książka - katalogowanie - wykaz pól i podpól w formacie marc 2
Transkrypt
książka - katalogowanie - wykaz pól i podpól w formacie marc 2
Dolnośląska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Mikulskiego we Wrocławiu Format MARC 21 dla dokumentów zwartych w katalogu Dolnośląskiego Zasobu Bibliotecznego Materiały Metodyczne Wrocław 2011 -1- Opracowali : Dorota Paras Mariusz Gabrysiak Dolnośląska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Mikulskiego Rynek 58, 50 -116 Wrocław ( 071) 33-52-204 www.wbp.wroc.pl www.dzb.pl Wydanie poprawione 2011 -2- SPIS TREŚCI Wykaz skrótów i symboli użytych w instrukcji Wykaz pól stosowanych w rekordzie bibliograficznym „DZB” Opis pól stosowanych w katalogu „DZB” 5 6 7 Pola stałej długości LDR ETYKIETA REKORDU 008 DANE KONTROLNE 7 9 Pola informacyjne 015 NUMER BIBLIOGRAFII NARODOWEJ 020 ISBN 035 NUMER SYSTEMOWY NUKAT 040 ŹRÓDŁO KATALOGOWANIA 041 KOD JĘZYKA 044 KOD KRAJU WYDAWCY 080 UKD według BIBLIOTEKI NARODOWEJ 084 KLASYFIKACJA WŁASNA 14 15 16 17 18 19 20 21 Pola haseł głównych 100 HG - NAZWA OSOBOWA 110 HG - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO 111 HG - NAZWA IMPREZY 130 HG - TYTUŁ UJEDNOLICONY 22 24 26 27 Pola tytułów, wydania, opisu fizycznego 240 TYTUŁ UJEDNOLICONY 245 STREFA TYTUŁU I OZNACZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI 246 ODMIENNY WARIANT TYTUŁU 250 STREFA WYDANIA 255 STREFA DANYCH MATEMATYCZNYCH 260 STREFA ADRESU WYDAWNICZEGO 300 STREFA OPISU FIZYCZNEGO 28 30 32 34 35 36 37 Pola serii 490 STREFA SERII I... - FORMA NIE DO WYSZUKIWANIA 38 Pola uwag 500 UWAGI OGÓLNE 501 UWAGI DOTYCZĄCE PRAC WSPÓŁWYDANYCH 504 UWAGI DOTYCZĄCE BIBLIOGRAFII 505 SFORMALIZOWANE UWAGI DOTYCZĄCE ZAWARTOŚCI 521 UWAGI DOTYCZĄCE PRZEZNACZENIA CZYTELNICZEGO 546 UWAGA O JĘZYKU 586 UWAGA DOTYCZĄCA NAGRODY 40 51 42 43 44 45 46 Pola haseł przedmiotowych 600 HP - NAZWA OSOBOWA 610 HP - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO 611 HP - NAZWA IMPREZY 47 48 49 -3- 630 650 651 655 HP - TYTUŁ UJEDNOLICONY HP - NAZWA OGÓLNA LUB JEDNOSTKOWA HP - NAZWA GEOGRAFICZNA HP - TEMAT FORMALNY 50 51 52 53 Pola słów kluczowych 695 POLE SŁÓW KLUCZOWYCH 54 Pola haseł dodatkowych 700 HD - NAZWA OSOBOWA 710 HD - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO 711 HD - NAZWA IMPREZY 720 HD - NAZWA W POSTACI NIEKONTROLOWANEJ 730 HD - TYTUŁ UJEDNOLICONY 740 HD - TYTUŁ PRACY WSPÓŁWYDANEJ 800 HD - OPISU KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ 810 HD - OPISU KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO 811 HD - OPISU KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ - NAZWA IMPREZY 830 HD - SERII LUB KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ 55 57 58 59 60 61 62 63 64 65 Pozostałe pola opisu bibliograficznego 856 LOKALIZACJA I SPOSÓB DOSTĘPU DO DOKUMENTU ELEKTRONICZNEGO66 920 NUMER ISBN - FORMA DO EDYCJI 68 Rekord i formularz egzemplarza Zasady ubytkowania egzemplarzy Wykaz pól skróconego opisu bibliograficznego dla ubytku nieinwentaryzowanego 69 71 73 Informacje uzupełniające Walidacja rekordów Wykaz norm obowiązujących przy tworzeniu rekordu bibliograficznego Wykaz materiałów źródłowych 74 75 WYKAZ SIGLÓW BIBLIOTEK W DZB WYKAZ TEMATÓW FORMALNYCH POLA 655 77 78 -4- 76 WYKAZ SKRÓTÓW I SYMBOLI UŻYTYCH W INSTRUKCJI Symbole opisujące powtarzalność pól/podpól: NP - Pole/podpole niepowtarzalne P - Pole/podpole powtarzalne Symbole opisujące występowanie pól/podpól: O - Pole/podpole obowiązkowe bez względu na dane oznacza, że pole/podpole musi wystąpić w dokumencie bez względu na to czy operator dysponuje informacjami potrzebnymi do jego utworzenia. W razie ich braku podaje się ustalony kod zastępujący brak informacji D - Pole/podpole obowiązkowe w zależności od danych. oznacza, że pole/podpole należy wypełnić jeśli operator dysponuje informacjami niezbędnymi do jego utworzenia. W razie ich braku pola/podpola nie wypełnia się informacją zastępującą F - Pole/podpole wypełniane fakultatywnie, w zależności od potrzeb N - Pole/podpole nieużywane (niezdefiniowane) Symbole opisujące sposób wypełniania pól/podpól: A - Pole/podpole wypełniane automatycznie przez system L - Pole/podpole wypełniane na podstawie listy U - Pole/podpole wypełniane przez użytkownika Znaki specjalne: @ - spacja W celu wyróżnienia graficznego, w tekście instrukcji znak „spacji” [ ] został zastąpiony znakiem „et” [@] Zasady wprowadzania wskaźników: Wskaźniki zdefiniowane wypełniamy jedną z podanych wartości Wskaźniki niezdefiniowane wypełniamy znakiem spacji Skróty użyte w nazwach pól bibliograficznych: HG – Hasło główne HD – Hasło dodatkowe HP – Hasło przedmiotowe -5- WYKAZ PÓL STOSOWANYCH W REKORDZIE BIBLIOGRAFICZNYM „DZB” LDR ETYKIETA REKORDU 008 DANE KONTROLNE 015 NUMER BIBLIOGRAFII NARODOWEJ 020 ISBN 035 NUMER SYSTEMOWY NUKAT 040 ŹRÓDŁO KATALOGOWANIA 041 KOD JĘZYKA 044 KOD KRAJU WYDAWCY 080 UKD według BIBLIOTEKI NARODOWEJ 084 KLASYFIKACJA WŁASNA 100 HASŁO GŁÓWNE - NAZWA OSOBOWA 110 HG - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO 111 HG - NAZWA IMPREZY 130 HG - TYTUŁ UJEDNOLICONY 240 TYTUŁ UJEDNOLICONY 245 STREFA TYTUŁU I OZNACZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI 246 ODMIENNY WARIANT TYTUŁU 250 STREFA WYDANIA 255 STREFA DANYCH MATEMATYCZNYCH 260 STREFA ADRESU WYDAWNICZEGO 300 STREFA OPISU FIZYCZNEGO 490 STREFA SERII I DOKUMENTU WIELOCZĘŚCIOWEGO FORMA NIE DO WYSZUKIWANIA 500 UWAGI OGÓLNE 501 UWAGI DOTYCZĄCE PRAC WSPÓŁWYDANYCH (DLA PRAC WSPÓŁWYDANYCH BEZ TYTUŁU WSPÓLNEGO) 504 UWAGI DOTYCZĄCE BIBLIOGRAFII 505 SFORMALIZOWANE UWAGI DOTYCZĄCE ZAWARTOŚCI 521 UWAGI DOTYCZĄCE PRZEZNACZENIA CZYTELNICZEGO 546 UWAGA O JĘZYKU 586 UWAGA DOTYCZĄCA NAGRODY 600 HP - NAZWA OSOBOWA 610 HP - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO 611 HP - NAZWA IMPREZY 630 HP - TYTUŁ UJEDNOLICONY 650 HP - NAZWA OGÓLNA LUB JEDNOSTKOWA 651 HP - NAZWA GEOGRAFICZNA 655 HP - TEMAT FORMALNY 695 POLE SŁÓW KLUCZOWYCH 700 HD - NAZWA OSOBOWA 710 HD - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO 711 HD - NAZWA IMPREZY 720 HD - NAZWA W POSTACI NIEKONTROLOWANEJ 730 HD - TYTUŁ UJEDNOLICONY 740 HD - TYTUŁ PRACY WSPÓŁWYDANEJ 800 HD - OPISU KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ - NAZWA OSOBOWA 810 HD - OPISU KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO 811 HD - OPISU KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ - NAZWA IMPREZY 830 HD SERII LUB KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ - TYTUŁ UJEDNOLICONY 856 LOKALIZACJA I SPOSÓB DOSTĘPU DO DOKUMENTU ELEKTRONICZNEGO 920 NUMER ISBN - FORMA DO EDYCJI -6- (NP/O/A) (NP/O/A) (NP/D/A) (P/D/U) (P/D/A) (NP/O/U) (NP/O/L) (NP/F/L) (NP/O/U) (P/F/U) (NP/D/U) (NP/D/U) (NP/D/U) (NP/D/U) (NP/D/U) (NP/O/U) (P/D/U) (NP/D/U) (NP/D/U) (NP/O/U) (NP/O/U) (P/D/U) (P/F/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/F/U) (P/F/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/F/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/U) (P/D/A) (P/D/U) OPIS PÓL STOSOWANYCH W KATALOGU „DZB” LDR ETYKIETA REKORDU (NP/O/A) Pole niepowtarzalne stałej długości. Wskaźniki niezdefiniowane. Etykieta rekordu składa się z 24. pozycji znakowych, w których zakodowane są elementy danych, zawierające informacje niezbędne do przetwarzania rekordu. Część z tych elementów danych (np. długość rekordu, długość wskaźnika, długość identyfikatora podpola, bazowy adres danych, mapa tablicy adresów) jest wspólna dla wszystkich formatów MARC i z założenia powinna być kodowana automatycznie. Część elementów danych może być kodowana wyłącznie przez osobę wprowadzającą. Pozycje przeznaczone do wypełniania przez użytkownika pogrubiono. Numer pozycji znakowej : Etykieta Wartość 00-04: długość rekordu wartość domyślna – [@@@@@] wartość: @@@@@ (5 znaków spacji) 05: status rekordu wartość domyślna – [n] wartość: c – rekord zmodyfikowany wartość: n – rekord nowy 06: typ rekordu wartość domyślna – [a] wartość: a - dokument piśmienniczy wartość: e – atlasy, dokumenty kartograficzne 07: poziom bibliografii wartość domyślna – [m] wartość: m – jednostka samoistna wydawniczo, np.: książka jedno lub wielotomowa 08: oznaczenie dokumentu archiwalnego wartość domyślna – [@] wartość: @ ( l znak spacji). – dokument nie jest materiałem archiwalnym 09: kodowanie znaków wartość domyślna – [@] wartość: @ ( l znak spacji) 10: długość wskaźnika wartość domyślna – [2] wartość: 2 -7- 11: długość identyfikatora podpola wartość domyślna – [2] wartość: 2 12-16: bazowy adres danych wartość domyślna – [@@@@@] wartość: @@@@@ (5 znaków spacji) 17: pochodzenie opisu wartość domyślna – [@] wartość: @ - opis bibliograficzny utworzony z autopsji 18: forma opisu wartość domyślna – [i] wartość: i - opis bibliograficzny zgodny z ISBD 19: powiązania wartość domyślna – [@] wartość: @ ( l znak spacji) 20: mapa tablicy adresów wartość domyślna – [4500] wartość: 4500 -8- 008 DANE KONTROLNE (NP/O/A) Pole niepowtarzalne stałej długości. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole 008 składa się z 40. pozycji znakowych (00-39). Zakodowane są w nich elementy danych dostarczające dodatkowych informacji o rekordzie. Znaczenie każdego elementu danych jest określone przez jego pozycje. Elementy danych zakodowane w pozycjach 18-34 zdefiniowane są w różny sposób, w zależności od typu dokumentu34. Elementy danych zakodowane w pozycjach 00-17 i 35-39 są zdefiniowane w sposób identyczny, niezależnie od typu dokumentu. Pola przeznaczone do wypełniania przez użytkownika pogrubiono. Pozycje znakowe: 00-05: data wprowadzenia Data zapisana według wzoru rrmmdd (rr - rok, mm - miesiąc, dd - dzień). Pozycja wypełniana przez system. 