programowej wraz z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji, przygotowuje uczniów do sprawdzianu
zewnętrznego. W efekcie dzieci odnoszą sukcesy w nauce na miarę swoich możliwości. Nauczyciele wierzą
w możliwości uczniów i motywują do pracy. Połowa z ankietowanych rodziców uważa, że ich dzieci są
traktowane indywidualnie druga połowa stwierdziła, że nie. Nauczyciele wskazali sposoby indywidualizacji
procesu edukacji i stosowane sposoby indywidualizacji pracy z uczniem o specjalnych potrzebach.
O tym, że nauczyciele znają możliwości swoich uczniów, świadczą informacje pozyskane od nauczycieli
(ankiety) oraz partnerów i samorządu (wywiad). Zdecydowana większość ankietowanych nauczycieli (34 z 35)
stwierdziła, że diagnozuje możliwości swoich uczniów. W opinii ankietowanych nauczycieli, dzięki diagnozie
można:
1. ocenić stopień opanowania wiedzy i umiejętności przez uczniów (34 z 35 nauczycieli);
2. konieczność dostosowania wymagań (29 z 35);
3. konieczność przeprowadzenia badań dziecka przez specjalistów (27 z 35);
4. wskazać mocne i słabe strony ucznia, zespołu klasowego (22 z 35);
5. postępy dzieci w nauce (21 z 35).
Partnerzy i samorząd (wywiad) wymienili problemy społeczne pojawiające się w miejscach, w których mieszkają
uczniowie: bezrobocie, niezamożność i ubóstwo, różnorodność środowiska – rodziny ubogie i zamożne.
47 / 73
Według dyrektora (ankieta) i ankietowanych dzieci, uczniowie szkoły osiągają sukcesy edukacyjne na miarę
swoich możliwości. W opinii dyrektora (ankieta), w szkole nie ma jakichkolwiek czynników, które sprawiają,
że uczniowie średnio zdolni lub wysoko zdolni nie osiągają sukcesu edukacyjnego. 27 z 62 ankietowanych
uczniów, myśląc o swoich wynikach, uważa, że wszystko jest w porządku, 14 z 62 czuje radość, 7 z 62 to nie
obchodzi, a 13 z 62 czuję niezadowolenie, że nie mogło zrobić więcej. 59 z 62 ankietowanych uczniów wymieniło
swoje największe sukcesy odniesione w tym lub poprzednim roku szkolnym. Są to ocena z przedmiotu (19 z 62
uczniów), sukces w konkursie (14 z 62), świadectwo z paskiem (13 z 62), sukces w zawodach sportowych (9 z 62).
W szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, stwierdzili dyrektor (ankieta),
rodzice (ankieta, wywiad) oraz partnerzy i samorząd (wywiad). Zdaniem dyrektora, 81 z 121 ankietowanych
rodziców i rodziców, którzy wzięli udział w wywiadzie oraz partnerów i samorządu (wywiad), szkoła podejmuje
starania, aby każdy uczeń mógł odnosić sukcesy w nauce na miarę swoich możliwości.
Dyrektor (ankieta), rodzice (ankieta, wywiad), partnerzy i samorząd (wywiad) wskazali następujące działania
podejmowane w tym celu przez szkołę:
1. Dzieci zachęcane są i przygotowywane do udziału w konkursach zewnętrznych i szkolnych (organizowane są
takie, aby każde mogło wziąć w nich udział) oraz w zawodach sportowych. Szkoła jest organizatorem kilku
konkursów lokalnych („Ort-Bój”, „W świecie mitów”, „Międzyszkolny Konkurs Biblioteczny „Odważ się Być
Mądrym”, „Potyczki matematyczne”, „Przedmiotowy Konkurs Biologiczny”) (11 z 53 rodziców).
2. Nauczyciele prowadzą zajęć rozwijające zainteresowania i zdolności, ucząc na niektórych kreatywności
i twórczości („Odyseja Umysłu” oraz zajęcia wyrównawcze (6 z 53 rodziców) i terapeutyczno-rozwijające.
3. Nauczyciele
dostosowują
wymagania
wobec
dzieci
na
podstawie
opinii
poradni
psychologiczno-pedagogicznej i diagnoz szkolnych: pedagogicznych i logopedycznych, diagnozy środowiska
rodzinnego dziecka (6 z 53).
4. Rozpoznawane są potrzeb i możliwości dzieci poprzez diagnozy (np. wstępne, śródroczne i na koniec roku
szkolnego; logopedyczne i pedagogiczne; związane z bezpieczeństwem w szkole), zapytania, ankiety (np.
zorganizowano zajęcia fakultatywne w ramach lekcji wf w klasach IV).
5. Szkoła współpracuje z rodzicami (2 z 53), przekazując informacje o postępach dzieci, proponując badania
u specjalistów, organizując pomoc socjalną.
6. Dzieci uczestniczą w realizowanych projektach unijnych, Bydgoskich Grantach Oświatowych i programach
edukacyjnych.
Rodzice (ankieta, wywiad) oraz partnerzy i samorząd (wywiad) poinformowali, że dzieci są motywowane do wysiłku
intelektualnego poprzez nagrody, wyróżnienia (szkoła przyznaje tytuł „Absolwenta Szkoły”), pochwały, apele,
ocenianie za aktywność (informacja 24 z 53 ankietowanych rodziców), dostrzeganie wkładu, zaangażowania
dziecka (4 z 53), udzielanie uczniom informacji o postępach (3 z 53), proponowanie zadań dodatkowych (3 z 53),
konsultacje nauczycielskie, dodatkowe wyjaśnianie, tłumaczenie (3 z 53), możliwość poprawienia ocen (1).
Dyrektor (ankieta) oraz partnerzy i samorząd (wywiad) podali, że szkoła realizuje podstawę programową
kształcenia ogólnego wraz z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji (np. organizuje wycieczki przedmiotowe,
wyjścia do opery i teatru, lekcje w terenie, uczestniczy np. w Bydgoskich Festiwalach Nauki, w akcjach
społecznych i przedsięwzięciach) i systematycznie przygotowuje uczniów do sprawdzianu zewnętrznego (3 próbne
sprawdziany).
Partnerzy i samorząd (wywiad) wskazali, że nauczyciele proponują tematykę szkoleń rady pedagogicznej.
Dyrektor (ankieta) stwierdził, że nauczyciele stosują metody aktywizujące i wdrażają innowacje („Bąbel
matematyczny”, ocenianie kształtujące), a szkoła jest modernizowana i wyposażana w nowoczesne pomoce
dydaktyczne.
W opinii wyżej wymienionych respondentów, wszyscy uczniowie objęci są lub byli działaniami zwiększającymi
szanse edukacyjne, odnoszą sukcesy na miarę swoich możliwości.
W efekcie podejmowanych starań, zdaniem partnerów i samorządu (wywiad), wynik sprawdzianu zewnętrznego
szkoły jest powyżej średniej w województwie i kraju. Według rodziców (wywiad), partnerów (wywiad) i dyrektora
(ankieta) zdolni mają sukcesy w konkursach (130 laureatów w roku szkolnym 2011/2012, w tym jedna grupa
zwyciężyła w polskiej „Odysei Umysłu” i zajęła 20. miejsce w finale konkursu w USA) i zawodach. Dyrektor
(ankieta) poinformował, że w projekcie unijnym: „Badam-poznaję-doświadczam...” uczestniczyło 85 uczniów,
w projekcie „Indywidualizacja procesu nauczania” – 146, w projekcie „Podnoszenie osiągnięć edukacyjnych…” –
59. Podał, że wszyscy uczniowie mający orzeczenia i opinie poradni psychologiczno-pedagogicznej są objęci
terapią (72 dzieci), 57 uczniów uczęszcza na zajęcia logopedyczne, 30 na socjoterapeutyczne, 26 wspomaganych
jest przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, 122 uczestniczy w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych, 31
w korekcyjno-kompensacyjnych, niektórzy w programach „Spójrz Inaczej” i „Spójrz Inaczej na agresję”.
48 / 73
Zarówno rodzice (wywiad), jak i dyrektor (ankieta) zwrócili uwagę na aktywność dzieci, które biorą udział
w zajęciach dodatkowych (w „Odysei Umysłu” w roku szkolnym 2012/2013 ponad 50 uczniów, tj.10,59% uczniów
w ogóle) i są współorganizatorami wycieczek (wg dyrektora, uczestniczyło w nich w roku szkolnym 2011/2012
71,71% uczniów szkoły) i imprez. Partnerzy (wywiad) stwierdzili, że nauczyciele przyznają tytuł „Absolwenta Roku”.
Rodzice (wywiad) wskazali, że w efekcie terapii logopedycznej dzieci nie mają wad wymowy, a ćwiczenia
korekcyjno-kompensacyjne zapobiegają wadom postawy, dzieci zmieniają także podejście do dotychczasowego
trybu życia, np. do odżywiania się. Partnerzy (wywiad) zauważyli, że w szkole jest mało wypadków.
W szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji. Zdaniem 39 z 62
ankietowanych uczniów, nauczyciele mówią im, że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy. 22 z 62 stwierdziło
przeciwnie. 49 z 62 uczniów stwierdziło, że kiedy mają kłopoty z nauką, mogą liczyć na pomoc nauczycieli, 13
podało, że nie mogą liczyć.
W opinii 41 z 121 ankietowanych rodziców, w szkole dziecko jest traktowane indywidualnie,79 z 121 uważa, że nie
jest.
Podczas obserwacji stwierdzono, że na wszystkich zajęciach (14 z 14) nauczyciele motywowali uczniów
do angażowania się. Na 12 z 14 obserwowanych zajęć nauczyciele dobierali sposób motywowania odpowiednio
do potrzeb poszczególnych uczniów, na 2 z 14 nie.
Dyrektor (wywiad) podał sposoby motywowania uczniów do pełnego wykorzystania ich możliwości:
1. Prowadzenie zajęć dodatkowych z zastosowaniem różnorodnych metod i form, tak aby każdy uczeń mógł
znaleźć coś dla siebie.
2. Organizowanie imprezy „Mam Talent”, różnych konkursów szkolnych, stwarzanie możliwości przygotowania
i prezentacji zadań dodatkowych, prezentacji swoich zainteresowań.
3. Stosowanie pochwał na forum klasy i szkoły, dyplomów semestru i nagród na koniec roku. 4. Stwarzanie
uczniom możliwości poprawy sprawdzianów.
4. Prezentowanie prac uczniów na gazetkach, na wystawkach, na stronie internetowej szkoły. 6. Stosowanie
oceniania kształtującego.
5. Wykorzystywanie na lekcjach metod aktywizujących, aby zaciekawiać i uatrakcyjniać proces dydaktyczny,
stworzyć miły nastrój i przyjazną atmosferę w czasie zajęć, przyjazne nastawienie uczniów do siebie, zdrową
rywalizację.
Nauczyciele (wywiad) wymienili sposoby indywidualizacji procesu edukacji:
1. Zwiększenie czasu pracy na zadania zgodnie z zaleceniami opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej.
2. Dostosowanie formy pracy do możliwości uczniów, dostosowanie wymogów oceniania, realizowanie
następujących zasad: mniej odpowiedzi w zadaniach zamkniętych, mniej zadań na pracach klasowych
i sprawdzianach, wydłużenie czasu pracy, jeśli jest taka możliwość, zróżnicowane karty pracy na lekcji,
zróżnicowanie zadania domowego.
3. Umożliwienie uczniom zdolnym realizacji pasji i zainteresowań na zajęciach dodatkowych. 4. Stworzenie
warunków do realizacji zasady, że uczniowie słabsi otrzymują pomoc od uczniów zdolnych.
4. Umożliwienie uczniom chętnym udział w konkursach, imprezach środowiskowych, np. „Mam Talent”.
Nauczyciele (wywiad) poinformowali o stosowanych sposobach indywidualizacji pracy z uczniem o specjalnych
potrzeb (np. o ponadprzeciętnych zdolnościach):
1. Dostosowanie formy pracy do jego możliwości.
2. Dostosowanie wymogów oceniania.
3. Realizacja zasad następujących zasad: mniej odpowiedzi w zadaniach zamkniętych, mniej zadań na pracach
klasowych i sprawdzianach, wydłużenie czasu pracy, jeśli jest taka możliwość, zróżnicowane karty pracy
na lekcji, zróżnicowanie zadania domowego.
W opinii nauczycieli (wywiad), pracę z uczniem zdolnym utrudniają następujące czynniki:
1. Bogata oferta zajęć pozalekcyjnych, z której uczniowie muszą dokonać wyboru, ponieważ na wszystko nie
mają czasu.
