Praca socjalna z osobami starszymi

Specjalizacja II stopnia
w zawodzie
pracownika socjalnego
Praca socjalna z osobami starszymi
Nazwa podmiotu: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Wydział Nauk Społecznych
Instytut Pracy Socjalnej
Dane teleadresowe: Rektorat – ul. Kanonicza 25, 31-002 Kraków
e-mail: [email protected]
phone: 12-421-84-16
Instytut Pracy Socjalnej
ul. Kanonicza 18, 31-002 Kraków
e-mail: [email protected]
phone: 12-422-21-21
Osoba odpowiedzialna: dr hab. Małgorzata Duda
e-mail: [email protected]
Program szkolenia
w zakresie
przygotowania
podstawowego
MODUŁ 1 A
Projekt socjalny – 40 godzin
I.
ZAŁOŻENIA DO REALIZACJI MODUŁU
Uczestnicy szkolenia zapoznają się z metodologią tworzenia projektu socjalnego oraz
nabędą umiejętności jego opracowania i realizacji, jako narzędzia stosowanego w pracy
socjalnej. Ważnym elementem skutecznej pracy socjalnej jest umiejętność formułowania
adekwatnych celów w oparciu o diagnozę problemów społecznych oraz koordynacja
i realizacja zaplanowanych działań wraz z ewaluacją i oceną uzyskania założonych
efektów.
II.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WIEDZA
W_01
Zna podstawowe pojęcia z zakresu metodologii badań społecznych.
W_02
Posiada wiedzę o funkcjonowaniu mikro, mezzo i makrostruktur społecznych.
W_03
Posiada wiedzę o roli różnych instytucji i organizacji w realizacji zadań pomocy społecznej
oraz możliwości współdziałania z nimi.
W_04
Zna czynniki wspomagające i ograniczające jakość społecznego funkcjonowania jednostek,
grup, środowisk.
W_05
Posiada wiedzę o znaczeniu zasobów tkwiących w jednostkach, grupach
i społecznościach oraz uwzględnia je w podejmowanych działaniach socjalnych.
W_06
Zna metodologię i zasady tworzenia projektu socjalnego.
W_07
Zna zasady opracowania dokumentacji realizowanego projektu socjalnego.
UMIEJĘTNOŚCI
U_01
Wykorzystuje wiedzę teoretyczną do szukania rozwiązań i dokonuje wyborów optymalnych
dla rozwiązania problemów społecznych określonych w projekcie socjalnym.
U_02
Posiada umiejętność sformułowania diagnozy społecznej i wykorzystania jej
w przekształcaniu rzeczywistości społecznej.
U_03
Posiada umiejętność uruchamiania możliwości jednostek, grup i środowisk oraz pozyskiwania
ich do współpracy.
U_04
Posiada umiejętność działania planowego i systematycznego w oparciu o opracowane
programy pomocy społecznej.
U_05
Posiada umiejętność projektowania działań nastawionych na zmianę.
U_06
Posiada umiejętność realizacji projektu.
U_07
Umie dostrzec i zastosować optymalne rozwiązania w projekcie socjalnym.
U_08
Posiada umiejętność wyboru optymalnych rozwiązań problemów społecznych określonych
w projekcie socjalnym.
U_09
Umie dokonać monitorowania i ewaluacji zrealizowanych przedsięwzięć.
U_10
Posiada umiejętność opracowania dokumentacji realizacji projektu socjalnego formułując
wnioski uniwersalne i postulatywne.
U_11
Wykorzystuje w praktyce zawodowej różne metody pracy socjalnej oraz zasady
monitorowania i ewaluacji.
U_12
Posiada umiejętności organizacyjne i koordynacyjne
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_01
Potrafi nawiązać kontakt z różnymi grupami klientów, instytucjami i społecznościami.
K_02
Jest przygotowany do interpretowania mechanizmów funkcjonowania człowieka
w różnych sytuacjach społecznych.
K_03
Potrafi stworzyć sieć usług socjalnych współpracując z różnymi instytucjami, organizacjami
i specjalistami funkcjonującymi w społeczności lokalnej.
K_04
Ma poczucie odpowiedzialności za pracę własną i zespołu.
K_05
Potrafi zastosować posiadaną wiedzę w działaniu.
III.
METODY DYDAKTYCZNE
1. Wykład, ćwiczenia
IV.
PODSTAWOWE ŚRODKI DYDAKTYCZNE
1. Komputer, projektor, prezentacje multimedialne.
2. Materiały szkoleniowe.
V.
TREŚCI KSZTAŁCENIA ZE WSKAZANIEM FORMY REALIZACJIProjekt
Projekt socjalny
Lp.
Tematyka zajęć
1.
Tok postępowania projektującego
2.
Poszukiwanie mocnych stron klienta
i zasobów środowiska jako główne podejście do
tworzenia projektu
3.
Metody, techniki i narzędzia stosowane podczas
realizacji projektu socjalnego
4.
Znaczenie i konstrukcja budżetu związanego
z projektem socjalnym
5.
Rola i znaczenie działalności wolontariuszy biorących
udział w realizacji projektu
6.
Monitorowanie i ocena projektu
7.
Zarządzanie projektem socjalnym
socjalny
VI.
PROPONOWANA KADRA DYDAKTYCZNA
mgr Joanna Dyrcz
mgr Józefa Kucharska
MODUŁ: 1 B
Mediacje i negocjacje – 20 godzin
I. ZAŁOŻENIA DO REALIZACJI MODUŁU
Celem szkolenia jest zapoznanie uczestników z psychologią powstawania sytuacji
konfliktowych, zasadami, organizacją oraz przebiegiem procesu mediacji i negocjacji,
stosowanych strategii oraz technik oraz doskonalenie i praktyczne ćwiczenie umiejętności
mediacyjnych i negocjacyjnych.
