Ptaki – charakterystyka wybranych przedstawicieli

Transkrypt

Ptaki – charakterystyka wybranych przedstawicieli
Ptaki – charakterystyka wybranych przedstawicieli
notatki do egzaminu z zoologii
Gromada: Ptaki [Aves].
- w ogrodach ok. 30 gatunków lęgowych.
- w ogrodzie powinny być drzewa o niestrzyżonych, nieprześwietlonych koronach.
- jajorodne.
- jaja największe w świecie zwierząt.
- jajo kiwi to 1/4 masy ciała samicy.
- precyzyjny wzrok.
- podwójna akomodacja. Przez zmianę krzywizny soczewki i specyficznie dla ptaków rogówki.
- wysoki poziom inteligencji.
- doskonała orientacja w terenie.
- dobry słuch.
- zajmują wszystkie siedliska.
- brak migracji sezonowych w strefie międzyzwrotnikowej.
- pióra : lotki, sterówki, puchowe, okrywowe, nitkowe, ozdobne.
- barwy ptaków SA pigmentowe i strukturalne.
- lot czynny zwykły, furkoczący, trzepoczący
- lot bierny szybowcowy statyczny i dynamiczny, składa się na lot rakietowy, ślizgowy bierny.
- gruczoł kuprowy, wydzielina rozprowadzana na piórach dziobem.
- latają tylko ptaki do 22 kg masy.
- 85% ptaków waży poniżej 2 kg
- nurkują i biegają.
- im mniejszy ptak, tym szybciej macha skrzydłami, składa więcej jaj, szybciej dojrzewa płciowo i ma więcej
lęgu w roku.
- dziób pozbawiony zębów.
- kości pneumatyczne.
- duży mostek z grzebieniem.
- płuca gąbczaste najwydolniejsze.
- podwójne oddychanie.
- serce czterodzielne, do 25% masy ciała.
- stałocieplne.
- przełyk rozszerza się w wole, w którym zmiękczają pokarm.
- dwa żołądki gruczołowy i mięsisty.
- Żołądek ptaków nie jest w stanie rozpuścić zębów, kości, pierza ani włosów, dlatego ptaki mięsożerne
zwracają te niestrawione resztki jako tak zwane wypluwki.
- długość jelit zależy od rodzaju pokarmu.
- kończy się kloaką.
- brak gruczołów potowych.
- u samic zredukowany ukł. rozrodczy. Występuje tylko lewy jajnik i jajowód.
- brak pęcherza moczowego za wyjątkiem strusi.
- toki - tańce godowe.
- akt płciowy zawsze w gnieździe lub jego pobliżu, u jeżyków w czasie lotu godowego.
- bardzo wrażliwe na brak pokarmu.
- odporne na brak wody, niektóre drapieżne w ogóle nie pija.
- tylko jeden gatunek zapada w sen zimowy.
- przeloty odbywają się na stałych trasach.
- przelot jesienny trwa zwykle dłużej, często dwukrotnie.
- palce ptaków związanych z wodą są spięte błoną, u pływających i nurkujących dochodzi do silnego
skrócenia kości udowych i powstania kończyn płetwowych.
- uniesienie skrzydeł jest równoznaczne z wdechem, opuszczenie z wydechem.
- brak pęcherza moczowego.
- ptaki morskie piją słoną wodę, nadmiar soli wydalają przez gruczoł solny u nasady dzioba.
- ornitozy – choroby odpasie.
- jedynym ptakiem który nie wysiaduje jaj jest nogal, zagrzebuje on je w butwiejących liściach.
Mechanizm podwójnego oddychania:
Wdech: Część powietrza zostaje zassana do worków tylnych z pominięciem płuc, a część przez płuca do
worków przednich.
Wydech: Ucisk na worki powoduje przepchanie powietrza z worków do płuc.
Pozwala to na wymianę gazową zarówno podczas wdechu jak i wydechu.
Rząd: Perkozowate [Podicipediformes].
- wody słodkie.
- pływają, nurkują latają.
- owady, ryby, płazy, skorupiaki.
- pływające gniazda.
- oboje rodzice wysiadują.
- zagniazdowniki.
- chronione.
*perkoz dwuczuby [Podiceps cristatus].
- 1 kg.
- 60 cm.
- w okresie godowym dwoisty czub na głowie, czerwonobrązowy kołnierz.
- długa biała szyja.
- Zjada własne pióra, karmi nimi młode
- nie wychodzi na ląd.
