PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Paruszka

Transkrypt

Plan Odnowy Miejscowości Paruszka na lata 2013-2020
Załącznik do uchwały
Nr XXXI/216/2013
Rady Miejskiej w Krajence
z dnia 27 czerwca 2013 roku
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI
PARUSZKA
GMINA KRAJENKA
POWIAT ZŁOTOWSKI
Urząd Gminy i Miasta w Krajence
ul. Wł. Jagiełły 9
77 – 430 Krajenka
tel. 67 263 92 05, fax 67 263 92 03
e-mail: [email protected]
www.krajenka.pl
ZATWIERDZAM ………………………………………………..
Maj 2013 rok
1
SPIS TREŚCI
1. Wstęp …………………………………………………………….....3
2. Charakterystyka miejscowości ……………………………………4
2.1 Położenie ………………………………………………….…….4
2.2 Historia .…………………………………….………………..….5
2.3 Elementy charakterystyczne (typ zabudowy,
dominanty przestrzenne) ……………………………………….6
2.4 Ludność …………………………………………………………6
2.5 Gospodarka, rolnictwo ………………………………………….8
3. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości …….8
3.1 Zasoby przyrodnicze ……………………………………………8
3.2 Infrastruktura techniczna ……………………………………….10
3.3 Infrastruktura społeczna ………………………………………..11
4. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości …………………..13
4.1 Ocena zasobów miejscowości ………………………………….13
4.2 Diagnoza aktualnej sytuacji wsi …………………………….….14
4.3 Analiza SWOT …………………………………………………17
5. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć
aktywizujących społeczność lokalną w okresie co najmniej 7 lat od
dnia przyjęcia planu odnowy miejscowości, w kolejności wynikającej
z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości z podaniem
szacunkowych kosztów ich realizacji ........................................... .21
5.1 Informacje ogólne ……………………………………………… 21
5.2 Cele i projekty / operacje ………………………………………. 24
5.3 Harmonogram realizacji i szacunkowe koszty
projektów/ operacji …………………………………………..….30
6. Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla
zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu
kontaktów społecznych, ze względu na ich położenie oraz cechy
funkcjonalno – przestrzenne ………………………………..…….31
7. System wdrażania i monitoringu …………………………………32
Maj 2013 rok
2
1. Wstęp
Plan Odnowy Miejscowości jest dokumentem, który zgodnie z Rozporządzeniem
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych
warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Odnowa i rozwój
wsi” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 powinien
zawierać:
- charakterystykę miejscowości, w której będzie realizowana operacja;
- inwentaryzację zasobów służących odnowie miejscowości;
- ocenę mocnych i słabych stron miejscowości, w której będzie realizowana operacja;
- opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność
lokalną w okresie co najmniej 7 lat od dnia przyjęcia planu odnowy miejscowości, w
kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości, z podaniem
szacunkowych kosztów ich realizacji;
- opis i charakterystykę obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb
mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich
położenie oraz cechy funkcjonalno – przestrzenne, w szczególności poprzez odnawianie lub
budowę placów parkingowych, chodników lub oświetlenia ulicznego.
Plan jest dokumentem stanowiącym załącznik do wniosków o środki wsparcia z
funduszy unijnych oraz publicznych funduszy krajowych na działania mające na celu
aktywizację lokalnej społeczności dla odnowy i rozwoju wsi.
Odnowa wsi oznacza wspólne działanie mieszkańców oparte o wieloletni plan,
zmierzające do poprawy jakości życia. Oznacza działanie na rzecz zachowania dziedzictwa
historycznego, kulturowego i przyrodniczego dla utrwalenia tożsamości wsi. Istotą tego
działania jest cel nadrzędny odnoszący się do spójności wsi jako jednostki osadniczej i
harmonii różnych funkcji.
Mieszkańcy sołectwa Paruszka są społecznością zintegrowaną, działającą wspólnie dla
osiągnięcia celów związanych z rozwojem miejscowości. Możliwość wsparcia finansowego
ze źródeł zewnętrznych była inspiracją do podjęcia procesu odnowy w celu przyspieszenia
realizacji wizji i marzeń sformułowanych podczas zebrań wiejskich.
Prace nad planem prowadzono zgodnie z wymogami przewidzianymi dla tego typu
lokalnych dokumentów oraz z uwzględnieniem trybu proponowanego w dokumencie
programowym PROW 2007 – 2013 oraz zapisów rozporządzeń wykonawczych Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi do każdego z działań PROW.
Maj 2013 rok
3
2. Charakterystyka miejscowości
2.1 Położenie
Źródło: Urząd Gminy i Miasta Krajenka
Rys. 1.1 Położenie geograficzne wsi Paruszka w gminie Krajenka
Paruszka przynależy do Gminy Krajenka, znajduje się w granicach
administracyjnych powiatu złotowskiego.
Odległość drogowa Paruszki wynosi:
⇒ 122 km od Poznania – stolicy województwa wielkopolskiego,
Maj 2013 rok
4
⇒ 19 km od Piły,
⇒ 7,5 km od Krajenki – siedziby gminy,
⇒ 17 km od Złotowa – siedziby powiatu złotowskiego
2.2. Historia
Najstarsze dostępne źródła podają, że Paruszka założona została na początku XVII wieku.
W 1652 roku mieszkało tutaj 26 rodzin chłopskich, a wszyscy byli kolonistami niemieckimi
i protestantami. Kilkadziesiąt lat później dżuma zdziesiątkowała mieszkańców wsi, a na ich
miejsce sprowadzono kolonistów holenderskich, w większości również protestantów.
Na początku XVII wieku miejscowi protestanci wybudowali sobie małą kapliczkę z drewna,
którą kilkadziesiąt lat później utracili na rzecz parafii katolickiej w Głubczynie. Filia
głubczyńskiego kościoła czciła św. Filipa, przeznaczona była dla katolików, ale protestanci
nadal z niej korzystali.
