plan odnowy wsi jastrzębna druga na lata 2010 – 2016
Transkrypt
plan odnowy wsi jastrzębna druga na lata 2010 – 2016
PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ Załącznik do Uchwały Nr ………………/09 Rady Gminy Sztabin z dnia ……………… 2009 r. PLAN ODNOWY WSI JASTRZĘBNA DRUGA NA LATA 2010 – 2016 Grudzień 2009 r. PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ WSTĘP Rozwój i odnowa obszarów wiejskich to jedno z kluczowych wyzwań, jakie stoją przed Polską po integracji z innymi krajami Unii Europejskiej. Zasadniczym celem odnowy obszarów wiejskich jest wzmocnienie działań służących zmniejszaniu istniejących dysproporcji i różnic w poziomie rozwoju obszarów wiejskich w stosunku do terenów miejskich. Programy rozwoju i odnowy wsi są zazwyczaj częścią składową prowadzonych od lat przez jednostki samorządów terytorialnych działań, zmierzających do poprawy sytuacji gmin oraz sprzyjających długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju i regionu, jego spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską. Rozwój i odnowa wsi zakłada podejmowanie na jej terenach zróżnicowanych działań z zakresu działalności gospodarczej, kształtowanie w sposób zapewniający zachowanie walorów środowiskowych i kulturowych, poprawę warunków życia m.in. poprzez rozwój infrastruktury oraz zapewnienie mieszkańcom i przedsiębiorcom dostępu do usług, a także rozwój funkcji kulturowych i społecznych. Ze względu na bardzo rozległy teren Gminy Sztabin, nieskuteczne jest kształtowanie na terenie gminy jednej miejscowości (siedziby gminy) jako tej centralnej i jedynej, dla której są opracowywane plany rozwoju oraz podejmowane działania inwestycyjne. Przyjęte założenia co do kształtowania kilku ośrodków na terenie gminy, jest zgodne z kierunkami rozwoju sieci osadniczej określonymi w Strategii Ekorozwoju Społeczno - Gospodarczego dla Gminy Sztabin na lata 2004-2020. W wyniku przeprowadzenia analizy sieci osadniczej, wieś Jastrzębną Drugą ujęto jako jedną z kluczowych w ustalonej hierarchii strukturalno – administracyjnej, co wynika również z dokumentów strategicznych Gminy Sztabin m.in. ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego. Przyjęte rozwiązanie ma zapewnić zachowanie ładu przestrzennego na terenie gmin oraz utrzymanie i harmonijny rozwój struktur przestrzennych jednostek osadniczych. W związku z powyższym przystąpiono do opracowania Planu Odnowy Wsi Jastrzębnej Drugiej, jako jednej z większych miejscowości Gminy Sztabin. Plan Odnowy Wsi Jastrzębnej Drugiej to dokument, który określa strategie działań w sferze społeczno-gospodarczej na lata 2009-2016. Podstawą opracowania planu jest Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Sztabin przyjęty uchwałą Nr XXIII/143/05 Rady Gminy Sztabin z dnia 13 stycznia 2005r.( kilkukrotnie aktualizowany ), Strategia Rozwoju Gminy Sztabin przyjęta uchwałą nr Rady Gminy Sztabin XIV/114/00 dnia 7 marca 2000r. oraz dane wewnętrzne przekazane na podstawie zebrań wiejskich i własnych statystyk. Niniejsze opracowanie zawiera charakterystykę miejscowości, historię, która ukazuje bogatą przeszłość tych ziem, analizę zasobów służąca przedstawieniu stanu rzeczywistego, analizę SWOT czyli mocne i słabe strony miejscowości, planowane kierunki rozwoju, a także planowane przedsięwzięcia wraz z szacunkowym kosztorysem i harmonogramem planowanych działań. Plan Odnowy Wsi Jastrzębna Druga ma przede wszystkim przyczynić się do podniesienia standardu życia i pracy we wskazanej miejscowości poprzez m.in. realizację określonych priorytetowych inwestycji. Planowane przedsięwzięcia mają zaktywizować mieszkańców do działań prospołecznych, a w konsekwencji przyczynić się do podniesienia atrakcyjności całej miejscowości. Poszczególne inwestycje wskazane poniżej mają mieć na celu odnowę całej miejscowości przyczyniając się tym samym do podniesienia morale jej mieszkańców, a także zwłaszcza polepszenia warunków bytowych. Podejmowane działania w znacznym stopniu umożliwią również zachowanie szeroko pojętego dziedzictwa kulturowego przyczyniając się tym samym do odnowy i rozwoju wsi jaką jest miejscowość Jastrzębna Druga . Plan Odnowy Wsi ma też pobudzić mieszkańców do wspólnego działania na rzecz 2 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ miejscowości Jastrzębna Druga. Plan jest dokumentem strategicznym, stworzonym przy znacznym udziale mieszkańców. Określa najważniejsze działania, które sami zainteresowani uznali za istotne dla swojej miejscowości, działania które pomogą im rozwiązać problemy, pokonać bariery i osiągnąć stawiane sobie cele. Proponowane przedsięwzięcia mieszkańcy uznali za realne, możliwe do zrealizowania, przy założeniu także ich własnej aktywności oraz przy zaangażowaniu władz samorządowych Gminy Sztabin. Plan Odnowy Wsi pozwoli mieszkańcom na uświadomienie sobie ich roli w tworzeniu pomysłów na własny rozwój i poprawę warunków życia. Plan powstał w wyniku dyskusji na zebraniach wiejskich, po konsultacji z mieszkańcami oraz po zatwierdzeniu go przez Radę Sołecką . Plan Odnowy ma być między in. załącznikiem do projektów zgłaszanych w celu uzyskania pomocy finansowej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013. Plan dotyczy 7 najbliższych lat. W okresie tym podejmowane będą określone – z uwagi na zaplanowane cele i priorytety rozwojowe -działania inwestycyjne, a także inne o charakterze szkoleniowym czy rekreacyjno – wypoczynkowym. Podjęcie się realizacji danego zadania poprzedzone zostanie przygotowaniem niezbędnych opisów i uzasadnień realizacji zadania, opracowaniem zakresu rzeczowego, określeniem kosztów i terminów realizacji. Tak przygotowane