Poznawanie małych Ojczyzn, Kultury regionu poprzez konkursy

Poznawanie małych Ojczyzn, Kultury regionu poprzez konkursy

PAULINA WASILUK
uczennica II Liceum Ogólnokształcącego
im. Mikołaja Kopernika we Włocławku
(opiekun: mgr Henryk Wasilewski)
Poznawanie małych Ojczyzn,
Kultury regionu poprzez konkursy
Reprezentuję II Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika we Włocławku,
szkołę, która od lat znana jest z tego, że jej uczniowie i nauczyciele aktywnie uczestniczą w
poznawaniu kraju, a zwłaszcza własnego regionu – Kujaw i ziemi dobrzyńskiej. To
poznawanie odbywa się poprzez krajoznawstwo i turystykę – wycieczki, rajdy, obozy
wędrowne. W latach 1993 – 1997 funkcjonowała w naszej szkole klasa turystyczna, obecnie
działa aktywnie Szkolne Koło Polskiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych (PTSM),
reorganizowane jest koło Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego (PTTK).
Istotną rolę w poznawaniu naszej małej ojczyzny odgrywają rozmaite konkursy, zarówno te
małe, o charakterze lokalnym, choćby Międzyszkolny Konkurs Recytatorski Poezji
Franciszka Benińskiego, jak i te o zasięgu krajowym.
Moje krótki wystąpienie poświęcam przede wszystkim udziałowi moich koleżanek i
kolegów w dwóch konkursach – Ogólnopolskim Młodzieżowym Konkursie „Poznajemy
Ojcowiznę” i w Krajowym Konkursie Krasomówczym.
Inicjatorką i pierwsza popularyzatorka „Ojcowizny” była pani profesor Helena
Cieślak, znana nie tylko we Włocławku i nie tylko w regionie działaczka turystyczna,
wówczas nauczycielka geografii i turystyki (przedmiot ten wykładany był w klasie
turystyczno – sportowej i wspomnianej już klasie turystycznej w II LO). Inicjatywę tę przejął
pan profesor Henryk Wasilewski, nauczyciel języka polskiego, ale również z zamiłowania i
zainteresowań krajoznawca. I tak co roku przynajmniej kilka osób z mojej szkoły
przystępowało do konkursu. Poziom prac był oczywiście różny, nie wszystkie więc mogły
wyjść poza etap szkolny (zresztą regulamin wyraźnie limituje prace, które mogą być wysłane
na wyższy etap), co roku jednak uczniowie z „Kopernika” byli wyróżniani na szczeblu
oddziału PTTK, zdobyli kilka nagród – w różnych kategoriach – na szczeblu wojewódzkim,
doszli do szczebla centralnego. Wyróżnienie na etapie ogólnopolskim otrzymały za pracę o
cmentarzu włocławskim uczennice (obecnie już absolwentki wyższych uczelni) Karina
Chojnacka i Katarzyna Zakrzewska. W ciągu prawie dziesięciu lat laureatów było niemało, a
uczestników – jeszcze więcej. Konkurs budzi coraz większe, choć ciągle chyba za małe
zainteresowanie uczniów i nauczycieli (poza wspomnianym już profesorem H. Wasilewskim
oraz paniami profesor Grażyną Rybarczyk i Marzeną Skierską które w ostatnim czasie
przygotowywały uczniów do konkursu). Uczestnicy wybierali różne tematy, trudno tu
wymienić choćby ich część, bo napisano dziesiątki prac, ograniczę się więc tylko do kilku
przykładów. Powstały prace o włocławskim cmentarzu, włocławskich mostach,
o
okolicznych dworach i pałacach, kościołach (na przykład w Trutowie), parkach (na przykład
w Lipnie). Bohaterami były też całe miejscowości na przykład Choceń, a także ludzie –
Franciszek Beniński, Leon Stankiewicz. Przeważały tematy związane nie z Włocławkiem ale
z małymi miejscowościami. Włocławskie zabytki są już w znacznym stopniu opracowane, a
uczestnicy konkursu chcą być odkrywcami albo chociaż pokazać rzeczy mniej znane.
