docGminna Strategia Rozwiązywania Problemów
download 
Reklamacja Transkrypt
Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów
GMINNA STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH NA LATA 2005 - 2010 Nowy Tomyśl, październik 2004 r. SPIS TRŚCI WSTĘP....................................................................................................................................1 I. METODYKA PRACY SOCJALNEJ ............................................ 4 II. DIAGNOZA SYTUACJI SPOŁECZNEJ .............................. 5 1. Charakterystyka gminy Nowy Tomyśl ...................................... 5 2. Opis głównych problemów społecznych ................................. 6 A. Sytuacja demograficzna ......................................................... 6 B. Pomoc społeczna ................................................................... 7 C. Bezrobocie ............................................................................... 10 D. Bezdomność ............................................................................ 12 E. Niepełnosprawność ................................................................ 12 F. Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych ................................................... 14 G. Uzależnienia .............................................................................. 16 G.1. Alkoholizm ............................................................................. 16 G.2. Narkomania ............................................................................ 17 H. Przestępczość ............................................................................ 18 I. Zasoby mieszkaniowe .............................................................. 19 III. ANALIZA SWOT ............................................................................. 20 IV. MISJA ................................................................................................... 22 V. CELE STRATEGICZNE .............................................................. 23 1. Pomoc społeczna .......................................................................... 23 2. Niepełnosprawność ...................................................................... 24 3. Bezrobocie ...................................................................................... 25 4. Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych ................................................................................ 26 5. Uzależnienia .................................................................................... 27 6. Przestępczość ................................................................................. 28 7. Zasoby mieszkaniowe .................................................................... 29 8. Bezdomność .................................................................................... 30 VI. SYSTEM MONITOROWANIA STRATEGII ...................... 31 VII. UWAGI KOŃCOWE ...................................................................... 32 VIII. ZAŁĄCZNIKI 1. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 2. Analiza ankiety dot. poczucia bezpieczeństwa na terenie gminy Nowy Tomyśl. 3. Dane do diagnozy społecznej. WSTĘP Transformacja ustroju społeczno-gospodarczego Państwa zmieniła w istotny sposób warunki życia społeczeństwa. Pojawiła się nierównowaga w zaspokajaniu podstawowych potrzeb, postępujące zróżnicowanie mieszkańców według dochodów z tendencją powiększania się grupy społecznej, która potrzebuje różnego rodzaju wsparcia. Zadaniem polityki społecznej jest określenie sposobu wydatkowania publicznych pieniędzy tak, by efektywnie zaspokajać potrzeby jednostek i grup oraz rozwiązywać problemy społeczne. W okresie kilku minionych lat ustawodawca wielokrotnie nowelizował zarówno gminną ustawę ustrojową, jak też szereg innych ustaw zawierających normy prawne ochraniające interesy obywateli. Istotą tych zmian jest decentralizacja wielu zadań, co jest niewątpliwie następstwem zmniejszania opiekuńczej roli państwa! Ciężar działalności związanej z realizowaniem polityki społecznej przenoszony jest obecnie zgodnie z zasadą pomocniczości na samorząd terytorialny różnych szczebli, organizacje społeczne, sektor prywatny oraz podstawowe grupy społeczne tj. rodzinę, sąsiedztwo oraz najbliższe kręgi społeczne. Zakres pomocy społecznej wynika z wielu uwarunkowań, w jakich funkcjonuje. Jest ona znaczącym elementem złożonego systemu świadczeń, służących pomocą ludziom w sytuacjach losowych. Pomoc społeczna uzupełnia inne części systemów zabezpieczenia społecznego, pełni ważną funkcję wyrównywania deficytów innych systemów. W systemie polityki społecznej pomoc społeczna jest instytucją mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. W razie pojawienia się trudności i niemożności przezwyciężenia ich we własnym zakresie, ustawodawca zobowiązuje organy administracji publicznej do podejmowania różnych działań socjalnych. Każda społeczność wypracowuje właściwe dla siebie systemy wsparcia uruchamiane w wypadku pojawienia się problemów społecznych lub gdy jednostka lub grupa znajdzie się w trudnej sytuacji życiowej, której przezwyciężenie wykracza poza ich własne środki, możliwości i uprawnienia. Przed władzami samorządowymi oraz instytucjami pomocy społecznej na poziomie lokalnym, stają do rozwiązania trudne problemy społeczne. Pogłębiające się dysproporcje rodzin, zjawiska związane ze sferą ubóstwa, niedostatek rodzin, problemy egzystencji osób samotnych i starszych oraz niepełnosprawnych – tworzą powiązany ze sobą konglomerat problemów społecznych, które decydują w istocie o sposobie odczuwania jakości życia przez społeczność lokalną. Wejście w życie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz.593 z późn.zm.) wprowadziło również istotne zmiany w dotychczasowych rozwiązaniach prawnych w obszarze pomocy społecznej, którą realizują gminy. Na gminy został bowiem nałożony obowiązek realizowania aktywnych form polityk społecznej, które mają poprawić jakość życia lokalnej społeczności. Zgodnie z art.17 ust.1 