06: typ daty wartość domyślna – [s] Podaje się jedną z poniższych wartości określających rodzaj dat(y) zawartych(ej) w pozycjach 07–14 pola 008: s - pojedyncza znana data, data prawdopodobna - pozycje 008/07-10 zawierają tę datę, pozycje 008/11-14 zawierają spacje (@@@@); brakujące cyfry daty wypełnia się literą „u”, np. 19uu, m - pozycje 008/07–14 zawierają kolejno rok rozpoczęcia i zakończenia wydawania książki wielotomowej (jeżeli wszystkie części zostały wydane w tym samym roku, stosuje się kod s), q - data niepewna - pozycje 008/07-10 zawierają najwcześniejszą z możliwych dat wydania, pozycje 008/11-14 – najpóźniejszą z możliwych, r - data reprodukcji i data publikacji oryginału – pozycje 008/07-10 zawierają datę reprodukcji, pozycje 008/11-14 – datę publikacji oryginału, jeżeli jest znana lub kod u (uuuu), jeżeli nie jest znana. 07-10: data l wartość domyślna – [2006] Należy wpisać pełny rok (4 cyfry) brakujące cyfry należy zastąpić literą „ u ". Nie podaje się dat błędnych lub fikcyjnych, z podpola 773 d (lub 773 g) należy przejąć datę poprawioną. 11-14: data 2 wartość domyślna – [@@@@] -9- wartość: pełny rok (4 cyfry) brakujące cyfry należy zastąpić literą „u". Nie podaje się dat błędnych lub fikcyjnych, z podpola 773 d (lub 773 g) należy przejąć datę poprawioną. 15-17: miejsce publikacji wartość domyślna – [pl ] wartość: dwuliterowy kod (wpisany małymi literami) wskazujący kraj, na terenie którego obecnie znajduje się miejsce wydania. W formacie przewidziane są trzy pozycje znakowe, w które wpisuje się dwu- lub trzy- znakowy kod miejsca wydania dokumentu. Kod należy podawać według Polskiej Normy PN-ISO 3166:1998 Kody nazw krajów. 18-21: kod ilustracji wartość domyślna– [@@@@] Podaje się jedynie ogólną informację o występowaniu lub braku ilustracji w dokumencie. Właściwy kod należy wprowadzić na pozycji 18., pozostałe pozycje (19-20) uzupełnić odpowiednią liczbą spacji @. Stosuje się następujące kody: @@@@ brak ilustracji a @@@ są ilustracje 22: przeznaczenie czytelnicze wartość domyślna – [@] Jednoznakowy kod informujący dla jakiego użytkownika przeznaczony jest opisywany dokument. Kod ustala się wyłącznie na podstawie informacji zawartej w katalogowanym dokumencie. Podaje się jedną z poniższych wartości: @ a b c d e f g j nieznany lub nieokreślony przedszkole klasa 1-3 szkoły podstawowej klasa 4-6 szkoły podstawowej i gimnazjum liceum dorośli odbiorca wyspecjalizowany odbiorca ogólny młodzież (uzupełnieniem informacji wprowadzonej do 008/22 powinna być uwaga w polu 521/a) 23: postać fizyczna wartość domyślna – [@] Podaje się jedną z poniższych wartości: @ inne (np. druk standardowy) a mikrofilm b mikrofisza c mikrokarta d druk dużą czcionką f druk alfabetem Braille’a r wierna reprodukcja (bez zmiany nośnika i rodzaju druku, np. fotokopia) s elektroniczny (dokument) - 10 - 24-27: forma piśmiennicza wartość domyślna – [@@@@] Element o długości 4. znaków. Można stosować do czterech poniższych jednoliterowych kodów oznaczających formę piśmienniczą dokumentu. Jeżeli wykorzystanych kodów jest mniej niż cztery, należy wyrównać w lewo i uzupełnić pozycję odpowiednią liczbą spacji @. Podaje się następujące kody: @ a b c d e f g i j k l m n o p q r s t u v w z 28: nieznana lub nieokreślona analiza dokumentacyjna bibliografia katalog słownik (z wyjątkiem biograficznych) encyklopedia podręcznik, poradnik artykuły, przeglądy prawnicze indeks patent dyskografia akty prawne dysertacje (doktorskie, habilitacyjne) przegląd piśmiennictwa recenzja podręcznik programowany filmografia książka adresowa, telefoniczna zestawienia statystyczne (np. rocznik statystyczny) raport techniczny normy sprawy sądowe orzecznictwo traktat, umowa kod publikacji urzędowej wartość domyślna –[|] Podaje się: | brak zamiaru kodowania 29: materiały konferencyjne wartość domyślna – [0] Podaje się jedną z wartości: 0 - gdy praca w książce (artykuł) nie stanowi materiału konferencyjnego 1 - gdy praca w książce (artykuł) stanowi materiał konferencyjny 30: księga jubileuszowa wartość domyślna – [0] Podaje się jedną z wartości: 0 - gdy praca w książce (artykuł) nie jest księgą jubileuszową 1 - gdy praca w książce (artykuł) jest księgą jubileuszową 31: indeks wartość domyślna – [0] Podaje się jedną z wartości: 0 brak indeksu 1 dokument zawiera indeks 32: niezdefiniowane wartość domyślna – [@] wartość @ ( jeden znak spacji). - 11 - 33: kod formy literackiej wartość domyślna – [1] Podaje się określenie formy literackiej utworu. Kody numeryczne 0 i 1 służą do podania ogólnej informacji czy dany dokument zawiera tekst literacki czy też nie. Należy je stosować jeśli brak w dokumencie informacji określającej formę utworu literackiego. Dla określenia formy/gatunku utworu - ustalonej na podstawie informacji zawartej w dokumencie. Podaje się jedną z wartości: 0 tekst nieliteracki (literatura popularnonaukowa ) 1 tekst literacki (literatura piękna) c komiks d sztuka teatralna e esej f powieść h humoreska/satyra i listy j opowiadania m antologia/różne gatunki p poezje s przemówienia, homilie, kazania u nieznane 34: biografia wartość domyślna – [@] Informacja dotyczy treści katalogowanego dokumentu. Podaje się jedną z wartości: @ a b c d brak informacji biograficznych autobiografia biografia biografia zbiorowa zawiera informacje biograficzne 35-37: kod języka wartość domyślna – [pol] wartość: trzyznakowy kod języka według „PN-ISO 639:2: 2001 Kody nazw języków. Kod trzyliterowy”. Jeżeli tekst jest w kilku językach, należy podać język pierwszy a informacje o wszystkich językach zapisać w polu 041|a. - Jeśli języków jest więcej niż sześć należy wprowadzić oznaczenie mul - Jeżeli nie można ustalić języka tekstu, należy wprowadzić oznaczenie und - Jeżeli podstawowym środkiem przekazu treści w dokumencie jest język obrazkowy należy wprowadzić oznaczenie sgn 38: kod transliteracji ( Nieużywane ) wartość domyślna – [@] @ dane nie transliterowane o dane transliterowane - 12 - źródło opisu wartość domyślna – [c] 39: @ Biblioteka Narodowa c program współkatalogowania (twórca opisu jest uczestnikiem programu innym niż BN) W nowych rekordach, a także w rekordach skopiowanych do DZB, podajemy wyłącznie wartość c. W opisach starszych poprawiamy wartość d na c. 34 W formacie MARC 21 rozróżnia się następujące typy dokumentów : książki (obejmujące książki i rękopisy), dokumenty elektroniczne (obejmujące programy, multimedia interaktywne), dokumenty kartograficzne, muzykalia (obejmujące druki muzyczne i dokumenty dźwiękowe), materiały wizualne (obejmujące dokumenty ikonograficzne i wizualne - w tym filmy), materiały o mieszanym charakterze (kolekcje zawierające dokumenty na różnych nośnikach - częściowo na papierze, częściowo np. fotografie lub nagrania dźwiękowe). 3 - Jako datę wydania przyjmuje się: dla prac w książce - datę wydania książki zapisaną w podpolu 773 d, dla artykułów w czasopiśmie - datę nominalną zeszytu, w którym ukazał się artykuł, zapisaną w podpolu 773 g. W przypadku zeszytów łączonych w polu 008 podaje się datę późniejszą. - 13 - 015 NUMER BIBLIOGRAFII NARODOWEJ (NP/D/A) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. Pole wypełniane przez system przy kopiowaniu rekordu bibliograficznego z zewnętrznej bazy danych (BIBLIOTEKA NARODOWA). PODPOLA: a – Numer Bibliografii Narodowej (Przewodnika Bibliograficznego) (NP/D/A) Wypełniany przez Bibliotekę Narodową. - 14 - 020 ISBN (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. Podaje się ISBN poprawny i błędny. Jeśli jest więcej niż jeden ISBN, powtarzamy pole. PODPOLA: a – ISBN poprawny (NP/D/U) z – ISBN błędny (P/F/U) Wpisujemy numer bez rozdzielających go myślników, pomijając akronim ISBN. ISBN do wydruku, z rozdzielającymi myślnikami, informacjami uzupełniającymi (w nawiasach okrągłych informacje o oprawie, tomie, itp.), bez akronimu ISBN, podaje się w polu 920. Dla każdego dokumentu z innym ISBN tworzy się odrębny rekord. Jeśli w książce wymienionych jest kilka numerów ISBN identyfikujących warianty danego wydania, należy utworzyć jeden rekord bibliograficzny dla tej książki i powtórzyć pole 020 dla każdego numeru. W wypadku książek wielotomowych zaleca się podawanie numerów ISBN w kolejności: ISBN tomu, ISBN całości. Przykłady : 1. 020 a/ 9788365554390 920 a/ 978-83-6555439-0 2. 020 a/ 9788365554322 z/ 9788365554 920 a/ 978-83-6555432-2 z/ 9788365554 (błędny) 3. 020 a/ 9788365554358 020 a/ 9788365554600 920 a/ 978-83-6555435-8 (t. 1) 920 a/ 978-83-6555460-0 (seria) 4. 020 a/ 9788365554609 020 a/ 9788365554694 920 a/ 978-83-6555460-9 (Rytm) 920 a/ 978-83-6555469-4 (Kruk) - 15 - 035 NUMER SYSTEMOWY NUKAT (P/D/A) Pole powtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. Pole wypełniane przez system przy kopiowaniu rekordu bibliograficznego z zewnętrznej bazy danych (NUKAT). W dokumentach kopiowanych z innych baz danych (NUKAT, BN, LOC) znajdują się pola, których nie powinno się usuwać, mianowicie: 001 VIRTUA (NUKAT) 003 NUKAT 015 BN 035 NUKAT, LOC Pola te, oprócz celów statystycznych, są informacją o tym, kto jest autorem opisu bibliograficznego. Zaleca się nie usuwanie tych pól z opisów bibliograficznych, pobieranych do bazy DZB. PODPOLA: a – Numer systemowy (NP/D/A) z – Numer unieważniony (P/D/A) - 16 - 040 ŹRÓDŁO KATALOGOWANIA (NP/O/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. Zawiera symbol biblioteki (siglum), która sporządziła opis, bądź przetworzyła lub dokonała modyfikacji. PODPOLA: a – oryginalna agencja katalogująca (NP/O/U) Podaje się siglum biblioteki, która sporządziła oryginalny opis bibliograficzny. d – agencja dokonująca zmian (P/D/U) Podaje się siglum biblioteki modyfikującej rekord z opisem bibliograficznym. Jeżeli posiadamy opis z NUKATU to w opisie bibliograficznym zachowujemy pole 035 (NUKAT), a w polu 040 podpolu d wpisujemy siglum odpowiedniej biblioteki. W dokumentach kopiowanych z baz: NUKAT, LOC, BN występuje podpole C, które zachowujemy. Podpole E, występujące w opisach bibliograficznych BN (zawiera skrót PNN), informuje, że rekord sporządzono według normy bibliograficznej. Nie jest wymagane w DZB. Biblioteki w DZB dopisują swoje Siglum wg kolejności nabycia egzemplarzy do swojej biblioteki. Siglum dla poszczególnych bibliotek Województwa Dolnośląskiego ustalane jest przez Dolnośląską Bibliotekę Publiczną we Wrocławiu. Wykaz Siglum bibliotek w DZB na s. .... Instrukcji (stan na wrzesień 2011 r.) Przykłady : 1. 