II. EFEKTY KSZTAŁCENIA
WIEDZA
W_01
Posiada wiedzę o konfliktach, ich źródłach i możliwych sposobach ich rozwiązywania
w drodze negocjacji i mediacji.
W_02
Posiada wiedzę o istocie, typach i fazach negocjacji.
W_03
Posiada wiedzę o warunkach skutecznego rozwiązywania sporów.
W_04
Posiada wiedzę na temat stylów negocjacyjnych oraz zna narzędzia skutecznych negocjacji.
W_05
Zna techniki wywierania wpływu na ludzi.
W_06
Posiada wiedzę na temat różnic pomiędzy wpływem, władzą a manipulacją.
W_07
Posiada wiedzę na temat mediacji i jej praktycznego zastosowania.
W_08
Zna uregulowania prawne dotyczące mediacji.
W_09
Posiada wiedzę na temat zasad prowadzenia postępowania mediacyjnego.
W_10
Posiada wiedzę na temat mediacji rodzinnych, w tym specyfiki sporów rodzinnych.
W_11
Posiada wiedzę o zasadach sporządzania kontraktów.
W_12
Zna zasady oceny realizacji kontraktu i renegocjacji kontraktu socjalnego.
W_13
Posiada wiedzę o znaczeniu etyki w negocjacjach i mediacjach.
UMIEJĘTNOŚCI
U_01
Posiada umiejętność oceny sytuacji konfliktowej i znajdowania adekwatnych rozwiązań.
U_02
Potrafi negocjować i pełnić rolę mediatora.
U_03
Potrafi zastosować w praktyce zawodowej strategie i taktyki negocjacyjne.
U_04
Posiada umiejętność analizowania sytuacji negocjacyjnych i wyboru określonego stylu oraz
narzędzi negocjacji.
U_05
Dostrzega różnice pomiędzy wpływem, władzą a manipulacją.
U_06
Posiada umiejętność prowadzenia postępowania mediacyjnego.
U_07
Potrafi zastosować w praktyce zawodowej procedury prawne dotyczące mediacji.
U_08
Potrafi zastosować w praktyce zawodowej procedurę kontraktu z wybranymi grupami
klientów pomocy społecznej.
U_09
Posiada umiejętność udzielania pomocy z uwzględnieniem obrony swoich praw i praw
innych ludzi w sytuacjach społecznych.
U_10
Posiada umiejętność interpretowania wpływu różnych czynników na proces zawierania
kontraktu i skutecznego wykorzystywania tej wiedzy w praktyce zawodowej.
U_11
Analizuje zasoby i możliwości oraz i bariery i ograniczenia w stosowaniu kontraktu
z klientem.
U_12
Posiada umiejętność współdziałania i budowania zaufania.
U_13
Potrafi wspólnie podejmować decyzje i dochodzić do kompromisu.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_01
Posiada umiejętność skutecznego rozwiązywania sporów.
K_02
Posiada umiejętność współpracy i współdziałania w grupie.
K_03
Potrafi skutecznie działać w relacjach niezależnie od stopnia ich złożoności
i trudności.
K_04
Ma świadomość możliwości wywierania wpływu, ale unika manipulacji.
K_05
Posiada umiejętność monitorowania i ewaluacji w kontraktowaniu.
K_06
W relacjach z innymi kieruje się zasadami etyki.
K_07
Jest przygotowany do pełnienia roli mediatora i negocjatora.
III. METODY DYDAKTYCZNE
1. Wykład, ćwiczenia / warsztaty
IV. PODSTAWOWE ŚRODKI DYDAKTYCZNE
1.
2.
3.
4.
5.
Komputer, projektor, prezentacje multimedialne.
Handouty.
Symulacje przypadków.
Arkusze ćwiczeń.
Materiały szkoleniowe.
V. TREŚCI KSZTAŁCENIA ZE WSKAZANIEM FORMY REALIZACJI
MEDIACJE I NEGOCJACJE
Lp.
1.
Konflikty i ich rozwiązywanie
2.
Wprowadzenie do negocjacji
3.
Style negocjacji oraz typy negocjatorów
4.
Etapy negocjacji
5.
Wywieranie wpływu na ludzi
6.
Mediacja i jej praktyczne zastosowanie
7.
Mediacje rodzinne
8.
Praktyczne aspekty mediacji w sprawach rozwodowych
i opiekuńczych
9.
Mediacje i negocjacje jako element kontraktu socjalnego
10.
VI.
Tematyka zajęć
Etyka negocjacji i mediacji
PROPONOWANA KADRA DYDAKTYCZNA
mgr Katarzyna Wojtanowicz
MODUŁ: 1 C
Metody zarządzania w pracy socjalnej
i pomocy społecznej – 30 godzin
I.
ZAŁOŻENIA DO REALIZACJI MODUŁU
Celem zajęć jest wyposażenie słuchaczy w wiedzę, umiejętności i kompetencje do
realizacji zamierzeń związanych z rozpoznawaniem problemów społecznych, przy
zastosowaniu nowoczesnych metod pracy socjalnej, służące skutecznemu i efektywnemu
zarządzaniu zarówno w pracy socjalnej, zespole pracowniczym jak i w systemie pomocy
społecznej.
II. EFEKTY KSZTAŁCENIA
WIEDZA
W_01
Zna znaczenie organizacji i zarządzania w pomocy społecznej i pracy socjalnej.
W_02
Posiada wiedzę o podstawowych pojęciach z zakresu organizacji i zarządzania.
W_03
Zna teorie zarządzania i rozumie możliwości i ograniczenia ich zastosowania
w pomocy społecznej i pracy socjalnej.
