Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla

Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla

Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska
dla Powiatu Pszczyńskiego
Pszczyna, kwiecień 2006
Nu
me
Spis treści:
1.Wstęp........................................................................................................................ 2
2.Realizacja poszczególnych zadań własnych, zawartych w Programie Ochrony
Środowiska dla Powiatu Pszczyńskiego ............................................................. 4
2.1.Ochrona wód i gospodarka ściekowa................................................................. 4
2.2. Gospodarka odpadami...................................................................................... 6
2.3.Ochrona powierzchni ziemi i gleb....................................................................... 9
2.4.Ochrona powietrza........................................................................................... 11
2.5. Ochrona przed hałasem.................................................................................. 18
2.6.Ochrona przyrody............................................................................................. 18
2.7.Edukacja ekologiczna....................................................................................... 20
3.Podsumowanie i wnioski......................................................................................... 23
1. Wstęp
Zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku „Prawo ochrony środowiska”
(Dz.U. Nr 62 poz. 627 z późn. zmianami) zarząd powiatu co 2 lata przedstawia raport z
Nu
me
realizacji programu ochrony środowiska. Program Ochrony Środowiska dla Powiatu
Pszczyńskiego został przyjęty Uchwałą nr XIII/89/2003 Rady Powiatu Pszczyńskiego z dnia
17 grudnia 2003 r.
Ustawa „Prawo ochrony środowiska” nie określa wymagań dotyczących formy i struktury
sprawozdania z realizacji powiatowego programu ochrony środowiska. W samym Programie
złożono, iż analiza realizacji programu polegać będzie przede wszystkim na monitorowaniu
czyli obserwacji zmian w wielu wzajemnie ze sobą powiązanych sferach funkcjonowania
danego obszaru (ekonomicznej, społecznej, ekologicznej itp.).
W Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Pszczyńskiego został określony „system
monitoringu i oceny realizacji programu”. System ten składa się z:
1. systemu zbierania i selekcjonowania informacji – elementem pomocniczym jest tutaj
system
„REMAS”
czyli
Regionalny
System
Zarządzania
Środowiskowego
wprowadzony wstępnie na poziomie Województwa Śląskiego (powiat pszczyński
przystąpił do sytemu na zasadzie dobrowolności),
2. systemu oceny i interpretacji zgromadzonych danych.
W Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Pszczyńskiego założono, że system
monitoringu dla Powiatu Pszczyńskiego powinien zawierać n/w działania, które pozwolą na
bieżące monitorowanie jego realizacji:
1. systematyczne zbieranie danych liczbowych oraz informacji dotyczących realizacji
poszczególnych zadań Programu; wynikiem tych działań będzie materiał empiryczny
stanowiący podstawę do analiz i ocen,
2. uporządkowanie, przetworzenie i analiza danych empirycznych; otrzymany materiał
będzie służył przygotowaniu raportów,
3. przygotowanie raportów z realizacji zadań ujętych w Programie,
4. analiza porównawcza osiągniętych wyników z założeniami Programu; określenie
stopnia wykonania zapisów przyjętego Programu oraz identyfikacja ewentualnych
rozbieżności,
5. analiza przyczyn odchyleń oraz określenie działań korygujących polegających na
modyfikacji dotychczasowych oraz ewentualne wprowadzenie nowych instrumentów
wsparcia,
6. przeprowadzenie zaplanowanych działań korygujących.
Nu
me
Do zbierania danych liczbowych oraz informacji dotyczących stanu formalno-prawnego
podmiotów gospodarczych z rejonu Powiatu Pszczyńskiego wykorzystywany jest program
REMAS i SOZAT – Bank Zanieczyszczeń Środowiska, opracowany przez firmę
ATMOTERM S.A.
Program SOZAT stanowi kopię zawartości Wojewódzkiego Banku Zanieczyszczeń
Środowiska, wykorzystywanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, w
odniesieniu do podmiotów działających na terenie powiatu. SOZAT jest podstawowym
instrumentem
informatycznym
budowanego
w
województwie
systemu
kontroli
i
prognozowania opłat środowiskowych stanowiących dochody funduszy ekologicznych.
Program ten, pracujący w systemie Windows, służy do zbierania i przetwarzania danych o
substancjach wprowadzanych do środowiska przez jednostki organizacyjne. Natomiast
program
REMAS
środowiskowego
zawiera
powiatem,
księgę
szczegółowych
kwestionariusz
procedur
przeglądowy,
tj.
systemu
bazę
zarządzania
monitorowanych
parametrów, obejmującą około 200 parametrów, z których 36 wykorzystywanych jest do
obliczenia zestawu wskaźników oceny efektów działalności środowiskowej wraz ze
wskaźnikami oceny efektów działalności środowiskowej. Obecnie system ten jest w fazie
budowy; część informacji, które miały być pozyskiwane z poziomu Marszałka Województwa,
nie jest przekazywana do systemu. Prowadzenie analizy realizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Powiatu Pszczyńskiego tylko na podstawie danych wprowadzonych do
systemu nie jest na obecnym etapie możliwe. Stąd niniejsze sprawozdanie z realizacji
Programu przeprowadzono na podstawie analizy realizacji zadań własnych zawartych w
Programie, określonych dla Powiatu Pszczyńskiego.
2. Realizacja poszczególnych zadań własnych, zawartych w Programie
Ochrony Środowiska dla Powiatu Pszczyńskiego
2.1.
Ochrona wód i gospodarka ściekowa
Zadanie 1
Opracowanie
Powiatowego
Planu
Reagowania
reagowania w przypadku powodzi
Nu
me
Kryzysowego
obejmującego
plan
Realizacja:
Zadanie to jest wykonywane przez Wydział Porządku Publicznego i Spraw Obywatelskich tut.
Starostwa. Zadanie jest w trakcie realizacji.
Zadanie 2
Rozpoznanie możliwości oraz opracowanie koncepcji oczyszczania ścieków opadowych z
dróg powiatowych
Realizacja
W ramach realizacji tego zadania Powiatowy Zarząd Dróg wykonał inwentaryzacje wylotów
kanalizacyjnych, odprowadzających ścieki opadowe z dróg powiatowych. Inwentaryzacja
stanowi załącznik nr 1 do niniejszego sprawozdania. Inwentaryzacja ta będzie podstawą do
uregulowania stanu formalno-prawnego.