040 a/ WR M d/ KLO d/ BNR 2. 040 a/ WA N c/ WA N d/ LBN d/ SWD - 17 - 041 KOD JĘZYKA (NP/O/L) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. Zawiera trzyliterowy kod języka według normy PN-ISO 639-2:2001 (kod bibliograficzny). Kody wpisujemy, stosując małe litery, bez kropek. WSKAŹNIKI: Pierwszy : 0 – dokument nie jest przekładem, nie zawiera przekładu 1 – dokument jest przekładem lub zawiera przekład Drugi : niezdefiniowany PODPOLA: a – kod języka tekstu (P/O/L) Przy dziełach wielojęzycznych elementy kodu zapisywane są w kolejności znaczenia tych języków w tekście, np. a|pol a|eng h|ger. Podpola są powtarzalne dla każdego kodu języka. Można powtórzyć do sześciu skrótów. Jeśli skrótów jest więcej piszemy „mul”. Jeśli nie można ustalić języka piszemy „und” b - kod języka streszczenia lub abstraktu (nadtytułu lub podtytułu) (P/D/L) Podaje się w porządku alfabetycznym kody języków streszczeń różnych od języka tekstu głównego h - kod języka oryginału lub przekładu pośredniego (P/D/L). Informacje o języku mogą być także podawane w formie słownej w polu 546. Jeżeli dokument zawiera tekst oryginalny i towarzyszący mu przekład, w powtórzonym podpolu a podaje się zarówno kod języka przekładu, jak i oryginału. Język oryginału wymienia się także w podpolu h. Przykłady : 1. 041 1@ a/ pol h/ eng 2. 041 0@ a/ pol b/ ger b/ fre 3. 041 0@ a/ pol a/ eng a / ger - 18 - 044 KOD KRAJU WYDAWCY (NP/F/L) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. PODPOLA: a – kod kraju wydawcy (P/F/L) Pole wypełniane jest przy opisie książek powstałych w koprodukcji, jeżeli pole 008 nie zawiera wystarczającej informacji o kraju wydawcy. Kod wpisujemy według PN-ISO 3166:1998 (Kody nazw krajów). Podpole a jest powtarzalne dla każdego kraju. Przykład: 044 a/ pl a/ de w polu 260 (adres wydawniczy): 260 a/ Warszawa : b/ Państwowe Wydawnictwo Naukowe ; a/ Berlin : b/ Kloster, c/ 2010. - 19 - 080 UKD według BIBLIOTEKI NARODOWEJ (NP/O/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. Wpisujemy klasyfikację UKD według Biblioteki Narodowej. PODPOLA: a – Pełny symbol UKD (NP/O/U) c – Skrócony symbol UKD (NP/F/U) - 20 - 084 KLASYFIKACJA WŁASNA (P/F/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. Pole przeznaczone do podawania klasyfikacji sformułowanych według dowolnych systemów klasyfikacji. Pole można wykorzystać w sytuacji gdy biblioteka modyfikująca rekord utworzyła symbol klasyfikacji niezgodny z symbolem podanym w polu 080 przez twórcę opisu. PODPOLA: a – Symbol (NP/O/U). 6 – Siglum biblioteki (NP/O/U). W podpolu 6 podaje się symbol danej biblioteki. Może to być więcej niż jedno siglum, jeśli kilka bibliotek akceptuje klasyfikację. Podajemy je wtedy, oddzielając przecinkiem. W polach 080 i 084 nie podajemy sygnatury – znaku miejsca książki na półce w danej bibliotece (podajemy ją w podpolu formularza egzemplarza). - 21 - 100 HASŁO GŁÓWNE - NAZWA OSOBOWA (NP/D/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole kończy się kropką. Interpunkcja: Znak kropki podajemy na końcu ostatniego podpola występującego w polu. WSKAŹNIKI: Pierwszy - typ nazwy : 0 – imię, kryptonim, nazwa w postaci wyrażenia 1 – nazwisko - nazwy rozpoczynające się od nazwiska (także złożonego) Drugi : niezdefiniowany PODPOLA: a – nazwa osobowa (NP/O/U) Podaje się nazwę osobową, np. nazwisko i imię, przydomek, kryptonim. Przy nazwach z nazwiskiem imię oddziela się przecinkiem: nazwisko, imię. b – numeracja związana z nazwą (NP/D/U) Stosuje się przy podawaniu nazw panujących i papieży. Liczbę wyrażamy cyfrą rzymską wraz z występującym po niej przydomkiem. c – dopowiedzenie (P/D/U) Dodawane do nazwy osobowej zgodnie z PN-N-01229:1998 pkt. 3.1.7b, 3.4.3, 3.5.1, np. określenia pokrewieństwa, godności, tytuł. d – daty związane z nazwą (NP/D/U) Podaje się daty biograficzne. Zawartość podpól c i d ujmuje się łącznie w nawiasy okrągłe i oddziela od siebie odstępem i średnikiem. Zawartość podpola d , gdy podana jest tylko data narodzin, ujmuje się w nawiasy okrągłe, stosując po myślniku spację i odstęp, np. (1939-1999), (1945- ). Pole zawiera nazwę osobową użytą jako hasło główne, czyli : - jedynego autora dokumentu, - osoby uznanej za głównego twórcę zawartości intelektualnej lub artystycznej dokumentu - nazwę autora wymienionego na pierwszym miejscu, jeśli liczba autorów nie przekracza trzech (jeśli jest więcej niż trzech autorów, nie wypełnia się pola 100). W przypadku hasła osobowego – osoba święta, błogosławiona – dopowiedzenie stosujemy przed datą urodzenia. Kolejność podpól: 100 / a, b, c, d. W przypadku dopowiedzenia związanego z pokrewieństwem (np.: junior, ojciec, syn) po dacie urodzenia. Kolejność podpól: 100 / a, b, d, c. Przykłady: 100 1@ a/ Kot, Paulina. 100 1@ a/ Cichacz-Jaskra, Bożena. 100 1@ a/ Mrozowicz, Klaudia d/ (1976- ). - 22 - 100 1@ a/ Kantor, Tadeusz d/(1915-1990). 100 0@ a/ Jan Paweł n/ II c/ (papież ; d/ 1920-2005). 100 1@ a/ Dumas, Alexandre d/ (1802-1870 ; c/ ojciec). 100 0@ a/ Sophocles d/ (496-406 a.C.). - 23 - 110 HASŁO GŁÓWNE - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO (NP/D/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole kończy się kropką. Interpunkcja: Znak kropki podajemy na końcu ostatniego podpola występującego w polu. WSKAŹNIKI: Pierwszy - typ nazwy ciała zbiorowego : 1 – nazwa geograficzna na początku 2 – nazwa w naturalnej kolejności składników Drugi : niezdefiniowany Pole zawiera nazwę ciała zbiorowego, stosowaną jako hasło główne według PN-N01230:2001 (Hasło opisu bibliograficznego. Hasło korporatywne), przy opisie dokumentów o charakterze administracyjnym lub informacyjnym dotyczących danego ciała i wydanych przez to ciało. W polu podaje się nazwę : - jedynego ciała zbiorowego spełniającego obydwa warunki - ciała zbiorowego uznanego za najważniejsze (np. wyróżnionego typograficznie) - ciała zbiorowego wymienionego na pierwszym miejscu, jeśli liczba ciał nie przekracza trzech (powyżej trzech nie wypełnia się tego pola). Pole można stosować także dla nazwy imprezy, kiedy nazwa imprezy jest nazwą niewyróżniającą i stanowi rezultat zbiorowej działalności ciał z nią związanych. PODPOLA : a – nazwa ciała zbiorowego (NP/O/U) Podaje się : - nazwę ciała zbiorowego - nazwę ciała nadrzędnego, jeśli nazwa ciała zbiorowego jest niewyróżniająca - nazwę geograficzną, jeśli we wskaźniku 1 występuje wartość 1 - nazwę wspólnoty wyznaniowej, jeśli hasło odnosi się do ciała zbiorowego podrzędnego Kościoła Katolickiego lub innej wspólnoty wyznaniowej. Nazwę podaje się wraz z dopowiedzeniami według PN-N-01230:2001 pkt. 3.1.5. b – nazwa jednostki podrzędnej (P/D/U) Podaje się : - nazwę ciała podrzędnego - nazwę organu władzy, jeśli we wskaźniku 1 występuje wartość 1 - indywidualną nazwę ciała zbiorowego podrzędnego Kościoła Katolickiego lub innej wspólnoty wyznaniowej - indywidualną nazwę imprezy. Nazwę podaje się wraz z dopowiedzeniami według PN-N-01230:2001 pkt. 3.1.5. n – numer imprezy (P/F/U) d – data imprezy (P/F/U) c – miejsce imprezy (NP/F/U) - 24 - Podpola n, d, c wypełniamy wtedy, gdy pole 110 jest wykorzystywane do podawania nie wyróżniającej nazwy imprezy. Podpole b poprzedza się kropką. Zawartość c, d, i n ujmuje się łącznie w nawiasy okrągłe i oddziela odstępem i średnikiem. Przykłady: 110 1@ a/ Polska. b/Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. 110 2@ a/ Biblioteka Uniwersytecka (Wrocław). 110 2@ a/ Biblioteka Narodowa. b/ Instytut Książki i Czytelnictwa - 25 - 111 HASŁO GŁÓWNE - NAZWA IMPREZY (NP/D/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole kończy się kropką. Interpunkcja: Znak kropki podajemy na końcu ostatniego podpola występującego w polu. WSKAŹNIKI : Pierwszy - typ nazwy imprezy, gdzie : 2 – nazwa w szyku naturalnym Drugi : niezdefiniowany Pole wypełniane jest przy opisywaniu dokumentów stanowiących rezultat zbiorowej działalności związanej z imprezą, jeżeli nazwa imprezy stanowi integralną część tytułu właściwego, np. kongresy, zjazdy, konferencje, festiwale, targi, wystawy, itp., według PN-N-01230:2001 (Hasło opisu bibliograficznego. Hasło korporatywne). PODPOLA : a – nazwa imprezy (NP/O/U) n – numer imprezy (P/D/U) d – data imprezy (P/D/U) c – miejsce imprezy (NP/D/U) e – nazwa jednostki podrzędnej (P/F/U) W podpolu e podaje się niewyróżniającą nazwę imprezy, odbywającej się w ramach innej imprezy. Podpole poprzedza się kropką. W podpolach n, d, c dopowiedzenia dodawane do nazwy imprezy podaje się zgodnie z PN-N-01230:2001 pkt. 3.4.2. Przykłady: 111 2@ a/ Międzynarodowy Festiwal "Wratislavia Cantans" n/ (41 ; d/ 2006 ; c/ Wrocław). - 26 - 130 HASŁO GŁÓWNE - TYTUŁ UJEDNOLICONY (NP/D/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Tytuł ujednolicony stosowany jest dla opisu anonimów klasycznych, ksiąg świętych oraz ksiąg liturgicznych. Pola 130 używamy przy opisie dzieła bez podanego autora. Nie używamy go, kiedy w opisie występuje pole 100, 110, 111. Wykaz tytułów ujednoliconych ksiąg i zbiorów ksiąg Biblii - załącznik B do PN-N-01231:2001 (Hasło opisu bibliograficznego. Hasło tytułowe). WSKAŹNIKI : Pierwszy - znaki pomijane przy szeregowaniu : 0 – 9 - liczba znaków pomijanych przy szeregowaniu Drugi : niezdefiniowany PODPOLA: a– n– p– k– l– s– tytuł ujednolicony (NP/O/U) oznaczenie części dzieła (P/D/U) tytuł części dzieła (P/D/U) sformalizowane określenie (NP/D/U) język dzieła (NP/F/U) - polska nazwa języka tekstu opisywanej książki wersja / wydanie (NP/F/U) - oznaczenie wydania, określenie wersji, będącej podstawą opisywanego wydania dzieła. Podpole n poprzedza się kropką. Podpole p poprzedza się przecinkiem, jeśli występuje po podpolu n lub kropką, jeśli brak podpola n. Zawartość podpól l, s ujmuje się w nawiasy okrągłe i oddziela od siebie odstępem i średnikiem. Przykłady: 130 0@ a/ Biblia. p/NT 130 0@ a/ Biblia. p/ NT l/ (ang., pol.) 130 0@ a/ Biblia. p/ NT. p/ Apokalipsa św. Jana - 27 - 240 TYTUŁ UJEDNOLICONY (NP/D/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. Wskaźniki: Pierwszy - podawanie tytułu ujednoliconego na ekranie monitora 1 będzie podany Drugi - znaki pomijane przy szeregowaniu 0 brak znaków pomijanych przy szeregowaniu stosowanie jak w polu 130 1- 9 liczba znaków pomijanych przy szeregowaniu Kody podpól: a n p l k s f - tytuł ujednolicony (NP/O/U) oznaczenie części (P/D/U) nazwa części (P/D/U) język tekstu (NP/D/U) sformalizowane określenie (P/D/U) wersja (NP/D/U) rok wydania (NP/D/U) zawartość jak w polu 130 zawartość jak w polu 130 zawartość jak w polu 130 zawartość jak w polu 130 zawartość jak w polu 130 zawartość jak w polu 130 zawartość jak w polu 130 Zawartość pola: Pole zawiera tytuł ujednolicony jednego dzieła autorskiego. Pole to może wystąpić jedynie w rekordach zawierających pola 100, 110 lub 111. Nie może występować jednocześnie z polem 130. Tytuł przejęty z opisywanej książki podaje się w polu 245. (Tytuł ujednolicony podaje się w formie ustalonej w kartotece haseł wzorcowych – uwaga będzie miała zastosowanie po uruchomieniu obsługi KHW). Tytuł ujednolicony podaje się wtedy, gdy katalogowane dzieło jest wielokrotnie wydawane oraz : - przekłady dzieła ukazują się pod różnymi tytułami, - tytuł właściwy ulega zmianom, - tytuł właściwy nie ulega zmianom, ale dodatki do tytułu mogą wpływać na kolejność występowania tytułu w indeksie tytułów. W przypadku katalogowania prac współwydanych bez wspólnego tytułu w polu 240 podaje się tytuł ujednolicony pierwszej pracy współwydanej. Ponadto tytuł ujednolicony w polu 240 podaje się, jeżeli: - dokument zawiera przekład, którego tytuł właściwy jest identyczny z tytułem oryginału, - dokument zawiera przekład, którego tytuł właściwy - różny od tytułu oryginału - jest wyrażony w języku innym niż język dokumentu. Jeżeli w przypadku katalogowania samodzielnie wydanej części książki wielotomowej istnieje potrzeba użycia pola 240 to w tym polu należy podać: - tytuł ujednolicony części, jeżeli ma ona tytuł wyróżniający, - tytuł ujednolicony książki wielotomowej wraz z oznaczeniem części i/lub jej tytułem, jeżeli brak tytułu wyróżniającego opisywanej części. - 28 - Pola 240 nie stosuje się, jeżeli tytuł książki wchodzi w skład tytułu właściwego innej książki, chyba że sam autor tak zatytułował książkę. Jeżeli tytuł ujednolicony podany w polu 240 jest taki sam, jak tytuł oryginału podany w książce, to tytułu oryginału nie powtarza się w polu 246. Jeżeli tytuł ujednolicony różni się od tytułu oryginału, to tytuł oryginału przejęty z książki należy podać w polu 246. Przykłady: 240 10 a/ Robinson Crusoe l/ (pol.) 240 10 a/ Robinson Crusoe l/ (pol. ; k/ adaptacja) 240 10 a/ Misery l/ (pol.) gdy w polu 245 tyt.: Misery (taki sam jak oryg.) - 29 - 245 STREFA TYTUŁU I OZNACZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI (NP/O/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole kończy się kropką. Do pola wprowadza się: tytuł właściwy : dodatek do tytułu / pierwsze oznaczenie odpowiedzialności ; następne oznaczenie odpowiedzialności. Każdy dodatek do tytułu należy poprzedzać odstępem, dwukropkiem, odstępem. Pierwsze oznaczenie odpowiedzialności należy poprzedzać odstępem, kreską ukośną, odstępem. Następne poprzedzamy odstępem, średnikiem, odstępem. Wersję równoległą danego elementu należy poprzedzać odstępem, znakiem równości, odstępem. WSKAŹNIKI : Pierwszy - pozycja dodatkowa pod tytułem 0 - Opis nie posiada hasła głównego w polach 1XX 1 - Opis posiada hasło główne w jednym z pól 1XX. Drugi - znaki pomijane przy szeregowaniu, gdzie: 0 – 9 – liczba znaków pomijanych przy szeregowaniu (0 – nie ma znaków pomijanych, 1 - 9 – wartości wskazują, że tytuł zaczyna się rodzajnikiem lub znakiem diakrytycznym). Znaki diakrytyczne oraz znaki specjalne (np. myślnik, cudzysłów, wielokropek), występujące na początku pola tytułu, który nie zaczyna się od rodzajnika, nie są traktowane jako znaki pomijane. PODPOLA: a – tytuł (NP/O/U) Podpole powinno kończyć się: - kropką - jeśli jest to jedyne podpole pola 245, lub występuje po nim podpole n lub p - średnikiem - gdy w podpolu b występuje tytuł następnej pracy współwydanej tego samego autorstwa - dwukropkiem – jeśli podaje się dodatek do tytułu - kreską ukośną – jeśli podaje się oznaczenie odpowiedzialności - odstępem – jeśli podaje się określenie typu dokumentu [podpole h] b – ciąg dalszy tytułu (NP/D/U) Podajemy dodatki do tytułu lub tytuły prac współwydanych tego samego autorstwa. c – pozostałe elementy strefy tytułu i oznaczenia odpowiedzialności (NP/D/U). Należy podać pierwsze i każde następne oznaczenie odpowiedzialności lub tytuły (wraz z oznaczeniami odpowiedzialności) prac współwydanych odmiennego autorstwa. Jeżeli w podpolu [c] znajduje się pseudonim, akronim autora, imię zakonne, czyli inna forma nazwy autora niż przyjęta jako ujednolicona nazwa osobowa, należy zamieścić odpowiednią uwagę w p. 500: „W haśle pseudonim” : n – oznaczenie części (P/D/U) Używa się przy opisie pojedynczego tomu książki wielotomowej. Podpole kończy się : - kropką lub - przecinkiem, jeśli występuje po nim podpole p - dwukropkiem, jeśli występuje po nim podpole b - kreska ukośną, jeśli występuje podpole c p – tytuł części (P/D/U) Podpole poprzedza się przecinkiem, jeśli występuje podpole n lub kropką, jeśli nie występuje podpole n. Pole 245 powinno zawsze kończyć się podpolem c, jeśli występuje odpowiedzialność w dokumencie. - 30 - Kolejność podpól w polu 245: a/, b/, n/, p/, c/. Przykłady: 1. 245 10 a/ Latarnik / c/ Henryk Sienkiewicz. 2. 245 10 a/ Lalka. n/ T. 1 / c/ Bolesław Prus ; il. Anna Głaz. 3. 245 10 a/ Domek : b/ powieść. n/ Cz. 2 / c/ Jan Kowalski. 4. 245 10 a/ Historia Polski. n/ T. 1, p/ Do 1980 roku / c/ Jan Kot. 5. 245 14 a/ Die Blume / c/ Johan Grott. - 31 - 246 ODMIENNY WARIANT TYTUŁU (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. WSKAŹNIKI : Pierwszy - pozycja dodatkowa pod tytułem: 1 – sporządza się uwagę 3 – nie sporządza się uwagi Drugi - rodzaj tytułu : @ - (spacja) – brak informacji. 0 – część tytułu (jeśli w polu 246 zapisany jest drugi człon tytułu obocznego) 1 – tytuł równoległy (występuje na stronie tytułowej) 3 – inny tytuł (np. tytuł równoległy spoza strony tytułowej, tytuł ze strony przedtytułowej, tytuł z metryki wydawcy, z oprawy, itp.) 4 – tytuł okładkowy 5 – tytuł z dodatkowej (obcojęzycznej) strony tytułowej 6 – tytuł nagłówkowy 7 – tytuł z żywej paginy 8 – tytuł grzbietowy W polu 246 podaje się formy tytułu różniące się od tytułu właściwego, podanego w polu 245. Należą do nich : - dalsza część tytułu właściwego książki, np. tytuł oboczny - rozszerzona lub poprawiona forma tytułu właściwego - dodatek do tytułu - tytuł równoległy - tytuł spoza strony tytułowej i jej substytutu. W polu nie podaje się rodzajników rozpoczynających tytuł, które powinny być pomijane przy indeksowaniu. PODPOLA: abnpi - tytuł (NP/O/U) dodatki do tytułu (NP/F/U) poprzedza się odstępem i dwukropkiem numer części (P/F/U) nazwa części (P/F/U) treść wyrażenia wprowadzającego (NP/D/U) np. : Tyt. oryg.:, Nadtyt.:. Pole 246 może być powiązane z polem 500, w którym podajemy uwagę dotyczącą tytułu tzw.: okładkowego, grzbietowego itp. Powtarzamy też tytuł oryginalny, wymieniony w polu 246, jeśli rozpoczyna się od rodzajnika (np.: der, the). Drugi wskaźnik przyjmuje wartość @ (spacja), kiedy nie zachodzi potrzeba użycia wartości od 0 do 8. Przy tytule oryginalnym kolejność podpól: i - wyrażenie wprowadzające (NP/D/U): a - tytuł oryginału (NP/0/U): b – dodatek do tytułu (NP/F/U) – jeśli jest potrzebny do rozróżnienia tytułu. Przykłady: - 32 - 1. 246 1@ i/ Tyt. oryg.: a/ Rosemary world : b/ a novel 2. 246 3@ a/ Sto bajek, gdy w polu 245 tyt.: 100 bajek 3. 246 1 i/ Tyt. oryg.: a/ Blume Pole 500: a/ Tyt. oryg.: Die Blume. - 33 - 250 STREFA WYDANIA (NP/D/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole kończy się kropką. PODPOLA: a – oznaczenie wydania (NP/D/U) Podajemy oznaczenie wydania, poprzedzając cyfrę skrótem „Wyd.” Nie podajemy wydania pierwszego, o ile nie zawiera cech bliżej go określających, np. Wyd. 1 w tej edycji. Podpole a kończy się odstępem i kreską, jeśli występuje podpole b, lub kropką, jeśli podpole a jest jedynym w polu 250 b – ciąg dalszy strefy wydania (NP/F/U). Podajemy pierwsze oznaczenie odpowiedzialności dotyczące określonego wydania wraz z dalszymi informacjami. Informację o wydaniu czerpiemy z całej książki, podajemy bez nawiasów. Informacje dodatkowe o wydaniu podajemy skrótami wg Normy PN-85, N-01158 (skróty wyrazów i wyrażeń w opisie bibliograficznym). Przykłady: 250 a/ Wyd. 1, dodr. 250 a/ Wyd. 2. 250 a/ Wyd. 3, zm. 250 a/ Wyd. 4 uzup. I popr. 250 a/ 4. Aufl. 250 a/ 4th ed. - 34 - 255 STREFA DANYCH MATEMATYCZNYCH (NP/D/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. PODPOLE : a – skala (NP/O/U) Stosowane przy dokumentach kartograficznych. - 35 - 260 STREFA ADRESU WYDAWNICZEGO (NP/O/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole kończy się kropką. PODPOLA: a – miejsce wydania (P/O/U) Podpole powtarzalne dla każdego następnego miejsca wydania (do 2. miejsc) b – nazwa wydawcy, dystrybutora (P/O/U). Podpole powtarzalne dla każdej następnej nazwy wydawcy (do 2. wydawców). Podpole kończy się dwukropkiem, jeśli jest następny wydawca lub przecinkiem, jeśli następuje podpole c – data wydania. Wycofuje się stosowanie skrótów: państ., wydaw., min. Nazwę wydawcy podaje się w mianowniku. Przejmuje się pełną nazwę z dokumentu. Jeżeli w dokumencie występuje pełna nazwa wydawcy i skrót (PWN, MON), do pola 260 należy przejąć pełną nazwę. Jeżeli jedyna nazwa wydawcy, występująca w dokumencie, zawiera skróty bądź występuje w formie akronimów, nie należy jej rozwijać. c – data publikacji, dystrybucji (NP/O/U) e – miejsce druku (NP/F/U) f – nazwa drukarni (NP/F/U) g – data druku (NP/F/U). Dane podpól e, f, g ujmujemy w nawiasy okrągłe. Podpola te wypełniamy tylko wtedy, gdy nie ma danych o miejscu wydania, wydawcy i roku wydania. Rok wydania musi być zawsze podany. Jeśli nie można ustalić daty wydania, należy podać datę w nawiasie kwadratowym, wypełniając wszystkie cyfry roku np. [1999?]