jesień 2014 - Flora Praszka

Transkrypt

JESIEŃ 2014
KATALOG
TOTALNIE SKUTECZNY
HERBICYD
¬ czyste od: maków, chabrów, rumianów, rdestów, przetaczników, przytuli, fiołków, miotły zbożowej i całej reszty
¬
chroni pole przed chwastami, pilnuje, aby zboże dobrze rosło i wysoko plonowało ¬ bardzo pomocny w każdym gospodarstwie
¬ brak ograniczeń w doborze roślin następczych
www.flora-praszka.pl
POWITANIE
e
OCHRONA HERBICYDOWA
Jak skutecznie zwalczać chwasty
w rzepaku?
Zwalczanie chwastów jest najważniejszym zabiegiem, który należy wykonać w uprawach rzepaku
ozimego. Najlepsze rezultaty dają zabiegi doglebowe, wykonywane do 3 dni po siewie, które niszczą
konkurencję chwastów już od samych wschodów.
s. 23
r
⏩
BIOSTYMULACJA ROŚLIN
Jak wspomóc rzepak jesienią?
Planując siew rzepaku ozimego, warto zastanowić
się, jak można dodatkowo wspomóc rośliny uprawne, żeby podczas żniw uzyskać zadowalający plon.
s. 49
t
⏩
OCHRONA HERBICYDOWA
Jak zwalczać chwasty w zbożach?
Pierwszym zabiegiem najczęściej wykonywanym
jesienią w zbożach jest ochrona herbicydowa.
Chwasty, czyli rośliny segetalne, towarzyszą roślinom uprawnym od początku ich rozwoju.
s. 87
Szanowni Państwo,
zgodnie z kilkuletnią tradycją przedstawiamy Państwu najnowszą edycję naszego katalogu „Jesień 2014”.
W katalogu tym pragniemy przedstawić propozycję odmian rzepaku ozimego oraz zbóż. Proponujemy
Państwu oprócz znanych i sprawdzonych odmian również nowości, które zostały specjalnie wyselekcjonowane z myślą o Państwa potrzebach. Katalog zawiera także wybrane elementy ochrony, pielęgnacji
oraz nawożenia.
W dobie optymalizacji kosztów produkcji rolnej, jednymi z najważniejszych elementów wpływających
na jakość plonów i wynik ekonomiczny gospodarstw rolnych jest dobór właściwej odmiany oraz pewne
i sprawdzone technologie ochrony przed chwastami, chorobami i szkodnikami. Takie rozwiązania znajdą
Państwo w naszym katalogu.
Zachęcamy do lektury oraz zapraszamy do współpracy z naszymi przedstawicielami działającymi
w terenie.
u
⏩
OCHRONA PRZED SZKODNIKAMI
Jesienne szkodniki zbóż
Intensyfikacja upraw zbóż, uproszczenia w agrotechnice i strukturze zasiewów, oraz zmiany
klimatyczne są przyczynami coraz częściej występującego zagrożenia ze strony mało znanych,
dotychczas mniej ważnych szkodników.
s. 103
⏩
Z wyrazami szacunku,
Prezes i Pracownicy Flora Sp. z o.o.
JESIEŃ 2014
1
SPIS TREŚCI
Kelpak • 53
Toto 75 SG • 97
Jak poprawnie uprawiać rolę
pod rzepak? • 4
Nano Active® • 54
Trimax 50 SG • 98
Nano Active Forte® • 55
Lentipur Flo 500 SC • 99
Jesienią zadbaj o plon rzepaku • 5
Opti Rzepak • 57
Izoherb 500 SC • 100
Bor Extra 21 • 58
Kiler 360 SL • 102
RZEPAK • 3
MATERIAŁ SIEWNY RZEPAKU • 7
Rohan F1 • 8
Cropvit B • 59
DK Exclusiv • 10
Cropvit PK • 60
ZBOŻA • 61
Inspiration F1 • 14
Alessio F1 • 15
Uprawa roli pod zboża • 62
Sidney • 16
Przedsiewne nawożenie zbóż • 63
Galileo • 20
Chagall • 21
Jak skutecznie zwalczać chwasty
w rzepaku? • 23
Jesienny program ochrony herbicydowej
upraw rzepaku • 28
Naspar 500 SC • 30
Devrinol Top 375 CS • 31
Permuson 416 SC • 32
Elegant 05 EC • 34
Jak skutecznie zwalczyć szkodniki
w rzepaku? • 35
Fazy rozwoju roślin rzepaku jesienią
a zagrożenia plantacji rzepaku • 39
DelCaps 050 CS • 40
Pyrifos 480 EC • 41
Sherpa 100 EC • 42
2
MATERIAŁ SIEWNY ZBÓŻ • 65
Technologia to jakość • 66
Kwalifikowany materiał siewny zbóż • 67
Bardzo ważny jest wybór odmiany... • 68
Linus • 70
Joker • 72
Jesienny program zaprawiania i ochrony
fungicydowej zbóż • 112
Propico 250 EC • 114
Premis 025 FS • 115
Omnix 025 FS • 116
Jak polepszyć odporność i wiosenny start
zbóż? • 117
Jesienny program nawożenia dolistnego
i biostymulacji upraw zbóż • 120
Kelpak • 121
Potenzial • 76
Barryton • 77
Porównanie cech użytkowych i wartości
gospodarczej odmian pszenicy ozimej –
oferta Chemirolu • 78
Pizarro • 79
Agostino • 80
SU Allawi F1 • 81
Dańkowskie Amber • 82
California • 83
Jak zabezpieczyć ziarno przed
porastaniem? • 86
Jesienny program ochrony fungicydowej
Jesienny program ochrony herbicydowej
roślin zbóż • 91
Jak zwalczać chwasty w zbożach? • 87
Galaper 200 EC • 92
Jak wspomóc rzepak jesienią? • 49
Galmet 20 SG • 93
Jesienny program nawożenia dolistnego
i biostymulacji upraw rzepaku • 52
Pakiet handlowy Galaper 200 EC
+ Galmet 20 SG • 95
JESIEŃ 2014
Jak chronić zboża przed chorobami? • 109
Platin • 74
Jak skutecznie chronić rzepak przed
chorobami grzybowymi i prawidłowo
przygotować uprawę do zimy? • 43
Brasifun 250 EC • 47
SY Polana • 12
DK Cadet • 18
Jesienne szkodniki zbóż • 103
Dynamic Cresco • 124
Opti Zboża • 125
Cropvit Mn/Cu • 126
Cropvit PK • 127
DZIAŁ SKUPU PŁODÓW ROLNYCH • 129
ADIUWANTY • 133
Adiuwanty: większa pewność działania
pestycydów • 134
Działanie adiuwantów • 135
Asystent+ • 136
Partner+ • 137
Clean Speed • 138
Antypiano • 138
RZEPAK
MATERIAŁ SIEWNY
OCHRONA,
NAWOŻENIE,
PIELĘGNACJA
I BIOSTYMULACJA
ROŚLIN RZEPAKU
5 agrotechnika w uprawie rzepaku
Jak poprawnie uprawiać rolę pod rzepak?
Bartosz Waniorek 6 Chemirol
Spośród wszystkich roślin uprawnych najtrudniej uzyskać wysokie i satysfakcjonujące plony rzepaku ozimego. Wymaga
on znacznych nakładów finansowych, które przeznaczane są głównie na środki ochrony roślin, nawożenie mineralne
oraz nawożenie nalistne. Jednak poniesienie wysokich nakładów na produkcję nie zawsze idzie w parze z odpowiednio
wysokimi plonami. Co jeszcze możemy zrobić, żeby produkcja rolna w tym segmencie była bardziej opłacalna? Skupmy
teraz swoją uwagę na agrotechnice.
P
lony niższe od zakładanych bardzo często związane są z pewnymi uchybieniami podczas planowania i wykonywania zabiegów
agrotechnicznych, do których należy zaliczyć także uprawę roli.
Powszechna jest opinia, że pierwszym krokiem w kierunku uzyskania wysokich plonów jest niewątpliwie terminowy siew rzepaku
ozimego. Jest on ściśle określony dla danego regionu Polski. Idealnym przedplonem dla rzepaku są rośliny stosunkowo szybko „schodzące” z pola, takie jak
jęczmień ozimy. Mimo to, ze względu na duży udział pszenicy ozimej w strukturze zasiewów, jest ona bardzo często przedplonem dla rzepaku ozimego.
Wiąże się to ze znacznym skróceniem czasu od momentu zbioru pszenicy
ozimej do siewu rzepaku ozimego, który musi zostać optymalnie wykorzystany do przeprowadzenia wszystkich niezbędnych zabiegów uprawowych.
Zapominamy często, że oprócz odpowiedniego terminu siewu, równie ważne
jest wcześniejsze przeprowadzenie niezbędnych zabiegów uprawowych, które
powinny być wykonane ze szczególną starannością.
FOT. 1. S
krócony palowy system korzeniowy rzepaku rosnącego na
glebach o niewłaściwej strukturze.
4
JESIEŃ 2014 | rzepak
Po zbiorze rośliny przedplonowej rzepaku ozimego należy możliwie szybko
wykonać podorywkę w przypadku tradycyjnej uprawy roli lub powierzchniową
uprawę gleby, gdy stosujemy uproszczenia w uprawie. Za rezygnacją z tradycyjnej podorywki w uprawie ścierniska przemawia przede wszystkim jej niska
wydajność w porównaniu z agregatami do uprawy uproszczonej lub broną
talerzową. Niezależnie od systemu uprawy roli, prawidłowo przeprowadzona
uprawa pożniwna, oprócz przykrycia resztek pożniwnych powinna niszczyć
chwasty występujące na powierzchni pola oraz stwarzać optymalne warunki
do retencji wody z opadów letnich w warstwie uprawnej gleby. Teoretycznie,
po około 2–3 tygodniach po uprawie pożniwnej można wykonać zespół zabiegów przedsiewnych, jednak w praktyce okres ten jest znacznie skrócony. Siew rzepaku ozimego może być poprzedzony orką siewną połączoną
z zastosowaniem wału wgłębnego Campbella, który przyspiesza naturalne
osiadanie gleby – trwające naturalnie nawet do 3 tygodni. Orka siewna może
z powodzeniem zostać zastąpiona przez głęboką uprawę uproszczoną, nawet
do głębokości 25 cm. Specjalistyczne agregaty do uprawy uproszczonej wyposażone są w wały stalowe, gumowe, które również przyspieszają naturalne
osiadanie gleby i wyrównują powierzchnię pola. W związku z małą ilością
czasu potrzebną na przeprowadzenie szeregu zabiegów uprawowych w tradycyjnym systemie uprawy roli coraz większą popularność wśród rolników
zyskują uproszczenia w uprawie roli pod rzepak. Dotyczy to zwłaszcza producentów rolnych gospodarujących na dużych areałach, którzy muszą zoptymalizować prace polowe. Siew rzepaku ozimego wykonywany jest głównie
agregatami uprawowo-siewnymi, które dodatkowo doprawiają glebę bezpośrednio przed siewem, gwarantując tym samym odpowiednie przygotowanie
„łoża siewnego”.
Celem wszystkich zabiegów uprawowych przeprowadzonych przed siewem
rzepaku ozimego jest stworzenie optymalnych warunków do kiełkowania
i wzrostu roślin. Prawidłowo wykonane zabiegi uprawowe nie tylko wpływają
na układ gleby, ale również ograniczają ilość brył na powierzchni pola, a tym
samym wpływają na skuteczność walki z chwastami.
Niewłaściwe przeprowadzenie zabiegów uprawowych przed siewem nie
tylko wpływa negatywnie na dynamikę wschodów, ale również warunkuje
nieprawidłowy rozwój systemu korzeniowego w dalszych fazach wzrostu. Gleba
nadmiernie zagęszczona, o zdegradowanej strukturze i zaburzonym prawidłowym układzie, ogranicza rozwój palowego systemu korzeniowego, powodując
jego skrócenie (fot.1). Tym samy rzepak ozimy nie może w pełni korzystać
z składników pokarmowych zakumulowanych w głębszych warstwach gleby. ●
5 nawożenie mineralne w uprawie rzepaku
Jesienią zadbaj o plon rzepaku
Michał Laszczyński 6 Chemirol
Rzepak jest rośliną, która określa i koduje swój przyszły plon jeszcze przed spoczynkiem zimowym. Dlatego, ważne jest zapewnienie takich warunków rozwojowych w okresie jesiennym, aby uzyskać jak najwyższy potencjał plonotwórczy.
Prawidłowa struktura roślin powinna uwzględniać 10–12 w pełni rozwiniętych
liści, odpowiednią średnicę szyjki korzeniowej (około 10 mm) oraz dobrze rozwinięty system korzeniowy. Właśnie w takiej fazie w rzepaku różnicują się stożki
wzrostu i koduje liczba pędów bocznych, które są nośnikiem około 80% plonu.
A
by uzyskać wysoki potencjał plonu,
warto zadbać o odpowiednią obsadę
roślin, która w zależności od odmiany
powinna mieścić się w przedziale 35–50
roślin na m2, ale również o prawidłowy
poziom nawożenia jesiennego. Odpowiednia zasobność gleby umożliwia wytworzenie prawidłowej rozety liściowej, zwiększa mrozoodporność roślin oraz
gwarantuje stabilność plonowania – niezależnie od
warunków klimatycznych.
1 Jesienią: potas, fosfor, azot siarka
Przedsiewne nawożenie powinno obejmować
aplikację potasu, fosforu, azotu i siarki. Oprócz
podstawowych makroskładników, konieczne jest
stosowanie mikroskładników, które pomagają
w prawidłowym funkcjonowaniu młodych roślin,
podwyższając ich mrozoodporność.
W czasie całego okresu wegetacji rzepak plonujący na poziomie 45 dt*ha-1 pobiera z gleby około 260 kg N, 120 kg P2O5, 340 kg K2O, 110 kg Ca,
60 kg MgO oraz 175 kg SO3. Prawidłowa strategia
nawożenia powinna uwzględniać podział na dawki
jesienne i wiosenne. Ważne jest jednak, aby jesienią nie doszło do sytuacji zagłodzenia plantacji
na skutek niskiego nawożenia przedsiewnego (jak
zdarzało się częstokroć w ubiegłym sezonie) lub
przedłużającego się okresu wegetacji (Fot. 1).
Nawozy fosforowe należy
stosować przedsiewnie
nawet na glebach lekkich.
Jesienne nawożenie ma na celu doprowadzenie zasobności gleby w poszczególne składniki do
przedziału średniego jak również wprowadzenie takich ilość nawozów, które nawet w warunkach stresowych zostaną pobrane przez rośliny. Zakładając,
że zasobność gleby w fosfor i potas kształtuje się w przedziale wysokim (tj. 5–20 mg P2O5
i 20–25 mg K2O / 100 mg gleby dla gleby średniej)
dla uzyskania plonu w przedziale 40–47 dt*ha-1a
należy wprowadzić przedsiewnie około 180 kg K2O
oraz 100 kg P2O5. Jeżeli jednak zasobność stanowiska jest niska, dawkę stosowanych nawozów
należy zwiększyć znacznie, wysiewając dawki przekraczające potrzeby żywieniowe. 
5
Biorąc pod uwagę tempo przemieszczania się
fosforu i potasu w glebie, warto pamiętać, że
fosfor jest słabo mobilny, dlatego nie ma większego ryzyka wymywania składnika poza strefę
systemu korzeniowego rzepaku. Stąd też nawozy
fosforowe należy stosować przedsiewnie nawet
na glebach lekkich. Pomimo większej mobilności
potasu w glebie, również ten składnik powinien być
wysiany i wymieszany z glebą już jesienią. Istnieje
możliwość stosowania nawozów potasowych powschodowo, w terminie 4–5 tygodni po wschodach,
jednakże brak wymieszania składnika z glebą i niewystarczająca jej wilgotność znacznie ogranicza
rozpuszczalność i dostępność dla roślin. Wyjątek
stosowania nawozów potasowych stanowią gleby lekkie, piaszczyste, gdzie istnieje duże ryzyko
wymywania nawozów. W takiej sytuacji zaleca
się stosowanie dawek dzielonych w proporcjach
3/4 dawki stosowana przedsiewnie, 1/4 całkowitej
ilości wysiane wczesną wiosną. Wiosenny wysiew
nawozu ma na celu dostarczenie potasu w górną
strefę korzeniową, która najszybciej się ogrzewa
i z której składniki pokarmowe są pobierane. Potas
z głębszych warstw gleby zostanie pobrany w późniejszym terminie, po pełniej regeneracji całego
systemu korzeniowego.
Stosowanie nawozów fosforowych pozytywnie
wpływa na fizjologię rzepaku:
66prawidłowy rozwój systemu korzeniowego –
dobrze rozwinięty zapewnia dostępność wody,
składników pokarmowych w głębszych warstw
gleby,
66lepszą kondycję i zimotrwałość roślin.
Rola potasu widoczna jest natomiast w postaci:
66wyższej tolerancji młodych roślin na okres
niedoboru wody,
66mocniejszej koncentracji soków komórkowych
oraz wzrostu tolerancji na niskie temperatury,
66zwiększenia pobierania azotu i wzrostu jego
wartości plonotwórczej,
66zmniejszenia podatności na ataki szkodników
i chorób.
Prawidłowe nawożenie jesienne rzepaku, oprócz
fosforu i potasu, wymaga stosowania głównego
składnika plonotwórczego, jakim jest azot. Rzepak
od początku rozwoju do fazy kwitnienia pobiera od
160 do 220 kg N, z czego pobranie jesienne sięga
nawet 100 kg*ha-1. Dlatego już w okresie jesiennym należy zapewnić odpowiednią dostępność
azotu, szczególnie na stanowiskach ubogich, gdzie
przedplonem były rośliny zbożowe i nie stosowano
żadnych nawozów azotowych w celu mineralizacji
plonu ubocznego. W takiej sytuacji wysiew azotu
w dawce 35–45 kg*ha-1 pozwoli na prawidłowy
rozwój roślin przed zimą.
Jeżeli w czasie jesiennej wegetacji plantacje
rzepaku na skutek niekorzystnej pogody lub niskiej
dostępności składników pokarmowych prezentują
6
słabą kondycję, coraz częstszym zabiegiem jest
dodatkowe stosowanie azotu nalistnie w formie
saletry amonowej lub mocznika. Należy jednak
pamiętać, że zbyt późna aplikacja może prowadzić
do wyniesienia pąka wierzchołkowego (szczególnie
w przypadku odmian wysiewanych terminowo),
a także zwiększyć uwodnienie roślin, obniżając
mrozoodporność (FOT. 1).
2 Jesienią warto zadbać również o mangan
i bor
Te dwa mikroelementy mają szczególne znaczenie
w prawidłowym rozwoju młodych roślin i przygotowaniu plantacji do zimy (FOT. 2). Zarówno bor, jak
i mangan stymulują aktywność rozwoju systemu
korzeniowego, dzięki czemu roślina efektywniej
pobiera składniki pokarmowe z gleby. W konsekwencji rośliny zwiększają zawartość węglowodanów w komórkach, obniżając punkt zamarzania
soku komórkowego. Nawożenie mikroelementami
należy przeprowadzać w fazie min. 5 liści rzepaku.
W przypadku ciepłej i przedłużającej się wegetacji jesienne nawożenie mikroelementami należy
powtórzyć, co widoczne było w poprzednich latach, w których jesienna dawka boru przekraczała
350 g/ha.
W przypadku niskiego poziomu magnezu i siarki
w glebie, do zabiegów mikroelementowych należy
dodać siarczan magnezu. Niedobór siarki i magnezu w stadium wykształcania rozety przekłada się
na redukcję systemu korzeniowego, jak również
liczby pędów bocznych. Na stanowiskach ubogich
w magnez i o niskim pH – poniżej 6,0 (gleby gliniaste) czy poniżej 5,7 (gleby piaszczyste) – już
w okresie jesiennym należy zastosować nawozy zawierające magnez i siarkę w formie doglebowej. ●
FOT. 2. P
usta przestrzeń wewnątrz korzenia
rzepaku w okresie jesiennym świadczy
o głębokim niedoborze boru.
Mangan i bor mają szczególne
znaczenie w prawidłowym
rozwoju młodych roślin
i przygotowaniu plantacji
do zimy.
FOT. 1. N
iski poziom nawożenia jesiennego lub jego brak przekłada się na słabą kondycję roślin,
co w efekcie prowadzi do mniejszej mrozoodporności.
MATERIAŁ
SIEWNY
RZEPAKU
SPIS TREŚCI
Rohan F1 • 8
DK Exclusiv • 10
SY Polana • 12
Inspiration F1 • 14
Alessio F1 • 15
Sidney • 16
DK Cadet • 18
Galileo • 20
Chagall • 21
Rohan F1
Hodowca: Rapool-NPZ
Odmiana: MieszańcowazrestorowanawsystemieMSL
Rejestracja: Polska2008r.
Idealny na polskie pola!
Wysoki potencjał i bardzo dużą niezawodność plonowania
wykazuje w warunkach okresowych niedoborów wody
i gleb mozaikowych. Znakomita zimotrwałość i zdolności
regeneracyjne roślin zapewniają powodzenie uprawy.
 Wartość użytkowa
Plon nasion
Zawartość tłuszczu
Stabilne, na bardzo wysokim poziomie plonowanie,
w doświadczeniach porejestrowych COBORU w latach
2011‑2013 42,1dt/ha=115%wzorca
2013
49,5dt/ha=110%wzorca
Wysoka
Plon tłuszczu
Bardzo wysoki
19,7%dt/ha=109%wzorca (wg COBORU 2012 r.)
 Profil agronomiczny
Cechy
rolnicze
Termin siewu
Optymalny do opóźnionego
Początek kwitnienia
Średniowczesny
Norma wysiewu
Dojrzałość techniczna do zbioru
Pokrój roślin
Tolerancja
40‑50 szt. żywych nasion na m2
Średniowczesny
Rośliny średniowysokie w typie kompaktowym tworzące zwarty łan
niska
średnia
wysoka
małe/słaba
średnie/średnia
duże/wysoka
Wyleganie
Sucha zgnilizna kapustnych
Zgnilizna twardzikowa
Czerń krzyżowych
Wymaganiaglebowe
Zimotrwałość
Vice lider rynku odmianmieszańcowychrzepakuwPolscewlatach2012i2013r.
8
JESIEŃ 2014 | rzepak | materiał siewny
Rohan F1
Wyniki
 Średni plon nasion rzepaku (% wzorca) w doświadczeniach porejestrowych COBORU
 Plon nasion odmian rzepaku
(% wzorca) w regionach kraju
w doświadczeniach porejestrowych
COBORU w latach 2011 ‑ 2013
9
DK Exclusiv
Hodowca: Monsanto
Odmiana: MieszańcowazrestorowanasystememOgura
All inclusive
Wysoki potencjał, stabilność i niezawodność plonowania
potwierdzone w kolejnych latach – także w trakcie
ekstremalnych warunków zimowych lat 2011‑2012.
Plon nasion
Wysoki plon nasion w doświadczeniach rejestrowych
COBORU w latach 2011–2013 46,1dt/ha=110%wzorca
Wysoka 47,3% (wg COBORU l. 2011‑2013)
Plon tłuszczu
Wysoki 19,9dt/ha=104%wzorca
(wg COBORU l. 2011‑2013)
Cechy
rolnicze
Termin siewu
Średniowczesny
Pokrój roślin
Rośliny o średniej wysokości i małym stopniu ugięcia łanu
Norma wysiewu
Średniowczesna
Tolerancja
niska
średnia
wysoka
małe/słaba
średnie/średnia
duże/wysoka
Wyleganie
Czerń krzyżowych
Wymaganiaglebowe
Zimotrwałość
 Doświadczenia rejestrowe COBORU
10
Odmiana
Kwitnienie wl.2011-2013
[Dniod1styczna]
Dojrzałość techniczna
do zbioru wl.2011-2013
[Dniod1styczna]
Wysokość roślin
wl.2011-2012
[cm]
DKExclusiv
121
188
137
Visby
121
188
139
Artoga
121
188
140
DK Exclusiv
Wyniki
 Średni plon nasion rzepaku (% wzorca) w doświadczeniach rejestrowych COBORU
 Średni plon nasion rzepaku
w doświadczeniach rejestrowych
COBORU w l. 2011‑2013
Wzorzec stanowi średni plon nasion
odmian: Chagall, Pamela/Monolit,
Visby F1, Artoga F1
11
SY Polana
Hodowca: Syngenta
Odmiana: Mieszańcowazrestorowana
systememSafe-cross
Nowość!
Pola na Polanę!
Potencjał i stabilność plonowania w połączeniu z wczesnością
kwitnienia i wyjątkową zdrowotnością odmiany zapewniają
bezpieczeństwo i powodzenie uprawy.
Plon nasion
COBORU w latach 2011–2013 45,6dt/ha=109%wzorca
Plon tłuszczu
Wysoki 19,7dt/ha=103%wzorca(wg COBORU l. 2011‑2013)
Cechy
rolnicze
Termin siewu
Wczesny
Pokrój roślin
Średniowysokie o niskim stopniu ugięcia łanu
Norma wysiewu
Tolerancja
Średniowczesna
niska
średnia
wysoka
małe/słaba
średnie/średnia
duże/wysoka
Wyleganie
Czerń krzyżowych
Wymaganiaglebowe
Zimotrwałość
 Termin kwitnienia i dojrzałości technicznej.
Lata zbioru 2011‑2013. Badania rej. COBORU (odchylenie ‑ dni)
12
Wysokość roślin
[cm]
Odmiana
Początek
kwitnienia
[data]
Dojrzałość
techniczna [data]
Wzorzec
5maj
9lipiec
SYPolana
-1
1
146
Visby
0
0
144
Artoga
0
0
144
 Porażenie odmian przez choroby. Badania rej. COBORU l. 2011‑2013
SY Polana
Wyniki
(% wzorca) w doświadczeniach
rejestrowych COBORU
COBORU w l. 2011‑2013
odmian: Chagall, Pamela, Visby F1,
Artoga F1
13
Inspiration F1
Hodowca: Rapool-DSV
Odmiana: MieszańcowazrestorowanawsystemieOgura
Zainspiruj swoje pole !
Bardzo wysoki potencjał plonowania i mrozoodporność
gwarantują pewność zbioru i maksymalne efekty uprawy
w warunkach intensywnej technologii.
Plon nasion
Bardzo wysokie i względnie stabilne plonowanie
w doświadczeniach COBORU:
rejestrowych l. 2009‑2011 46,9dt/ha=118%wzorca
Wysoka 45,8% (wg COBORU 2011 r.)