Zadanie 3
Propagowanie zasad Dobrej Praktyki Rolniczej w celu zmniejszenia zanieczyszczeń
obszarowych przez związki biogenne i środki ochrony roślin
Realizacja
W ramach realizacji tego zadania Powiat Pszczyński zawiera co roku umowę z
Gospodarstwem Pomocniczym przy Zespole Szkół Rolniczych w Pszczynie, w ramach której
możliwe jest dofinansowywanie do prowadzonych przez to Gospodarstwo szkoleń n/t
„Wykonywanie zabiegów w zakresie stosowania środków ochrony roślin w produkcji
towarowej”. Kwota dofinansowania wynosi 20 zł /rolnika z Powiatu Pszczyńskiego. Takie
szkolenia odbywają się od roku 2002 i Powiat przeznacza na nie od 1000,00 zł – 3.000,00 zł
na rok.
Ponadto, w ramach środków z Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej, co roku w ramach porozumienia zawartego z Gospodarstwem Pomocniczym przy
ZSR, rolnikom powiatu pszczyńskiego udziela się dofinansowania do atestacji opryskiwaczy,
które wykonywane są w Gospodarstwie.
Powyższe zadania przyczyniają się do podnoszenia świadomości wśród stosujących związki
biogenne i środki ochrony roślin. Obecnie obowiązujące przepisy wymuszają także kontrolę
Nu
me
sprawności urządzeń służących do rozprowadzania tych środków na polach uprawnych, co w
znaczący sposób chroni przed przypadkami ich niewłaściwego użycia.
2.2.
Gospodarka odpadami
Zadanie 1
Koordynacja działań związanych z gospodarką odpadami w Gminach Powiatu
Pszczyńskiego
Realizacja
Przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. „Prawo ochrony środowiska” oraz ustawy z dnia
27 kwietnia 2001r „o odpadach” nałożyły na samorządy wszystkich szczebli obowiązek
wykonania planów gospodarki odpadami. Art. 14 ust. 7 ustawy „o odpadach” nakłada
obowiązek opiniowania projektów tych planów przez zarządy wyższego stopnia. W
przypadku Powiatu Pszczyńskiego zostały zaopiniowane plany gospodarki odpadami dla gmin
Pszczyna, Kobiór, Suszec, Goczałkowice-Zdrój i Pawłowice. W ramach opiniowania
sprawdzana jest zbieżność celów i priorytetów wraz z określonymi dla ich realizacji
zadaniami z Planem Gospodarki Odpadami dla Powiatu Pszczyńskiego.
Stan realizacji wykonania tego zadania na dzień 31 grudnia 2005 roku przez poszczególne
gminy przedstawia się następująco:
Gmina
Goczałkowice – Zdrój
Kobiór
Pawłowice
Suszec
Miedźna
Pszczyna
Stopień realizacji
Uchwała Nr XXVI/145/2004 Rady Gminy GoczałkowiceZdrój z dnia 28.09.2004 r. zatwierdzająca Plan Gospodarki
Odpadami dla Gminy
Uchwała Nr XXII/2/87/04 Rady Gminy Kobiór
z dnia 10 listopada 2004 r. zatwierdzająca Plan Gospodarki
Odpadami dla Gminy
w trakcie opracowania, projekt planu gospodarki odpadami
skierowano do zaopiniowania przez wskazane w ustawie
organy
Uchwała nr XXXIII/76/282/2005 r. Rady Gminy Suszec
z dnia 29 września 2005 r. zatwierdzająca Plan Gospodarki
Odpadami dla Gminy
na etapie opracowywania
Uchwała nr XXXIII/280/05 Rady Miejskiej w Pszczynie
z dnia 22 czerwca 2005 r. zatwierdzająca Plan Gospodarki
Odpadami dla Gminy
Nu
me
Zadanie 2
Prowadzenie działalności edukacyjnej obejmującej mieszkańców Powiatu Pszczyńskiego w
zakresie selektywnej zbiórki odpadów i ograniczania ich powstawania
Realizacja
Powiat Pszczyński aktywnie włącza się w promowanie działań mających na celu działalność
edukacyjną w zakresie selektywnej zbiórki odpadów i ograniczenia ich powstawania. Oprócz
szeregu artykułów i materiałów informacyjnych, które ukazały się w gazetach lokalnych,
mediach i na stronie internetowej, prowadzi również, we współpracy z gminami Powiatu, dwa
punkty zbiórki odpadów. Są to:
- Suszec – prowadzony Punkt Zbiórki Opakowań po środkach ochrony roślin,
- Goczałkowice-Zdrój – prowadzony Punkt Zbiórki Opon.
Przez wiele lat głównym odbiorcą środków ochrony roślin były wielkoobszarowe
gospodarstwa państwowe i spółdzielcze oraz jednostki, takie jak np. Spółdzielnie Kółek
Rolniczych, stąd też wiele preparatów było dostępnych jedynie w dużych opakowaniach.
Preparaty te najczęściej gromadzono w magazynach, które po pewnym czasie ulegały
przeterminowaniu i okazywały się bezużyteczne. Niektóre z przeterminowanych pestycydów
składowano w specjalnych betonowych kręgach tzw. mogilnikach. Na terenie powiatu
pszczyńskiego podjęto w latach 2000 -2002 działania mające na celu rozwiązanie problemu
przeterminowanych środków ochrony roślin. W wyniku tych działań unieszkodliwiono
ogółem 22 Mg przeterminowanych środków ochrony roślin i zlikwidowano, w sposób nie
zagrażający środowisku, miejsca ich magazynowania.