ustawy o pomocy społecznej zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym stało się „opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka”. Wobec powyższego stanu prawnego zachodzi potrzeba opracowania Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Gminy Nowy Tomyśl na lata 2005-2010. Celem strategii jest wypracowanie programu pomocy, który umożliwi skuteczne rozwiązywanie problemów społecznych, będzie przeciwdziałał wykluczeniu społecznemu, umożliwi aktywny udział w kształtowaniu własnego życia oraz przyczyni się do podniesienia jakości życia jednostek i grup społecznych. Opracowana strategia obejmuje diagnozę i wskazuje cele w zakresie polityki społecznej gminy przy wykorzystaniu posiadanych zasobów i środków samorządu lokalnego oraz pozyskiwanych zewnętrznych środków finansowych. Część diagnostyczna stanowi informację o występujących problemach społecznych, deficytach w tym zakresie, daje punkt wyjścia do dalszych wskazań kierunków działania w zakresie polityki społecznej Gminy. Występujące w Nowym Tomyślu problemy nie są wyjątkowe, występują w skali całego kraju, z różną intensywnością występowania poszczególnych zjawisk. Przedstawiona wyżej Strategia zorientowana jest na rozszerzenie i pogłębienie form pracy socjalnej, współpracę z organizacjami pozarządowymi oraz instytucjami działającymi w szerszym obszarze polityki społecznej. Integralną część strategii stanowi „Gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych”, który corocznie będzie opracowywany i następnie uchwalany przez Radę Miejską. METODYKA PRACY NAD STRATEGIĄ. Do prac nad Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych przystąpiono w ramach programu „Bezpieczna Gmina” na mocy pisma Burmistrza Nowego Tomyśla z dnia 3 lutego 2004 r. powołującego Zespół wdrażający program. W skład Zespołu powołano pracowników OPS, Urzędu Miejskiego, KPP, Radnych Rady Miejskiej, przedstawicieli organizacji społecznych oraz instytucji z terenu gminy. Podstawę opracowania strategii stanowiły materiały zgromadzone w wyniku prac Zespołu oraz materiały będące wynikiem badań ankietowych. W opracowaniu wykorzystano również informacje uzyskane z: PUP, PCPR, Szkół, KPP, Straży Pożarnej, Sądu Rejonowego, Urzędu Miasta i Gminy, Urzędu Stanu Cywilnego oraz instytucji współpracujących z OPS. DIAGNOZA SYTUACJI SPOŁECZNEJ 1. Charakterystyka gminy Nowy Tomyśl. Gmina Nowy Tomyśl liczy ponad 24 tys. mieszkańców. Położona jest w zachodniej części województwa wielkopolskiego, 60 km od Poznania i 200 km od Berlina, przy ważnej międzynarodowej magistrali kolejowej Berlin-Poznań-Moskwa oraz w odległości 8 km od międzynarodowej drogi szybkiego ruchu Nr 2 BerlinPoznań-Warszawa-Terespol. W 2004 r. zostanie oddany do użytku odcinek autostrady A-2 z Nowego Tomyśla do Poznania. Nowy Tomyśl jest siedzibą jednego z większych w zachodniej Wielkopolsce powiatów. Warunki glebowe – klimatyczne sprzyjają uprawie chmielu i wikliny, który przynosi gminie wiele korzyści gospodarczych. Gleby okolic Nowego Tomyśla zaliczane są do stałych i średnich żytnio-ziemniaczanych. Baza surowców rolniczych jest podstawą rozwoju przemysłu owocowo-warzywnego, mleczarskiego, mięsnego oraz wikliniarsko-koszykarskiego. W ostatnich latach ogromną wagę przywiązuje się do korzystnej infrastruktury komunikacyjnej, co z pewnością wpłynie na rozwój gospodarki i turystyki w regionie. Na terenie nie ma wielkich zakładów pracy, ludność znajduje zatrudnienie głównie w średnich i małych przedsiębiorstwach przede wszystkim o charakterze produkcyjnousługowym oraz handlowo-gastronomicznym. Stopa bezrobocia w ostatnich latach wzrosła i w 2003 r. wyniosła dla powiatu nowotomyskiego 14% przy 16% stopie bezrobocia dla woj. Wielkopolskiego. W gminie funkcjonują ważne instytucje i urzędy: KPP, Sąd Rejonowy, Prokuratura, ZUS, PUP, Szpital, placówki opiekuńcze: żłobek i przedszkola, szkoły podstawowe, Gimnazja oraz sieć placówek kształcących na poziomie zawodowymi i średnim. 2. OPIS GŁÓWNYCH PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH A. Sytuacja demograficzna Zgodnie z danymi Urzędu Miejskiego w Nowym Tomyślu Gminę Nowy Tomyśl zamieszkują 24.403 osoby (stan na dzień 31.12.2003 r.) co stanowi wzrost w porównaniu z liczbą mieszkańców na dzień 31.12.2000 r. wynosząca 24.261 osób. Na ogólną liczbę ludności, ludność w wieku przedprodukcyjnym to 6.778, w wieku produkcyjnym – 15.113, natomiast w wieku poprodukcyjnym – 2.512 osób. W sytuacji demograficznej wg. prognoz przewidywany jest wzrost liczby osób w wieku poprodukcyjnym ze zdecydowaną ilością kobiet, które w większości są osobami samotnymi. Osoby te w dużej mierze stają się klientami pomocy społecznej z zapotrzebowaniem na określone formy pomocy jakimi są usługi opiekuńcze. W Gminie Nowy Tomyśl osoby starsze, niepełnosprawne mają możliwość korzystania z pomocy w formie usług opiekuńczych organizowanych przez OPS oraz z oferty przygotowanej przez organizacje pozarządowe: tj. Klubów Seniora oraz imprez integracyjnych, okolicznościowych spotkań, pikników i wycieczek. Polski Związek Emerytów Rencistów i Inwalidów w Nowym Tomyślu zrzesza w swoich szeregach ok.700 członków. Potrzeby i oczekiwania ludzi starszych wykraczają jednak poza istniejące formy pomocy. Stwierdzić należy, że przy rosnącej z roku na rok grupie osób starszych istniejąca obecnie oferta instytucji i placówek wspierających najstarsze pokolenie w różnych sytuacjach życiowych jest niewystarczająca. Zachodzi potrzeba tworzenia dla tej grupy społeczeństwa placówek kompleksowo zabezpieczających jej potrzeby. Na podstawie ogólnych tendencji demograficznych prognoza demograficzna przewiduje, iż ogólną liczbę ludności w ciągu najbliższych lat kształtował będzie w większym stopniu przyrost naturalny. Stopniowe zwiększanie się przyrostu naturalnego spowodowane zostanie wzrostem liczby urodzeń, co wynika z wchodzeniem w okres dzietności osób z wyżu demograficznego początku lat osiemdziesiątych. Tendencja zwiększania się przyrostu naturalnego potrwa jak się szacuje do 2008 r., po czym nastąpi spadek. Biorąc pod uwagę aspekty