W każdą niedzielę szli na swoją mszę odprawianą w języku niemieckim przez nauczyciela
tutejszej szkoły protestanckiej. Wspólna świątynia nie podzieliła jednak protestantów
i katolików, wręcz przeciwnie: nauczyła ich tolerancji i współpracy. Drewnianą kaplicę w
końcu XIX stulecia zastąpił murowany kościół w stylu neogotyckim, który przetrwał do dziś
i powierza wiernych opiece św. Serca Jezusowego.
W starych księgach chrztów od 1693 roku wpisywano chrzty, śluby i pogrzeby z wioski
Paruszka. Paruszka należała do parafii św. Trójcy w Głubczynie. Pierwsza wiadomość
dotycząca owej parafii sięga roku 1588, w którym opat pleszniewski Andrzej Kościelecki,
właściciel dóbr głubczyńskich, zakłada parafię głubczyńską, fundując kościół i probostwo. Tę
parafię zatwierdził arcybiskup gnieźnieński Stanisław Karukowski 02.04.1588 roku. Do niej
należały kaplice w Starem, Paruszce i Sokolnie.
Maj 2013 rok
5
Źródło: Urząd Gminy i Miasta
Fot. Paruszka-wnętrze kościoła – 2011r.
Fot. Paruszka- kościół - 2011r.
2.3. Elementy charakterystyczne (typ zabudowy, dominanty przestrzenne)
Fot. Widok Paruszki – źródło Urząd Gminy i Miasta Krajenka
Wieś Paruszka należy do jednej z sześciu historycznych układów ruralistycznych.
Miejscowość ta założona została na układzie owalnicy. Zachowało się 16 zabytkowych
domów w tym 2 budynki gospodarskie, w większości zbudowanych na początku XX w.,
kościół filialny z początku XX w., szkoła wybudowana w 1913 r. oraz zabytkowy cmentarz
ewangelicko-augsburski z 2 połowy XIX w.
Maj 2013 rok
6
2.4. Ludność
Według stanu na dzień 25.02.2013 r. zameldowanych są we wsi na pobyt stały 425 osób w
tym 214 kobiet. Ludność Paruszki stanowi 5,64 % ogółu mieszkańców gminy Krajenka.
Tabela Liczba ludności w latach 2004-2013 w Paruszce
lata
Liczba
ludności
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
417
419
424
425
425
431
421
427
426
425
Wykres Liczba ludności w latach 2004-2013 w Paruszce
Mieszkańcy są zintegrowani i kultywują tradycję. We wsi działa Rada Sołecka, Rada
Kościelna, Koło Młodzieżowe. Mieszkańcy pomagają sobie wzajemnie i wspólnie wykonują
prace na rzecz wsi.
Maj 2013 rok
7
Fot. Mieszkańcy Paruszki podczas prac społecznych na rzecz wsi
Na dzień 28 lutego 2013 r. w Paruszce są zarejestrowane jako bezrobotne 34 osoby w tym 23
kobiety. Z prawem do zasiłku są 3 osoby w tym 1 kobieta. Liczba bezrobotnych w stosunku
do gminy Krajenka wynosi 6,85 %, wśród kobiet 8,65 %.
2.5 Gospodarka, rolnictwo
Paruszka jest wsią gdzie dominuje rolnictwo i jest głównym źródłem utrzymania większości
mieszkańców. We wsi funkcjonuje kilka firm usługowych (zakład tynkarski, sklep, firma
transportowa) oraz gospodarstwo agroturystyczne. Ludność pracuje zarobkowo w rolnictwie,
zakładach usługowych, w porze letniej i jesiennej przy zbiorze runa leśnego oraz z emerytur,
rent. Młodzi mieszkańcy często wyjeżdżają zarobkowo poza granice kraju.
3. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości
3.1 Zasoby przyrodnicze
Warunki klimatyczne
Warunki klimatyczne dla całego Pojezierza Krajeńskiego na terenie którego leży wieś
Paruszka, kształtowane są poprzez oddziaływanie tych samych czynników, jakie kształtują
klimat Polski.
Cechą charakterystyczną tego regionu jest występowanie w roku:
- dni z pogodą bardzo ciepłą i jednocześnie pochmurną
bez opadu - około 38,7 dni
- dni z przymrozkami, z dużym zachmurzeniem i opadem - 11,8 dni
- dni umiarkowanie ciepłe i słoneczne bez opadu - 9,4 dni
- dni umiarkowanie ciepłe z dużym zachmurzeniem bez opadu - 11,8 dni.
- okres wegetacyjny wynosi - 210 - 215 dni
- suma rocznych opadów atmosferycznych poniżej 600 mm
- najwięcej opadów odnotowuje się w miesiącach letnich w lipcu i czerwcu:
- 70 mm na miesiąc
Maj 2013 rok
8
- dni z opadami - 170 w roku
- najmniej w miesiącach zimowo-wiosennych:
w lutym i marcu 10 - 30 mm na miesiąc
- czas trwania pokrywy śnieżnej - do 50 dni
wg Stacji meteorologicznej w Pile i Chodzieży.
W rozkładzie rocznym dominują wiatry z kierunków zachodnich: południowozachodniego
21,5% i zachodniego 16,0% i północno-zachodniego (Piła.: SW21,5%, W-16%; Chodzież NW-17,4%, SW-16,6%, W –11,0%).
Grunty
Wieś ma charakter rolniczy. Podstawową produkcją rolniczą jest produkcja zbóż, następnie
ziemniaków. W produkcji zwierzęcej dominuje produkcja bydła następnie trzody chlewnej.
Wykres Zestawienie powierzchni użytków wsi Paruszka
Świat roślinny i zwierzęcy
Maj 2013 rok
9
Teren okolicy wsi zajmują lasy, pola uprawne i łąki. W lasach liściastych i mieszanych
występuje różnorodność szaty roślinnej i zwierzęcej. Lasy zasobne są w jagody, w grzyby
oraz zwierzynę leśną.
Wieś sąsiaduje z obszarem chronionym Natura 2000, która obejmuje południowo-zachodnią
części gminy. Tereny stały się częścią bardzo rozległego obszaru „Puszczy nad Gwdą”
(PLB300012). Paruszka ma predyspozycje do rozwoju turystyki.