Obecnie mechanizm gospodarki rynkowej wymusił prawidłowe gospodarowanie środkami
ochrony roślin w taki sposób, że nowe magazyny i mogilniki nie powstają. Na podstawie
bieżącej podaży rynkowej środków ochrony roślin szacuje się, że obecnie przeterminowaniu
ulegają niewielkie ilości tych środków. Obecnie najpoważniejszymi odbiorcami stają się
gospodarstwa mniejsze, kilku- lub kilkunastu hektarowe. Gospodarstwa te stosują środki
ochrony roślin w niewielkich ilościach. Problemem są jednak opakowania, które zgodnie z
ustawą o opakowaniach powinny trafiać do producenta lub importera. W wielu jednak
przypadkach opakowania po środkach ochrony roślin, jak i niekiedy same preparaty,
lokowane są na komunalnych składowiskach odpadów, bądź spalane w paleniskach
domowych. Aby ograniczyć występowanie tych niekorzystnych dla środowiska zjawisk,
Nu
me
uruchomiono na terenie Gminnej Zbiornicy Odpadów w Suszcu Powiatowy Punkt Zbiórki
Opakowań po Przeterminowanych Środkach Ochrony Roślin. Do tego Punktu mieszkańcy
Powiatu Pszczyńskiego, a zwłaszcza rolnicy i ogrodnicy, mogą bezpłatnie oddać opakowania
po środkach ochrony roślin, jak i przeterminowane preparaty, a także worki po nawozach.
Potrzeba szybkiego i efektywnego usuwania zużytych opon ze środowiska zaowocowała
utworzeniem na terenie Powiatu Pszczyńskiego w gminie Goczałkowice–Zdrój Powiatowego
Punktu Zbiórki Opon. Punkt ten przyjmuje opony od dnia 1 lipca 2001 r. Po zgromadzeniu
odpowiedniej ilości opon Urząd Gminy Goczałkowice-Zdrój organizuje ich załadunek i
wywóz bezpośrednio do miejsca ich unieszkodliwiania, np. do cementowni Górażdże S.A.
Chorula k/Opola. Powiatowy Punkt Zbiórki Opon ma bardzo duże znaczenie dla ochrony
środowiska Powiatu Pszczyńskiego. Umożliwia on mieszkańcom Powiatu nieodpłatne
pozbycie się niewygodnego odpadu w sposób bezpieczny dla środowiska, do miejsca w tym
celu wyznaczonego.
Ponadto od roku 2005 Powiat Pszczyński aktywnie włącza się w problematykę usuwania
azbestu. W roku 2005 zostało zawarte porozumienie z Miastem Pszczyna, którego
przedmiotem było określenie zasad współpracy przy udzielaniu dofinansowania dla
mieszkańców miasta i gminy Pszczyna ze środków PFOSiGW do przedsięwzięć,
polegających na usuwaniu odpadów powstałych przy likwidacji pokryć dachowych i elewacji,
zawierających azbest z budynków mieszkalnych i gospodarczych położonych na terenie
Gminy Pszczyna.
Zadanie 3
Prowadzenie bazy danych gospodarki odpadami na terenie Powiatu
Realizacja
Realizacja tego zadania prowadzona jest na bieżąco. Do tego celu wykorzystywany jest
program SOZAT, zakupiony od firmy ATMOTERM S.A.. W roku 2003 w bazie danych
figurowały 343 jednostki organizacyjne, w roku 2004 – dopisano 76 jednostek
organizacyjnych, a w roku 2005 – 62 jednostki organizacyjne. Ogółem baza obejmuje 481
jednostek organizacyjnych, posiadających zezwolenia z zakresu gospodarki odpadami,
wodno-ściekowej i ochrony powietrza, wydane przez Starostę Pszczyńskiego.
Zadanie 4
Nu
me
Stworzenie planu gospodarki odpadami dla Powiatu Pszczyńskiego
Realizacja
Zadanie to zostało wykonane i Rada Powiatu Pszczyńskiego Uchwałą Nr XVII/125/2004 z
dnia 17 marca 2004r przyjęła opracowanie „Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu
Pszczyńskiego”.
2.3.
Ochrona powierzchni ziemi i gleb
Zadanie 1
Udział wraz z Gminami Powiatu w zapobieganiu degradacji i erozji gleb
Realizacja
Problemy z zakresu degradacji i erozji gleb nie zostały do tej pory zasygnalizowane do tut.
Starostwa. Jednak z pewnością Powiat Pszczyński nie jest wolny od tego typu zjawisk; brak
jest do tej pory jednoznacznego ich rozpoznania.
Zadanie 2
Okresowa kontrola zawartości metali ciężkich w glebach użytkowanych rolniczo
Realizacja
Ustawa Prawo ochrony środowiska narzuciła obowiązek okresowej kontroli badania jakości
gleby i ziemi przez starostę. Kontrolą ta mogą być również objęte gleby użytkowane rolniczo.
Brak jest jednak dokładnych wytycznych co do zasad prowadzenia takiej kontroli. Konieczne
jest zatem ich wypracowanie i na tej podstawie dopiero przeprowadzenie badań kontrolnych.
Ze względu na brak środków finansowych zadanie to nie zostało jeszcze rozpoczęte.
Zadanie 3
Współudział w rekultywacji terenów zdegradowanych
Realizacja
Nu
me
Stosownie do zapisów ustawy Prawo ochrony środowiska obowiązek rekultywacji gruntu
zdegradowanego zasadniczo spoczywa na władającym gruntem. Jeżeli władający gruntem
wykaże, że przyczyną degradacji gruntu, zaistniałą po uzyskaniu władania, było zachowanie
się innego podmiotu, to do rekultywacji gruntu zobowiązany jest sprawca szkody. Ustawa
przewiduje okoliczności, w których starosta dokonuje rekultywacji. Są to przypadki, kiedy:
- podmiot, który spowodował zanieczyszczenie gleby lub ziemi albo niekorzystne
przekształcenie naturalnego ukształtowania terenu, nie dysponuje prawami do powierzchni
ziemi, pozwalającymi na jej przeprowadzenie,
- nie można wszcząć postępowania egzekucyjnego dotyczącego obowiązku rekultywacji albo
egzekucja okazała się bezskuteczna,
- zanieczyszczenie gleby lub ziemi albo niekorzystne przekształcenie naturalnego
ukształtowania terenu nastąpiło w wyniku klęski żywiołowej,
- z uwagi na zagrożenie życia lub zdrowia ludzi lub możliwość nieodwracalnych szkód w
środowisku konieczne jest natychmiastowe jej dokonanie.