Plon tłuszczu
Bardzo wysoki
Cechy
rolnicze
Termin siewu
Do opóźnionych zasiewów
Średniowczesny do średniopóźnego
Norma wysiewu
Pokrój roślin
45‑50 szt. żywych nasion/m2
Średniowczesna
Rośliny dość wysokie o niskim stopniu ugięcia łanu
Tolerancja
niska
średnia
wysoka
małe/słaba
średnie/średnia
duże/wysoka
Wyleganie
Czerń krzyżowych
Wymaganiaglebowe
Zimotrwałość
 Średni plon nasion
w doświadczeniach
w doświadczeniach
rzepaku (% wzorca)
rejestrowych COBORU
w l. 2009‑2011
14
rzepaku (% wzorca)
porejestrowych
COBORU
Alessio F1
Hodowca: Limagrain
Odmiana: MieszańcowazrestorowanasystememOgura
Ole Ale!
Wyjątkowa synergia potencjału plonowania, znakomitej
zimotrwałości i wczesności odmiany a także elastyczność
w wyborze stanowiska przy możliwych uproszczeniach
w przedsiewnej agrotechnice!
Plon nasion
Wysokie i względnie stabilne plonowanie w kolejnych
latach w doświadczeniach rejestrowych COBORU
w l. 2009‑2011 45,4dt/ha=114%wzorca
Plon tłuszczu
Bardzo wysoki
Cechy
rolnicze
Termin siewu
Do opóźnionych zasiewów
Wczesny
Pokrój roślin
Rośliny średniej wysokości i średnim stopniu ugięcia łanu
Norma wysiewu
Tolerancja
45‑50 szt. żywych nasion/m2
Wczesna
niska
średnia
wysoka
małe
średnie
duże
Wyleganie
Czerń krzyżowych
Wymaganiaglebowe
Zimotrwałość
rzepaku (% wzorca)
w doświadczeniach
rejestrowych
i porejestrowych
COBORU
15
Sidney
Hodowca: Saatbau
Odmiana: Populacyjna
Nowość !
„Liniówka” z mocą hybrydy
Wyjątkowo wysoki potencjał plonowania nasion porównywalny
ze wzorcowymi odmianami mieszańcowymi. Znakomita zdolność
przezimowania przy dużej tolerancji na główne choroby.
Plon nasion
COBORU l. 2012‑2013 48,3dt/ha=105%wzorca
Średnia 47,1% (wg COBORU l. 2012‑2013)
Nr 1 wśród odmian populacyjnych w doświadczeniach
rejestrowych COBORU 2012-2013 roku.
Wysoki 21,3dt/ha=108%wzorca(wg COBORU l. 2012‑2013)
Plon tłuszczu
Cechy
rolnicze
Termin siewu
Optymalny
Średniopóźny
Norma wysiewu
Pokrój roślin
Tolerancja
Średniowczesna do średniopóźnej
Rośliny niższe o średnim stopniu ugięcia łanu
niska
średnia
wysoka
małe/słaba
średnie/średnia
duże/wysoka
Wyleganie
Czerń krzyżowych
Wymaganiaglebowe
Zimotrwałość
 Mrozoodporność
 Ilość martwych roślin
(%) odmian liniowych
i mieszańcowych
współtworzących wzorzec
w doświadczeniach
rejestrowych COBORU
po zimie 2011/2012
16
 Porażenie odmian przez choroby. Badania rej. COBORU l. 2012‑2013
Sidney
Wyniki
 Średni plon nasion rzepaku (% wzorca) w doświadczeniach rejestrowych COBORU w l. 2012‑2013
Wzorzec stanowi średni plon nasion odmian: Chagall, Pamela/Monolit, Visby F1, Artoga F1
 Plon nasion rzepaku
rejestrowych COBORU
w l. 2012‑2013
17
DK Cadet
Hodowca: Monsanto
Na szybki i dobry początek
Wyróżnia się wczesnym terminem kwitnienia i zbioru oraz
wysokim potencjałem plonowania w różnych warunkach
klimatyczno‑glebowych. Znakomita zimotrwałość zapewnia
duże bezpieczeństwo uprawy.
Plon nasion
W doświadczeniach rejestrowych COBORU
w latach 2010‑2013 42,1dt/ha=104%wzorca
Średnia 45,6%(wg COBORU 2012r.)
Plon tłuszczu
Wysoki 17dt/ha=102% wzorca (wg COBORU l. 2010‑2012)
Cechy
rolnicze
Termin siewu
Optymalny
Wczesny (1 dzień wcześniej niż Chagall)
Norma wysiewu
Pokrój roślin
Tolerancja
55‑60 szt. nasion na m2
Wczesna
Rośliny niższe do średniowysokich
niska
średnia
wysoka
małe/słaba
średnie/średnia
duże/wysoka
Wyleganie
Czerń krzyżowych
Wymaganiaglebowe
Zimotrwałość
Mrozoodporność
Przezimowanie
zarejestrowanych w 2012 roku
populacyjnych zarejestrowanych w 2012 roku
Ilość martwych rośliny rzepaku (%) odmian populacyjnych
18
Stan roślin po zimie (skala 1‑9, gdzie 9 oznacza stan najlepszy) odmian
DK Cadet
Wyniki
rejestrowych i porejestrowych COBORU
odmian: Chagall, Pamela/Monolit,
Visby F1, Artoga F1
COBORU (l. 2010‑2012)
i porejestrowych (2013 r.)
 Doświadczenia rejestrowe COBORU
Koniec kwitnienia
2010-2012
[26maj]
Dojrzałość
techniczna do zbioru
[9lipiec]
Wysokość roślin
[cm]
Odmiana
2010-2012
[2maj]
DKCadet
-1
-1
0
140
Chagall
0
1
0
139
Pamela
1
0
2
141
VisbyF1
0
0
0
144
ArtogaF1
0
0
0
145
19
Galileo
Hodowca: LantmännenSWSeed
Rejestracja: KatalogEuropejski
Ekonomiczna
odmiana!
Masz zysk, bo ma wszystko !
Duża efektywność ekonomiczna uprawy przez możliwe niższe
nakłady. Znakomita tolerancja na choroby i siew na nawet
słabszych stanowiskach zapewniające stabilne i wysokie plony.
Plon nasion
W badaniach rejestrowych w Niemczech uzyskała
najwyższą ocenę wartości gospodarczej wśród odmian
liniowych tzw. EWZ(Ertragswertzahl)–107%średniej
badanychodmian.
Wysoka
Co to jest EWZ ?
Plon tłuszczu
Bardzo wysoki
Na liczbową ocenę wartości składają się następujące cechy w proporcjach udziału:
•
Plonwporównaniuzewzorcemjakopodstawa
•
OdpornośćnaPhomawstosunkudowzorca,zwagą1
•
Odpornośćnawyleganiewstosunkudowzorca,zwagą0,75
•
Zawartośćglukozynolanówwstosunkudowzorca,zwagą0,25
Cechy
rolnicze
Termin siewu
Wczesny do optymalnego
Wczesny
Norma wysiewu
Pokrój roślin
Tolerancja
Wczesna
Kompaktowe rośliny o niskiej do średniej wysokości
niska
średnia
wysoka
małe/słaba
średnie/średnia
duże/wysoka
Wyleganie
Czerń krzyżowych
Wymaganiaglebowe
Zimotrwałość
20
Chagall
Hodowca: LantmännenSWSeed
Uznany standard
Wysoki potencjał plonowania nasion przy dużej stabilności
plonowania w różnych warunkach klimatycznych
i glebowych Polski.
Plon nasion
Wysokie i stabilne plony nasion w kolejnych latach
doświadczeń porejestrowych COBORU.
2013 r. 45,0dt/ha=100%wzorca
Wysoka 45,9% (wg COBORU 2011 r.)
Plon tłuszczu
Wysoki do bardzo wysokiego
Cechy
rolnicze
Termin siewu
Optymalny i nieco opóźniony
Wczesny
Pokrój roślin
Rośliny średniej wysokości tworzące dużą liczbę rozgałęzień
Norma wysiewu
Tolerancja
Średniowczesna
bocznych i łuszczyn
niska
średnia
wysoka
małe/słaba
średnie/średnia
duże/wysoka
Wyleganie
Czerń krzyżowych
Wymaganiaglebowe
Zimotrwałość
Od 2009 roku Chagall niezmiennie jest składnikiem wzorca w COBORU.
21
S K L E J A C Z
BRAFIL
Tworzy półprzepuszczalną powłokę
Chroni przed wnikaniem wody opadowej
Umożliwia oddawanie wody
Umożliwia naturalne dojrzewanie wszystkich łuszczyn w łanie
Zabezpiecza przed pękaniem i osypywaniem nasion
Już nie pękam!
X
X
X
X
X
Jak skutecznie zwalczać
CHWASTY W RZEPAKU?
Z
walczanie chwastów jest najważniejszym zabiegiem, który należy wykonać w uprawach rzepaku ozimego. Najlepsze rezultaty dają zabiegi
doglebowe, wykonywane do 3 dni po siewie, które niszczą konkurencję chwastów już od samych wschodów. Oczywiście, podczas wyboru metody
oraz preparatów należy wziąć pod uwagę stan zachwaszczenia plantacji ( jakie
chwasty występują), stopień zachwaszczenia (nasilenie poszczególnych gatunków chwastów) oraz warunki pogodowe i wilgotnościowe gleby. Na następnych
stronach w 4 prostych krokach opisujemy skuteczną i ekonomicznie zasadną
technologię ochrony plantacji przed chwastami. 
Paweł Talbierz
Chemirol
SPIS TREŚCI
Jak skutecznie zwalczać
chwasty w rzepaku? • 23
Jesienny program
ochrony herbicydowej
Naspar 500 SC • 30
Devrinol Top 375 CS • 31
Permuson 416 SC • 32
Elegant 05 EC • 34
FOT. 1. N
iezwalczone w odpowiednim momencie chwasty nieodwracalnie zanieczyszczą
wypracowany ciężką pracą plon rzepaku.
23
Na pytanie, kiedy
zastosować herbicydy,
aby ich skuteczność była
najwyższa, odpowiedź jest
tylko jedna: bezpośrednio
po siewie!
Kluczem we właściwej
ochronie rzepaku ozimego
przed chwastami jest nie
tylko dochowanie terminu
zastosowania preparatu,
ale również dobór
właściwych substancji
aktywnych.
KROK 1. KIEDY WYKONAĆ ZABIEG?
Newralgicznym okresem w ochronie chwastobójczej rzepaku są pierwsze tygodnie po siewie, kiedy to rośliny
uprawne zazwyczaj nie mają wigoru (przez skracający się dzień, coraz zimniejsze noce). Jednocześnie
w tym samym czasie chwasty potrafią prowadzić intensywny rozwój, co odbija się oczywiście na kondycji
plantacji. Dlatego na pytanie, kiedy zastosować herbicydy, aby ich skuteczność była najwyższa, odpowiedź
jest tylko jedna. Bezpośrednio po siewie. W warunkach odpowiedniej wilgotności gleby zabieg ten będzie
zabezpieczał uprawy rzepaku przez całą jesień i wiosnę. Dlatego istotne jest, aby w warunkach okresowej
suszy zabieg wykonywany był późnym wieczorem lub nawet nocą, tak aby wykorzystać pojawiającą się
rosę, która ułatwi związanie substancji aktywnej z glebą. Istnieje wprawdzie ryzyko, że taki zabieg nie będzie
w 100% skuteczny, jednak z pewnością ograniczy on występowanie chwastów i wpłynie na ich łatwiejsze
zwalczenie w zabiegu korekcyjnym. Ponadto zabieg herbicydami działającymi doglebowo powinien być również bezpieczny, aby nie wywołać efektu fitotoksyczności na młodych roślinach rzepaku. Jeżeli nie będzie
możliwości wykonania zabiegu doglebowego, należy od fazy 2 liści właściwych rzepaku wykonać zabieg
preparatami nalistnymi. Przy czym należy podkreślić, że opóźnione zabiegi herbicydowe nie wpływają tak
korzystnie na ochronę potencjału plonowania rzepaku, jak zabiegi wykonane po siewie (patrz Tabela 1.).
KROK 2. JAKIE CHWASTY STANOWIĄ NAJWIĘKSZY
PROBLEM NA POLU?
Kluczem we właściwej ochronie rzepaku ozimego przed chwastami jest nie tylko dochowanie terminu
zastosowania preparatu, ale również dobór właściwych substancji aktywnych. Spośród wielu gatunków
chwastów, które spotykamy na polach, do najgroźniejszych konkurentów rzepaku zaliczyć należy: fiołka
polnego, przytulię czepną, rumiana polnego, marunę bezwonną, mak polny, bodziszka drobnego, chabra
bławatka, komosę białą, taszniki i tobołki oraz samosiewy zbóż. Najczęściej występującym chwastem
jest z pewnością fiołek polny, chwast piętra niskiego o małych wymaganiach dotyczących temperatury
i wilgotności oraz kultury gleby, który szczególnie w początkowym okresie wegetacji stanowi duże zagrożenie dla rośliny uprawnej. W późniejszych fazach rozwojowych jego znaczenie maleje, ze względu
na zdecydowanie szybszy wzrost pokroju rzepaku. Największe zagrożenie stanowią te chwasty które
widać, szczególnie jeżeli przetrwają do wiosny i zakwitną. Zaliczamy do nich chabra bławatka, maki oraz
gatunki rumianowate, które dojrzewając na plantacji, wydają nasiona i zanieczyszczają zbierany plon. Na
glebach ciężkich i wilgotnych istotnym problemem jest przytulia czepna, której szybki rozwój i tworzenie
kolejnych okółków bardzo mocno wpływa na osłabienie rozwoju rzepaku, a tym samym pogorszenie konkurencyjności. Nasiona przytulii są podobnej wielkości, co nasiona rzepaku, co utrudnia ich rozdzielenie
przy zbiorze i pogarsza jakość zebranego towaru. Należy pamiętać o tym, że wszystkie chwasty, nawet
te nisko rosnące, konkurują z rośliną uprawną o wodę, składniki pokarmowe, a w okresie jesiennym
również o światło. Dlatego ich skuteczne zwalczenie jest niezbędne do uzyskania wysokiego plonu. 
TABELA 1. W
pływ metody odchwaszczania na plon rzepaku. AgroBudziejewo 2013
Średni plon badanych kombinacji doglebowych oraz nalistnych (zbiór 2013)
24
Rodzaj zabiegu
Plon [t/ha]
Wzrost plonu (do kontroli)
Zabiegi doglebowe
5,48
48,9 %
Zabiegi nalistne
4,38
19,0 %
Kontrola (bez zabiegu)
3,68
KROK 3. JAK WYBRAĆ ODPOWIEDNIE HERBICYDY?
Wykonując zabieg doglebowy środkami chwastobójczymi, należy pamiętać, że zastosowany herbicyd powinien spełniać trzy warunki. Powinien być
skuteczny w zwalczaniu chwastów, bezpieczny dla
rośliny uprawnej oraz charakteryzować się długim
działaniem doglebowym, zabezpieczając plantację
przed zachwaszczeniem wtórnym. Wszystkie te
cechy spełnia Devrinol Top 375 CS, herbicyd zawierający w swoim składzie popularną substancję aktywną chlomazon oraz napropamid. Uzupełniające
działanie tych dwóch składników zapewnia długie
Wariant 1.
i skuteczne działanie produktu. Dzięki zastosowaniu innowacyjnej formulacji CS preparat jest
zdecydowanie bezpieczniejszy niż inne herbicydy
zawierające chlomazon, bo cząsteczki substancji aktywnych środka otoczone są formulatorem
olejowym i tworzą zawiesinę kapsuł. Spektrum
zwalczanych chwastów dwuliściennych jest bardzo
szerokie (szczegóły Tabela 3 str. 27). Ciekawostką
jest fakt, że wykazano wysoką skuteczność tego
preparatu na samosiewy zbóż oraz inne chwasty
jednoliścienne, takie jak miotła czy wiechlina, które
w początkowej fazie rozwoju są mocno przyhamowane. Najczęściej zwalcza się je dopiero w późniejszym okresie, gdy rzepak wykształci kolejne
pary liści, graminicydem (np. Elegant 05 EC),
ale użycie preparatu Devrinol Top 375 CS znacznie ograniczy ich występowanie już na wstępie.
Opisywany herbicyd można stosować zarówno
solo, jak i w mieszaninach z innymi produktami.
Zarejestrowany jest w dawkach od 2,75 l/ha do
3,0 l/ha, przy czym wyższą dawkę należy zastosować na glebach cięższych. 
Standard – na większość plantacji
Pełną ochronę rzepaku już od momentu siewu zapewni mieszanina preparatów Devrinol Top 375 CS oraz Naspar 500 SC.
Uzupełniające działanie trzech substancji aktywnych jest gwarancją najwyższej skuteczności zwalczania najgroźniejszych
chwastów tj. przytulii czepnej, maków polnych, chabra bławatka, maruny bezwonnej, komosy białej, tasznika pospolitego
i tobołków polnych. Mieszanina preparatów użyta na dobrze uwilgotnioną glebę zapewni także eliminację fiołka polnego.
Spośród wszystkich przebadanych w ostatnich latach rozwiązań herbicydowych, wariant ten jest nadal jednym z najbardziej
skutecznych i bezpiecznych dla uprawy rzepaku ozimego. Dodatek herbicydu Naspar 500 SC, który jako substancję czynną
zawiera metazachlor zwiększa skuteczność zwalczania przetaczników oraz rdestów, a poza tym współdziała w ochronie
rzepaku przed komosą białą, makiem polnym, jasnotami i rumianem. Jego zaletą jest działanie zarówno przez korzenie,
jak i liście chwastów.
Wariant 2.
+
NASPAR 500 SC
(1,0 l/ha)
Na pola o dużym nasileniu chabra bławatka i fiołka polnego
W przypadku bardzo dużego zachwaszczenia plantacji uciążliwymi chwastami dwuliściennymi, takimi jak chaber bławatek czy
fiołek polny, sugerujemy zastosować Devrinol Top 375 CS wraz z herbicydem Navigator 360 SL. Charakteryzuje się on wysoką
skutecznością w zwalczaniu tych uciążliwych chwastów. W swoim składzie zawiera mieszaninę trzech substancji działających
nalistnie, w tym aminopyralid działający również doglebowo. Obecność w mieszaninie herbicydu Devrinol Top 375 CS wzmacnia
działanie na chabra oraz fiołki, dodatkowo ograniczając również zachwaszczenie wtórne tymi gatunkami. W praktyce bardzo
często wykonuje się zabieg dzielony, w którym zabieg Devrinol Top 375 CS [2,0 l/ha] wykonywany jest po siewie, a Navigator
360 SL stosuje się w fazie 3–4 liści rzepaku.
Wariant 3.
DEVRINOL TOP 375 CS
(2,0 l/ha)
DEVRINOL TOP 375 CS
(2,0 l/ha)
+
NAVIGATOR 360 SL
(0,2–0,25 l/ha)
Ekonomiczny – na każdą kieszeń
Jedno z popularniejszych rozwiązań, szczególnie ze względu na niski koszt zabiegu. Charakteryzuje się przyzwoitym
zwalczaniem chwastów, w tym gatunków najczęściej występujących na plantacjach rzepaku (patrz Tabela 3). Dawkę
chlomazonu należy dostosować do typu i klasy gleby (zmniejszyć ilość substancji aktywnej na słabszych stanowiskach).
Pojawiające się czasami białe przebarwienia przemijają po kilku/kilkunastu dniach od zabiegu. Dodatek metazachloru
(Naspar 500 SC) wpływa na lepsze zwalczanie chwastów średnio i niewrażliwych na chlomazon.
preparat zaw.
chlomazon 480 EC
(0,1–0,2 l/ha)
+
NASPAR 500 SC
(1,0–1,5 l/ha)
TABELA 2. Skuteczność różnych opcji doglebowych
Devrinol Top 375 CS (2,0 l/ha)
+ Naspar 500 SC (1,0 l/ha)
Devrinol Top 375 CS (2,0 l/ha)
+ Navigator 360 SL (0,2 l/ha)
prep. zaw. chlomazon 480 EC (0,15 l/ha)
+ Naspar 500 SC (1,5 l/ha)
Fiołek polny
90%
100%
70%
Chaber bławatek
95%
100%
75%
Maruna bezwonna
100%
100%
90%
Przytulia czepna
100%
100%
100%
Rumian polny
100%
100%
95%
Tasznik pospolity
100%
100%
100%
Tobołki polne
100%
100%
100%
Samosiewy zbóż
85%
80%
40%
Plon [kontrola = 3,28 t/ha]
4,78 t/ha
4,98 t/ha
4,20 t/ha
25
KROK 4. DLA SPÓŹNIALSKICH – ZABIEGI NALISTNE
Podstawowym zadaniem zabiegów nalistnych
jest jak najszybsze zwalczenie występujących na
plantacji chwastów. Dlatego optymalny termin to
faza pierwszej pary liści rzepaku, kiedy to jesteśmy
w stanie jak najszybciej osłabić konkurencyjność
chwastów. W późniejszych fazach skuteczne i pełne
zwalczenie niepożądanych gatunków jest już bardzo
Wariant 1.
utrudnione. Związane jest to nie tylko z ich zaawansowanym i szybkim wzrostem, ale również pogarszającymi się warunkami (zimne noce, częste jesienne
opady deszczu), jak również brakiem skuteczności
pewnych substancji na chwasty w późniejszych fazach rozwojowych. Najbardziej znanym przykładem
jest fiołek polny, który od fazy 4–5 liści praktycznie
NASPAR 500 SC
(1,5 l/ha)
Nalistny standard
Rozwiązanie charakteryzuje się wysoką skutecznością działania, bezpieczeństwem dla rośliny uprawnej, a przy tym także jest
korzystne finansowo. Mieszanina tych dwóch herbicydów jest w stanie skutecznie zwalczyć wszystkie najgroźniejsze chwasty
rzepaku.
Wariant 2.
nie jest zwalczany, co najwyżej przyhamowywany,
w zależności od doboru herbicydów. W przypadku zabiegów nalistnych wskazany jest dodatek
adiuwanta organosilikonowego Asystent+, polepszającego pokrycie cieczą roboczą liści chwastów,
a tym samym zwiększającego ilość substancji aktywnej docierającej do miejsca działania herbicydu. 
Gdy nie można zastosować chlomazonu
Jeżeli uprawiają Państwo rzepak ozimy na bardzo słabych glebach, wykluczających zastosowanie chlomazonu, korzystnym
rozwiązaniem jest zastosowanie herbicydu Permuson 416 SC. W swoim składzie zawiera metazachlor oraz chinomerak, substancje działające doglebowo i nalistnie, dzięki czemu można go stosować także powschodowo. Preparat dobrze zwalcza
pospolite chwasty spotykane w rzepaku, tj. komosę białą, przytulię czepną i rumian polny. W celu zwiększenia skuteczności zwalczania chabra bławatka, maków, tobołków polnych, fiołka polnego polecamy zastosować preparat w mieszaninie
z Navigatorem 360 SL.
+
NAVIGATOR 360 SL
(0,25 l/ha)
PERMUSON 416 SC
(1,5 l/ha)
+
NAVIGATOR 360 SL
(0,2 l/ha)
ZWALCZYĆ SAMOSIEWY ZBÓŻ
W momencie, gdy rzepak wykształci 3–4 liście
(BBCH 13–14) czas zwalczyć samosiewy zbóż.
Dzięki wczesnym wschodom pod koniec sierpnia,
samosiewy potrafią bardzo szybko wejść w fazę
krzewienia i tym samym stanowić potężną konkurencję dla wolno rosnącego rzepaku. Poza tym
FOT. 2. S
ilna presja samosiewów zbóż
wymaga użycia graminicydu Elegant 05 EC
26
są również źródłem chorób grzybowych, które
następnie rozprzestrzeniają się po całej plantacji.
Zabieg zwalczania należy wykonać graminicydem,
czyli środkiem z grupy herbicydów, który zwalcza
tylko i wyłącznie chwasty jednoliścienne. Jednym
z nich jest preparat Elegant 05 EC, polecany
jesienią w dawce 0,75 l/ha wraz z dodatkiem
adiuwanta olejowego Partner+ (0,5 l/ha), który
polepsza pokrycie, oraz wchłanianie substancji
czynnej. Charakteryzuje się on wysoką skutecznością zwalczania chwastów oraz wysokim bezpieczeństwem dla roślin rzepaku. ●
FOT. 3. Chwasty od samego początku jesiennej wegetacji silnie
konkurują z rzepakiem (na zdjęciu: maruna bezwonna, komosa biała,
fiołek polny oraz samosiewy pszenicy)
CHLOMAZON
NAPROPAMID
CHLOMAZON
+ NAPROPAMID
CHLOMAZON
+ NAPROPAMID
+ METAZACHLOR
DIMETACHLOR
NAPROPAMID
+ DIMETOCHLOR
+ CHLOMAZON
DIMETOCHLOR
+ CHLOMAZON
METAZACHLOR
+ CHINOMERAK
METAZACHLOR
+ CHLOMAZON
METAZACHLOR
CHLOPYRALID
+ PIKLORAM
CHLOPYRALID
+ PIKLORAM
+ AMINOPYRALID
TABELA 3. Spektrum zwalczanych chwastow przez dostępne substancje aktywne w ochronie rzepaku ozimego.
Ambrozja bylicowata
W
Blekot pospolity
W
Chaber bławatek
Chwastnica
jednostronna
Dymnica pospolita
W*
W*
W
Ś
W
W
W
Ś
W
W
W
W
W*/Ś
W*/Ś
Fiołek polny
Ś
Ś
Ś
Ś
W
Gorczyca polna
W
Ś
W
W
Ś
Ś
Ś
Ś
Gwiazdnica pospolita
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
Ś
Ś
Iglica pospolita
W
W
W
Jasnota purpurowa
W
W
W
W
W
W
W
W
Ś
W
Jasnota różowa
W
W
W
W
W
W
W
W
Ś
Komosa biała
Ś
W
W
W
W
W
W
W
Ś
W
Ś
Mak polny
W
W
Ś
W
Ś
W
W
Ś
W
Maruna bezwonna
W
W
W
W
W
W
W
Miotła zbożowa
Ś
Ś
W
W
W
W
W
Mlecz polny
W
W
W
Niezapominajka polna
W
W
W
W
W
Ś
Ostróżeczka polna
W
W
Pokrzywa żegawka
W
W
W
Ś
Przetacznik perski
W
W
W
W
W
W
Przetacznik polny
Ś
Ś
W
W
W
Przetaczniki
W
W
W
W
Przytulia czepna
W
Ś
W
W
W
W
W
W
Ś
W
W
Rdesty
Ś
Ś
W
Ś
W
W
Rumian pospolity
W
Rumian polny
Ś
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
Rumianek pospolity
Ś
W
W
W
W
W
W
W
W
Rzodkiew swirzepa
Ś
W
Ś
Samosiewy zbóż
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Ś
Szarłat szorstki
W
W
W
W
Starzec zwyczajny
W
W
W
W
Sporek polny
W
W
W
Stulisz lekarski
W
W
Stulicha psia
W
W
Ś
Tasznik pospolity
W
Ś
W
W
W
W
W
W
W
Ś
Tobołki polne
W
W
W
W
W
Ś
Ś
Ś
W
Wiechlina roczna
Ś
W
W
W
W
W
W
W
W
*przy odpowiednim uwilgotnieniu gleby
DEVRINOL TOP
375 CS
DEVRINOL TOP 375 CS
+ NASPAR 500 SC
NAVIGATOR 360 SL
NASPAR 500 SC
+ prep. zaw. chlomazon 480 EC
TABELA 4. Wyniki doświadczeń rejestracyjnych preparatu Devrinol Top 375 CS.