3.2 Infrastruktura techniczna
Zaopatrzenie w wodę
Wieś Paruszka jest zwodociągowana. Niektóre gospodarstwa posiadają również własne ujęcie
wody.
Kanalizacja sanitarna
We wsi została w 2012 r. wybudowana i oddana do użytku kanalizacja sanitarna.
Gospodarka odpadami stałymi
Odpady komunalne ze wsi są zbierane i transportowane na wysypisko w Kłodzie oraz w
Międzybłociu. We wsi wdrożono system selektywnej zbiórki odpadów.
Zaopatrzenie w energię
Wszyscy mieszkańcy wsi są zaopatrzeni w energię elektryczną dostarczoną przez Grupę
Energetyczną ENEA S.A., a układ sieci gwarantuje pokrycie aktualnego zapotrzebowania.
Sieć przepływu energii jest napowietrzna. Oświetlenie uliczne sprawne, kilka krótkich
odcinków wymaga doświetlenia.
Zaopatrzenie w gaz ziemny
Do wsi Paruszka nie został doprowadzony gaz ziemny.
Telefonia stacjonarna i mobilna
Istniejąca sieć telefoniczna stacjonarna oraz dostęp do telefonii mobilnej zapewnia sprawną
łączność i możliwość połączenia się z internetem przez mieszkańców wsi.
Maj 2013 rok
10
Komunikacja drogowa
Sieć drogowa jest dobrze ukształtowana. We wsi w 2012 roku zostały wyremontowane drogi i
położono asfalt na długości 882 mb. Przez miejscowość przebiega droga powiatowa 1056 P –
Paruszka-Dolnik o długości 1,2 km.
Komunikacja rowerowa
Przez wieś biegnie trasa rowerowa tzw. „Różowa”: Krajenka-Paruszka-Krępsko-WałczSkrzatusz-Krępsko-Paruszka-Krajenka o łącznej długości 107,3 km.
3.3. Infrastruktura społeczna
Na terenie wsi znajdują się: kościół, świetlica wiejska, plac zabaw wraz z boiskiem do gry
w piłkę nożna i siatkówkę, wiata rekreacyjna. W świetlicy odbywają się zebrania
mieszkańców, środowiskowe, organizacji pozarządowych. Wiata służy mieszkańcom do
spotkań integracyjnych, zabaw. W Paruszce znajduje się także gospodarstwo agroturystyczne
„Hodowla koni hanowerskich i holsztyńskich Anna Piwońska Stajnia „OXER”.
Fot. Świetlica wiejska w Paruszce
Maj 2013 rok
11
Fot. Wiata wraz z placem zabaw i boiskami sportowymi
Mieszkańcy wsi korzystają z pomocy, której udziela Miejsko-Gminny Ośrodek
Pomocy Społecznej w Krajence. Głównymi odbiorcami pomocy są rodziny bezrobotne
wielodzietne, niepełne, niepełnosprawne oraz emeryci i renciści. W 2012 roku z pomocy
MGOPS w Krajence skorzystało 36 osób (10 rodzin) . Kwota świadczeń wynosiła 14 628 zł,
w skład której wchodziło: świadczenia pieniężne (zasiłki celowe, specjalne, celowe,
okresowe) i rzeczowe (posiłki, usługi opiekuńcze). W miejscowości prowadzony jest też
program PEAD (Europejski Program Pomocy Żywnościowej), z którego skorzystało 105 osób
(28 rodzin).
Mieszkańcy Paruszki mają zagwarantowany dostęp do podstawowej opieki
zdrowotnej w ośrodkach medycyny rodzinnej w Krajence oddalonej o 7,5 km.
W odległości 17 km znajduje się w Złotowie Szpital Powiatowy im. Alfreda Sokołowskiego,
a w odległości 19 km Powiatowy Szpital Specjalistyczny w Pile oraz prywatna klinika „Ars
Medical”.
Nad bezpieczeństwem mieszkańców czuwa Posterunek Policji w Krajence. Ochronę
przeciwpożarową zapewnia Ochotnicza Straż Pożarna w Krajence i w Augustowie. Jednostki
te są dobrze wyposażone w podstawowy sprzęt ratowniczy.
W granicach administracyjnych wsi znajdują się 72 domy.
Maj 2013 rok
12
4. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości
4.1 Ocena zasobów miejscowości
Rodzaj zasobu
Brak
Środowisko przyrodnicze
• walory krajobrazu
• walory szaty roślinnej
• walory świata zwierzęcego
• wody powierzchniowe (jeziora)
• gleby
• surowce mineralne
Środowisko kulturowe
• walory architektury wiejskiej i osobliwości
kulturowe
• walory zagospodarowania przestrzennego
• zabytki
• zespoły artystyczne
Dziedzictwo historyczne i religijne
• miejsca, osoby i przedmioty kultu
• święta, odpusty, pielgrzymki
• tradycje, obrzędy, gwara (festyny, dzień
ziemniaka)
• legendy, podania i fakty historyczne
• ważne postacie historyczne
• specyficzne nazwy
Obiekty i tereny
• działki pod zabudowę mieszkaniową
• działki pod domy letniskowe i obozy
• działki pod zakłady usługowe i przemysł
• pustostany mieszkaniowe, magazynowe i poprzemysłowe
• tradycyjne obiekty gospodarskie wsi
• place i miejsca publicznych spotkań
• miejsca sportu i rekreacji
Maj 2013 rok
Jest o
znaczeni
u małym
Jest o
znaczeni
u
średnim
Jest o
znacze
niu
dużym
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
13
Gospodarka, rolnictwo
• specyficzne produkty
• znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe
• możliwe
do
wykorzystania
odpady
poprodukcyjne
Sąsiedzi i przyjezdni
• korzystne, atrakcyjne sąsiedztwo
• ruch tranzytowy
• przyjezdni stali i sezonowi
Instytucje
• placówki opieki społecznej
• szkoły
• dom kultury, sala wiejska
• inne – przedszkole
Ludzie, organizacje społeczne
• OSP
• Koło Gospodyń Wiejskich
• Stowarzyszenia/ kluby sportowe/ koła
wędkarskie
• Darczyńcy i sponsorzy
• Rada Sołecka
• Rada Parafialna
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
4.2. Diagnoza aktualnej sytuacji wsi. Jaka jest nasza wieś?
Co wyróżnia wieś Paruszkę?