. Gdy niemożliwe jest ustalenie miejsca wydania, nazwy wydawcy, albo miejsc wydania jest więcej niż 2, stosujemy łacińskie skróty: [etc.] - [i tak dalej] [S.l.] - [miejsce nieznane] [s.n.] - [nazwa wydawcy nieznana] Przykłady: 1. 260 a/ Wrocław : b/ Siedmioróg, c/ 2000. 2. 260 a/ Wrocław [etc.] : b/ Zakład Narodowy im. Ossolińskich, c/ 2010. 3. 260 a/ Wrocław ; a/ Kraków : b/ Atut, c/ 2009. 4. 260 a/ Poznań : b/ Rytm ; a/ Kraków : b/ Nowe Horyzonty, - 36 - 300 STREFA OPISU FIZYCZNEGO (NP/O/U) Pole niepowtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Kończy się kropką. PODPOLA : a – objętość (NP/O/U) Podajemy określenie formy książki i objętość zgodnie z PN-82/N-01152/01 p. 3.5.1. Podpole kończy się dwukropkiem, jeśli następuje podpole b, lub średnikiem, jeśli następne jest podpole c b – oznaczenie ilustracji (NP/D/U). Dla wszystkich rodzajów ilustracji stosuje się skrót „il.”. Zaznacza się, że niektóre lub wszystkie ilustracje są kolorowe, stosując skrót: kolor. Oznaczenie ilustracji poprzedza się dwukropkiem. Po materiale ilustracyjnym podaje się informacje o występującej erracie: err. c – format (NP/O/U) Podajemy rozmiary (format) zgodnie z PN-82/N-01152/01 p. 3.5.3. Podaje się wysokość grzbietu książki, zaokrąglając w górę do jednego cm, a przy nietypowych rozmiarach także jej szerokość. Podpole kończy się kropką lub znakiem + , jeśli towarzyszy wydawnictwu dokument, np. CD-ROM e – oznaczenie dokumentu towarzyszącego (NP/D/U) Podpole kończy się kropką. - 37 - 490 STREFA SERII I DOKUMENTU WIELOCZĘŚCIOWEGO – FORMA NIE DO WYSZUKIWANIA (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Pole 490 jest jedynym polem serii – pole 440 zostało usunięte z Formatu MARC 21 w styczniu 2010 r. W starszych rekordach DZB należy zamienić pole 440 odpowiednio na pole 490+800 lub 490+830. Pola 490 używa się do podawania tytułu serii wydawniczej lub cyklu autorskiego. Zawiera formę tytułu serii nie przeznaczoną do wyszukiwania (może różnić się od hasła z kartoteki KHW). Jest ono powiązane z polami 800 i 830. W polach 800 i 830 obowiązuje forma tytułu serii z Kartoteki Haseł Wzorcowych (KHW), dostępnej na stronach Biblioteki Narodowej i NUKAT. WSKAŹNIKI: Pierwszy - strefa serii jako czynnik wyszukiwawczy, gdzie : 0 – seria nie jest czynnikiem wyszukiwania 1 – seria jest czynnikiem wyszukiwania w innej formie – stosowany w DZB Drugi : niezdefiniowany. PODPOLA: a – tytuł i oznaczenie odpowiedzialności serii (NP/O/U) Podpole kończy się odstępem - jeśli jest to jedyne podpole, średnikiem - jeśli występuje po nim v, przecinkiem - jeśli występuje x. x – ISSN (NP/D/U) Pomijamy akronim. Podpole kończy się średnikiem, gdy występuje po nim v. v – numeracja w obrębie serii (P/D/U). Podpola podajemy w kolejności: a, n, p, x, v. Nie stosujemy okrągłych nawiasów. W DZB dopuszcza się pominięcie ISSN. Przykłady: 1. 490 1@ a/ Kameleon 830 @0 a/ Kameleon 2. 490 1@ a/ Omega : biblioteka wiedzy współczesnej ; v/ 201 830 @0 a/ Omega ; v/ 201 3. 490 1@ a/ Acta Universitatis Wratislaviensis ; v/ no 100 830 @0 a/ Acta Universitatis Wratislaviensis ; v/ nr 100 4. 490 1@ a/ Acta Universitatis Wratislaviensis. Bibliotekoznawstwo ; - 38 - v/ 20 830 @0 a/ Acta Universitatis Wratislaviensis. p/ Bibliotekoznawstwo ; v/ 20 W polu 500 uwaga: W serii gł.: no 340. Dodajemy drugie pole 830: 830 @0 a/ Acta Universitatis Wratislaviensis ; v/ nr 340 5. 490 1@ a/ Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu ; v/ 25 830 @0 a/ Zeszyty Naukowe - Akademia Ekonomiczna w Poznaniu ; v/ 25 6. 490 1@ a/ Fantastyka 830 @0 a/ Fantastyka – Iskry 7. SERIA WYRAŻONA TYLKO ZNAKIEM GRAFICZNYM: 500 a/ Tzw "Seria z Krukiem". 830 @0 a/ Seria z Krukiem 8. 490 1@ a/ Jeżycjada / Małgorzata Musierowicz ; v/ 10 800 1@ a/ Musierowicz, Małgorzata d/ (1945- ). t/ Jezycjada ; v/ 10 - 39 - 500 UWAGI OGÓLNE (P/F/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Kończy się kropką. PODPOLE: a – tekst uwagi (NP/O/U) Zawiera informacje o charakterze ogólnym, dla których nie wyznacza się uwag szczegółowych, tj. poszczególnych pól 5XX. Dla rozdzielenia uwag, zapisanych w jednym polu 500, a odnoszących się do różnych stref opisu bibliograficznego stosuje się kropkę, spację, kreskę poziomą, spację. Dla czytelności zapisu informacji można powtórzyć pole dla poszczególnych uwag. - 40 - 501 UWAGI DOTYCZĄCE PRAC WSPÓŁWYDANYCH - DLA PRAC WSPÓŁWYDANYCH BEZ TYTUŁU WSPÓLNEGO (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Kończy się kropką. PODPOLE: a - tekst uwagi (NP/O/U) W polu opisuje się prace współwydane, zawarte w dokumencie i posiadające własne strony tytułowe. Podaje się pełny tekst uwagi wraz z wyrażeniem wprowadzającym : Współwyd. z : - 41 - 504 UWAGI DOTYCZĄCE BIBLIOGRAFII (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Kończy się kropką. PODPOLE: a – informacje o bibliografii (NP/O/U), dyskografii, filmografii lub innych informacjach bibliograficznych. Podajemy także informację o indeksach. - 42 - 505 SFORMALIZOWANE UWAGI DOTYCZĄCE ZAWARTOŚCI (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Kończy się kropką. WSKAŹNIKI: Pierwszy - wyrażenie wprowadzające, gdzie : 0 – zawartość: 2 – zawartość niepełna (informacja dotycząca tylko części dokumentu) 8 – bez wyrażenia wprowadzającego Drugi - stopień oznaczenia zawartości: @ - podstawowy (cała uwaga o zawartości zapisana jest w podpolu a) 0 - rozszerzony PODPOLE : a – pełny tekst uwagi (NP/O/U) Poprzedzony oznaczeniem : Zawiera : lub Zawiera m.in.: Podajemy tytuł, oznaczenie części, oznaczenie odpowiedzialności. Pole powiązane z polami 700 i 740, gdzie wymieniamy tytuły utworów w celu indeksowania. Przykład: W polu 245 tyt.: Dramaty wybrane 505 0@ a/ Zawiera : Niemcy ; Pierwszy dzień wolności ; Śmierć gubernatora. 700 12 a/ Kruczkowski, Leon d/ (1900-1962). t/ Niemcy (itp. dla każdego tytułu) - 43 - 521 UWAGI DOTYCZĄCE PRZEZNACZENIA CZYTELNICZEGO (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Kończy się kropką. W polu podajemy informację o przeznaczeniu czytelniczym, przejętą z opisywanej książki. Dotyczy to tylko książek polskich, opublikowanych po roku 1945. Nie podajemy uwag o przeznaczeniu czytelniczym książek obcych i starych książek polskich. WSKAŹNIKI: Pierwszy - wyrażenie wprowadzające : 8 - brak wyrażenia wprowadzającego Drugi : niezdefiniowany PODPOLE: a –przeznaczenie czytelnicze (NP/O/U) - 44 - 546 UWAGA O JĘZYKU (P/F/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Kończy się kropką. PODPOLA: a – uwaga o języku (NP/O/U) b – uwaga dotycząca alfabetu (P/F/U). Podaje się informacje o językach tekstu lub streszczeń w opisywanym dokumencie. Nazwy języków zapisujemy w formie skróconej według PN-N-01158:1985. Zakodowaną informację, dotyczącą języków, zapisuje się w 008/35-37 i w polu 041. Informacje o alfabecie podaje się, gdy: - tekst dokumentu wyrażony jest w innym alfabecie niż tytuł właściwy - dany język posługuje się dwoma alfabetami, np.: serbskim – łaciną i cyrylicą. - 45 - 586 UWAGA DOTYCZĄCA NAGRODY (P/F/U) Pole powtarzalne. Pole nie kończy się kropką. Pole 586 zawiera informacje o nagrodzie przyznanej opisywanemu dokumentowi. Wskaźniki: Pierwszy – wskazanie wyrażenia wprowadzającego uwagę: @ - brak informacji Przy wartości @ system może generować wyrażenie wprowadzające „Nagroda” 8 - brak wyrażenia wprowadzającego Drugi – nie zdefiniowany PODPOLA: a – uwaga o nagrodzie (NP) - 46 - 600 HASŁO PRZEDMIOTOWE - NAZWA OSOBOWA (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. WSKAŹNIKI: Pierwszy – rodzaj nazwy osobowej : 0 – nazwa w naturalnej kolejności składników 1 – nazwa w szyku odwróconym (nazwisko, imię) 3 – nazwa rodu, rodziny Drugi – źródło pochodzenia nazwy : 4 – Kartoteka BN PODPOLA: a – nazwa osobowa (NP/O/U) b – numeracja związana z nazwą (NP/D/U) c – dopowiedzenie związane z nazwą (P/D/U) d – daty biograficzne (NP/D/U) t – tytuł dzieła (NP/D/U) x – określnik rzeczowy - ogólny lub jednostkowy (P/D/U) y – określnik chronologiczny (P/D/U) z – określnik geograficzny (P/D/U). Podpola od a do d należy wypełniać zgodnie z opisem pola 100, podpola od t do z – zgodnie z zasadami opracowania rzeczowego. Kolejność podpól związanych z określnikami w polach 6XX, oprócz 695 : a - Temat x - ogólny z - geograficzny y - chronologiczny Z pól 6XX usunięto określnik formalny (podpole v), zamieniając go w Temat formalny, stosowany w Polu 655. - 47 - 610 HASŁO PRZEDMIOTOWE - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. WSKAŹNIKI: Pierwszy - rodzaj nazwy ciała zbiorowego : 2 – nazwa w szyku naturalnym Drugi - źródło nazwy : 4 – Kartoteka BN PODPOLA : a – nazwa ciała zbiorowego (NP/O/U) b – jednostka podrzędna (P/D/U) t – tytuł dzieła (NP/D/U) x – określnik ogólny (P/D/U) y – określnik chronologiczny (P/D/U) z – określnik geograficzny (P/D/U). Podpola a i b wypełniamy zgodnie z opisem pola 110, podpole t - zgodnie z opisem pola 710, od x do z – zgodnie z zasadami opracowania rzeczowego. - 48 - 611 HASŁO PRZEDMIOTOWE - NAZWA IMPREZY (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. WSKAŹNIKI: Pierwszy - typ nazwy imprezy : 2 – nazwa w szyku naturalnym (jak w polu 111) Drugi - źródło pochodzenia nazwy : 4 – Kartoteka BN PODPOLA : a – nazwa imprezy (NP/O/U) c – miejsce imprezy (NP/D/U) d – data imprezy (NP/D/U) e – jednostka podrzędna (P/D/U) t – tytuł dzieła (NP/D/U) x – określnik ogólny (P/D/U) y – określnik chronologiczny (P/D/U) z – określnik geograficzny (P/D/U) Podpola od a do e należy wypełniać zgodnie z opisem pola 111, podpole t - zgodnie z opisem pola 711, od x do z - zgodnie z zasadami opracowania rzeczowego. - 49 - 630 HASŁO PRZEDMIOTOWE - TYTUŁ UJEDNOLICONY (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. WSKAŹNIKI : Pierwszy - znaki pomijane przy szeregowaniu : 0 - 9 - liczba znaków pomijanych (jak w polu 130) Drugi - źródło pochodzenia nazwy : 