Pyzatym oryginalność i odkrywczość decydują w znacznym stopniu o ocenie, a konkurencja
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
jest coraz większa, poziom z roku na rok coraz wyższy. Liczy się nie tylko treść, lecz również
dokumentacja fotograficzna, poprawny i ładny musi być też język.
Wiele osób pisze o miejscach z którymi są jakoś – bezpośredni o czy pośrednio –
związane. Nierzadko są to miejscowości, w których mieszkają bądź mieszkali z których
pochodzą ich dziadkowie, rodzice, krewni. Można odkrywać i opisywać swój region, swoją
miejscowość, ciekawego „tutejszego” człowieka. Można też wyrażać siebie.
Przez kilka lat uczennice II LO brały udział w Krajowym Konkursie Krasomówczym
Przewodników PTTK i Młodzieży Szkolnej (ściślej: w części młodzieżowej tego konkursu,
bo przewodnikami mamy szansę zostać dopiero po maturze). Konkursowi temu przyświeca
hasło: Pięknie opowiedzieć Ojczyznę, a jednym z celów jest, jak to określa regulamin
„zachęcanie do poznawania własnego regionu, jego historii i dorobku”. Nie każdy potrafi
pięknie mówić, opowiadać, ale chyba większość ludzi lubi słuchać wspaniałych,
pobudzających wyobraźnię opowieści. Pamiętam, z jakim zainteresowaniem – cecha nie
zawsze wyróżniająca uczniów – słuchaliśmy wystąpień na szkolnych uroczystościach, a
nawet na zwykłych próbach, naszej starszej koleżanki Wiktorii Siedleckiej, obecnie już
studentki Akademii Teatralnej w Warszawie. Wiktoria trzy razy startowała w konkursie
krasomówczymi trzykrotnie dochodziła do najwyższego szczebla, tzn. do etapu
ogólnopolskiego (oficjalnie nawet międzynarodowego). Trzykrotnie występowała na zamku
w Golubiu – Dobrzyniu, wśród najlepszych młodych krasomówców z całej Polski
(uczestniczyła w tym konkursie także młodzież polskiego pochodzenia z zagranicy). W 1999
roku zdobyła w Golubiu – Dobrzyniu drugie miejsce, przegrywając nieznacznie z dziewczyną
z Wilna. Fascynował nie tylko sposób mówienia Wiktorii, ale i tematy jej wypowiedzi.
Opowiadała o Marii Wodzińska, muzie Juliusza Słowackiego i Fryderyka Chopina, o wielkiej
aktorce Poli Negri, o włocławskim artyście Stanisławie Zagajewskim.
Wiktoria odniosła w tym konkursie największy sukces, ale nie tyko ona pięknie
opowiadała o swoim regionie. Jej poprzedniczka Kasia Sowńska, która tez doszła do etapu w
Gołubiu – Dobrzyniu (wiem o tym już tylko ze „szkolnej legendy” i z opowieści opiekuna
naszych finalistek pana profesora H. Wasilewskiego) podobno pięknie przedstawiała swój
rodzinny Lubraniec. Były także inne osoby które nie zdobyły laurów, ich nazwiska nie
znalazły się w gazetach ani nawet w szkolnej kronice, może ich wypowiedź zapamiętało
zaledwie kilka osób. Nie szkodzi. Jeśli nawet nikt nie zapamiętał ich krasomówczego popisu,
to zapamiętały one same – dla siebie. Stały się bogatsze o wiedzę o swoim mieście, wiosce,
regionie, ojczyźnie.
Literatura
Dziedzictwo kulturowe w regionie. Założenia programowe „Poznaj swój kraj”, 1996, nr 1.
Kronika II Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika we Włocławku.
Poradnik Organizatora Ogólnopolskiego Młodzieżowego Turnieju Turystyczno – Krajoznawczego (w nim
regulaminy konkursów), Warszawa 1994
Wypowiedzi uczestników i ich opiekunów
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com