Jakie pełni funkcje?
Kim są mieszkańcy?
Jakie
jest
źródło
zwarta zabudowa, bliskie otoczenie
lasów bogatych w różnorodną
roślinność, grzyby i zwierzynę,
zintegrowani mieszkańcy, prężnie
działający sołtys wraz z radą sołecką
Wieś ma charakter przede wszystkim
mieszkaniowy i rolniczy.
Mieszkańcy są pracowici, dbają o
własne gospodarstwa i miejsca
publiczne, chętnie podejmują się
inicjatyw
na
rzecz
rozwoju
miejscowości.
Są
dobrze
zorganizowani.
utrzymania Praca w rolnictwie, praca w usługach i
Maj 2013 rok
14
mieszkańców?
zakładach
produkcyjnych
zlokalizowanych w pobliżu wsi,
młodzież coraz częściej emigruje
zarobkowo, osoby starsze utrzymują
się z rent i emerytur.
Jak zorganizowani są mieszkańcy?
We wsi działa Rada Sołecka, Koło
Gospodyń Wiejskich, Rada Parafialna.
Mieszkańcy chętnie i sprawnie
organizują się w celu wykonania
określonych prac służących rozwojowi
miejscowości
W jaki sposób rozwiązywane są Przede wszystkim na zebraniach
problemy?
wiejskich,
poprzez
swoich
przedstawicieli w Radzie Sołeckiej,
Radzie Miejskiej Krajenki oraz drogą
konsultacji z burmistrzem gminy.
Jaki wygląd ma nasza wieś?
Mieszkańcy wsi coraz bardziej dbają o
porządek na terenie własnych posesji
oraz w miejscach publicznych. Nowo
wybudowana wiata na w pobliżu
centrum wsi w sposób naturalny
wzmocni życie kulturalne wsi, które
koncentruje się przy szkole i jest
centrum wsi.
Jakie obyczaje i tradycje są Tradycje rodzinne i obyczaje związane
pielęgnowane i rozwijane?
z przyzwyczajeniami, które są
elementem wiary katolickiej jak:
dożynki parafialne. Organizowane są
obchody Dnia Dziecka, Dnia Matki,
Dnia Babci i Dziadka, święto
pieczonego ziemniaka. Organizowane
są rozgrywki sportowe na szczeblu
gminy.
Jaki jest stan otoczenia i środowiska?
Otoczenie - pola uprawne, lasy. We
wsi brak zakładów przemysłowych.
Wieś jest zwodociągowania a w 2012
r. wybudowana została kanalizacja
sanitarna.
Jakie jest rolnictwo?
Paruszka jest wsią gdzie dominuje
Maj 2013 rok
15
rolnictwo i jest głównym źródłem
utrzymania większości mieszkańców.
Dominuje uprawa ziemi w mniejszym
stopniu gospodarstwa skierowane są w
stronę hodowli zwierząt.
Jakie są powiązania komunikacyjne?
Położenie przy drodze wojewódzkiej i
powiatowej pozwala na sprawne
przemieszczanie się samochodami
prywatnymi. W ciągu dnia istnieją
połączenia autobusowe.
Co miejscowość proponuje dzieciom i Możliwość rozwijania zdolności i
młodzieży?
zainteresowań dzieciom i młodzieży
zapewnia głównie Szkoła Podstawowa
w Skórce i Przedszkole w Dolniku.
Rozwój fizyczny i zabawy mogą
odbywać się na placu rekreacyjnym.
Maj 2013 rok
16
4.3 Analiza SWOT
Jedną z najpopularniejszych technik analitycznych służących do porządkowania informacji
jest analiza SWOT. Technika ta polega na posegregowaniu posiadanych informacji o danej
sprawie na cztery grupy (cztery kategorie czynników strategicznych):
•
•
•
•
S (Strengths) – mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę
analizowanego obszaru,
W (Weaknesses) – słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę
analizowanego obszaru,
O (Opportunities) – szanse: wszystko to co stwarza dla analizowanego obszaru szansę
korzystnej zmiany,
T (Threats) – zagrożenia: wszystko to co stwarza dla analizowanego obszaru
niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej.
Analiza SWOT pozwala na wygenerowanie z otoczenia szans rozwoju oraz zagrożeń
hamujących rozwój gminy/ sołectwa. Rozważa się tutaj zarówno otoczenie bliższe oraz
otoczenie dalsze. Analiza zasobów ma doprowadzić do wygenerowania mocnych punktów
gminy/sołectwa oraz wskazania jego słabych stron. Mocne punkty mogą oznaczać; iż należy
je nadal rozwijać i doskonalić, słabe zaś eliminować, bądź zreorganizować.