4 – Kartoteka BN PODPOLA : a – tytuł ujednolicony (NP/O/U) n – oznaczenie części, sekcji dzieła (P/D/U) p – nazwa części dzieła (P/D/U) x – określnik rzeczowy - ogólny lub jednostkowy (P/D/U) y – określnik chronologiczny (P/D/U) z – określnik geograficzny (P/D/U). Podpola od a do p należy wypełniać zgodnie z opisem pola 130, od x do z - zgodnie z zasadami opracowania rzeczowego. - 50 - 650 HASŁO PRZEDMIOTOWE - NAZWA OGÓLNA LUB JEDNOSTKOWA (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Pole zawiera temat ogólny lub jednostkowy (inny niż pozostałe opcje pól 6XX). WSKAŹNIKI: Pierwszy : nieużywany Drugi - źródło pochodzenia hasła : 4 – Kartoteka BN PODPOLA : a – nazwa ogólna lub jednostkowa - inna niż osobowa, geograficzna lub ciała zbiorowego (NP/O/U) x – określnik rzeczowy - ogólny lub jednostkowy (P/D/U) y – określnik chronologiczny (P/D/U) z – określnik geograficzny (P/D/U) Kolejność podpól : a -Temat x – określnik rzeczowy z – określnik geograficznych y – określnik chronologiczny - 51 - 651 HASŁO PRZEDMIOTOWE - NAZWA GEOGRAFICZNA (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Pole zawiera hasła przedmiotowe w postaci zgodnej z SJHP BN (Słownikiem Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej). WSKAŹNIKI: Pierwszy : niezdefiniowany Drugi - źródło pochodzenia nazwy : 4 – Kartoteka BN PODPOLA: a – nazwa geograficzna (NP/O/U) x – określnik rzeczowy (P/D/U) y – określnik chronologiczny (P/D/U) z – określnik geograficzny (P/D/U) Kolejność podpól : a -Temat x – określnik rzeczowy z – określnik geograficznych y – określnik chronologiczny - 52 - 655 HASŁO PRZEDMIOTOWE - TEMAT FORMALNY (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Pole powstało z podpola v (określników formalnych), po decyzji Biblioteki Narodowej w styczniu 2010 r. Wykaz Tematów na stronie BN, a także na s. .... Instrukcji. Biblioteka Narodowa stosuje Pole 655 również dla gatunków literackich, np. Powieść. W DZB podajemy w Polu 655 tylko Tematy powstałe z określników formalnych z podpola v. WSKAŹNIKI: Pierwszy : niezdefiniowany Drugi – źródło pochodzenia nazwy: 4 – Kartoteka BN PODPOLA: a – Temat (NP/O/U) x – określnik rzeczowy (P/D/U) y – określnik chronologiczny (NP/D/U) z- określnik geograficzny (NP/D/U) Przykłady: 1. 655 @4 a/ Podręczniki akademickie 2. 655 @4 a/ Pamiętniki polskie y/ 1939-1945 r. 3. 655 @4 a/ Podręczniki szkolne x/ historia z/ Polska - 53 - 695 POLE SŁÓW KLUCZOWYCH (P/F/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Pole nie kończy się kropką. Pole zawiera słowa kluczowe w postaci niekontrolowanej. PODPOLA: a – temat (NP/O/U) b – dopowiedzenie (P/F/U) - 54 - 700 HASŁO DODATKOWE - NAZWA OSOBOWA (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Pole kończy się kropką. Interpunkcja: Do celów interpunkcji pole 700 traktujemy tak, jakby składało się z podpól a, b, c i d ( jak w polu 100). Znak kropki podajemy na końcu ostatniego podpola występującego w polu. WSKAŻNIKI : Pierwszy - typ nazwy osobowej : 0 – nazwa osobowa w naturalnej kolejności elementów 1 – nazwa w szyku odwróconym (nazwisko, imię) Drugi - typ hasła dodatkowego : 2 – hasło pracy współwydanej Wartość używana w haśle typu „nazwa - tytuł”, dla prac współwydanych, gdzie pierwszym elementem hasła jest nazwa osobowa. Przy haśle pracy współwydanej na końcu pola 700 nie stawia się kropki (hasło typu autor/tytuł). PODPOLA : a – nazwa osobowa (NP/D/U) b – numeracja związana z nazwą (NP/D/U) c – dopowiedzenie (P/D/U) d – daty związane z nazwą (NP/D/U) e – określenie funkcji (NP/D/U) zawartość jak w polu 100 zawartość jak w polu 100 zawartość jak w polu 100 zawartość jak w polu 100 zawartość jak w polu 100 Jeżeli jedna osoba spełnia różne role w powstaniu książki, podaje się określenie funkcji uznanej za najważniejszą. Określenie to poprzedza się kropką. Nie stosuje się określenia dla współautora - Współaut. Określenia rodzaju współpracy i ich skróty: autor bibliografii załącznikowej autor indeksu autor komentarza autor oryginału autor posłowia autor przedmowy autor suplementu autor wstępu drukarz fotograf ilustrator kaligraf opracowujący redaktor tłumacz Bibliogr. Indeks Koment. Aut. oryg. Posł. Przedm. Supl. Wstęp Druk. Fot. Il. Kaligraf Oprac. Red. Tł. - 55 - twórca adaptacji twórca wyboru twórca zbioru wydawca Adapt. Wybór Zebr. Wyd. k – określnik formalny (P/D/U) n – oznaczenie części, sekcji dzieła (P/D/U) p – nazwa części, sekcji dzieła (P/D/U) t – tytuł dzieła (NP/D/U) zawartość jak w polu 240 zawartość jak w polu 240 zawartość jak w polu 240 zawartość jak w polu 240 Zawartość podpól c i d ujmuje się łącznie w nawiasy okrągłe i oddziela odstępem i średnikiem. Podpola e, t, n poprzedza się kropką. Podpole p poprzedza się przecinkiem, jeśli występuje po podpolu n lub kropką, jeśli n nie występuje. Przykłady: 1. 700 1@ a/ Nowak, Jan. (np. drugi autor) 2. 700 1@ a/ Kot, Jerzy. e/ Red. 3. 700 1@ a/ Szancer, Jan Marcin d/ (1902-1973). e/ Il. 4. 700 1@ a/ Szczygieł, Piotr d/ (1980- ). e/ Oprac. - 56 - 710 HASŁO DODATKOWE - NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Odpowiada danym z pola 110. WSKAŹNIKI : Pierwszy - typ nazwy ciała zbiorowego : 1 – nazwa geograficzna na początku (wartość stosowana w języku KABA) 2 – nazwa w szyku naturalnym Drugi - typ hasła dodatkowego : 2 – hasło pracy współwydanej Wartość używana w haśle typu :nazwa - tytuł”, dla prac współwydanych, gdzie pierwszym elementem hasła jest nazwa ciała zbiorowego. Przy haśle typu autor/tytuł (praca współwydana) nie stawia się kropki na końcu pola. PODPOLA : a – nazwa ciała zbiorowego lub nazwa jednostki geograficznej (NP/O/U) zawartość jak w polu 110 b – jednostka podrzędna (P/D/U) zawartość jak w polu 110 c – miejsce imprezy (NP/D/U) zawartość jak w polu 110 d – data imprezy (P/D/U) zawartość jak w polu 110 n – oznaczenie części, sekcji imprezy (P/D/U) zawartość jak w polu 240 p – nazwa części, sekcji dzieła (P/D/U) zawartość jak w polu 240 t – tytuł dzieła (NP/D/U) zawartość jak w polu 240 Zawartość podpól b i n poprzedza się kropką. Podpole p poprzedza się przecinkiem, gdy występuje po podpolu n lub kropką, gdy n nie występuje. Podpole t poprzedza się kropką. Zawartość podpól n, d, c ujmuje się łącznie w nawiasy okrągłe i oddziela od siebie odstępem i średnikiem. - 57 - 711 HASŁO DODATKOWE - NAZWA IMPREZY (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Odpowiada danym z pola 111. WSKAŹNIKI : Pierwszy - typ nazwy imprezy : 2 – nazwa w naturalnej kolejności składników Drugi - typ hasła dodatkowego : 2 – hasło pracy współwydanej Wartość używana w haśle typu „nazwa - tytuł”, dla prac współwydanych, gdzie pierwszym elementem hasła jest nazwa imprezy. Przy haśle pracy współwydanej nie stawia się kropki na końcu pola. PODPOLA : a – nazwa imprezy (NP/O/U) c – miejsce imprezy (NP/D/U) d – data imprezy (NP/D/U) e – jednostka podrzędna (P/D/U) n – numer części, sekcji imprezy (P/D/U) t - tytuł ujednolicony/tytuł (NP/F/U) n - oznaczenie części (P/F/U) p - nazwa części (P/F/U) k - sformalizowane określenie (P/F/U) l - język tekstu (NP/F/U) s - wersja (NP/F/U) f - rok wydania (NP/F/U) zawartość jak w polu 111 zawartość jak w polu 111 zawartość jak w polu 111 zawartość jak w polu 111 Zawartość podpól n, d, c ujmuje się łącznie w nawiasy okrągłe i oddziela od siebie odstępem i średnikiem. Podpole e poprzedza się kropką. - 58 - 720 HASŁO DODATKOWE - NAZWA W POSTACI NIEKONTROLOWANEJ (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. WSKAŹNIKI : Pierwszy - typ nazwy : 1 – nazwa osobowa – w DZB stosujemy tylko wartość 1 2 – inna Drugi : niezdefiniowany. PODPOLE : a – nazwa (NP/O/U) Stosujemy dopowiedzenia [Odsyłacze] lub [Zob. też] przy nazwach różnych tej samej osoby (np. Benedykt XVI i Joseph Ratzinger). Pole zawiera nazwę (osobową, korporatywną) w formie odmiennej od zapisanej w haśle głównym lub haśle dodatkowym. Podajemy tu nazwy spolszczone, właściwe, osoby z wieloczłonowym nazwiskiem (do wyszukiwania w indeksie), odmienne. Po nazwie stosujemy dopowiedzenie [Odsyłacze] dla rozróżnienia formy haseł w indeksie osobowym, w nawiasie kwadratowym, zaczynając wielką literą. Dotyczy to nazw odrzuconych w kartotece osobowej KHW. Przykłady: 1. 720 1@ a/ Dostojewski, Fiodor [Odsyłacze] W polu 100: a/ Dostoevskij, Fedor Mihajlovič d/ (1821-1881). 2. 720 1@ a/ Czarniawska, Elżbieta Cichla- [Odsyłacze] W polu 100: a/ Cichla-Czarniawska, Elżbieta d/ (1935- ). 3. 720 1@ a/ Blair, Eric Arthur [Odsyłacze] W polu 100: a/ Orwell, George d/ (1903-1950). 4. 