Zniszczenie chwastow w %
Herbicyd
dawka
l/ha
mak
przetaczniki
rumianki
przytulia
fiołek
gwiazdnica
jasnoty
samosiewy
DEVRINOL TOP 375 CS
3,0
98%
93%
99%
100%
98%
95%
100%
87%
DEVRINOL TOP 375 CS
2,75
95%
93%
88%
100%
90%
98%
100%
85%
27
Jesienny program
OCHRONY HERBICYDOWEJ
upraw rzepaku
PERMUSON 416 SC (2,5 l/ha)
zalecany adiuwant:
Rozwiązanie dedykowane na słabsze gleby
ELEGANT 05 EC (0,75 l/ha)
zalecany adiuwant:
Herbicyd zwalczający chwasty jednoliścienne,
w pełni bezpieczny dla roślin rzepaku. Możliwość
stosowania od fazy trzeciego liścia (BBCH 13)
NASPAR 500 SC (1,5 l/ha)
preparat zawierajązy
+ chlomazon 480 EC (0,12 l/ha)
zalecany adiuwant:
DEVRINOL TOP 375 CS (2,0 l/ha)
+ NASPAR 500 SC (1,0 l/ha)
zalecany adiuwant:
Idealne rozwiązanie dedykowane na większość
plantacji. Skutecznie zwalcza najważniejsze
chwasty rzepaku, w tym m.in.: komosę białą,
przytulię czepną, mak polny, marunę bezwonną i chabra bławatka. Formulacja chlomazonu
w pełni bezpieczna dla roślin rzepaku
NASPAR 500 SC (1,5 l/ha)
+ NAVIGATOR 360 SL (0,25 l/ha)
zalecany adiuwant:
Mieszanina do stosowania powschodowego. Wykonanie zabiegu możliwe od
fazy drugiego liścia rzepaku (BBCH 12)
DEVRINOL TOP 375 CS
(2,0 l/ha)
NAVIGATOR 360 SL
(0,25 l/ha)
zalecany adiuwant:
Rozwiązanie dwuzabiegowe, które skutecznie zwalcza również fiołka polnego
28
• Warianty ochrony herbicydowej:
¬ gwarantują pełne spektrum zwalczania chwastów;
¬ pozwalają na optymalne dopasowanie do sytuacji
panującej na plantacji w zależności od panujących
warunków glebowych i pogodowych oraz rodzaju
zagrożeń.
RZEPAK 5 plantacja wolna od chwastów
NASPAR
500 SC
!
◊◊ Środek pobierany przez liście, jak i korzenie
◊◊ Elastyczne terminy stosowania, możliwość wyboru terminu
ZALECANY ADIUWANT
w zależności od warunków pogodowych
◊◊ Wysokie bezpieczeństwo dla roślin rzepaku
◊◊ Atrakcyjna cena
SUBSTANCJA AKTYWNA
METAZACHLOR
(związek z grupy amidów)
500 g w 1 l środka
Stop chwastom!
Środek chwastobójczy, koncentrat w postaci stężonej zawiesiny do rozcieńczania wodą, stosowany doglebowo lub nalistnie, przeznaczony do
zwalczania jednorocznych chwastów dwuliściennych w rzepaku ozimym.
††DZIAŁANIE NA CHWASTY
Środek pobierany jest poprzez korzenie kiełkujących chwastów i niszczy je przed
wschodami.
Działa również na chwasty po wschodach do fazy pierwszej pary liści.
•• Chwasty wrażliwe:
gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, komosa biała,
mak polny, maruna bezwonna, niezapominajka polna, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, tasznik pospolity, żółtlica drobnokwiatowa
•• Chwasty średnio wrażliwe:
chaber bławatek, fiołek polny, przytulia czepna, samosiewy zbóż, tobołki
polne
•• Chwasty odporne:
rzodkiew świrzepa, chwasty wieloletnie głęboko korzeniące się
††ZAKRES STOSOWANIA, TERMINY I DAWKI
•• Rzepak ozimy:
Środek stosować:
»» Bezpośrednio po siewie rzepaku, na starannie uprawioną (bez grud)
glebę. Nasiona rzepaku wysiać na jednakową głębokość i dokładnie
przykryć ziemią.
Zalecana dawka:2 l/ha.
lub
»» Powschodowo (jesienią), gdy rośliny rzepaku mają co najmniej 1 parę
liści, a chwasty są w fazie liścieni do fazy 2 liści (przytulia czepna
w fazie liścieni).
Zalecana ilość wody: 200–300 l/ha.
Zalecane opryskiwanie:średniokropliste.
30
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje
zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu.
DEVRINOL TOP
375 CS
◊◊ Najszersze spektrum zwalczanych chwastów
◊◊ Doskonale niszczy gatunki uciążliwe tj. mak polny, przytulia czepna,
komosa biała, chwasty rumianowate
◊◊ Skuteczny w walce z chabrem bławatkiem i fiołkiem polnym
◊◊ Długotrwałe działanie preparatu, gwarantujące ochronę
aż do zbiorów
◊◊ Silne działanie hamujące rozwój samosiewów zbóż
SUBSTANCJE AKTYWNE
CHLOMAZON
NAPROPAMID
(związek z grupy
izoksazolidionów)
30 g w 1 l środka
(związek z grupy
alkanoamidów)
345 g w 1 l środka
Zabójczo aktywny
w walce z chwastami
Środek chwastobójczy w formie zawiesiny kapsuł do rozcieńczania wodą,
stosowany doglebowo, przeznaczony do zwalczania niektórych jednorocznych chwastów jednoliściennych oraz dwuliściennych w rzepaku ozimym.
Środek jest herbicydem doglebowym i najskuteczniej niszczy chwasty w okresie ich kiełkowania.
gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, mak polny, maruna bezwonna, ostróżeczka polna, przetaczniki, przytulia czepna, stulicha
psia, tasznik pospolity, tobołki polne.
chaber bławatek*, fiołek polny*, komosa biała*, rdesty, rumian polny, samosiewy zbóż.
*prawidłowe uwilgotnienie gleby w trakcie zabiegu umożliwia
uzyskanie pełnej skuteczności chwastobójczej
dymnica pospolita, fiołek polny, chwasty jednoliścienne i dwuliścienne wieloletnie głęboko korzeniące się.
•• Rzepak ozimy:
Środek stosować bezpośrednio po siewie rzepaku, na starannie uprawioną
(bez grud) glebę. Nasiona wysiewać na jednakową głębokość i dokładnie
przykryć ziemią. Przestrzegać zaleceń zapewniających właściwe przygotowanie roślin rzepaku do przezimowania.
Zalecana dawka: 2,75–3 I/ha.
Zalecana ilość wody:200–300 l/ha, używając rozpylaczy antyznoszeniowych 80–250 l/ha.
* najwyższa SKUTECZNOŚĆ
* wysokie BEZPIECZEŃSTWO
* długotrwałe DZIAŁANIE
31
PERMUSON
416 SC
◊◊ Rozwiązanie dedykowane na plantacje rzepaku uprawiane na słabych
glebach
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Możliwość stosowania doglebowego oraz nalistnego
◊◊ Zwalcza chwasty piętra wysokiego tj. komosa biała, mak polny
i rumiany
◊◊ Przy zabiegu doglebowym możliwość stosowania nawet do 7 dni
po siewie
SUBSTANCJE AKTYWNE
METAZACHLOR
CHINOMERAK
(związek z grupy
(związek z grupy kwasów
chloroacetoanilidów) chinolinokarboksylowych)
333 g w 1 l środka
83 g w 1 l środka
Śpij spokojnie!
Środek chwastobójczy, koncentrat w postaci stężonej zawiesiny do rozcieńczania wodą, stosowanym doglebowo lub nalistnie, przeznaczony do
zwalczania jednorocznych chwastów jednoliściennych i dwuliściennych
w rzepaku ozimym, rzepaku jarym oraz w kapuście głowiastej (białej, czerwonej). Środek pobierany jest poprzez korzenie kiełkujących chwastów
i niszczy je przed wschodami. Działa również na chwasty do fazy dwóch liści.
bodziszek drobny, gwiazdnica pospolita, jasnota różowa, komosa biała,
przytulia czepna, przetaczniki, rdest powojowy, rumian polny, tasznik pospolity, wiechlina roczna.
gorczyca polna, rdest ptasi, tobołki polne.
ostrożeń polny, owies głuchy, perz właściwy, powój polny, rzodkiew świrzepa, samosiewy zbóż, wilczomlecz obrotny, fiołek polny.
•• Rzepak ozimy
Środek stosować:
»» Bezpośrednio po siewie rzepaku, na starannie uprawioną (bez grud)
glebę. Nasiona rzepaku wysiać na jednakową głębokość i dokładnie
przykryć ziemią.
Zalecana dawka: 2,5–3 l/ha.
»» W 4–7 dni po siewie.
Zalecana dawka: 2–2,5 l/ha.
»» Powschodowo (jesienią), gdy rośliny rzepaku mają co najmniej jedną
parę liści, a chwasty znajdują się w fazie liścieni do fazy dwóch liści
(przytulia czepna w fazie liścieni).
Zalecana dawka: 3 l/ha.
•• Rzepak jary
»» Środek stosować bezpośrednio po siewie rzepaku, na starannie uprawioną (bez grud) glebę.
Zalecana dawka: 2,5–3 l/ha.
Nasiona rzepaku wysiać na jednakowa głębokość i dokładnie przykryć ziemią.
UWAGI: Niższą dawkę środka Permuson 416 SC stosować na glebach lżejszych, a wyższą na glebach cięższych o dużej zawartości próchnicy, silnie zachwaszczonych.
32
ELEGANT
05 EC
◊◊ Zawarty w preparacie chizalofop-P-etylowy jest bezpieczny
dla roślin uprawnych
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Niezwykle skuteczny w walce z chwastami jednoliściennymi
◊◊ Bardzo wysoka skuteczność w zwalczaniu perzu właściwego
◊◊ Opady deszczu występujące w 3 godziny po zabiegu nie mają
wpływu na działanie środka
◊◊ Atrakcyjna relacja ceny do jakości produktu
SUBSTANCJA AKTYWNA
CHIZALOFOP-P-ETYLOWY
W FORMIE ESTRU ETYLOWEGO – 5%
Czyści elegancko!
Środek chwastobójczy, w formie koncentratu do sporządzania emulsji wodnej, stosowany nalistnie. Przeznaczony do selektywnego zwalczania niektórych chwastów jednoliściennych w uprawie rzepaku ozimego oraz perzu
właściwego w uprawie buraka cukrowego i pastewnego.
Środek pobierany jest przez liście, a następnie przemieszczany do korzeni
i rozłogów chwastów, powodując zahamowanie wzrostu i rozwoju chwastów.
Działanie środka na chwasty objawia się żółknięciem, a następnie zasychaniem
najmłodszych liści.
Niszczy perz najskuteczniej w fazie 4–6 liści.
•• Chwasty wrażliwe
»» perz właściwy
»» samosiewy zbóż
»» miotła zbożowa
•• Rzepak ozimy
»» Stosować jesienią, gdy rzepak wykształci co najmniej pierwszą parę
liści lub wiosną nie później niż do początku wybijania rzepaku w pędy.
Zalecana dawka na samosiewy zbóż: jesienią 0,75 l/ha lub wiosną 0,75–1 l/ha.
Zalecana dawka na zwalczanie perzu: (w fazie 4–6 liści) jesienią lub wiosną w dawce 2–3 l/ha.
•• Burak cukrowy, burak pastewny (plantacje produkcyjne)
»» Opryskiwać, gdy rośliny buraka znajdują się w fazie od pierwszej pary
liści do 3 par liści.
Zalecana ilość wody:200–300 l/ha.
Zalecane opryskiwanie: średniokropliste.
34
FOT 1. L
arwa śmietki żerująca
na korzeniu.
Jak skutecznie zwalczyć
SZKODNIKI W RZEPAKU?
SPIS TREŚCI
J
esienne zwalczanie szkodników w rzepaku ozimym nie było do
tej pory trudnym zagadnieniem. Kwalifikowany materiał siewny
zaprawiano środkami owadobójczymi, które zazwyczaj skutecznie zwalczały gatunki żerujące na młodych roślinach. Od tego sezonu
sytuacja diametralnie się zmieniła, wymuszając na rolnikach ochronę
przed szkodnikami już od początku wegetacji rzepaku ozimego. 
Paweł Talbierz
Jak skutecznie zwalczyć
szkodniki w rzepaku? • 35
Fazy rozwoju roślin
rzepaku jesienią
a zagrożenia plantacji
rzepaku • 39
Sherpa 100 EC • 42
Chemirol
35
UWAGA PROBLEM!
W tym i w następnym
sezonie materiał siewny
zaprawiany będzie
wyłącznie środkami
grzybobójczymi.
Na okres dwóch lata
wycofano z użycia
zaprawy owadobójcze!
Nowa sytuacja będzie
wymagać bieżącego
monitorowania
występowania szkodników
na polu - pomocne znów
staną się żółte naczynia.
C
ała sytuacja wynika z wycofania przez Komisję Europejską na okres dwóch lat od dnia
1 grudnia 2013 roku zapraw owadobójczych zawierających substancje aktywne z grupy neonikotynoidów, tj. imidachlopryd, tiametoksam i chlotianidynę. Oznacza to, że w tym i w następnym sezonie materiał siewny będzie zaprawiany wyłącznie środkami grzybobójczymi.
Co to oznacza dla plantatorów rzepaku? Na pewno przez okres minimum dwóch lat będą
zmuszeni do kontrolowania zagrożenia ze strony szkodników przy zastosowaniu metody agrotechnicznej
i chemicznej. Trzeba pamiętać, że zgodnie z zasadami Integrowanej Ochrony Roślin zabiegi chemiczne
wykonywane są na podstawie monitoringu i sygnalizacji pojawu szkodników. Na stanowiskach obarczonych ryzykiem masowego pojawu owadów szkodliwych (w zależności od płodozmianu) wymaga się od
plantatora wzmożonej obserwacji uprawy, żeby był gotów wykonać zabieg w odpowiednim terminie.
Dlatego niezwykle istotna staje się szczegółowa znajomość zagrożeń ze strony insektów.
Przeciwdziałać zagrożeniom
Do tej pory szkodniki żerujące na młodych roślinach rzepaku były skutecznie zwalczane przez zaprawy.
Niechronienie plantacji rzepaku przed jesiennymi szkodnikami może zatem okazać się w tym sezonie
najczęściej popełnianym błędem.
Dotychczas najczęściej pojawiającymi się jesiennymi szkodnikami rzepaku były pchełki, których żerowanie obserwowano przy ciepłej i długiej jesieni. Coraz większym problemem w ostatnich latach była
również śmietka kapuściana. Należy spodziewać się, że w tym sezonie dużo większe zagrożenie będą
stwarzać również pozostałe gatunki szkodników tj. gnatarz rzepakowiec, chowacz galasówek, tantniś
krzyżowiaczek, rolnice czy miniarka kapuścianka. Kluczem do prawidłowej ochrony będzie sygnalizacja występowania szkodników. W tym celu na kolejnych stronach niniejszego katalogu prezentujemy
Państwu zdjęcia szkodników wraz z uszkodzeniami które wywołują, a także krótką charakterystykę ich
występowania i fizjologię rozwoju. Najprostszą, a przez to najczęściej stosowaną metodą monitoringu
jest metoda „żółtych naczyń”, pamiętajmy o ich wystawieniu na polach w momencie pojawu szkodników
(szczegóły w Tabeli 1). Następnym krokiem w ochronie jest właściwy dobór insektycydów, które powinny
zwalczać nie tylko postaci dorosłe, co przy ubogiej rejestracji dostępnych środków ochrony roślin nie
będzie łatwym zadaniem.
Warto zapamiętać, że:
W nowym sezonie
kluczowy okaże się
właściwy dobór
insektycydów, które
powinny zwalczać
nie tylko postaci dorosłe!
2 żerowanie szkodników prowadzi do pogorszenia rozwoju rzepaku,
który jest słabszy i bardziej narażony na niekorzystne warunki klimatyczne w okresie jesieni, zimy i wczesnej wiosny;
2 uszkodzenia spowodowane występowaniem szkodników stanowią
idealną drogę wnikania dla chorób grzybowych;
2 masowy pojaw szkodników może prowadzić nawet do likwidacji
plantacji.
TABELA 1. P
rogi ekonomicznej szkodliwości dla jesiennych szkodników (źródło: Metodyka
Integrowanej Ochrony dla rzepaku ozimego
36
szkodnik
termin obserwacji (BBCH)
próg szkodliwości
rolnice
wschody roślin
6–8 gąsienic na 1 m2
pchełki ziemne
po wschodach (10–15)
1 chrząszcz na 1mb rzędu
chowacz galasówek
wrzesień, październik (12–19)
2–3 chrząszcze w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni
gnatarz rzepakowiec
1 gąsienica na 1 roślinie
pchełka rzepakowa
3 chrząszcze na 1 mb rzędu
tantniś krzyżowiaczek
1 gąsienica na 1 roślinie
śmietka kapuściana
wrzesień–listopad (15–19)
1 śmietka w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni
mgr inż. Grzegorz Pruszyński
Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy Poznań
Chowacz galasówek (FOT. 2)
Chrząszcze barwy czarnej, niekiedy z odcieniem brunatnym, matowe, długości 2 do 3 mm.
Głowa – jak u wszystkich chowaczy – zakończona długim ryjkiem, z kolankowato zgiętymi
czułkami. Zaniepokojone chrząszcze – podobnie jak inne gatunki chowaczy – nieruchomieją,
podginają kończyny pod spód ciała i spadają z roślin. Larwa żółtawa z brązową głową, łukowato zgięta, beznoga, długości do 5 mm.
Na rzepaku ozimym chrząszcze pojawiają się już w sierpniu i do listopada składają jaja do
szyjki korzeniowej roślin. Larwy żerują w pojedynczych lub zbiorowych naroślach (galasach).
Żerowanie kilku larw na jednej roślinie hamuje rozwój rośliny i może niekorzystnie wpływać
na przezimowanie.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 2–3 chrząszcze w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni.
Mszyca kapuścianka
Jest to mszyca długości około 2 mm, występująca głównie jako forma bezskrzydła, obficie
pokryta szarobiałym woskowym nalotem. Osobniki uskrzydlone są wyraźnie smuklejsze, barwy
zielonej z ciemniejszą głową i plamami na grzbiecie, tylko nieznacznie pokryte woskowym
nalotem.
Zimują czarne podłużne jaja na głąbach roślin kapustnych, chwastach krzyżowych oraz
rzepaku ozimym.
W okresie jesiennym, mszyca na rzepaku ozimym pojawia się sporadycznie zazwyczaj,
gdy przez dłuższy czas utrzymuje się sucha, ciepła pogoda.
Próg ekonomicznej szkodliwości: na brzegu plantacji 2 kolonie na 1 m2.
Pchełki ziemne (FOT. 9)
Gnatarz rzepakowiec (FOT. 4)
Jest to owad błonkoskrzydły o długości 6 do 8 mm (rozpiętość skrzydeł 20 mm), barwy
pomarańczowej z głową, czułkami, rysunkiem na tułowiu oraz przednim brzegiem skrzydeł
barwy czarnej. Larwy są początkowo szarozielone z czarną głową, później aksamitnoczarne,
budową podobne do gąsienic motyli, lecz z 11 parami odnóży; dorosła larwa do 2 cm długości.
Szkody wyrządzają larwy zjadające liście, w przypadku licznego wystąpienia powodujące
gołożery. Na rzepaku ozimym larwy żerują głównie w okresie jesiennego rozwoju roślin,
zwykle aż do wystąpienia pierwszych przymrozków. Długa, ciepła jesień przedłuża okres
żerowania larw, co zwiększa powodowane szkody.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 1 larwa na 1 roślinie.
Miniarka kapuścianka (FOT. 3)
Jest to muchówka z rodziny miniarkowatych. Małe, białawe, beznogie larwy drążą miny
w ogonkach i blaszkach liściowych rzepaku. Szkodnik ten mimo częstego występowania
na rzepaku ozimym dotychczas zwykle nie wyrządzał szkód o znaczeniu gospodarczym.
W ostatnich latach nasilenie występowania tej miniarki w wielu rejonach wyraźnie
zwiększyło się, powodując wzrost uszkodzeń roślin.
Na roślinach krzyżowych, w tym także na rzepaku występuje kilka gatunków pchełek. Są to
małe chrząszcze 2 do 3 mm długości, barwy czarnej z metalicznym zielonym lub niebieskim
połyskiem. U niektórych gatunków (np. u pchełki smużkowanej) na pokrywach występują
żółte pasy. Cechą charakterystyczną, odróżniającą pchełki od innych drobnych chrząszczy,
jest wykonywanie skoków.
Szkody wywołują chrząszcze wyjadające w liścieniach i liściach młodych roślin wgłębienia
i otwory. Liczne występowanie chrząszczy w okresie wschodów może spowodować zupełne
zniszczenie roślin.
Rzepak ozimy może ulec poważnym uszkodzeniom, szczególnie w przypadku zlokalizowania
plantacji w pobliżu poprzednio uprawianych roślin krzyżowych. Utrzymywanie się ciepłej
i suchej pogody sprzyja występowaniu pchełek i zwiększa zagrożenie dla uszkadzanych roślin.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 1 chrząszcz na 1 mb rzędu. 
FOT. 3. M
iniarka kapuścianka
FOT. 2. C
howacz galasówek
FOT. 4. G
natarz rzepakowiec
37
FOT. 5. R
olnice
FOT. 7. P
chełka rzepakowa
FOT. 6. T
antniś krzyżowiaczek
FOT. 8. L
arwa śmietki kapuścianej
Pchełka rzepakowa (FOT. 7)
Jest to największa pchełka spośród występujących na rzepaku. Chrząszcz jest barwy czarnej
z metalicznym połyskiem zielonym lub granatowym, długości około 4 mm. Larwy z 3 parami
nóg, długości do 7 mm, są barwy białej, przy czym głowa, tarczki na pierwszym i ostatnim
segmencie ciała oraz plamki wzdłuż grzbietu są brunatne.
Zasadnicze szkody wyrządzają larwy, co odróżnia ten gatunek od pozostałych pchełek. Żerują
w głównych nerwach i ogonkach liściowych, następnie w nasadowej części łodygi i w szyjce
korzeniowej. Najgroźniejsze w skutkach jest żerowanie niszczące stożek wzrostu, powodujące
z reguły zamieranie roślin. Uszkodzone rośliny łatwiej przemarzają i zamierają, co dosyć
często mylnie przypisywane jest słabej mrozoodporności rzepaku. Żerowanie larw odbywa się
jesienią i wiosną oraz w bezmroźne zimy.
Występowanie pchełki rzepakowej jest znacznie zróżnicowane w poszczególnych rejonach
kraju i zależnie od warunków klimatycznych ulega zmianom w kolejnych latach. Liczne występowanie szkodnika stwarza poważne zagrożenie dla rzepaku.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 3 chrząszcze na 1 mb rzędu.
Rolnice (FOT. 5)
Rolnice to motyle średniej wielkości o rozpiętości skrzydeł od 25 do 40 mm, o dużych oczach
i długich czułkach. Często mają szarobrunatne ubarwienie o jaśniejszej barwie tylnych
skrzydeł. Dorosłe osobniki latają najczęściej od połowy maja do połowy lipca i od sierpnia
do października, po zmierzchu i w nocy. Samice składają jaja do ziemi lub na roślinie żywicielskiej. Gąsienice są nagie i żerują najczęściej w nocy. Ich cechą charakterystyczną jest spiralne
zwijanie się w czasie spoczynku lub w razie zaniepokojenia.
Młode gąsienice żerują na nadziemnych częściach roślin, starsze kryją się w glebie gdzie
uszkadzają korzenie lub wychodzą w nocy na powierzchnię i podgryzają rośliny u nasady.
Uszkodzenia w okolicy szyjki korzeniowej powodują, że roślina przewraca się i zamiera. Zimują
gąsienice w glebie na głębokości od 10 do 15 cm. Wiosną pod koniec kwietnia gąsienice kończą
żer i przepoczwarczają się pod powierzchnią gleby.
Agrotechniczną metodą zwalczania rolnic jest głęboka orka oraz usuwanie chwastów. Orka
i inne zabiegi uprawowe skutkują wyorywaniem gąsienic, ich uszkodzeniami i niszczeniem.
Natomiast usuwanie chwastów zmniejsza ilość potencjalnych miejsc do złożenia jaj oraz
uszczupla bazę pokarmową dorosłych motyli.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 6 do 8 gąsienic na 1 m2.
38
FOT. 9. U
szkodzenia –
wynik żerowania pchełek ziemnych
Śmietka kapuściana (FOT. 1 oraz 8)
Muchówka wielkości około 6 mm, ciało barwy szarej, pokryte czarnymi szczecinkami. Dorosłe
osobniki pojawiają się na przełomie kwietnia i maja, samice składają po jednym lub kilka jaj
pomiędzy grudki ziemi wokół roślin lub bezpośrednio na szyjce korzeniowej. Po około 5 dniach
wylęgają się larwy, beznogie, robakowate, barwy kremowej, żerują na korzeniu i szyjce korzeniowej. Po 3 do 4 tygodniowym okresie żerowania przepoczwarczają się w glebie, dając początek następnym pokoleniom. Larwy kolejnych pokoleń rozwijają się na rozetach liściowych
roślin krzyżowych. W ciągu roku mogą się rozwinąć 2, czasami 3 pokolenia. Przy zwalczaniu
tego szkodnika dobre rezultaty daje też niszczenie chwastów, szczególnie krzyżowych oraz
kwitnących, gdyż właśnie te najbardziej wabią muchówki.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 1 śmietka w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni.
Tantniś krzyżowiaczek (FOT. 6)
Gąsienice mają około 10 mm długości, ciało barwy zielonej, słabo owłosione, z czarną głową,
są bardzo ruchliwe, a przestraszone zwijają się w podkówkę i opuszczają po przędzy na ziemię. Szczególnie niebezpieczne są larwy pierwszego pokolenia żerujące na młodych roślinach.
