1 Kawka - siedlisko Kawka żeruje głównie w miastach na trawnikach

Kawka
- siedlisko
Kawka żeruje głównie w miastach na trawnikach, w parkach, a także na otaczających terenach rolniczych.
Poza terenami zurbanizowanymi zasiedla aleje drzew, parki, czasami obrzeża lasów, kamieniołomów
i kamienistych zboczy skalnych.
- znaczenie terenów zurbanizowanych dla utrzymania gatunku
Prawie cała populacja kawek w Polsce zasiedla tereny zurbanizowane. Kluczowym czynnikiem
w przetrwaniu tego gatunku jest więc pozostawienie możliwości gnieżdżenia się kawek w budynkach lub
instalowanie budek lęgowych w niszach elewacji budynków.
- terminy przylotu i odlotu
Część kawek zimuje w Polsce, a część odlatuje do Europy Zachodniej w połowie października. Ptaki
powracają w połowie marca.
- okres lęgowy, liczba lęgów
Kawki zajmują niszę gniazdowe już w marcu. Zwykle lęgi rozpoczynają się w II i III dekadzie kwietnia. Kawka
składa 3-6 jaj, wysiaduje samica przez 16-20 dni, a młode opuszczają gniazdo po 30-35 dniach. Mają jeden
lęg w roku, czasami może jednak dochodzić do drugiego lęgu. Młode kawki wychodzą z gniazda ok. połowy
czerwca, w te dni kawki wykazują wyjątkowo dużą aktywność głosową.
- miejsca zasiedlane w budynkach
Na gniazdo wybiera większe nisze w elewacji budynku, strychy, stropodachy oraz wnętrza kominów. Wybiera
miejsca ustronne, unikając otwartej przestrzeni strychu czy stropodachu. W przypadku stropodachów
i strychów zasiedla te miejsca jeśli otwory wentylacyjne i inne mają przynajmniej średnicę 8 centymetrów.
Gnieździ się także w dziuplach starych drzew w parkach, alejach drzew, a czasami w szczelinach skalnych
kamieniołomów. Jeśli nisza gniazdowa jest duża, wypełnia ją materiałem gniazdowym. Kawki często gnieżdżą
się gromadnie, po kilka kilkanaście par w bliskim sąsiedztwie.
- gniazda
Gniazdo zbudowane jest z dużej ilości drobnych patyków poprzetykanych szmatami, papierem. Gniazdo
ma luźną konstrukcję.
1
- pokarm
Kawka jest ptakiem wszystkożernym. Duży udział w jej diecie stanowią dżdżownice i stawonogi, a w miastach
różnego rodzaju odpadki spożywcze. Na terenach rolniczych wzrasta udział ziaren zbóż.
- jak poznać, że budynek jest zasiedlony przez gatunek
Kawki przebywają często na skraju dachu zasiedlonego budynku. Na początku sezonu lęgowego, gdy
wybierają miejsce na gniazdo, często walczą ze sobą. Potem intensywnie noszą materiał na gniazdo. W tym
czasie można łatwiej zlokalizować miejsca gdzie znajdują się gniazda. Po tym okresie kawki zachowują się
skrycie. Dopiero gdy karmią pisklęta widzimy je częściej. Największą aktywność w tym okresie zauważymy
w dniach gdy pisklęta opuszczają gniazda, wtedy znowu kawki wykazują dużą aktywność głosową i często
odwiedzają miejsce gdzie jest gniazdo.
- uciążliwości ze strony gatunku i jakim zapobiegać
Kawka nie jest gatunkiem uciążliwym dla mieszkańców budynku. Okresy dużej aktywności głosowej są dość
krótkie.
- warunki remontu
Ze względu na zajmowanie przez kawkę strychów, stropodachów, zakamarków budynków, a zwykle są to
miejsca niedostępne dla ptaków po przeprowadzonym remoncie, konieczne jest podjęcie działań
kompensacyjnych. Ponieważ kawka już w marcu zajmuje miejsca lęgowe, a kończy lęgi (młode opuszczają
gniazda) ok. połowy czerwca, w tym okresie nie powinno się prowadzić remontu budynku zasiedlonego przez
kawki.
Jeśli inwestor uzyska zgodę na remont w tym czasie, to powinien jeszcze jesienią w roku poprzedzającym
prace zamknąć otwory wejściowe do strychu, stropodachu. Budynek powinien też być bardzo dokładnie
sprawdzony pod kątem występowania nisz, szczelin w które może wejść kawka. Wszystkie potencjalnie
możliwe do zasiedlenia szczeliny i nisze powinno się zamknąć. W tym samym czasie inwestor powinien
wywiesić na budynkach sąsiednich, czasami drzewach, taką liczbę budek jaka liczba par kawek zasiedlała
budynek. Budki te mają zapewnić możliwość odbycia lęgów przez kawki w sezonie lęgowym gdy
przeprowadzany jest remont obiektu. Jeśli miejsca gnieżdżenia kawek po remoncie będą nieodstępne
(bez względu na to czy remont był przeprowadzany w sezonie lęgowym czy w innym czasie), co zwykle ma
miejsce, inwestor powinien zamocować na budynku taką liczbę budek lęgowych na jaka oceniono liczbę par
kawek zasiedlających budynek.
2
- zasiedlanie gniazd przez inne gatunki
Miejsca, w których gnieżdżą się kawki są czasami zasiedlane przez sowy (płomykówka, pójdźka, puszczyk)
i pustułkę. Zwykle gdy strych budynku jest zasiedlony przez kawki nie ma w nim sów.
- jakie budki i instalacje w budynkach dla gatunku
Dla kawek zakładamy specjalnie dla nich zaprojektowane budki. Powinny być wywieszone w miejscach trudno
dostępnych budynku, na ścianach pozbawionych okien lub w niszach pod dachem lub innych zakamarkach
budynku, jednak ze względu na ich rozmiary i ciężar nie powinny wisieć nad miejscami pod którymi mogą
przechodzić ludzie. Tak duże budki w razie zbutwienia i oderwania się od ściany mogłyby stwarzać
niebezpieczeństwo dla ludzi. W przypadku budek wieszanych na drzewach, powinny być wieszane
przynajmniej na wysokości 6 metrów.
Ryc. 1. Typowy kształt większości budek.
Wymiary budki dla kawek to - daszek 30x30 cm, boki 29x35x40 cm, przód 35x25 cm, podłoga 25x25
cm, tył 40x29 cm, śr. otworu 9,5 cm. (rys. z E.Gabler. Ptaki w twoim ogródku. Delta)
3