demograficzne zmiany struktury wiekowej ludności posiadają cechy ujemne jak i dodatnie. Za ujemne – niekorzystne uznaje się ogólne starzenie się społeczeństwa, za dodatnie – korzystne przyjmuje się wzrost liczby osób w wieku produkcyjnym. Jednakże wzrost liczby osób w wieku produkcyjnym będzie zjawiskiem pozytywnym wyłącznie w przypadku stworzenia nowych miejsc pracy. Bez zwiększenia ilości miejsc pracy, przyrost liczby osób w wieku produkcyjnym zwiększy jedynie liczby osób bezrobotnych. A. Pomoc społeczna. Pomoc społeczna stanowi zorganizowaną działalność państwowych i niepaństwowych podmiotów, których głównym celem jest umożliwienie jednostkom, rodzinom i grupom zaspokojenie podstawowych potrzeb i przezwyciężenie trudnych sytuacji wtedy, gdy niezdolne są one z różnych przyczyn do uczynienia tego samodzielnie. Ustawa o pomocy społecznej poprzednia z 1990 roku jak i obecna z 12 marca 2004 r. definiuje katalog trudnych sytuacji zaliczając do nich poza ubóstwem 14 dodatkowych problemów: sieroctwo, bezdomność, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwałą lub macierzyństwa ciężką lub chorobę, wielodzietności, przemoc w bezradności rodzinie, w potrzeby sprawach ochrony opiekuńczo- wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze, trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu i narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej lub ekologicznej. Zgodnie z w/w ustawą odpowiedzialność za realizację zadań pomocy społecznej spoczywa na gminie, a jedynie w ściśle zdefiniowanym ustawowo zakresie na administracji rządowej. Zadaniem państwa, samorządu lokalnego oraz organizacji pozarządowych jest także zapobieganie wcześniej wspomnianym trudnym sytuacjom socjalnym oraz umotywowanie klientów do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnego położenia społecznego. Realizatorem zadań nałożonych na gminę z zakresu pomocy społecznej jest Ośrodek Pomocy Społecznej, którego głównym celem jest łagodzenie skutków ubóstwa poprzez stosowanie różnorodnych form pomocy adekwatnych do rozpoznanych potrzeb, uprawnień osób i rodzin oraz posiadanych możliwości. W 2003 r. różnymi formami pomocy społecznej w gminie Nowy Tomyśl objęto 1332 rodziny, a w nich 3.911 osób. Według stanu na dzień 31.12.2003 r. w mieście i gminie zamieszkiwały 24.403 osoby, istniało 6.537 gospodarstw domowych, tak więc z pomocy społecznej skorzystało 16,03% ogółu mieszkańców lub inaczej ujmując 20,4% ogółu gospodarstw domowych. Tabela 1.1 Liczba i struktura rodzin objętych pomocą w latach 1998 – 2003 r. LATA Rodziny ogółem Rodziny z dziećmi Rodziny emerytów i rencistów Jednoosobowe gosp. domowe Rodziny niepełne 1998 1221 673 1999 1213 681 2000 1074 659 2001 1161 683 2002 1284 727 2003 1332 761 552 598 630 732 738 749 258 257 241 359 384 390 110 136 127 149 155 178 Głównymi odbiorcami świadczeń z pomocy społecznej były osoby w wieku produkcyjnym. Tabela 1.2. Powody występowania o pomoc społeczną. Powody trudnej sytuacji życiowej LATA Ubóstwo Bezrobocie Niepełnosprawność Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej 1998 391 180 261 1999 386 186 247 2000 405 208 202 2001 466 255 200 2002 489 383 269 2003 496 392 306 Długotrwała choroba Bezradność w sprawach 173 147 214 258 345 356 opiekuńczo- 108 117 66 96 124 104 wychowawczych Alkoholizm Bezradność 81 4 65 7 57 1 55 2 58 4 56 4 Wśród najczęściej występujących przyczyn znalezienia się w trudnej sytuacji dominują: bezrobocie, długotrwała choroba oraz niepełnosprawność. Pozostałe przyczyny to potrzeba ochrony macierzyństwa, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz alkoholizm. Z uwagi na wysokość dochodów własnych, dochód poniżej 100% kryterium obliczanego zgodnie z ustawą o pomocy społecznej posiada coraz większa liczba rodzin. Rodziny te w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej określa się jako żyjące w ubóstwie. Najczęściej właśnie w tych rodzinach występuje zbieg kilku przyczyn trudnej sytuacji, zazwyczaj też korzystają one z pomocy systematycznie, są stałymi klientami i nie mają bądź nie widzą innej możliwości funkcjonowania jak tylko przy pomocy środków finansowych uzyskanych z pomocy społecznej. Uzyskiwana pomoc nie zawsze jest taka, jakiej oczekiwaliby zainteresowani. Pomoc z OPS ukierunkowana jest głównie na zaspokajanie całości lub części niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin i zapewnienia przynajmniej minimum środków do egzystencji oraz wskazywania możliwości rozwiązywania problemów we własnym zakresie. Wśród licznych zadań, jakie wykonują pracownicy socjalni najważniejszą sprawą jest praca socjalna czyli, m.in. udzielanie informacji i wskazówek oraz pomocy przy rozwiązywaniu szeregu spraw życiowych, prowadzenia poradnictwa oraz wsparcia w inspirowaniu działań samopomocowych. Działania o takim charakterze mają na względzie mobilizowanie i wspomaganie klientów w próbach samodzielnego rozwiązywania przez nich swoich problemów. Trafna informacja lub porada może doprowadzić w efekcie do pobudzenia własnej aktywności, usamodzielnienia się i nieuzależnienia od pomocy społecznej. B. Bezrobocie Bezrobocie rozumiane jest jako zjawisko towarzyszące gospodarce rynkowej, oznaczające brak pracy zarobkowej dla osób zdolnych do jej wykonywania i deklarujących chęć jej podjęcia. Na przestrzeni ostatnich lat bezrobocie stało się w Polsce jednym z głównych problemów społecznych. Stopa bezrobocia w Polsce 2000 r. wynosiła ok. 14% obecnie przekracza 18%. Zjawisko bezrobocia dotyka również mieszkańców powiatu nowotomyskiego, dla którego stopa bezrobocia w 2003 r. kształtowała się na poziomie 14,0% (woj. Wielkopolskie 16,0%). PUP nie dysponuje danymi odnośnie stopy bezrobocia w gminie Nowy Tomyśl. Grupa osób bezrobotnych systematycznie rośnie. Są to osoby bardzo zubożałe, z niezaspokojonymi niezbędnymi potrzebami. W gminie Nowy Tomyśl na koniec 2003 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było 1410 osób. TABELA 3 Dynamika wzrostu bezrobocia. Rok Gmina Nowy Tomyśl w tym kobiet 1998 1999 486 338 818 477 Liczba bezrobotnych 2000 2001 1047 575 1504 784 2002 2003 