Rozwój tantnisia trwa około miesiąca, a w ciągu roku mogą pojawić się trzy pokolenia. Dorosłe
osobniki mają od 15 do 18 mm rozpiętości skrzydeł, pierwsza para jest stosunkowo długa,
wąska, brązowa z białą falistą smugą wzdłuż tylnego brzegu, tylna szara z długą strzępiną.
Uszkodzenia mają postać licznych, drobnych, okrągławych, często nieregularnych „okienek”,
które powstają w wyniku zeskrobywania dolnej skórki i miękiszu przez żerujące gąsienice.
Wraz z rozwojem rośliny górna skórka „okienek” pęka i powstają w liściu liczne otwory. Aby
ograniczyć występowanie szkodnika należy usuwać z upraw chwasty z rodziny krzyżowych
oraz dokładnie przyorywać pouprawowe resztki roślinne. Insektycydy zastosowane przeciwko
gnatarzowi rzepakowcowemu mogą ograniczać straty powodowane przez gąsienice tantnisia
krzyżowiaczka.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 1 gąsienica na 1 roślinie. ●
Fazy rozwoju roślin rzepaku
jesienią a ZAGROŻENIA
PLANTACJI RZEPAKU
BBCH
Faza
00-09
Kiełkowanie
Nasiona zaprawione – 90°C stopniodni od kiełkowania do wschodów;
nasiona niezaprawione – 70°C stopniodni od kiełkowania
do wschodów – stąd szybsze wschody samosiewów rzepaku.
10-19
Rozwój liści
10
Faza liścieni
11
Faza 1-go liścia
12
Faza 2-go liścia
13
Faza 3-go liścia
Możliwe choroby w tej fazie: zgorzele siewek, mączniak rzekomy, czerń
krzyżowa. Od tej fazy obserwujemy szkodniki: pchełki ziemne,
chowacz galasówek, mszyce, gnatarz rzepakowiec, miniarka
kapuściana, śmietka kapuściana, tantniś krzyżowiaczek, szkodniki
glebowe, ślimaki. Uszkodzenia spowodowane przez szkodniki
sprzyjają występowaniu chorób grzybowych.
14
Faza 4-go liścia
W zagłębieniach I pary liści widoczne zawiązki późniejszych rozgałęzień
bocznych.
Od tej fazy rośliny wykształcają korzenie włośnikowe i przestawiają się
na pobieranie składników pokarmowych z gleby.
16
Faza 6-go liścia
19
Faza rozety mającej 9 i więcej liści
W fazie 7-8 liści roślina rozpoczyna w stożku wzrostu formowanie
zawiązków kwiatowych, które także zimą ulegają dalszemu różnicowaniu
26
Rozwój pędów bocznych
(zaczynają nabrzmiewać boczne pąki wyrastające z łodygi w kątach
liści lub w miejscach nad bliznami po opadniętych liściach)
39
RZEPAK 5 plantacja wolna od szkodników
DELCAPS
050 CS
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Posiada właściwości mocno zaburzające układ nerwowy owadów
◊◊ Wykazuje silne działanie kontaktowe i żołądkowe
◊◊ Bardzo powolny rozkład pod wpływem promieniowania słonecznego
◊◊ Pełna ochrona przed szkodnikami w uprawach zbóż oraz rzepaku
SUBSTANCJA AKTYWNA
DELTAMETRYNA
(związek z grupy pyretroidów)
50 g w 1 l środka
Sztuka walki
ze szkodnikami!
Środek owadobójczy w formie zawiesiny kapsuł w cieczy przeznaczony do
rozcieńczania wodą przed zastosowaniem, o działaniu kontaktowym i żołądkowym, przeznaczony do zwalczania niektórych szkodników w rzepaku
ozimym i pszenicy ozimej. Na roślinie działa powierzchniowo.
†† ZASTOSOWANIE ŚRODKA
•• Rzepak ozimy
»» słodyszek rzepakowy
»» chowacz czterozębny
Maksymalna dawka środka dla jednorazowego zastosowania: 0,1 l/ha.
Zalecana dawka środka dla jednorazowego stosowania: 0,08–0,1 l/ha.
Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 1.
Opryskiwać zgodnie z sygnalizacją po wystąpieniu szkodnika na pąkujących roślinach, w fazie BBCH 51–59 (faza pąkowania).
Wyższą z zalecanych dawek stosować w przypadku większego nasilenia
szkodnika.
40
PYRIFOS
480 EC
◊◊ Zwalcza szkodniki ssące oraz gryzące w uprawach rzepaku ozimego
◊◊ Charakteryzuje się potrójnym działaniem: kontaktowym, żołądkowym
oraz gazowym
◊◊ Produkt atakuje układ oddechowy i nerwowy owadów
◊◊ Zapewnia długotrwałą ochronę nawet przez 10–14 dni od zabiegu
!
ZALECANY ADIUWANT
SUBSTANCJA AKTYWNA
CHLOROPIRYFOS
(związek z grupy
fosforoorganicznych)
480 g w 1 l środka
Żadnego szkodnika
nie uświadczysz!
Skuteczny środek owadobójczy, charakteryzujący się kontaktowym, żołądkowym i gazowym mechanizmem zwalczania. Na roślinie działa powierzchniowo i wgłębnie, dzięki czemu jest skuteczny nawet przez 10–14 dni od
wykonania zabiegu. Pyrifos 480 EC przeznaczony jest do zwalczania szkodników gryzących i ssących w uprawie rzepaku ozimego.
•• Rzepak ozimy
»» chowacz brukwiaczek
»» wczesne naloty słodyszka rzepakowego i chowacza czterozębnego
Zalecana dawka do jednorazowego stosowania:0,6 l/ha.
Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym:1.
†† TERMIN STOSOWANIA
Opryskiwać w 7–10 dni po pierwszych nalotach szkodnika w fazie rozwojowej
rzepaku BBCH 30–57.
41
SHERPA
100 EC
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Silne i szerokie działanie owadobójcze
◊◊ Preparat działa kontaktowo i żołądkowo
◊◊ Silne działanie repelentne
◊◊ Długi okres skutecznego działania
◊◊ Duża odporność na rozkład pod wpływem promieni słonecznych
SUBSTANCJA AKTYWNA
CYPERMETRYNA
(substancja z grupy pyretroidów)
100 g w 1 l środka
Czerwona kartka
dla insektów
Środek przeznaczony do zwalczania szkodników gryzących i ssących
w roślinach rolniczych, sadowniczych, warzywnych, zielarskich, ozdobnych oraz w leśnictwie. Preparat można stosować aparaturą naziemną lub
agrolotniczą.
†† DZIAŁANIE
Na szkodniki preparat działa w sposób kontaktowy i żołądkowy, na roślinie działa powierzchniowo, zabezpieczając przed żerowaniem.
†† ZAKRES STOSOWANIA, TERMINY I DAWKI
Uprawa
Szkodniki
Dawka
ziemniak
stonka ziemniaczana – larwy,
stonka ziemniaczana – chrząszcze
0,25–0,3 l/ha
rzepak ozimy
chowacz brukwiaczek
0,3 l/ha
rzepak ozimy
słodyszek rzepakowy
0,25 l/ha
burak cukrowy,
burak pastewny
drobnica burakowa
0,4 l/ha
burak cukrowy,
burak pastewny
pchełka burakowa
0,3 l/ha
burak cukrowy,
burak pastewny
mszyca trzmielinowo-burakowa
0,3 l/ha
burak cukrowy,
burak pastewny
rolnice
0,3 l/ha
trawy nasienne:
wyczyniec łąkowy
paciornica wyczyńcówka
0,4 l/ha
†† POZOSTAŁE UPRAWY
Tytoń-rozsadnik, tytoń, chmiel, drzewa ziarnkowe, drzewa pestkowe, jabłoń,
grusza, porzeczki, kapustne, pomidor w gruncie.
42
Jak skutecznie CHRONIĆ RZEPAK PRZED
CHOROBAMI GRZYBOWYMI i prawidłowo
przygotować uprawę do zimy?
J
esień jest kluczowa z punktu widzenia rolnika, który chce osiągnąć wysokie plony rzepaku ozimego. To właśnie w tym okresie
roślina, wytwarzając głęboki system korzeniowy, przygotowuje
fundamenty do intensywnego rozwoju wiosną, a rozwijając kolejne
pary liści, „programuje” liczbę rozgałęzień bocznych, z których wytwarza później dodatkowy plon. Dla wielu plantatorów jesienna ochrona
fungicydowa rzepaku jest sprawą oczywistą. 
Paweł Talbierz
SPIS TREŚCI
Jak skutecznie ochronić
rzepak przed chorobami
grzybowymi i prawidłowo
przygotować uprawę
do zimy? • 43
Chemirol
Jesienny program
ochrony fungicydowej
FOT. 1. S
ucha zgnilizna kapustnych
Brasifun 250 EC • 47
43
O
d kilku lat rośnie świadomość rolników, którzy początkowo niechętnie odnosili się do jesiennych zabiegów grzybobójczych.
Zaobserwowane rezultaty, a dodatkowo wzrastające ze względu
na uproszczenia uprawowe oraz płodozmianowe ryzyko występowania chorób grzybowych, przekonały większość plantatorów
do zasadności wykonywanych zabiegów. Równie ważnym tematem w ostatnich
sezonach stało się odpowiednie „skrócenie” roślin przed zimą, które w dużej
mierze wpływało na stopień przezimowania plantacji. W przypadku rzepaku
ozimego idealnie pasuje powiedzenie „upiec dwie pieczenie na jednym ogniu”
w kontekście ochrony grzybobójczej i regulacji pokroju przed zimą. Obydwa
elementy są bardzo ważne we właściwej pielęgnacji rzepaku. Dlatego wykonując
jesienne zabiegi ochronne, trzeba pamiętać o tym, że dobre skrócenie rzepaku
bez odpowiedniej ochrony przed chorobami grzybowymi może nie wystarczyć.
Groźne patogeny źródłem strat
Coraz częściej mamy do czynienia z mokrymi i łagodnymi zimami, które
sprzyjają rozwojowi patogenów. Prawidłowa ochrona grzybobójcza w terminie
jesiennym ma za zadanie przygotować plantacje rzepaku do wiosennej wegetacji. Nieporażone rośliny szybciej rozpoczną wegetację po zimie i nie będą
narażone na infekcję wraz ze wzrostem temperatury. Zastanawiając się nad
sensem wykonania jesiennej ochrony fungicydowej, należy zatem pamiętać,
że straty powodowane przez grzyby chorobotwórcze w okresie wegetacji
rzepaku bywają bardzo duże i mają znaczny wpływ na przezimowanie roślin,
a w późniejszym okresie wegetacji również na uzyskiwany plon. Spośród
chorób spotykanych w terminie jesiennym największe znaczenie ma sucha
zgnilizna kapustnych (sprawca: Phoma lingam). Jednocześnie chronimy rzepak również przed pozostałymi chorobami, które mogą wystąpić w terminie
jesiennym, tj. czernią krzyżowych oraz alternariozą. Najgroźniejszą obecnie
chorobą rzepaku ozimego jest jednak kiła kapusty, która występuje w tych
rejonach Polski, gdzie rzepak i inne rośliny kapustne uprawiane są często na
tych samych stanowiskach (kiła jest typową chorobą płodozmianu) (FOT. 2).
Nie można jej zwalczyć przy pomocy środków ochrony roślin. Progi szkodliwości poszczególnych chorób przedstawia Tabela 2.
Strategie ochrony rzepaku
Analizując substancje aktywne będące składnikami stosowanych fungicydów, zauważyć można, że większość z nich to triazole, które oprócz funkcji
grzybobójczej wpływają również na regulacje pokroju roślin. Ich działanie
skracające jest najefektywniejsze w fazie od 4 do 6 liści właściwych rzepaku.
Substancje z tej grupy działają najlepiej w temperaturze powyżej 12°C, o czym
trzeba pamiętać, gdy planuje się wykonanie oprysku. Spośród kilku występujących na rynku triazoli na uwagę zasługuje tebukonazol, składnik fungicydu
Brasifun 250 EC, który wyróżnia się bardzo wysoką skutecznością w zwalczaniu chorób grzybowych rzepaku ozimego. Zastosowany w odpowiednim
terminie jest bardzo dobrym wyborem również gdy zależy nam na właściwym
skróceniu plantacji. Co więcej, wielu rolników stosuje Brasifun 250 EC łącznie
z silnymi regulatorami wzrostu (tj. Toprex czy Caryx), aby wzmocnić działanie
grzybobójcze mieszaniny (patrz Tabela 1.). Przewaga tego produktu nad innymi zawierającymi tebukonazol kryje się w formulacji chemicznej EC, w której
przygotowano preparat (EC – koncentrat do tworzenia emulsji). Formulacja
ta pozwala na bardzo szybkie wnikanie substancji aktywnej do tkanek rośliny.
Proces jest zdecydowanie szybszy niż w preparatach innego typu. Dzięki temu
mają Państwo pewność szybkiego działania substancji aktywnej, co jest cechą
ważną szczególnie przy działaniu interwencyjnym. 
FOT. 2. K
iła kapusty
TABELA 1. W
łaściwy dobór preparatow w terminie jesiennym
Brasifun 250 EC
0,75 l/ha
Brasifun 250 EC 0,5 l/ha
+ Caryx 240 SL 0,5 l/ha
TERMIN STOSOWANIA
qq faza 4–6 liścia
qq normalny przebieg pogody
qq późniejsze siewy
qq pełna ochrona grzybobójcza
qq regulacja pokroju rośliny
TERMIN STOSOWANIA
qq faza 4–8 liścia
qq wczesne siewy
qq długa i ciepła jesień
TABELA. 2. P
rogi szkodliwości (źródło: Metodyka Integrowanej Ochrony Roślin Rzepaku Ozimego)
Choroba
Faza rozwojowa
Progi szkodliwości
(% porażonych roślin)
Sucha zgnilizna
kapustnych
Od 2 liści do pełni wykształcenia rozety
20
Czerń
krzyżowych
W pełni wykształcona rozeta do
formowania się zawiązków pędów
20–30
Szara pleśń
20–30
Od 2 liści do w pełni wykształconej rozety
Cylindrosporioza
44
10–20
Strategie regulacji pokroju rzepaku uzależnione są
od terminu siewu oraz przebiegu pogody.
Wczesne siewy i utrzymujące się wysokie temperatury we
wrześniu i na początku października, z całą pewnością sprawiają że zastosowanie preparatów mocno regulujących
pokrój rzepaku staje się bardzo opłacalne. Wskazane jest
zastosowanie wcześniej wspomnianych mieszanin,
np. Brasifun 250 EC (0,5 l/ha) + Caryx 240 SL (0,5 l/ha).
W przypadku opóźnionych siewów lub niepewnej (tzn. chłodnej
i mokrej) jesieni, jednorazowa dawka triazolu (Brasifun 250 EC)
z całą pewnością skutecznie ochroni plantację przed chorobami
i przygotuje ją do zimy.
W niektórych sezonach przebieg pogody wymusza wykonanie
dwóch jesiennych zabiegów. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia m.in. w ubiegłym sezonie, kiedy to bardzo ciepły październik
wymusił wykonanie powtórnego zabiegu w rzepaku. Takie sytuacje przy zmieniającym się klimacie mogą występować również
w nadchodzących sezonach, a zasadność przeprowadzenia powtórnego zabiegu musimy oprzeć na podstawie prognozowanego
rozwoju pogody oraz oceny zagrożenia infekcjami grzybowymi.
FOT. 3. C
zerń krzyżowych
1
2
3
Kiła kapusty
(Plasmodiophora brassicae) (FOT. 2)
Rozwojowi choroby sprzyja wysoka wilgotność oraz niższe pH gleby. Młode rośliny nie
rosną, starsze liście żółkną i czerwienieją. Na korzeniu głównym i na bocznych występują
nieregularne brunatne narośla o popękanej korkowatej powierzchni. Narośl początkowo
w środku biała, z czasem ciemnieje i gnije. Rozwojowi grzyba sprzyja wysoka wilgotność
i zakwaszona gleba. Zarodniki przetrwalnikowe mogą przeżyć w glebie do 10 lat. Ryzyko
pojawienia się tej choroby obniżamy stosując prawidłową agrotechnikę, płodozmian oraz
utrzymując odpowiednie pH gleby. Niemożliwe jest bezpośrednie zwalczanie tej choroby.
(Leptosphaeria macaulans) (FOT. 1)
Jest jedną z najgroźniejszych chorób atakujących rzepak. Pierwsze objawy porażenia możemy dostrzec już jesienią. Na liścieniach, liściach, łodygach, czasami łuszczynach występują
jasnobrunatne, owalne plamy z wyraźną lub mniej wyraźną obwódką. W środkowej części
plamy widoczne są bardzo charakterystyczne czarne punkciki (piknidia). Silnie porażone liście
przedwcześnie zamierają. Często dochodzi do zamierania całych roślin. Nasiona zbierane
z porażonych łuszczyn zwykle też są porażone. Na siewkach wyrosłych z tych nasion występują poczernienia, które powodują obumieranie siewek (czarna nóżka). Jeżeli zauważymy
porażenie roślin jesienią, należy wykonać zabieg grzybobójczy jeszcze przed zimą, najlepiej
wybierając preparaty dobrze niszczące grzyba, np. Brasifun 250 EC.
Cylindrosporioza roślin kapustnych
(Cylindrosporium concentricum)
Jesienią lub wiosną na porażonych liściach rzepaku ozimego pojawiają się chlorotyczne
plamy. Następuje pękanie kutikuli i odsłonięcie białych skupień zarodników konidialnych
ułożonych w postaci koncentrycznych pierścieni. Porażone liście żółkną i przedwcześnie
zamierają. Na powierzchni łodyg początkowo pojawiają się 1–2 cm biało-szare podłużne
plamy często spiczasto zakończone nieostrym brązowym przebarwieniem. Plamy rozwijają
się do kilkunastu cm długości a na ich obwodzie często znajdują się ciemne cętki. W zwalczaniu tej choroby najwyższą skuteczność wykazują zabiegi jesienne, wykonane w czasie,
gdy nie ma jeszcze widocznych objawów choroby.
Czerń krzyżowych
(Alternaria brassicae) (FOT. 3)
FOT.4. P
ałecznica – zgnilizna rzepakowa
Objawy występują na różnych częściach roślin i we wszystkich stadiach rozwojowych
rzepaku. Na siewkach pojawiają się ciemnobrunatne plamy w części podliścieniowej.
Na porażonych liściach charakterystyczne są plamy jasnobrunatne do brunatno-czarnych
z widocznymi pierścieniami. Na łodygach, ogonkach liściowych oraz łuszczynach występują
brunatno-czarne, owalne, wyraźnie odgraniczone, nieco zagłębione plamy. Występowanie
choroby można ograniczać poprzez odpowiednią agrotechnikę (szybkie zaoranie resztek
pożniwnych rzepaku) oraz stosowanie prawidłowego płodozmianu (przerwy w uprawie
roślin krzyżowych na tym samym polu).
Pałecznica – zgnilizna rzepakowa
(Typhula gyrans, Typhula brassicae) (FOT. 4)
Rozwojowi choroby sprzyja długo zalegający śnieg. Grzyb poraża część nadziemną roślin.
Wczesną wiosną na porażonych liściach, ogonkach liściowych można zaobserwować biało-szarą grzybnię. Widoczne są również owalne drobne (około 1 mm) skleroty grzyba o zabarwieniu
od jasnobrązowego aż do czarnego. Silnie porażone rośliny mają barwę jasnobeżową i stopniowo zamierają. ●
45
Jesienny program
OCHRONY FUNGICYDOWEJ
upraw rzepaku
• Skuteczna ochrona grzybobójcza i odpowiednie
skrócenie rzepaku przed zimą
BRASIFUN 250 EC
zalecany adiuwant:
(0,75 l/ha)
Pełna ochrona grzybobójcza rzepaku ozimego. Preparat wpływa
również na właściwą regulację roślin przed zimą.
BRASIFUN 250 EC (0,5 l/ha)
+ CARYX 240 SL (0,5 l/ha)
zalecany adiuwant:
Pełna ochrona grzybobójcza rzepaku ozimego.
Rozwiązanie dedykowane na wcześnie siane plantacje, na których
trzeba zadbać o prawidłowe skrócenie przed zimą.
46
RZEPAK 5 plantacja wolna od chorób
BRASIFUN
250 EC
◊◊ Bardzo dobre wnikanie w głąb rośliny
◊◊ Wysoka skuteczność w zwalczaniu chorób rzepaku
◊◊ Doskonały wpływ na poprawę przezimowania plantacji
◊◊ Uodparnia przed wyleganiem roślin rzepaku
◊◊ Korzystna relacja ceny do jakości produktu
◊◊ Bardzo stabilna formulacja
!
ZALECANY ADIUWANT
SUBSTANCJA AKTYWNA
TEBUKONAZOL
(związek z grupy konazoli-triazoli)
250 g w 1 l środka
Mistrzowska strategia
w walce z grzybami
Środek grzybobójczyw postaci płynu do sporządzania emulsji wodnej o działaniu układowym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego. Środek
wykazuje dodatkowo korzystny wpływ na rozwój roślin rzepaku.
Brasifun 250 EC jest jedynym dostępnym na polskim rynku preparatem zawierającym tebukonazol w specjalnie dedykowanej do rzepaku formulacji EC.
Dzięki swojej unikalnej formulacji preparat doskonale przenika poprzez
grubą warstwę woskową pokrywającą rośliny rzepaku, co z kolei zapewnia
bardzo wysoką skuteczność w walce z chorobami. Dodatkową korzyścią
po zastosowaniu preparatu jest poprawienie pokroju roślin, obserwujemy
również skrócenie szyjki korzeniowej, usztywnienie łodygi oraz zwiększoną
odporność na wyleganie.
•• Rzepak ozimy
»» czerń krzyżowych, sucha zgnilizna kapustnych, cylindrosporioza, zgnilizna twardzikowa, szara pleśń.
Choroby można zwalczać w następujących terminach:
•• Jesienią
»» W fazie 4–8 liści rzepaku:
sucha zgnilizna kapustnych, czerń krzyżowych.
Zalecana dawka: 0,75 l/ha.
Stosowanie środka jesienią powoduje skrócenie szyjki korzeniowej, zapobiega nadmiernemu wzrostowi roślin, wpływając korzystnie na przezimowanie opryskanych plantacji, co znajduje przełożenie w wydajności
plonu.
•• Wiosną
»» W fazie wzrostu pędu głównego:
czerń krzyżowych, sucha zgnilizna kapustnych, cylindrosporioza,
szara pleśń.
Stosowanie środka wiosną zapewnia korzystny wpływ na wielkość plonu
poprzez skrócenie łodygi i usztywnienie roślin, dzięki czemu zmniejsza
się zagrożenie wyleganiem.
»» Od fazy żółtego pąka do fazy opadania płatków kwiatowych
czerń krzyżowych, szara pleśń, zgnilizna twardzikowa.
47
H
E
R
B
I
C
Y
D
DEVRINOL TOP
375 CS
1 Najszersze spektrum zwalczanych chwastów
1
Doskonale niszczy gatunki uciążliwe tj. mak polny, przytulia czepna,
Zabójczo aktywny
w walce z chwastami
1
Skuteczny w walce z chabrem bławatkiem i fiołkiem polnym
1 Długotrwałe działanie preparatu, gwarantujące ochronę aż do zbiorów
1 Silne działanie hamujące wzrost samosiewów zbóż
Jak WSPOMÓC RZEPAK jesienią?
P
lanując siew rzepaku ozimego, warto zastanowić
się, jak można dodatkowo wspomóc rośliny uprawne, żeby podczas żniw uzyskać zadawalający plon.
Bezsprzecznie, należy zadbać o odpowiednie nawożenie,
dobór odmiany i jej wysiew w optymalnym terminie oraz
przeprowadzenie zabiegu odchwaszczania mającego na
celu eliminację chwastów, które stanowią konkurencję dla
rośliny uprawnej. Kształtowanie plonu rzepaku ozimego
ma miejsce już jesienią. Dlatego szczegółowe odpowiedzi na przedstawione powyżej kwestie musimy znać już
u teraz, u progu sezonu. 
Zespół Działu Biostymulatorów
Chemirol
SPIS TREŚCI
Jak wspomóc rzepak
jesienią? • 49
Jesienny program nawożenia
dolistnego i biostymulacji
Kelpak • 53
Opti Rzepak • 57
Bor Extra 21 • 58
Cropvit B • 59
Cropvit PK • 60
49
R
ośliny rzepaku powinny wytworzyć
rozetę 10–12 liści, szyjkę korzeniową
o średnicy 10–12 mm i korzeń palowy
o długości, co najmniej 12 cm. Pąk
wierzchołkowy powinien znajdować
się jak najniżej, tuż przy powierzchni ziemi, co
zapewni odpowiednie przezimowanie rzepaku,
a co za tym idzie dobry start wiosną. Jednym
z preparatów, który ma odpowiednio przygotować
rośliny do zimy, jest biostymulator Kelpak. Jest to
unikalny na polskim rynku wyciąg z najszybciej
rosnących alg morskich Ecklonia Maxima, który
dzięki naturalnej technologii produkcji zawiera
w 1 litrze produktu najwięcej spośród dostępnych
na rynku preparatów auksyn i cytokinin – 350 : 1
(11 mg/l : 0,031 mg/l) najważniejszych roślinnych
hormonów wzrostu. Dzięki temu, że preparat ma
korzystny dla rośliny uprawnej stosunek auksyn
do cytokinin, stosując Kelpak, wspomagamy rozwój systemu korzeniowego. Konsekwencją tego
jest lepsze pobieranie składników pokarmowych
z gleby i lepszy rozwój części nadziemnej.
W doświadczeniu przeprowadzonym w Budziejewie w 2011 roku na rzepaku ozimym odmiany mieszańcowej Rohan zastosowano Kelpak
w fazie 4 liści rzepaku, w dawce 2 l/ha. Rośliny
po zastosowaniu biostymulatora miały lepiej rozwinięty system korzeniowy jak i część nadziemną,
czego potwierdzeniem jest fotografia [Fot. 1].
Chcąc odpowiednio odżywić rośliny uprawne
w tym także rzepak i zabezpieczyć je przed niedoborami składników pokarmowych, głównie mikroelementów, warto wykorzystać nowoczesne
nawozy dolistne wyprodukowane przy zastosowaniu nanotechnologii. Takimi nawozami dolistnymi
WYKRES 1. W
pływ biostymulatorów na
długość systemu korzeniowego rzepaku
odmiany Konkret. Doświadczenie ścisłe,
Tarnowo Podgórne, 2013 r.
są preparaty Nano Active® i Nano Active Forte®.