i określone zadania będą przyjmowane przez zebrania wiejskie i będą stanowić kolejne załączniki do planu. Opracowany Plan Odnowy Wsi Jastrzębna Druga wraz z opisem danego zadania stanowić będzie nierozerwalny załącznik składanego wniosku o dofinansowanie. CHARAKTERYSTYKA SOŁECTWA JASTRZĘBNA DRUGA Przynależność administracyjna, położenie miejscowości, ludność Miejscowość Jastrzębna Druga położona jest w Gminie Sztabin, Powiecie Augustowskim i północnej części Województwa Podlaskiego. Umiejscowiona jest w północno – wschodniej części kotliny Biebrzańskiej. Wieś Jastrzębną Druga należy do najliczniejszych wsi Gminy Sztabin. Na dzień 3 grudnia 2009 r. we wsi tej mieszkało 280 osób z czego 132 to kobiety, a 148 to mężczyźni. Z ogólnej liczby mieszkańców, 70 osób stanowią dzieci i młodzież nieletnia, a pozostała liczba 210 to osoby dorosłe. Powierzchnia sołectwa wynosi 1021,55 ha. Wieś posiada dobre położenie komunikacyjne. Przez teren całej wsi na odcinku ok. 2 km, przebiega droga powiatowa nr 1228B Sztabin – Lipsk . Z drogą tą łączą się dwie drogi gminne: Jastrzębna Druga – Ostrowie oraz Jastrzębna Druga – Hruskie. Poprzez układ istniejący komunikacyjny z 3 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ terenu wsi można przedostać się w kierunku: wschodnim do Lipska ( 7 km.), płn. –zach. do Augustowa ( ok. 20 km ), płd. – zach. do Sztabina ( ok. 11 km ) , południowym do Dąbrowy Białostockiej (ok.12 km ). Wieś Jastrzębna Druga stanowiła w niedalekiej przeszłości centralny ośrodek w tej części gminy obejmującej jeszcze wsie Jastrzębna Pierwsza i Ostrowie Jej kluczowy charakter wynikał z umieszczenia na terenie tej wsi Szkoły Podstawowej oraz funkcjonowania ośrodków gospodarczych ( spółdzielnia kółek rolniczych, sklep wielobranżowy). Były to kluczowe elementy infrastruktury społecznej skupiające wokół siebie miejscową ludność. Obecnie, z chwilą zaprzestania funkcjonowania szkoły, znaczenie wsi uległo zmniejszeniu, jednak w dalszym ciągu funkcjonują tu obiekty handlowo przemysłowe takie jak sklep wielobranżowy lub zakład drzewny ( tartak), w którym znajdują zatrudnienie mieszkańcy wsi nie zajmujący się rolnictwem. Występująca infrastruktura o charakterze publicznym nie zaspakaja w pełni potrzeb mieszkańców. W budynku byłej szkoły znajduje się obecnie punkt biblioteczny oraz swoją siedzibę ma Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Jastrzębna Druga – Ostrowie , którego celem działania jest organizowanie działalności edukacyjnej, wspieranie wszechstronnego rozwoju społecznego, kulturalnego i gospodarczego lokalnej społeczności. Historia miejscowości Jastrzębna położona była na ziemiach należących do króla polskiego w ramach Puszczy Perstuńskiej. W latach 1685-1715 tą Puszczą zarządzali kameduli z klasztoru wigierskiego. Zakonnicy intensywnie rozwijali gospodarkę puszczańską, założyli między innymi osadę zwaną Budą Swiergutowo (lub Świerzbutowo), która była zamieszkała przez robotników leśnych. W 1715 roku większość Puszczy Perstuńskiej wróciła pod zarząd królewski w ramach królewskiej Ekonomii Grodzieńskiej. Były to czasy Augusta II Sasa, który nadawał Ekonomię w kilkuletnie dzierżawy głównie Sasom. Poszczególne folwarki, wsie i obszary leśne dzierżawili różni dygnitarze sascy, czasem zakładali nowe osady i folwarki. Właśnie w ten sposób powstała wieś i folwark Jastrzębna w miejscu dawnej Budy Świergutowo. Trudno ustalić dokładny czas powstania, Jastrzębna jest notowana od 1744 roku , zatem powstała między 1715 a rokiem 1744. Jastrzębna, wraz z wsią Hruskie, w ramach dóbr królewskich stanowiła oddzielną dzierżawę, dzierżawioną przez różnych szlachciców. W latach osiemdziesiątych XVIII wieku dzierżawił Jastrzębnę Olzerowicz, następnie Wołkowicki, potem Bouffal i Rohrom. Mimo częstych zmian dzierżawców Jastrzębna wyrosła na jedną z większych osad w okolicy. Według danych z 1789 roku notowano we wsi 52 dymy gruntowe, czyli tyleż samodzielnych gospodarzy, 13 dymów ogrodniczych, czyli uboższych chłopów z mniejszymi nadziałami ziemi, były też 3 rodziny chałupników, w sumie mieszkało we wsi 313 osób. Miejscowy folwark zamieszkiwała na stałe 1 rodzina z 8 osobami . Obok folwarku znajdował się dwór. Po upadku Rzeczpospolitej Jastrzębna nadal stanowiła dobra rządowe, które były dzierżawione. W pierwszej połowie XIX wieku wieś Jastrzębna stanowiła nadal jedną z największych wsi w tej okolicy. Widać to dokładnie na mapie z tego okresu, gdzie zaznaczono bardzo obszernie zabudowania wsi. Co ciekawe, według mapy osadnictwo rozwijało się głównie wokół dawnego folwarku nad rzeczką Jastrzębianką, inaczej niż współcześnie. 4 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ Jastrzębna na mapie Królestwa Polskiego z 1839 roku W XIX wieku nie było jeszcze podziału wsi na dwie części. W 1827 roku nazwę zapisano jako Jastrzębno, w tym czasie notowano tu 69 domów i 404 mieszkańców , zatem była to już bardzo duża miejscowość. W latach trzydziestych XIX stulecia dzierżawcą miejscowego folwarku była pani Lubowidzka. Według przekazów gościł w miejscowym dworze emisariusz powstańczy Ignacy Domeyko, przyjaciel Adama Mickiewicza. W roku 1829 po raz pierwszy wspomina się o szkole parafialnej w tej miejscowości. Szkoła w następnych latach upadła. Jastrzębna należała do dóbr rządowych Łabno, z których w 1836 roku wyłączono część wsi i przekazano w zarząd Rosjaninowi Aleksandrowi Swieczynowi, jako majorat, wraz z Jastrzębną. Ten majątek nie mógł był dzielony na mniejsze i przekazywany był spadkobiercom jako całość. W 1864 roku nastąpiły duże zmiany w Jastrzębnej. Ziemia została uwłaszczona między mieszkańców, wieś włączono