Maj 2013 rok
17
Słabe strony
- odległa lokalizacja od siedziby administracji wojewódzkiej
- mała liczba miejsc pracy / małe możliwości zdobycia pracy we wsi
- słabo wykorzystane walory przyrodnicze / słabo rozwinięta baza
turystyczno – wypoczynkowa
- brak ścieżek pieszych i rowerowych
- mała liczba dużych, specjalistycznych gospodarstw rolnych;
niska opłacalność produkcji rolnej, ubożenie rolników
- brak rozwiniętej sieci kanalizacji deszczowej w centrum wsi
Szanse
- możliwość uzyskania środków ze źródeł zewnętrznych w tym
Unii Europejskiej na odnowę wsi i rozwój obszarów wiejskich
- atrakcyjne położenie (walory przyrodnicze)
- napływ kapitału inwestycyjnego
- rozwój grup producentów rolnych
- rozwój współpracy z innymi krajami i regionami Europy w
dziedzinie kultury, oświaty, przedsiębiorczości;
- rozwój nowoczesnych technologii produkcyjnych i
informatycznych - internet, telekomunikacja
Zagrożenia
Czynniki pozytywne
Czynniki negatywne
Analiza sołectwa
Silne strony
- dobre położenie komunikacyjne (lokalizacja przy drodze
wojewódzkiej nr 188)
- nie duża odległość od centrum administracji gminnej i powiatowej
- dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna: wodociąg, kanalizacja,
telefonia kablowa i komórkowa
- walory przyrodnicze, duże zalesienie, nie ma przemysłu silnie
zanieczyszczającego środowisko
- dostępna siła robocza
- stosunkowo niewielka odległość od szkół, ośrodków medycznych i
kulturalnych (Krajenka, Złotów, Piła),
- dobre warunki dla rozwoju rekreacji i wypoczynku
- społeczeństwo zaangażowane w prace na rzecz wsi
- postępujące ubożenie społeczeństwa
- regres kultury wiejskiej
- rosnące koszty inwestycji w zakresie infrastruktury technicznej
- brak zainteresowania inwestorów z zewnątrz
- rosnąca emigracja ludzi młodych
- brak ożywienia gospodarczego skutkującego nowymi miejscami
pracy i rozwojem lokalnym
- wysokie wymagania dla rolników w kontekście integracji Polski z
Unią Europejską
Maj 2013 rok
Analiza otoczenia
Czynniki zewnętrzne
Czynniki wewnętrzne
Tabela. Analiza SWOT
18
Tabela nr 4 Wizja przyszłości wsi Paruszka
Symbioza z otoczeniem i środowiskiem naturalnym. Gospodarność,
zagospodarowanie miejsca spotkań „Plac zabaw i rekreacji w Paruszce”.
Silna integracja ludności. Estetyka domostw, ulic
Jakie ma pełnić funkcje?
Mieszkaniowe, usługowe, zarobkowe, rekreacyjno wypoczynkowe
Kim mają być mieszkańcy?
Szczęśliwi ludzie. Porządni obywatele, otwarci, tolerancyjni, żyjący w miarę
możliwości na wysokim poziomie.
Co ma dać utrzymanie?
Działalność rolnicza, drobna przedsiębiorczość, praca najemna w sferze
świadczenia usług transportowych, budowlanych, agroturystyka. W porze
letniej i jesiennej dodatkowe dochody przy zbiorach i przetwarzaniu
owoców, ziół oraz runa leśnego.
W jaki sposób ma być zorganizowana wieś i Sołtys, Rada Sołecka, Rada Parafialna, Koło Gospodyń Wiejskich,
mieszkańcy?
Stowarzyszenie Sportowe.
W jaki sposób mają być rozwiązane Wspólnie i demokratycznie, w ramach wspólnych dyskusji podczas zebrań
problemy?
wiejskich mieszkańców i władz samorządowych oraz poprzez arbitraż
sąsiedzki, pomoc sąsiedzką
Jak ma wyglądać nasza wieś?
Wieś przyszłości ma być bezpieczna, estetyczna, atrakcyjna, wyposażona w
infrastrukturę techniczną i społeczną.
Jakie obyczaje i tradycje mają być u nas Kultywowanie tradycji rodzinnych i wielopokoleniowych w celu
pielęgnowane i rozwijane?
integrowania społeczności.
Jak mają wyglądać mieszkania i obejścia?
Zadbane i czyste domostwa, wyposażone we wszystkie media ułatwiające
codzienne życie i dające mieszkańcom poczucie komfortu i bezpieczeństwa.
Jaki ma być stan otoczenia i środowiska?
Nieskażone środowisko, ochrona okolicznych kompleksów leśnych,
zwierzyny, rzadkich roślin i ptaków.
Jakie ma być rolnictwo?
Rozwojowe, w uprawach przyjazne dla środowiska i ludzi.
Jakie mają być powiązania komunikacyjne?
Poprawa jakości dróg gminnych ułatwiająca komunikację własną
Co ma ją wyróżniać?
Maj 2013 rok
19
Co zaproponujemy dzieciom?
mieszkańców i dostosowanie połączeń komunikacji publicznej do potrzeb
mieszkańców i równocześnie dostosowanej do rentowności firm
przewozowych.
Dobrze zagospodarowany, bezpieczny plac zabaw i rekreacji, gdzie dzieci i
młodzież będą się spotykać i rozwijać swoje zainteresowania i umiejętności
oraz poprawiać sprawność fizyczną.
Maj 2013 rok
20
5. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących
społeczność lokalną w okresie co najmniej 7 lat od dnia przyjęcia planu
odnowy miejscowości, w kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów
rozwoju miejscowości z podaniem szacunkowych kosztów ich realizacji.
5.1 Informacje ogólne
W wyniku przeprowadzonej analizy mocnych i słabych stron rozwoju miejscowości
Paruszka a także biorąc pod uwagę najpilniejsze potrzeby mieszkańców określono priorytety
rozwoju miejscowości.
Misją wsi jest podniesienie jakości życia mieszkańców oraz zapewnienie
podstawowych elementów infrastruktury technicznej i społecznej sprzyjającej rozwojowi wsi
i integracji jej mieszkańców.
PARUSZKA – WSIĄ PRZYJAZNĄ MIESZKAŃCOM,
GOSPODARNĄ I ATRAKCYJNĄ DLA
WYPOCZYNKU I REKREACJI.
Realizacja przedstawionej powyżej misji jest
zaangażowaniu wszystkich mieszkańców Paruszki.
możliwa
przy pełnym,
aktywnym
W celu poprawy standardu życia i podniesienia atrakcyjności miejsca zamieszkania
mieszkańców Paruszki Plan Odnowy Miejscowości zakłada realizację wielu działań
społeczno gospodarczych. Realizacja zaplanowanych zadań przyczyni się do rozwoju wsi
oraz poprawy warunków życia mieszkańców. Plan ma charakter otwarty bowiem realizacja
planu zależy nie tylko od woli i zaangażowania mieszkańców, ale co najmniej w równym
stopniu od pozyskanych środków. Dlatego plan może wymagać korekt w przypadku innego
niż zakładano poziomu dofinansowania przez gminę, powiat, województwo, Unię
Europejską.