- 3-4 jaja w czerwcu.
- szybka przyzwyczaja się do obecności człowieka.
- tam gdzie to możliwe gniazda w koloniach.
Rząd: Brodzące [Ciconiiformes].
- długi dziób i ogon.
- pokarm zwierzęcy w tym pijawki, gryzonie , ryby.
* czapla siwa [Ardea cinerea].
- 90 cm.
- 2 kg.
- gniazda w pobliżu wody na wysokich drzewach, chętnie w rewirach ptaków drapieżnych.
- 3-5 bladoniebieskich jaj.
- jaja znoszone co drugi dzień.
- przylot w marcu
- Głowa i szyja białawe, nad okiem ciemny pas w przedłużeniu którego z tyłu głowy znajduje się czarny czub,
na szyi podłużne ciemne pasy.
- W locie szyja esowato wygięta (cecha charakterystyczna - u bocianów w locie jest ona wyciągnięta
poziomo).
- kolonijnie, tworząc tzw. "czaplińce".
- do lotu zrywa się dwoma podskokami.
- jednosezonowe pary.
- gatunek łowny.
*bocian biały [Ciconia ciconia].
- 80 cm.
- 3-4 kg.
- śpi na stojąco.
- żeruje na łąkach, polach.
- preferuje gryzonie.
- 3-4 rok osiąga dojrzałość.
- 3-5 jaj.
- karmią obydwoje.
- w Polsce mamy 34% światowej populacji tego gatunku.
- biały za wyjątkiem czarnych lotek i ogona.
- słabo rozwinięte mięśnie piersiowe częściej posługuje się lotem szybowcowym.
Rząd: Blaszkodziobe [Anseriformes].
* łabędź niemy [Cygnus olor].
- czarna duża narośl nad pomarańczowym dziobem.
- śnieżnobiały, młode popielate.
- samce większe.
- jedna para zajmuje 1 km i broni go.
- ciężki ptak do 22 kg, ląduje i startuje tylko na dużych areałach.
- Dorosłe osobniki nie nurkują, choć pisklęta posiadają tę umiejętność.
- Jaja wysiadywane są tylko przez samicę, podczas gdy samiec pozostaje w pobliżu broniąc w razie
potrzeby gniazda. Pisklęta są zagniazdownikami, opiekują się nimi zarówno samiec jak i samica.
- roślinożerny.
- zaniepokojony, agresywny syczy.
- stadła stałe.
* gęś gęgawa [Anser anser].
- do 3,5 kg.
- czujna i płochliwa.
- świetnie słyszy.
- gniazda na wodzie pływające.
- 4-6 jaj.
- brak dymorfizmu płciowego.
- barwa szaropopielata, wierzch i boki z poprzecznym prążkowaniem, spód jaśniejszy z ciemniejszym
pręgowaniem. Brzuch i podogonie białe. Na szyi podłużne pręgi. Nogi różowe, dziób pomarańczowy.
- roślinożerna.
* kaczka krzyżówka [Anas platyrhynchos].
- 1,5 kg.
- samce w okresie godowym z zielona głową.
- brązowo-szara samica.
- pary jednosezonowe łączą się jesienią.
- gniazdo na wodzie lub na drzewie nad wodą.
- Samiec w szacie godowej (zimą i wiosną) ma żółty dziób, głowę i szyję metalicznego zielonego koloru,
pierś brązową, a na szyi białą przepaskę. Pozostałe upierzenie brązowoszare. Kuper czarny z dwoma
charakterystycznie zakręconymi piórkami, ogon biały.
- Samica szarobrązowa, nakrapiana, z szarym dziobem. Na skrzydłach u obu płci granatowe, biało
obrzeżone lusterko. Samiec w szacie spoczynkowej upierzony podobnie jak samica, jednak z żółtym
dziobem.
- pierzenie.
- wszystkożerna.
- potrafi nurkować.
Rząd: Kuraki [Galliformes].
*bażant łowny [Phasianus colchicus].
- 1,5 kg.
- gatunek obcy, często giną zimą.
- pola, doliny rzek, brzegi lasów.
- jedzą owady, bezkręgowce, myszy, pająki, płazy.
- 12 jaj.
- nocują na gałęziach.
- młode wychowuje samica.