Nawozy te powstały w wyniku połączenia kilku
wyselekcjonowanych minerałów. Cząsteczki tych
nawozów dolistnych są mierzone w nanometrach
(1 milimetr = 1 milion nanometrów). Dzięki tak drobnej granulacji cząsteczki tych nawozów wykazują
specjalne właściwości: rośliny są wstanie bardzo
szybko i skutecznie pobierać składniki pokarmowe.
W skład nawozu Nano Active® wchodzą wapń, 
WYKRES 2. W
pływ biostymulatorów na masę
części nadziemnej rzepaku odmiany Konkret.
Doświadczenie ścisłe, Tarnowo Podgórne,
2013 r.
[cm]
[�]
24
140
22
+33�
120
20
20,29
18
18
16
14
+16�
100
80
12
60
10
8
40
6
4
20
2
Stosując Kelpak, wspomagamy
rozwój systemu korzeniowego.
WYKRES 3. Wpływ biostymulatorów na
długość systemu korzeniowego i promień
rozety liściowej rzepaku odmiany Konkret.
2013 r.
[cm]
kontrola
Nano Active Forte®4 kg/ha
Nano Active®2 kg/ha
WYKRES 4. Wpływ biostymulatorów na
masę systemu korzeniowego i masę części
nadziemnej rzepaku odmiany Konkret.
2013 r.
30
31,8
2236,3
2000
[�]
50
1800
40
1600
25
WYKRES 5. Wpływ Nano Active®
+ Asystent+ na przezimowanie roślin
rzepaku. UTP w Bydgoszczy 2011–2012 r.
60
2400
35,6
Masa części nadziemnej [�]
kontrola
2200
35
41�
1400
20
30
1200
19
1000
20
800
10
23�
600
10
400
5
200
0
0
Długość systemu
korzeniowego [cm]
50
Długość systemu korzeniowego [cm]
[g]
40
15
0
0
Promień rozety
liściowej [cm]
224,2
Masa systemu
korzeniowego [g]
0
Masa części
nadziemnej [g]
przezimowanie roślin [�]
kontrola
kontrola
kontrola
+ Kelpak1 l/ha
+ Kelpak1 l/ha
Nano Active®2 kg/ha
+ Asystent+0,05 l/ha
magnez i mikroelementy (Fe, Mn, Zn, B, Cu, Mo).
Nawóz dolistny Nano Active Forte® jest dodatkowo wzbogacony w azot, potas i siarkę.
W doświadczeniu przeprowadzonym w Tarnowie
Podgórnym badano wpływ stosowania nawozów
dolistnych Nano Active® i Nano Active Forte® oraz
biostymulatora Kelpak na rozwój roślin rzepaku.
Po zastosowaniu Nano Active Forte® w dawce
4 kg/ha w fazie BBCH 15–16 rośliny rzepaku miały
dłuższy system korzeniowy (+2%) i większą masę
części nadziemnej (+33%) w stosunku do kontroli. Natomiast rośliny traktowane Nano Active®
w dawce 2 kg/ha miały dłuższy system korzeniowy
o 15% oraz większą masę części nadziemnej o 16%
w stosunku do kontroli. Powyższe wyniki dobrze
obrazują fotografia i wykresy [Fot. 2 i Wykres 1 i 2].
Bardzo zadowalające wyniki uzyskano na poletku, na którym zastosowano Kelpak w dawce
1 l/ha w połączeniu z Nano Active Forte® w dawce 2 kg/ha w fazie BBCH 15–16. Po uprzednim
oczyszczeniu roślin zważono i zmierzono system
korzeniowy i część nadziemną. Uzyskane wyniki
[Wykres 3 i 4] i zrobione fotografie [Fot. 3] nie pozostawiają wątpliwości, co do słuszności stosowania tych preparatów w uprawie rzepaku ozimego.
Jednocześnie należy podkreślić synergię działania
FOT. 1. W
pływ biostymulatorów na wybrane parametry rzepaku odmiany Rohan. Doświadczenie
ścisłe. Budziejewo 2011 r.
Kelpak 2 l/ha
kontrola
FOT. 2. W
pływ biostymulatorów na wybrane parametry rzepaku odmiany Konkret.
Doświadczenie ścisłe. Tarnowo Podgórne, 2013 r.
Nano Active Forte® 4 kg/ha
kontrola
Jesienne stosowanie
biostymulatora Kelpak
i nanotechnologicznych
nawozów dolistnych Nano
Active® i Nano Active Forte®
daje wymierne korzyści
potwierdzone badaniami.
biostymulatora Kelpak i nawozu dolistnego Nano
Active Forte® oraz możliwość zastosowania ich
w jednym zabiegu.
W doświadczeniu przeprowadzonym przez
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy w latach 2011–2012 badano przezimowanie
rzepaku ozimego. Po zastosowaniu Nano Active®
w dawce 2 kg/ha wraz z adiuwantem Asystent+
w dawce 0,05 l/ha uzyskano przezimowanie roślin
rzepaku na poziomie 41%, podczas gdy na obiekcie
kontrolnym przezimowanie wyniosło tylko 23%
[Wykres 5].
Jesienne stosowanie biostymulatora Kelpak
i nanotechnologicznych nawozów dolistnych
Nano Active® i Nano Active Forte® daje wymierne korzyści w uprawie rzepaku ozimego. Powyższe
wyniki pokazują korzystny wpływ tych preparatów
na rozwój roślin jesienią i ich przezimowanie, co
w konsekwencji prowadzi do uzyskania wyższych
plonów. Warto wprowadzić te produkty do jesiennego programu ochrony rzepaku. ●
FOT. 3. W
pływ biostymulatorów na wybrane parametry rzepaku odmiany Konkret.
Doświadczenie ścisłe. Tarnowo Podgórne, 2013 r.
Kelpak1l/ha
+Nano Active Forte® 4 kg/ha
kontrola
51
Jesienny program
NAWOŻENIA DOLISTNEGO
I BIOSTYMULACJI upraw rzepaku
CROPVIT PK
(2–3 l/ha)
Płynny, dolistny nawóz fosforowo-potasowy
z mikroelementami.
CROPVIT B
(1–2 l/ha)
• Nawozy dolistne gwarantują prawidłowy rozwój
jesienny, dobre przezimowanie plantacji. Zapewniają
warunki do wydania możliwie wysokiego jakościowo
i ilościowo plonu
Wysokoskoncentrowany roztwór łatwo przyswajalnego boru do nawożenia rzepaku
BOR EXTRA 21
(1–2 kg/ha)
Doskonale rozpuszczalny nawóz sypki z wysoką
zawartością boru.
NANO ACTIVE®
(2 kg/ha)
NANO ACTIVE FORTE®
(4 kg/ha)
Nanotechnologiczne nawozy dolistne będące w stanie zabezpieczyć roślinę w znacznie większą ilość kluczowych składników pokarmowych, niż dotychczas znane preparaty dolistne.
OPTI RZEPAK
(2-3 kg/ha)
Pełnoskładnikowy nawóz dolistny z grupy „Opti” zawierający
najważniejsze makro- i mikroelementy w postaci łatwo przyswajalnych chelatów. Nowoczesny nawóz zapewnia maksymalną przyswajalność niezbędnych składników pokarmowych.
• Biostymulatory wzrostu poprawiają jesienny rozwój
roślin, a w szczególności rozwój systemu korzeniowego
KELPAK
(0,75 l/ha)
Pobudza wzrost i rozwój roślin, wpływa korzystnie na
przyrost korzeni, podnosi plonowanie i jakość plonów.
52
RZEPAK 5 biostymulacja
KELPAK
◊◊ Zapewnia najlepsze wykorzystanie składników pokarmowych
◊◊ Stymuluje rozwój systemu korzeniowego
◊◊ Poprawia wigor i siłę wzrostu roślin
◊◊ Korzystnie wpływa na wielkość i jakość plonu
◊◊ Najlepsza polisa na stres – powoduje wzrost odporności roślin
!
ZALECANY ADIUWANT
na susze, przymrozki, nadmiar wilgoci, wahania temperatur, pestycydy
SUBSTANCJA AKTYWNA
Ekstrakt z alg Ecklonia maxima,
zawierający hormony roślinne:
auksyny – 11 mg/l
cytokininy – 0,031 mg/l
Naturalnie najlepszy
Środek z grupy stymulatorów wzrostu w formie koncentratu rozpuszczalnego w wodzie do stosowania w uprawie roślin polowych oraz warzyw. Pobudza
wzrost i rozwój roślin, wpływa korzystnie na przyrost korzeni, podnosi
plonowanie i jakość plonów.
†† DZIAŁANIE
Auksyny i cytokininy są produkowane przez roślinę w ściśle określonych proporcjach i indukują procesy zachodzące w roślinie od momentu wschodów
praktycznie do końca jej życia.
Auksyny – najważniejsze hormony w roślinie! Wytwarzane głównie w młodych
częściach pędu odpowiadają za wzrost wzdłużny łodyg, pobudzają tworzenie
się korzeni bocznych i włośników korzeniowych, przeciwdziałają starzeniu się
organów i zrzucaniu liści.
Cytokininy – wytwarzane głównie w systemie korzeniowym odpowiadają za
podział komórek, pobudzają tkanki do wytwarzania organów, pobudzają powstawanie pędów bocznych, hamują procesy starzenia się roślin. Poziom produkcji fitohormonów w roślinie jest uzależniony od wielu czynników. Czynniki
stresujące (niska temperatura, susza, choroby, szkodniki, fitotoksyczność środków ochrony) mogą poważnie zakłócić ich produkcję. Wówczas roślina nie rozwija się prawidłowo i nie jest w stanie wydać wysokiego plonu. Biostymulator
Kelpak obniża ryzyko wpływu czynników stresowych na roślinę a przez to na
plon i jakość zbioru.
†† TERMINY STOSOWANIA I DAWKI
•• Rzepak jary i ozimy
»» Jesienią: w fazie 3–5 liści.
»» Wiosną: po ruszeniu wegetacji (faza rozety do początku strzelania
w pęd).
Zalecana dawka:2–3 l/ha.
Niższą dawkę wody zaleca się stosować w przypadku opryskiwania roślin znajdujących się we wcześniejszych fazach rozwojowych.
Rekomenduje się stosowanie preparatu z dodatkiem adiuwantu Asystent+
w dawce 0,05 l/ha. Preparat Kelpak wykazuje synergizm w stosowaniu z nanotechnologicznym nawozem dolistnym Nano Active® i Nano Active Forte®.
53
RZEPAK 5 nawozy dolistne
NANO
ACTIVE®
◊◊ Dzięki zawartym w nawozie zaaktywowanym nanocząsteczkom
zapewnia roślinie lepsze i szybsze wykorzystanie składników
pokarmowych
◊◊ Intensyfikując procesy fotosyntezy pobudza rośliny do wzrostu
i poprawia ich witalność
◊◊ Uodparnia uprawy na stres związany z suszą i przymrozkami
◊◊ Zwiększa odporność roślin na choroby oraz szkodniki
◊◊ Pomaga wydatnie zwiększyć plonowanie roślin
Odkryj moc
nie z tej ziemi
Naturalny nawóz dolistny do stosowania w uprawie wszystkich gatunków
roślin. NANO ACTIVE® jest pierwszym w Polsce nawozem dolistnym wyprodukowanym przy zastosowaniu nanotechnologii. Jego skład to nowatorskie
połączenie kilku minerałów, które powstały ponad 14 milionów lat temu.
Opatentowaną innowacją nawozu NANO ACTIVE® jest odpowiednia selekcja złóż tych minerałów, wielkość, powierzchnia, a także aktywność jego
nanocząsteczek. Wyselekcjonowane minerały do produkcji nawozu poddawane są złożonym procesom mielenia z wykorzystaniem wysokowydajnych
urządzeń, zwanych nano-młynami. Uzyskiwane w ten sposób zaktywowane
substancje pokarmowe, o wielkości mierzonej w nanometrach (nanometr jest
milion razy mniejszy od milimetra), poprzez mechanizm zwany Nutri Action
System są w stanie zabezpieczyć roślinę w znacznie większą ilość kluczowych składników pokarmowych, niż dotychczas znane preparaty dolistne.
†† TERMINY STOSOWANIA I DAWKI W WYBRANYCH UPRAWACH
•• Rzepak ozimy: 2–3 aplikacje
»» Pierwszy oprysk jesienią w fazie 3–5 liści.
»» Drugi oprysk wiosną po ruszeniu wegetacji.
»» Trzeci oprysk od fazy luźnego pąka do rozpoczęcia opadania płatków.
Dawka:2 kg/ha.
•• Rzepak jary: 2 aplikacje
»» Pierwszy oprysk w fazie 3–5 liści.
»» Drugi oprysk od fazy luźnego pąka do rozpoczęcia opadania płatków.
Dawka:2 kg/ha.
54
◊◊ Nowatorskie połączenie makro- i mikroelementów w innowacyjnej
formulacji
◊◊ Nanotechnologiczny nawóz wieloskładnikowy zawierający NK (10-13)
i siarkę
◊◊ Skutecznie dokarmia rośliny nanocząsteczkami niezbędnych
składników pokarmowych
◊◊ Zapewnia regularny, intensywniejszy i szybszy rozwój roślin
◊◊ Poprawia immunologiczną odporność roślin na choroby
◊◊ Wspomaga przyrost plonu wysokiej jakości
NANO ACTIVE
FORTE®
Sięgnij po siłę
nowej generacji
Nanotechnologiczny nawóz zawierający najważniejsze makro- i mikroelementy, do stosowania w formie oprysku dolistnego w uprawie wszystkich
gatunków roślin. Stanowi rozszerzenie nawozu NANO ACTIVE® o azot, potas i siarkę czyli tzw. pierwszorzędne składniki pokarmowe o największym
znaczeniu plonotwórczym.
† † DZIAŁANIE
NANO ACTIVE FORTE® dolistnie odżywia rośliny w pierwiastki takie jak NK 10-13
oraz S (12%), a także kompleksowo uzupełnia uprawy w makro- i mikroelementy takie jak: wapń, magnez, żelazo, mangan, cynk, bor, miedź oraz molibden.
Składniki pokarmowe nawozu w formie nanocząsteczek gwarantują wysoką
i szybką ich przyswajalność przez rośliny. Dobrze odżywione rośliny to podstawa
odpowiedniej witalności i odporności plantacji. Nawóz NANO ACTIVE FORTE®
poprawia w ten sposób immunologiczną odporność roślin na różnoraki stres
związany z suszą, przymrozkami lub chorobami. Z kolei pierwszymi efektami
działania nawozu, widocznymi po paru dniach od jego zastosowania są poprawa
wigoru oraz zmiana barwy liści upraw na ciemniejszy odcień zieleni.
†† TERMINY STOSOWANIA I DAWKI W WYBRANYCH UPRAWACH
•• Rzepak ozimy: 2 aplikacje
»» Pierwszy oprysk jesienią w fazie 3–5 liści.
»» Drugi oprysk wiosną po ruszeniu wegetacji.
Dawka: 4 kg/ha.
•• Rzepak jary: 2 aplikacje
»» Pierwszy oprysk w fazie 3–5 liści.
»» Drugi oprysk od fazy luźnego pąka do rozpoczęcia opadania płatków.
Dawka: 4 kg/ha.
55
F
U
N
G
I
BRASIFUN
C
Y
D
250 EC
Mistrzowska strategia
walki z grzybami
1 Bardzo dobre wnikanie w głąb rośliny
1 Wysoka skuteczność w zwalczaniu chorób rzepaku
1 Doskonały wpływ na poprawę przezimowania plantacji
1 Uodparnia przed wyleganiem roślin rzepaku
1 Korzystna relacja ceny do jakości produktu
1 Bardzo stabilna formulacja
◊◊ Znakomicie odżywia rzepak ozimy dostarczając niezbędnych
OPTI RZEPAK
mikroelementów w formie chelatów EDTA i DTPA
◊◊ Zwiększa przyswajanie makroskładników (azotu, fosforu i potasu)
◊◊ Zapewnia warunki do prawidłowego rozwoju i wydania możliwie
wysokiego jakościowo i ilościowo plonu
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Dzięki dobremu odżywieniu roślin wpływa na poprawę zdrowotności
i zwiększenie odporności rzepaku na choroby
◊◊ Nawóz szybko i całkowicie rozpuszczalny w wodzie
Optymalny wzrost
twoich upraw
Pełnoskładnikowy nawóz dolistny z grupy „Opti” zawierający najważniejsze makro- i mikroelementy, niezbędne dla poprawnego odżywienia upraw
rzepaku ozimego i jarego. Zastosowane do produkcji najwyższej jakości
komponenty sprawiają, że nawóz jest łatwo przyswajalny przez rośliny
a zabieg dolistny zapewnia szybkość działania. Składniki optymalnie dobrane do fizjologicznych potrzeb i prawidłowego rozwoju roślin, gwarantują
maksymalną przyswajalność w kluczowych stadiach rozwoju.
†† ZALECANE DAWKI I TERMIN STOSOWANIA OPTI RZEPAK
•• Jesień
»» Od fazy 5 liśca.
Dawka: 2
–3 kg/ha.
•• Wiosna
»» Po ruszeniu wegetacji.
Dawka: 2
–4 kg/ha.
•• Wiosna
»» W fazie zielonego pąka.
Dawka:2-4 kg/ha.
Składniki pokarmowe (%m/m)
Opti rzepak 11-15-21
Azot całkowity
(N)
11,00%
Azot azotanowy
(No3)
-
Azot amonowy
(NH4)
1,50%
Azot amidowy
(NH2)
9,50%
Pięciotlenek fosforu
(P2O5)
15,00%
Tlenek potasu
(K2O)
21,00%
Tlenek magnezu
(MgO)
2,00%
Trójtlenek siarki
(SO3)
19,00%
Bor
(B)
1,50%
Miedź
(Cu)
0,10%
Żelazo
(Fe)
0,15%
Mangan
(Mn)
0,20%
Moilbden
(Mo)
0,04%
Cynk
(Zn)
0,15%
57
BOR
EXTRA 21
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Wysokoskoncentrowany nawóz borowy
◊◊ Zabezpiecza przed niedoborami boru
◊◊ Zapewnia warunki do prawidłowego rozwoju roślin
◊◊ Łatwo miesza się z innymi nawozami i pestycydami
◊◊ Znakomicie rozpuszczalny w wodzie
ZAWARTOŚĆ SKŁADNIKÓW
BOR (B) – 20,8%
MOLIBDEN (Mo) – 0,02%
Nawóz borowy
najwyższej koncentracji
Bor Extra to doskonale rozpuszczalny nawóz z wysoką zawartością boru.
Stosowanie nawozu w optymalnych dawkach i terminach pozwala uzyskać
wysokie plony oraz zabezpieczyć rośliny przed niedoborami boru (zgorzel
liścia sercowego i zgnilizna korzeni buraków, niska zawartość cukrów, słabe
zawiązywanie kwiatów i owoców, opadanie łuszczyn, nekrozy i inne).
†† BOR, A ROZWÓJ ROŚLIN
Bor jest niezbędny dla następujących istotnych funkcji życiowych roślin:
»» podziały komórkowe, wzrost roślin
»» zapylanie i zawiązywanie owoców
»» transport i przemieszczanie się cukrów i innych metabolitów roślinnych
»» odporność na zimno i choroby roślin
»» poprawia zimotrwałość
»» symbiotyczne wiązanie azotu w roślinach strączkowych
•• Rzepak
»» Jesień: faza 4–8 liści w dawce 1–2 kg/ha.
»» Wiosna: ruszenie wegetacji w dawce 2 kg/ha;
faza zielonego pąka w dawce 2 kg/ha.
•• Zboża
»» Jesień: w dawce 1 kg/ha.
»» Wiosna: ruszenie wegetacji w dawce 1–2 kg/ha.
•• Burak
»» Faza 4–6 liści: w dawce 2–3 kg/ha.
»» 10–14 dni później: w dawce 2–3 kg/ha.
•• Ziemniak
»» Po wschodach: w dawce 2–3 kg/ha.
»» Początek zwierania rzędów: w dawce 2–3 kg/ha.
•• Kukurydza
»» Faza 4–6 liści: w dawce 1–2 kg/ha.
»» 2–3 tygodnie później: w dawce 2 kg/ha.
•• Warzywa
»» 2–3 zabiegi w okresie wegetacji co 2–3 tygodnie: w dawce 1–2 kg/ha.
58
CROPVIT B
◊◊ Seria nawozów CROPVIT to pojedyncze mikroskładniki
zaprojektowane jako baza do komponowania przez rolników
własnych technologii dokarmiania upraw
◊◊ Szybko poprawiają kondycje roślin uprawnych
◊◊ Uczestniczą w reakcjach syntezy białek, skrobi, witamin i innych
substancji odżywczych
◊◊ Mikroelementy podlegające chelatyzacji zapewniają szybkie
wchłanianie przez roślinę i równie szybką biodegradację
!
ZALECANY ADIUWANT
SUBSTANCJA AKTYWNA
BOROETANOLOAMINA
Zawartość Boru (B) 11%, 150 g w 1 l środka
Azot całkowity (N) 5,8 %
Zdrowo
nakręca uprawy
Cropvit B to jednoskładnikowy koncentrat nawozowy boru. Każdy nawóz
z palety Cropvit zawiera jeden całkowicie przyswajalny mikroelement, dobrany do potrzeb nawożenia konkretnej uprawy, mając na celu najbardziej
efektywne i pełne wykorzystanie potencjału genetycznego roślin.
Wysokoskoncentrowany roztwór łatwo przyswajalnego boru do nawożenia
rzepaku. Cropvit B zapobiega powstawaniu chorób fizjologicznych powodowanych przez niedobory boru (czerwono-fioletowe chlorozy na brzegach
liści, hamowanie wzrostu, redukcja rozgałęzień bocznych, słabe zawiązywanie łuszczyn).
•• Jesień
»» W fazie 5–6 liści.
»» Dawka nawozu: 1–2 l/ha.
Ilość cieczy użytkowej:200-300 l/ha.
•• Wiosna
»» Po ruszeniu wegetacji.
Dawka nawozu:3–4 l/ha.
Ilość cieczy użytkowej:200–300 l/ha.
»» W fazie zielonego pąka.
Ilość cieczy użytkowej:200–300 l/ha.
†† OBJAWY NIEDOBORU BORU
FOTOGRAFIA 1. Charakterystyczne,
zniekształcone, łyżeczkowate liście
FOTOGRAFIA 2. C
harakterystyczne
czerwonofioletowe przebarwienia
59
CROPVIT PK
◊◊ Wysoce przyswajalny płynny nawóz wieloskładnikowy zawierający
makro- i mikroelementy
!
◊◊ Zaprojektowany jako baza do komponowania przez rolnika własnych
ZALECANY ADIUWANT
technologii dokarmiania upraw
◊◊ Doskonałe źródło uzupełniania P i K w sytuacjach stresowych
◊◊ Szybko poprawia kondycję roślin
PIĘCIOTLENEK FOSFORU (P2O5)
9,0 [masowe]
TLENEK POTASU (K20)
17.0
BOR (B)
0,050
ŻELAZO (Fe)
0,020
MIEDŹ (Cu)
0,020
CYNK (Zn)
0,020
MANGAN (MN)
0,040
Wszystkie składniki pokarmowe są rozpuszczalne w wodzie.
Schelatowane przez EDTA.
Zdrowo
nakręca uprawy
Płynny, dolistny nawóz fosforowo-potasowyz mikroelementami. Zapewnia
roślinom optymalne dawki fosforu i potasu w kolejnych fazach rozwojowych.
Roślina
Dawki nawozu (l/ha)
Ilość cieczy użytkowej (l/ha)
ZBOŻA
Jesień: I – faza 4–6 liści; Wiosna: II – faza krzewienia,
III – faza strzelania w źdźbło, IV – po kwitnieniu
1,5–3
200–300
RZEPAK
Jesień: I – faza rozety 4–8 liści; Wiosna: II – po ruszeniu wegetacji,
III – przed kwitnieniem, IV – po kwitnieniu
2–3
200–300
I – po wytworzeniu 4–6 liści, II i III – co 7–10 dni
2–3
200–300
I – po wykształceniu 4–8 liści
II – przed zwarciem międzyrzędzi
2–3
200–300
I – przed zakryciem międzyrzędzi, II – po 10–14 dniach
2–3
200–300
I – przed kwitnieniem
II – po kwitnieniu
III i IV – w okresie wzrostu owoców, co 7–14 dni
2–6
500–1000
POMIDOR, PAPRYKA,
OGÓREK
I i II – intensywny wzrost wegetatywny co 7–14 dni
II – przed kwitnieniem
III – dojrzewanie owoców
2–4
200–600
WARZYWA CEBULOWE
I – po wykształceniu się 2–3 liści
II i III – następne co 2 tygodnie
2–6
200–600
WARZYWA KAPUSTNE
I–V w okresie intensywnego wzrostu, co 7–14 dni
2–6
200–600
WARZYWA KORZENIOWE
I – w okresie intensywnego wzrostu wegetatywnego
II – w okresie związywania pąków kwiatowych
III – początek kwitnienia
2–6
200–600
ROŚLINY OZDOBNE
II – w okresie zawiązywania pąków kwiatowych
2–6
200–600
KUKURYDZA
BURAK CUKROWY
ZIEMNIAK
WINOROŚL, TRUSKAWKA,
DRZEWA
I KRZEWY OWOCOWE
ROZSADA
INNE UPRAWY ROLNICZE
I OGRODNICZE
60
Terminy oprysków
Stosować 2–3 zabiegi w odstępach 5–10 dni o stężeniu
maksymalnym 0,3% (30 ml nawozu na 10 l wody)
2–4 zabiegi w okresie intensywnego wzrostu co 7–14 dni
Ilość dostosowana dla optymalnego
pokrycia roślin
2–6
200–600
ZBOŻA
MATERIAŁ SIEWNY
OCHRONA,
NAWOŻENIE,
PIELĘGNACJA
I BIOSTYMULACJA
ROŚLIN ZBÓŻ
5 agrotechnika w uprawie zbóż
Uprawa roli pod zboża
Bartosz Waniorek 6 Chemirol
Głównym celem wszystkich zabiegów uprawowych wykonywanych przed siewem roślin jest współdziałanie w tworzeniu stabilnej struktury gruzełkowatej
w glebie. Należy pamiętać, że podczas uprawy część agregatów glebowych
jest niszczonych, a inne się tworzą. Tylko w glebie o pożądanej strukturze możliwe jest stworzenie optymalnych warunków do kiełkowania i rozwoju roślin oraz
uzyskania wysokich plonów o satysfakcjonującej jakości. Struktura gruzełkowata warstwy ornej wpływa korzystnie na aktywność biologiczną gleby, termikę
gleby, warunki wodno-powietrzne oraz stwarza bardzo dobre warunki do rozwoju systemu korzeniowego. Wykonując zabiegi uprawowe należy pamiętać,
że są one jednym z elementów integrowanej ochrony roślin i dlatego oprócz
kształtowania środowiska glebowego powinny ograniczać presję agrofagów.