W_04
Posiada wiedzę o zróżnicowanych metodach zarządzania w różnych jednostkach
organizacyjnych pomocy społecznej i potrzebę ich dostosowania do kontekstu regionalnego
i lokalnego.
W_05
Zna specyfikę zarządzania zasobami ludzkimi w pomocy społecznej.
W_06
Posiada wiedzę o mechanizmach zarządzania superwizyjnego.
W_07
Zna nowe koncepcje zarządzania projektami i metody zarządzania jakością.
W_08
Posiada wiedzę o znaczeniu standaryzacji w pomocy społecznej i pracy socjalnej.
UMIEJĘTNOŚCI
U_01
Umie zarządzać sobą (racjonalnie zarządzać czasem, planować pracę, stosować właściwe
metody przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu).
U_02
Posiada umiejętności interpersonalne niezbędne do zarządzania innymi.
U_03
Potrafi zarządzać grupą stosując adekwatne do sytuacji teorie i metody przywództwa.
U_04
Umie organizować i prowadzić interdyscyplinarne zespoły robocze.
U_05
Potrafi nawiązać i utrzymać właściwe kontakty zewnętrzne swojej organizacji.
U_06
Umie odpowiednio promować swoją jednostkę organizacyjną pomocy społecznej.
U_07
Wykorzystuje praktycznie środki public relations dla stworzenia pozytywnego wizerunku
pomocy społecznej i pracownika socjalnego.
U_08
Umie w praktyce stosować odpowiednie techniki zarządzania zasobami ludzkimi
w pomocy społecznej przy rekrutacji i selekcji personelu, rozwoju zawodowym kadry itp.
U_09
Stosuje zarządzanie superwizyjne w pomocy społecznej.
U_10
Umie inicjować współpracę z innymi instytucjami /placówkami/ specjalistami oraz
koordynować świadczone usługi.
U_11
Potrafi zarządzać projektami oraz stosować nowoczesne koncepcje zarządzania jakością
w pomocy społecznej (tworzyć i egzekwować standardy jakości usług).
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_01
Ma świadomość znaczenia zarządzania w pomocy społecznej i pracy socjalnej.
K_02
Posiada samowiedzę na temat poziomu własnych kompetencji w zakresie zarządzania,
w tym samo zarządzania.
K_03
Jest zdolny do podejmowania nowych ról zawodowych związanych z zarządzaniem
przypadkiem (case management) czy coaching (trener umiejętności).
K_04
Wykazuje się otwartością i kreatywnością w relacjach ze swoimi podwładnymi
i wspiera ich w rozwiązywaniu problemów zawodowych.
K_05
Docenia znaczenie technik public relations w budowaniu wizerunku instytucji pomocy
społecznej i prestiżu zawodu pracownika socjalnego.
K_06
Ma świadomość znaczenia współpracy z innymi instytucjami, placówkami, specjalistami.
K_07
Wykazuje się otwartością na podejmowanie współdziałania oraz umie koordynować tę
współpracę.
III. METODY DYDAKTYCZNE
1. Wykład /ćwiczenia / warsztaty
IV. PODSTAWOWE ŚRODKI DYDAKTYCZNE
1. Materiały bibliograficzne.
2. Obrazy / zdjęcia.
3. Formularze dokumentujące pracę.
V. TREŚCI KSZTAŁCENIA ZE WSKAZANIEM FORMY REALIZACJI
INTERDYSCYPLINARNA CHARAKTERYSTYKA PROBLEMU
Tematyka zajęć
Lp.
1.
Znaczenie organizacji i zarządzania w pomocy społecznej i pracy
socjalnej
2.
Podstawowe pojęcia z zakresu organizacji i zarządzania
3.
Umiejętności menedżerskie
4.
Promocja organizacji socjalnej
5.
Zarządzanie zasobami ludzkimi w pomocy społecznej
6.
Zarządzanie superwizyjne w pomocy społecznej i pracy socjalnej
7.
Ewaluacja w pomocy społecznej i pracy socjalnej
8.
Zarządzanie relacją z klientem – Case management
VI. PROPONOWANA KADRA DYDAKTYCZNA
mgr Ewa Mosór-Radwańska
MODUŁ: 1 D
Wypalenie zawodowe – 10 GODZIN
I.
ZAŁOŻENIA DO REALIZACJI MODUŁU
1. Celem szkolenia jest zapoznanie uczestników z syndromem wypalenia zawodowego oraz
sposobami przeciwdziałania oraz ograniczania skutków wypalenia zawodowego.
2. Szkolenie ma również na celu podniesienie kompetencji zawodowych oraz satysfakcji
z wykonywania zawodu pracownika socjalnego.
II. EFEKTY KSZTAŁCENIA
WIEDZA
W_01
Zna wybrane koncepcje stresu i wypalenia zawodowego.
W_02
Posiada wiedzę o stresie organizacyjnym, stresie zawodowym i stresie roli oraz identyfikuje
ich uwarunkowania w instytucjach pomocy społecznej.
W_03
Wie jakie sposoby radzenia sobie zastosować w sytuacjach obciążających (zwłaszcza
długotrwale).
W_04
Zna symptomatologię wypalenia zawodowego i narzędzia diagnostyczne.
W_05
Zna psychologiczne i społeczne skutki wypalenia zawodowego.
W_06
Posiada wiedzę o metodach i narzędziach przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu.
UMIEJĘTNOŚCI
U_01
Potrafi zidentyfikować środowiskowe i osobowościowe czynniki stresogenne
i określić ich wpływ na funkcjonowanie zawodowe.
U_02
Potrafi odróżnić zmęczenie od wypalenia zawodowego.
U_03
Potrafi rozpoznać sygnały ostrzegawcze wypalenia zawodowego i skutecznie reagować
w celu niedopuszczenia do rozwinięcia się syndromu.