- Samce - najczęściej zielona głowa z metalicznym połyskiem i dwoma małymi czubkami, wokół oczu naga
czerwona skóra, na szyi biała obroża o różnej szerokości. Rdzawo złote plecy z fioletowym połyskiem, pióra
zakończone jasno. Pstre barki z łuskowym rysunkiem, przód brązowoczarny z połyskiem, pióra szaro
zakończone. Brzuch czarny. Ogon żółtobrunatny z czarnym pręgowaniem, znacznie wydłużony.
- Samica mniejsza, wierzch popielato-rudy o nieregularnym, poprzecznym prążkowaniu, spód jaśniejszy,
nieomal pozbawiony plam.
*kur bankiwa [Gallus gallus].
- protoplasta kury domowej.
- z Azji południowo-wschodniej.
* indyk [Meleagris gallopavo].
- głowa i szyja nieopierzona.
- samiec do 4,5 kg.
- żeruje na ziemi.
- je owady, rośliny, małe płazy.
- 15 jaj, wysiaduje samica.
- z ameryki.
- Upierzenie samca jest czarne, pokryte brązowo-białym prążkowaniem.
- W zależności od pory roku naga skóra zmienia kolor od niebieskiego i czerwonego po niemal biały.
- korale i grzebień dobrze wykształcone.
* kuropatwa [Perdix perdix].
- Głowa i kark oliwkowo-szare, policzki rude. Wierzch ciała szarobrunatny ze słabo zaznaczonymi rdzawymi i
czarnymi poprzecznymi pręgami. Na barkach i skrzydłach niewielkie podłużne białe plamy. Spód i boki ciała
szare z delikatnym, falistym rysunkiem, na bokach pionowe, szerokie rdzawe pręgi. Na białym brzuchu
rdzawa plama w kształcie podkowy (u samic mniej wyraźna, często niekompletna). Sterówki
rdzawobrązowe, lecz środkowa para szarobrunatna. Lotki płowe z rdzawymi plamami. Za okiem naga,
pokryta brodawkami skóra, szczególnie rzucająca się w oczy w okresie godowym.
- 0,4 kg.
- nasiona chwastów, owady.
- żyje w grupach ok. 10 sztuk.
- gniazdo na ziemi.
- ok.20 jaj.
- wysiadują obydwoje rodzice.
- Słabo zaznaczony dymorfizm płciowy.
Nadrząd: drapieżne/ szponiaste
- ostry dziób, silnie zakrzywiony.
- szpony.
- na ogół żółta tęczówka oka.
- znakomicie latają.
- chronione.
- dymorfizm płciowy, samice większe.
- pisklęta są gniazdownikami niewłaściwymi, tzn. lęgną się pokryte puchem i z zazwyczaj otwartymi oczami
(a nie nagie i ślepe), ale długo przebywają w gnieździe pod opieką rodziców.
Rząd: Jastrzębiowe [Accipitriformes].
Rodzina: Jastrzębiowate [Accipitridae].
* myszołów [Buteo buteo].
- najliczniejszy w Polsce.
- gniazduje na brzegu lasu.
- 30-50 km rewiry.
- rozpiętość skrzydeł do 120 cm.
- żółta woskówka dzioba i nogi.
- upierzenie od ciemnobrązowego do jasnego.
- ogon krótki, jasny od spodu z poprzecznymi paskami.
- jaja 3-4 niebieskawe.
Rząd: Sokołowe [Foalconiformes].
Rodzina: Sokołowate [Falconidae].
*pustułka [Falco tinnunculus].
- samiec z szara głową, grzbiet rdzawy, przepaska na ogonie czarna. samica pstrokata, brązowa, u samicy
oprócz szerokiej, czarnej pręgi występuje szereg węższych, ciemnych prążków.
- woskówka dzioba, nogi i oczy żółte.
- gniazduje na drzewach, wtórnie na skałach i budynkach.
- lot stojący[trzepoczący]
- najpospolitszy i najszerzej rozpowszechniony gatunek sokołów.
- w Polsce nieliczny.
- szpiczaste skrzydła i długi ogon.
- 3-7 jaj żółtobrązowych w plamki.
Rząd: Sowy [Strigiformes].
Rodzina: Sowy właściwe [Strigidae]
- mięsożerne.
- polują nocą.
- latają bezszelestnie, dzięki specjalnej strukturze lotek i ich ułożeniu w skrzydle.
* puszczyk [Strix aluco].
- dziuple.
- 0,5 kg.
- 3-4 jaj, marzec.
- wypluwki.
- w obronie atakuje oczy.