W tabeli 5.1 przedstawione są priorytety na lata 2013-2020 , które chcą osiągnąć
mieszkańcy, aby spełniła się wizja przyszłej wsi.
21
Maj 2013 rok
Tabela 5.1. Priorytety, cele, projekty Planu Odnowy Miejscowości PARUSZKA
Wizja Rozwoju Miejscowości PARUSZKA – wsią przyjazną mieszkańcom, gospodarna i atrakcyjna dla wypoczynku i rekreacji
Priorytet 1.
Priorytet 2.
Poprawa standardu i jakości życia
Zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego
Cel 1.1.
Zapewnienie
zdrowia i
bezpieczeństwa
mieszkańcom
Cel 1.2.
Estetyzacja wsi
Cel 1.3.
Zapewnienie rozwoju
życia sportowego,
kulturalnego i edukacji
Cel 1.4.
Poprawa warunków
drogowych
Cel 2.1
Zachowanie walorów
historycznych ,dbałość o
obiekty zabytkowe i
dziedzictwo kulturowe
Cel 2.2
Zachowanie walorów
środowiska
przyrodniczego
Projekty:
Projekty:
Projekty:
Projekty:
Projekty:
Projekty:
1.1.1.
Wybudowanie
ścieżki
rowerowej
wzdłuż drogi
powiatowej
1056P
1.2.1. Konkurs
na najładniejszą
posesję
1.3.1 Plac zabaw i
miejsce rekreacji w
Paruszce.
1.4.1 Remont dróg
gminnych
2.1.1. Sala Wiejska –
zorganizowanie zaplecza
socjalnego, dbałość o
budynek z 1913r.
zaewidencjonowany w
Gminnym Rejestrze
Zabytków
2.2.1. Szkolenie
mieszkańców o
charakterze edukacyjnym i
warsztatowym
1.1.2.Wybudowa
nie chodnika w
1.3.2 Doposażenie placu
zabaw i rekreacji
1.3.3. Remont
istniejącego boiska do
piłki siatkowej i
1.4.2. Budowa parkingu
przy kościele
1.4.3.Remont przepustów
i kanalizacji burzowej
Maj 2013 rok
22
centrum wsi
koszykówki
1.1.3. Wykonanie
ścieżki łączącej
Sale Wiejską z
placem rekreacji
1.3.4. Organizacja
spotkań integracyjnych ,
imprez i festynów
wiejskich
1.1.4.
Oświetlenie
uliczne –
doposażenie wsi
w dodatkowe
lampy
Maj 2013 rok
23
5.2 Cele i projekty/operacje
1. POPRAWA STANDARDU I JAKOŚCI ŻYCIA
1.1 Zapewnienie zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańcom
Projekt 1.1.1.
Wybudowanie ścieżki rowerowej wzdłuż drogi powiatowej 1056P
Lata realizacji
2015-2017
Nakłady finansowe
180 000
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest budowa szlaku komunikacyjnego o
długości 1,2 km wzdłuż drogi powiatowej nr 1056P z kostki
brukowej
Budżet gminy i środki zewnętrzne
Celem realizacji projektu jest zapewnienie bezpieczeństwa
osobom korzystającym z komunikacji międzymiastowej na
odcinku Piła-Złotów, szczególnie dzieciom i młodzieży
dojeżdżającej do szkół.
Projekt 1.1.2.
Wybudowanie chodnika w centrum wsi
Lata realizacji
2014-2016
Nakłady finansowe
140 000
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest wybudowanie chodnika w centrum
wsi wzdłuż głównej drogi gminnej, wyremontowanej w 2012 r.,
Chodnik o długości ca. 700mb planuje się wykonać z kostki
brukowej.
Budżet gminy i środki zewnętrzne
Celem realizacji jest zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom
wsi przemieszczającym się pieszo w obrębie miejscowości.
24
Maj 2013 rok
Projekt 1.1.3.
Wykonanie ścieżki łączącej Sale Wiejską z placem rekreacji
Lata realizacji
2014
Nakłady finansowe
3 000
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest wykonanie przy znacznym wkładzie
własnym mieszkańców wsi ścieżki łączącej Sale Wiejską z
placem rekreacyjnym. Zadanie polega na rozebraniu nieczynnego
śmietnika, uporządkowaniu i wyrównaniu terenu oraz
wyznaczeniu i utwardzeniu wyznaczonej ścieżki.
Mieszkańcy, budżet gminy
Projekt 1.1.4
Oświetlenie uliczne- doposażenie wsi w dodatkowe lampy oświetleniowe
Lata realizacji
2014-2016
Nakłady finansowe
14 000
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest doposażenie wsi w dodatkowe lampy
na istniejących słupach oświetleniowe w miejscach
nieoświetlonych wskazanych przez mieszkańców.
Budżet gminy
Celem projektu jest zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom
wsi.
1.2. Estetyzacja wsi
1.2.1.
Konkurs na najładniejszą posesję z nagrodami
Lata realizacji
2014-2020
Nakłady finansowe
15 000
Budżet gminy, organizacja
pozarządowa w porozumieniu z Radą
Sołecka
25
Maj 2013 rok
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest organizacja konkursów na
najładniejszą posesję, cyklicznie powtarzanych co roku. W
ramach realizacji zadania jest opracowanie regulaminu
konkursu, zakup nagród ( roślin, sprzętu ogrodniczego, książek o
tematyce ogrodniczej).
Celem jest integracja społeczności lokalnej, poprzez zwiększenie
dbałości o estetykę wsi i poszczególnych posesji. Porządkowanie
i upiększanie obejść, nagradzanie najlepszych wyzwoli wśród
mieszkańców poczucie odpowiedzialności i wspólnoty.