U_04
Umie korzystać z wybranych technik pracy socjalnej, które mogą służyć przeciwdziałaniu
wypaleniu zawodowemu (superwizja, interwencja kryzysowa, grupa wsparcia, kontrakt).
U_05
Potrafi współpracować w zespole w celu ograniczenia stresu organizacyjnego.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_01
Jest przygotowany do rozpoznawania elementów sytuacyjnych i osobowościowych
stanowiących obciążenia zawodowe.
K_02
Ma świadomość wpływu rozwijającego się syndromu wypalenia zawodowego na
efektywność działań zawodowych, zarówno w relacjach z korzystającymi z pomocy jak
i współpracownikami.
K_03
Ma świadomość pojawienia się dylematów etycznych jako skutków wyboru określonych
sposobów radzenia sobie z wypaleniem zawodowym.
K_04
Ma odwagę ujawniać czynniki organizacyjne odpowiedzialne za tworzenie sytuacji
obciążających.
K_05
Jest zdolny do wglądu we własne ograniczenia sprzyjające podatności na stres
K_06
Nie odrzuca oferowanej mu pomocy w przezwyciężeniu syndromu.
K_07
Wrażliwie i profesjonalnie reaguje na sygnały o rozwijającym się wypaleniu zawodowym
u współpracowników.
III.
METODY DYDAKTYCZNE
1. Wykład /ćwiczenia / warsztaty
IV.
PODSTAWOWE ŚRODKI DYDAKTYCZNE
1. Komputer, projektor, prezentacje multimedialne.
2. Flipchart.
3. Materiały szkoleniowe.
V.
TREŚCI KSZTAŁCENIA ZE WSKAZANIEM FORMY REALIZACJI
WYPALENIE ZAWODOWE
Lp.
VI.
Tematyka zajęć
1.
Stres a wypalenie zawodowe
2.
Uwarunkowania wypalenia zawodowego
3.
Skutki wypalenia zawodowego
4.
Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu
5.
Techniki interwencyjne i sposoby wychodzenia
z wypalenia zawodowego
PROPONOWANA KADRA DYDAKTYCZNA
mgr Katarzyna Wojtanowicz
MODUŁ: 1 E
Lokalna polityka społeczna – 40 godzin
I.
ZAŁOŻENIA DO REALIZACJI MODUŁU
1. Zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami z zakresu polityki społecznej.
2. Dostarczenie wiedzy z dziedziny nauk społecznych, rozwijanie kompetencji
społecznych oraz umiejętności umożliwiających samodzielne wykonywanie zadań
z zakresu polityki społecznej w sektorze administracji publicznej oraz sektorze
pozarządowym.
II.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
WIEDZA
W_01
Posiada wiedzę o potrzebach, problemach i kwestiach społecznych (demograficzne,
ekonomiczne, itp.).
W_02
Posiada wiedzę o genezie i ewolucji polityki społecznej w Polsce i Europie.
W_03
Posiada wiedzę o definicjach i dziedzinach polityki społecznej (rodzinna, pracy, socjalna,
zdrowotna, edukacyjna, mieszkaniowa, itp.).
W_04
Posiada wiedzę o celach i modelach polityki społecznej (skandynawski, kontynentalny,
anglosaski, itp.).
W_05
Posiada wiedzę o podmiotach i kategoriach odbiorców polityki społecznej (publicznych,
pozarządowych i rynkowych, świeckich i wyznaniowych).
W_06
Posiada wiedzę o instrumentach polityki społecznej (prawnym, ekonomicznym,
informacyjnym itp.).
W_07
Posiada wiedzę o wymiarach (globalnym, unijnym, państwowym, regionalnym
i lokalnym) polityki społecznej.
W_08
Posiada wiedzę o systemie polityki społecznej w Polsce (instytucje centralne, resorty, urzędy,
fundusze np. PFRON itp.).
W_09
Posiada wiedzę o organizacji i instytucjach lokalnej polityki społecznej w Polsce.
W_10
Posiada wiedzę o instrumentach lokalnej polityki społecznej.
W_11
Posiada wiedzę o metodach monitoringu i ewaluacji w polityce społecznej.
W_12
Posiada wiedzę o traktatach, dokumentach strategicznych, zasadach przyjętych w UE
w obszarze polityki społecznej.
UMIEJĘTNOŚCI
U_01
Potrafi dokonać kompleksowej analizy i oceny roli polityki społecznej we współczesnym
świecie i w Polsce.
U_02
Umie wykorzystać wiedzę teoretyczną do udziału w kreowaniu lokalnej polityki społecznej
w jednostkach samorządu terytorialnego (gmina, powiat) poprzez uczestnictwo w otwartych
sesjach rady, komisjach itp.
U_03
Umie wykorzystać wiedzę do analizy i opracowania dokumentów lokalnej polityki
społecznej (strategie rozwiązywania problemów społecznych, programy itp.)
U_04
Potrafi zaplanować i zorganizować sieć współpracy różnego rodzaju lokalnych podmiotów
polityki społecznej na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego.
U_05
Potrafi zaplanować proces monitoringu i ewaluacji programów i działań w obszarze lokalnej
polityki społecznej.
U_06
Potrafi interpretować akty prawne PL i UE mające znaczący wpływ na realizację polityki
społecznej.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
III.
K_01
Rozumie współczesne problemy i kwestie społeczne, ich globalne i lokalne uwarunkowania.
K_02
Posiada wiedzę i zrozumienie dla mechanizmów tworzenia i uwarunkowań realizacji polityki
społecznej.
K_03
Potrafi nawiązywać i podtrzymywać kontakty z aktorami lokalnej polityki społecznej
reprezentującymi różne instytucje i posiadającymi często sprzeczne interesy.
K_04
Potrafi tworzyć grupy interdyscyplinarne pracujące na rzecz rozwoju lokalnej polityki
społecznej.