- ubarwienie szare lub brązowe.
- krępa budowa ciała.
- Najpospolitsza sowa w Polsce.
* pójdźka [Athene nocturna].
- pstrokata z jasnymi plamami.
- szlara ułożona w brwi.
- szlara zastępuje małżowinę uszną.
- dziób i nogi żółte.
- falisty lot jak u dzięciołów.
- zaniepokojona dyga i kiwa się.
- młodymi opiekują się oboje rodzice.
- W starożytnej Grecji pójdźka poświęcona była Atenie, bogini mądrości. Pójdźki gnieździły się w załomach
murów Akropolu, co miało świadczyć o sympatii bogini dla tych ptaków. Wierzono, że Atena używała ich jako
posłańców. Stąd wywodzi się łacińska nazwa rodzaju: Athene, a także znane w wielu kulturach
przedstawienie sowy jako symbolu mądrości i wiedzy.
- Dawniej na wsi uważano, że pójdźka przepowiada śmierć, wołając: "pójdź, pójdź w dołek pod kościołek...".
Rząd: Gołębiowate [Columbiformes].
* gołąb skalny [Columba livia].
- ptak osiadły.
- gromadny.
- gniazda w zagłębieniach skalnych, poddaszach, budynkach.
- oboje budują gniazdo i wysiadują 2 jaja.
- gniazdowniki.
- brak dymorfizmu.
- 2-5 lęgów.
- Upierzenie niebieskawoszare z niebieskofioletowymi plamami o metalicznym połysku na bokach szyi, na
wierzchu skrzydeł dwa podłużne ciemne pasy. Biały kuper.
- je nasiona, owoce, odpadki.
Rząd: Dzięciołowe [Piciformes].
- brak wyraźnego dymorfizmu płciowego.
- monogamiczne.
- dziób dłutowaty.
- dziuplak.
- wszystkie pod ochrona.
- oboje rodzice wysiadują i karmią młode.
* Dzięcioł duży [Dendrocopos major].
- 22cm.
- samotnik.
- długim, lepkim językiem wyciąga owady.
- je nasiona, jagody , orzechy.
- pije sok drzew.
- gniazdownik.
- Kuper, ogon, skrzydła, grzbiet i wierzch głowy czarne, u samca na tylnej części głowy jaskrawo-czerwona,
poprzeczna pręga, której brak u samicy, dolna część brzucha i podogonie w kolorze jaskrawo-czerwonym.
Na szyi dwie białe plamy, podobnie na barkach oraz skrajnych sterówkach.
- jaja 5-7 o skorupce białej, grubej, z połyskiem.
Rząd: Wróblowe [Passeriformes].
- krtań (dolna) do śpiewania.
- większość ptaków.
- zazwyczaj gniazdowniki nadrzewne. wyjątek stanowią jaskółki i skowronki.
- większość chroniona.
Rodzina: Krukowate [Corvidae].
* kruk [Corvus corax].
- największy wróblowaty.
- czarny z połyskiem.
- bardzo duży dziób.
- dożywotnie monogamiczny.
- gniazduje na drzewach.
- wszystkożerny.
- pod ochroną. rzadki.
- Głowa duża, na podgardlu charakterystycznie nastroszone pióra. Długi, klinowaty ogon.
- wczesne lęgi luty/marzec.
- długi klinowaty ogon.
- co roku wysiadują jaja w jednym z kilku gniazd.
* kawka [Corvus monedula].
- bardzo jasna tęczówka oka.
- wszystkożerna.
- towarzyska.
- gniazduje parami.
- niestabilna populacja, zagrożony.
- najmniejszy gatunek z rodziny krukowatych.
*gawron [Corvus frugilegus].
- rozpiętość skrzydeł do 1m.
- czarny z połyskiem.
- nogawki.
- łysiejąca nasada dziobu.
- gniazda na drzewach.
- kolonie.
*wrona [Corvus cornix].
- zasadniczo ptak wędrowny, ale większość osobników osiadła.
- Grzbiet i brzuch popielate, natomiast górna część piersi, głowa, skrzydła i ogon czarne z metalicznym
połyskiem.
- Tworzy wieloletnie pary.
- wszystkożerna.
Rodzina: Sikory [Paridae].
* sikorka modra/ modraszka [Parus caeruleus].