do gminy Kurjanka, jednak w kilka lat później wydzielono z niej gminę Petropawłowsk (później Lipsk), do której włączono Jastrzębną. Miejscowy folwark nadal stanowił własność rosyjską i po upadku powstania styczniowego należał do generała Cwikonowa „zasłużonego” w tłumieniu powstania styczniowego. Jednak dostojnicy Rosyjscy, którzy posiadali dobra jastrzębskie, rzadko tu zaglądali i wydzierżawiali je Polakom. Według opisu wsi z końca XIX wieku (rok 1882) Jastrzębna to, wieś i folwark, donacya, powiat augustowski, gmina Petropawłowska, parafia Lipsk. Leży na wzgórzach ponad błotami rzeki Biebrzy, na lewo od drogi z Rajgrodu do Lipska, o 10 wiorst od ostatniego a 21 wiorst od Augustowa. Wieś Jastrzębna liczy 100 domów, 760 mieszkańców, folwark zaś 7 domów, 69 mieszkańców . Na przełomie XIX i XX wieku wieś rozrastała się coraz bardziej i wyodrębniły się wtedy dwie części; Jastrzębna Pierwsza i Druga, zapewne Pierwsza jest miejscem pierwotnego osadnictwa w tej okolicy. W pierwszej połowie XX wieku miejscowy folwark stanowił nadal własność rządową lub rosyjską, przed I wojną światową mieszkał tu niejaki 5 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ Ejsmond . Po odrodzeniu się Rzeczpospolitej majątek został przejęty przez państwo, nadal był dzierżawiony, ale też stopniowo parcelowany (patrz Kolonia Jastrzębiańskie Drugie). Początkowo majątek liczył 336 ha i następnie się zmniejszał. Według Księgi Adresowej Polski z 1929 roku dzierżawcą był Zygmunt Bojnowski . Innymi dzierżawcami byli: Podhorodyński, Bogdan Świętkowski i pułkownik Bzowski, przed II wojną dzierżawił go Czesław Wojewnik z Lebiedzina. Wojska radzieckie w czasie wycofywania się w 1941 roku podpaliły budynki gospodarskie. W ten sposób zniszczono ich drewniane konstrukcje i po wojnie rozebrano. Budulec wykorzystano w budowie szkoły w Krasnymborze. Wtedy też majątek uległ parcelacji, a piękny i obszerny drewniany dwór rozebrano. Wcześniej, bo w 1940 roku wgłęb Rosji wywieziono około 20 miejscowych rodzin . Na przełomie XIX i XX wieku duża wieś Jastrzębna zaczęła się dzielić na dwie mniejsze części zwane Jastrzębna Pierwsza i Druga. Opis z 1882 roku nie wspomina jeszcze podziałów, za to dane z początku XX wieku przekazują informacje o dwóch miejscowościach. W Jastrzębnej Drugiej, według danych z 1921 roku, było 68 mieszkańców i 364 mieszkańców, a miejscowość należała do gminy Lipsk . Od 1921 roku istniała tutaj jednoklasowa szkoła powszechna z liczbą 90 uczniów. W dwa lata później przemianowano ją na szkołę dwuklasową, jednak rok później przestała ona funkcjonować. Od 1925 istniała znowu, ale była już jednostką jednoklasową z liczbą 56 uczniów. Istniała przynajmniej do 1930 roku. Uczyli tutaj Józefa Dobrowolska (1925), Aniela Krysowata (1927), od 1926 znowu Dobrowolska . Kiedy prześledzimy historię nieistniejącej już obecnie szkoły w Jastrzębnej Drugiej, przekonamy się, że była ona zawsze punktem społecznej aktywności, niezależnie od czasów, częściej trudnych niż łatwych. Najgorzej było po wojnie. Młodzież przerośnięta uczyła się po kilka roczników w jednej licznej klasie, mieszczącej się w budynku prywatnym. Pierwsza powojenna nauczycielka to Pani Maria Skarga, która sama prowadziła szkołę w latach 1945 – 1949. W latach 1949 – 1952 szkołę w Jastrzębnej Drugiej prowadziło już dwoje nauczycieli – Pan Stanisław Turowski (kierownik) i jego żona. Z czasem liczba nauczycieli zwiększyła się. Już od roku 1952 w szkole pracowało czterech nauczycieli – Państwo Kochanowscy, Wasilewska Jadwiga i Harasimowicz Jadwiga . Następnie na miejsce Państwa Kochanowskich do pracy w tej szkole przybyli: Chomiczewski Antoni (kierownik) oraz absolwent Liceum Pedagogicznego w Augustowie – Stanisław Czokało. Nadal prowadzono szkołę we czwórkę. W roku 1958 placówkę opuszcza kierownik Chomiczewski Antoni, a na jego miejsce przybył nauczyciel Bartoszewicz Stanisław. Obowiązki kierownika szkoły w roku 1958 – 59 pełniła Wasilewska Jadwiga. Od roku szkolnego 1959/60 stan kadry stabilizuje się, kiedy to na miejsce Stanisława Czokało i Stanisława Bartoszewicza pracę w tej szkole objęli Państwo Irena i Marian Jakubowscy. Inspektorat Oświaty w Augustowie mianował kierownikiem szkoły Mariana Jakubowskiego. W tym czasie w szkole w budynkach prywatnych u następujących gospodarzy (Edwarda Kanozy, Marii Żylińskiej, Bolesławy Krotoszyńskiej, Antoniego Gałażyna, Edwarda Sztuka, Wacława Zyskowskiego, Jana Ostapowicza) uczyło się 82-u uczniów. Warunki pracy były trudne, małe pomieszczenia lekcyjne, brak boiska, budynki położone od siebie w dość znacznej odległości. Zaczęto myśleć o budowie szkoły. 21 lutego 1960 roku mieszkańcy wsi Jastrzębna Druga uczestniczyli w wielkim wydarzeniu. Do ich wsi przyjechał podinspektor szkolny Wacław Cudnik i technik z Augustowskiego BP, aby zaznaczyć linie pod fundamenty nowej szkoły. Kierownik szkoły Marian Jakubowski ten czas aktywności społecznej tak utrwalił w kronice szkolnej - „Jeszcze śnieg leży a już aktywny przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego ob. Siniło Antoni i przewodniczący PGRN w Jastrzębnej Drugiej ob. Koszycki Kazimierz i dwaj gospodarze w obecności inspektora szkolnego obywatela Cudnika kopią ziemię pod fundamenty. Ziemia zamarznięta, śnieg miesza się z piaskiem, ale to nie studzi zapału, by budować szczęście dla naszych dzieci”. 