Zadania związane z rekultywacją gruntu, ze względu na swoją specyfikę, wymagają
poniesienia znacznych kosztów finansowych. Do tej pory nie wystąpił przypadek, w którym
tut. Starostwo byłoby zobowiązane do prowadzenia rekultywacji gruntu. Z uwagi na
możliwość wystąpienia takiej sytuacji, co roku w planie wydatków PFOSiGW planowane są
środki finansowe, umożliwiające rozpoczęcie prowadzenia tego zadania.
Zadanie 4
Coroczna aktualizacja rejestru zawierającego informacje o terenach, na których
stwierdzono
przekroczenie
standardów
jakości
gleby
i
ziemi,
ze
szczególnym
uwzględnieniem obszarów na których obowiązek rekultywacji obciąża starostę
Realizacja
Celem zadania jest posiadanie aktualnych danych dotyczących terenów zdegradowanych na
terenie powiatu, które wymagają rekultywacji z uwagi na przekroczone standardy jakości
gleby lub ziemi przedstawione w Rozporządzeniu Ministra Środowiska. Partnerami przy
realizacji zadania są gminy Powiatu Pszczyńskiego.
Zadanie prowadzone jest na bieżąco.
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska zobowiązanym do rekultywacji jest podmiot
władający powierzchnią ziemi, na której występuje zanieczyszczenie gleby lub ziemi albo
niekorzystne przekształcenie naturalnego ukształtowania terenu. Wyjątek od tej zasady
Nu
me
wprowadziła ustawa z dnia 27 lipca 2001r. „o wprowadzeniu ustawy – Prawo ochrony
środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 100, poz. 1085 z
późn. zmianami). Umożliwiła ona podmiotom, które wykazały, że na terenie, którym władały
w dniu wejścia ustawy Prawo ochrony środowiska, zanieczyszczenie gleby lub ziemi bądź
niekorzystne ukształtowanie terenu spowodowane było przez inny podmiot, zgłoszenia tego
faktu do starosty w terminie do dnia 30 czerwca 2004 roku. Fakt ten powodował, iż
obowiązkiem rekultywacji tego gruntu zostawał obciążany starosta. W 2004r. do Starosty
Pszczyńskiego wpłynęły 2 zgłoszenia PKN „ORLEN” S.A. z Płocka. Dotyczyły one
zanieczyszczenia powierzchni ziemi substancjami ropopochodnymi na nieruchomościach
gruntowych stacji benzynowych w Pszczynie przy ul. Żorskiej 1 oraz Górnośląskiej 42.
Starosta Pszczyński decyzją odrzucił obydwa zgłoszenia z uwagi niespełnienie wymagań
formalnych (niekompletny wniosek). Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało
zaskarżone decyzje w całości w mocy. Jednocześnie obydwa tereny nie zostały wpisane do
rejestru terenów, na których stwierdzono przekroczenie standardów jakości gleby i ziemi z
uwagi na brak potwierdzenia właściwymi wynikami badań gleby lub ziemi.
Zadanie 5
Promowanie upraw energetycznych
Realizacja
Prowadzenie zadania wspólnie z Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego ma na celu zwiększenie
wiedzy praktycznej i teoretycznej rolników. W ramach zadania Powiat aktywnie włącza się w
przeprowadzane przez Ośrodek Doradztwa Rolniczego i Agencję Restrukturyzacji i
Modernizacji Rolnictwa szkolenia.
2.4.
Ochrona powietrza
Zadanie 1
Promowanie kotłowni wykorzystujących alternatywne źródła energii (biomasa, pompy
ciepła)
Realizacja
Nu
me
W latach objętych niniejszym sprawozdaniem nie przeprowadzono akcji promocyjnej
dotyczącej wyłącznie promowania kotłowni wykorzystującej alternatywne źródła energii.
Zagadnienia związane z czystością powietrza i sposobem ograniczania emisji zanieczyszczeń
do powietrza atmosferycznego są omawiane w ramach programów edukacji ekologicznej
prowadzonych w jednostkach oświatowych Powiatu.
Mając świadomość, jak ważnym czynnikiem oddziałującym na poziom i jakość życia jest stan
czystości powietrza od roku 2001 tut. Starostwo współpracuje z Instytutem Ekologii Terenów
Uprzemysłowionych w Katowicach, który obsługuje stację monitoringu zanieczyszczeń w
Pszczynie przy ul. Górnośląskiej. Stacja monitoringu powietrza mieści się w budynku
Państwowej Straży Pożarnej.
Do podstawowych zadań stacji monitoringu należy:
- ocena oddziaływania zanieczyszczeń komunikacyjnych na jakość powietrza w otoczeniu
drogi krajowej,
- kontrola napływu powietrza,
- pomiary meteorologiczne o krótkim czasie integracji (pomiary turbulencji).
W ramach realizowanych od roku 2001 projektów badawczych:
- opracowano sieć neuronową, pozwalającą na modelowanie stężeń zanieczyszczeń wokół
drogi na podstawie pomiarów tych zanieczyszczeń wzdłuż ścieżki optycznej OPSIS,
- określono natężenie ruchu pojazdów na drodze krajowej nr 1 na podstawie analizy obrazu
kamery internetowej zainstalowanej na dachu budynku Straży Pożarnej,
- utworzono serwer internetowy gis.ietu.katowice.pl oraz stałe łącze internetowe tego serwera
ze stacją w Pszczynie.
Wyniki pomiarów ze stacji monitoringu zanieczyszczeń powietrza w Pszczynie dostępne są w
Internecie jako wyniki bieżące i wyniki archiwalne na stronie marquis.ietu.katowice.pl /
sinzap/Pszczyna/index.php. (łącze ze strony internetowej Powiatu).
W celu zaprezentowania uzyskanych wyników i sposobów ich monitorowania w roku 2003 i
2005 zorganizowano wspólnie z pracownikami naukowymi Instytutu Ekologii Terenów
Uprzemysłowionych w Starostwie Powiatowym w Pszczynie konferencje naukowe dot.
monitoringu zanieczyszczeń powietrza na obszarze regionu śląskiego.