K_05
Ustawicznie rozwija wiedzę o aktualnej polityce społecznej i doskonali swoje umiejętności
praktyczne w tym zakresie.
K_06
Posiada wiedzę o dokumentach podejmowanych w Parlamencie Europejskim i ich wpływie
na politykę społeczną w Polsce.
METODY DYDAKTYCZNE
1. Wykład / ćwiczenia / warsztaty
IV.
PODSTAWOWE ŚRODKI DYDAKTYCZNE
1. Prezentacja multimedialna.
2. Flipchart.
3. Materiały szkoleniowe.
V.
TREŚCI KSZTAŁCENIA ZE WSKAZANIEM FORMY REALIZACJI
INTERDYSCYPLINARNA CHARAKTERYSTYKA
PROBLEMU
Lp.
Tematyka zajęć
1.
Potrzeby, problemy i kwestie społeczne
2.
Geneza i ewolucja współczesnej polityki społecznej
w Polsce i Europie
3.
Definicje i dziedziny polityki społecznej
4.
Cele i modele polityki społecznej
5.
Podmioty i kategorie odbiorców polityki
6.
Instrumenty i instytucje polityki społecznej
7.
Ewolucja systemu polityki społecznej
w Polsce
8.
Opracowywanie lokalnej strategii rozwiązywania
problemów społecznych
9.
Diagnoza i badania w polityce społecznej
10.
Polityka społeczna w dokumentach Unii Europejskiej
i Organizacji Międzynarodowych
11.
Polityka społeczna i jej związek z rozwojem
gospodarczym
12.
Kwestia ludnościowa i zabezpieczenie społeczne
VI. PROPONOWANA KADRA DYDAKTYCZNA
mgr Teresa Misina
MODUŁ: 1 F
Publiczne relacje i promocja działań w pomocy społecznej –
public relations (PR) – 10 godzin
I.
ZAŁOŻENIA DO REALIZACJI MODUŁU
1. Nabycie wiedzy na temat praw i obowiązków pracownika ośrodka pomocy społecznej
dotyczących współpracy z dziennikarzami i udzielania informacji publicznej.
2. Nabycie umiejętności budowania informacji i jej przedstawiania.
3. Poznanie metod aktywnej współpracy z mediami.
II. EFEKTY KSZTAŁCENIA
WIEDZA
W_01
Posiada wiedzę o znaczeniu kontaktów instytucji z otoczeniem oraz o ich nawiązywaniu
i podtrzymywaniu.
W_02
Zna i rozumie specyfikę budowania reputacji instytucji pomocowej oraz tworzenia sieci
partnerstwa.
W_03
Posiada wiedzę o współczesnych mediach, specyfice i potrzebach dziennikarzy.
W_04
Posiada wiedzę o podstawach promocji działań instytucji pomocowej.
W_05
Posiada wiedzę o podstawach public relations i media relations oraz narzędziach PR i MR.
W_06
Posiada wiedzę o znaczeniu kontaktów instytucji z otoczeniem oraz o ich nawiązywaniu
i podtrzymywaniu.
UMIEJĘTNOŚCI
U_01
Potrafi zastosować w praktyce wiedzę z zakresu public relations.
U_02
Posiada umiejętność przygotowywania materiałów dla mediów oraz materiałów
promocyjnych.
U_03
Potrafi świadomie współpracować na rzecz tworzenia pozytywnego wizerunku instytucji
pomocowej.
U_04
Posługuje się podstawowymi narzędziami PR oraz narzędziami media relations.
U_05
Potrafi zastosować w praktyce wiedzę z zakresu public relations.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_01
Posiada kompetencje komunikacyjne i motywację do współpracy i współdziałania na rzecz
budowania pozytywnego obrazu instytucji oraz współpracy z otoczeniem.
K_02
Ma świadomość efektów stosowania działań wizerunkowych, także niskonakładowych.
K_03
Dostrzega konieczność dokonywania zmian w obszarze promocji działań
i kształtowania wizerunku instytucji pomocowych.
K_04
W prowadzonych działaniach wizerunkowych i promocyjnych kieruje się zasadami etyki.
K_05
Systematycznie doskonali swoje umiejętności i rozwija wiedzę w zakresie wykorzystania
PR w pomocy społecznej.
III. METODY DYDAKTYCZNE
1. Wykład / ćwiczenia / warsztaty
IV. PODSTAWOWE ŚRODKI DYDAKTYCZNE
1. Materiały prasowe.
2. Projekty akcji społecznej w mediach.
3. Filmy.
V. TREŚCI KSZTAŁCENIA ZE WSKAZANIEM FORMY REALIZACJI
PUBLICZNE RELACJE I PROMOCJA DZIAŁAŃ
W POMOCY SPOŁECZNEJ - PUBLIC RELATIONS
Lp.
Tematyka zajęć
1.
Teoretyczne podstawy public relations
2.
Wewnętrzne public relations
3.
Zewnętrzne public relations
4.
Budowanie systemów informacji i komunikacji (w tym
wizualnej i elektronicznej)
5.
Podstawowe narzędzia media relations
6.
Przygotowywanie materiałów dla mediów
7.
Reklama społeczna
VI. PROPONOWANA KADRA DYDAKTYCZNA
mgr Marta Chechelska-Dziepak
MODUŁ: 1 G
Polityka społeczna w Unii Europejskiej
oraz działania Rady Europy
w zakresie polityki społecznej – 10 godzin
I.
ZAŁOŻENIA DO REALIZACJI MODUŁU
1. Celem szkolenia jest zapoznanie uczestników z rolą oraz zasadami i zakresem
funkcjonowania polityki społecznej w Unii Europejskiej oraz pogłębienie wiedzy
w zakresie kompetencji organów oraz prawa w tym zakresie.