6 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ Rok szkolny 1961/62 uczniowie rozpoczęli w nowej, ładnej szkole, w której pracowało pięciu nauczycieli - Marian Jakubowski z żoną Ireną, Jadwiga Mielnik, Stanisława Skowrońska (później Suszyńska), Henryk Suszyński. W budynku szkolnym, który z tak dużym trudem i wkładem społecznym budowano, szkoła samorządowa funkcjonowała do roku 2001. Nastąpiły jednak trudne czasy dla szkolnictwa – niż demograficzny. Szkoła samorządowa z powodu niedużej liczby dzieci została zlikwidowana. Mieszkańcy tej wsi wykazali się jednak aktywnością i założyli Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Jastrzębna Druga – Ostrowie, którego głównym celem było prowadzenie szkoły stowarzyszeniowej z klasami 0-III. Pierwszy Zarząd Stowarzyszenia stanowili: Prezes - Kozłowski Zygmunt , Wiceprezes – Sulik Joanna, Sekretarz – Białous Ewa Szkoła była prowadzona przez Stowarzyszenie do roku 2005. Dyrektorami tej szkoły były Urszula Pastewska, a następnie Halina Baranowska. Obecnie dzieci z Jastrzębnej Drugiej i Ostrowia uczą się w Zespole Szkół Samorządowych w Krasnymborze. Struktura przestrzenna miejscowości Elementem charakterystycznym układu przestrzennego Jastrzębnej Drugiej jest zwarta zabudowa zagrodowa tzw. „ulicówka” usytuowana wzdłuż głównej drogi przebiegającej przez tą miejscowość tj. drogi powiatowej nr 1228 B Sztabin – Lipsk. Przy drodze tej, obok budynków mieszkalnych i gospodarczych zlokalizowane są m.in. obiekty usługowe (sklepy spożywczo – przemysłowe, zakład przetwórstwa drzewnego) oraz budynek byłej szkoły podstawowej. Zabudowa tej wsi zlokalizowana jest również przy uliczce odchodzącej od drogi głównej w okolicy szkoły. We wsi zachowało się także wiele drewnianych chałup i budynków gospodarczych. Wśród krajobrazu architektonicznego jest wiele obiektów drewnianych typowych dla północnego Podlasia. Większość obejść dzisiejszej Jastrzębnej Drugiej posiada budynki gospodarcze i inwentarskie murowane. Obecnie przeważająca część architektury również jest murowana i pochodzi z lat 50-70 XX wieku. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI. Dziedzictwo kulturowe Na terenie wsi Jastrzębna Druga zachowało się wiele obiektów o charakterze zabytkowym. Kilkanaście z nich ze względu na swoją historię i architekturę zostało wpisanych do rejestru zabytków . Są to : − Dom nr 29, drewniany, 1922 r. − Dom nr 40, drewniany, ok. 1925 r. − Dom nr 60, drewniany, 1927 r. − Dom nr 74a, drewniany, ok. 1920 r. − Dom nr 78, drewniany, ok. 1920 r. − − Krzyż przydrożny, drewniany pocz. XX w. Pozostałości zespołu dworskiego, ruiny zabudowań gospodarczych, mur., poł. XIX w. 7 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ We wsi znajduje się wiele budynków o konstrukcji drewnianej wybudowanych na przełomie XIX i XX w. Olbrzymi wkład w folklor tej wsi ma lokalna kuchnia. Większość regionalnych specjałów jest przyrządzana z ziemniaków pod różnymi postaciami. Największym powodzeniem cieszą się kartacze, bliny czy kiszka ziemniaczana. Niewątpliwym regionalnym przysmakiem jest sękacz. Miejscowe gospodynie, swoje wypieki i wytworzone potrawy corocznie prezentują na gminnych dożynkach odbywających się w Sztabinie. W celu zapewnienia właściwej opieki nad zabytkami i obiektami dziedzictwa kulturowego znajdującymi się m. in. w Jastrzębna Druga, Rada Gminy Sztabin uchwałą nr VI/35/07 z dnia 25 czerwca 2007r. przyjęła program Opieki nad Zabytkami Gminy Sztabin na lata 2007-2010. Zadania wytyczone w w/w programie w szczególności mają na celu promocję walorów kulturowych Gminy Sztabin w całym kraju i zagranicą. Zasoby przyrodnicze Wieś Jastrzębna Druga położona jest na obszarze, który posiada szczególne walory przyrodnicze ze względu na położenie w dolinie rzeki Biebrzy oraz dużą ilość kompleksów leśnych. Na obszarze sołectwa Jaminy występują następujące formy ochrony przyrody: − zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 września 1993r. w sprawie utworzenia Biebrzańskiego Parku Narodowego (Dz.U. Nr 86, poz.399), cała wieś Jastrzebna Druga znajduje się w otulinie Biebrzańskiego Parku Narodowego, − zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. nr 229 poz. 2313 z dnia 21 października 2004r. ze zm.) cześć wsi Jastrzębna Druga położona na południe od drogi powiatowej Sztabin – Lipsk zlokalizowana jest w granicach specjalnego obszaru ochrony ptaków Natura 2000 „Ostoja Biebrzańska” kod: PLB 200006 − zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. nr 229 poz. 2313 z dnia 21 października 2004r. ze zm.) cześć wsi Jastrzębna Druga położona na północ od drogi powiatowej Sztabin – Lipsk zlokalizowana jest w granicach specjalnego obszaru ochrony ptaków Natura 2000 „Puszcza Augustowska” kod: PLB 200002 − cześć wsi Jastrzębna Druga położona na południe od drogi powiatowej Sztabin – Lipsk zlokalizowana jest w granicach specjalnego obszaru ochrony siedlisk Natura 2000 „Dolina Biebrzy” kod: PLB 200008, zgłoszonym do komisji europejskiej. − zgodnie z rozporządzeniem nr 15/05 Wojewody Podlaskiego z dnia 25 lutego 2005 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Dolina Biebrzy” (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego nr 54 poz. 728) wieś Jastrzębna Druga położona jest w Obszarze Chronionego Krajobrazu „Dolina Biebrzy”. W okolicznych lasach oraz na łąkach występują liczne gatunki ptaków, spotyka się zbiorowiska wodne, bagienne, torfowiskowe, szuwary, a także zbiorowiska leśne (olsy, brzeziny, łęgi). Szczególnie cenna jest duża grupa zbiorowisk mechowiskowych, zawierających liczne gatunki rzadkie i reliktowe (brzoza niska, wierzba lapońska, gnidosz królewski), zanikające w innych częściach kraju. Szata roślinna odznacza się ogromną różnorodnością, wysokim stopniem naturalności i obecnością wielu rzadkich gatunków zwierząt (bobry, łosie, wilki). 