N
a ilość i rodzaj zabiegów uprawowych
poprzedzających siew zbóż wpływa
ich forma (jara lub ozima), przedplon
oraz posiadane w gospodarstwie maszyny – stosowany system uprawy roli.
Niezależnie od tego, czy zaplanowano siew zbóż
ozimych czy jarych po zbiorze rośliny przedplonowej szybko „schodzącej” z pola (np. rzepak
ozimy, jęczmień jary) należy możliwie szybko wykonać uprawę ścierniska. Zabieg ten umożliwia
gospodarowanie resztkami pożniwnymi, niszczy
zachwaszczenie wtórne rośliny przedplonowej,
ogranicza parowanie wody i stwarza bardzo dobre
warunki do jej zatrzymywania oraz pobudza nasiona chwastów i roślin uprawnych do kiełkowania.
W uprawie tradycyjnej wykonuje się podorywkę,
natomiast w przypadku uproszczeń w uprawie
roli wykorzystuje się bardziej wydajne i uniwersalne agregaty uprawowe lub bronę talerzową.
Użytkowanie tej ostatniej możliwe jest tylko na
polach wolnych od perzu.
62
JESIEŃ 2014 | zboża
Rozpoczynając zespół
uprawek przedsiewnych
wiosną, należy pamiętać
o tym, żeby nie wykonywać
ich w warunkach nadmiernego
uwilgotnienia gleby.
Zespół uprawek przedsiewnych w tradycyjnym
systemie uprawy roli obejmuje orkę siewną i doprawienie roli, powinno rozpocząć się około 10–14 dni
przed planowanym siewem – czas ten umożliwia
naturalne osiadanie gleby. Możliwe jest skrócenie
tego okresu, gdy wykona się orkę siewną z wałem
wgłębnym Campbella. Mechanizm ten znacznie
przyspiesza proces osiadania. Po orce siewnej wykonuje się najczęściej dodatkowe zabiegi uprawowe, przygotowujące rolę do siewu. W uproszczonym
systemie uprawy roli wykorzystuje się głębszą
uprawę agregatem, który wyposażony jest w wał
umożliwiający zagęszczenie gleby i przygotowanie
„łoża siewnego” podczas jednego przejazdu.
Po przedplonach bardzo późno schodzących
z pola, takich jak buraki cukrowe, kukurydza na
ziarno, ze względu na ograniczoną ilość czasu od
zbioru do siewu zbóż ozimych rezygnuje się z zespołu uprawek pożniwnych na rzecz orki razówki
z wałem Campbella. Ze względu na brak czasu
nie wykonuje się dodatkowych zabiegów doprawiających lub uprawy uproszczonej do głębokości
25 cm. Siew ozimin bezpośrednio po orce razówce
wymaga użycia agregatów uprawowo-siewnych,
które podczas jednego przejazdu odpowiednio doprawiają glebę, a materiał siewny zostaje umieszczony w glebie na odpowiedniej głębokości.
W przypadku zbóż jarych po uprawie pożniwnej
wykonuje się orkę przedzimową, która pozostaje
w „ostrej skibie”. Działanie strukturotwórcze mrozu w okresie zimowym dodatkowo sprzyja tworzeniu struktury gruzełkowatej. Rozpoczynając zespół
uprawek przedsiewnych wiosną, należy pamiętać
o tym, żeby nie wykonywać ich w warunkach nadmiernego uwilgotnienia gleby. Uprawa gleby przy
niewłaściwej wilgotności niszczy jej strukturę,
a przez co wpływa bezpośrednio na warunki kiełkowania i wzrostu rośliny uprawnej.
Aktualnie coraz większą popularność w uprawie
zbóż zyskują uproszczenia w uprawie roli, które
posiadają zarówno określone zalety, jak i wady.
Niewątpliwie za ich stosowaniem przemawia większa wydajność maszyn w porównaniu do orki oraz
zmniejszenie ilości przejazdów po polu przed siewem rośliny uprawnej.
5 nawożenie mineralne w uprawie zbóż
Przedsiewne nawożenie zbóż
Michał Laszczyński 6 Chemirol
Zboża ozime bez odpowiedniego nawożenia nie wydadzą wysokich, a przede wszystkim stabilnych plonów.
Już jesienią wymagają aplikacji fosforu, potasu, a przy
niskiej zasobności gleby również azotu, magnezu i siarki.
Odpowiednia agrotechnika prowadzi do uzyskania plonów
rzędu 7–9 t*ha-1 z zachowaniem wysokich parametrów jakościowych. Aby jednak osiągnąć taki przedział plonów
z zachowaniem powtarzalności, należy zadbać o odpowiednio wysoki poziom zasobności gleb w przyswajalne
składniki pokarmowe.
O
prócz wielkości dawek stosowanych nawozów czy jednostkowego
pobrania składników przez roślinę (jak to opisuje Tabela 1.), warto
również znać ich sposób działania i funkcję, jaką pełnią w roślinie:
1. Fosfor jest niezbędnym składnikiem w procesach energetycznych roślin.
Już w fazie 3–4 liścia, kiedy roślina przestawia się na pobieranie składników
z ziarniaka na system korzeniowy, fosfor reguluje gospodarkę energetyczną
rośliny. Kolejne krytyczne fazy zaopatrzenia w ten składnik przypadają na
okres krzewienia oraz nalewanie ziarna. Odpowiednia zasobność w roślinie
wpływa na wzrost zawartości białka i witamin, jak również przekłada się
na wyższą siłę kiełkowania ziarna.
2. Potas bierze udział w licznych procesach metabolicznych i enzymatycznych
wpływających na poziom białek i cukrów. W okresie wegetacji obecność
potasu w roślinach podnosi tolerancję na niedobór wody oraz odporność na
niskie temperatury. Sam składnik częściowo odpowiada za budowę tkanki
mechanicznej, zmniejszając podatność łanu na wyleganie, jak również
wzmacnia naturalną odporność tkanek na ataki szkodników i patogenów.
Aby zboża zbudowały podstawę
przyszłego plonu, już od początku
wegetacji należy zadbać o dostępność
składników pokarmowych.
TABELA 1. Ś
rednie jednostkowe pobranie składników pokarmowych
przez zboża [kg*t-1 ziarna]
Roślina uprawna
N
P2O5
K2O
MgO
SO3
Pszenica ozima
26
11
20
5
12
Pszenżyto ozime
23
11
20
5
10
Jęczmień
23
11
23
5
10
Żyto ozime
23
11
22
4
10
Wg. różnych źródeł
63
3. Magnez jest centralnym atomem chlorofilu,
dlatego odpowiada za przebieg i wydajność
fotosyntezy. Aktywator największej ilość enzymów bierze udział w regulacji gospodarki
azotowej, stymuluje rozwój i wzrost systemu
korzeniowego. Obecność magnezu jest szczególnie istotna w okresach stresowych, takich
jak susza, intensywne nasłonecznienie czy wysokie temperatury, podczas których obecność
magnezu w glebie pozytywnie przekłada się na
kondycję łanu.
4. Siarka wpływa na wzrost plonu na skutek zwiększonego pobrania i wykorzystania azotu. Jako
niezbędny składnik budowy białek odpowiada
za prawidłowy wzrost zbóż. Obecność siarki podnosi odporność na czynniki biotyczne
i abiotyczne.
5. Wapń bierze udział w tworzeniu błon cytoplazmatycznych, jak również w licznych procesach
enzymatycznych. Obecność wapnia wpływa
korzystnie na wzrost wydłużeniowy korzeni,
akumulację skrobi w ziarnach oraz odporność
na wysokie temperatury.
Ile nawozić?
Zboża ozime w okresie jesiennym nie pobierają
dużych ilości azotu z gleby. Dlatego też, pola utrzymane w wysokiej kulturze rolnej nie wymagają nawożenia jesiennego. Pobranie azotu w tym okresie
sięga od 30–50 kg/ha i może być pokryte przez
azot znajdujący się w glebie. Wyjątek stanowią
stanowiska po wysoko plonujących zbożach, gdzie
nie stosowano dawek dzielonych N, jak również
w których słoma została przyorana po zbiorze bez
aplikacji nawozów azotowych.
Nawożenia P i K można zminimalizować lub nawet z niego zrezygnować tylko w tedy, gdy przedplonem nie było zboże, a zasobność gleby w dane
składniki mineralne znacznie przekraczają poziom
średni. Pod zboża ozime najbardziej efektywne
jest stosowanie nawozów fosforowych i potasowych jesienią w postaci nawozów jednoskładnikowych np. fosforanu amonu i soli potasowej lub
wieloskładnikowych.
Z kolei zapotrzebowanie na Mg można pokryć,
stosując przedsiewnie lub pogłównie 25–35 kg
MgO w formie szybko rozpuszczalnego siarczanu
magnezu. Źródłem magnezu może być również
wysiane przedsiewnie wapno magnezowe. Należy
jednak pamiętać, że dostępność Mg z zastosowanego nawozu jest rozłożona w długim okresie czasu,
uwalniając rocznie tylko 2–3% zawartego magnezu.
FOT. 1. N
iski poziom Mg zmniejsza tempo
fotosyntezy liści
FOT. 2. W
pływ nawożenia siarką na kondycję
zbóż
Nawożenie przedsiewne
Aby zboża zbudowały podstawę przyszłego plonu, już od początku wegetacji należy zadbać o dostępność składników pokarmowych. Podstawą
prawidłowego nawożenia jest wykonywanie regularnych analiz gleby, które określają poziom
zasobności gleby w przyswajalną formę składnika.
Tylko jeżeli zasobność gleby przekracza o około
25% średni przedział zasobności w dany składnik (Tabele 2 i 3), można ograniczyć nawożenie
do minimum lub nie stosować żadnych nawozów. Jeżeli natomiast analizy wykazują niższe
wartości od średniej klasy zasobności (-25%),
wówczas należy dostarczyć roślinom ilość składników według całkowitego pobrania składnika dla
danej uprawy (Tabela 3). Taki poziom nawożenia zapewni roślinom odpowiednią dostępność
składników pokarmowych, jak również pozwoli
zwiększyć zasobność gleby, co jest gwarancją
stabilnego plonowania w następnych sezonach
wegetacyjnych.
Należy pamiętać jednak, że wysoka zasobność
gleby w podstawowe składniki mineralne nie jest
równoznaczna z wysokim i szybkim pobraniem
danych składników przez rośliny.
Czynnikami mogącymi ograniczać zdolność
pobierania nawozów są:
66wilgotność gleby,
66niska temperatura,
66zagęszczenie i struktura gleby,
66płytki i słaby system korzeniowy,
66zjawiska antagonistyczne pomiędzy magnezem – potasem, potasem – wapniem, czy wapniem a magnezem.
64
+S
-S
TABELA 2. K
lasa zasobności przyswajalnego fosforu i potasu w glebie [mg/100 g gleby]
K2O
Klasa zasobności
P2O5
Kategoria agronomiczna gleby
bardzo lekkie
lekkie
średnie
ciężkie
Bardzo niska
<5,0
<2,5
<5,0
<7,5
<10
Niska
5,1–10
2,5–7,5
5,1–10
7,5–12,5
10,1–15
Średnia
1,1–15
7,6–12,5
10,1–15
12,6–20
15,1–25
Wysoka
15,1–20
12,6–17,5
15,1–20
20,1–25
25,1–30
Bardzo wysoka
>20
>17,6
>20,1
>25,1
>30,1
Źródło: Panaka, 1997
TABELA 3. K
lasa zasobności przyswajalnego magnezu w glebie [mg/100 g gleby]
Klasa zasobności
Kategoria agronomiczna gleby
bardzo lekka
lekka
średnia
ciężka
Bardzo niska
< 1,0
<2,0
<3,0
<4,0
Niska
1,1–2,0
2,1–3,0
3,1–5,0
4,1–6,0
Średnia
2,1–4,0
3,1–5,0
5,1–7,0
6,1–10,0
Wysoka
4,1–6,0
5,1–7,0
7,1–9,0
10,1–14,0
Bardzo wysoka
>6,0
>7,1
>9,1
>14,1
Źródło: Panaka, 1997
MATERIAŁ
SIEWNY
ZBÓŻ
SPIS TREŚCI
Technologia to jakość • 66
Kwalifikowany materiał siewny
zbóż • 67
Bardzo ważny jest wybór
odmiany... • 68
Linus • 70
Joker • 72
Platin • 74
Potenzial • 76
Barryton • 77
Porównanie cech użytkowych
i wartości gospodarczej odmian
pszenicy ozimej – oferta
Chemirolu • 78
Pizarro • 79
Agostino • 80
SU Allawi F1 • 81
Dańkowskie Amber • 82
California • 83
Siedziba Działu MSZ – Mogilno tel. 523188840, e-mail [email protected]
Zakład Produkcji Materiału Siewnego Zbóż Nowy Staw – tel. 552715951
66
JESIEŃ 2014 | zboża | materiał siewny zbóż
Kwalifikowany
materiał siewny zbóż
ODMIANY W OFERCIE JESIEŃ 2014
PSZENICA OZIMA
LINUS
JOKER
PLATIN (nowość)
POTENZIAL
BARRYTON
PSZENŻYTO OZIME
JĘCZMIEŃ OZIMY
ŻYTO OZIME
AGOSTINO
PIZARRO
CALIFORNIA
SU ALLAWI F1
DAŃKOWSKIE AMBER
67
5 porastanie zbóż
Bardzo ważny jest WYBÓR ODMIANY…
Roman Nowak 6 Chemirol
Na przestrzeni wieków i lat rosną plony roślin uprawnych. Nasza wciąż powiększająca się współczesna cywilizacja jest w stanie wyżywić się mimo to, że wcale nie zwiększa się powierzchnia upraw. W latach 1950–2010 liczba ludności
na świecie wzrosła z 2 do 7 mld osób (trzyipółkrotnie), a jednocześnie plony
zbóż w tym czasie wzrosły z 700 mln ton do 2,5 mld ton – ponad 3,6 raza.
Gdyby nie postęp odmian, nie byłoby to możliwe bez jednoczesnego powiększenia powierzchni upraw.
N
a przestrzeni wieków i lat rosną plony
roślin uprawnych. Nasza wciąż powiększająca się współczesna cywilizacja
jest w stanie wyżywić się mimo to, że
wcale nie zwiększa się powierzchnia
upraw. W latach 1950–2010 liczba ludności na świecie wzrosła z 2 do 7 mld osób (trzyipółkrotnie),
a jednocześnie plony zbóż w tym czasie wzrosły
z 700 mln ton do 2,5 mld ton – ponad 3,6 razy.
Gdyby nie postęp odmian, nie byłoby to możliwe bez
jednoczesnego powiększenia powierzchni upraw.
Ostatnie lata to szybki rozwój technologii uprawy, nawożenia, i ochrony roślin, jednak nie zapominajmy o postępie biologicznym, czyli tworzeniu
nowych odmian bardziej plennych i lepszych jakościowo. Genetycy, oprócz hodowli w kierunku wysokiego plonu wysokiej jakości, którą prowadzono
od zawsze, zajęli się ostatnio przede wszystkim
hodowlą odpornościową odmian zbóż. To spowodowało, że od lat 90. bardzo szybko wzrastają
plony nowo rejestrowanych odmian zbóż.
68
Współcześnie – w Polskich warunkach – aby zarejestrować w COBORU nową odmianę danego
zboża musi ona charakteryzować się:
66Wysokim plonem – wyższym, niż odmiany
zarejestrowane
66Dobrą jakością ziarna
66Cechami odpornościowymi:
• na choroby i inne patogeny
• na wyleganie
• na mróz i zimowanie
• na suszę
• na ubogie warunki środowiskowe
Idealnie jest, gdy wszystkie te elementy się uzupełniają, wtedy otrzymujemy znakomitą odmianę.
Tu przykładem jest choćby LINUS. Jednak również
biorąc pod uwagę tylko dwa pierwsze parametry –
je także uzyskuje się zazwyczaj dzięki hodowli
odpornościowej. Wybierając odmianę odporną
na różne czynniki, producenci mogą zmniejszyć
koszty produkcji, np. poprzez zmniejszenie dawek
Ubytek plonu, jaki możemy uratować,
stosując najlepsze fungicydy, to – jak
solidarnie potwierdzają naukowcy –
maksymalnie 25%. Zatem warto
uprawiać odmianę odporną na
choroby, nową, o bardzo wysokim
potencjale plonowania.
fungicydów czy zastosowanie tańszych zabiegów,
choćby skracania. Faktem jest, że w przypadku
odmian odpornych na dane patogeny wszelkie zabiegi chemiczne są skuteczniejsze – podawane za
przykład fungicydy działają dłużej na odmianach
bardziej odpornych na dany patogen.
W latach 90-tych ubiegłego wieku rozpoczęto
prace nad podwyższeniem odporności na choroby
nowo wyhodowanych odmian, wprowadzając do
hodowli najnowsze zdobycze nauki. Przykładem
tego trendu jest fakt, że poprzez identyfikację
genów odporności za pomocą markerów DNA
podwyższono odporność niektórych odmian na
najgroźniejsze patogeny w Polsce – rdze.
Inną metodą stosowaną w nowoczesnej hodowli są translokacje genowe (genów odporności) z innych gatunków. Tu za przykład posłuży
translokacja z triticum ventricosum stwarzająca tzw. odporność VPM na Pseudocercosporella
herpotrichoides – łamliwość postawy źdźbła – ten
typ odporności posiada odmiana Linus.
TABELA. P
lony odmian pszenicy jarej wyhodowanych w różnych
latach w doświadczeniu przeprowadzonym bez fungicydów (a)
i z zastosowaniem fungicydów (b)
Plon ziarna
dt/ha
Odmiana
Rok
rejestracji
1997
1997
1998–
1999
1998–
1999
a
b
a
b
Jedyna
1925
33,5
42,7
46,1
60,0
Ostka Chłopicka
1939
45,6
65,3
Złotnicka
1939
31,5
38,1
47,0
59,3
Ostka Kleszczewska
1953
44,5
45,5
48,7
62,5
Malborska
1955
34,0
46,6
39,7
59,5
Nadgoplanka
1955
43,7
55,7
Nagradowicka
1955
48,4
61,9
Opolska
1955
38,8
44,2
55,2
62,0
Rokicka
1955
41,5
59,0
Rusałka
1955
43,8
54,0
Bajka
1956
39,2
46,5
54,3
65,3
Gorzowska Wczesna
1956
34,2
42,9
48,1
56,3
Podkowianka
1956
34,2
46,6
37,4
57,6
Gorzowska Sztywna
1959
38,9
40,5
59,1
63,9
Ostka Popularna
1960
56,7
67,8
Urbanka
1970
36,3
41,8
57,3
62,7
Alfa
1977
39,9
44,5
54,4
67,4
Eta
1986
47,5
53,0
71,0
71,6
Henika
1987
47,2
58,0
62,6
78,1
Sigma
1987
45,5
51,3
47,5
61,2
Broma
1989
55,2
61,2
64,5
73,1
Igna
1993
54,1
60,1
52,9
68,2
Ismena
1995
47,8
52,2
67,5
74,7
Torka
1996
44,3
47,1
65,9
75,8
Helia
1997
61,0
61,0
55,1
74,1
Hena
1997
56,2
57,9
73,3
73,9
Hezja
1997
55,2
64,3
65,8
80,0
33,9
28,4
33,2
25,4
Postęp genetyczny kg/ha/rok
Wg Tadeusza Drzazgi i Ludwika Spissa – HRR
Odmiany różnią się pod względem odporności na dany patogen. Często
zastosowanie tego samego fungicydu na różnych odmianach w tej samej lokalizacji skutkuje bardzo różną jego skutecznością. Te różnice w skuteczności
fungicydów mogą osiągać rząd kilku procent, ale w przypadku porównywania
odmiany nowej – wybitnie odpornej na choroby (mączniak, rdze), jaką jest
JOKER, z odmianą sprzed np. 20 lat te różnice w skuteczności mogą dojść
do nawet kilkudziesięciu procent. Producent, wybierając taką nienowoczesną
odmianę, musi liczyć się z ogromnymi kosztami zwalczania patogenów.
Ubytek plonu, jaki możemy uratować, stosując najlepsze fungicydy, to –
jak solidarnie potwierdzają naukowcy – maksymalnie 25%. Zatem warto
uprawiać odmianę odporną na choroby, nową, o bardzo wysokim potencjale
plonowania. To daje uprawie ogromną szansę plonowania na najwyższym
dostępnym poziomie.
Od wielu dziesiątek lat zwiększenie plonowania blokowała w odmianach
szczególnie pszenicy praktycznie zerowa odporność na wyleganie. Rośliny
były bardzo wysokie, nierozkrzewione, bardzo nisko plonujące, a każde zaaplikowanie azotu kończyło się w prawie stu procentach przypadków wylegnięciem i trudnościami w zbiorze. Dopiero od lat 70 ubiegłego wieku zaczęto
stosować w hodowli geny karłowatości, które zrewolucjonizowały dynamikę
wzrostu plonowania nowych odmian. Najnowsze odmiany po zastosowaniu
retardantów można uprawiać bardzo intensywnie – wyleganie nie blokuje
wzrostu potencjału plonowania. Tymczasem odmiany stare, mające małą
aplikację genu karłowatości, nie nadają się do uprawy intensywnej – nie
wynaleziono retardantu, który mógłby poprawić ich odporność na wyleganie.
Odporność na mróz, suszę i trudne warunki glebowe ma szczególne znaczenie dla polskich plantatorów. Hodowcy w procesie wytwarzania nowych
odmian muszą zawrzeć kompromis pomiędzy wprowadzeniem genów plonotwórczych, odpornościowych na patogeny, karłowatości – a genami odporności na mróz i inne szkodliwe czynniki środowiskowe. Bardzo ważne, aby
nowe odmiany – szczególnie pochodzące z Europy Zachodniej – były dobrze
przetestowane w warunkach polskich. Takie testy przeprowadzamy choćby
dla odmiany Joker – niezarejestrowanej jeszcze w Polsce, ale jak zdołaliśmy
sprawdzić, posiadającej oprócz dużych walorów plonotwórczo-jakościowych –
walory mrozoodporności, odporności na suszę i nadającej się do uprawy na
słabszych stanowiskach.
Efekty postępu genetycznego można zmierzyć – pod warunkiem odzyskania genów starych odmian z „banku genów”. Taka sztuka udała się grupie
naukowców w 1997 roku.
Jak widzimy, w tym doświadczeniu udowodniono, że coraz nowsze odmiany
mają coraz większy potencjał plonotwórczy. Odmiana stare (np. 30-letnie) nie
mają wystarczającego potencjału plonotwórczego i choćby zastosować najnowsze zdobycze ochrony roślin, nie są w stanie dorównać potencjałowi plonowania
odmian nowych. Ten postęp genetyczny w przypadku pszenicy jarej wynosi
ok 30 kg na rok, a w przypadku pszenic ozimych przekracza 50 kg na rok.
Producenci rolni, dążąc do zoptymalizowania dochodów z upraw zbóż, powinni wybierać odmiany nowe – odpornościowe (Joker, Linus), w uprawie których skuteczność ochrony jest wysoka i przynosi realne zwyżki plonów. Uprawa
tych odmian pozwala również na korzystanie z tańszych systemów ochrony.
Dzięki współpracy genetyków i specjalistów ochrony roślin plony mają
szansę rosnąć, a producenci mogą cieszyć się dochodami z produkcji. Taka
równowaga gwarantuje ostateczny sukces rolnika.
69
PSZENICA OZIMA
5 materiał siewny zbóż
LINUS
ODMIANA
JAKOŚCIOWA KLASA A
HODOWLA
RAGT
REJESTRACJA
POLSKA 2011, NIEMCY 2010
Pszenica stworzona
do trudnych warunków
††PLONOWANIE
LINUS w trzyleciu 2010–2012 uzyskał najlepszą ocenę plonowania w badaniach COBORU spośród wszystkich odmian pszenicy ozimej zarejestrowanych
w Polsce i wszystkich grup jakościowych.
Natomiast uśredniony wynik z lat 2012-2013 nadal daje LINUSOWI najlepszy
wynik tym razem wśród pszenic z grupy jakościowej (A).
W tym miejscu możemy powtórzyć wnioski, jakie wyciągnęliśmy już w ubiegłym roku – Linus zaskarbił sobie wielką popularność w wyniku:
»» doskonałego potencjału plonowania,
»» idealnego przystosowania odmiany do polskich warunków,
»» wierności plonowania w latach
»» tolerancji na niekorzystne warunki wzrostu.
Te znakomite oceny odnotowano również równomiernie na terenie całej
Polski – we wszystkich regionach ocena wyniosła grubo ponad 100% wzorca.
Linus charakteryzuje się szczególną odpornością na łamliwość podstawy źdźbła
(pseudocercosporella) – nazwano ją genetyczną odpornością VPM, która to:
»» zwiększa bezpieczeństwo uprawy w monokulturze
»» pośrednio wpływa na zwiększenie zdolności adaptacyjnych Linusa do
różnych warunków produkcji
»» zwiększa tolerancję na wczesne siewy.
Rośliny tworzą łan średniej wysokości i bardzo dużej odporności na wyleganie.
Linus jest odmianą STWORZONĄ DO TRUDNYCH WARUNKÓW – znakomicie
toleruje gorsze stanowiska dla pszenicy, jak również dobrze znosi niskie temperatury. Ocena mrozoodporność COBORU – 4 – została podwyższona z poziomu
3,5 po trudnym jeśli chodzi o zimotrwałość sezonie 2011/2012. Również dobrze
reaguje zwyżką plonu w uprawie intensywnej z dwoma zabiegami fungicydowymi i co najmniej jednym zabiegiem skracania przy wysokich dawkach azotu.
††PODSUMOWANIE
††CECHY ODPORNOŚCIOWE
Linus to wybitnie wysokoplonująca odmiana o znakomitych parametrach
wypiekowych do uprawy również na gorszych stanowiskach pszenicznych na
terenie całego kraju. Plon tworzy dzięki dużej ilości kłosów, jednak w przypadku problemów ze zbyt niską obsadą rekompensuje to lepszym uziarnieniem
kłosa. Dzięki bardzo wysokiemu potencjałowi, wierności plonowania i odporności na wyleganie nadaje się znakomicie również do intensywnej uprawy
towarowej co czyni ją odmianą absolutnie UNIWERSALNĄ.