Zadanie 2
Zintensyfikowanie kontroli podmiotów gospodarczych wprowadzających substancje pyłowe
i gazowe do powietrza
Nu
me
Realizacja
Zadanie to jest prowadzone na bieżąco. W trakcie postępowania administracyjnego
prowadzonego w sprawie wydawania pozwoleń na emisję substancji lub energii do
środowiska przeprowadzane są oględziny instalacji. Starosta nie posiada możliwości
wykonywania pomiarów, stąd w przypadku wątpliwości występuje z wnioskiem do Inspekcji
Ochrony Środowiska o ich przeprowadzenie.
Zadanie 3
Opracowanie programu obniżenia niskiej emisji dla budynków powiatowych
Realizacja
Prowadzenie prac termomodernizacyjnych na obiektach Powiatu odbywa się zgodnie
Wieloletnim
Planem
Inwestycyjnym, stanowiącym załącznik
do
budżetu
Powiatu
Pszczyńskiego. Stąd wykonywanie odrębnego opracowania dot. programu obniżenia niskiej
emisji z budynków powiatowych byłoby zatem powieleniem już istniejącego planu
inwestycyjnego.
Zadanie 4
Wdrożenie programu obniżenia niskiej emisji dla budynków powiatowych
Realizacja
Poniżej zestawiono prace termomodernizacyjne wykonane na obiektach stanowiących
własność Powiatu.
I. Budynek Starostwa Pszczyńskiego, Pszczyna, ul. 3-go Maja 10
1. Wymiana okien
Zadanie zostało wykonane w dwóch etapach. Etap I został przeprowadzony w roku 2002;
zostały wymienione wszystkie okna, oprócz okna na głównej klatce schodowej; koszt
inwestycji wyniósł 172.686,66 zł. Okno na klatce schodowej zostało wymienione w roku
2005 za kwotę 28 694,40 zł.
Nu
me
2. Wymiana drzwi
W roku 2003 zostały wymienione drzwi zewnętrzne, od strony parkingu, za kwotę 8.500,00
zł. Następnie w roku 2004 zostały wyremontowane główne drzwi wejściowe wraz z
zamontowaniem bramy segmentowej z automatycznymi drzwiami przesuwnymi. Ponadto
wymieniono drzwi wejściowe od strony Urzędu Pracy. Ogółem koszt inwestycji wyniósł
36.125,10 zł.
3. Wymiana instalacji centralnego ogrzewania
Etap I, wykonany w roku 2005, obejmował demontaż i montaż 85 szt. nowych grzejników i
renowację 6 szt. istniejących, zabudowanie naczynia zbiorczego w kotłowni wraz z
osprzętem, zabudowę zabezpieczenia kotłów przed brakiem wody w obiegu kotła oraz
dodatkowego odpowietrzenia dla części II budynku na poziomie piętra. Wartość prac
wyniosła 156 805,45 zł. II etap wymiany instalacji c.o. zaplanowany jest na rok 2006.
II. Zespół Szkół Ogólnokształcących w Pszczynie, Pszczyna, ul. 3-go Maja 7
1. Wymiana centralnego ogrzewania
W roku 2000 wykonana została wymiana systemu ogrzewania z koksowego na gazowe wraz z
wymianą instalacji co. Wartość inwestycji wyniosła 470.065,00 zł.
2. Wymiana okien
Wymianę okien prowadzono w budynku etapami. W roku 2003 wymieniona została stolarka
okienna o powierzchni 292,96 m2. Koszt wymiany wyniósł: 24 927,00 zł. W roku 2004
kontynuowano wymianę stolarki okiennej. Koszt inwestycji wyniósł 116 275,83 zł.
3. Termomodernizacja obiektu
W roku 2005 dokonano wymiany zewnętrznej stolarki okiennej o łącznej pow. 255m2, wraz z
dociepleniem ścian przybudówek styropianem o grubości 14 cm i pow. 741 m2 oraz
dociepleniem stropodachu przybudówek o pow. 166 m2. Ponadto został docieplony strop
ostatniej kondygnacji budynku głównego wełną mineralną o grubości 16 cm i pow. 955 m2
Wartość prac wyniosła 315 726,69 zł. Dodatkowo zostały wymienione aluminiowe drzwi
wewnętrzne dwuskrzydłowe za kwotę 6 954,00 zł.
III. Zespół Szkół Ekonomicznych w Pszczynie, Pszczyna ul. Bogedaina 20
W roku 2001 wykonano modernizację kotłowni, poprzez wymianę pieców na niskoemisyjne
piece węglowe. Koszt modernizacji wyniósł 28.682,50 zł.
Nu
me
IV. Zespół Szkół Ekonomicznych w Pszczynie, Pszczyna ul. Bogedaina 24
1. Modernizacja kotłowni
W roku 2004 wykonano prace obejmujące wymianę kotłów na niskoemisyjnych kotły
węglowe, opalane miałem. Koszt wymiany wyniósł 48 052,04 zł
2. Wymiana okien
W roku 2004 została wymieniona stolarka okienna na okna PCV. Wartość prac wyniosła
102 390,94 zł
V. Zespół Szkół Samochodowych w Pszczynie, Pszczyna ul. Kopernika 5
1. Modernizacja kotłowni
W
roku
2002
przeprowadzono
modernizację
kotłowni
węglowej,
polegającą
na
zamontowaniu kotłów węglowych niskoemisyjnych.
Koszt modernizacji wyniósł 58.945,24 zł.
2. Wymiana okien
W roku 2005 została wykonana wymiana okien na klatce schodowej (elewacja wschodnia) i
okien pomieszczeń nad wejściem (elewacja zachodnia), o ogólnej powierzchni 37 m2. Koszt
wymiany wyniósł 21 990,00 zł.
VI. Zespół Szkół Rolniczych w Pszczynie, Pszczyna ul. Szymanowskiego 12
Termomodernizację obiektu przeprowadzono w dwóch etapach. W roku 2003 zostały
przemurowane otwory okienne na obiekcie basenu wraz z montażem nowych okien PCV;
koszt inwestycji wyniósł 179 271,64 zł.