720 1@ a/ Wojtyła, Karol [Zob. Też] Pole 720 tworzymy wtedy, kiedy hasło jest nowym hasłem w DZB i wymaga podania informacji o właściwej formie. Jeśli hasło już występuje, nie musimy tworzyć pola 720. - 59 - 730 HASŁO DODATKOWE - TYTUŁ UJEDNOLICONY (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Odpowiada danym z pola 130 Wskaźniki: Pierwszy - znaki pomijane przy szeregowaniu 0 brak znaków pomijanych przy szeregowaniu 1- 9 liczba znaków pomijanych przy szeregowaniu Drugi - funkcji hasła dodatkowego @ bez określenia funkcji hasła dodatkowego 2 hasło opisu dokumentu niesamoistnego wydawniczo (pracy współwydanej). Wartość 2 oznacza, że pole zawiera tytuł ujednolicony dzieła zawartego w książce opisanej w rekordzie. Kody podpól: a - tytuł ujednolicony (NP/O/U) n - oznaczenie części (P/D/U) p - nazwa części (P/D/U) zawartość jak w polu 130 zawartość jak w polu 130 zawartość jak w polu 130 Zawartość pola W polu 730 podaje się przede wszystkim tytuł ujednolicony Biblii, innej księgi świętej, księgi liturgicznej, anonimu klasycznego - związanych z opisywaną książką (np. współwydanych/zawartych w niej, stanowiących ich adaptację). Może ono zawierać tytuł ujednolicony innego dzieła opisywanego pod tytułem. Są to tytuły prac wymienionych w polach 245 (poza pierwszą), lub 5XX (ale nie w polach 246 ani 630). - 60 - 740 HASŁO DODATKOWE - TYTUŁ PRACY WSPÓŁWYDANEJ (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Pole stosuje się do podawania tytułów prac współwydanych bezautorskich, tytułów fragmentów i tytułów czasopism, na łamach których umieszczona jest recenzja. WSKAŹNIKI : Pierwszy - liczba pomijanych znaków przy szeregowaniu - wartości : 0-9 Drugi - typ hasła dodatkowego : 2 – hasło pracy współwydanej. PODPOLA : a – tytuł (NP/O/U) n – oznaczenie części dzieła (P/D/U) p – tytuł części dzieła (P/D/U). Podpole n poprzedza się kropką. Podpole p poprzedza się przecinkiem, jeśli występuje po podpolu n, kropką - jeśli n nie występuje. - 61 - 800 HASŁO DODATKOWE OPISU KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ NAZWA OSOBOWA (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Pole zawiera hasło dodatkowe autor/tytuł, w którym część autorska jest nazwą osobową. WSKAŹNIKI : Pierwszy - typ nazwy osobowej : 0 – nazwa w naturalnej kolejności elementów 1 – nazwa w szyku odwróconym Drugi : niezdefiniowany. PODPOLA : a – nazwa osobowa (NP/O/U) zawartość jak w polu 100 b – numeracja związana z nazwą (NP/D/U) zawartość jak w polu 100 c – dopowiedzenie (P/D/U) zawartość jak w polu 100 d – daty związane z nazwą (NP/D/U) zawartość jak w polu 100 n – oznaczenie części, sekcji dzieła (P/D/U) p – nazwa części, sekcji dzieła (P/D/U) f - rok wydania (NP/F/U) t – tytuł dzieła (NP/D/U) v – oznaczenie części (NP/D/U) - numeracja w obrębie serii lub oznaczenie tomu Zawartość podpól c, d ujmuje się łącznie w nawiasy okrągłe i oddziela od siebie odstępem i średnikiem. Podpole t, n poprzedza się kropką. Podpole p poprzedza się przecinkiem, jeśli występuje po podpolu n, kropką - jeśli n nie występuje. Podpole v poprzedza się odstępem i średnikiem. - 62 - 810 HASŁO DODATKOWE OPISU KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ NAZWA CIAŁA ZBIOROWEGO (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Wskaźniki: Pierwszy - rodzaj pierwszego elementu nazwy ciała zbiorowego 1 - nazwa geograficzna na początku 2 - nazwa w naturalnej kolejności składników Drugi – nieużywany. Kody podpól: a - nazwa ciała zbiorowego lub nazwa geograficzna jako pierwszy element (NP/O/U) b - nazwa jednostki podrzędnej (P/D/U) n - numer imprezy / oznaczenie części (P/D/U) d - data imprezy (P/D/U) c - miejsce imprezy (NP./D/U) t - tytuł ujednolicony / tytuł (NP/F/U) p - nazwa części (P/F/U) k -sformalizowane określenie (P/F/U) l - język tekstu (NP/F/U) s - wersja (NP/F/U) f - rok wydania (NP/F/U) v -oznaczenie tomu (NP/F/U) zawartość jak w polu 110 zawartość jak w polu 110 zawartość jak w polu 110 zawartość jak w polu 110 zawartość jak w polu 110 Zawartość pola Pole 810 zawiera informacje o całości książki wielotomowej, opisywanej pod hasłem korporatywnym, przejęte w formie ustalonej w kartotece haseł wzorcowych. Pola 810 używa się, jeżeli w rekordzie występuje pole 490 lub uwaga w polu 500, które zawierają informacje o tej książce, podane w formie nie nadającej się do wyszukiwania. - 63 - 811 HASŁO DODATKOWE OPISU KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ NAZWA IMPREZY (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Wskaźniki: Pierwszy - rodzaj pierwszego elementu nazwy imprezy 2 nazwa w naturalnej kolejności składników Drugi – nieużywany. Kody podpól: a - nazwa imprezy (NP/O/U) n - numer imprezy (NP/D/U) d - data imprezy (NP/D/U) c - miejsce imprezy (NP/D/U) e - nazwa jednostki podrzędnej (P/D/U) t - tytuł ujednolicony/tytuł (NP/F/U) n - oznaczenie części (P/F/U) p - nazwa części (P/F/U) f - rok wydania (NP/F/U) v - oznaczenie tomu (NP/F/U) zawartość jak w polu 111 zawartość jak w polu 111 zawartość jak w polu 111 zawartość jak w polu 111 zawartość jak w polu 111 Zawartość pola Pole 811 zawiera informacje o całości książki wielotomowej, opisywanej pod hasłem korporatywnym - nazwą imprezy, przejęte w formie ustalonej w kartotece haseł wzorcowych. Pola 811 używa się, jeżeli występuje pole 490 lub uwaga w polu 500, które zawierają informacje o tej książce, podane w formie nie nadającej się do wyszukiwania. - 64 - 830 HASŁO DODATKOWE SERII LUB KSIĄŻKI WIELOTOMOWEJ TYTUŁ UJEDNOLICONY (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. Pole zawiera tytuł ujednolicony serii lub całości książki wielotomowej. Pola 830 używa się, jeśli występuje pole 490 lub uwaga w polu 500 zawiera informacje o serii wyrażonej znakiem graficznym. WSKAŹNIKI : Pierwszy : niezdefiniowany Drugi - liczba pomijanych znaków przy szeregowaniu - wartości : 0-9 PODPOLA : a – tytuł ujednolicony (NP/O/U) p – nazwa części, sekcji dzieła (P/D/U) n – oznaczenie części, sekcji dzieła (P/D/U) v – numeracja w obrębie serii lub dokumentu wieloczęściowego (NP/D/U). Podpole n poprzedza się kropką. Podpole p poprzedza się przecinkiem, jeśli występuje po podpolu n, kropką - jeśli n nie występuje. Podpole v poprzedza się odstępem i średnikiem. - 65 - 856 LOKALIZACJA I SPOSÓB DOSTĘPU DO DOKUMENTU ELEKTRONICZNEGO (P/D/A) Pole powtarzalne. Wskaźniki zdefiniowane. Nie kończy się kropką. WSKAŹNIKI: Pierwszy - metoda dostępu 4 - HTTP (przez stronę www) Drugi - związek pomiędzy dokumentami 1 - wersja elektroniczna 2 - dokument elektroniczny związany. Kody podpól: 3 - część wydawnictwa, której pole dotyczy (NP/D/U) u - URL (P/O/U) z - opis (P/D/U). Zawartość pola Pole 856 używa się w rekordzie bibliograficznym dokumentu (innego niż elektroniczny) dla wskazania dostępu do jego elektronicznej postaci lub związku z dokumentem elektronicznym, który jest ogólnodostępny (i z tej racji nie wchodzi do zbioru żadnej biblioteki, nie jest więc katalogowany). W systemie ALEPH w przypadku pobierania danych z baz zewnętrznych pole 856 zostanie wypełniane automatycznie. W podpolu $u zostanie wpisany oryginalny adres internetowy pobieranego rekordu a w podpolu $z stały tekst [ Rekord z katalogu on-line biblioteki ]. Znaki umowne Na końcu pola 856 nie stawia się kropki. _________________________________________________ Wskaźniki: Pierwszy wskaźnik - metoda dostępu 4 http Wartość 4 wskazuje na dostęp poprzez http (Hypertext Transfer Protocol) Drugi wskaźnik - związek pomiędzy dokumentami Wartość wskaźnika określa związek między dokumentem elektronicznym określonym w polu 856 a wydawnictwem opisywanym w rekordzie 1 - dokument elektroniczny jest wersją Wartość 1 oznacza, że lokalizacja podana w polu 856 dotyczy elektronicznej wersji opisywanego dokumentu 2 - dokument elektroniczny związany Wartość 2 oznacza, że lokalizacja podana w polu 856 dotyczy dokumentu związanego z dokumentem, dla którego sporządzono rekord bibliograficzny. - 66 - Podpola: 3 - wyszczególnienie materiału Podpole $3 zawiera informację określającą część dokumentu, do którego odnosi się pole 856. Podpola $3 używa się, jeżeli związek dotyczy tylko części opisywanego dokumentu. u - URI Podaje się URI (Uniform Resource Identyfier) pozwalający zlokalizować dokument elektroniczny przy użyciu istniejących protokołów internetowych. Najczęściej identyfikatorem tym jest URL (Uniform Resource Locator). z - opis pochodzenia (NP/D/A) Rekord w katalogu on-line biblioteki. - 67 - 920 NUMER ISBN -- FORMA DO EDYCJI (P/D/U) Pole powtarzalne. Wskaźniki niezdefiniowane. Nie kończy się kropką. Podajemy ISBN z łącznikami i uzupełniającymi go informacjami, ale bez akronimu ISBN. PODPOLA : a - ISBN (NP/O/U) z – błędny ISBN (P/D/U). - 68 - REKORD I FORMULARZ EGZEMPLARZA System ALEPH przechowuje informacje o zasobie każdego egzemplarza opisywanej książki w odrębnym rekordzie egzemplarza. Rekord egzemplarza odnosi się faktycznie do określonej jednostki fizycznej, stanowiącej wolumin. Rekord egzemplarza podwiązywany jest automatycznie przez system do rekordu bibliograficznego, w którym książka została opisana. REKORD EGZEMPLARZA MOŻNA UTWORZYĆ WYŁĄCZNIE WTEDY, GDY ZOSTAŁ SPORZĄDZONY DLA KSIĄŻKI REKORD BIBLIOGRAFICZNY. Formularz egzemplarza wydawnictw zwartych został podzielony na dwie części Danych Ogólnych. DANE OGÓLNE 1 - POLA : Kod kreskowy O/U - z prefiksem biblioteki (np. 14301-100260540) Biblioteka O/L Kolekcja O/L Typ sygnatury N Sygnatura O/U - znak miejsca książki na półce Typ drugiej sygnatury N Ubytki F/U - dokładny opis pola w zał. 1 Numer egzemplarza N Numeracja poz. 1 N Numeracja poz. 2 N Opis F/U (Wypełniamy umownie. Podajemy tutaj dane dodatkowe, dotyczące KONKRETNEGO egzemplarza, np. format (A, D), tomy przy egzemplarzach wieloczęściowych, dodatki (CD, kasety, itp.), uwagi o autografach, dedykacjach na danym egzemplarzu). Typ materiału O/L Status egzemplarza O/L Status opracowania O/L Rodzaj literatury Powiązanie HOL O/L N DANE OGÓLNE 2 - POLA : Numer akcesji Uwagi Dokument przekazania O/U F/U - uwagi dotyczące egzemplarza F/U - numer dokumentu przekazania lub poprzedni numer Inwentarzowy. Używamy wyrażenia: Poprz. Nr inwent. 