1573 862 1410 774 Niepokojącym zjawiskiem jest pozostawanie bez pracy powyżej 12-m-cy, a nawet powyżej 24 m-cy. Takich bezrobotnych w 2003 r. na terenie Gminy Nowy Tomyśl było odpowiednio 271 i 420 osób. Osoby te stanowią bardzo trudną grupę do współpracy, przeważnie utraciły już nadzieję na znalezienie zatrudnienia, pogodziły się ze swoją sytuacją. Są to środowiska roszczeniowe, zwykle uzależnione już od pomocy społecznej. Z analizy zebranych danych wynika, że bardzo liczną grupę pozostającą bez pracy są ludzie młodzi. W 2003 r. w PUP bezrobotnych w wieku 18 do 34 lat zarejestrowanych było 931 osób. Następną grupę odrzuconą przez rynek pracy są bezrobotni w przedziale wiekowym 45-54 lata, ich liczba wynosi 264 osoby. W większości są to osoby, które utraciły pracę po wielu latach zatrudnienia, są osobami trudnymi w kontakcie przeważnie o obniżonej samoocenie, apatyczni nie wierzą, że uda im się znaleźć zatrudnienie. Najliczniejszą grupę osób pozostających bez zatrudnienia są bezrobotni z wykształceniem podstawowym i zawodowym. TABELA 4. Bezrobotni wg. wykształcenia Wykształcenie Rok 2003 Kobiety Mężczyźni podstawowe 183 184 zasadnicze średnie Średnie zawodowe 331 334 ogólnokształ. zawodowe 76 164 23 78 Wyższe 20 17 Powiatowy Urząd Pracy w 2003 r. dysponował dla bezrobotnych z całego powiatu nowotomyskiego 752 ofertami pracy. W ramach robót publicznych z gminy Nowy Tomyśl pracę podjęło 28 osób, prace interwencyjne podjęło 128 osób, 92 absolwentów odbyło staże absolwenckie. Z analizy dokumentów OPS wynika, że wśród rodzin korzystających z pomocy społecznej znajdowało się: - 38 samotnych bezrobotnych, 68 rodzin, w których oboje małżonkowie są bezrobotni, 93 rodziny, w których ojciec był bezrobotny, 182 rodziny, w których matka była bezrobotna oraz 79 rodzin, w których oboje rodzice i dorosłe dzieci były bezrobotne. Z doświadczeń pracowników OPS wynika, że bezpośrednim i najbardziej widocznym skutkiem bezrobocia jest obniżenie standardu materialnego rodziny, co często jak już wcześniej wskazywano staje się powodem i koniecznością korzystania z pomocy społecznej. Mniej widoczne, lecz nie mniej zagrażające spójności rodziny są skutki psychologiczne bezrobocia. Powoduje ono bowiem zmianę sytuacji społecznej i emocjonalnej całej rodziny, zarówno dorosłych jak i dzieci. Częstym zjawiskiem jest izolacja społeczna, niekorzystny układ stosunków wewnątrzrodzinnych, patologizacja rodzin (sięganie po alkohol, przestępczość). C. Bezdomność Bezdomność jest jednym z poważniejszych zjawisk patologii społecznej. Jest skrajnym przejawem wykluczenia społecznego, związanym z brakiem lokalu mieszkalnego, pracy, źródeł utrzymania. Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej gmina jest obowiązana zabezpieczyć bezdomnemu tymczasowe miejsce noclegowe, odzież, posiłek oraz inne formy pomocy. Najczęstszymi przyczynami bezdomności są: - pogłębiające się ubożenie niektórych grup społecznych, - alkoholizm i inne uzależnienia, - eksmisja, - utrata pracy, - zerwanie więzi rodzinnych – rozpad rodzin, - brak możliwości powrotu do rodziny po opuszczeniu zakładu karnego. Zjawisko bezdomności w gminie Nowy Tomyśl nie jest zjawiskiem ilościowo istotnym. Nasileniu ulega w okresie zimowym. Jak wynika z analiz OPS co roku do OPS zgłasza się ok. 4 do 6 bezdomnych. Przeważnie są to mężczyźni z problem alkoholowym. Każdy przypadek załatwiany jest indywidualnie, osoby wyrażające zgodę, umieszczane są w placówkach dla bezdomnych. Na terenie powiatu nowotomyskiego najczęściej bezdomni kierowani są do Fundacji Wzajemnej Pomocy „BARKA” we Władysławowie lub do schronisk i noclegowni w Poznaniu. W sytuacji nasilenia zjawiska niezbędne będzie podjęcie działań zmierzających do zorganizowania na terenie gminy schroniska lub noclegowni na kilka miejsc. D. NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ Niepełnosprawność jest zjawiskiem o komponentach medycznych i społecznych. Powodowana chorobami czy dysfunkcjami fizycznymi ma przede wszystkim wymierne konsekwencje funkcjonalne i społeczne. Za niepełnosprawne uznaje się osoby, których stan fizyczny, psychiczny i umysłowy powoduje trwałe lub okresowe utrudnienia, ograniczenia bądź uniemożliwia pełnienie ról społecznych. Osoby niepełnosprawne posiadają stopień niepełnosprawności orzeczony przez Zespół ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, Komisję przy ZUS, KRUS oraz dzieci do 16 lat legitymujące się orzeczoną niepełnosprawnością. Wg prognoz GUS w Polsce w roku 2010 liczba osób niepełnosprawnych wyniesie ok.6 mln., obecnie szacuje się na ok.4,5 mln. Niestety brak danych w zakresie określenia liczby osób niepełnosprawnych na terenie gminy Nowy Tomyśl. Z informacji uzyskanych z Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności wynika, iż w 2003 r. Zespół wydał 1276 orzeczeń o niepełnosprawności dla terenu powiatu nowotomyskiego, w tym 441 dotyczy dzieci i 835 osób powyżej 16 roku życia. Analizując tabelę 1.2 zauważyć można stały wzrost liczby osób ubiegających się o pomoc społeczną z powodu niepełnosprawności oraz długotrwałej choroby. Dysfunkcje te powodują, że rodzina nie jest w stanie przezwyciężyć we własnym zakresie istniejącej trudnej sytuacji. W związku z brakiem możliwości pracy, znacznych kosztów leczenia oraz zakupu leków coraz częściej niezbędne jest objęcie pomocą ze strony OPS, PCPR. W ramach pomocy osobom niepełnosprawnym w gminie Nowy Tomyśl w 2003 r. odnotowano pomoc w formie: - usług opiekuńczych dla 93 osób, - pomocy PFRON dla 304 osób w tym: • turnusy rehabilitacyjne – 118 osób, • likwidacja barier architektonicznych, w komunikowaniu się – 11 osób, • warsztaty terapii zajęciowej – 9 osób, • zatrudnienia w zakładach pracy chronionej – 89 osób, • utworzenie miejsc pracy – 0, • pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej – 1 osoba, • dofinansowanie do sportu, rekreacji, kultury i turystyki – 5 osób, • dofinansowanie do sprzętu rehabilitacyjnego i ortopedycznego – 71 osób. Osoby niepełnosprawne obok form pomocy oferowanych przez OPS i PCPR mają również możliwość korzystania z usług