49 / 73
2. Nierozpoznane zainteresowania uczniów.
3. Brak korelacji uzdolnień z dojrzałością emocjonalną ucznia.
4. Przerost ambicji rodziców.
5. Sporadycznie
brak
zgody
rodziców
na
przeprowadzenie
psychologiczno-pedagogicznej.
badań
dziecka
w
poradni
Powyższe dane wskazują na bardzo wysoki stopień spełniania wymagań. Podejmowane działania
umożliwiają każdemu dziecku odnoszenie sukcesów w nauce, konkursach i zawodach. Szkoła rozpoznaje
potrzeby wszystkich dzieci, wspomaga rozwój uczniów mających problemy w nauce i zdolnych. Realizuje
innowacje edukacyjne w zakresie nauczania i oceniania, realizacji projektów edukacyjnych i współpracy
międzynarodowej.
50 / 73
Obszar: Środowisko
Wymaganie: Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju
Komentarz:
Szkoła podejmuje współpracę z wieloma instytucjami działającymi w środowisku i w wielu przypadkach
współpraca ta ma charakter trwały i systematyczny. Pozwala ona szkole na korzystanie z zasobów
środowiska, jednocześnie stwarza możliwość zaspakajania potrzeb środowiska przez szkołę. Wśród
inicjatyw podejmowanych na rzecz środowiska najistotniejsze są działania dydaktyczne, wychowawcze,
opiekuńcze, kulturalne, profilaktyczne, interwencyjne, finansowe, promujące zdrowie i patriotyzm,
zainteresowania i osiągnięcia uczniów.
Szkoła podejmuje inicjatywy na rzecz środowiska. Partnerzy i przedstawiciel organu prowadzącego
w wywiadzie, analiza dokumentacji wskazuje, że osoby, lokalne instytucje i organizacje mogły korzystać z takich
działań, jak:
1. uroczystości szkolne, np. Pasowanie na ucznia, jasełka, Dzień Babci i Dziadka, Dzień Rodziny, z okazji
Święta Niepodległości i rocznicy Konstytucji 3 Maja;
2. akcje społeczne: charytatywne i ekologiczne;
3. realizacja projektów edukacyjnych, np. w „Tęczowy Festyn” i „Odysejowy Kiermasz”;
4. udzielanie wsparcia w pozyskiwaniu pomocy z ośrodka pomocy społecznej i urzędu miasta (obiady,
wyprawki szkolne, stypendia);
5. organizacji wycieczek, wyjazdów, wyjść, np. absolwenci szkoły uczestniczą w zimowiskach, rodzeństwo
uczniów w wycieczkach klasowych;
6. organizacja zajęć otwartych i imprez prowadzonych przez nauczycieli; (strona internetowa, sprawozdania
z projektów, karty wycieczek, dokumentacja pedagoga);
7. udostępnianie pomieszczeń osobom prywatnym i instytucjom na zajęcia artystyczne i sportowe oraz
wydarzenia społeczne, np. wybory, spotkania mieszkańców z władzami miasta.
Z informacji uzyskanych z wywiadu z dyrektorem wynika, że szkoła w różnym zakresie współpracuje z podmiotami
działającymi w środowisku:
1. Samorządem Województwa Kujawsko-Pomorskiego;
2. Przedsiębiorstwami: Wielobranżowym „Lech”, Firmą „Jago”, ” Budopol”, BRE Ban;
3. Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną nr 1;
4. Komendą Miejską Policji Śródmieście;
5. Świetlicą socjoterapeutyczną ”Skrzat”;
6. Niepublicznym Zakład Opieki Zdrowotnej Katarzyna Nowakowska-Wysocka;
7. Fundacją Odyssey of the Mind Polska;
8. Urzędem Miasta Bydgoszcz, Radą Osiedla Bartodzieje;
9. Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społeczne;
10. Młodzieżowym Domem Kultury nr 4;
11. Szkołą Podstawową nr 23, 63, 32, Gimnazjum nr 9 i I Liceum Ogólnokształcącym nr 1;
12. SANEPID-em;
13. Wojewódzką Biblioteką Pedagogiczną;
14. Kinem Adria, Operą Nova, Filharmonią Pomorską;
15. Bydgoskim Ośrodkiem Profilaktyki Uzależnień BORPA;
16. Centrum Edukacji Ekologicznej w Myślęcinku, Kujawsko-Pomorskiem Centrum Edukacji Nauczycieli;
17. Związkiem Harcerstwa Rzeczypospolitej;
18. Parafią Matki Boskiej Częstochowskiej.
Szkoła współpracuje z różnymi podmiotami działającymi w środowisku. Dyrektor szkoły, nauczyciele
(ankiety), rodzice w wywiadzie oraz analiza dokumentów wskazują, że szkoła współpracuje z następującymi
51 / 73
kluczowymi podmiotami środowiska w różnorodnym zakresie:
1. Działania dydaktyczne – realizacja Bydgoskich Grantów Oświatowych i projektów unijnych, prowadzenie
zajęć pokazowych, wzbogacanie szkolnych imprez, realizowanie przez uczniów zainteresowań, szkolenia,
stałe praktyki studentów wykłady, np. Kultura a dobre maniery, przygotowanie w zakresie wdrażania
oceniania kształtującego: szkoły, przedszkola, MDK nr 4 , KP-CEN, UKW, CEO.
2. Działania wychowawcze – organizacja konkursów oraz lekcji, organizacja działań ekologicznych, szkolenia
i warsztaty nauczycieli, konsultacje dla rodziców i nauczycieli: Centrum Edukacji Ekologicznej w Myślęcinku,
Kujawsko- Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 1.
3. Działania opiekuńcze – pomoc w zakresie żywienia i realizacji programów terapeutycznych i profilaktycznych:
MOPS, BORPA.
4. Działania profilaktyczne współpraca obejmująca Bydgoski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień BORPA, MOPS,
policja, straż.
5. Działania finansowe – UM Bydgoszcz, Rada Osiedla Bartodzieje, sponsorzy.
6. Działania promujące zdrowie – Sanepid, firma p. Rafińskich dostarczająca mleko i owoce.
7. Działania interwencyjne – policja, straż miejska, MOPS, Sąd Rodzinny Wydział dla Nieletnich.
8. Działania kulturalne – kino Adria, Opera Nova, Filharmonia Pomorska.
Spośród 35 ankietowanych nauczycieli zadeklarowało współpracę z:
1. rodzicami (32);
2. poradnią psychologiczno-pedagogiczną (25);
3. szkołami lub innymi placówkami edukacyjnymi (25);
4. policją (15);
5. bibliotekami (13);
6. przedsiębiorcami (10);
7. lokalnym samorządem (9);
8. organizacjami pozarządowymi (9);
9. fundacjami (8);
10. ośrodkami kultury (6);
11. placówkami ochrony zdrowia (5);
12. innymi instytucjami samorządowymi (5);
13. ośrodkami pomocy społecznej (4);
14. świetlicą socjoterapeutyczną (3);
15. centrum pomocy rodzinie (3);
16. kościołami i związkami wyznaniowymi (1).
Według dyrektora w tym lub poprzednim roku szkolnym szkoła podejmowała następujące inicjatywy na rzecz
środowiska lokalnego:
1. Zorganizowała konferencję „Sześciolatek w szkole” dla przedszkola”, Jacek i Agatka”, „Tęczowy Festyn” dla
innych przedszkoli.
2. Zrealizowała działania w ramach Bydgoskich Grantów Oświatowych: „Ort-Bój”, „Potyczki matematyczne”,
„Brzechwolandia”; (bierze udział ponad 30 szkół z Bydgoszczy) , „Muzykolandia“ dla szkół spoza
Bydgoszczy, „Kiermasz Odysejowy”.
3. Zajęcia dla uczniów Szkoły Podstawowej 23 (zajęcia integracyjne różnego typu).
W opinii przedstawicieli partnerów szkoły i samorządu, współpraca szkoły z organizacjami i instytucjami
działającymi w lokalnym środowisku jest satysfakcjonująca i wystarczająca w stosunku do istniejących potrzeb
i obejmuje szereg działań, takich jak wizyty profilaktyczne policji, spotkania integracyjne w ZS nr 30, badania
pedagogiczne, psychologiczne, logopedyczne we współpracy z Przychodnią Psychologiczno-Pedagogiczną nr 1
w Bydgoszczy, organizacja „Niebieskiego Tygodnia” – pedagog uczestniczy w pracach grup roboczych
dotyczących przeciwdziałania przemocy i innych.
Szkoła identyfikuje potrzeby i możliwości środowiska. Dyrektor szkoły w ankiecie informuje, że szkoła w tym
lub poprzednim roku szkolnym zbierała informacje na temat potrzeb i możliwości środowiska, w którym funkcjonuje
52 / 73
w następujący sposób:
1. Przeprowadzenie i analiza ankiet od rodziców „Co możemy razem zrobić w szkole”.
2. Przeprowadzenie i analiza ankiet od rodziców i uczniów dotyczących realizacji zajęć z wychowanie
fizycznego w klasach czwartych.
3. Ankiety diagnozujące uczniów rozpoczynających naukę w szkole.
4. Rozmowy indywidualne z rodzicami i partnerami współpracującymi ze szkołą.
5. Zebrania z Radą Rodziców Udział w projektach organizowanych przez inne instytucje.
6. Wymianę doświadczeń z partnerami osiedlowymi.
7. Internet.
8. Przeprowadzenie ankiety dotyczącej ewaluacji programu wychowawczego „Szkoła kształtuje postawy
uczniów”.
W opinii rodziców i kadry pedagogicznej (wywiady) szkoła zna potrzeby lokalnego środowiska. Świadczą tym
najważniejsze działania prowadzone dla zaspokojenia jego potrzeb:
1. Zbieranie darów dla schroniska dla zwierząt (karmy dla zwierząt).
2. Wynajmowanie sali gimnastycznej, udostępnianie pomieszczeń w celu organizacji imprez i zajęć sportowych.
3. Organizowanie akademii i uroczystości państwowych: pasowanie na ucznia, jasełka, Dzień Babci i Dziadka,
Święto Bartodziejów.
4. Organizowanie akcji: „Góra Grosza”, zbieranie nakrętek, Sprzątanie Świata, Święta Odzyskania
Niepodległości i rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja – spotkania z kombatantami, udział w obchodach
osiedlowych.
5. Pozyskiwaniu wsparcia z Ośrodka Pomocy Społecznej (obiady, wyprawki szkolne).
6. Prezentowanie umiejętności uczniów podczas imprez środowiskowych.
Szkoła prowadzi działania, które mają na celu zaspokojenie potrzeb lokalnego środowiska. W wywiadzie
wymieniane są przez nauczycieli, rodziców i partnerów różnorodne działania uwzględniające analizę potrzeb
i możliwości lokalnego środowiska:
1. Wynajmuje salę gimnastyczną i baletową podmiotom prywatnym i instytucjom. Umożliwia organizowanie
zajęć rekreacji, krzewienia kultury fizycznej w środowisku.
2. Zaprasza rodziny na imprezy szkolne i klasowe, np. pasowanie na ucznia, jasełka, Dzień Babci i Dziadka,
Dzień Rodziny.
3. Organizuje akademie i uroczystości: pasowanie na ucznia, jasełka, Dzień Babci i Dziadka.
4. Zachęca rodziców do udziału w akcjach społecznych: charytatywnych i ekologicznych.
5. Realizuje projekty edukacyjne, organizuje dla rodzin np. w „Tęczowy Festyn”, „Odysejowy kiermasz”.
6. Zaprasza rodziny do udziału w szkolnych uroczystościach patriotycznych, np. z okazji Święta Niepodległości
i rocznicy Konstytucji 3 Maja.
7. Wspomaga rodziców w pozyskiwaniu pomocy z ośrodka pomocy społecznej i urzędu miasta (obiady,
wyprawki szkolne, stypendia).
8. Umożliwia udział absolwentom i rodzeństwu w wycieczkach, wyjazdach, wyjściach.
Partnerzy i samorząd wskazują dodatkowo na następujące działania:
1. Organizowanie Drzwi otwartych dla rodziców.
2. Współpracę z Zespołem Szkół nr 31 Specjalnych.
3. Współpracę z Ośrodkiem Pomocy Społecznej Bartodzieje.
4. Organizację 7 miejskich konkursów.
5. Współpracę ze Stowarzyszeniem Bezpieczeństwo Dziecka na Bartodziejach – porady dla rodzin,
funkcjonowanie świetlicy środowiskowej.
