Rozwiązanie

Zadania z geografii najsłabiej opracowane przez uczniów na egzaminie maturalnym w 2014 r. –
rozwiązane krok po kroku
Poziom podstawowy
Źródło: CKE, maj 2014, (PP), zad. 3.
Rozwiązanie:
Krok 1. Przeczytaj uważnie polecenie do zadania.
Twoim zadaniem jest obliczyd różnicę wysokości między szczytem Nalipie a dnem Doliny Będkowskiej.
Krok 2. Odszukaj na mapie szczyt Nalipie oraz dno Doliny Będkowskiej.
W poleceniu podano lokalizację szczytu (AB/4). Oznacza to, że znajduje się on na przecięciu kolumn A i B
oraz wiersza 4. Odszukaj Dolinę Będkowską. Zauważ, że znajduje się ona na zachód od wspomnianego
szczytu.
Krok 3. Odczytaj z mapy wysokośd bezwzględną szczytu Nalipie oraz dna Doliny Będkowskiej.
Przyjrzyj się dokładnie załączonej mapie i zwród uwagę, w jaki sposób poprowadzono poziomice główne
i poziomice pośrednie. W poleceniu zaznaczono, że wysokośd bezwzględną dna doliny należy odczytad
w miejscu, które znajduje się na tej samej szerokości geograficznej, co szczyt. Przyłóż linijkę równolegle
do dolnej lub górnej ramki mapy, poprowadź linię łączącą szczyt Nalipie z dnem Doliny Będkowskiej
i odczytaj wartośd poziomic w miejscu, w którym linia przecina dno doliny.
Wskazówka
Odczytanie wartości poziomic przebiegających
w pobliżu dna doliny może ułatwid lupa.
Nalipie – 413 m n.p.m.
dno Doliny Będkowskiej – 300 m n.p.m.
Krok 4. Oblicz różnicę wysokości między tymi dwoma punktami.
413 m n.p.m. – 300 m n.p.m. = 113 m
Wskazówka
Pamiętaj, że różnice wysokości względnej wyraża się
w metrach. Zapis bez miana lub wyrażenie różnicy w metrach
nad poziomem morza jest uznawane za błędne.
Poprawne rozwiązanie:
413 m n. p. m. – 300 m n. p. m. = 113 m
Różnica między szczytem Nalipie a dnem Doliny Będkowskiej na tej samej szerokości geograficznej
wynosi 113 m.
Zadania z geografii najsłabiej opracowane przez uczniów na egzaminie maturalnym w 2014 r. –
rozwiązane krok po kroku
Poziom rozszerzony
Źródło: CKE, maj 2014, (PR), zad. 17.
Rozwiązanie:
Rozwiązanie podpunktu a
Krok 1. Przeczytaj uważnie polecenie z podpunktu a.
Twoim zadaniem jest dopasowanie podanych terminów do opisów znajdujących się w tabeli.
Krok 2. Przypomnij sobie, czym są bariery rozwoju osadnictwa.
Bariery rozwoju osadnictwa to przeszkody, które mogą niekorzystnie wpływad na funkcjonowanie
organizmu ludzkiego oraz utrudniad lub wręcz uniemożliwiad prowadzenie działalności gospodarczej.
Krok 3. Przypomnij sobie, na czym polegają bariery osadnicze wymienione w zadaniu.
Bariera termiczna utrudnia koncentrację ludności ze względu na zbyt niską lub zbyt wysoką temperaturę
powietrza.
Bariera wodna powoduje ograniczenia w osadnictwie związane zarówno z niedoborem, jak i nadmiarem
wody.
Bariera świetlna ogranicza osadnictwo poprzez deficyt lub nadmiar światła. Jest ona szczególnie uciążliwa
na obszarach okołobiegunowych, gdzie występuje zjawisko dnia i nocy polarnej.
Bariera grawitacyjna (wysokościowa) obejmuje utrudnienia w trwałym osiedlaniu się związane
z wysokością nad poziomem morza oraz rzeźbą terenu. Wraz z wysokością maleje gęstośd powietrza
i ilości zawartego w nim tlenu, co niekorzystnie wpływa na organizm człowieka.
Krok 4. Przeczytaj uważnie definicje przedstawione w tabeli i dopisz obok właściwy termin.
Poprawna odpowiedź:
grawitacyjna
świetlna
Zadania z geografii najsłabiej opracowane przez uczniów na egzaminie maturalnym w 2014 r. –
rozwiązane krok po kroku
Rozwiązanie podpunktu b
Krok 1. Przeczytaj uważnie polecenie z podpunktu b.
Twoim zadaniem jest dopasowanie dwóch głównych przyrodniczych barier rozwoju osadnictwa
do obszarów, których nazwy wymieniono w poleceniu.
Krok 2. Określ położenie obszarów wymienionych w poleceniu oraz podaj charakterystyczne cechy ich
środowiska przyrodniczego.
Nowa Ziemia leży za kołem podbiegunowym północnym. Oblewają ją wody Morza Barentsa i Morza
Karskiego. Panuje tam surowy, polarny klimat. Sporą częśd jej powierzchni pokrywają lodowce.
Andy są górami ciągnącymi się wzdłuż zachodniego wybrzeża Ameryki Południowej. To najwyższe pasmo
górskie poza Azją (wysokośd wielu szczytów przekracza 6 tys. n.p.m.). Andy leżą w zasięgu kilku stref
klimatycznych, jednak na ich obszarze występuje klimat górski.
Krok 3. Przeczytaj ponownie nazwy barier rozwoju osadnictwa wymienione w podpunkcie a.
Bariery osadnictwa: termiczna, świetlna, wodna, grawitacyjna.
Krok 4. Ustal, które z wymienionych w podpunkcie a barier w największym stopniu utrudniają
osadnictwo na obszarze Nowej Ziemi, a które – w Andach.
Ponieważ Nowa Ziemia leży za kołem podbiegunowym, na jej obszarze występują zjawiska dnia i nocy
polarnej oraz niskie wartości temperatury powietrza przez większą częśd roku. Osadnictwo w największym
stopniu utrudniają tam zatem bariera świetlna i bariera termiczna.
Osadnictwo w Andach jest utrudnione ze względu na bardzo duże wysokości bezwzględne i urozmaiconą
rzeźbę terenu oraz surowy klimat górski. Osadnictwo na ich obszarze utrudniają więc bariery: grawitacyjna
(wysokościowa) i termiczna.
Poprawna odpowiedź:
Nowa Ziemia – termiczna, świetlna
Andy – termiczna, grawitacyjna