8 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ Turystyka Nieopodal wsi Jastrzębna Druga przebiega turystyczny szlak rowerowy „Podlaski Szlak Bociani. Cała wieś położona jest w otulinie Biebrzańskiego Parku Narodowego oraz przy głównej drodze w tym rejonie gminy Sztabin, dlatego też często można spotkać tu wielu turystów przemierzających te okolice. Zwiedzający wschodnią część Gminy Sztabin, w której właśnie położna jest wieś Jastrzębna Druga, napotkają tu szereg malowniczych kapliczek przydrożnych zlokalizowanych na trasie Sztabin – Lipsk. Położone wśród malowniczego krajobrazu pięknie się z nim komponują i stanowią dosyć oryginalny zespół zabytkowy tych ziem. Gospodarka i rolnictwo Miejscowość Jastrzębna Druga jest przede wszystkim wsią rolniczą. Producenci rolni zajmują się w większości hodowlą bydła i produkcją mleka. Na terenie wsi znajdują się 54 gospodarstwa rolne. Zestawienie powierzchni użytków dla obrębu geodezyjnego Jastrzębna Druga na dzień 20 stycznia 2009 r. przedstawia się następująco: Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Oznaczenie użytku R ( grunty orne) Ł (łąki trwałe) Ps (pastwiska trwałe) Ls (Lasy) Lz (Zakrzaczenia) S (Sady) N (Nieużytki) dr (drogi) B (tereny zabudowane) Bp (tereny przemysłowe) Wp (wody płynące) W (rowy) Powierzchnia (ha) 242,6330 296,1100 99,2570 324,1016 11,3700 1,6500 6,5400 16,6480 11,2320 1,0800 1,1400 9,7900 Działalność gospodarcza miejscowej ludności związana jest w większości z rolnictwem ( hodowla bydła i uprawa roślin ) oraz z gospodarką leśną prowadzoną na terenie lasów Nadleśnictwa Augustów. W Jastrzębnej Drugiej znajduje się również tartak (zatrudniający około 20 osób), i sklep wielobranżowe, zaspokajający najważniejsze potrzeby mieszkańców. Infrastruktura społeczna We wsi występują następujące obiekty infrastruktury społecznej: 1) Były budynek Szkoły Podstawowej w Jastrzębnej Drugiej zaadoptowany w części na świetlicę wiejską , 2) Biblioteka Publiczna w Sztabinie, Filia w Jastrzębnej Drugiej Na szczególne wyróżnienie zasługuje działalność miejscowej ludności należącej do Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Jastrzębna Druga – Ostrowie , którego celem działania jest organizowanie działalności edukacyjnej, wspieranie wszechstronnego rozwoju społecznego, kulturalnego i gospodarczego lokalnej społeczności. Mieszkańcy tych wsi bardzo często organizują wspólne spotkania z okazji świąt religijnych i państwowych. Spotkania takie pogłębiają więź pomiędzy poszczególnymi grupami wiekowymi miejscowej ludności i 9 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ pozwalają przekazywać z pokolenia na pokolenie lokalne tradycje. Spotkania, festyny i imprezy okolicznościowe odbywają się w większości w budynku byłej szkoły tj. w świetlicy wiejskiej Z miejscowego oddziału biblioteki publicznej w Sztabinie, korzystają mieszkańcy (głównie młodzież i dzieci) nie tylko Jastrzębnej Drugiej, ale i również innych okolicznych wsi. Biblioteka jest czynna codziennie i przyczynia się do pogłębiania wiedzy i kultury wśród mieszkańców. W bibliotece organizowane są dla dzieci spotkania literackie, przedstawienia i teatrzyki. ANALIZA SWOT. OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON MIEJSCOWOWSCI , W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA W celu dokładnego przebadania posiadanego potencjału oraz wynikających z niego możliwości dokonano wielokryterialnej analizy zasobów, którą przeprowadzono na kilku płaszczyznach, m.in. pod uwagę brano ochronny charakter terenu (pokrywanie się badanego obszaru z terenem Biebrzańskiego Parku Narodowego i Obszarem Chronionego Krajobrazu i obszaru specjalnej ochrony ptaków NAUTRA 2000), rozważono możliwości rozwojowe takich dziedzin jak turystyka, rolnictwo i osadnictwo. Dane te przedstawiono w poniżej tabeli: Mocne strony − unikalna różnorodność gatunków roślin i zwierząt oraz naturalnych ekosystemów, − niska emisja lokalnych zanieczyszczeń, − rozwijanie produkcji zdrowej żywności, − brak obiektów uciążliwych dla środowiska, − duża lesistość terenu, − rolnicze tradycje terenu z dużym udziałem terenów zielonych, − dobre połączenie z głównymi ciągami komunikacyjnymi (przebieg drogi powiatowej Sztabin - Lipsk Nr 1228B oraz bliskie położenie drogi wojewódzkiej Nr 664 Augustów – Lipsk, a także linii kolejowej Suwałki Białystok − dobrze zachowany układ przestrzenny i charakter zabudowy wsi, − cenne obiekty o znaczeniu ponadmiejscowym, − zorganizowany system gospodarki odpadami stałymi, − przywiązanie „rdzennych” mieszkańców do zamieszkiwanego obszaru, − duża aktywność organizacji pozarządowych działających na terenie wsi, Słabe strony − nieuregulowana gospodarka ściekowa (brak kanalizacji i oczyszczalni ścieków we wsi), − słaby stan dróg (oprócz drogi powiatowej) − brak urządzeń obsługi ruchu turystycznego, − brak wyeksponowanego produktu spożywczego charakterystycznego dla regionu oraz brak miejsca spotkań mieszkańców, gdzie starsze pokolenie mogłoby przekazywać swoją wiedzę młodszym, − nadmierna migracja kobiet, − niski przyrost naturalny, systematyczny spadek liczby urodzin i pogarszanie się struktury ludności według wieku i płci, − brak obiektów służby zdrowia i kultury na analizowanym obszarze, − brak szkolnictwa średniego na terenie gminy, − brak wydzielonych gruntów pod realizację inwestycji o znaczeniu ponadlokalnym, − brak możliwości prowadzenia całorocznej obsługi ruchu turystycznego, 10 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ − świadomość konieczności połączenia zrównoważonego rozwoju z potrzebą ochrony obszarów przyrodniczo cennych oraz istotnych z punktu widzenia znaczenia historycznego, − akceptacja społeczna podejmowanych działań, co umożliwi przyniesienie