- Wierzch głowy niebieski, biało obrzeżony (czapeczka samicy może być trochę bledsza). Skrzydła i ogon
jasnoniebieskie podobnie jak wierzch głowy, grzbiet żółtozielony, spód ciała żółty. Czarny wąski pasek oczny
sięga od dzioba aż na tył głowy. Czoło i policzki białe. Czarny podbródek przedłuża się w czarne linie na
bokach głowy, które łączą się, tworząc obrożę. Na karku jasna plamka.
- młode mają żółte policzki i przygaszone barwy.
- dziuplak.
- owadożerna.
- brak dymorfizmu.
- 10-16 jaj białych z czerwonymi kropkami.
Rodzina: Kowaliki [Sittidae].
*kowalik [Sitta europaea].
- Wierzch ciała szaroniebieski, policzki i podbródek białe, przez oko przechodzi czarny pasek. Kolorystyka
spodu ciała zróżnicowana u różnych podgatunków.
- chodzi głowa w dół jako jedyny z krajowych.
- gniazda w dziuplach, wyścielone korą sosny.
- 5-8 jaj białych z nielicznymi rdzawymi plamkami.
- owadożerny.
Rodzina: Jaskółki [Hirundindae].
- krótki dziób i szeroka paszcza
- długie, ostro zakończone skrzydło
- w przeciwieństwie do jerzykowych są zdolne do chodzenia po ziemi
- na ogół brak dymorfizmu płciowego
- żywią się owadami chwytanymi w locie, stąd wysokość lotu zależy od wilgotności powietrza
- gniazda na skałach, budynkach lub w norach (bardzo rzadko na drzewach), w skład materiału na gniazdo
zawsze wchodzi ślina ptaka
- zwykle jeden do dwóch lęgów w roku, w zniesieniu 4 do 6 jaj
- gatunki północne wędrowne, południowe osiadłe.
*jaskółka dymówka [Hirundo rustica].
- gniazda z błota zlepionego śliną, wewnątrz budynków.
- ciągle latają, krótko odpoczywają.
- polują w locie.
- marzec - październik.
- sejmiki na drutach.
- Silnie wcięty ogon, u starych samców widełki do 7,5cm głębokości.
- Wierzch czarny, spód biały, na piersi czarna obwódka. Podgardle i czoło ceglastoczerwone.
- silna synantropizacja.
- gniazda otwarte od góry.
- nie występuje w miastach.
* jaskółka oknówka [Delichon urbica].
- gniazda w rogach budynków.
- kwiecień - październik.
- ogon znacznie mniej wcięty niż u dymówki.
- Upierzenie - wierzch ciała czarny z metalicznym połyskiem, spód i kuper biały, młode bez połysku.
- synantropijny.
- również w miastach w odróżnieniu od dymówki.
- gniazda w formie ćwiartki kuli z wejściem z boku.
* jaskółka brzegówka [Riparia riparia].
- Wierzch ciała bladobrunatny, spód biały z brunatną przepaską na piersi.
- Wygrzebuje nory długie na 50-60 cm (niekiedy do 150 cm) nory w urwiskach ziemnych na brzegu rzeki, w
żwirowniach lub śródpolnych skarpach. Zazwyczaj gnieździ się kolonijnie.
Rodzina: Skowronki [Alauidae].
*skowronek polny/ bekwarek [Alauda arvensis].
- zawisa nad ziemią.
- gniazdo miseczkowate na ziemi.
- odlatuje na zimę.
- Na głowie krótki, ledwo widoczny czubek.
- Upierzenie szaroziemiste z intensywnym, ciemniejszym kreskowaniem stanowiącym doskonałą barwę
ochronną. Spód brudnobiały, na piersi brązowo kreskowany, niżej jednolity.
-Wysiaduje tylko samica, ale pisklęta karmią obydwoje rodzice.
- je owady, wyjątkowo nasiona.
Rodzina: Pliszki [Motacillidae].
* pliszka żółta [Motacilla flawa].
- szarawa, brzuszek żółty, niebieska czapeczka, długi ogon, skrajne sterówki białe.
- owadożerna.
- gniazda naziemne.
- odlatuje na zimę.
- najmniejsza z pliszek europejskich.
- tereny otwarte, łąki, pola.
- często przy bydle.
* pliszka siwa [Motacilla alba].
- siwy grzbiet, biały brzuch, czarne podgardle, czarna czapeczka.
- Bardzo charakterystyczne zachowanie - biega po ziemi w poszukiwaniu owadów, często na drogach,
nieustannie kiwając ogonem.