2. Ugruntowanie przekonania o konieczności przestrzegania wolności oraz prawa
człowieka i obywatela oraz umiejętność zastosowania rozwiązań prawnych oraz
socjalnych w polskim systemie pomocy społecznej.
II. EFEKTY KSZTAŁCENIA
WIEDZA
W_01
Zna cele, zadania, podmioty i podstawowe dokumenty Unii Europejskiej i Rady Europy.
W_02
Posiada wiedzę o sposobach finansowania polityki społecznej, w tym w Unii Europejskiej.
W_03
Zna podmioty polityki społecznej w UE.
W_04
Zna zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w Europie.
W_05
Posiada wiedzę z zakresu praw człowieka, obywatelskich i socjalnych.
UMIEJĘTNOŚCI
U_01
Wykorzystuje wiedzę dotyczącą europejskich systemów zabezpieczenia społecznego
w pracy z klientem.
U_02
Potrafi wskazać podobieństwa i różnice systemów pomocy społecznej w Europie
i Polsce.
U_03
Posiada umiejętność zastosowania dobrych praktycznych rozwiązań z zakresu polityki
społecznej.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_01
Potrafi uzasadnić wzajemne zależności pomiędzy europejskim i polskim systemem pomocy
i polityki społecznej.
K_02
Ma świadomość różnorodności rozwiązań stosowanych w krajach UE.
K_03
Posiada chęć i motywację do aktualizowania swojej wiedzy z zakresu polityki społecznej
Unii Europejskiej i Rady Europy.
III. METODY DYDAKTYCZNE
1. Wykład / ćwiczenia
IV. PODSTAWOWE ŚRODKI DYDAKTYCZNE
1. Komputer, projektor multimedialny.
2. Tablica.
3. Materiały szkoleniowe.
V. TREŚCI KSZTAŁCENIA ZE WSKAZANIEM FORMY REALIZACJI
POLITYKA SPOŁECZNA W UE ORAZ DZIAŁANIA
RADY EUROPY W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ
Lp.
VI.
Tematyka zajęć
1.
Ochrona praw człowieka w prawie międzynarodowym
i unijnym
2.
Cele, zadania i organy Unii Europejskiej
charakterystyka organów UE
3.
Rada Europy
4.
Zasady postępowania przed organami Unii Europejskiej
5.
Europejska Karta Społeczna
6.
System pomocy społecznej w wybranych państwach UE
na przykładzie
ROPONOWANA KADRA DYDAKTYCZNA
dr hab. Małgorzata Duda
Program szkolenia
w zakresie przygotowania
specjalistycznego
Praca socjalna z osobami
starszymi
SPECJALNOŚĆ 5
Praca socjalna z osobami starszymi – 80 godzin
I. ZAŁOŻENIA DO REALIZACJI MODUŁU
W trakcie realizacji specjalności Praca socjalna z osobami starszymi zakłada się:
1. Pogłębienie wiedzy specjalistycznej w celu lepszego rozumienia sytuacji ludzi
starszych oraz metodycznej w celu skuteczniejszej pracy na rzecz tworzenia warunków
dobrostanu starzejącego się społeczeństwa.
2. Poszerzenie świadomości specyfiki problemów procesu starzenia się i starości, potrzeb
i zagrożeń związanych z tą fazą życia oraz stosowania adekwatnych modeli i metod
pracy socjalnej.
3. Doskonalenie kompetencji niezbędnych w pracy na rzecz ludzi starszych
z wykorzystaniem metod pracy socjalnej w odniesieniu do osób i środowiska życia.
II. EFEKTY KSZTAŁCENIA
WIEDZA
W_01
Zna teorie i koncepcje wyjaśniające proces starzenia się człowieka (biologiczne
i psychologiczne).
W_02
Zna teoretyczne wyjaśnienia przyczyn pogłębiającego się zjawiska alienacji osób starszych.
W_03
Posiada wiedzę o demograficznym wymiarze starzenia się społeczeństw.
W_04
Posiada wiedzę o fazach cyklu życia człowieka w zakresie wybranych koncepcji nauk
biologicznych, psychologicznych i socjologicznych.
W_05
Posiada wiedzę z zakresu typologii przystosowania się (pozytywnego i negatywnego)
do starości ujawniających się w postawach: konstruktywnej, zależności, obronnej,
wrogości do otoczenia, wrogości do siebie.
W_06
Zna modele starości: dafektu, negatywnego stereotypu starości lub ageismu, zachowawczy
model starości, rozwojowy model starości.
W_07
Jest zorientowany w podstawowych klasyfikacjach stylów życia seniorów: podział na style
bierny i aktywny, oraz podział pośredni na style rodzinny i domo-centryczny.
W_08
Zna priorytety w polityce społecznej zorientowanej na podwyższanie jakości życia
seniorów.
W_09
Posiada dobrą orientację w standardach pracy w placówkach pomocy stacjonarnej.
W_10
Zna strukturę organizacyjną i zasady funkcjonowania domów pomocy społecznej
i domów dziennego pobytu.
W_11
Zna różne formy, koncepcje i metody pracy socjalnej realizowanej z osobami starszymi
w pomocy społecznej stacjonarnej oraz dziennej a także w środowisku otwartym.
W_12
Posiada wiedzę na temat kluczowych kategorii podstawowego modelu pracy socjalnej:
wzmocnienia i zmiany, rozwiązywania problemów, ról pracownika socjalnego w relacji
z klientem.
W_13
Zna modele pracy edukacyjnej z dorosłymi (modele: technologiczny, humanistyczny,
krytyczny).
W_14
Zna zasady kształcenia dorosłych adekwatnie do przyjętego modelu pracy edukacyjnej
z dorosłymi.