125403 (6 cyfr numeru inwentarzowego) Numer zamówienia Klucz faktury Uwagi faktury D/A – pole używane przez system w module gromadzenia D/A – pole używane przez system w module gromadzenia N - 69 - Numer inwentarza Data inwentarza Data skontrum Cena Rodzaj Literatury Data utworzenia Data aktualizacji O/U (np. 100260540) O/A - możliwość modyfikacji w razie potrzeby D/A - możliwość modyfikacji w razie potrzeby O/U - wypełniamy w MODULE GROMADZENIA. Wpisujemy cenę jednostkową egzemplarza, oddzielając złote od groszy kropką. Cenę egzemplarza przed 1995 rokiem wpisujemy według zasad denominacji. Dotyczy to zwłaszcza książek przeinwentaryzowywanych O/L D/A - możliwość modyfikacji w razie potrzeby D/A - możliwość modyfikacji w razie potrzeby - 70 - ZASADY UBYTKOWANIA EGZEMPLARZY - Ubytkowanie egzemplarzy zainwentaryzowanych Egzemplarze, które mają już kod kreskowy i są w bazie komputerowej, ubytkujemy w następujący sposób : 1/ wykreślamy z inwentarza tradycyjnego, nadajemy numer ubytku (6 cyfr) 2/ w bazie komputerowej w egzemplarzu : - wykreślamy sygnaturę znaku miejsca książki na półce - zmieniamy status egzemplarza (ubytek zagubiony lub selekcja) - uzupełniamy pole UBYTKI i NUMER UBYTKU. W polu UBYTKI wypełniamy: - numer akcesji - numer ubytku (6 cyfr) - data wprowadzenia ubytku (rok - 4 cyfry, miesiąc - 2 cyfry, dzień - 2 cyfry) elementy daty oddzielamy kropkami. Po potwierdzeniu wpisu system automatycznie generuje zapis ubytku w polu Ubytki, np. $$kS-38/05$$h038484$$;2005.07.10. - Ubytkowanie egzemplarzy niezainwentaryzowanych. Egzemplarze, które nie mają kodów kreskowych i nie ma ich w bazie komputerowej, można ubytkować w następujący sposób : 1/ wykreślamy z inwentarza tradycyjnego, nadajemy numer ubytku (6 cyfr) 2/ sprawdzamy w bazie komputerowej, czy jest opis bibliograficzny odpowiadający egzemplarzowi. Jeśli jest opis bibliograficzny z innym egzemplarzem, wtedy tylko dodajemy egzemplarz ubytkowany, w następujący sposób wypełniając pola egzemplarza : - kod kreskowy (z prefiksem biblioteki) - wypełniamy wpisując : [prefiks-U00043499 ] (9 cyfr) – numer wirtualny, będący symulacją kodu kreskowego (BARCODE) niezbędną dla utworzenia egzemplarza. Numer należy zdefiniować jako samodzielny ciąg przeznaczony tylko do obsługi nie inwentaryzowanych ubytków. Tak więc pierwszy kod może mieć postać [prefiks-U00000001] - biblioteka - kolekcja - ubytki - numer akcesji, numer ubytku (6 cyfr), data (rok - 4 cyfry, miesiąc 2 cyfry, dzień - 2 cyfry, oddzielając elementy daty kropkami). Po potwierdzeniu wpisu system automatycznie generuje zapis w polu Ubytki. - typ materiału - status egzemplarza (ubytek zagubiony lub selekcja) - dokument przekazania - wpisujemy numer inwentarzowy z tradycyjnego inwentarza - 71 - - cena - podajemy cenę jednostkową egzemplarza, oddzielając złote od groszy kropką. Cenę egzemplarza sprzed 1995 roku wpisujemy według zasad denominacji. 3/ jeśli egzemplarz ubytkowany nie ma opisu bibliograficznego, tworzymy skrócony opis bibliograficzny dla ubytkowanego egzemplarza. Pola wypełniamy dokładnie, w przyszłości możemy mieć nowe egzemplarze, nie będące ubytkami. - 72 - WYKAZ PÓL SKRÓCONEGO OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO DLA UBYTKU NIEINWENTARYZOWANEGO LDR 008 040 041 100 245 250 260 BAS - etykieta rekordu - dane kontrolne - źródło katalogowania - kod języka hasło główne – nazwa osobowa - strefa tytułu (bez oznaczenia odpowiedzialności, pole kończy się kropką) - strefa wydania - strefa adresu wydawniczego (podpola a, b, c) pole ukryte Baza Logiczna - 73 - WALIDACJA REKORDÓW Od 1 stycznia 2007 roku w bazie bibliograficznej DZB wprowadza się następujące procedury walidacji (sprawdzania poprawności) rekordów bibliograficznych: - kontrola występowania i treści wskaźników (check_doc_line) - kontrola występowania i powtarzalności podpól (check_doc_line) - kontrola treści wybranych podpól : 700 / e (check_doc_line_text). Wszystkie procedury działają w oparciu o zasady wypełniania pól i podpól, zapisane w niniejszej Instrukcji, z następującymi wyjątkami: 1. W celu umożliwienia modyfikacji rekordów konwertowanych z innych systemów bibliotecznych zezwala się na nieobowiązkowe istnienie dowolnych podpól (etykiety od [a] do [z] i od [0] do [9] ) w niestandardowych polach: 001, 002, 023, 923, 993, 994, 997 i 999. Niewystępowanie, powtarzalność, niepowtarzalność oraz treść tych podpól nie będzie kontrolowana ani komunikowana. 2. W celu zachowania pełnej informacji o własności opisów pobieranych z baz zewnętrznych (przez protokół Z-39.50) zezwala się na występowanie jednokrotnego wystąpienia podpola c w polu 040. Walidacja rekordów powoduje - przy próbie zapisania dokumentu - wyświetlenie komunikatów o błędach. Błędy komunikowane zielonym kolorem można pominąć (funkcja dopuść), błędów komunikowanych czerwonym kolorem nie można pominąć – należy je poprawić i ponownie zapisać dokument. Komunikaty można również wyświetlić w module katalogowania, w zakładce „komunikaty” dolnego panelu okna edycji opisu bibliograficznego, poprzez naciśnięcie CTRL+U (walidacja całego opisu bibliograficznego) lub CTRL+W (walidacja pojedynczego pola). - 74 - WYKAZ NORM OBOWIĄZUJĄCYCH PRZY TWORZENIU REKORDU BIBLIOGRAFICZNEGO 1. PN-N-01152.00:1982 2. PN-N-01152.01:1982 3. PN-N-01152.01/A1:1997 4. PN-N-01152-02:1997 5. PN-N-01152-13:2000 6. PN-N-01227:1992 7. PN-N-01224:1989 8. PN-N-01158:1985 9. PN-N-01211:1974 10. PN-N-01212:1974 11. PN-ISO 9:2000 12. PN-ISO 843:1999 13. PN-ISO 639-2:2001 14. PN-ISO 3166:1998 15. PN-N-01158:1985 16. PN-N-01204:1990 17. PN-N-01229:1998 18. PN-N-01230:2001 19. PN-N-01231:2001 20. PN-N-01228:1994 Opis bibliograficzny. Postanowienia ogólne Opis bibliograficzny. Książki Opis bibliograficzny. Książki (Zmiana A1) Opis bibliograficzny. Wydawnictwa ciągłe Opis bibliograficzny. Dokumenty elektroniczne Typologia dokumentów. Terminologia Bibliotekarstwo i bibliografia. Opracowywanie zbiorów i informacji o dokumentach. Terminologia Skróty wyrazów i wyrażeń w opisie bibliograficznym Transliteracja alfabetu hebrajskiego Transliteracja pisma jidysz Informacja i dokumentacja. Transliteracja znaków cyrylickich na znaki łacińskie. Języki słowiańskie i niesłowiańskie Informacja i dokumentacja. Konwersja znaków greckich na łacińskie Kody nazw języków. Kod trzyliterowy Kody nazw krajów Skróty wyrazów i wyrażeń typowych w opisie bibliograficznym Numeryczne zapisywanie dat i czasu dnia Hasło opisu bibliograficznego. Hasło osobowe Hasło opisu bibliograficznego. Hasło korporatywne Hasło opisu bibliograficznego. Hasło tytułowe Hasło opisu bibliograficznego. Forma nazw geograficznych - 75 - WYKAZ MATERIAŁÓW ŹRÓDŁOWYCH Podstawowe źródło Instrukcji: Format USMARC rekordu bibliograficznego dla książki / Maria Lenartowicz, Anna Paluszkiewicz. Warszawa : Wydaw. SBP, 2000. (Formaty, Kartoteki ; 7) , Aneks 2004. Dostęp na stronie: http://www.nukat.edu.pl/nukat/pl/publikacje.phtml Opis książki w formacie MARC 21: zasady tworzenia rekordu bibliograficznego i rekordu egzemplarza w systemie INNOPAC w Bibliotece Narodowej / oprac. Zofia Byczkowska. - Wyd. 2 zm. Warszawa : Biblioteka Narodowa, 2002 - 76 - WYKAZ SIGLÓW BIBLIOTEK W DZB (stan na 01. września 2011 r.): BIELAWA BOGATYNIA BOLESŁAWIEC DŁUGOŁĘKA DZIERŻONIÓW GŁOGÓW GÓRA JAWOR JELENIA GÓRA KAMIENNA GÓRA KARPACZ KŁODZKO LEGNICA LUBAŃ LUBIN LWÓWEK ŚLĄSKI ŁAGIEWNIKI MIĘKINIA MILICZ MOŚCISKO NIEMCZA NOWA RUDA OLEŚNICA OŁAWA PIESZYCE PIŁAWA GÓRNA POLKOWICE STRZELIN ŚRODA ŚLĄSKA ŚWIDNICA ŚWIERADÓW ZDRÓJ TRZEBNICA TWARDOGÓRA WOŁÓW WROCŁAW ZĄBKOWICE ŚLĄSKIE ZGORZELEC ZŁOTORYJA BIE BOG BOL DLU DZE GLO GOR JAW JEL KAM KAR KLO LBP LUB LBN LWS LAG MIE MIL MOS NIE BNR OLE OLA PIE PIG POL STR SRO SWD SWZ TRZ TWA WOL WRM ZSL ZGO ZLO - 77 - WYKAZ TEMATÓW FORMALNYCH POLA 655 STOSOWANYCH W DZB: (wykaz tematów formalnych, powstałych po usunięciu podpola v w polach 6XX) Adaptacje literackie Albumy Antologie Atlasy - także z podziałem na tematykę, np. Atlasy roślin, Atlasy anatomiczne Bibliografia - także z podziałem na rodzaj, np. Bibliografia terytorialna Ćwiczenia i zadania - także z podziałem na poziomy nauczania Dane statystyczne - zamiast: Statystyka! Pozostaje okr. ogólny statystyka Dokumenty audiowizualne Dokumenty dźwiękowe - temat „Książki mówione” stosujemy w polu 650 Dokumenty elektroniczne Druki ulotne Encyklopedie Ikonografia Informatory - dotyczy źródeł o instytucjach Instrukcje Kalendarium Katalogi - z rozbudową tematyczną, np. Katalogi wystaw, Katalogi księgarskie Korespondencja dyplomatyczna Korespondencja handlowa Korespondencja urzędowa Książki dla małych dzieci Książki dla przedszkolaków Książki do kolorowania Książki obrazkowe Książki zabawki Księgi pamiątkowe Listy - z podziałem na narodowość i określnik chronologiczny, np. Listy polskie – 20 w. Literatura podróżnicza - zamiast relacje z podróży! Mapy - z podziałem na rodzaj, np. Mapy drogowe, Mapy turystyczne Materiały konferencyjne Materiały pomocnicze dla szkół - także z podziałem na poziomy nauczania Melodia z tekstem podłożonym Melodia z tekstem podłożonym i chwytami gitarowymi Melodia z tekstem podłożonym i funkcjami harmonicznymi Partytura Partytura i głosy Pamiętniki - z podziałem na narodowość i określnik chronologiczny, np. Pamiętniki polskie – 20 w. Pamiętniki mówione Plany miast Podręczniki - także z podziałem na poziomy nauczania; uwaga z BN: Jeśli przedmiot lub dziedzina wiedzy jest nauczana wyłącznie na poziomie szkół wyższych lub w szkołach zawodowych, nie dodajemy określnika określającego poziom nauczania. W DZB stosujmy zasadę w każdym wypadku. Np. 1. Matematyka szkoły średnie Podręczniki dla szkół średnich - 78 - Podręczniki dla cudzoziemców - Uwaga z BN: Temat formalny: Podręczniki dla cudzoziemców stosujemy tylko w odniesieniu do podręczników do nauczania języka polskiego. Podręczniki szkolne - dot. opracowań historycznych Poradniki - także z określeniem adresata, np. Poradniki dla rodziców Programy imprez Programy koncertów Programy nauczania - także z podziałem na poziomy nauczania Przewodniki turystyczne - dot. tylko haseł geograficznych, podróżniczych!; Budowa hasła: 1. Warszawa – turystyka 2. Przewodniki turystyczne Przewodniki dla niepełnosprawnych Publicystyka - z podziałem na narodowość i określnik chronologiczny, np. Publicystyka polska - 20 w. Rejestracje filmowe Roczniki statystyczne Rozmyślania religijne - dokumenty dot. Biblii lub innych ksiąg św. po temacie wyróżniającym daną księgę stos. określnik ogólny: analiza i interpretacja, np. Biblia. ST – analiza i interpretacja 2. Rozmyślania religijne Scenariusze imprez szkolnych Scenariusze zajęć - także z podziałem na poziomy szkół Słowniki - także z podziałem na rodzaj i język, np. Słowniki frazeologiczne, Słowniki terminologiczne, Słowniki polskie Sprawdziany i testy - także z podziałem na poziomy nauczania Stare druki Szkice literackie - z podziałem na narodowość i określnik chronologiczny, np.: Szkice literackie polskie - 20 w. Śpiewniki Tablice i wzory Utwory sceniczne dla dzieci Wydawnictwa dla dzieci Wydawnictwa popularne - zamiast: Wydawnictwa dla młodzieży! Wydawnictwa urzędowe - także z podziałem na narodowość i określnik chronologiczny, np. Wydawnictwa urzędowe polskie - 18 w. Źródła historyczne - dla dokumentów zawierających źródła historyczne na dany temat - 79 -