6. Udostępnianie sal dla zespołu „Płomienie”.
7. Zapewnienie opieki dla dzieci w szkolnej świetlicy
8. Prowadzenie działań społecznych i profilaktycznych.
53 / 73
Szkoła korzysta z zasobów środowiska w procesie nauczania. Dyrektor, nauczyciele, rodzice i partnerzy szkoły
w wywiadach i ankietach stwierdzają, że szkoła korzysta z zasobów środowiska lokalnego i podają liczne przykłady
wykorzystania jego możliwości w realizacji:
1. działań dydaktycznych z Bydgoskich Grantów Oświatowych i projektów unijnych, podczas prowadzenia zajęć
pokazowych, wzbogacania szkolnych imprez, realizacji zajęć zgodnych z zainteresowaniami uczniów,
organizacji szkoleń, stałych praktyk studentów, wykładów, przygotowania w zakresie wdrażania oceniania
kształtującego (placówka korzysta z zasobów Szkołą Podstawową nr 58, 63, 32, 23 Miejskiego Domu Kultury
nr 4, Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli, Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Centrum
Edukacji Obywatelskiej);
2. działań wychowawczych: organizacji konkursów oraz lekcji, organizacja działań ekologicznych, szkolenia
i warsztaty nauczycieli, konsultacje dla rodziców i nauczycieli) z zasobów Centrum Edukacji Ekologicznej
w
Myślęcinku,
Kujawsko-Pomorskiego
Centrum
Edukacji
Nauczycieli,
Poradni
Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1;
3. działań opiekuńczych w zakresie żywienia i realizacji programów terapeutycznych i profilaktycznych
realizowanych są z pomocą Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej i Bydgoskiego Ośrodka Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych;
4. działań profilaktycznych we współpracy z Bydgoskim Ośrodkiem Profilaktyki Uzależnień, Miejskim Ośrodkiem
Pomocy Społecznej, policją i strażą.
Dyrektor (ankieta) wskazuje, że kluczowe działania obejmują:
1. organizację wyjazdów i wycieczek szkolnych ( biura podróży, rodzice);
2. zakup sprzętu dla szkoły;
3. organizację zajęć profilaktycznych i realizację projektów edukacyjno-wychowawczych ( Sanepid, Policja,
Straż Miejska, Ratownicy Medyczni);
4. udział i organizacje imprez środowiskowych, festynów (Rada Osiedla Bartodzieje, szkoły i placówki
osiedlowe);
5. realizację projektów edukacyjnych SKO z Bankiem PEKAO BP;
6. realizację grantów oświatowych ( Urząd Miasta, Miejska Biblioteka Pedagogiczna);
7. organizację zawodów sportowych (kluby sportowe, Miejski Związek Sportowy);
8. zaangażowanie środowiska w wyjazd na Mistrzostwa Świata „Odyseja Umysłu” (fundacja Odyssey of the
Mind Polska, Urząd Miasta, Urząd Marszałkowski, sponsorzy – Kiermasz Odysejowy – firmy bydgoskie, które
podarowały gadżety na kiermasz).
Dyrektor i nauczyciele w ankiecie podają, że we współpracy z podmiotami środowiska lokalnego, w tym
lub poprzednim roku szkolnym, szkoła zaangażowana była w działania:
1. organizacja wyjazdów i wycieczek szkolnych (27 z 35 nauczycieli);
2. organizacja zajęć pozalekcyjnych (21 nauczycieli);
3. organizowanie imprez środowiskowych (20 z nauczycieli);
4. realizowanie projektów edukacyjnych (12 nauczycieli);
5. prowadzenie lub współprowadzenie lekcji (12 nauczycieli);
6. zakup sprzętu dla szkoły (12 nauczycieli);
7. pomoc socjalna dla uczniów (9 nauczycieli);
8. organizacja zajęć profilaktycznych (9 nauczycieli);
9. przyznawanie stypendiów dla najlepszych uczniów (1 nauczyciel);
10. inne, np.: wykłady dla uczniów: Dobre maniery i kultura, Internet a kultura – bezpieczeństwo w Internecie,
cykliczne spotkania integracyjne; akcje proekologiczne; udział w konkursach i akcjach i inne.
W wywiadzie rodzice informują i partnerzy szkoły informują, że szkoła korzysta ze wsparcia, które udzielają jej
instytucje i ludzie mieszkający w środowisku szkolnym i wymieniają liczne przykłady współpracy.
Współpraca szkoły z podmiotami działającymi w środowisku wpływa na rozwój uczniów. Uczniowie dzięki
współpracy odnoszę korzyści (dyrektor we wywiadzie):
54 / 73
1. podczas występów i akcji doskonalą nabyte umiejętności: np. dbałości o środowisko, aktywnego spędzanie
wolnego czasu, wykorzystywania wiedzy w praktyce, cierpliwości, zaangażowania i systematyczności,
promowania się w środowisku, poszukiwania nowych rozwiązań, kształtowanie odpowiednich relacji
interpersonalnych;
2. poprzez udział w zajęciach organizowanych przez zewnętrzne podmioty rozwijają zainteresowania,
umiejętności i talenty;
3. konfrontują wiedzę i umiejętności z wyobrażeniem o nich;
4. poznają zasady zachowania w sytuacjach nietypowych;
5. uczą się reprezentowania szkoły na zewnątrz;
6. nawiązują nowe znajomości;
7. poznają prawidłowe wzorce zachowań;
8. poznają piękno kraju;
9. wzbogacają wiedzę. rozwój kulturalny i sportowy.
Nauczyciele podczas wywiadu dodają także inne korzyści. Uczniowie:
1. znajdują warunki dla rozwoju osobistego;
2. doskonalą umiejętność zaprezentowania wiedzy w środowisku;
3. otrzymują pomoc materialną;
4. uczą się współpracy;
5. pogłębiają wrażliwość na potrzeby innych (empatia).
6. wymieniają doświadczenia;
7. uczą się zdrowego stylu życia;
8. poznają tradycję i uczą się postaw patriotycznych;
9. uczą się bezpiecznych zachowań.
Uczniowie w wywiadzie wskazują, że ważne są spotkania z kombatantami, pracownikiem muzeum, prezenterką
telewizyjną w ramach realizacji programu „Odyseja Umysłu”, spotkania z Prezydentem Bydgoszczy.
Powyższe argumenty potwierdzają bardzo wysoki stopień spełnienia wymagania. Szkoła podejmuje
współpracę z wieloma instytucjami działającymi w środowisku. W wielu przypadkach współpraca ta ma
charakter trwały, systematyczny i daje obustronne korzyści oraz umożliwia rozwój oświaty. Działania we
współpracy
obejmują
organizację
zajęć
profilaktycznych,
realizację
projektów
edukacyjno-wychowawczych, udział i organizację imprez środowiskowych i festynów, realizację projektów
edukacyjnych, grantów oświatowych i inne.
Wymaganie: Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów
Komentarz:
55 / 73
Szkoła od czasu do czasu gromadzi i wykorzystuje informacje o losach absolwentów oraz współpracuje
z nimi. W tym celu zaprasza absolwentów do szkoły i odwołuje się do ich wzorców osobowych, pokazuje
ich sukcesy, osiągnięcia, by promować wartość edukacji. Połowa rodziców jest przekona, że aby zapewnić
możliwość dziecku dalszej nauki w szkole, do której chce się dostać, nie będą musieli dawać mu
korepetycji. 75% ankietowanych rodziców ma poczucie, że uczniowie szkoły są dobrze przygotowani
do funkcjonowania w dalszym życiu, a 25% jest przeciwnego zdania.
Szkoła wykorzystuje informacje o losach absolwentów w procesie nauczania i wychowania. Ankietowani
nauczyciele (26 z 35) wskazali, że wykorzystują informacje o losach absolwentów do doskonalenia procesu
nauczania lub wychowania od czasu do czasu, 2 nauczycieli wykorzystuje często. Sporadycznie wykorzystuje
informację 4 nauczycieli, 2 – nigdy. W wywiadzie stwierdzili, że informacje o losach absolwentów są
wykorzystywane przez szkołę w uczeniu i wychowaniu w następujący sposób:
1. Absolwenci stanowią wzór dla innych uczniów – informacje o sukcesach absolwentów w gazetce szkolnej,
informacje o osiągnięciach znanych osób absolwentów na godzinach wychowawczych.
2. Informacje o przyjęciu do znanych szkół są impulsem do nauki (sekretariat prowadzi wykaz, do jakich
placówek trafiają absolwenci i liczy odsetek absolwentów trafiających do gimnazjów autorskich).
3. Absolwenci są zapraszani na obchody jubileuszów.
4. Szkoła śledzi losy absolwentów „Odyseuszy”.
Szkoła współpracuje z absolwentami. W opinii dyrektora, szkoła często podejmuje współpracę z absolwentami.
Ankietowani nauczycieli wskazują, że działania takie mają miejsce od czasu do czasu (27 z 35 nauczycieli)),
sporadycznie (2), regularnie (1), nigdy (4). Dyrektor szkoły i nauczyciele stwierdzili:
1. Absolwenci są obecni w życiu szkoły: uczestniczą w jubileuszowych uroczystościach szkolnych, realizują
projekty edukacyjne ( o zagrożeniach internetowych – Gimnazjum nr 9, o samorządności – Zespół Szkół
Ekonomicznych), odwiedzają szkołę i informują o swojej dalszej drodze kształcenia i osiągnięciach.
2. Biorą udział w zajęciach szkolnych w celu promowania szkoły, do której uczęszczają – pomoc w wyborze
gimnazjum, wymiana doświadczeń uczniów i absolwentów.
3. Szkoła dba o środowisko absolwentów: sekretariat prowadzi wykaz szkół do których trafiają absolwenci i liczy
odsetek absolwentów trafiających do gimnazjów autorskich, prowadzi gablotkę absolwentów, którzy
ukończyli szkołę z tytułem „absolwent roku”, prowadzi tablicę rekordów sportowych, bierze udział
w przedsięwzięciach organizowanych przez gimnazja ( np. wspólne mecze, obchody rocznic państwowych,
konkursy).
4. Absolwenci odwiedzają szkołę, zwłaszcza swoich poprzednich wychowawców, są zapraszani na obchody
jubileuszów.
5. Absolwenci - „Odyseusze” realizujący program „Odyseja Umysłu” utrzymują ścisły kontakt ze swoimi byłymi
trenerami, spotykają się z młodszymi kolegami będącymi w programie, wymieniają się doświadczeniami,
opowiadają o swoich projektach, wspólnie wyjeżdżamy na eliminacje ogólnopolskie do Poznania.
Nauczyciele dodają, że kontakt z absolwentami obejmuje:
1. uczestnictwo absolwentów w obozach rekreacyjno-sportowych organizowanych przez szkołę;
2. współpracę z programem dotyczącym bezpieczeństwa w Internecie;
3. występy na Miejskiej Inauguracji Roku szkolnego;
4. zgłoszenia na praktyki pedagogiczne i inne.
Szkoła w znacznym stopniu przygotowuje do dalszej edukacji. Rodzice (60 ze 121) pytani, czy aby zapewnić
sobie możliwość dalszej nauki w szkole, do której chce się dostać dziecko, będzie ono potrzebować korepetycji
lub innych zajęć poza szkołą, oceniają, że nie. Przeciwnego zdania jest 57 ze 121 rodziców. Wszyscy nauczyciele
stwierdzają, że w ich opinii uczniowie nie potrzebują korepetycji ani innych zajęć poza szkołą (32 z 35 –
zdecydowanie nie, 3 – raczej nie).
Szkoła przygotowuje do funkcjonowania na rynku pracy. W wywiadzie dyrektor i nauczyciele podają, że szkoła
prowadziła, w tym lub poprzednim roku szkolnym, następujące działania, aby przygotować uczniów
56 / 73
do funkcjonowania na rynku pracy:
1. Od klasy zerowej uczniowie systematycznie uczą się języka angielskiego, organizowane są zajęcia
posługiwanie się technologią informatyczno-komunikacyjną na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych .
2. Poprzez realizacje projektu „Odyseja Umysłu” i „Trzymaj formę” uczniowie zdobywają umiejętności
kreatywnego i twórczego rozwiązywania problemów.
3. Poprzez udział w programie „Serce na Start” i „Jestem bezpieczny – umiem pomagać innym” uczniowie
zdobywają umiejętności udzielania pierwszej pomocy, współdziałania w grupie, zachowanie się w sytuacjach
trudnych.
4. Poprzez pracę w Samorządzie Uczniowskim rozwija się w uczniach umiejętności organizacyjne oraz
kształtuje postawy demokratyczne, umiejętności negocjacji i właściwe relacje interpersonalne.
5. Dzięki realizacji projektu „Badam, poznaję doświadczam…” uczniowie nabyli umiejętność pracy metodą
projektu badawczego oraz dokumentowania swoich prac i osiągnięć.
6. Udział w zajęciach pozalekcyjnych pozwala uczniom na rozwijanie swoich zainteresowań oraz kształcenie
umiejętności prezentacji siebie, swoich mocnych stron, pasji.