szybkich efektów, − świadomość potrzeby inwestowania w kapitał ludzki, jako podstawowy czynnik rozwoju, − wysoki stan zwodociągowania terenów objętych oddziaływaniem, − oznaczenie rowerowych szlaków turystycznych, − prowadzenie konsekwentnej polityki przestrzennej, zmierzającej do zachowania dziedzictwa architektonicznego i przyrodniczego wsi, − − − − − − − Szanse promocja obszaru jako terenu atrakcyjnego turystycznie (rozwój agroturystyki), prężny rozwój gospodarstw rolnych, szczególnie w branży mleczarskiej, rozwój rolnictwa ekologicznego, pszczelarstwa, zielarstwa, realizacja projektu umożliwi włączenie w lokalne życie społeczne jak największej grupy mieszkańców, wzmocnienie lokalnej więzi społecznej w czasie wspólnych działań na rzecz dobrych praktyk, zapoczątkowanie pozytywnych „ciągów” zdarzeń, (zmiany dokonane w jednym obszarze życia zawsze powodują zmiany w innych jego dziedzinach- ciąg oczekiwanych zmian to: przebudowa świetlicy wiejskiej – umożliwienie mieszkańcom spotkań w jednym punkcie – przekazanie młodszym pokoleniom tradycji, kultury, dawnych obyczajów – wypracowanie charakterystycznego dla danego regionu produktu – zwiększenie identyfikacji młodych mieszkańców z regionem), postęp techniczny w rolnictwie, − − − − − − − − − 11 Zagrożenia zewnętrzne zanieczyszczenie środowiska, brak środków zewnętrznych na planowane do realizacji zadania, położenie na terenach prawnie chronionych i w bliskim ich sąsiedztwie, odgórne tendencje skłaniające ku nie respektowaniu zasady zrównoważonego rozwoju na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego za wszelką cenę, zahamowanie rozwoju przestrzennego wsi wynikające z trwającego procesu wyludniania się, konkurencyjne oddziaływanie sąsiednich miejscowości (szczególnie miasta powiatowego Augustów), postępująca urbanizacja i przejmowanie miejskich wzorów budowlanych przez ludność wiejską może doprowadzić do konfliktu z krajobrazem, niechęć mieszkańców do porządkowania terenów zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej, starzenie się społeczeństwa, PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ − coraz większe przywiązywanie wagi do wyglądu zagrody wiejskiej, − powrót młodzieży po ukończeniu nauki w szkołach średnich i wyższych w swoje rodzinne strony, − rozwój pozarolniczych dziedzin wytwórczości oraz usług, − ochrona dziedzictwa kulturowego i krajobrazu, − integracja mieszkańców poprzez wspólne działania, − zagospodarowanie zaniedbanych terenów publicznych w celu przystosowania ich na miejsca wypoczynku i rekreacji, które przy odpowiednim urządzeniu scalą przestrzeń wsi, − poszukiwanie specyficznego charakteru miejscowości, nawiązującego do tradycji regionu, − likwidacja dysproporcji i barier rozwojowych, − poprawa funkcjonalności układu osadniczego, − zachowanie walorów kulturowych terenu, − utrzymanie tożsamości kulturowej zabudowy, − powstanie i prowadzenie zespołów ludowych, nauka rękodzieła i wytwórczości ludowej, ODNIESIENIE DO STRATEGII DECYDUJĄCYCH O KIERUNKACH ODNOWY I ROZWOJU WSI JAMINY Zgodność ze Strategią Ekorozwoju Społeczno - Gospodarczego opracowanej dla Gminy Sztabin na lata 2004-2020. W Planie Odnowy Wsi Jastrzębna Druga ujęto elementy istotne z punktu widzenia rozwoju Gminy Sztabin, określone w Strategii Ekorozwoju Społeczno - Gospodarczego Gminy Sztabin. Podjęte działania są realizacją określonej dla Gminy Sztabin misji, czyli dążeniem do zapewnienia zrównoważonego rozwoju gminy ze szczególnym uwzględnieniem ochrony i wykorzystania zasobów przyrody. Zgodnie z zapisami w/w dokumentu celem generalnym zagospodarowania przestrzennego gminy jest kształtowanie jej przestrzeni w kierunku wyrównywania dysproporcji w poziomie zagospodarowania w stosunku do rozwiniętych regionów gminy, powiatu, województwa i kraju, przy wykorzystaniu walorów przyrodniczych, kulturowych i położenia. 12 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ Zgodność ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sztabin. Zgodnie z treścią w/w dokumentu celem polityki przestrzennej władz Gminy Sztabin jest zaspokajanie potrzeb mieszkańców, stwarzanie warunków umożliwiających wzrost poziomu życia. Realizacja tych założeń będzie możliwa poprzez przyjęcie planowanego projektu, czyli remont budynku byłej szkoły w skład której wchodzą świetlica wiejska i biblioteka. Działanie te wpisuje się w cel strategiczny numer 3 Gminy Sztabin: rozwój infrastruktury społecznej. Jako jeden z kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Sztabin uznano kształtowanie systemu osadniczego, stwarzającego warunki rozwoju infrastruktury społecznej oraz racjonalizacji relacji funkcjonalno - przestrzennych między zamieszkaniem – pracą – rekreacją – usługami. Podjęte działania mają również za zadanie kształtowanie struktur przestrzennych umożliwiających ochronę krajobrazu kulturowego i pojedynczych obiektów zabytkowych przed zniszczeniem i dewastacją oraz ich racjonalne wykorzystanie do celów społecznych i gospodarczych. Zgodność z Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Sztabin Plan Rozwoju Lokalnego zakłada rozwój społeczny, kulturowy, gospodarczy i infrastrukturalny m. in. wsi Jastrzębnej Drugiej w oparciu o wykorzystanie funduszy unijnych. Główne założenie dotyczące miejscowości Jastrzębnej Drugiej dotyczą modernizacji gminnej infrastruktury społecznej i technicznej PRIORYTETY ORAZ OPIS ZADAŃ INWESTYCYJNYCH ORAZ PRZEDSIĘWZIĘĆ AKTYWIZUJACYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ Najważniejsze przedsięwzięcia związane są z realizacją zadań przyczyniających się do poprawy warunków życia mieszkańców oraz dających szanse na rozwój sołectwa. Ważnym celem dla tej społeczności jest zapewnienie dzieciom i młodzieży, jak również i ich rodzicom, warunków do wspólnego i efektywnego spędzenia czasu. Jest to ważne dla rozwoju fizycznego jak tez i emocjonalnego. Główne priorytety jakie stawiają sobie mieszkańcy sołectwa Jastrzębna Druga to : PRIORYTET I : POPRAWA WIZERUNKU WSI. PRIORYTET II : STWORZENIE WARUNKÓW DO WSPÓLNYCH ZABAW I SPOTKAŃ. PRIORYTET III: KULTYWOWANIE I ROZWIJANIE TRADYCJI , KULTURY I OBYCZAJÓW. W ramach Priorytetu I planuje się realizację następujących projektów: 1. Poprawa wyglądu budynków i zagród. 