1.3 Zapewnienie rozwoju życia sportowego, kulturalnego i edukacji
1.3.1 Plac zabaw i miejsce rekreacji w Paruszce
Lata realizacji
2011-2012
Nakłady finansowe
70 000
Opis projektu
„Plac zabaw i miejsce rekreacji w Paruszce” jako miejsce spotkań
dla mieszkańców. W ramach projektu przewidziano zakup
zabawek: karuzelę, huśtawkę ważka, bujak „rower” oraz zestaw
zabawowy a także betonowy stół do ping ponga oraz słupy do
siatkówki i koszykówki. Zaplanowano także budowę wiaty jako
miejsca schronienia m. in. dla opiekunów dzieci bawiących się na
placu zabaw, oraz ustawienie pod wiatą stołów i ławek. Na placu
zlokalizowano również grilla i ławeczki.
Budżet gminy, środki zew.,
mieszkańcy
1.3.1. Doposażenie placu rekreacyjnego
Lata realizacji
2015-2016
Nakłady finansowe
10 000
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest doposażenie w urządzenia zabawowe i
gimnastyczne ( ścieżka zdrowia) oraz upiększenie istniejącego
placu rekreacji poprzez zakup i nasadzenia krzewów ozdobnych .
Mieszkańcy, Budżet gminy
Realizacja projektu zwiększy atrakcyjność miejsca rekreacji i
zachęci do częstego spędzania czasu wolnego mieszkańców wsi
26
Maj 2013 rok
na terenie placu.
1.3.2. Remont istniejącego boiska do piłki siatkowej i koszykowej
Lata realizacji
2015-2017
Nakłady finansowe
10 000
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest modernizacja istniejącego na placu
rekreacji boiska do piłki siatkowej i koszykowej.
Mieszkańcy, Budżet gminy
W ramach projektu przewiduje się prace związane z niwelacją
gruntu boiska oraz wymianą słupków , koszy na istniejącym
boisku do piłki siatkowej i koszykówki. Poprawa warunków na
boisku zapewni bezpieczeństwo i zachęci do aktywności
fizycznej młodzież wsi
1.3.3. Organizacja spotkań integracyjnych
Lata realizacji
2013-2020
Nakłady finansowe
5 000
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest wprowadzenie do stałego kalendarza
spotkań integracyjnych mieszkańców związanych np. z porami
roku ( 1-szy Dzień Wiosny/Noc Świętojańska/Dzień Pieczonego
Ziemniaka/Kulig.itp. )
Budżet gminy
Realizacja projektu zintegruje mieszkańców wsi, wyzwoli
poczucie odpowiedzialności wspólnoty oraz wzmocni więzi
międzyludzkie.
1.4. Poprawa warunków drogowych
1.4.1 Remont dróg gminnych
Lata realizacji
2013-2014
Nakłady finansowe
120 000
Opis projektu
Przebudowa drogi gminnej działka nr ew. 394/1 na odcinku 200
mb. Wykonanie warstwy wiążąco-wyrównawczej z mieszanki
bitumicznej oraz warstwy ścieralnej z mieszanki mineralno-
Budżet gminy , środki zewnętrzne
27
Maj 2013 rok
asfaltowej.
Celem jest poprawa bezpieczeństwa i warunków życia osobom
mieszkającym na obrzeżach wsi .
1.4.2. Budowa parkingu przy kościele
Lata realizacji
2014-2017
Nakłady finansowe
45 000
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest wybudowanie parkingu o pow. ca.
400 m² na działce gminnej nr ew. 174, przy kościele filia parafii
p.w. Trójcy Świętej w Paruszce. Parking zostanie wyłożony
kostką brukową.
Budżet gminy, środki zewnętrzne
Realizacja projektu pozwoli bezpiecznie parkować samochody
podczas uroczystości kościelnych oraz będzie spełniać rolę
dodatkowego miejsca, gdzie będzie mogło koncentrować się
życie wspólnoty wsi.
1.4.3. Budowa przepustów i kanalizacji burzowej
Lata realizacji
2017-2020
Nakłady finansowe
50 000
Opis projektu
Odbudowa starej drenarki, obkaszanie rowów, udrażnianie
istniejących przepustów na terenie wsi.
Środki zewnętrzne
Celem jest uniknięcie szczególnie podczas wiosennych roztopów
zalewania głównej drogi , pól i posesji prywatnych.
Priorytet 2.
ZACHOWANIE DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I
PRZYRODNICZEGO
2.1.
Zachowanie walorów historycznych, dbałość o obiekty zabytkowe i
28
Maj 2013 rok
dziedzictwo kulturowe
2.1.1. Sala Wiejska – zorganizowanie zaplecza socjalnego
Data realizacji
2015-2017
Nakłady finansowe
25 000
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest remont i modernizacja zaplecza
socjalnego w Sali Wiejskiej oraz dbałość o budynek ( była szkoła
podstawowa) pochodzący z 1913 r. zaewidencjonowany w
Gminnym Rejestrze Zabytków.
Mieszkańcy, budżet gminy, środki
zewnętrzne
Celem projektu jest poprawa warunków socjalnych w Sali
Wiejskiej, umożliwienie organizacji mieszkańcom spotkań,
imprez sołeckich łącznie z konsumpcją oraz zachowanie
dziedzictwa kulturowego poprzez oznakowanie budynku tablicą
informacyjną, zagospodarowanie i uporządkowanie obejścia.
2.2.
Zachowanie walorów środowiska przyrodniczego
2.2.1
Szkolenie mieszkańców o charakterze edukacyjnym i warsztatowym
Lata realizacji
2014-2015
Nakłady finansowe
10 000
Opis projektu
Przedmiotem projektu jest przeprowadzenie szkolenia
skierowanego do mieszkańców na temat ochrony przyrody, zasad
gospodarowania jej zasobami, dbałości o środowisko naturalne.
Wieś Paruszka graniczy bowiem z Obszarami Specjalnej
Ochrony Ptaków w ramach Natura 2000.
Środki zewnętrzne
Realizacja projektu wykorzystując zasady obowiązujące w Unii
Europejskiej przyczyni się do podniesienia świadomości
mieszkańców i wpłynie na zachowanie środowiska naturalnego
w stanie niezmienionym
29
Maj 2013 rok
5.3. Harmonogram realizacji i szacunkowe koszty projektów/operacji
Tabela 5.3 zawiera projekty do realizacji w latach 2013-2020, nazwę projektu,
przewidywane koszty projektów oraz planowany termin realizacji. Do wyceny kosztów
realizacji zadań przyjęto szacunkowe wyliczenia w oparciu o obecne ceny robót oraz
materiałów w rejonie.