W roku 2005 przeprowadzone zostały roboty obejmujące:
- modernizację instalacji c.o. (m.in. montaż 188 szt. zaworów termostatycznych typu Danfos,
montaż zaworów regulacji podpionowej),
- docieplenie ścian (styropian grubość 12cm) - 357m2,
- docieplenie ścian (styropian grubość 15cm i 20 cm) - 2348m2,
- docieplenie stropodachu styropapą grubości 14 cm – 1898 m2 ,
- zamurowanie otworów okiennych (698m2 ),
- wymianę zewnętrznej stolarki drzwiowej.
Nu
me
Ogółem koszt inwestycji wyniósł 1 109 401,78 zł.
Ponadto zostały wymienione drzwi wewnętrzne w ciągu komunikacyjnym za ogólną kwotę 21
886,86 zł.
VII. Powiatowy Zespół Szkół Specjalnych w Pszczynie, Pszczyna ul. Zamenhofa 5
W obiekcie prowadzono prace polegające na wymianie stolarki okiennej. W efekcie wszystkie
okna zostały wymienione, ponadto zabudowano luksfery wraz z wentylatorami w miejscu
okienek piwnicznych. Ogólna kwota poniesionych wydatków w latach 2003-2004 wyniosła
78.725,31 zł.
VIII. Zespół Szkół Zawodowych w Woli, Wola gmina Miedźna, ul. Poprzeczna 1a
W roku 2005 wymieniono 125m2 zewnętrznej stolarki okiennej oraz 3m2 drzwi. Koszt
przeprowadzonych prac wyniósł 50 570, 97 zł.
IX. Dom Dziecka w Pszczynie Pszczyna, ul. Paderewskiego 3
W latach 2001 – 2002 wykonano modernizację kotłowni w budynku głównym i w budynku
pralni, polegająca na zamontowaniu niskoemisyjnych kotłów węglowych. Wartość
przeprowadzonych prac wyniosła 49 275,00 zł
X. Budynek byłej Przychodni Zdrowia, Pszczyna ul. Dworcowa 23
Prace termomodernizacyjne na obiekcie przebiegały w dwóch etapach.
W roku 2003 wykonano prace obejmujące częściową wymianę stolarki okiennej na okna PCV
za kwotę 51 931,34 zł oraz dokonano przebudowy kotłowni węglowej na gazową za kwotę
74 306,30 zł.
W drugim etapie, w roku 2004 zostały wykonane prace obejmujące: wymianę instalacji c.o.,
wymianę stolarki okiennej, docieplenie stropodachu i ścian, izolację ścian piwnic. Wartość
wykonanych prac wyniosła 396 845,57 zł.
Zadanie 5
Poprawa nawierzchni dróg
Nu
me
Realizacja
W tabeli poniżej został przedstawiony zakres prac wykonanych przez Powiatowy Zarząd Dróg
w latach 2003 – 2005, obejmujący prace poprawiające stan nawierzchni dróg powiatowych.
Zestawienie prac poprawiających stan nawierzchni dróg powiatowych
w latach 2003- 2005
Rok 2003
powierzchnia wartość robót
[m2]
[zł]
------414 227,35
Rodzaj robót
Remonty cząstkowe
Modernizacja Stenclówki (droga rolnicza z tłucznia)
4104
93 865,84
Remont nawierzchni ul. Woszczyckiej (powierzchniowe
utrwalenie)
Remont ul. Słowackiego w Piasku
2070
547
27 907,74
22 710,56
Remont ul. Głównej w Goczałkowicach
660
Razem
127 239,41
685 950,90
Rok 2004
Remont cząstkowy
305 806,44
Remont ul. Szkolnej w Goczałkowicach
Remont Stenclówki (droga rolnicza z tłucznia kolejny
etap)
Remont ul. Leśników (droga rolnicza)
690
110 640,92
1026
1200
26 760,03
25 010,09
Remont ul. Kopernika (powierzchniowe utrwalenie)
2050
4 4957,00
Remonty nawierzchni dróg powiatowych
Remont ul. Szymanowskiego, Chopina
3870
313
Razem
165 252,82
100 050,00
778 477,30
4692
2365
530 709,36
347 995,52
9338
430 867,42
Rok 2005
Modernizacja ul. Lipki
Przebudowa ul. Głównej etap IV
Remont nawierzchni ul. Wiejskiej i Pszczyńskiej w
Miedznej, ul. Zimowej w Goczałkowicach, ul.
Górnośląskiej i Pszczyńskiej w Gilowicach, ul. Topolowej
w Górze, ul. Pszczyńskiej w Woli
Renowacja nawierzchni ul. Spokojnej w Rudołtowicach Goczałkowicach
Renowacja nawierzchni ul. Jastrzębskiej w
Pielgrzymowicach
Przebudowa ul. Głównej w Goczałkowicach w ramach
usuwania skutków powodzi
Remont nawierzchni ul. Pszczyńskiej w Gilowicach
Naprawa uszkodzeń S 4119 w Pszczynie
Remonty cząstkowe
Nu
me
5615
227 907,64
4170
170 235,14
1540
930
3319
77 073,00
34435,11
230 055,38
385 877,00
Razem
2.5.
2 049 278,57
Ochrona przed hałasem
Zadanie 1
Opracowanie i realizacja programów edukacyjnych uświadamiających problemy ochrony
przed hałasem
Realizacja
W okresie sprawozdawczym nie zostały podjęte działania związane z opracowaniem
programów edukacyjnych uświadamiającym problemy ochrony przed hałasem.
Zadanie 2
Opracowanie mapy akustycznej Powiatu i jej aktualizacja
Realizacja
Obecnie obowiązujące przepisy dot. wykonania mapy akustycznej Powiatu uległy zmianie w
stosunku do tych, które obowiązywały, gdy Program Ochrony Środowiska był wykonywany.
Obecnie przepisy ustawy „Prawa ochrony środowiska” przewidują, iż oceny stanu
akustycznego środowiska wykonuje się obowiązkowo dla aglomeracji o liczbie mieszkańców
większej niż 100 tysięcy oraz dla dróg, linii kolejowych oraz lotnisk, które zostały zaliczone
do obiektów, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na
znacznych obszarach. W innych niż wymienione w ustawie przypadkach tereny, dla których
zostanie wykonana mapa akustyczna określa powiatowy program ochrony środowiska. W
obecnych zapisach Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Pszczyńskiego nie zostały
określone tereny, które wymagają oceny stanu akustycznego środowiska.