2. Ustawienie w centrum wsi tablicy informacyjnej z opisem miejscowości, zabytków, tras turystycznych, obszarów chronionych W ramach Priorytetu II planuje się realizację następujących projektów: 1. Remont budynku byłej szkoły podstawowej - świetlicy wiejskiej z przeznaczeniem na bibliotekę, kącik regionalny, organizację szkoleń, konkursów, zabaw. 13 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ 2. Zagospodarowanie i uporządkowanie terenu przy budynku świetlicy wiejskiej 3. Zakup wyposażenia do świetlicy wiejskiej. 4. Zagospodarowanie terenu przy świetlicy na plac zabaw dla dzieci oraz wykonanie boiska sportowego do gier zespołowych. W ramach Priorytetu III planuje się realizację następujących projektów: 1. Utrzymanie działalności Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Jastrzębna Druga – Ostrowie. 2. Zintegrowanie gospodyń wiejskich wokół idei ogrodu przydomowego. 3. Organizowanie festynów i spotkań społeczności lokalnej z okazji świąt i uroczystości (np. dożynki, sylwester itp.) wraz z wystawami lokalnej kuchni oraz wyrobami rzemieślniczymi. 4. Organizowanie wycieczek dla dzieci i młodzieży, po terenie gminy, powiatu i województwa. 5. Organizowanie kursów związanych z lokalną tradycją pieczenia i gotowania regionalnych potraw, rzemiosła, agroturystyki 14 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ Harmonogram realizacji zadań w ramach planu odnowy wsi L.p. Nazwa zadania Okres realizacji 1. Remont budynku byłej szkoły podstawowej – świetlicy wiejskiej i bibkioteki 2010 2. Zakup wyposażenia do świetlicy wiejskiej oraz informatyzacja biblioteki wiejskiej. 3. Cel Przeznaczenie Koszt ogólny ( źródło finansowania) PLN Poprawa wizerunku wsi , poprawa warunków życia społeczeństwa Zadanie pozwoli na właściwe przystosowanie budynku dla potrzeb miejscowej ludności zorganizowanej wokół Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Jastrzębna Druga – Ostrowie . Stworzą się warunków do wspólnego i efektywnego spędzenia czasu dla mieszkańców. 2010-2013 Stworzenie warunków do wspólnego i efektywnego spędzenia czasu dla mieszkańców Świetlica wiejska to miejsce spotkań dla miejscowej ludności. Zakup wyposażenia ( np. audiowizualnego, nagłaśniającego, stolików, krzeseł ) pozwoli na bardziej przyjemne i efektywne spędzanie czasu, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży. 20 000,00 ( budżet gminy, środki sołectwa ) Zagospodarowanie i uporządkowanie terenu wokół świetlicy, budowa placu zabaw 2011 Poprawa wizerunku wsi, poprawa warunków życia lokalnego społeczeństwa Zapewnienie mieszkańcom wsi warunków do wspólnego spędzania wolnego czasu. Świetlica wiejska to miejsce spotkań szczególnie dla młodych ludzi. We wsi brakuje miejsc odpoczynku i rekreacji dla młodych mieszkańców. Miejsce będzie pełniło funkcje integrujące jako miejsce spotkań młodych mieszkańców. Zadanie ma propagować zdrowy tryb życia 20 000,00 ( budżet gminy, środki sołectwa ) 4. Ustawienie w centrum wsi tablicy informacyjnej 2011 Promocja wsi, rozwój turystyki Przedstawienie informacji o historii wsi, środowisku naturalnym i formach rozwoju turystyki. 5. Poprawa wyglądu budynków i zagród 6. Zintegrowanie gospodyń wiejskich wokół idei ogrodu przydomowego 2010-2016 2010-2016 Poprawa estetyki i wizerunku wsi Jastrzębna Druga leży przy jednej z głównych dróg i w okresie letnim przez wieś przejeżdża wielu turystów . Wiele zagród zostało już odnowionych , ale inne są zaniedbane. Zadanie w sposób znaczny wpłynie na wygląd wsi, przyczyni się rozwoju turystyki na tym obszarze. Integracja pokoleń, poprawa wizerunku wsi, dobre kontakty międzyludzkie Piękne ogrody przydomowe stanowią o wyglądzie i wizerunku wsi. Utworzenie w każdym gospodarstwie takiego ogrodu ( najlepiej od strony drogi ) przyczyni się do poprawienia estetyki otoczenia. Piękne ogrody świadczą 29 590,00 zł ( PROW – 18 190,00, budżet gminy – 11 400,00 ) 3 000,00 ( budżet gminy, środki sołectwa ) 60 000,00 (środki sołectwa ) 10 000,00 (środki sołectwa ) PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ pozytywnie o ich właścicielach i przyczyniają się do ukazania piękna miejscowej architektury. 7. Organizacja festynów, spotkań mieszkańców z okazji świąt i uroczystości, akcji charytatywnych w ramach Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Jastrzębna Druga – Ostrowie, kursów związanych z lokalną tradycją przygotowywania potraw, agroturystyką oraz wycieczek 2010-2016 Kultywowanie tradycji i historii, integracja społeczeństwa, pomoc najuboższym 16 Zadanie związane jest z wspieraniem różnorodnych form życia kulturalnego i społecznego. 