proponowanych przez organizacje pozarządowe. Na terenie gminy Nowy Tomyśl w obszarze pomocy osobom niepełnosprawnym działają: Związek Emerytów Rencistów i Inwalidów, Stowarzyszenie „POMOCNA DŁOŃ”, PCK, Stowarzyszenie Diabetyków, Polski Związek Niewidomych, Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem, Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym – Oddział w Nowym Tomyślu, Nowotomyskie Stowarzyszenie Amazonek, Wspólnota Burego Misia – Ognisko w Nowym Tomyślu. B. BEZRADNOŚĆ I W PROWADZENIA SPRAWACH OPIEKUŃCZO-WYCHOWACZYCH GOSPODARSTWA DOMOWEGO ZWŁASZCZA W RODZINACH NIEPEŁNYCH I WIELODZIETNYCH. Rodzina jest pierwszym środowiskiem wychowawczym w życiu dziecka. To w rodzinie nawiązuje ono pierwsze kontakty z innymi ludźmi i zdobywa pierwsze doświadczenia z dziedziny życia społecznego. Na środowisko rodzinne składają się: struktura rodziny, atmosfera wychowawcza w domu, warunki materialne i zdrowotne, stopień wykształcenia rodziców i ogólna struktura środowiska. Zaburzona struktura rodziny, często spotykana wśród świadczeniobiorców OPS, niekorzystnie wpływa na sytuację dziecka, na jego więź z rodziną. Rodziny klientów OPS odznaczają się często zaburzoną strukturą w postaci nieustabilizowanych formalnie i społecznie związków, rozkładem pożycia małżeńskiego, częstymi zmianami partnerów, występuje w nich przemoc skierowana na partnera lub dzieci. W rodzinach dysfunkcyjnych rodzicom przeważnie brakuje umiejętności tworzenia właściwego klimatu życia rodzinnego, rozładowywania napięć powstałych poza domem, właściwych wzorców komunikacji, dawania rodzinie poczucia bezpieczeństwa i obdarzanie dzieci uwagą. W wielu sytuacjach dzieci z tych rodzin pozostawiane są same sobie. Czas wolny spędzają wśród rówieśników, na ulicy, częściej pojawiają się u nich problemy w szkole. Dzieci te mniej czasu poświęcają nauce, przeżywają więcej porażek i niepowodzeń szkolnych, co w efekcie prowadzi do rezygnacji w podejmowaniu wysiłku w zdobywaniu wiedzy. Dzieci odrzucane przez środowisko rodzinne szukają akceptacji wśród rówieśników, zaczynają wagarować, uciekać z domu, popadać w konflikt z prawem i uzależnienia. Z zebranych danych wynika, że w 2003 r. rodziny z zaburzonymi funkcjami korzystały z pomocy różnych instytucji. Tabela 5. Liczba rodzin z problemem opiekuńczo-wychowawczym i prowadzenia gospodarstwa domowego korzystających z pomocy różnych instytucji. Liczba rodzin z problemem opiekuńczo-wychowawczym i Rodzaj instytucji prowadzenia gospodarstwa domowego korzystających z pomocy 104 OPS Szkoły – pedagog 321 - psycholog Kurator Sądowy Policja PCPR Problemy 15 9 28 opiekuńczo-wychowawcze, przemoc w rodzinie, konflikty międzypokoleniowe wielokrotnie są przyczyną umieszczania dzieci i młodzieży w placówkach opiekuńczo-wychowawczych lub resocjalizacyjnych. W 2003 r. tymi formami objętych było: - 37 dzieci w rodzinach zastępczych (w 16 rodzinach), - 11 dzieci znajdowało się w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Poszerzenie się sfery niedostatku i ubóstwa powoduje pojawienie się w rodzinach różnych dysfunkcji i deficytów. Rodziny dysfunkcyjne wykazują ogromną bezradność w sprawie planowania wydatków, umiejętności oszczędzania oraz ustalania priorytetów. Praca z rodziną problemową jest długotrwała i wielokierunkowa gdyż wymaga uwzględnienia indywidualnych problemów wszystkich jej członków. E. U Z A L E Ż N I E N I A G. I. ALKOHOLIZM Nadużywanie alkoholu bardzo często wynika z nieumiejętności radzenia sobie z problemami jakie niesie życie i w ostateczności prowadzi do psychicznego i fizycznego wyniszczenia osoby uzależnionej. Alkoholizm znajduje swoje odbicie nie tylko w życiu jednostki ale także w życiu rodziny i społeczeństwa. Alkohol jest powodem różnych negatywnych następstw. Można mówić o następstwach rodzinnych, kłopotach w pracy, przestępczości. Bardzo ważnym skutkiem alkoholizmu jest pogorszenie sytuacji finansowej rodziny, rozpad więzi rodzinnych oraz negatywny wpływ na rozwój dzieci, które żyją w atmosferze ciągłego napięcia i lęku. Dzieci alkoholików narażane są na stały wpływ destruktywnych zachowań, uczą się ich. Z problemem nadużywania alkoholu pracownicy OPS spotykają się od wielu lat. Problem wg analiz wśród klientów pomocy pozostaje na tym samym poziomie, co nie oznacza jednak braku wzrostu tego zjawiska. Często osoby nadużywające alkoholu, zwłaszcza samotne unikają kontaktu z pomocą społeczną w związku z wymaganym przez pracowników socjalnych zobowiązaniem podjęcia leczenia. Wśród rodzin alkoholików objętych pomocą społeczną problem jest bardzo skomplikowany gdyż obok alkoholizmu występują inne problemy, jak ubóstwo, problemy wychowawcze, zdrowotne, itp. Na terenie gminy Nowy Tomyśl osoby dotknięte chorobą alkoholową mogą liczyć przede wszystkim na pomoc specjalisty w Punkcie Konsultacyjno-Informacyjnym. Ponadto na rzecz osób z problemem alkoholowym oraz członków ich rodzin działają: Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Świetlica Socjoterapeutyczna, 2 świetlice profilaktyczne, Grupa wsparcia AA i AL-ANON, grupy terapeutyczne, w tym: grupa motywująca do podjęcia leczenia i dla współuzależnionych. W 2003 r. z w/w placówek skorzystało 189 osób. Wg danych komisji ds. rozwiązywania problemów alkoholowych na przymusowe leczenie skierowano 19 wniosków. Na terenie gminy Rozwiązywania w ramach Problemów realizacji Alkoholowych Gminnego prowadzona Programu jest Profilaktyki również i szeroko rozumiana profilaktyka. Programami profilaktycznymi objętych zostało w 2003 r. ok. 300 osób w tym: 200 dzieci i młodzieży oraz 100 osób z grup zawodowych (policja, nauczyciele, pracownicy socjalni). Od kilku lat grupa dzieci i młodzieży z rodzin alkoholowych oraz środowisk zagrożonych wyjeżdża na kolonie i obozy, w trakcie których realizowane są programy profilaktyczne oraz zajęcia terapeutyczne. G.II N A R K O M A N I A Narkomania to stałe używanie narkotyków, które z czasem powoduje całkowite uzależnienie od nich. Narkomania prowadzi do zaburzeń osobowości, zaniku uczuć wyższych i zmian w wielu narządach wewnętrznych, a zwłaszcza w układzie