2.6.
Ochrona przyrody
Zadanie 1
Ewidencja indywidualnych form ochrony przyrody (karty inwentaryzacyjne: wersja
pisemna i elektroniczna)
Nu
me
Realizacja
Zmiana ustawy o ochronie przyrody, wprowadzona ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 roku
(Dz.U. Nr 92, poz. 880 z późn. zmianami) przekazała prowadzenie ewidencji indywidualnych
form ochrony przyrody do kompetencji wojewody. Starosta z dniem 1 maja 2004 roku nie
prowadzi już przedmiotowych rejestrów.
Zadanie 2
Aktualizacja operatów urządzenia lasów niepaństwowych (560 ha)
Realizacja
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku „o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w
podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz.U. Nr 175 poz. 1462) przekazała
nadzór nad lasami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa starostom. Nadzór ten
zgodnie z ustawą jest zadaniem własnym starosty. Jako zadania wykonywane z zakresu
administracji rządowej w ustawie zostały wymienione:
- zmiana lasu na użytek rolny w przypadku lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa,
- uznanie lasu niestanowiącego własności Skarbu Państwa za ochronny,
- zatwierdzanie uproszczonych planów urządzenia lasu.
W ramach prowadzonego nadzoru starosta jest zobowiązany do wykonania na własny koszt
uproszczonych planów urządzenia lasów dla lasów będących własnością osób fizycznych oraz
inwentaryzacji stanu lasu dla lasów będących własnością osób fizycznych i osób prawnych.
Realizacja tego zadania jest prowadzona na bieżąco, a dokumentacja przekazywana jest do
Nadleśnictwa Kobiór, które w imieniu Starosty Pszczyńskiego, na podstawie porozumienia,
prowadzi nadzór nad lasami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa.
Zadanie 3
Promocja własnych działań i inicjatyw proekologicznych o charakterze cyklicznym:
„Powiatowe Dni Lasu”, „Wiosenna Akcja Sadzenia Drzew”, „Dzień Ziemi” (+ konkursy
towarzyszące)
Realizacja
Omówiono w dziale dotyczącym edukacji ekologicznej.
Nu
me
Zadanie 4
Promocja działań proekologicznych, (programy rolnośrodowiskowe, rolnictwo ekologiczne,
agroturystyka, zmiana przyzwyczajeń konsumenckich), wydawnictwa ekologiczne – z
przeznaczeniem dla dorosłej części społeczności lokalne;. informator o walorach
przyrodniczych Powiatu Pszczyńskiego
Realizacja
Tut. Starostwo aktywnie promuje walory przyrodnicze Powiatu Pszczyńskiego. W 2004 roku
został wydany „Przewodnik po ścieżkach rowerowych w Powiecie Pszczyńskim wraz z mapą.
Wytyczono ścieżki: Trasa Książęca, Eurovelo R-4, Greenways, ścieżki w Suszcu i
Pawłowicach. Ponadto znalazły się tu opisy miejscowości i atrakcji turystycznych. Na mapie
naniesiono
także
pomniki
przyrody.
Znalazły
się
tu
także
adresy
gospodarstw
agroturystycznych, działających na terenie Powiatu. Zadanie kontynuowano w roku 2005 w
ramach projektu „Powiat pszczyński – powiatem turystycznym poprzez rozwój turystyki
rowerowej i ścieżek dydaktycznych”, w ramach którego zaplanowano przeprowadzenie
oznakowania tych ścieżek. Ponadto w roku 2004 Referat ds. Promocji Powiatu i Integracji
Europejskiej był koordynatorem projektu dot. przeprowadzenia warsztatów filmowych i
konkursu na film ekologiczny o Powiecie Pszczyńskim. Wraz z filmem zaplanowano wydanie
publikacji Jerzego Paruzela Pt. „Pszczyńskie Żubry”. Do konkursu zgłosiło się 20 osób w
wieku 17 – 21 lat. Konkurs miał formę przeglądu nakręconych filmów, w wyniku którego
zwycięski film został powielony w ilości 1000 egzemplarzy.
2.7.
Edukacja ekologiczna
Rozwój edukacji ekologicznej, kształtowanie świadomości ekologicznej mieszkańców
Powiatu Pszczyńskiego jest jednym z głównych działań realizowanych w ramach Programu
Ochrony Środowiska. Obecnie kształtowanie świadomości ekologicznej w Powiecie
Pszczyńskim odbywa się głównie poprzez podejmowanie działań proekologicznych w formie
programów edukacji ekologicznej, które są realizowane we wszystkich szkołach znajdujących
się na terenie Powiatu. Młodzież ucząca się w szkołach prowadzonych przez nasz Powiat
wykazuje duże zaangażowanie w sprawy ochrony środowiska, co bezpośrednio wpływa na
kształtowanie właściwych proekologicznych postaw. Dlatego głównym miejscem dla edukacji
Nu
me
ekologicznej zawsze będzie szkoła. Dzięki zmianie zachowań uczniów i wszczepieniu
prawidłowych nawyków, kształtuje się świadomość ekologiczną młodzieży.
Poniżej przedstawiono programy edukacji ekologicznej prowadzone w jednostkach
oświatowych Powiatu Pszczyńskiego.
Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego
W Liceum Ogólnokształcącym od roku 2002 zadania z zakresu edukacji ekologicznej
realizowane są w formie zajęć terenowych. Obozy zorganizowano w Babiogórskim Parku
Narodowym, Roztoczańskim Parku Narodowym, Parku Narodowym Gór Stołowych i
Beskidzie Śląskim. Program obejmuje:
- zwiedzanie ośrodków dydaktycznych i muzeów w Parkach Narodowych,
- organizowanie spotkań z pracownikami Parków Narodowych,
- organizowanie wycieczek po terenie Parków Narodowych,
- zapoznawanie się z historią, przyrodą i morfologią danego terenu, z przykładami ochrony
czynnej, z metodami ochrony i zabezpieczania pomników przyrody i.t.p.,
‘- przeprowadzanie ćwiczeń z fitosocjologii (analiza zbiorowisk roślinnych).