Finansowanie projektów planowane jest z środków własnych Gminy przy współfinansowaniu
środkami zewnętrznymi ( unijnymi, krajowymi).
Tabela 5.3. Szacunkowe koszty oraz harmonogram realizacji projektów
Numer
Nazwa projektu
projektu
1
1.1.1.
Wymagane środki
Termin
finansowe
realizacji
2
Wybudowanie ścieżki rowerowej
wzdłuż drogi powiatowej
3
4
180 000
2015
2016
2017
1.1.2.
Wybudowanie chodnika w centrum
wsi
140 000
2014
2015
2016
1.1.3.
1.1.3.
Wykonanie ścieżki łączącej sale
Wiejską z placem rekreacji
Oświetlenie uliczne- doposażenie
wsi w dodatkowe lampy
3 000
2014
14 000
2014
2015
2016
1.2.1.
Konkurs na najładniejszą posesję o
charakterze stałym, rozstrzyganym
w edycjach rocznych.
15 000
2014 - 2020
1.3.1
Plac zabaw i miejsce rekreacji w
Paruszce
Doposażenie placu zabaw i
rekreacji.
70 000
2011-2012
10 000
2015
Remont istniejącego boiska do piłki
10 000
1.3.2
1.3.3.
2016
2016
30
Maj 2013 rok
siatkowej i koszykowej.
1.3.4.
Organizacja spotkań integracyjnych
1.4.1.
Remont drogi gminnej
120 000
2014-2020
Powtarzana co
roku
2013-2014
1.4.2
Budowa parkingu przy kościele
45 000
2014-2016
1.4.3.
Remont przepustów i kanalizacji
burzowej
Sala Wiejska- remont zaplecza
socjalnego
Szkolenie mieszkańców o
charakterze edukacyjnym i
warsztatowym
50 000
2017-2020
25 000
2015-2017
10 000
2014-2015
2.1.1
2.1.2
5 000
6. Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia
potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych,
ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne.
Dla mieszkańców Paruszka miejscami wokół których koncentruje się życie społeczne wsi
to:
Plac zabaw i miejsce rekreacji z nowo wybudowaną wiatą, boiskami sportowymi i
urządzeniami zabawowymi. W okresie wiosenno-letnim jest to idealne miejsce do spotkań
integracyjnych, plac bezpiecznej zabawy dzieci oraz miejsce gdzie młodzież ma możliwość
rozwoju fizycznego oraz możliwość organizowania rozgrywek
sportowych. Usytuowanie
miejsca, jego dogodna lokalizacja sprawia, iż jest to miejsce chętnie odwiedzane przez
najmłodszych mieszkańców jak również dorosłych, którzy w sprzyjających warunkach mogą
czuwać nad bezpieczeństwem zabaw swoich pociech oraz integrować się, organizować wspólne
wydarzenia sołeckie, wymieniać się doświadczeniami.
31
Maj 2013 rok
Sala Wiejska ( świetlica), gdzie społeczność lokalna ma możliwość spotykania się
szczególnie w okresie jesienno-zimowym .Rozbudowa zaplecza socjalnego ożywi działalność
świetlicy i przyczyni się do większej integracji mieszkańców, umożliwi organizacje imprez
pojedynczych grup ( np. seniorów, osób niepełnosprawnych, dzieci, młodzieży) oraz spotkań
rodzinnych.
Równie ważnym dla mieszkańców miejscem jest teren położony w pobliżu kościoła.
Mieszkańcy dbają o obejście wokół świątyni, by było estetycznie zagospodarowane. Dużo
pracy i środków mieszkańcy włożyli w budowę ogrodzenia i utwardzenia, aby można było
dojechać i bezpiecznie pozostawić pojazd.
Dlatego ważne jest aby te miejsca były dobrze zagospodarowane, estetyczne, bezpieczne i
mogły służyć całej społeczności wiejskiej .
7. System wdrażania i monitoringu
Proces wdrażania planu odnowy będzie organizowany bądź koordynowany przez Gminę
oraz Rada Sołecką wraz z grupą odnowy jako współzarządzającymi.
Wdrożenie Planu Odnowy Miejscowości sołectwa Paruszka rozpocznie się po podjęciu przez Radę
Gminy i Miasta Krajenka Uchwały w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowości
Paruszka. Odpowiedzialnym za wykonanie Uchwały jest Burmistrz.
W celu sprawnego i efektywnego realizowania projektów zawartych w zatwierdzonym
POM-ie, Burmistrz powała zespół którego zadaniem będzie realizacja i koordynacja działań. W
skład zespołu wejdą Sołtys, Rada Sołecka, Koordynator odnowy (lider odnowy).
32
Maj 2013 rok
Do monitorowania, oceny realizacji i wdrażania Planu Odnowy Miejscowości sołectwa
Paruszka, służyć będą dane systematycznie zbierane i gromadzone, analizowane i interpretowane.
Monitoring obejmuje:
- monitoring finansowy, tzn. wielkość wydatkowanych środków finansowych
- monitoring rzeczowy, tzn. efekty mierzalne danego zadania.
Monitoring finansowy pomoże w porównaniu wydatkowanych środków finansowych do
planowanych wydatków.
Monitoring rzeczowy zobrazuje i umożliwi ocenę wdrażania zadania w stosunku do
ustalonych celów.
33
Maj 2013 rok

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Paruszka

Transkrypt

Podobne dokumenty

KATOLICKA ODNOWA W DUCHU ŚWIĘTYM W POLSCE

Informacja z wizyty studyjnej w regionie Côtes d`Armor we Francji w

Odnowa biologiczna po treningu biegowym

Best Western Hotel Globus City - eSKY.pl

plan odnowy miejscowości robaczyn na lata 2011 – 2018