nerwowym. Zażywanie narkotyków prowadzi do postępującej w szybkim tempie fizycznej, psychicznej i społecznej degradacji. Najczęstszymi przyczynami występowania narkomanii wśród dzieci i młodzieży są: - wpływ grupy rówieśniczej, - trudne sytuacje życiowe, - ciekawość, - moda na zażywanie narkotyków, - ucieczka od problemów życiowych, - bezradność. Odurzenie narkotyczne tzw. błogostan jest najczęściej oczekiwanym uczuciem. Polega ono na doznawaniu pod wpływem środków odurzających przyjemnych wrażeń, mijają lęki i objawy, znikają kłopoty. Po pewnym czasie powstaje uzależnienie, którego skutki okazują się tragiczne. Z analizy zebranych danych z OPS, Szkół oraz Policji wynika, że zjawisko narkomanii nie jest w gminie rozpoznane. Nie znając zjawiska nie można uznać, że ono nie występuje. Z uzyskanych danych wiadomo, iż w 2003 r. w KPP odnotowano 3 przypadki osób, które zajmowały się sprzedażą narkotyków na terenie gminy Nowy Tomyśl. Nie trudno więc przypuszczać, że jeżeli są osoby rozprowadzające narkotyki są też kupujący. W ramach działań profilaktycznych w zakresie narkomanii na terenie szkół prowadzone był programu „Bezpieczna szkoła” oraz „Uwaga zagrożenie”. Łącznie programem objęta została młodzież i dzieci z 10 szkół. Najważniejszym zadaniem na najbliższe lata wydaje się rozpoczęcie rozpoznania i monitorowania zjawiska na terenie gminy oraz rozszerzenie działań profilaktycznych na terenie gminy. C. P R Z E S T Ę P C Z O Ś Ć. Coraz bardziej poważnym problemem w społeczeństwach odgrywa zjawisko przestępczości, a zwłaszcza przestępstw dokonywanych przez nieletnich oraz odnoszących się do rodziny. W ostatnich latach szczególnie podkreśla się zmiany struktury i dynamiki przestępstw wśród młodzieży. KPP odnotowało w 2003 r. po 4 przypadki przestępstw dokonanych przez nieletnich w zakresie napadów i rozbojów, bójek i pobić z uszkodzeniem ciała oraz aktów chuligaństwa i wandalizmu. Niepokojąco przedstawia się liczba interwencji domowych przeprowadzonych przez funkcjonariuszy KPP. - 375 w tym: 118 z powodu nadużywania alkoholu oraz 46 przypadków znęcania się nad rodziną. W celu lepszego rozpoznania stanu poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców na terenie gminy Nowy Tomyśl w ramach programu „Bezpieczna Gmina” przeprowadzona została ankieta. Opracowanie wyników ankiety stanowi załącznik do strategii. F. Z A S O B Y M I E S Z K A N I O W E Gmina Nowy Tomyśl dysponuje 3.247 mieszkańcami o łącznej liczbie izb 11.336. Własność gminy stanowi 648 mieszkańców w tym 1.965 izb. W 2003 r. z zasobów mieszkaniowych stanowiących własność gminy osobom fizycznym sprzedane zostały: - budynki mieszkalne - 4 w tym 6 mieszkań o powierzchni 377m kw., - mieszkania w budynkach wielorodzinnych – o powierzchni 494 m kw. Analiza danych uzyskanych z Urzędu Miejskiego oraz Spółdzielni Mieszkaniowej wskazuje, iż w 2003 r. liczba użytkowników lokali mieszkalnych zalegających z opłatami za mieszkania wynosiła łącznie 1.560, w tym: - w zasobach zarządzanych przez gminę – 283, - w zasobach zarządzanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową – 1.277. Niepokojący jest fakt, iż wśród użytkowników zalegających z opłatami 83 to użytkownicy nie regulujący opłat powyżej 12 m-cy. W 2003 r. do Sądu skierowano łącznie 68 wniosków. Sąd orzekł eksmisję z zajmowanych lokali w przypadku 10 użytkowników, w tym w 2 przypadkach wskazane zostało prawo do lokalu socjalnego. W Urzędzie Miejskim na liście osób oczekujących na przydział mieszkania komunalnego znajduje się 58 rodzin, w tym 14 rodzin na przydział lokalu socjalnego. Na podstawie analizy zebranych danych wnioskować można, że zasadnym byłoby rozwijanie budownictwa mieszkań komunalnych oraz oddanie do użytku lokali socjalnych. ANALIZA SWOT W niniejszej analizie zdefiniowane zostały jedynie czynniki mające znaczenie dla polityki społecznej gminy Nowy Tomyśl. Jednocześnie przyjąć należy, iż z uwagi na silny związek tej sfery z polityką centralną państwa nie można bezpośrednio planować z poziomu samorządu lokalnego wszystkich kierunków działań w lokalnej polityce społecznej. MOCNE STRONY 1. Atrakcyjne walory turystyczne i kulturalne miasta i okolicy. 2. Dobrze działające organizacje pozarządowe. 3. Sprawny Samorząd mogący decydować o kierunku rozwoju prowadzonych przez miasto polityki społecznej. 4. Szczegółowy i spójny program działania w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych. 5. Bogata oferta placówek opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych dostępna na wszystkich poziomach nauczania – placówki integracyjne. 6. Rozwój samopomocy poprzez wolontariat. 7. Różnorodność branż i sektorów lokalnej gospodarki. SŁABE STRONY 1. Ubożenie społeczeństwa. 2. Wysoki poziom długotrwałego bezrobocia. 3. Niewystarczający zasób mieszkań komunalnych oraz brak mieszkań socjalnych. 4. Niewystarczający system opieki dla osób w podeszłym wieku, zwłaszcza samotnych. 5. Nierozpoznany problem uzależnienia od narkotyków wśród młodzieży. 6. Brak środków na finansowanie działań na rzecz osób niepełnosprawnych i w podeszłym wieku. 7. Bariery architektoniczne. 8. Wzrastająca liczba młodzieży dopuszczającej się aktów przemocy, chuligaństwa. 9. Mała liczba inwestorów. 10. Niewielka aktywność lokalnej społeczności. 11.Brak mobilności zawodowej. 12.Kształcenie w deficytowych zawodach. SZANSE 1. Sprzyjające położenie geograficzne. 2. Dobra współpraca samorządu z organizacjami pozarządowymi. 3. Możliwość pozyskiwania środków finansowych zewnętrznych. 4. Wzrost poziomu wykształcenia społeczeństwa. 5. Rozwój szkolnictwa. 6. Rosnąca świadomość społeczna sprzyjająca organizowaniu się nowych stowarzyszeń, grup samopomocowych, rozwój wolontariatu. 7. Przygotowana kadra. ZAGROŻENIA 1. Brak dostatecznie rozwiniętej infrastruktur pomocy społecznej. 2. Brak środków na budownictwo socjalne. 3. Roszczeniowa postawa osób objętych pomocą społeczną oraz wyuczona bezradność. 4. Niestabilność prawa, brak jasnych uregulowań w zakresie rozdziału zadań i środków (państwo-gmina). 5. Starzenie się społeczeństwa. 