Zespół Szkół Zawodowych
W Zespole Szkół Zawodowych w Woli zorganizowano wyjazd na wycieczkę do Rezerwatu
„Wąwóz Homole” oraz do Egzotarium w Sosnowcu. Młodzież tej szkoły uczestniczyła w
Ogólnopolskim Konkursie Ekologicznym „Eko-Planeta”. Zakupiono pomoce dydaktyczne na
lekcje o tematyce ekologicznej i przyrodniczej.
Prowadzony program wspomaga kształtowanie proekologicznych postaw młodzieży:
- poczucie współodpowiedzialności za ochronę środowiska,
- rozwijanie postawy badawczej i zainteresowań przyrodniczych,
- dostrzegania problemów związanych z degradacją środowiska.
Zespół Szkół Specjalnych
Program edukacji ekologicznej prowadzony w tej szkole obejmuje między innymi:
- prowadzenie zajęć terenowych, wycieczek, pokazów o charakterze ekologicznym,
- zakup pomocy dydaktycznych do pracowni biologicznej,
- zorganizowanie pracowni dla klasy przysposobienia do pracy w zawodzie ogrodnik,
- zorganizowanie zaplecza dla praktycznych zajęć nauki zawodu dla uczniów oddziału
przysposobienia do pracy w zawodzie ogrodnik (narzędzia, pomoce),
Nu
me
- realizację ekologicznej ścieżki edukacyjnej w oparciu o pomoce dydaktyczne.
Zespół Szkół Samochodowych
W Zespole Szkół Samochodowych w Pszczynie program edukacji ekologicznej obejmuje
organizowanie rajdów o tematyce ekologicznej, konkursów wiedzy ekologicznej, zakup map,
atlasów, plansz i filmów o tej tematyce. Młodzież tej szkoły angażuje się w szereg inicjatyw
proekologicznych (między innymi uczestniczy w akcji Sprzątania Świata).
Powiatowe Ognisko Pracy Pozaszkolnej
Ognisko od roku 2002 realizuje projekty pod nazwą „Wokół ekologii”. Corocznie
realizowane projekty adresowane są zarówno do młodzieży szkolnej jak i do nauczycieli.
Obejmują one między innymi przeglądy piosenki ekologicznej, konkursy plastyczne,
fotograficzne, na scenariusze lekcji czy wycieczki o tej tematyce.
Projekt ten ma na celu między innymi:
- uwrażliwienie na konieczność ochrony środowiska,
- ukształtowanie postawy ekologicznej,
- wzmocnienie więzi emocjonalnej z regionem, uświadomienie wartości tkwiących w
przyrodniczym, kulturowym i społecznym otoczeniu,
- wskazanie roli i znaczenia środowiska w życiu człowieka,
- rozwijanie twórczych zdolności,
- stworzenie możliwości zaprezentowania własnych dokonań.
Efektem edukacji ekologicznej powinna być ekologiczna świadomość społeczna, która jeśli
już powstanie, będzie potrafiła stworzyć wzorce zachowań na tyle silne, by podjąć i
realizować działania w zakresie ochrony środowiska. W ramach prowadzonych programów
edukacji ekologicznej w poszczególnych jednostkach oświatowych naszego powiatu
poruszane jest szerokie spektrum zagadnień, obejmujące zagadnienia wymienione w
Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Pszczyńskiego. Zaangażowanie uczniów szkół z
terenu naszego powiatu w sprawy dotyczące ekologii, daje gwarancję, że oni, ich rodzice i
środowisko lokalne, w którym żyją, zostaną zarażeni ideą ochrony środowiska.
Nu
me
3. Podsumowanie i wnioski
„Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Pszczyńskiego” stanowi podstawowe narzędzie
prowadzenia polityki ekologicznej w Powiecie. Podstawowym założeniem w tworzeniu
programów ochrony środowiska na wszystkich szczeblach – od krajowego do gminnego –
jest, aby ich realizacja doprowadziła do poprawy stanu środowiska naturalnego, efektywnego
zarządzania środowiskiem oraz zapewniła skuteczne mechanizmy chroniące środowisko
przed degradacją, a także stworzyła warunki dla wdrożenia wymagań obowiązującego w tym
zakresie prawa. Analizując realizację programu na stopniu Powiatu należy pamiętać, że
praktycznie zadania o charakterze wykonawczym, czyli mające bezpośredni wpływ na stan
środowiska i związane z jego ochroną przed szkodliwym oddziaływaniem, obciążają
samorząd gminny i podmioty gospodarcze. Charakter zadań z zakresu ochrony środowiska
wykonywany przez samorząd powiatowy determinuje możliwości jego bezpośredniej
ochrony.
W niniejszym opracowaniu przedstawiono zadania, które były realizowane w ramach
przyjętego przez Radę Powiatu Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Pszczyńskiego.
Do najważniejszych zadań można zaliczyć:
- termomodernizację obiektów Powiatu,
- edukację ekologiczną,
- dofinansowanie do punktów zbiórki odpadów,
- dofinansowanie do prowadzenia pomiarów zanieczyszczeń powietrza przy ul. Górnośląskiej
w Pszczynie,
- aktualizację operatów urządzeniowych dla lasów nie stanowiących własności Skarbu
Państwa.
Mimo tak krótkiego okresu czasu jaki upłynął od zatwierdzenia programu ochrony
środowiska nastąpiły zmiany w przepisach na tyle znaczące, że część zadań zapisanych w
programie uległa zdezaktualizowaniu. Ponadto niektóre z zadań obciążających samorząd
powiatowy wymaga nakładów znacznych środków finansowych, co niejednokrotnie jest
podstawową przyczyną braku ich realizacji. W tym przypadku ważną sprawą jest określenie
priorytetów dla poszczególnych tematów zadań i określenie konieczności ich wykonania w
określonym czasie. Prawo ochrony środowiska przewiduje wykonanie aktualizacji programów
ochrony środowiska co 4 lata, co umożliwi doprowadzenie zapisów programu do zgodności z
obowiązującymi przepisami.
Nu
me