W_15
Zna metody kształcenia we współczesnej kulturze edukacji dorosłych (metody podające,
interaktywne i aktywizujące stosowane w formalnej i poza formalnej edukacji dorosłych).
W_16
Posiada wiedzę o różnych formach aktywności podejmowanej przez seniorów
w środowisku lokalnym (w miejscu zamieszkania) oraz instytucjonalnych formach pomocy
stacjonarnej i dziennej.
W_17
Posiada wiedzę o znaczeniu aktywności samokształceniowej seniorów jako podstawowej
strategii edukacji całożyciowej.
W_18
Zna zasady i praktyczne wskazania w zakresie prowadzenia wywiadu narracyjnego.
W_19
Zna psychologiczne, społeczne i kulturowe czynniki warunkujące przemoc w zależności od
rodzaju przemocy i jej miejsca (w środowisku rodzinnym, sąsiedzkim, lokalnym,
placówkach stacjonarnej pomocy społecznej).
W_20
Zna typowe motywy seniorów – ofiar przemocy ukrywających fakt występowania
przemocy ze strony ich najbliższego otoczenia.
W_21
Jest zorientowany w zakresie częstotliwości występowania różnych form przemocy wobec
osób starszych.
W_22
Zna strukturę wskaźników ujawniających typowe formy przemocy wobec osób starszych
w środowisku zamieszkania i placówkach pomocy społecznej.
W_23
Zna narzędzia pomiarowe służące wykrywaniu różnych form przemocy.
W_24
Posiada wiedzę na temat typowych reakcji osób starszych będących ofiarami przemocy.
UMIEJĘTNOŚCI
U_01
Rozumie psychospołeczne mechanizmy „wyłączania” osób starszych z pełnionych ról
społecznych w kulturach kofiguratywnych i prefiguratywnych.
U_02
Posiada umiejętność analizy zmian w obrębie oddziaływań socjalizacyjnych
i wychowawczych prowadzących do wzrastającego dystansu międzypokoleniowego
i alienacji seniorów.
U_03
Potrafi opracować biograficzny schemat biegu życia oraz merytorycznie poprawnie
odczytać ukazane w nim zależności pomiędzy krzywą ilustrującą społeczną strukturę życia
a krzywą odniesioną do biologicznej struktury życia seniora.
U_04
Posiada umiejętność rozpoznawania stanów deprywacji poszczególnych rodzajów potrzeb
indywidualnych wywołujących niekorzystne stany psychiczne osoby starszej.
U_05
Wykorzystuje wiedzę teoretyczną do zmiany perspektywy postrzegania przez seniora
swojej sytuacji życiowej w celu pogodzenia się z koniecznością wypełniania typowych dla
późnej i sędziwej dorosłości ról społecznych.
U_06
Rozumie uwarunkowania pozytywnego i negatywnego przystosowania się seniorów do
starości.
U_07
Potrafi zakreślić powiązania pomiędzy poszczególnymi modelami starości a stylami życia
współczesnych seniorów.
U_08
Rozumie powiązania polityki społecznej wobec starości i ludzi starych z innymi
dziedzinami polityki społecznej wyodrębnionymi ze względu na rodzaj potrzeb (powiązania
z polityką zdrowotną, rynku pracy, edukacyjną, kulturalną, mieszkaniową
i zabezpieczenia społecznego).
U_09
Rozumie znaczenie podstawowych pojęć: pomoc społeczna, opieka zdrowotna,
rehabilitacja osób zniedołężniałych i niepełnosprawnych, pomoc o charakterze
instytucjonalnym i środowiskowym, zabezpieczenie społeczne.
U_10
Wykorzystuje wiedzę teoretyczną do wyjaśnienia celów zabezpieczenia społecznego oraz
scharakteryzowania struktury systemu zabezpieczenia społecznego w Polsce.
U_11
Posiada umiejętność scharakteryzowania metody pracy socjalnej ze względu na
wyodrębnione formy zabezpieczenia społecznego wobec ludzi starszych.
U_12
Dostrzega specyfikę pracy socjalnej z osobą starszą w perspektywie własnych powinności
w relacji z seniorem ujętych w katalog zadań pracownika socjalnego.
U_13
Dostrzega potrzebę wypełniania kilku podstawowych ról pracownika socjalnego
w pracy z osobami starszymi, jak: animator, mediator, rzecznik, przewodnik
i towarzysz-rozmówca.
U_14
Wykorzystuje wiedzę teoretyczną do rozwijania warsztatu pracy seniorami zorientowanej na
podtrzymywanie i rozwijanie aktywności seniorów w wielu płaszczyznach życia.
U_15
Posiada umiejętność zastosowania metody biograficznej w pracy z osobami starszymi.
U_16
Jest przygotowany do aktywnego i refleksyjnego słuchania narracji biograficznych seniora.
U_17
Wykorzystuje wiedzę teoretyczną do interpretowania kluczowych znaczeń zawartych przez
seniora w narracji biograficznej.
U_18
Posiada umiejętność postrzegania procesu starzenia się w perspektywie potencjalnych
trajektorii przemocy wobec seniora.
U_19
Posiada umiejętność rozpoznawania objawów przemocy w kontakcie z osobą starszą.
U_20
Posługuje się narzędziami pomiarowymi w celu zdiagnozowania charakteru i zakresu
zachowań przemocowych wobec osób starszych ze strony ich otoczenia społecznego.
U_21
Stosuje zasady etyczne w pracy z osobami starszymi a w szczególności z osobami
cierpiącymi na demencję.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K_01
Potrafi powiązać wiedzę teoretyczną dotyczącą starzenia się z teoretycznymi wyjaśnieniami
zwiększającego się dystansu międzypokoleniowego i utraty autorytetu przez seniorów.