7. Poprzez udział w akcjach charytatywnych uczniowie rozwijają zaangażowanie społeczne.
8. Udział w debatach pozwala na kształtowanie u uczniów umiejętności prowadzenia dyskusji, argumentowania
i przekonywania.
Nauczyciele w wywiadzie dodają, że szkoła umożliwiła naukę z zakresu pierwszej pomocy i w swoich działaniach
położyła nacisk na naukę prezentacji podczas prowadzenia imprez, samooceny i krytycznej oceny innych.
Partnerzy i przedstawiciele samorządu stwierdzają w wywiadzie, że oferta szkoły jest dostosowana do potrzeb
obecnego rynku pracy. 89 ze 121 (ok. 75%) ankietowanych rodziców ma poczucie, że uczniowie szkoły są dobrze
przygotowani do funkcjonowania w dalszym życiu, a 25% jest przeciwnego zdania.
Powyższe argumenty z kryteriów potwierdzają średni stopień spełnienia wymagania.
Poziom spełniania wymagania: C
Wymaganie: Promowana jest wartość edukacji
Komentarz:
Szkoła dba o relacje z lokalnym środowiskiem, wydaje więc informatory i foldery zawierające ofertę
edukacyjną placówki, informuje rodziców i lokalną społeczność o swojej działalności i sukcesach
na stronie internetowej i w mediach lokalnych, dba, aby uczniowie reprezentowali szkołę na imprezach
i uroczystościach pozaszkolnych, konkursach przedmiotowych i zawodach sportowych. Informuje ich
o celach edukacyjnych działań. Prowadzone przez szkołę działania w lokalnej społeczności promujące
wartość uczenia się to dla uczniów zajęcia dodatkowe (pozalekcyjne, projekty, programy) rozwijające
zainteresowania i przygotowujących się do udziału w konkursach i zawodach, wprowadzone innowacje
edukacyjne i metody aktywizujące, kampania informacyjna o sukcesach uczniów i szkoły. Z kolei działania
edukacyjne dla dorosłych to przede wszystkim akcje społeczne, działania informacyjne i szkolenia. Szkoła
jest postrzegana przez większość rodziców oraz partnerów i samorząd jako dbająca o jakość kształcenia.
Respondenci argumentowali swoją opinię, wskazując działania szkoły przygotowujące do sprawdzianu
zewnętrznego, rozwijające zainteresowania i wspomagające uczniów o specyficznych potrzebach
edukacyjnych, inicjujące innowacje pedagogiczne i umożliwiające rozwój sportowy dzieci. Szkole zależy
na współpracy z rodzicami.
57 / 73
Szkoła prowadzi działania informacyjne dotyczące oferty edukacyjnej, działań szkoły i jej osiągnięć, o czym
świadczą informacje pozyskane od dyrektora (ankieta) oraz szkolna dokumentacja. Informacje podane przez
dyrektora (ankieta) i zapisane w szkolnej dokumentacji (informatory, foldery, ulotki, strona internetowa, wycinki
gazetowe) wskazują, że szkoła w następujący sposób informuje o swojej ofercie i działaniach:
1. Wydaje informatory, ulotki i foldery na temat działalności szkoły.
2. Prowadzi stronę internetową.
3. Umieszcza tego typu informacje na tablicach ogłoszeń.
4. Wydaje własną gazetkę szkolną.
5. Zamieszcza informacje w lokalnych mediach (ogłoszenia i artykuły w prasie lokalnej, audycje radiowe, udział
w programach lokalnej TV).
6. Rozpowszechnia informacje poprzez udział młodzieży w imprezach i uroczystościach pozaszkolnych, np.
w przedszkolach, Pałacu Młodzieży, na Starym Rynku, w Klubie Seniora Związku Nauczycielstwa Polskiego,
na osiedlu (Festyn Rodzinny i Ekologiczny), obchodach rocznic państwowych (np. Dnia Niepodległości).
Ostatnio szkoła zamieściła w prasie lokalnej informację o realizacji projektu edukacyjnego „Bąbel matematyczny”,
notatki związane z realizacją Bydgoskich Grantów Oświatowych, sukcesami sportowymi, artykuły związane
z sukcesami w „Odysei Umysłu”.
Rodzice i przedstawiciele lokalnego środowiska znają osiągnięcia szkoły i jej uczniów, na co wskazują
informacje pozyskane od ankietowanych rodziców i parterów oraz samorządu lokalnego (wywiad).
Partnerzy i samorząd (wywiad) stwierdzili, że szkoła wystarczająco informuje o osiągnięciach i nie brakuje im
informacji na ten temat. Rodzice oraz partnerzy szkoły i samorząd otrzymali informacje o:
1. sukcesach uczniów w olimpiadach przedmiotowych w roku szkolnym 2010/2011 i 2011/2012 (partnerzy i 89
z 121 ankietowanych rodziców);
2. sukcesach uczniów w konkursach (104 z 121 ankietowanych rodziców);
3. sukcesach uczniów w zawodach/imprezach sportowych (partnerzy i 89 z 121 ankietowanych rodziców);
4. zrealizowaniu przez szkołę projektu lub udziale w akcji społecznej (partnerzy i 60 z ankietowanych rodziców);
udziale przedstawicieli szkoły w ważnych wydarzeniach i uroczystościach (partnerzy i 28 z 121
ankietowanych rodziców);
5. otrzymaniu przez szkołę dotacji/grantu (partnerzy i 31 z 121 ankietowanych rodziców);
6. nagrodach i wyróżnieniach przyznawanych nauczycielom i innym pracownikom szkoły (partnerzy i 26 z 121
ankietowanych rodziców);
7. przyznaniu uczniom szkoły stypendiów naukowych (17 z 121 ankietowanych rodziców);
8. nagrodach dla uczniów (partnerzy i samorząd).
W ocenie 21 z 121 ankietowanych rodziców, szkoła dobrze informuje o swoich osiągnięciach, zdaniem 15 z 121
bardzo dobrze, 5 z 121 dostatecznie. 14 z 121 rodziców pozyskuje informacje ze strony internetowej, szkolnych
tablic lub na apelach (czasem z opóźnieniem), od wychowawcy (sporadycznie lub dużo). 8 z 121 ankietowanych
rodziców od wychowawców. 66 z 121 rodziców nie udzieliło odpowiedzi.
Szkoła informuje o celowości i skuteczności swoich działań. 65 z 121 ankietowanych rodziców, 34 z 35
ankietowanych nauczycieli i przedstawiciel samorządu (wywiad) podało, że są informowani o celach edukacyjnych
działań, które realizują nauczyciele, 29 z 121 ankietowanych rodziców, 32 z 35 ankietowanych nauczycieli
i przedstawiciel samorządu – o działaniach szkoły, które sprawdzają się ze względu na ich wartość edukacyjną, 51
z 121 ankietowanych rodziców, 33 z 35 ankietowanych nauczycieli i przedstawiciel samorządu – o celach, które
chce realizować szkoła, 25 z 121 ankietowanych rodziców, 30 z 35 ankietowanych nauczycieli i przedstawiciel
samorządu – o działaniach szkoły, które sprawdzają się ze względu na ich wartość wychowawczą, 55 z 121
rodziców, 34 z 35 ankietowanych nauczycieli i przedstawiciel samorządu – o celach wychowawczych działań, które
realizują nauczyciele.
Partnerzy i samorząd (wywiad), ankietowani rodzice oraz dyrektor (wywiad) stwierdzili, że szkoła prowadzi
działania w lokalnej społeczności promujące wartość uczenia się przez całe życie, a w szkolnej dokumentacji
(Statut, Plan Rozwoju Szkoły na lata 2011-15, Program wychowawczy szkoły, Program profilaktyki, Roczny plan
pracy dydaktyczno-opiekuńczej, protokolarz, strona internetowa szkoły, tablice informacyjne na szkolnych
korytarzach, dzienniki zajęć) są opisane takie działania promujące wartość uczenia się, jak:
58 / 73
1. Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych przedmiotowych, wyrównawczych i poszerzających wiedzę, rozwijających
umiejętności dzieci: artystyczne, sportowe, informatyczne, turystyczno-krajoznawcze.
3. Organizowanie wycieczek przedmiotowych.
4. Organizowanie apeli podsumowujący udział uczniów w konkursach (półrocze i na koniec roku szkolnego).
5. Realizowanie grantów oświatowych i projektów edukacyjnych, w tym unijnych.
6. Wdrożenie innowacji (ocenianie kształtujące, „Bąbel matematyczny”).
7. Organizowanie akcji społecznych, w tym promujących zdrowy tryb życia, ekologicznych, bezpiecznych
zachowań, charytatywnych i udział w nich społeczności szkolnej.
8. Przygotowywanie dzieci do udziału w konkursach zewnętrznych i wewnątrzszkolnych.
9. Prowadzenie dla rodziców szkoleń, warsztatów doskonalących umiejętności wychowawcze.
10. Analizowanie osiągnięć szkoły i realizacji planów podczas analitycznych rad pedagogicznych.
11. Organizowanie apeli podsumowujący udział uczniów w konkursach (półrocze i na koniec roku szkolnego).
12. Eksponowanie na tablicy informacyjnej na parterze budynku osiągnięć uczniów w nauce.
13. Umieszczanie informacji o wydarzeniach szkolnych i osiągnięciach młodzieży na stronie internetowej szkoły
i w prasie lokalnej.
Według respondentów: partnerów i samorządu (wywiad), dyrektora (wywiad), ankietowanych rodziców, szkoła
prowadziła następujące działania dla dorosłych:
1. Akcje społeczne (partnerzy i samorząd, dyrektor, 20 z 121 rodziców).
2. Działania informacyjne (partnerzy i samorząd, dyrektor, 19 z 21 rodziców).
3. Szkolenia, kursy, warsztaty (partnerzy i samorząd, dyrektor, 10 z 121 rodziców).
4. Projekty edukacyjne (partnerzy i samorząd, dyrektor, 8 z 121 rodziców).
5. Spotkania z ciekawymi ludźmi (partnerzy i samorząd, dyrektor, 6 z 121 rodziców).
6. Konsultacje, debaty angażujące członków lokalnej społeczności (partnerzy i samorząd, dyrektor, 5 z 121
rodziców).
Partnerzy i samorząd (wywiad) oraz 21 z 121 ankietowanych rodziców wskazali, że szkoła prowadziła konkursy dla
dorosłych. 21 rodziców odpowiedziało wprost, że nic nie wie o tym, by szkoła prowadziła jakiekolwiek działania
edukacyjne dla rodziców lub innych dorosłych w tym lub poprzednim roku szkolnym.
Dyrektor (wywiad) wymienił następujące działania edukacyjne dla dorosłych (lokalnego środowiska)
przeprowadzone przez szkołę w roku szkolnym 2011/2012 i 2012/2013.
Szkoła zorganizowała:
1. spotkanie władz miasta, policji, straży miejskiej z mieszkańcami osiedla;
2. spotkanie Spółdzielni Mieszkaniowej z mieszkańcami;
3. konferencję „Dlaczego 6-latek w szkole?” dla rodziców dzieci w przedszkolu „Jacek i Agatka”;
4. w środowisku Dzień Ziemi i Sprzątanie Świata;
5. działania charytatywne (np. zebrała środki na operację dla chorej siostry uczennicy).
Szkoła przygotowała:
1. materiał na wojewódzką konferencję dotyczącą „metod pracy pozwalających osiągać sukcesy”;
2. materiał na obrady radnych Sejmiku Kujawsko-Pomorskiego na temat programu edukacyjnego „Odyseja
Umysłu”;
3. program edukacyjno-artystyczny na osiedlowy Festyn Ekologiczny;
Rodzice (ankieta, wywiad) i przedstawiciele lokalnego środowiska (wywiad) postrzegają szkołę jako
dbającą o jakość uczenia się. W opinii 91 z 121 ankietowanych rodziców oraz partnerów i samorządu (wywiad),
szkoła dba o jakość uczenia się, 28 z 121 rodziców uznało, że nie dba. Rodzice (wywiad) wskazali następujące
działania świadczące o tym, że szkoła dba o jakość uczenia się: diagnoza wstępna w klasie I, diagnoza etapowa
(testy), próbne egzaminy, omawianie wyników z rodzicami, informowanie o mocnych i słabych stronach ucznia,
prowadzenie zajęć pozalekcyjnych, w tym kół zainteresowań i zajęć wyrównujących wiedzę („W tej szkole można
59 / 73
nadrobić zaległości”.), wypisywanie na tablicach ocen ucznia i tworzenie klasowego rankingu, nieliczne klasy.