W doświadczeniach rejestrowych COBORU 2009/2010 Linus uzyskał oceny
lepsze od wzorca lub na poziomie wzorca. (COBORU – im ocena wyższa tym
większa odporność).
»» 300-350 szt/m2 - termin optymalny
»» 350-400 szt/m2 - termin opóźniony
††PARAMETRY JAKOŚCIOWE
Linus jest odmianą zakwalifikowaną do grupy jakościowej A – wszystkie oceniane parametry zostały zarówno w Polsce jak i Niemczech ocenione bardzo
wysoko.
70
Normy wysiewu:
WYNIKI
qq Średni plon [dt/ha] uzyskiwany w badaniach rejestrowych COBORU
w latach 2010–2012 w porównaniu do odmian wzorcowych
dt/ha
95
88,2
90
88,2
84,1
83,4
85
79,7
80
75
93,6
92,4
91,7
80,8
79,6
76,3
75,1
72,6
71,7
qq Parametry jakościowe wg COBORU 2009-2010 r.
Zawartość białka
wysoka
Liczba opadania
wysoka
L
Wskaźnik SDS
wysoki
Wodochłonność
wysoka
L
L
L
Rozmiękczenie ciasta
niskie
70
Energia ciasta
wysoka
65
Wydajność mąki
wysoka
Objętość chleba
wysoka
60
Bockris
(A)
Figura
(A)
Muszelka
(B)
KWS Ozon
(B)
A1 - bez ochrony
Fidelius
(B)
Sailor
(A)
Linus
(A)
L
L
L
L
pszenica B
A2 - z ochroną
qq Linus a plon w regionach. Średni plon w badaniach rejestrowych
i porejestrowych w latach 2012‑2013. Procent wzorca w rejonach
klasyfikacji COBORU. A1 – bez ochrony, A2 – z ochroną
5
4
pszenica A
6
7
pszenica E
8
9
L pszenica E
qq Plonowanie odmian pszenicy ozimej w latach 2012-2013 wg PDO COBORU
(% wzorca)
115
108,3 108,9
107,5 105,7
Arkadia
Skagen
111,0
109,3
104
96,5 96,5
95,6 94,8
Bamberka
Oxal
93
83,85
A1:104�
A2:106�
A1:106�
A2:106�
82
71
A1:104�
A2:106�
60
A1:106�
A2:106�
70,9
wzorzec
(dt)
A1
Linus
A2
qq Odporność na choroby wg COBORU 2009-2010 r.
mączniak
A1:110�
A2:106�
A1:112�
A2:110�
rdza brunatna
DTR
septorioza
fuzarioza kłosów
pleśń śniegowa
chor. pdst. źdźbła
0
1
2
3
4
Linus
5
6
7
8
9
wzorzec
71
PSZENICA OZIMA
JOKER
ODMIANA
JAKOŚCIOWA KLASA A
HODOWLA
DSV (W POLSCE PRAWA POSIADA SAATEN UNION)
REJESTRACJA
NIEMCY 2012
Stawiamy na
najmocniejsze karty!
††PLONOWANIE
Odmiana zarejestrowana w Niemczech i tam uzyskująca bardzo dobre oceny
potencjału plonowania – A1 – 7, A2 – 7 (BSA 2013 wynik uśredniony dla całych
Niemiec).
W warunkach polskich Joker został sprawdzony przez nas w oficjalnych
badaniach rejestrowych COBORU w roku 2013. W tym badaniu potwierdził
się bardzo dobry wynik plonowania z Niemiec. Uzyskał na terenie całej Polski
znakomity rezultat 107% wzorca na poziomie A1 – warunki ekstensywne
i 101% wzorca w warunkach stosowania zabiegów fungicydowych.
Wynik COBORU potwierdza również ocenę niemiecką (BSA) odnośnie możliwości szerokiego zastosowania tej odmiany do uprawy ekstensywnej. Joker
ponieważ znakomicie plonuje na poziomie A1 – i różnica pomiędzy A1 a A2
jest duża (6 punktów procentowych) – znakomicie nadaje się do uprawy
w warunkach ekstensywnych. Plonuje w takich warunkach bardzo wysoko
i stabilnie nawet bez stosowania fungicydów, ale związane jest to ze znakomitymi cechami odpornościowymi – szczególnie wybitną tolerancją na choroby.
JOKER – to ponadprzeciętna odporność na wszystkie choroby – w Niemczech
najwyższa spośród zarejestrowanych odmian. Stąd bardzo wysoka ocena
potencjału plonowania w warunkach ekstensywnych – nie zalecamy zwalczania mączniaka gdyż na obserwowanych plantacjach istotnie nie występuje.
Szczególnie godna zauważenia w polskich badaniach jest znakomita odporność na rdzę brunatną (0,9 lepiej od wzorca), septoriozę plew (1,2 lepiej od
wzorca) i fuzariozę kłosów (1,0 lepiej od wzorca), co w powiązaniu z doskonałą
oceną zarówno niemiecką jak i polską oceną tolerancji na mączniaka prawdziwego czyni Jokera istotnie odmianą najbardziej odporną na choroby.
Mówi o tym wzięte z BSA porównanie sum odporności – ta suma w badaniach
niemieckich jest zdecydowanie najmniejsza, czyli wg tamtejszej metodyki
Joker jest także odmianą najbardziej odporną na choroby.
Ta informacja jest bardzo istotna przy stosowaniu fungicydów – ich skuteczność w przypadku Jokera będzie największa.
72
COBORU oceniło kolejną cechę odpornościową – zimotrwałość – na zadowalającym poziomie – 4 – jest to poziom wzorcowych odmian Ozon lub Patras,
przewyższa znacznie odmianę z tej samej linii Potenzial.
Joker w porównaniu z Potenzialem ma również niższe wymagania glebowe, co
w połączeniu z dobrą zimotrwałością umożliwia uprawę na terenie całej Polski.
Joker jest również odmianą odporną na wyleganie – szczególnie przed zbiorem. W tej newralgicznej fazie jest zdecydowanie odporniejszy od odmian
wzorcowych – w fazie dojrzałości mlecznej – na poziomie wzorca.
††CECHY JAKOŚCIOWE
JOKER należy do grupy jakościowej A. Podobnie jak Potenzial ma bardzo
wysoką ocenę wskaźnika liczby opadania co czyni ją również odporną na
porastanie ziarna w kłosach.
Ziarno ma wysoki MTZ wg COBORU 2013 – 47,2 grama (wzorzec 45,2 g).
Również wyrównanie ziarna jest bardzo dobre – 89% (wzorzec 84%).
††POKRÓJ ROŚLINY
Łan Jokera jest średniowysoki, odporny na porastanie, rośliny bardzo dobrze
się krzewią. Liście flagowe mają szerokie ułożone poziomo, cechą charakterystyczną jest szybkie pochylanie się kłosów, co z pewnością wpływa dodatnio
na zwiększenie odporności na porastanie ziarna w kłosach.
††PODSUMOWANIE
Joker to znakomita odmiana odpornościowa o znakomitych parametrach
jakościowych, niskich wymaganiach glebowych – do szczególnego polecenia
do niskonakładowej uprawy w warunkach ekstensywnej produkcji.
WYNIKI
qq Parametry wypiekowe pszenicy ozimej Joker wg BSA
qq Odporność na choroby wg BSA (Niemcy 2012) skala 9-cio stopniowa –
niższa cyfra oznacza większą odporność
9
8
Joker
5
7
JB Asano
5
6
Cubus
5
Brilliant
Julius
3
Meister
5
Pamier
5
1
5
liczba
opadania
zawartość
białka
Joker
wskaźnik wodochłonność
sedymentacji
mąki
wydajność
mąki
Wartość progowa E
110
6
2
6
6
4
4
4
5
4
5
4*
4
15
6
4
4
4
5
10
5
4
6
4
4
4
5
5
6
2
3
2
4
4
2
3
4
5
3
4
20
ł amliwość podstawy źdźbła
(pseudocercosporella)
mączniak
Wartość progowa A
107�
3
3
25
30
35
40
suma odporności
objętość
chleba
qq Plonowanie odmian pszenicy ozimej. Badanie rejestrowe COBORU 2013
4
2
6
0
0
4
6
4
2
1
septorioza liści
DTR
rdza brunatna
fuzarioza
septorioza plew
qq Odporność na choroby wg COBORU (badania rejestrowe 2013) – skala
9-cio stopniowa – większa cyfra oznacza większą odporność
107�
105
103�
104�
103�
101�
100
97�
95�
95
97�
96�
94�
92�
Joker
8,2
Patras
7,5
KWS Ozon
8
7,5
7,8
6,9
7,6
6,7
Figura
7,6
4,6
Tonacja
6,3
6
6,1
7
5,8
7,1
5,2
8,1
7,4
5,8
7
6,1
5,7
6
5,9
6,8
6,3
6,6
90
85
Joker
(A)
Tonacja
(A)
Figura
(A)
Muszelka
(B)
A1 - uprawa ekstensywna
KWS Ozon
(B)
0
Patras
(A)
A2 - uprawa intensywna
8
10
20
7,2
30
40
50
mączniak prawdziwy
DTR
septorioza plew
rdza brunatna
septorioza liści
fuzarioza kłosów
qq Odporność na wyleganie – COBORU – Badania rejestrowe 2013r – skala 9-cio stopniowa- wyższa cyfra oznacza większą odporność
dojrzałość mleczna
A1
przed zbiorem
A2
9
10
9
9
9
8,7
8,4
9
8,5
8,8
9
8,5
7,9
7,9
7,5
7,2
7,1
6,9
6,7
6
7
7
8,6
8,5
7,7
8,6
7,5
A2
8,5
8
7
8
6
A1
5,2
5
wzorzec
Tonacja
Figura
KWS Ozon
Patras
Joker
4
wzorzec
Tonacja
Figura
KWS Ozon
Patras
Joker
73
PSZENICA OZIMA
PLATIN
ODMIANA
KLASA JAKOŚCIOWA – B CHLEBOWA
HODOWLA
STRUBE (SAATEN UNION) NIEMCY
REJESTRACJA
POLSKA 2012
Rekordowy platin
††PLONOWANIE
Platin, to jedna z najnowszych odmian pochodząca od jednego z najbardziej
znanych i uznawanych hodowców niemieckich – STRUBE. Jest zarejestrowana
w Polsce w 2013 roku z bardzo wysokimi i stabilnymi wynikami potencjału
plonowania.
Platin daje rekordowo wysokie plony. Zbiór jest dobrej jakości. Liczba opadania oceniona przez COBORU na 7 (wynik E), wskaźnik testu sedymentacji
bardzo dobry – 8. Ogólną ocenę obniża – powodując zaliczenie jej do grupy B
(chlebowej) zawartość białka – ocena – 4. Aby ten poziom podwyższyć należy
w przypadku PLATINA zastosować dużą dawkę azotu na kłos.
Platin jest jednym z liderów oceny plonowania zarówno w ostatnim roku
badań – 2013 – A1 – 108% wzorca, A2 – 103 % wzorca, ale również w wieloleciu
2011–2013 jego wynik 109,1 % wzorca na poziomie A1 jest jednym z najlepszych
rezultatów spośród wszystkich odmian badanych w Polsce.
Tak dobry wynik w wieloleciu jest związany ze znakomitą stabilnością i wiernością plonowania w latach na bardzo wysokim poziomie.
Odmianę Platin należy ocenić jako dość odporną na większość chorób – ocena lepsza od wzorca, poza mączniakiem, którego ocena niestety od wzorca
odbiega. I na tę chorobę należy skierować główny zabieg fungicydowy.
Platin jest odmianą do uprawy intensywnej – wykazuje dobre przyrosty plonów
w warunkach stosowania fungicydów i wysokim nawożeniu.
Kolejną cechą odpornościową na wysokim poziomie jest mrozoodporność.
COBORU badało tą cechę w latach 2010 i 2011 i ocena jest dużo powyżej
średniej – 2010 – 4,5; 2011 – 4; średnio dla lat 2010/2011 – 4,3.
W związku z powyższym oraz z dobrą odpornością na pleśń śniegową rekomendujemy tą odmianę do intensywnej uprawy na terenie całej Polski – również
w rejonach o ciężkim przebiegu zimy.
Platin jest odmianą bardzo odporną na wyleganie – szczególnie przed zbiorem.
Umożliwia to uprawę przy wysokich dawkach azotu – bardzo intensywnie.
74
Rekordowy PLATIN
MTZ – 42,6 g – wg COBORU minimalnie poniżej wzorca, a wyrównanie ziarna – 84% na poziomie wzorca.
††PODSUMOWANIE
Platin, to najbardziej intensywna odmiana w naszym doborze. Bardzo wdzięcznie reaguje na podwyższone warunki uprawy, wymaga gleb lepszych. Jest
bardzo mrozoodporna – polecamy do intensywnej uprawy na terenie całego
kraju.
Norma wysiewu:
»» 280 – termin optymalny
»» 350 – 400 - termin opóźniony
WYNIKI
qq Wyniki plonowania odmian pszenicy ozimej wg COBORU PDO 2013 r. (w % wzorca)
2011-2013
2013
108,4
110
106,2
106,9 106,1
106
109,4
109,1
106,6
110
105,8
102,9
102
102
94
94
85,3
86
78
70
106
108
104
103
104
103
105
102
103
101
86,5
86
78
73,2
72
wzorzec
Patras
(A)
KWS Ozon
(B)
Sailor
(A)
A1
Fidelius
(B)
70
Platin
(B)
wzorzec
Patras
(A)
KWS Ozon
(B)
A2
Sailor
(A)
A1
qq Odporność na choroby wg COBORU. Badanie Rejestrowe 2010-2011
Fidelius
(B)
Platin
(B)
A2
qq Odporność na wyleganie wg COBORU 2012 Bad. Rejestrowe (skala 1-9
poziom A1
wyższa cyfra oznacza większą odporność)
średnia
2010-2011
choroby
podstawy źdźbła
A1
fuzarioza
kłosów
A2
septorioza
plew
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2010
A1
septorioza
liści
A2
rdza
brunatna
2011
mączniak
prawdziwy
A1
pleśń
śniegowa
A2
0
1
2
3
wzorzec
4
5
6
Platin
7
8
9
wzorzec
Platin
75
PSZENICA OZIMA
POTENZIAL
ODMIANA
JAKOŚCIOWA KLASA A
HODOWLA
SAATEN UNION
REJESTRACJA
NIEMCY 2006
To jest potencjał!
††PLONOWANIE
Odmiana plonuje bardzo wysoko i bardzo wiernie w latach – w całych
Niemczech (ocena BSA 6), a szczególne we wschodnich landach i w lokalizacjach o niskich opadach.
qq Plonowanie pszenicy oz w doświad-
czeniach BSA – lokalizacje w Niemczech Wschodnich o najmniejszej sumie
opadów w 2009 r. (% wzorca – wzorzec: Akteur, Adler, Event, Philipp)
111
110 110
Potenzial jest zaliczony do grupy jakościowej (A) Cechą wyróżniającą odmianę
w Niemczech i w Polsce jest znakomita ocena liczby opadania (8). Ilustracją
najlepszej oceny dla tej cechy jakościowej jest fakt, że we wszystkich lokalizacjach badawczych (BSA NIEMCY – kilkadziesiąt) odnotowano wynik liczby
opadania powyżej 220 s. Dodatkowo odmiana nie porasta w kłosach, co
zostało sprawdzone podczas trudnych warunków zbioru na polskich polach.
106
103
102 102
96
94 94
86 86
78 78
††ODPORNOŚĆ NA CHOROBY
70 70
Dobra tolerancja, szczególnie na rdzę brunatną i mączniaka (wyniki BSA
2008 – im wartość mniejsza tym większa odporność).
Rośliny niskie bardzo odporne na wyleganie. Odmiana jest średnio mrozoodporna – nie zaleca się wysiewać w rejonach o trudnym przebiegu zimy.
Również można zaliczyć ją do intensywnych – reaguje zwyżką plonów na
lepsze warunki uprawy, ma wyższe wymagania glebowe, lepiej udaje się
w intensywnych warunkach uprawy.
††PODSUMOWANIE
Odmiana tworzy wysoki plon dzięki dużemu zagęszczeniu kłosów /m2 –
550-650 szt/m2. Gęsty łan tworzy dzięki uwarunkowaniom genetycznym.
Potenzial, to znakomita pszenica jakościowa do uprawy intensywnej na dobrych stanowiskach przy zastosowaniu pełnej ochrony fungicydowej.
Tutzpatz Gulow
527 mm 559 mm
Gulzow
559 mm
Potenzial
Brilliant
w Niemczech w roku 2010 wg Bundessortenamt
8
7
6
5
4
3
2
1
0
103
100
qq Plonowanie odmian pszenicy ozimej
8
7
6
5
4
3
2
1
0
7
7
7
6
6
5
5
4
Potenzial
Cubus Acteur Turkis
poziom A1
poziom A2
qq Bonitacja wskaźników jakościowych wg BSA 2009 r.
8
7
Potenzial
6
5
Wartość progowa A
4
Wartość progowa E
3
liczba
opadania
zawartość
białka
wskaźnik
wodochłonność wydajność
sedymentacji mąki
mąki
objętość
chleba
Normy wysiewu:
»» 200-250 szt/m2 - termin optymalny
»» 250-350 szt/m2 - termin opóźniony
qq Odporność na choroby wg BSA 2009 r.
choroby
podstawy źdźbła
Potenzial
mączniak
septorioza
liści
rdza
brunatna
fuzarioza
kłosów
76
Cubus
0
1
2
3
4
5
6
7
8
PSZENICA OZIMA
BARRYTON
ODMIANA
ELITARNA KLASA E
HODOWLA
RAGT
REJESTRACJA
CZECHY 2007
Weź te tony
na swoje bary
††PLONOWANIE
Bardzo wysoki potencjał plonowania:
»» wstępne badania COBORU 2010 – 107,01% wzorca (średnia dla całego
kraju)
»» ocena BSA (Niemcy) w roku 2009 – 8 (skala 9-cio stopniowa).
NIEMCY - GRUPA JAKOŚCIOWA E – szczególnie dobra ocena liczby opadania
oraz parametrów cenionych przez piekarzy, tj. wodochłonności i wydajności
mąki. Rzadko spotykane skorelowanie bardzo wysokiego plonu z jakością
klasy E. Odmiana tworzy bardzo grube ziarno.
qq Plonowanie pszenicy oz w doświadczeniach CCA
qq Plonowanie pszenic
w 2010 r. w % wzorca. Wzorzec: Tonacja, Bogatka,
Figura, Muszelka
Barryton A1/A2
- Tutzpatz (Pomorze
Przednie) BSA 2009 r.
Muszelka A1/A2
120
120
115,1
114,7
115
115
109,1
110
105 102,9
101,9
104,3
103,9
99,1
100
109
105
98,6
kujawsko- dolnośląskie pomorskie
-pomorskie
lubelskie
99,2
100
95,0
95
90
111,8
110
95
90
warmińsko-mazurskie
Barryton Turkis Hybred F1
Wysoka tolerancja na choroby, szczególnie na mączniaka i rdze.
Łan średniowysoki – średnia odporność na wyleganie. Przy intensywnej uprawie należy zastosować pełną dawkę antywylegaczy.
qq Bonitacja wskaźników jakościowych wg BSA 2009 r.
W polskich badaniach mrozoodporności w 2010 roku w Słupi Wielkiej uzyskał
dobrą ocenę 3,5 – w skali 9-cio stopniowej.
7
††PODSUMOWANIE
Barryton buduje bardzo wysoki plon dzięki wysokiemu zaziarnieniu kłosa
i bardzo wysokiej Masie Tysiąca Ziarniaków.
Doświadczenia w Polsce, Niemczech i Czechach wykazują, że Barryton ma
przeciętne wymagania glebowe. Polecany jest do uprawy na potrzeby konsumpcyjne na terenie całego kraju.
Normy wysiewu:
280
szt/m2
– termin optymalny
350-450 szt/m2 – termin opóźniony
8
Barryton
6
Wartość progowa A
5
Wartość progowa E
4
3
liczba
opadania
zawartość wskaźnik
wodochłonność wydajność
białka
sedymentacji mąki
mąki
objętość
chleba
qq Odporność na choroby wg BSA 2009
choroby
podstawy źdźbła
mączniak
septorioza
liści
fuzarioza
DTR
rdze
0
1
2
3
4
5
6
77
PSZENICA OZIMA
Porównanie cech użytkowych
i wartości gospodarczej odmian
pszenicy ozimej – oferta Flory
LINUS
JOKER
PLATIN
POTENZIAL
BARRYTON
RAGT
DSV
Saaten Union
DSV
RAGT
A
A
B
A
E/A
Wczesność
średniopóźna
średniowczsna
średniowczesna
średniopóźna
średniowczesna
Wysokość
niska
średnia
średnia
niska
średnia
Wyleganie
*****
*****
****
*****
***
Zimotrwałość
****
***
*****
**
***
Pseudocercos-porella
*****
****
***
***
***
Septorioza liści
***
****
****
***
****
Mączniak
***
*****
**
****
****
Fuzarioza
***
****
****
***
****
DTR
**
****
****
***
***
Rdze
***
*****
*****
***
****
Krzewienie
***
***
***
****
***
MTZ
***
****
***
**
****
niskie
niskie
średnie do
wysokich
średnie do
wysokich
średnie
Hodowca
Klasa jakości
Wymagania glebowe
***** cecha oceniona maksymalnie dobrze
* cecha oceniona maksymalnie źle
78
PSZENŻYTO OZIME
PIZARRO
TRADYCYJNA DŁUGOŚĆ SŁOMY
HODOWLA
DANKO
REJESTRACJA
POLSKA 2008
Pizarro
††PLONOWANIE
Bardzo wysokie i stabilne plon w latach oraz wyrównane w każdym regionie
Polski.
Pizarro uzyskuje plon na poziomie A1 – 111% wzorca w doświadczeniach porejestrowych COBORU 2010 r., a w wieloleciu 2010–2012 uzyskało jeden z najlepszych wyników plonowania – A1 – 105,8% wzorca, a na A2 – 102% wzorca.
Natomiast w 2013 roku uzyskało 100% wzorca na obydwu poziomach
agrotechniki.
qq Plonowanie pszenżyta ozimego w latach 2010-2012 COBORU PDO
wzorca
108
105,8
106
104
103,3
100
102
102
100
98
Dobra odporność na choroby szczególnie na: mączniaka, rynchosporiozę i rdzę
brunatną oraz bardzo dobra mrozoodporność – ocena 5 – COBORU PDO 2013.
96
poziom A1
Łan średnioodporny na wyleganie – zaleca się zastosowanie pełnej dawki
regulatora wzrostu.
poziom A2
Pizarro
Aloso
Ziarno o bardzo dobrej odporności na porastanie.
††REKOMENDACJA
Pizarro to znakomita jakość ziarna, dobre krzewienie, niskie wymagania glebowe, można je uprawiać również w monokulturze i w uprawie uproszczonej,
co przy dobrej zimotrwałości pozwala na uprawę w całym kraju.
Normy wysiewu:
»» 300 szt/m2 – termin optymalny
»» 350-400 szt/m2 – termin opóźniony
qq Odporność na choroby wg COBORU 2010 r. Badania porejestrowe.
Skala 1-9. Większa cyfra oznacza większą odporność
pleśń
śniegowa
mączniak
rdza
brunatna
rdza
żółta
rynchosporioza
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
79
PSZENŻYTO OZIME
AGOSTINO
KRÓTKOSŁOME
HODOWLA
LANTMANNEN SW SEED
REJESTRACJA
POLSKA 2011, NIEMCY 2009
Po owocach
go poznacie
††PLONOWANIE
Agostino to dobry potencjał plonowania. W badaniach rejestrowych 2010 –
najlepszy wynik spośród wszystkich odmian (również tradycyjnych) – 126,4%
wzorca (Moredato, Algoso, Borwo). Natomiast za trzylecie 2010–2012 osiągnęło również dobry wynik : A1 – 106,2% wzorca, a na poziomie A2 – 98,4%
Natomiast w trzyleciu 2011–2013 – Agostino nadal jest jednym z najlepiej
plonujących odmian półkarłowych.
W Niemczech BSA 2013 Agostino uzyskało również bardzo wysoką ocenę
potencjału plonowania – poziom A1 – 7, poziom A2 – 6.
qq Plonowanie odmian pszenżyta oz wg Coboru 2013 PDO w % wzorca
2011-2013
110
110
110
mych) ocena BSA – 7 (skala 1–9).
98
98
86
86
74
74
74
62
62
62
62
50
50
50
50
98 97,5
86
86
Agostino to bardzo dobra tolerancja na choroby. Jedna z najlepszych ocen
odporności w Niemczech i w Polsce. Dodatkowo odmiana charakteryzuje
się zwartym i niskim łanem (ok. 100 cm wg COBORU), co znacznie zwiększa
odporność na wyleganie. Na średnim poziomie oceniono mrozoodporność –
ocena 3,5 COBORU 2013.
††PODSUMOWANIE
Agostino jest odmianą do intensywnej uprawy – jest odporną na choroby,
ma grube ziarno, nie wylega. Odmiana łączy w sobie najważniejsze cechy
dla zbóż: plenności, jakości i odporności.
Normy wysiewu:
»» 300 szt /m2 – termin optymalny
»» 350-400 szt/m2 – termin opóźniony
80
97,1
95,2
99,2
73,8
2012
110
110
98
74
»» zawartość białka powyżej wzorca
»» wyrównanie – 94%
»» MTZ bardzo wysokie (grube ziarno – wyjątek wśród odmian krótkosło-
2013
91
92
87
69,9
2011
110
110
101
98
98
86
86
100
98
110
98
98
86
86
74
74
74
62
62
62
62
50
50
50
50
74
106
87
75,4
wzorzec
Borwo
Pigmej
105
100
99
100
76,1
Grenado
Agostino
ŻYTO OZIME
SU ALLAWI F1
ODMIANA
MIESZAŃCOWE
HODOWLA
SAATEN UNION
REJESTRACJA
POLSKA 2012
††PLONOWANIE
Mieszaniec typu TURBO bardzo wysoko plonujący – w latach 2009-2011
w granicach 112-119% wzorca. Potencjał plonowania wyróżnia tą odmianę na
tle innych żyt mieszańcowych na polskim rynku.
SU ALLAWI jest również zarejestrowane w Niemczech. W 2012 roku BSA
oceniło najwyżej plonowanie tej odmiany – noty maksymalne – A1 – 9, A2 – 9.
Wysoki potencjał plonowania zarówno w uprawie ekstensywnej, jak
i intensywnej.