6. Niewystarczające wywiązywanie się rodziców ze swych funkcji. 7. Odpływ młodych wykształconych osób z miasta. 8. Niewystarczająca ilość środków finansowych w budżecie gminy na realizację zadań z zakresu polityki społecznej. MISJA NOWY TOMYŚL GMINĄ ZAPEWNIAJĄCĄ DOBRA, JAKOŚĆ ŻYCIA POPRZEZ DOSTĘP DO SZEROKO POJĘTYCH USŁUG ORAZ ZAPOBIEGANIE I ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W RAMACH ZINTEGROWANEGO I EFEKTYWNEGO SYSTEMU. CELE STRATEGICZNE CEL GŁÓWNY „GMINNEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH”. Celem strategii integracji polityki społecznej jest zintegrowany, efektywny i sprawny system zapobiegania i rozwiązywania problemów społecznych – rozwój usług, działania wyzwalające potencjał tkwiący w środowisku lokalnym oraz skoordynowane działania organizacji i instytucji działających w obszarze polityki społecznej. Cele strategiczne. Pomoc społeczna – stworzenie spójnego systemu wsparcia dla jednostek i środowisk dotkniętych dysfunkcjami społecznymi poprzez: - promowanie aktywnych postaw w rozwiązywaniu egzystencjalnych problemów życia rodzinnego, - rozwój form poradnictwa i współdziałanie w tym zakresie różnego rodzaju służb społecznych, - szkolenie i doskonalenie zawodowe pracowników socjalnych zapewniające udzielanie fachowej i kompetentnej pomocy jednostkom i rodzinom. - zorganizowanie Klubu wolontariusza, - doskonalenie form współdziałania z osobami korzystającymi z pomocy, podpisywanie i konsekwentne egzekwowanie realizacji kontraktów, - wspieranie finansowe osób i rodzin, - doskonalenie form pomocy dla dzieci, w tym w ramach programu „Posiłek dla najuboższych”, - powiększenie zasobów mieszkań komunalnych oraz mieszkań socjalnych. Podmioty uczestniczące w realizacji: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu, - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, - Szkoły, - Urząd Miejski, - Powiatowy Urząd Pracy w Nowym Tomyślu, - Lokalni pracodawcy, - Polski Czerwony Krzyż. Źródła finansowania: - budżet państwa, - budżet powiatu, - budżet gminy, - finansowe środki organizacji pozarządowych, - środki z Unii Europejskiej. Czas realizacji: - praca ciągła. Podmiot koordynujący: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu. Niepełnosprawność – aktywizacja i zapobieganie społecznej izolacji osób w wieku poprodukcyjnym i niepełnosprawnych poprzez: - likwidację barier architektonicznych, - tworzenie warunków do kształcenia integracyjnego, - wsparcie finansowe działalności organizacji pozarządowych działających na rzecz osób starszych i niepełnosprawnych, - poprawę jakości usług opiekuńczych, - utworzenie domu dziennego pobytu dla osób w wieku poprodukcyjnym, - utworzenie środowiskowego domu samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Podmioty uczestniczące w realizacji: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu, - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, - Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, - Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Zbąszyniu, - Szkoły Podstawowe Nr 1 i 2, Gimnazjum w Nowym Tomyślu, Przedszkole Nr 3 w Nowym Tomyślu, - organizacje pozarządowe działające na rzecz osób niepełnosprawnych, - społeczność lokalna. Źródła finansowania: - budżet państwa, - budżet powiatu, - budżet gminy, - środki PFRON, - finansowe środki organizacji pozarządowych, - środki z Unii Europejskiej, - środki prywatne. Czas realizacji: - praca ciągła. W przypadku utworzenia domu dziennego pobytu dla seniorów oraz środowiskowego domu samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi – do 2008 r. Podmiot koordynujący: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu, - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, - Urząd Miejski w Nowym Tomyślu. Bezrobocie – dążenie do aktywizacji zawodowej i społecznej osób bezrobotnych poprzez: - organizowanie specjalistycznego poradnictwa, - pozyskiwanie inwestorów i wspieranie małej i średniej przedsiębiorczości, - zorganizowanie klubu integracji społecznej celem nabycia umiejętności poszukiwania pracy, - pozyskiwanie środków finansowych w ramach środków z Unii Europejskiej, - współpraca z pracodawcami zmierzająca do zapewnienia miejsc pracy w pierwszej kolejności osobom korzystającym z pomocy społecznej, - organizowanie robót publicznych dla długotrwale bezrobotnych klientów pomocy społecznej, ułatwiających powrót na rynek pracy, - modyfikacja systemów edukacji i praktyk zapotrzebowaniem lokalnego rynku pracy). Podmioty uczestniczące w realizacji: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu, - Powiatowy Urząd Pracy w Nowym Tomyślu, - lokalni przedsiębiorcy, zawodowych (zgodnie z - szkoły ponadgimnazjalne, - Pełnomocnik Burmistrza ds. Uzależnień. Źródła finansowania: - budżet państwa, - budżet gminy, - środki z PFRON, - środki z Unii Europejskiej. Czas realizacji: - praca ciągła (uruchomienie Klubu Integracji Społecznej – do 2006 ROKU). Podmiot koordynujący: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu. - Urząd Miejski w Nowym Tomyślu, - Powiatowy Urząd Pracy w Nowym Tomyślu. Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego – stworzenie kompleksowego systemu wsparcia poprzez: - promowanie prawidłowego modelu rodziny, - edukowanie w zakresie wypełniania ról rodzicielskich, - organizację czasu wolnego (zajęć pozaszkolnych dla dzieci i młodzieży), - organizowanie specjalistycznego poradnictwa dla rodzin, młodzieży i dzieci, - tworzenie wspólnych zespołów do pomocy w rozwiązywaniu problemów rodziny, - utworzenie Ośrodka mediacji, - rozwój świetlic profilaktycznych, - organizację specjalistycznych szkoleń i warsztatów dla osób pomagających. Podmioty uczestniczące w realizacji: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu, - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Tomyślu, - Sąd Rejonowy, - specjaliści - Pełnomocnik Burmistrza ds. Uzależnień, - Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, - szkoły. Źródła finansowania: - budżet gminy, - budżet powiatu, - środki z Unii Europejskiej. Czas realizacji: - praca ciągła (Ośrodek mediacji do 2008 r.). Podmiot