Partnerzy i samorząd (wywiad) oraz rodzice (wywiad) stwierdzili, że szkoła:
1. organizuje sprawdziany próbne przygotowujące do egzaminu;
2. prowadzi zajęcia pozalekcyjne: dydaktyczno-wyrównawcze, kompensacyjne, rozwijające zainteresowania
i umiejętności, twórcze myślenie („Odyseja Umysłu”), sportowe;
3. wprowadza innowacje poprzez realizację projektów edukacyjnych (eTwinning, a od września 2012 r. „Bąbel
matematyczny” i ocenianie kształtujące) i programów („Odyseja Umysłu”, „Przyjaciele Zippiego”);
4. prowadzi klasy sportowe (żeglarskie) i dodatkowe zajęcia sportowe.
Partnerzy i samorząd (wywiad) podali także inne działania i sukcesy szkoły:
1. 130 laureatów konkursów w roku szkolnym 2011/2012.
2. Sukcesy w sporcie
3. Przyznawanie tytułu „Absolwenta Roku”.
4. Zwycięstwo jednego z szkolnych zespołów w polskiej „Odysei Umysłu” 2012 i zajęcie 20 miejsce w finale
konkursu w USA.
5. Wysoki wynik sprawdzianu: powyżej średnie w województwie i kraju.
6. Godziny z wychowawcą są realizowane zgodnie z „Zegarem wychowawczym”.
7. Współpraca szkoły z Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego (praktyki pedagogiczne studentów, jedna
z nauczycielek prowadzi od 3 lat zajęcia ze studentami z zakresu terapii pedagogicznej, uczestniczenie
w Bydgoskich Festiwalach Nauki ).
8. Rozpoznawanie potrzeb i możliwości dzieci poprzez diagnozy, zapytania, ankiety.
9. Proponowanie rodzicom badań dzieci w poradni psychologiczno-pedagogicznej.
10. Przeprowadzanie diagnoz: wstępnych, śródrocznych i na koniec roku szkolnego.
11. Konsultowanie z poradnią psychologiczno-pedagogiczną podejmowanych działań. Wdrażanie zaleceń
poradni psychologiczno-pedagogicznej. Organizowanie konsultacji specjalistów dla rodziców dzieci ze
specyficznymi trudnościami w nauce i problemami koncentracji. Dokumentowanie skrupulatne działań
i przygotowywanie programów w Kartach Indywidualnych Potrzeb Ucznia.
12. Realizacja założeń podstawy programowej, np. lekcje w terenie, zajęcia fakultatywne w ramach lekcji
wychowania fizycznego w klasach IV.
13. Organizowanie szkoleń rady pedagogicznej wynikających z potrzeb nauczycieli.
14. Pozyskiwanie grantów oświatowych (Konkursy organizowane przez szkołę dla innych szkół: „Ort-Bój”, „W
świecie mitów”, „Międzyszkolny Konkurs Biblioteczny „Odważ się Być Mądrym”, „Potyczki matematyczne”,
„Przedmiotowy Konkurs Biologiczny”).
15. Realizacja projektów edukacyjnych, np. „Indywidualizacja procesu nauczania w szkole podstawowej (przed 3
laty).
16. Organizowanie szkolnych konkursów dla dzieci, takich, aby każde mogło wziąć w nich udział.
Rodzice i przedstawiciele lokalnego środowiska postrzegają szkołę jako dbającą o relacje z lokalnym
środowiskiem. Ankietowani rodzice (98 z 121) oraz partnerzy i samorząd stwierdzili, że nauczycielom i innym
pracownikom szkoły zależy na współpracy z rodzicami, 22 z 121 rodziców podało, że nie zależy.
Powyższe dane wskazują na bardzo wysoki stopień spełniania wymagania. Szkoła w sposób systemowy
dostarcza informacji o swojej działalności edukacyjnej. W różnorodny sposób eksponuje sukcesy uczniów
w nauce i rozwijanie talentów. Szkoła organizuje szkolenia dla dorosłych, propagując idee kształcenia się
przez całe życie. Skutecznie zachęca rodziców do współpracy w procesie rozwoju dzieci.
60 / 73
Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły
Komentarz:
Szkoła stwarza rodzicom możliwość dzielenia się opiniami na temat jej pracy. Rodzice biorą udział przede
wszystkim w sprawach organizacyjnych, niektórych kwestiach dydaktycznych i wychowawczych. Dyrektor
(wywiad) stwierdził, że rodzice i ciała przedstawicielskie rodziców mają duży wpływ na działanie szkoły. 35
z 35 nauczycieli i 24 z 121 rodziców w ankiecie wskazało, że rodzice współuczestniczyli w podejmowaniu
decyzji dotyczących życia szkoły, 89 z 121 podało, że nie uczestniczyło. Rodzice mają poczucie,
że nauczyciele poświęcają im odpowiednią ilość czasu. Szkoła w różnorodny sposób wspiera rodziców
w wychowaniu dzieci. Większość rodziców uzyskuje wystarczająco informacji na temat sukcesów dzieci
i trudności w szkole. Niektórzy rodzice uczestniczą w działaniach organizowanych przez szkołę, przede
wszystkim w imprezach i uroczystościach szkolnych i klasowych oraz w zebraniach, konsultacjach,
drzwiach otwartych, lekcjach pokazowych w klasach I-III oraz pedagogizacji.
Rodzice dzielą się opiniami na temat pracy szkoły oraz procesu nauczania, co potwierdzili ankietowani
nauczyciele i rodzice, dyrektor (wywiad), o czym świadczy także obserwacja placówki.
116 z 121 ankietowanych rodziców potwierdziło, że informowali nauczycieli lub dyrekcję przedszkola o swoich
opiniach na temat pracy szkoły. 93 z 121 rodziców ma poczucie, że nauczyciele szkoły poświęcają odpowiednią
ilość czasu na kontakty z rodzicami 26 z 121 rodziców jest odmiennego zdania. W opinii 63 z 121 rodziców
w szkole tworzone są możliwości do dzielenia się przez rodziców opiniami na temat funkcjonowania szkoły, 51
z 121 rodziców ma odmienne zdanie.
Dyrektor (wywiad), nauczyciele (ankieta) i rodzice (ankieta) podali następujące sposoby dzielenia się rodziców ich
opiniami na temat szkoły i procesu nauczania:
1. na zebraniach rodziców (102 rodziców z 121; 32 z 35 nauczycieli);
2. podczas indywidualnych rozmowach w ramach wyznaczonych godzin spotkań dla rodziców (44 rodziców
z 121; 32 z 35 nauczycieli);
3. podczas indywidualnych rozmów poza wyznaczonymi godzinami spotkań dla rodziców (46 rodziców z 121;
32 z 35 nauczycieli),);
4. przy okazji uroczystości i imprez przedszkolnych/grupowych (15 rodziców z 121; 27 z 35 nauczycieli).
Pojedynczy rodzice (ankieta) wskazali także, że informowali w czasie wizyty nauczyciela w domu ucznia, w piśmie
i petycji złożonych do dyrektora, podczas rozmowy z dyrektorem, poprzez radę rodziców, w czasie zajęć
dodatkowych. Zdaniem dyrektora (wywiad) i nauczycieli (ankieta), rodzice dzielili się swoimi opiniami w ankietach
(26 z 35 nauczycieli), a zdaniem nauczycieli i rodziców także telefoniczne. Według nauczycieli (ankieta) również
poprzez pocztę internetową. W wyniku obserwacji szkoły stwierdzono, że na tablicach informacyjnych są podane
informacje na temat zebrań rodziców, terminów indywidualnych spotkań nauczycieli z rodzicami, terminów
indywidualnych spotkań nauczycieli z rodzicami.
Opinie pozyskane od rodziców mają wpływ na działania szkoły, zgodnie stwierdzili rodzice (ankieta, wywiad),
nauczyciele (ankieta, wywiad) i dyrektor (wywiad).
62 z 121 ankietowanych rodziców wskazuje, że przy planowaniu działań szkoły ich opinie są brane pod uwagę, 47
z 121 uważa, że nie, 12 osób nie udzieliło odpowiedzi.
Rodzice (wywiad), dyrektor (wywiad) i nauczyciele (wywiad) podali następujące przykłady działań szkoły, na które
miały wpływ opinie rodziców:
1. Wybór firmy ubezpieczeniowej.
2. Zmiana układu przerw: wszystkie przerwy są 10-minutowe, a dwie obiadowe 20-minutowe.
3. Zmiana czasu pracy świetlicy szkolnej (obecnie czynna jest od 6.30 do 16.30).
4. Zamontowanie szafek dla uczniów na holach oraz zagwarantowanie uczniom możliwości zmiany obuwia
i pozostawienia go w szatni).
5. Zmiana godziny rozpoczynania zajęć w szkole na 8.00.
Nauczyciele (wywiad) i rodzice (wywiad) wskazali także, że rodzice mieli wpływ na:
61 / 73
1. wybór wycieczek szkolnych;
2. zamontowanie tablicy informacyjnej rady rodziców;
3. organizację balu szóstoklasistów;
4. określenie (współdecydowanie) formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielonej dziecku na terenie
szkoły.
Według dyrektora (wywiad), opinie rodziców uwzględniono również podczas:
1. tworzenia oferty zajęć pozalekcyjnych;
2. modyfikacji programu wychowawczy i programu profilaktyki szkoły;
3. zmiany zawartości stronę internetowej: umieszczono na niej m.in. jadłospis, plan lekcji i dokumenty szkoły.
Szkoła wspiera rodziców w wychowaniu dzieci, jak wskazują informacje pozyskane od dyrektora (wywiad),
nauczycieli (ankieta), rodziców (ankieta) i podczas analizy dokumentów i obserwacji placówki.
Zdaniem dyrektora (wywiad), szkoła wspiera rodziców w następujący sposób:
1. Prowadzi świetlicę dla dzieci, profilaktykę zachowań ryzykownych, zajęcia wychowawcze dla dzieci.
2. Rodzice w zależności od potrzeb mają możliwość skorzystania z pomocy pedagoga lub psychologa
szkolnego, z warsztatów psychologicznych doskonalących umiejętności wychowawcze, są kierowani
do poradni psychologiczno-pedagogicznej.
W ocenie dyrektora (wywiad), podejmowane przez szkołę działania kluczowe to:
1. Warsztaty dla rodziców pt. „Akademia Profilaktyki” prowadzone przez pedagoga, w trakcie których rodzice
uczyli się, jak komunikować się z dzieckiem, otrzymywali informacje o zagrożeniach i uzależnieniach,
kryzysach i interwencjach, uczuciach dzieci: postawach i zachowaniach. Uczestniczyło w nich
systematycznie 11 rodziców. Pedagog służy pomocą w zorganizowaniu wsparcia materialnego
i psychologiczno-pedagogicznego.
2. Warsztaty dla rodziców: pt. „Uwaga – nadwaga”, zorganizowane przez wychowawców świetlicy, poświęcone
diagnozowaniu otyłości, zapobieganiu temu zjawisku i racjonalnemu odżywianiu dzieci. Wzięło w nich udział
ok. 30 osób.
3. Zajęcia otwarte dla rodziców zorganizowane przez nauczycieli, podczas których prezentowali metody pracy
z dzieckiem, sposoby pomocy w przypadku specyficznych trudności w nauce, ćwiczenia logopedyczne
lub korekcyjne, które mogą rodzice stosować w domu. Uczestniczyła w nich większość rodziców dzieci
korzystających z zajęć wspierających.
4. Liczne programy wychowawczo-profilaktyczne: np. „Trzymaj formę”, „Spójrz Inaczej”, „Spójrz Inaczej
na agresję”.
Nauczyciele w ankiecie podają, że wspierają rodziców w wychowaniu dzieci w następujący sposób:
1. Służą radą i wsparciem w sytuacjach problemowych(34 z 35).
2. Starają się poznać sytuację życiową wychowanków i ich rodzin (33 z 35).
3. Utrzymują stały kontakt z rodzicami (33 z 35).
4. Doradzają, gdzie rodzice mogą szukać wsparcia(33 z 35).
5. W zależności od potrzeb prowadzą indywidualne lub grupowe spotkania z rodzicami(32 z 35).
Nauczyciele (ankieta) także zapraszają na zajęcia, udzielają instruktażu do pracy z dzieckiem, polecają literaturę
ułatwiającą zrozumienie problemu, organizują uroczystości przygotowane przez dzieci.
Zdaniem ankietowanych rodziców, szkoła oferuje formy wsparcia wychowawczego poprzez:
1. pomoc specjalisty pedagoga (95 z 121);
2. współpracę wychowawcy z rodzicem (89 z 121);
62 / 73
3. pomoc logopedy (65 z 121);
4. pośredniczenie w uzyskaniu pomocy z zewnętrznych instytucji, np. poradni psychologiczno-pedagogicznej
(36 z 121);
5. współpracę dyrektora z rodzicami (23 z 121);
6. pomoc specjalisty psychologa (22 z 121);
7. pomoc poradni psychologiczno-pedagogicznej (20 z 121);
8. zorganizowanie opieki socjalnej (17 z 121);
9. poradnictwo wychowawcze (8 z 121);
10. prowadzenie warsztatów psychologicznych doskonalących umiejętności wychowawcze (8 z 121);
11. tworzenie grupy wsparcia (1 z 121).