K_02
Potrafi wykorzystywać w praktyce pracy socjalnej wiedzę na temat mechanizmów
marginalizowania osób starszych dokonującego się na podłożu społeczno-kulturowym.
K_03
Potrafi sporządzić biograficzny schemat biegu życia w pracy z konkretnymi klientami
(osobami starszymi).
K_04
Jest przygotowany do wspierania klientów w fazie późnej dorosłości w przełamywaniu
trudności z przygotowaniem się do fazy sędziwej dorosłości (starości).
K_05
Ma świadomość specyfiki potrzeb opiekuńczych z punktu widzenia opieki inwolucyjnej
podejmowanej wobec osób starszych.
K_06
Potrafi wytworzyć sytuacje umożliwiające skuteczne zaspokajanie zablokowanych potrzeb
osoby starszej.
K_07
Ma świadomość znaczenia w pracy ze starszą osobą nauczenia jej radzenia sobie
z sytuacjami kryzysowymi w starości oraz wypracowania umiejętności przezwyciężania
kryzysów typowych dla tej fazy życia.
K_08
Jest przygotowany do rozpoznania typu przystosowania się do starości przejawianego przez
poszczególnych klientów (seniorów).
K_09
Potrafi przyporządkować sposoby przeżywania starości swoich klientów (podopiecznych) do
znanych z literatury stylów życia seniorów w celu zaprojektowania indywidualnych
strategii pracy socjalnej.
K_10
Potrafi zorganizować przestrzeń społeczną seniorów z zachowaniem możliwości
samostanowienia, odpowiedzialności, prawa do intymności (istotnego zwłaszcza podczas
pobytu w placówce).
K_11
Jest przygotowany do nawiązywania kontaktu z bliskim otoczeniem seniora w celu
kreowania sytuacji prowadzących do rozbudzenia zainteresowania jego sytuacją życiową
i zbliżenia emocjonalnego.
K_12
Potrafi rozbudzić zainteresowanie seniorów różnymi formami aktywności.
K_13
Jest przygotowany do twórczego realizowania projektów rozbudzających
i wzmacniających gotowość seniorów do podtrzymywania wszystkich możliwych form
aktywności własnej.
K_14
Potrafi inspirować i stymulować osoby starsze do budowania własnych narracji
biograficznych i podejmowania na kanwie opowiadanych historii swojego życia refleksji
autobiograficznej.
K_15
Ma świadomość ważności narracji biograficznej w osiąganiu pełniejszego samopoznania
seniora, zrozumienia sensu własnego życia, pełniejszej samoakceptacji na tle pogodzenia
się ze starością i śmiercią.
K_16
Ma świadomość mechanizmów psychospołecznych wyzwalających zachowania
przemocowe wobec osób starszych i dalszych konsekwencji tych zdarzeń w wymiarze
zdrowotnym oraz psychicznym.
K_17
Jest przygotowany do planowania i realizowania strategii działań zorientowanych na
skuteczne eliminowanie zachowań przemocowych otoczenia wobec seniorów oraz
organizowanie wsparcia terapeutycznego adresowanego do ofiar tejże przemocy.
III. METODY DYDAKTYCZNE
1. Wykłady – 25 godzin dydaktycznych.
2. Ćwiczenia / warsztaty – 35 godzin dydaktycznych.
3. Hospitacje / wizytacje instytucji – 20 godzin dydaktycznych.
IV. PODSTAWOWE ŚRODKI DYDAKTYCZNE
1.
2.
3.
4.
Sprzęt multimedialny (rzutnik, laptop).
Tablice flipchart.
Opisy przypadków.
Flamastry, arkusze papieru.
V. TREŚCI KSZTAŁCENIA ZE WSKAZANIEM FORMY REALIZACJI
Lp.
Tematyka zajęć
Interdyscyplinarna charakterystyka przedmiotu – 40 godzin
1.
Biologiczne, psychospołeczne, demograficzne i kulturowe aspekty
procesu starzenia się
2.
Starość jako faza w cyklu życia człowieka
3.
Struktura i specyfika potrzeb ludzi starszych
4.
Style życia osób starszych
5.
Kryzysy i napięcia w fazie późnej i sędziwej dorosłości
6.
Przemoc wobec osób starszych
7.
Psychopatologia starości
8.
Główne założenia europejskiej i krajowej polityki społecznej wobec
ludzi starszych
9.
Instytucjonalne i środowiskowe formy wsparcia społecznego dla ludzi
starszych
10.
Role i zadania pracownika socjalnego w pracy
z osobami starszymi
Metody pracy socjalnej – 20 godzin
1.
Metody pracy socjalnej z osobami starszymi
2.
Tworzenie koalicji na rzecz wsparcia i przeciwdziałania
marginalizacji osób starszych
3.
Programy międzypokoleniowe
4.
Wartość i sens życia – stymulacja duchowego rozwoju osoby starszej
5.
Przemoc wobec osób starszych
6.
Etyka zawodowa w pracy socjalnej z osobami starszymi
Hospitacje instytucji – 20 godzin
Propozycje instytucji (organizacji) do lustracji (wizytacji / hospitacji):
1. Miejski Dzienny Dom Pomocy Społecznej Centrum Kultury i Rekreacji Seniorów
w Krakowie,
2. Dom Pomocy Społecznej im. Ludwika. i Anny Helclów w Krakowie,
3. Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów Kraków-Podgórze,
4. Towarzystwo Przyjaciół Chorych Hospicjum im. Św. Łazarza w Krakowie.
VI. KADRA DYDAKTYCZNA
mgr Beata Magiera
mgr Ewa Mosór-Radwańska
mgr Danuta Niwicka
mgr Anna Stefańska-Such
Wykaz konsultantów
Lp.
Nazwisko i imię
1.
Małgorzata Duda
2.
Danuta Niwicka
3.
Anna Stefańska-Such