koordynujący: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu, - Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna. Uzależnienia – budowanie profilaktyki i metod skutecznych rozwiązywania i dostępnych problemów form terapii, alkoholowych i narkotykowych Zadania określa „Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych”. Podmioty uczestniczące w realizacji: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu, - KPP w Nowym Tomyślu, - Szkoły, - Pełnomocnik Burmistrza ds. Uzależnień, - Straż Miejska, - Sąd Rejonowy w Nowym Tomyślu. Źródła finansowania: - budżet państwa, - budżet gminy. Czas realizacji: - praca ciągła, Podmiot koordynujący: - Pełnomocnik Burmistrza ds. Uzależnień. Przestępczość – dążenie do budowania sprawnego systemu zapewniającego podniesienie poczucia bezpieczeństwa w społeczeństwie poprzez: - zbudowanie lokalnej koalicji osób, służb, instytucji i organizacji w sprawie przeciwdziałania przestępczości, - organizowanie lokalnych kampanii edukacyjnych (media, szkoły) dot. przestępczości i jej skutków, - stworzenie systemu monitoringu miejskiego, - prowadzenie procedury interwencyjnej w sprawach przemocy domowej, - rozwój zajęć pozalekcyjnych dla młodzieży, - dozorowanie i monitorowanie rejonów zagrożonych oraz środowisk patologicznych, - powołanie Zespołu – policjant, kurator sądowy – pracownik socjalny, pedagog, - programowanie współdziałania służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo w gminie, - inspirowanie do powstania grup wsparcia sąsiedzkiego, - kontrola dostępu młodzieży do używek, - realizacja programów profilaktycznych w szkołach wszystkich szczebli, - umocnienie współpracy służb i straży ze społecznością lokalną. Podmioty uczestniczące w realizacji: - KPP w Nowym Tomyślu, - Sąd Rejonowy w Nowym Tomyślu, - Szkoły, - Straż Miejska, - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu, - Urząd Miejski, - społeczność lokalna. Źródła finansowania: - budżet państwa, - budżet gminy, - budżet powiatu, - środki z Unii Europejskiej. Czas realizacji: - praca ciągła. Podmiot koordynujący: - Komenda Powiatowa Policji, - Straż Miejska. Zasoby mieszkaniowe – zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych najsłabszych grup społecznych poprzez: - rozwój budownictwa komunalnego, - oddanie do użytku lokali socjalnych, - dążenie do przeprowadzenia zamiany mieszkań wśród lokatorów. Podmioty uczestniczące w realizacji: - Urząd Miejski w Nowym Tomyślu, Źródła finansowania: - budżet państwa, - budżet gminy, - środki z Unii Europejskiej. Czas realizacji: - praca ciągła. Podmiot koordynujący: - Urząd Miejski w Nowym Tomyślu. Bezdomność – zapewnienie minimum standardów życia osobom bezdomnym poprzez: - umieszczenie bezdomnego w odpowiedniej placówce, - zapewnienie niezbędnej pomocy w formie żywności i odpowiedniego ubrania, - prowadzenie pracy socjalnej celem rozwiązania trudnej sytuacji, - utworzenie noclegowni na kilka miejsc (w przypadku nasilenia się zjawiska bezdomności w gminie). Podmioty uczestniczące w realizacji: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu, - Fundacja Pomocy Wzajemnej „BARKA” we Władysławowie, - noclegownie i schroniska na terenie woj. Wielkopolskiego, - Pełnomocnik Burmistrza ds. Uzależnień. Źródła finansowania: - budżet gminy. Czas realizacji: - w przypadku osób bezdomnych pragnących skorzystać z proponowanych form pomocy – w razie wystąpienia potrzeby. Podmiot koordynujący: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu. SYSTEM MONITOROWANIA STRATEGII Prowadzenie monitoringu znajdować się będzie w gestii Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu. Monitoring prowadzony będzie w oparciu w wskaźniki finansowe i ilościowe. Bazą informacji będą źródła i statystyki otrzymywane od instytucji, organizacji i grup biorących udział w realizacji strategii. Wskaźnikami oceny monitorowania strategii będą: - liczba uruchomionych działalności gospodarczych, - liczba osób bezrobotnych, - liczba zlikwidowanych barier architektonicznych, - liczba oddanych do użytku mieszkań komunalnych, w tym socjalnych, - liczba osób, którym udało się skutecznie udzielić pomocy, - liczba osób, które podjęły leczenie odwykowe, - liczba osób, które uchroniono przed przemocą w rodzinie, - liczba stworzonych miejsc pracy w tym dla niepełnosprawnych, - liczba godzin zajęć pozalekcyjnych, - liczba osób objętych programami profilaktycznymi, - liczba podjętych programów w ramach strategii, - liczba wykrytych przestępstw, - procentowy wzrost liczby mieszkańców zadowolonych z bezpieczeństwa w gminie. Wyniki analiz będą poznawane w poszczególnych etapach realizacji strategii. Opracowana strategia pozwoli uruchomić zasoby społeczności lokalnej na rzecz zaspokajania potrzeb i wywołania zmian służących poprawie skuteczności działania ludzi w sytuacjach kryzysowych grożących ubóstwem, bezradnością i wykluczeniem. Strategia pozwoli również władzom samorządowym podjąć decyzje, które w efekcie osłabią ryzyko marginalizacji i wykluczenia społecznego poszczególnych grup społecznych, pobudzą aktywność obywatelską na rzecz lokalnej społeczności. Zgodnie z art.110 ust.4 ustawy o pomocy społecznej Ośrodek Pomoc Społecznej koordynuje realizację strategii rozwiązywania problemów społecznych. UWAGI KOŃCOWE Realizacja Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych zapoczątkuje wdrażanie w Nowym Tomyślu nowego modelu polityki społecznej. Strategia ukierunkowuje działania władz samorządowych oraz instytucji i organizacji działających na polu pomocy społecznej w budowaniu zintegrowanego modelu systemu polityki społecznej. Zorientowanie Strategii na wybranych grupach stwarza możliwości poprawy sytuacji wielu osób, a także zaktywizowanie wielu grup podlegających wykluczeniu społecznemu. Celem Strategii są działania długookresowe polegające na inwestowaniu w ludzi oraz poprawę szeroko rozumianej sytuacji bytowej. Strategia opiera się na wdrażaniu partnerstwa lokalnego między różnorodnymi partnerami społecznymi, co pozwoli na rozwój i pogłębianie współpracy pomiędzy instytucjami, organizacjami i samorządem lokalnym.