Powyższe dane znajdują się również w szkolnej dokumentacji.
W opinii ankietowanych rodziców, szczególnie pomocne są takie formy wsparcia, jak:
1. Pomoc pedagoga lub psychologa szkolnego (89 z 121).
2. Udzielanie rad i wsparcia przez nauczycieli (wychowawców) w sytuacjach problemowych (49 z 121).
3. Doradztwo w ramach indywidualnych lub grupowych spotkań z nauczycielem, wychowawcą (39 z 121).
4. Pomoc poradni psychologiczno-pedagogicznej (23 z 121).
5. Opieka socjalna (19 z 121).
6. Prowadzenie warsztatów psychologicznych doskonalących umiejętności wychowawcze (10 z 121).
Obserwacja szkoły wskazuje że w widocznym miejscu udostępniona jest informacja o godzinach dyżurów
nauczycieli, telefon i adres mailowy szkoły, informacja o innych formach kontaktu a także informacje skierowane
do rodziców na temat wychowania, np. o problemach wychowawczych.
Rodzice są informowani o rozwoju ich dzieci. Zdaniem rodziców uczestniczących w wywiadzie, informacje
nauczycieli lub innych pracowników szkoły o dzieciach są pomocne w wychowaniu. Dziecko inaczej zachowuje się
w szkole niż w domu, rodzice dzięki informacjom nauczycieli mogą w domu rozmawiać z dzieckiem o jego
zachowaniu w szkole, wspierać działania szkoły. Rodzice bardzo dobrze oceniają kontakt z nauczycielami
(możliwe są także kontakty telefoniczne i e-mailowe). Nauczyciele pytają także o zachowanie dzieci w domu
i oceniają, co się dzieje w środowisku rodzinnym uczniów. Większość ankietowanych rodziców (99 z 121, 64 raczej
tak, 35 tak) stwierdziła, że jest wystarczająco poinformowana przez szkołę na temat sukcesów swoich dzieci oraz
trudności, jakie ma w szkole dziecko, 20 z 121 podało, że nie wystarczająco (14 raczej nie, 6 zdecydowanie nie).
Zdaniem 93 z 121 ankietowanych rodziców, są oni wystarczająco poinformowani na temat trudności, jakie ma
w szkole ich dziecko. 24 z 121 rodziców stwierdziło, że nie wystarczająco.
Rodzice uczestniczą w działaniach organizowanych przez szkołę. Respondenci: rodzice (ankieta, wywiad)
i nauczyciele (wywiad) podali, że w tym lub poprzednim roku szkolnym rodzice brali udział w następujących
działaniach:
1. Uroczystości i imprezy ogólnoszkolne (16 z 121 ankietowanych rodziców, rodzice podczas wywiadu,
nauczyciele), np. rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego i zakończenie klas VI, walentynki, Dzień Kobiet,
uroczystości państwowe.
2. Organizacja ( i pomoc) imprez, uroczystości, wycieczek, wyjazdów na basen, podczas realizacji programów
edukacyjnych, np. „Odysei Umysłu” (7 z 121 ankietowanych rodziców, rodzice podczas wywiadu,
nauczyciele).
3. Udział w uroczystościach i imprezach klasowych (4 z 121 rodziców, rodzice podczas wywiadu nauczyciele),
np. bal szóstoklasistów, pasowanie na pierwszoklasistę, mikołajki, Wigilie klasowe, bal karnawałowy, Dzień
Dziecka, Dzień Matki/Ojca.
4. Udział w zebraniach, konsultacjach, drzwiach otwartych, lekcjach otwartych w klasach I-III, pedagogizacji (12
z 121 ankietowanych rodziców, nauczyciele).
5. Udział w akcjach społecznych, w tym charytatywnych (3 z 121 ankietowanych rodziców, nauczyciele).
6. Pomoc finansowa, w remontach (2 z 121 ankietowanych rodziców, nauczyciele).
W działaniach organizowanych przez szkolę nie brało udziału 76 z 121 ankietowanych rodziców.
Rodzice biorą udział w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły, na co wskazały informacje rodziców
63 / 73
(ankieta, wywiad), nauczycieli (ankieta), dyrektora oraz zapisy w szkolnej dokumentacji (protokolarz rady
pedagogicznej, protokolarz rady rodziców, strona internetowa szkoły, protokoły zebrań klasowych).
Dyrektor (wywiad) stwierdził, że rodzice i ciała przedstawicielskie rodziców mają duży wpływ na działanie szkoły.
35 z 35 nauczycieli i 24 z 121 rodziców w ankiecie wskazało, że rodzice współuczestniczyli w podejmowaniu
decyzji dotyczących życia szkoły, 89 z 121 podało, że nie uczestniczyło, 8 nie wypowiedziało się w tej sprawie.
W opinii rodziców (wywiad, ankieta), nauczycieli (wywiad, ankieta), dyrektora (wywiad) i w świetle dokumentów
szkolnych, dotyczyły one kwestii:
1. dydaktycznych wybór miejsca wycieczki (8 z 121 ankietowanych rodziców, 1 z 35 ankietowanych nauczycieli)
tworzenie oferty zajęć pozalekcyjnych (rodzice w wywiadzie, 2 z 121 rodziców, 1 z 35 nauczycieli, dyrektor)
wybór tematyki godzin z wychowawcą (1 z 35 nauczycieli, 1 z 121 ankietowanych rodziców) planowanie akcji
społecznych (rodzice w wywiadzie, 1 z 35 ankietowanych nauczycieli);
2. wychowawczych uchwalenie programu wychowawczego i programu profilaktyki (rodzice w wywiadzie,
dyrektor);
3. organizacyjnych wybór firmy ubezpieczającej dzieci od następstw nieszczęśliwych wypadków (rodzice
w wywiadzie, 1 z 35 ankietowanych nauczycieli, dyrektor ), organizacja przerw (rodzice w wywiadzie, 2 z 121
ankietowanych rodziców, 21 z 35 ankietowanych nauczycieli, dyrektor) zmiana godziny pracy świetlicy
szkolnej (rodzice w wywiadzie, 26 z 35 ankietowanych nauczycieli, dyrektor ) planowanie i dysponowanie
środkami rady rodziców: np. wyjazd na finał „Odysei Umysłu”, zakup nagród, szafek szkolnych (rodzice
w wywiadzie 11 z 121 ankietowanych rodziców, 35 z 35 ankietowanych nauczycieli, dyrektor) zmiana strony
internetowej szkoły (wywiad z rodzicami, dyrektor) organizacja imprez szkolnych i klasowych: pasowanie
na pierwszaka, mikołajki, wigilia klasowe, bal karnawałowy, Dzień Dziecka (8 z 121 ankietowanych rodziców,
4 z 35 ankietowanych nauczycieli, dyrektor). zmiana godziny rozpoczynania zajęć (rodzice w wywiadzie,
dyrektor). zgoda rodziców na udział dzieci w programach profilaktycznych, ankietach, badaniach (6 z 35
ankietowanych nauczycieli)
W opinii dyrektora rodzice mieli największy wpływ na:
wybór dyrektora szkoły;
1. uchwalenie programu wychowawczego i programu profilaktyki;
2. opiniowanie najważniejszych dokumentów szkoły, np. statutu;
3. opiniowanie kalendarza roku szkolnego – dodatkowe dni wolne od zajęć dydaktycznych. W ankiecie
przykłady działań podało 22 z 121 rodziców.
W ankiecie przykłady działań podało 22 z 121 rodziców.
Powyższe wyniki potwierdzają spełnienie tego wymagania na wysokim poziomie.
64 / 73
Obszar: Zarządzanie
Wymaganie: Funkcjonuje współpraca w zespołach
Komentarz:
Większość nauczycieli angażuje się w pracę powołanych zespołów, które planują swoje działania
i analizują efekty pracy. Większość działań planowana jest wspólnie, a pojawiające się w szkole problemy
rozwiązywane są zespołowo. Nauczyciele uczestniczą w szkoleniach wewnętrznych i zewnętrznych,
których celem jest m.in. doskonalenie pracy zespołowej. Pracownicy niepedagogiczni (wywiad) nie
uczestniczyli w szkoleniach z pracownikami pedagogicznymi szkoły dotyczących doskonalenia pracy
zespołowej.
Nauczyciele są zaangażowani w pracę zespołów. Dyrektor szkoły stwierdził w ankiecie, że większość
nauczycieli angażuje się w pracę zespołów szkolnych w wysokim stopniu. 23 z 35 ankietowanych nauczycieli
podało, że w pracę zespołów angażuje się większość, 12, że wszyscy. 32 z 35 nauczycieli (ankieta) zadeklarowało
zaangażowanie w pracę zespołu wychowawczego i profilaktyki, 24 z 35 zespołu do spraw ewaluacji wewnętrznej,
18 z 35 zespołu zajmującego się organizacją imprez dla uczniów, rodziców i nauczycieli, 19 z 35 szkoleniowego,
10 z 35 programowego (praca nad treściami nauczania), 10 z 35 metodycznego (rozwijanie metody pracy
z uczniem), 4 ds. współpracy z otoczeniem zewnętrznym, 1 ds. zarządzania szkołą (planowanie i organizacja
działalności szkoły). 2 z 35 nauczycieli podało zaangażowanie w pracę zespołów do spraw pomocy
psychologiczno-pedagogicznej, 1 zespołu przedmiotowego.
Zespoły analizują efekty swojej pracy. W opinii dyrektora (ankieta) i wszystkich ankietowanych nauczycieli (35
z 35), zespoły stosują regularne procedury ewaluacyjne. Zdaniem nauczycieli (wywiad), w trakcie spotkań
zespołów ma miejsce analiza realizacji działań w I i II semestrze, stopnia realizacji zaplanowanych zadań, potrzeby
modyfikacji zadań, wyników eliminacji do konkursów i wyników uczniów w finałach, realizacji przygotowania
do sprawdzianu, dostępnych podręczników do realizacji programów w celu doboru odpowiedniego podręcznika dla
następnych klas pierwszych.
Nauczyciele wspólnie planują działania w szkole, opierając się na analizie efektów pracy
zespołów. Zdaniem 32 z 35 ankietowanych nauczycieli i dyrektora, zdecydowana większość działań planowana
jest wspólnie z innymi nauczycielami; w opinii 4 z 24 nauczycieli, jest to większość zadań, 3 nauczycieli stwierdziło,
że większość działań planowana jest wspólnie. Według 33 z 35 nauczycieli (ankieta), większość planowania opiera
się na analizie efektów pracy zespołów, 2 z 35 stwierdziło, że całość.
Nauczyciele jako przykłady planowania pracy zespołu opartego na analizie efektów jego pracy wymienili
następujące:
1. Podejmowanie decyzji o wyborze programów nauczania i podręczników, pomocy dydaktycznych (26 z 35
nauczycieli).
2. Analizowanie testów kompetencji, próbnych sprawdzianów (25 z 35).
3. Planowanie zajęć pozalekcyjnych, konkursów i imprez, testów kompetencji, próbnych sprawdzianów (24
z 35).
4. Modyfikacja Zasad Wewnątrzszkolnego Oceniania i Zasad Przedmiotowego Oceniania, w tym wprowadzenie
zasad oceniania kształtującego (23 z 35).
5. Organizowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym dostosowanie wymagań (23 z 35).
6. Planowanie i realizowanie projektów edukacyjnych, programów i grantów (20 z 35).
7. Przeprowadzanie ewaluacji wewnętrznej (19 z 35).
8. Dostosowanie metod i form pracy (18 z 35).
Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy. Dyrektor i nauczyciele w ankietach (35 z 35) zadeklarowali,
że pojawiające się w szkole problemy rozwiązywane są zespołowo. Nauczyciele stwierdzili, że często (30 z 35)
lub bardzo często (5 z 35) korzystają z pomocy innych nauczycieli w rozwiązywaniu problemów, które napotykają
w szkole. Większość ankietowanych nauczycieli (33 z 35) stwierdziła, że zespoły pomagają nauczycielom
65 / 73
w rozwiązywaniu pojawiających się w pracy problemów, 2 podało, że zdecydowanie nie pomagają im w pracy.
Nauczyciele w wywiadzie grupowym podali następujące przykłady odwoływania się do pomocy zespołów:
1. Pomoc przy obsłudze tablicy interaktywnej.
2. Korzystanie z opracowań innych nauczycieli, w tym z testów, sprawdzianów.
3. Współpraca podczas rozwiązywania problemów wychowawczych, przeprowadzaniu diagnoz, dokonywaniu
analiz, organizacji konkursów, uroczystości.