5 000,00 (środki sołectwa ) PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ Projekt przewidziany do realizacji w roku, przy dofinansowaniu ze środków unijnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013. Tytuł projektu: Remont budynku byłej szkoły podstawowej – świetlicy wiejskiej i biblioteki Najważniejszym z planowanych przedsięwzięć jest wykonanie remontu budynku który przez wiele lat służył mieszkańcom jako szkoła podstawowa, a obecnie jego znaczna część wykorzystywana jest jako świetlica wiejska oraz punkt biblioteczny. Zakłada się, że świetlica wiejska we wsi Jastrzębna Druga będzie pełnić rolę centrum kulturalnego wsi, w związku z czym podjęto decyzję o odremontowaniu budynku, w którym się ona mieści. Świetlica będzie głównym ośrodkiem życia kulturalnego, miejscem codziennej pracy i twórczych poczynań w środowisku lokalnym. Jej zadaniem będzie pełnienie funkcji kulturotwórczej, wychowawczej, dydaktycznej oraz opiekuńczej w odniesieniu do dzieci. Z myślą o nich przygotowywane będą zajęcia, które dadzą możliwość rozwijania umiejętności, zainspirują do twórczych poczynań, a ludziom utalentowanym otworzą możliwość ukazania swych umiejętności. Pomieszczenia świetlicy będą wykorzystywane również do prowadzenia zebrań wiejskich. Organizowane będą zebrania sołeckie, rolnicze, strażackie itp. oraz imprezy kulturalne w szczególności dla dzieci i młodzieży. W świetlicy organizowane będą imprezy urodzinowe, komunijne, zabawy karnawałowe, sylwester itp. Świetlica zapewni dzieciom rozrywkę w postaci gier i zabaw. Placówka będzie miejscem spotkań lokalnej społeczności. W okresie wiosenno-letnim organizowane będą wycieczki rowerowe, ogniska i pikniki. W przypadku organizacji imprez obejmujących swym zasięgiem teren całej Gminy Sztabin np. dzień strażaka, w świetlicy będą odbywać się narady techniczne. Do stałych imprez świetlicy PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ będzie należał turniej tenisa stołowego o tytuł mistrza wsi. Zajęcia dostosowywane będą do potrzeb odwiedzających świetlicę. Świetlica jest umieszczona w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła w związku, z czym ma szansę stać się miejscem niedzielnych popołudniowych spotkań mieszkańców i wypoczynku. Utworzenie świetlicy wiejskiej, gdzie lokalna społeczność będzie mogła się spotykać, organizować różnego typu spotkania umożliwi jej spajanie, przyczyni się do budowania lokalnego patriotyzmu, którego przejawem będzie podejmowanie przez mieszkańców działań na rzecz rozwoju swojej „małej ojczyzny”. Ważne jest, aby mieszkańcy czuli się związani z miejscem pochodzenia. Podniesienie poziomu lokalnego patriotyzmu sprawi, że zwiększy się prawdopodobieństwo, że niezależnie od tego, czy po ukończeniu edukacji mieszkańcy pozostaną na miejscu, czy wyemigrują, będą podejmowali działania na rzecz terenów, z których pochodzą. Promowanie postaw i wartości zwiększających poziom kapitału społecznego, które jest pojęciem szerszym od kapitału ludzkiego, obejmującym ludzi oraz ich umiejętności i kwalifikacje przyniesie korzyści w postaci zaufania i lojalności, działania mieszkańców na rzecz wspólnego dobra, co ma pośredni wpływ na rozwój gospodarczy Niekorzystne trendy demograficzne sprawiają, że często liczba dzieci w określonym wieku na danym obszarze jest tak mała, że nie ma możliwości utrzymania tam szkoły, która do tej pory była jedynym miejscem spotkań i krzewienia kultury na danym terenie. Obecnie taką rolę przejęły świetlice wiejskie. Po modernizacji świetlica będzie posiadała dobre warunki bazowe do prowadzenia działalności kulturalnej. Będzie to placówka ogólnodostępna i miejsce, do którego będzie przychodzić dzieci, młodzież i dorośli, aby aktywnie odpocząć. Z powyższego opisu jasno wynika, iż podjęcie działania polegającego na modernizacji świetlicy wiejskiej będzie miało korzystny wpływ na zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców. W ramach remontu planuje się przeprowadzić następujące prace: − wymianę starej drewnianej stolarki okiennej na nowa z PCV, − wymianę stolarki drzwiowej − remont pomieszczeń wewnątrz budynku, − remont pokrycia dachowego na budynku gospodarczym przy świetlicy, − przebudowa instalacji cieplnej budynku ( przebudowa istniejących pieców kaflowych lub montaż nowej instalacji ) Wykonalność projektu (dotychczasowe działania podjęte w celu jak najlepszego przygotowania się do realizacji projektu): Pracownicy Gminy Sztabin posiadają odpowiednią wiedzę, umiejętności i doświadczenie w realizacji projektów o podobnym zakresie i wartości. Na uwagę zasługuje tu również fakt, iż władze lokalne przejawiają wolę budowania relacji między gospodarką a kulturą i dlatego podejmują inicjatywę wspierania funkcjonowania w regionie obiektów będących miejscami krzewienia kultury. Również współpraca i partnerstwo z takimi instytucjami i organizacjami jak Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Jastrzębna Druga – Ostrowie, Filia Gminnej Biblioteki Publicznej w Jastrzębnej Drugiej, jest istotna ze względu na niematerialny wkład, który zaowocuje sprawnym funkcjonowaniem i ubogacaniem oferty świetlicy wiejskiej. 18 PLAN ODNOWY WSI JASTRZEBNA DRUGA NA LATA 2010 -2016 __________________________________________________________________________________________ 7. PODSUMOWANIE Brak dostatecznej infrastruktury kulturalnej wpływa zasadniczo na zahamowanie procesu rozwoju życia społeczno - kulturalnego mieszkańców sołectwa Jastrzębna Druga Opracowany Plan Odnowy Sołectwa Jastrzębna Druga zakłada w przeciągu 7 najbliższych lat realizację kilu zadań. Istotą tych działań jest pobudzenie aktywności środowisk lokalnych oraz stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną i kulturową. Zakładane cele Planu przewidują wzrost znaczenia wsi jako lokalnego ośrodka rozwoju kultury, edukacji, sportu i rekreacji. Realizacja Planu Odnowy Wsi Jastrzębna Druga ma także służyć integracji społeczności lokalnej, większemu zaangażowaniu w sprawy wsi, zagospodarowania wolnego czasu dzieci i młodzieży oraz rozwojowi organizacji społecznych 19