- półdziuplak.
- również w miastach.
Rodzina: Ziarnojady/ łuszczaki [Fringillidae].
- odżywiają się nasionami, w okresie lęgowym często uzupełnionymi owadami
- w dziobie specjalne listwy ułatwiające łuskanie ziaren
- gniazda na ziemi lub drzewach, w zniesieniu zwykle 4 do 6 jaj
- w okresie polęgowym często zbierają się w stada (czasem wielogatunkowe)
- ciężar 12-60 g
- niektóre gatunki (z rodzaju Loxia - krzyżodzioby) mają skrzyżowane szczęki.
* zięba [Fringilla coelebs].
- gniazduje na drzewach i krzewach, gniazda wyściela mchem.
- nasiona i owoce, w okresie lęgowym karmi młode owadami.
- na ogół odlatują na zimę.
- U samca ceglasty brzuch, pierś i policzki. Kark, boki szyi i górna część głowy niebieskoszare, czoło czarne.
Płaszcz kasztanowobrązowy. Skrzydła czarne z dwiema białymi pręgami. Ogon czarny, ale zewnętrzne
sterówki białe. Kuper zielonkawy. Dziób ołowiano-niebieski w sezonie lęgowym, a poza nim bladoróżowy.
- u wszystkich ciemne skrzydła z dwoma jasnymi paskami.
- dialekty.
Rodzina: Drozdy [Turdidae].
* kos [Turdus merula].
- dymorfizm.
- Samiec czarny, starsze osobniki mają żółtopomarańczowy dziób.
- Samica oliwkowobrązowa z niewyraźnymi plamkami na spodzie i rozjaśnieniem na podgardlu.
- Gniazdo zbudowane jest z suchych liści i źdźbeł trawy, wzmocnione mieszaniną próchnicy i ziemi.
- owady, mięczaki, dżdżownice.
- kosy leśne są wędrowne, miejskie osiadłe.
- śpiewa o świcie i zmierzchu.
- piosenka melodyjna, z fletowych dźwięków po których następuje świergot.
*szpak [Sturnus vulgaris].
- Nieco mniejszy od kosa, upierzenie z pięknym, metalicznym połyskiem i licznymi białymi plamkami.
Jesienią upierzenie prawie czarne z połyskiem fioletowym na głowie, zielonkawym na grzbiecie i tylko
samica zachowuje nieco białych plam.
- pierwotnie typowo leśny.
- Osiedla ludzkie, sady, ogrody, parki, zadrzewienia śródpolne, obrzeża drzewostanów.
- dziuplak.
- Owady i ich larwy, dżdżownice, ślimaki, jagody, nasiona, a także włochate gąsienice omijane przez inne
ptaki.
* kwiczoł [Turdus pilaris].
- Głowa i kuper upierzone popielato, grzbiet brązowawy, ogon czarnobrunatny. Na rudawej piersi występują
liczne ciemne kreski. Nazwa kwiczoł pochodzi od kwiczącego głosu wydawanego przez tego ptaka podczas
lotu.
- Gnieździ się często kolonijnie wśród gałęzi drzew liściastych, blisko pnia na wysokości 4 do 7 m. Gniazdo z
liści i trawy zlepionych gliną lub iłem, a wysłane miękkimi częściami roślin.
- brak dymorfizmu.
- bronią gniazd rzucając odchodami.
- nie odlatują na zimę, ale zbierają się w duże kolonie.
- u nas zimują ptaki z północy.
*słowik szary [Luscinia luscinia].
- Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego lub sezonowego.
- Gniazdo na ziemi, lub niskim krzewie.
- odlatuje na zimę.
- owadożerny.
- Rdzawobrązowy z oliwkowym odcieniem, spód jaśniejszy, na piersi ciemne plamki.
- w Polsce zachodnia granica lęgowisk.
* rudzik [Erithacus rubecula].
- wierzch oliwkowoszary, spód biały, boki głowy, przód szyi i pierś rude z popielatą obwódką.
- Wilgotne lasy o obfitym runie i podszycie, unika jednak terenów podmokłych.
- gniazda zazwyczaj na ziemi, pod krzewem, między korzeniami drzew lub w połamanych drzewach.
- owadożerny.
- odlatuje na zimę.
Rodzina: wróble / wikłacze [Passeridae].
© Anna Boruch
na podstawie „Zoologii” Rajskiego T.2 i notatek z wykładów z prof. Cichocką