4. Współpraca trenerów „Odysei Umysłów” polegająca na wymianie doświadczeń, organizowaniu wyjazdów,
uczenia się od siebie.
5. Udział w szkoleniach i wprowadzanie innowacji do praktyki szkolnej, np. oceniania kształtującego.
6. Współpraca podczas warsztatów udzielania pierwszej pomocy.
7. Współpraca między wychowawcą klasy III i nauczycielami przedmiotów w okresie przechodzenia uczniów
z klasy III do IV.
Nauczyciele uczestniczą w formach doskonalenia zawodowego dotyczących metod i form współpracy,
stwierdził dyrektor i wszyscy nauczyciele (35 z 35) w ankietach. 34 z 35 nauczycieli i dyrektor (ankiety)
poinformowało, że nauczyciele uczestniczyli w szkoleniach wewnętrznych, dyrektor podał również,
że w zewnętrznych szkoleniach dotyczących współpracy, a 1 z nauczycieli, że w innych formach. Dyrektor wskazał
udział nauczycieli w szkoleniach wewnętrznych dotyczących nowej podstawy programowej, oceniania
kształtującego, zapobiegania atakom terrorystycznym w szkole, przepisów bhp i przeciwpożarowych oraz
zewnętrznych
na
temat
zasad
wprowadzania
oceniania
kształtującego,
organizacji
pomocy
psychologiczno-pedagogicznej w szkole, ewaluacji zewnętrznej, ochrony danych osobowych i zachowania
bezpieczeństwa informacji, które są także odnotowane w szkolnej dokumentacji. Pracownicy niepedagogiczni
(wywiad) nie uczestniczyli w szkoleniach z pracownikami pedagogicznymi szkoły dotyczących doskonalenia pracy
zespołowej.
Powyższe dane wskazują na bardzo wysoki stopień spełniania wymagania. Współpraca w zespołach
i między nimi jest systematyczna i określona w prawie wewnątrzszkolnym. Zespoły współpracują
z instytucjami zewnętrznymi w celu poprawy jakości własnej pracy i rozwoju szkoły, realizując projekty
i programy międzynarodowe oraz wprowadzając rozwiązania innowacyjne.
Wymaganie: Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny
Komentarz:
66 / 73
Szkoła otrzymała liczne certyfikaty świadczące o efektywności i skuteczności sprawowanego nadzoru
pedagogicznego. W sposób stopniowy i systematyczny następują zmiany jakościowe w rozwoju placówki.
Wnioski z nadzoru pedagogicznego, w tym z przeprowadzanej ewaluacji wewnętrznej i monitorowania,
wykorzystywane są do planu pracy w następnym roku szkolnym jako działania priorytetowe. W szkole
co roku powoływany jest przez dyrektora zespół nauczycieli do przeprowadzenia ewaluacji wewnętrznej. 25
z 35 ankietowanych nauczycieli podało, że wnioski płynące z nadzoru pedagogicznego (ewaluacji
wewnętrznej) są uwzględniane w dużym zakresie dla wprowadzanych zmian w funkcjonowaniu szkoły,
zdaniem 10 z 35 nauczycieli w pełni. W efekcie w szkole mają miejsce zmiany prorozwojowe. Jako
najważniejsze dyrektor i nauczyciele wskazali działania mające na celu utrzymanie efektów kształcenia,
wdrożenie oceniania kształtującego i zwiększenie skuteczności dyżurów nauczycieli.
Dyrektor szkoły angażuje nauczycieli do udziału w realizacji ewaluacji wewnętrznej. W celu zaangażowania
nauczycieli do prowadzenia ewaluacji wewnętrznej dyrektor podjął następujące działania:
1. Zorganizował szkoleniową radę pedagogiczną (2011) na temat tworzenia narzędzi i projektów ewaluacji
wewnętrznej oraz warsztaty dotyczące ewaluacji wewnętrznej w praktyce, w 2012 roku warsztat na temat
„Jak przygotować szkołę do ewaluacji zewnętrznej?”.
2. Zakupił do biblioteki szkolnej fachową literaturę i czasopisma.
3. Zapoznał nauczycieli z obowiązującymi aktami prawnymi oraz wnioskami z nadzoru prowadzonego przez
kuratora oświaty i dyrektora szkoły.
4. Wskazał na korzyści płynące z ewaluacji wewnętrznej.
5. Sfinansował doskonalenie zawodowe nauczycieli.
6. Motywował i nagradzał najaktywniejszych nauczycieli.
Wszyscy ankietowani nauczyciele (35 z 35) zadeklarowali swoje zaangażowanie w ewaluację wewnętrzną szkoły.
W opinii 33 z 35 nauczycieli, ewaluacja jest niezbędna i angażują się w nią poprawienia jakości własnej pracy.
Ankietowani nauczyciele wskazali, że ich zaangażowanie w ewaluację wewnętrzną poległo na:
1. pracy w zespołach przeprowadzających ewaluację wewnętrzną: opracowanie narzędzi, dokonywanie analiz
wyników, sporządzanie wniosków, przedstawienie wyników radzie pedagogicznej (26 nauczycieli);
2. zapoznaniu się z wnioskami z ewaluacji wewnętrznej (22);
3. wdrożeniu wniosków w procesie edukacyjno-wychowawczym (24); 4. zapoznaniu z wynikami ewaluacji
uczniów i rodziców (10).
Wyniki wewnętrznego nadzoru pedagogicznego są wykorzystywane do planowania pracy szkoły, co wynika
z deklaracji dyrektora (wywiad) i nauczycieli (wywiad) oraz badania dokumentacji szkolnej.
Dyrektor (wywiad) poinformował, że wnioski z nadzoru pedagogicznego dyrektora szkoły zawarte są
w sprawozdaniach i przedstawiane na analitycznych zebraniach rady pedagogicznej, podobnie jak sprawozdania
z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej przez zespoły ewaluacyjne. Dyrektor i rada pedagogiczna włączają je jako
działania priorytetowe do planu pracy i nadzoru pedagogicznego na kolejny rok szkolny. Są uwzględniane
w planach pracy nauczycieli, zespołów przedmiotowych, świetlicy, pedagoga, biblioteki.
Na podstawie informacji nauczycieli (wywiad) i analizy dokumentacji stwierdzono, że do planu pracy szkoły
wprowadzone zostały następujące wnioski z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego przyjęte na radach
pedagogicznych:
1. Prowadzić zajęcia socjoterapeutyczne z uczniami sprawiającymi trudności wychowawcze bądź w relacjach
interpersonalnych.
2. Zorganizować fakultet matematyczny w celu przygotowania uczniów do testów kompetencji.
3. Zaproponować ofertę zajęć pozalekcyjnych, uwzględniając potrzeby uczniów.
4. Przeprowadzić 3 sprawdziany próbne w klasie VI.
5. Wybrać klasy do realizacji systemowego oceniania kształtującego.
6. Wprowadzić w ramach wychowania fizycznego zajęcia fakultatywne.
7. Zweryfikować zasady oceniania zachowania w klasach IV-VI.
67 / 73
8. Zwiększyć atrakcyjność metod i form pracy z uczniem zdolnym.
9. Kontynuować badanie wyników nauczania w klasach IV i V z języka polskiego, matematyki, przyrody i języka
angielskiego, w klasach II – czytania ze zrozumieniem, w klasach III – Ogólnopolskie Badanie Umiejętności
Trzecioklasistów.
W wyniku porównania podsumowania ewaluacji wewnętrznej i planu pracy szkoły stwierdzono, że w planie pracy
szkoły wykorzystano wnioski z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego.
Ewaluacja wewnętrzna prowadzona jest z udziałem zespołów nauczycieli. Z informacji udzielonej przez
dyrektora i nauczycieli (ankiety) oraz badania dokumentacji szkolnej wynika, że ewaluacja wewnętrzna
prowadzona jest z udziałem zespołów nauczycieli. 33 z 35 nauczycieli (ankieta) zadeklarowało, że uczestniczy
w pracach zespołu(ów) prowadzących wewnętrzną ewaluację pracy szkoły. 33 z 35 ankietowanych nauczycieli
i dyrektor (ankieta) podali, że ewaluację wewnętrzną planuje powołany zespół. Na podstawie dokumentacji szkoły
stwierdzono, że w szkole powołuje się co roku zespół do spraw ewaluacji wewnętrznej podczas posiedzeń rady
pedagogicznej (protokół posiedzenia rady pedagogicznej z dnia 11.10.2011 r. i 31.08.2012 r.).
Wnioski z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego przyczyniają się do wprowadzania prorozwojowych
zmian w funkcjonowaniu szkoły, stwierdzili nauczyciele (ankieta, wywiad) i dyrektor (wywiad).
25 z 35 ankietowanych nauczycieli podało, że wnioski płynące z nadzoru pedagogicznego (ewaluacji wewnętrznej)
są uwzględniane w dużym zakresie dla wprowadzanych zmian w funkcjonowaniu szkoły, zdaniem 10 z 35
nauczycieli w pełni. Za najważniejszą zmianę w funkcjonowaniu szkoły wprowadzoną w tym lub ostatnim roku
szkolnym na podstawie wniosków z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego dyrektor (wywiad) i nauczyciele
szkoły (wywiad) zaliczają:
1. działania mające na celu utrzymanie efektów kształcenia poprzez wprowadzenie 2 próbnych sprawdzianów
w klasach III przygotowujących do Ogólnopolskiego Badania Umiejętności Trzecioklasistów i 3 w klasach VI
w celu przygotowania do sprawdzianu zewnętrznego, realizację projektów edukacyjnych
współfinansowanych ze środków unijnych, których celem było podnoszenie osiągnięć edukacyjnych oraz
indywidualizacja nauczania, a także podnoszenie kompetencji matematyczno-przyrodniczych uczniów,
poszerzenie oferty zajęć dodatkowych (prowadzenie kół zainteresowań zgodnie z zainteresowaniami
uczniów na każdym poziomie edukacji, w szczególności realizację programu „Odyseja Umysłu”);
2. wdrożenie w wybranych klasach 1-3 i kl. 4-6 oceniania kształtującego jako jednego ze sposobów
zainteresowania i motywowania uczniów do nauki;
3. zwiększenie skuteczności dyżurów nauczycielskich.
Dyrektor wskazał także na:
1. realizację klasowych programów wychowawczych zgodnych z Programem Wychowawczym Szkoły oraz
Szkolnym Programem Profilaktyki ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień związanych ze zdrowym
stylem życia, w tym racjonalnym odżywianiem (podniesienie zaangażowania społeczności szkolnej
w program „Trzymaj formę”), zagadnieniami związanymi z bezpieczeństwem uczniów w obiektach szkolnych
i podczas wyjść;
2. wzbogacenie wyposażenia szkoły w nowoczesne środki dydaktyczne dzięki udziałowi w licznych projektach
i uzyskaniu funduszy z Urzędu Miasta Bydgoszczy oraz dochodów oświatowych.
Nauczyciele podali również:
1. wprowadzenie fakultetów: sportowych w klasach IV i przygotowujących do sprawdzianu w klasach VI;
2. wprowadzenie w planie tygodniowym dwóch godzin plastyki następujących jedna po drugiej;
3. zrezygnowanie z naboru do klas żeglarskich.
W opinii nauczycieli (wywiad), wprowadzone zmiany przyczyniły się do wzrostu poziomu bezpieczeństwa uczniów
na przerwach, wyników nauczania dzięki badaniom umiejętności uczniów w Ogólnopolskim Badaniu Umiejętności
Trzecioklasistów (wynik badania jest wyższy niż średnia szkół w Bydgoszczy), zadowolenia rodziców po
wprowadzeniu oceniania kształtującego (OK), ponieważ rodzice uzyskują teraz więcej informacji o postępach
dziecka i mają możliwość bezpośredniego wspomagania go w nauce, liczby uczniów ćwiczących na lekcjach
68 / 73
wychowania fizycznego, zorganizowania obozu sportowego podnoszenia jakości kształcenia, wzbogacenie oferty
edukacyjnej.
Powyższe dane wskazują na bardzo wysoki stopień spełniania wymagania. Sprawowanie nadzoru
pedagogicznego jest efektywne i skuteczne: w szkole następują zamiany jakościowe, ma miejsce
systematyczny rozwój.
Wymaganie: Szkoła lub placówka ma odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie
Komentarz:
Warunki lokalowe szkoły są wystarczające do realizowania przyjętych w szkole programów nauczania.
W ciągu ostatnich lat przeprowadzono wiele gruntownych remontów sal lekcyjnych i innych pomieszczeń.
Respondenci wskazują na konieczność kontynuacji rozpoczętych działań w tym zakresie, aby odnowić
zniszczoną nawierzchnię boiska i bieżnię, zorganizować plac zabaw dla oddziału zerowego i młodszych
dzieci, wyremontować lub odświeżyć niektóre pomieszczenia i podłogi oraz ogrodzenie obiektu. W opinii
ankietowanych nauczycieli w szkole występują nieliczne braki w wyposażeniu. Rodzice stwierdzili, że jest
coraz lepsze. Szkoła dysponuje 15 tablicami interaktywnymi. Wyposażenie sali informatycznej jest
systematycznie odnawiane. Szkoła ma plan działań remontowych i wzbogacania wyposażenia,
a w realizacji placówkę wspomaga organ prowadzący, rodzice i sponsorzy.
Warunki lokalowe szkoły są wystarczające do realizowania podstawy programowej i przyjętych w szkole
programów nauczania. Informacje uzyskane od respondentów: dyrektora (ankieta), ankietowanych nauczycieli
(24 z 35) i nauczycieli, którzy wzięli udział w wywiadzie, ankietowanych rodziców (53 z 121) i rodziców
uczestniczących w wywiadzie oraz podczas wywiadu z partnerami i samorządem, a także na podstawie obserwacji
placówki wskazują, że warunki lokalowe są wystarczające do realizowania przyjętych w szkole programów
nauczania.
Przedstawiciel samorządu lokalnego stwierdził, że dzieci mają możliwość pozostawienia książek w szafkach
na holach i w salach (klasy młodsze mają swoje sale), dzieci w oddziale „0” mają oddzielną bazę, stoliki w szkolnej
stołówce są dopasowane do wzrostu dziecka. Odnowiono szkolną świetlicę. Zostały wymienione okna i częściowo
oświetlenie w salach. Zaadaptowano pomieszczenia prywatnego mieszania na potrzeby oddziału „0” za 140 tys. zł,
wymieniono posadzkę na holu II piętra, wykonano remont dachu.
Obserwacja placówki wskazuje, że szkoła ma bardzo dobre warunki lokalowe. Dysponuje 23 salami lekcyjnymi (w
tym salą informatyczną) i dwoma pomieszczeniami dla oddziału przedszkolnego, salą do ćwiczeń logopedycznych,
dwiema szkolnymi świetlicami, biblioteką i czytelnią, pełnowymiarową salą gimnastyczną, salą zabaw, stołówką,
szatnią, boiskami do piłki ręcznej i siatkówki oraz do zabaw i bieżnią. W szkole znajduje się także gabinet
pielęgniarki.
W ocenie dyrektora, 11 z 35 ankietowanych nauczycieli, 52 z 121 ankietowanych rodziców, nauczycieli i rodziców
oraz przedstawiciela organu prowadzącego, którzy wypowiadali się podczas wywiadów, w szkole występują
nieliczne braki. Dyrektor i samorząd lokalny wskazali zniszczoną nawierzchnię boiska i brak placu zabaw dla
oddziału zerowego i dzieci korzystających z świetlicy, nauczyciele zwrócili uwagę, że bieżnia nie spełnia wymogów
bezpieczeństwa, brakuje sali do socjoterapii dla dzieci młodszych, a niektóre pomieszczenia należy odświeżyć.
Rodzice z kolei stwierdzili, że remontu wymagają łazienki. Opinie wyżej wymienionych respondentów są zgodne
spostrzeżeniami dokonanymi podczas obserwacji placówki. Potrzebny jest także remont niektórych posadzek oraz
ogrodzenia szkoły.
W szkole znajduje się wyposażenie wystarczające do realizowania podstawy programowej i przyjętych
w szkole programów nauczania. Informacje uzyskane podczas ankiet z dyrektorem, nauczycielami, uczniami
oraz podczas wywiadu z rodzicami i obserwacji zajęć wskazują, że w szkole znajduje się wyposażenie
wystarczające do realizacji podstawy programowej i przyjętych programów nauczania. W ocenie dyrektora i 13 z 35
ankietowanych nauczycieli wyposażenie szkoły w pomoce dydaktyczne dla realizacji ich przedmiotów jest
wystarczające. 22 z 35 nauczycieli wskazuje jednak, że w wyposażeniu szkoły w pomoce dydaktyczne występują
nieliczne braki. Rodzice w wywiadzie grupowym poinformowali, że wyposażenie jest coraz lepsze: są komputery
69 / 73
i tablice interaktywne, został założony światłowód. Na podstawie wszystkich przeprowadzonych obserwacji lekcji
i zajęć pozalekcyjnych (14 z 14) stwierdzono, że wyposażenie klasy umożliwia realizację celów lekcji.
W szkole istnieje plan wzbogacania warunków lokalowych i wyposażenia szkoły. Informacje uzyskane
od dyrektor (ankieta, wywiad), partnerów i samorządu (wywiad) oraz z analizy dokumentów wskazują, że w szkole
istnieje plan poprawy warunków lokalowych i wyposażenia dydaktycznego.
Dyrektor stwierdził (ankieta), że w szkole istnieje plan utrzymania lub polepszenia warunków lokalowych
obejmujący remont holu na II piętrze (malowanie ścian), izolację północnej ściany budynku i naprawę chodników
wokół szkoły, wymianę posadzki w bibliotece szkolnej, sali komputerowej i do religii, remont i wymianę sprzętu
w kuchni.
Dyrektor (wywiad) poinformował, że szkoła jest wspomagana przez samorząd, rodziców, partnerów we
wzbogacaniu warunków lokalowych i pomocy naukowych. Samorząd Miasta Bydgoszczy finansuje działalność
szkoły poprzez:
1. przyznawanie Bydgoskich Grantów Oświatowych - szkoła otrzymała granty na realizację 6 przedsięwzięć
o zasięgu miejskim oraz na doposażenie pracowni matematycznej, a także realizowanie dwóch programów
zajęć sportowych;
2. przyznanie środków na adaptację mieszkania woźnego na sale dla oddziału przedszkolnego, wyposażenie
i pomoce dydaktyczne dla oddziału przedszkolnego dla dzieci 5- i 6-letnich, wymianę posadzki na holu II
pietra i wymianę pokrycia dachu;
3. doposażenie w różnorodne pomoce dydaktyczne w ramach projektów unijnych realizowanych we współpracy
z Urzędem Marszałkowskim „Badam- poznaję- doświadczam”, tablice interaktywne w 10 salach klas I-III
(50% wkładu miasta Bydgoszczy), miejsce zabaw w ramach programu rządowego „Radosna Szkoła”.
Rodzice, zadeklarował dyrektor, przeznaczają środki na wzbogacenie księgozbioru biblioteki szkolnej, doposażenie
w pomoce szkolne i bieżące remonty. Przedsiębiorstwo „LECH” w ostatnich trzech latach wyremontowało 5 sal
lekcyjnych, szatnię i hol przy świetlicy. Rada Osiedla Bartodzieje funduje nagrody, stroje dla sportowców, obiady
dla uczniów. W dokumentacji szkoły znajduje się analiza stanu placówki i typowanie potrzeb remontowych,
przeglądy budowlane roczne i pięcioletnie, przeglądy okresowe specjalisty do spraw BHP, plany finansowe
placówki.
W szkole podejmuje się działania mające na celu wzbogacenie warunków lokalowych i wyposażenia
dydaktycznego. Informacje uzyskane od dyrektora szkoły (wywiad), nauczycieli (wywiad), partnerów i samorządu
(wywiad) wskazują, że w szkole podejmowane są działania mające na celu wzbogacenie warunków lokalowych
i wyposażenia dydaktycznego szkoły według istniejącego planu uzupełniania wyposażenia.
Przedstawiciel samorządu lokalnego stwierdził, że dzieci mają możliwość pozostawienia książek w szafkach
na holach i w salach (klasy młodsze mają swoje sale), dzieci w oddziale „0” mają oddzielną bazę, stoliki w szkolnej
stołówce są dopasowane do wzrostu dziecka. Odnowiono szkolną świetlicę. Zostały wymienione okna i częściowo
oświetlenie w salach. Zaadaptowano pomieszczenia prywatnego mieszania na potrzeby oddziału „0” za 140 tys. zł,
wymieniono posadzkę na holu II piętra, wykonano remont dachu.
Rodzice (wywiad) poinformowali, że współpracują ze szkołą przy poprawianiu warunków lokalowych
i wyposażenia. Pod wpływem opinii rodziców zakupiono szafki dla uczniów i tablice interaktywne, a rodzice
partycypowali w kosztach zakupu, zmieniono stronę internetową, zamieszczając na niej m.in jadłospis, plan lekcji
i dokumenty szkoły.
Powyższe wyniki potwierdzają spełnienie tego wymagania na wysokim poziomie.
70 / 73
Wnioski z ewaluacji:
1. Wnioski z analiz sprawdzianu służą podejmowaniu planowych działań mających na celu podniesienie
jakości pracy szkoły.
2. Dogłębna
analiza
możliwości
rozwojowych
dzieci
od
klasy
„0”
i
osiągnięć
szkolnych oraz pozaszkolnych uczniów skutkuje dobrymi wynikami na sprawdzianie wewnętrznym
i sukcesami uczniów w konkursach.
3. Szkoła skutecznie wychowuje. Zdaniem zdecydowanej większości rodziców (94 ze 121) nauczyciele
dostrzegają pozytywne zachowania dzieci.
4. Realizowana
koncepcja
pracy
szkoły
nastawiona
na
wprowadzanie
nowatorskich rozwiązań edukacyjnych jest akceptowana przez uczniów i rodziców.
5. Procesy edukacyjne planowane i modyfikowane zgodnie z wynikami przeprowadzanych analiz
w ocenie części uczniów i rodziców w znacznym stopniu motywują uczniów do dalszej pracy.
6. Szkoła podejmuje współpracę z wieloma instytucjami działającymi w środowisku i w wielu
przypadkach współpraca ta ma charakter trwały i systematyczny.
7. Szkoła od czasu do czasu wykorzystuje informacje o losach absolwentów oraz współpracuje z nimi.
8. Nauczyciele dostrzegają możliwości uzyskiwania przez uczniów lepszych wyników i okazują wiarę
w ich możliwości.
9. W opinii zdecydowanej większości uczniów, zajęcia prowadzone przez nauczycieli są wciągające
i angażują ich.
10. Szkoła stwarza warunki do aktywności i realizacji inicjatyw społecznych na rzecz szkoły i środowiska.
Uczniowie aktywnie uczestniczą w pracy samorządu szkolnego. Zgłaszają pomysły własne, które
szkoła realizuje.
11. Uczniowie odnoszą sukcesy w konkursach gminnych, wojewódzkich, ogólnopolskich
i międzynarodowych.
12. Każdy uczeń może wziąć udział w organizowanych w szkole konkursach przedmiotowych
i artystycznych oraz w zawodach sportowych.
13. Nauczyciele powołani do różnych zespołów przez dyrektora angażują się w pracę zespołów
w wysokich stopniu w celu poprawy jakości pracy szkoły.
14. Uczniowie w szkole czują się bezpieczni i znają obowiązujące w szkole normy.
15. Działania służące utrzymaniu i doskonaleniu warunków bazy oraz wyposażenia mają charakter
planowy.
16. Rodzice, nauczyciele i partnerzy szkoły stwierdzają, że warunki lokalowe i wyposażenie ulegają stałej
poprawie.
71 / 73
Wymaganie
Obszar: Efekty
Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu
gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu
potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności
Uczniowie są aktywni
Respektowane są normy społeczne
Obszar: Procesy
Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy
programowej
Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Procesy edukacyjne są efektem współdziałania
nauczycieli
Kształtuje się postawy uczniów
Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans
edukacyjnych
Obszar: Środowisko
Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz
wzajemnego rozwoju
Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów
Promowana jest wartość edukacji
Rodzice są partnerami szkoły
Obszar: Zarządzanie
Funkcjonuje współpraca w zespołach
Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny
Szkoła lub placówka ma odpowiednie warunki lokalowe i
wyposażenie
Poziom spełniania wymagania
A
A
A
A
A
A
B
A
A
A
A
C
A
B
A
A
B
72 / 73
Raport sporządzili:
Ewa Jaśkowska
Grzegorz Kubacki
Kurator Oświaty:
................................................
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
73 / 73

raport z ewaluacji całościowej - Szkoła Podstawowa nr 14 w

Transkrypt

Podobne dokumenty

WYWIAD PSYCHOLOGICZNY Tomy 1-2

ewaluacja wewnętrzna - Szkoła Muzyczna w Gostyniu

PROCESY EDUKACYJNE SĄ ZORGANIZOWANE W

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ

Podsumowanie ankiety dla rodziców

Sposoby badania grupy

Koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły na lata 2015-2020

Program V spotkania Grupy Sterującej