SU ALLAWI charakteryzuje się bardzo dobrą odpornością na mączniaka,
rynhosporiozę i rdzę brunatną, a także znakomitą zimotrwałością.
qq Ocena plonowania odmian żyta oz. mieszańcowego – BSA Niemcy
2012 r. – skala 1-9
10
9
9
9
8
8
8
8
8
A1
7
7
7
7
7
A2
6
5
4
Palazzo
SU Allawi
SU Mephisto
Helltop
Baltistic
Łan średniej wysokości, o średniej odporności na wyleganie – w uprawie
intensywnej zalecana pełna dawka retardantów.
††JAKOŚĆ
Grube ziarno (ocena BSA – 6) z dużą zawartością białka.
††PODSUMOWANIE
Odmiana charakteryzująca się wczesnym rozwojem – charakterystyczne dla
odmian typu TURBO - pierwsze żyto z wczesnym terminem kłoszenia.
SU Allawi F1 to połączenie wysokiego plonu zarówno w uprawie ekstensywnej
jak i intensywnej z szybkim rozwojem. Odmiana nadaje się na stanowiska ubogie w wodę, zapewniające szybkie dojrzewanie, a także na opóźnione siewy.
Norma wysiewu:
»» Wczesny termin siewu – 150-190 ziaren/m2
»» Optymalny termin siewu – 190-240 ziaren/m2
»» Późny termin siewu – 240-300 ziaren/m2
qq Plonowanie odmian żyta mieszańcowego wg COBORU 2013 r.
PDO w % wg wzorca
125
120
119
119
118
120
119
120
117
115
A1
110
A2
105
100
SU Allawi
Gonello
SU Skaltio
Tur
81
ŻYTO OZIME
DAŃKOWSKIE
AMBER
ODMIANA
LINIOWE
HODOWLA
DANKO HR
REJESTRACJA
POLSKA 2010
Polski skarb
††PLONOWANIE
Nowa, wysoko i stabilnie plonująca odmiana liniowa pochodząca z rodzimej
hodowli Danko.
Wg COBORU w wieloleciu 2008-2010 uzyskała dobry plon – 68,7 dt/ha,
a w roku 2011 uzyskała jeden z lepszych wyników oceny plonowania na poziomie A1 98,5% wzorca, a na A2 99,5%.
qq Plonowanie żyta ozimego w roku 2011 w Polsce wg PDO COBORU
2011 rok w % wzorca
poziom A2
poziom A1
100
98
96
94
Rośliny o tradycyjnej długości słomy, ale o bardzo dobrej odporności na
wyleganie.
92
Odmiana o dobrej zdrowotności – szczególnie wysoka tolerancja na mączniaka
i choroby podstawy źdźbła.
90
Dańkowskie
Amber
Dańkowskie
Złote
Bosmo
Borwo
††JAKOŚĆ
Ziarno o dobrej jakości – przydatna do celów młynarsko-piekarskich oraz
dzięki wysokiej zawartości cukrów (68,3%) doskonale nadaje się do produkcji spirytusu.
qq Odporność na wyleganie przed zbiorem odmian żyta ozimego wg PDO
COBORU 2011 r. Ocena w skali 1-9 - wyższa liczba oznacza większą
odporność
poziom A1
††PODSUMOWANIE
7
Dańkowskie Amber , to uniwersalna odmiana do wysiewu w różnych – również
najsłabszych warunkach glebowych
6
Norma wysiewu
»» Termin optymalny – 280-300szt/m2.
»» Termin opóźniony – 300-400 szt/m2.
poziom A2
5
4
3
2
1
0
Dańkowskie
Amber
82
Balistic F1
Visello F1
JĘCZMIEŃ OZIMY
CALIFORNIA
ODMIANA
PASTEWNY DWURZĘDOWY
HODOWLA
NICKERSON
REJESTRACJA
NIEMCY 2012
††PLONOWANIE
California jest najnowszą i najlepiej plonującą odmianą dwurzędową na rynku
niemieckim. Uzyskała maksymalną ocenę plonowania – A1 – 9, A2 – 9 – na
obydwu poziomach agrotechnicznych. Ta ocena jest w wielu przypadkach
wyższa niż odmian mieszańcowych.
qq Masa Tysiąca Ziaren – BSA Niemcy, 2012 r.
7,2
MTZ
7,0
6,8
6,6
6,4
6,2
California jest odmianą o ustalonej genetycznie odporności na wirusową
żółtą mozaikę jęczmienia oraz o dobrej odporności na inne choroby grzybowe,
w tym na rynchosporiozę.
6,0
Charakteryzuje tą odmianę wysoka ocena zimotrwałości – 5 (wg BSA, Niemcy).
5,4
5,8
5,6
California
Campanile
Nickela
Finita
††JAKOŚĆ
Wysoką wartość pastewna dzięki dużej Masie Tysiąca Ziaren – ocena 7 (BSA
Niemcy, 2012). Umożliwia to producentom skarmianie wyprodukowanego
ziarna we własnym gospodarstwie lub sprzedaż dobrego surowca na rynku.
qq Plonowanie Jęczmienia Ozimego - Niemcy BSA 2011 r.
††PODSUMOWANIE
9
CALIFORNIA jest polecana do uprawy na ziarno paszowe na terenie całej
Polski, jako jedna z najlepiej plonujących odmian o znakomitej jakości.
8
Norma wysiewu: 250 szt/ m2
6
9
9
8
7
8
6
6
6
5
5
5
5
4
3
2
1
0
California
Finita
Famosa
poziom A1
Malwinta
Nickela
poziom A2
83
www.pulawy.com
NAWOZY Z PUŁAW
POTĘGA URODZAJU
saletra amonowa
•
mocznik
siarczan amonu
•
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13, 24-110 Puławy
Dział Sprzedaży Krajowej Nawozów, tel.: 81 565 21 03, fax: 81 565 31 17
e-mail: [email protected]
Płynna formuła na sukces
20% N + 6% S
28% N, 30% N, 32% N
26% N + 3% S
Nowoczesne standardy nawożenia
Grupa Azoty Zakłady Azotowe ,,PUŁAWY” S.A.
Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13, 24-110 Puławy
tel.: 81 565 21 03, fax: 81 565 31 17,
www.pulawy.com
5 porastanie zbóż
Jak zabezpieczyć ziarno
przed porastaniem?
Krzysztof Bzdęga 6 Chemirol
Przedwcześnie kiełkujące ziarna zbóż są procesem często zachodzącym już na polu uprawnym. Ziarniak zaczyna kiełkować, gdy jest jeszcze w kłosie. Dramatycznie
wpływa to na jakość plonu oraz powoduje jego spadek
przeciętnie o 10% rocznie w skali całego kraju. Bywają
jednak lata, w których problem nasila się na terenie kilku
województw albo wręcz dotyka całego kraju, powodując
klęskę. Globalne straty roczne sięgają prawie miliarda
dolarów. Uzyskiwanie odmian odpornych na porastanie
jest ważnym celem, nad którym pracują hodowle na całym świecie, jednak hodowla form nieporastających jest
bardzo trudna. Złożoność tej cechy odmiany sprawia, że
wciąż mało jest odmian odpornych na porastanie.
Jakie czynniki sprzyjają porastaniu?
Stopień porastania zależy od wielu czynników, m. in. od rodzaju gatunku,
odmiany, warunków środowiskowych oraz glebowych. Problem ten nasila
się i uwidacznia w warunkach wysokiej wilgotności i wysokiej temperatury
w ostatnim etapie rozwoju zbóż. Sprzyja to wzmożonej syntezie enzymu –
amylazy, który decyduje o przyśpieszeniu kiełkowania ziarna. Podczas przekropnych żniw, gdy łan dłużej schnie, a terminowy zbiór jest utrudniony, często
dochodzi do przedwczesnego kiełkowania. Ponadto zbyt intensywne nawożenie, a szczególnie spora zawartość azotu w glebie, sprzyjają wytwarzaniu
enzymów odpowiadających za porastanie. Dotyczy to szczególnie intensywnie
prowadzonych pszenic konsumpcyjnych o wyższej zawartości białka.
Jak chronić zboża przed porastaniem?
Zastosować BRAFIL. Preparat nie jest środkiem ochrony roślin, lecz wielofunkcyjnym koncentratem do sporządzenia emulsji wodnej do opryskiwania plantacji
przed zbiorem. BRAFIL zawiera m.in. homopolimer beta-pinenu, który dedykowany jest nie tylko do rzepaku czy grochu w celu ochrony przed pękaniem łuszczyn
i strąków, ale również do zbóż. Potwierdzają to wyniki badań przeprowadzonych
w 2013 roku przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach.
Stwierdzono, iż preparat BRAFIL chroni kłosy w istotnym stopniu przed porastaniem. W ten sposób chronimy plantacje zbóż przed drastycznym spadkiem
jakości i ilości plonu. Wszystkie badane gatunki zbóż po wykonanym zabiegu nie
traciły zdolności kiełkowania, nadając się w pełni jako materiał siewny.
Dlaczego powinniśmy zabezpieczać zboża przed porastaniem?
86
Porośnięte ziarno traci swoją przydatność dla celów konsumpcyjnych oraz
nasiennych. Straty spowodowane są nie tylko obniżeniem wartości technologicznych, ale również obniżeniem ilości plonu. Wynika to z licznych zmian
właściwości fizycznych i biochemicznych zachodzących w ziarnie. Objętość
ziarna rośnie, a zmniejsza się sypkość. Z porośniętego ziarna otrzymujemy
mąkę, z której pieczywo jest lepkie, ciągliwe, ma złą strukturę i tworzy zakalec.
Nowoczesne polepszacze nie są wstanie tego poprawić, a mąka szybciej ulega
zepsuciu, dlatego też porośnięte pszenica i żyto praktycznie nie są przyjmowane w młynie. Ponadto rozdrobnienie porośniętego ziarna wymaga większego
nakładu energii, więc przerabiając je na paszę ponosimy dodatkowe nakłady.
Kiedy wykonujemy zabieg?
Zabieg preparatem BRAFIL w dawce 0,6–0,7 l/ha należy wykonać w fazie
BBCH 85–89. Od dojrzałości woskowej (gdy ziarniaki można jeszcze z łatwością złamać paznokciem) do dojrzałości pełnej (gdy ziarniaki są twarde,
trudne do podzielenia paznokciem).
FOTOGRAFIA. K
łosy pszenżyta ozimego (IUNG Puławy, 2013):
1 – traktowane preparatem BRAFIL, 2 – traktowane wodą
1
2
Jak zwalczać CHWASTY
w zbożach?
FOT. 1. C
hwasty konkurują z rośliną uprawną m.in.
o pokarm
P
FOT. 2. N
iezwalczoną miotłę zbożowa wiosną
jest trudniej zwalczyć
ierwszym zabiegiem najczęściej wykonywanym jesienią w zbożach
jest ochrona herbicydowa. Chwasty, czyli rośliny segetalne, towarzyszą roślinom uprawnym od początku ich rozwoju. Występowanie
oraz nasilenie poszczególnych chwastów zależy od wielu czynników, m.in.
od: zmianowania, systemu uprawy, warunków meteorologicznych czy też
sposobu odchwaszczania. Następne strony katalogu poświęcimy prezentacji najskuteczniejszych rozwiązań herbicydowych w systemach ochrony
jesień i jesień-wiosna.
SPIS TREŚCI
Jak zwalczać chwasty
w zbożach? • 87
Jesienny program ochrony
herbicydowej roślin zbóż • 91
Galaper 200 EC • 92
Galmet 20 SG • 93
Galaper Strong • 95
Toto 75 SG • 97
Trimax 50 SG • 98
Lentipur Flo 500 SC • 99
Izoherb 500 SC • 100
Kiler 360 SL • 102
Krzysztof Bzdęga
Chemirol
87
D
la młodych roślin uprawnych, szczególnie pszenicy, która rozwija się
wolniej od chwastów, stanowią one
silną konkurencję o składniki pokarmowe, wodę, światło czy przestrzeń.
Najważniejszym i najbardziej uciążliwym konkurentem jest miotła zbożowa, która silnie rozwija
się jesienią, wytwarzając kilkanaście pędów, niezwalczona rozkrzewia się na przedwiośniu i staje
się odporniejsza na wiosenne herbicydy. Należy
pamiętać również o takich gatunkach jak: chwasty rumianowate, maki, przytulia czepna, chaber
bławatek, przetaczniki, fiołek polny czy jasnoty.
Dodatkowo niezwalczone chwasty przyczyniają
się do rozprzestrzeniania chorób i szkodników.
Plantacje wolne od chwastów wytwarzają silniejszy system korzeniowy i lepiej się krzewią,
co przekłada się na zwiększenie efektu przezimowania oraz wyższą obsadę roślin po wiosennym ruszeniu wegetacji. Na podstawie analizy
doświadczeń ścisłych, które prowadzimy od wielu
lat, badając działanie kilkudziesięciu substancji
aktywnych oraz wiedzy i doświadczenia z współpracy z Państwem, polecamy nie tylko skuteczne
i sprawdzone, ale również najtańsze w Polsce
rozwiązania.
Planując jesienne prace polowe zapraszamy Państwa do zapoznania się z wynikami naszych doświadczeń w ochronie zbóż.
W zależności od sytuacji na polu poniżej
przedstawiamy najbardziej niezawodne rozwiązania, które podzieliliśmy na dwie grupy: jednozabiegowe JESIEŃ oraz sekwencję zabiegów
JESIEŃ–WIOSNA.
Systemy jednozabiegowe oparte są o preparat
Toto 75 SG oraz jego kombinacje z preparatami
zawierającymi chlorotoluron, izoproturon, czy diflufenikan, wyróżniające się wysoką skutecznością
i szerokim spektrum działania.
JESIEŃ
Pełna ochrona pszenżyta, żyta przed chwastami jedno i dwuliściennymi
TOTO 75 SG
(0,09 kg/ha)
+
PARTNER+
(0,5 l/ha)
Na obiektach, które silnie rozwijały się jesienią preparat Toto 75 SG w dawce 0,9 kg/ha wraz z adiuwantem PARTNER + (0,5 l/ha)
bardzo dobrze poradził sobie z występującymi chwastami . Toto 75 SG zawiera dwie substancje aktywne z grupy
sulfonylomoczników: tifensulfuron etylu – 68,2� i metsulfuron metylu – 6,8�, które pobierane są przez liście oraz częściowo
przez korzenie. Substancje te działają systemicznie, szybko przemieszczając się w roślinie. Wstrzymują one wzrost i rozwój
chwastów (inhibitory biosyntezy aminokwasów – ALS) wkrótce po zabiegu. Chwasty tracą zdolność konkurencji i stopniowo
zamierają. Pełny efekt chwastobójczy jest widoczny po upływie 3–4 tygodni od zastosowania. Dzięki innowacyjnej formulacji SG
granule zawierające substancje biologicznie czynną idealnie rozpuszczają się w wodzie, tworząc klarowny roztwór. Znacząco
poprawia to wnikanie substancji aktywnych w głąb chwastów oraz odporność środka na zmywanie. Zawarte w preparacie
Toto 75 SG substancje skutecznie eliminują m.in. chwasty rumianowate, przytulię czepną, maki, miotłę zbożową, chwasty
z rodziny krzyżowych (w tym samosiewy rzepaku), ostrożeń polny. Ponadto zwalczają także chwasty niższego rzędu, takie jak:
bodziszki, fiołki, przetaczniki, kurzyślad polny, jasnoty i niezapominajka polna.
Szerokie spektrum zwalczanych chwastow
TOTO 75 SG
(0,09 kg/ha)
+
LENTIPUR FLO 500 SC
(1,0–2,0 l/ha)
TOTO 75 SG
(0,09 kg/ha)
+
IZOHERB 500 SC
(1,0–2,0 l/ha)
TOTO 75 SG
(0,09 kg/ha)
+
preparat zawierający diflufenikan
(0,25 l/ha)
88
Dodatek substancji aktywnej (chlorotoluronu) zawartej w preparacie Lentipur Flo 500 SC wspiera walkę z chwastami jednoliściennymi przy temperaturach nieco niższych niż optymalne dla sulfonylomoczników. Wnikając przez liście i korzenie
chwastów, blokuje on ich fotosyntezę (HRAC: C2). Wyniki doświadczeń ścisłych wykonane na poletkach w Kocanowie (2013/2014)
przedstawiają wysoką skuteczność mieszaniny, potwierdzając, iż jest to kompletna opcja ochrony herbicydowej. Mieszanina
zwalcza zarówno miotłę zbożową, jaki i najczęściej występujące chwasty dwuliścienne; w tym chabra bławatka (patrz Tabela 1.
na stronie 90).
Szczególnie polecana na plantacje o dużym nasileniu maków
Substancja czynna izoproturon (wchodzi w skład preparatu Izoherb 500 SC) należy do grupy herbicydów o takim samym
mechanizmie działania jak chlorotoluron (HRAC: C2). Analiza wyników doświadczeń potwierdza, iż większość chwastów stanowiących największe zagrożenie w uprawie zbóż została zwalczona w 100� (Tabela 1.). Rozwiązanie to polecane jest zwłaszcza
w przypadku występowania maków w dużym nasileniu.
Kompleksowe rozwiązanie ochrony herbicydowej zbóż oraz długa ochrona przed
zachwaszczeniem wtornym
Substancja aktywna diflufenikan znajduje się m.in. w preparacie Stakato 500 SC. Do chwastów wnika ona poprzez kiełki
wschodzących roślin oraz częściowo przez liście. Diflufenikan charakteryzuje się bardzo długim działaniem w glebie, niszcząc
wschodzące kiełki chwastów. Połączenie preparatów Toto 75 SG oraz Stakato 500 SC powoduje zwalczanie najbardziej uciążliwych chwastów, takich jak: miotła zbożowa, przytulia czepna, maki, samosiewy rzepaku, chwasty niższego piętra; fiołek polny,
przetaczniki, jasnoty, niezapominajka polna. Wysoką skuteczność tej opcji potwierdzają wyniki doświadczeń wykonywanych
w trzech powtórzeniach. (Tabela 1).
Wielu plantatorów zbóż ozimych ochronę herbicydową dzieli na dwa zabiegi; jesienny oraz wiosenny.
Strategia ta staje się coraz bardziej popularna. Koszt zakupu herbicydów nie różni się zbyt wiele od
opcji jednozabiegowych. Choć dochodzą dodatkowe koszty wykonania wiosennego zabiegu, mamy
możliwość przeprowadzenia pełnej lustracji oraz korekty np. po łagodnej zimie. Poniżej przedstawiamy
najpopularniejsze rozwiązania stosowane przez Państwa na polach uprawnych od kilku sezonów. Spośród
opcji, jakie przebadaliśmy, te rozwiązania charakteryzują się szeroką paletą zwalczanych chwastów
oraz wysoką skutecznością.
Prezentowane rozwiązania
herbicydowe to sprawdzone,
skuteczne metody opanowania
problemu chwastów. Wszystkie
przetestowano doświadczalnie.
JESIEŃ – WIOSNA
JESIEŃ
GALMET 20 SG (30 g/ha)
+ preparat zawierający chlorotoluron (1,5 l/ha)
WIOSNA
Galaper 200 EC (0,5 l/ha)
Silna konkurencja chwastow już od wschodów zbóż
Galmet 20 SG zawiera metsulfuron metylu w nowoczesnej formulacji SG. Wyróżnia się on najwyższą skutecznością w zwalczaniu tak uporczywych chwastów jak: rumianowate, maki, chabry, ostrożeń polny. Preparat ten jako jedyny likwiduje bodziszka
drobnego oraz efektywnie niszczy; fiołka, przetacznika perskiego, kurzyślad polny i niezapominajkę polną. Na stanowiskach
po rzepaku idealnie zwalcza samosiewy rzepaku. Dodatek preparatu chlorotoluron gwarantuje skuteczne zwalczanie miotły
zbożowej. Tak dobrane preparaty zastosowane jesienią chronią roślinę uprawną przed koniecznością konkurowania z uporczywymi chwastami o pokarm czy powierzchnię. Wiosenne zastosowanie herbicydu Galaper 200 EC zawierającego fluroksypyr
skutecznie niszczy przytulię czepną, która po jesiennym zabiegu może nie być w pełni zniszczona. Ponadto warto wspomnieć,
iż Galaper 200 EC zwalcza przytulię czepną niezależnie od jej fazy rozwoju, niszczy chwasty niższego szczebla m.in. jasnoty czy
przetaczniki oraz jest bezpieczny dla rośliny uprawnej.
Bardzo późno siane plantacje, z dużą presją chwastow jarych
JESIEŃ
preparat zawierający chlorotoluron (2,0 l/ha)
WIOSNA
TRIMAX 50 SG (24 g/ha)
+ GALAPER 200 EC (0,4 l/ha)
Najważniejszym chwastem, który powinien być zniszczony jesienią jest miotła zbożowa. W tym celu stosujemy preparat zawierający chlorotoluron w dawce 2 l/ha (Lentipur Flo 500 SC) bądź izoproturon 2,5 l/ha (Izoherb 500 SC). Zaletą chlorotoluronu jest
możliwość stosowania go w okresie późniejszej jesieni, kiedy mogą występować już ujemne temperatury. Szczególnie wart jest
polecenia na plantacje silnie zagrożone chabrem bławatkiem. Nowością wprowadzoną tej wiosny jest preparat Trimax 50 SG,
którego substancją aktywną jest tribenuron metylu. Substancja ta jest obecna na Polskim rynku od lat, lecz niewątpliwą zaletą
produktu Trimax 50 SG jest najnowocześniejsza formulacja SG oraz atrakcyjna cena. Idealnym uzupełnieniem jest preparat
Galaper 200 EC zawierający substancję czynną fluroksypyr. Tak dobrane herbicydy po zastosowaniu wiosną zwalczają najczęściej występujące chwasty dwuliścienne, takie jak: chaber bławatek, przytulia czepna, jasnoty, fiołek polny, mak polny, tasznik
pospolity, samosiewy rzepaku, rumian polny i wiele innych (Tabela 1.).
Dla usystematyzowania informacji zestawiliśmy dla Państwa w tabeli spektrum zwalczanych chwastów
przez najczęściej stosowane substancje aktywne i ich mieszaniny.
FOT. 3. D
ziałanie preparatów TOTO 75 SG (0,09 kg/ha)
+ LENTIPUR FLO 500 SC (1,0–2,0 l/ha)
FOT. 4. G
almet – szerokie spektrum zwalczanych
chwastów
89
TRIBENURON METYLOWY
+ FLUROKSYPYR
CHLOROSULFURON
W
W
W
Ś
Ś
W
W
Ś
W
W
Ś
W
Ś
Ś
W
W
Ś
Ś
Ś
W
Ś
O
W
W
Dymnica pospolita
W
W
W
W
O
W
W
W
Ś
W
Fiołek polny
W
O
W
W
W
W
W
Ś
W
W
Ś
W
W
Gorczyca polna
W
W
W
W
W
Ś
W
W
W
W
Ś
W
W
W
Gwiazdnica pospolita
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
Jasnota purpurowa
W
W
W
W
W
W
W
Ś
W
W
W
W
Jasnota różowa
W
O
W
W
W
W
W
W
Ś
W
W
W
W
Komosa biała
W
W
Ś
W
W
W
W
W
W
Ś
W
W
W
Kurzyślad polny
W
Ś
W
W
W
W
W
Ś
Mak polny
W
W
W
W
W
O
W
W
Ś
O
W
W
Maruna bezwonna
W
W
W
W
W
W
W
W
Ś
W
W
W
W
Miotła zbożowa
Niezapominajka
polna
Ostrożeń polny
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
O
W
O
O
W
O
O
O
O
W
W
Owies głuchy
Ś
Ś
O
O
O
Perz właściwy
O
O
O
O
O
O
O
PROSULFOKARB
FLUROKSYPYR
+ METSULFURON METYLU
DIFLUFENIKAN
+ CHLOROTOLURON
METRYBUZYNA
+ FLUFENACET
DIFLUFENIKAN
+ IZOPROTURON
DIFLUFENIKAN
+ MEZOSULFURON METYLOWY
+ JODOSULFURON METYLOSODOWY
DIFLUFENIKAN
+ IZOPROTURON
W
Chaber bławatek
PENDIMETALINA
METSULFURON
METYLU
TIFENSULFURON METYLU
+ CHLOROTOLURON
DIFLUFENIKAN
Bodziszek drobny
CHLOROTOLURON
IZOPROTURON
TIFENSULFURON METYLU
TABELA 1. Spektrum zwalczanych chwastow przez dostępne substancje aktywne w ochronie zbóż ozimych
Powój polny
O
O
O
O
W
Poziewnik szorstki
W
Ś
W
Ś
Ś
W
W
W
Przetaczniki
W
O
W
W
O
W
W
O
W
W
W
Przytulia czepna
Ś
O
W
O
W
W
Ś
Ś
Ś
W
Ś
W
W
W
W
W
Rdesty
W
O
W
W
W
Ś
W
W
W
Rumian polny
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
Rumianek pospolity
W
W
W
W
W
W
W
W
Rzodkiew swirzepa
W
O
W
W
W
W
W
W
W
W
Samosiewy rzepaku
W
Ś
W
W
Ś
W
W
W
Ś
W
W
W
W
W
Skrzyp polny
O
O
O
O
O
O
W
Sporek polny
W
Ś
W
W
W
W
W
Ś
Szarłat szorstki
W
W
W
W
W
W
Tasznik pospolity
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
Tobołki polne
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
W
Wyczyniec polny
W
W
W
W
Ś
W
Ś
Ś
Życica wielokwiatowa
W
W
TOTO 75 SG
GALMET 20 SG
TOTO 75 SG
+ LENTIPUR FLO 500 SC
GALAPER 200 EC
+ GALMET 20 SG
TRIMAX 50 SG
+ GALAPER 200 EC
miotła
rzepak
przetacznik
bluszczykowy
fiołek polny
przytulia
czepna
chaber
bławatek
mak polny
gwiazdnica
pospolita
rumian polny
dymnica
pospolita
bodziszek
drobny
TABELA 2. Procentowa ocena skuteczności zwalczania chwastow w doświadczeniach ścisłych (Kocanowo, zeson wegetacyjny 2012/2013)
1
Galmet 20 SG
0,03 kg
Lentipur Flo 500 SC
1,5l
12-13
Asystent+ 50 ml
Galaper 200 EC
0,5 l
32
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
2
Galmet 20 SG
0,03 kg
Izoherb 500 SC
1,5l
12-13
Asystent+ 50 ml
Galaper 200 EC
0,5 l
32
100
100
100
100
100
89
93
100
100
100
100
3
Toto 75 SG
0,09 kg
diflufenikan
0,3l
12-13
Asystent+ 50 ml
97
100
100
100
96/*100
89
100
100
100
86
100
4
Toto 75 SG
0,09 kg Lentipur Flo 500 SC
1,5l
12-13
Asystent+ 50 ml
*Galaper 200 EC
0,5 l
52
100
100
100
100
91/*100
100
100
100
100
100
100
5
Toto 75 SG
0,09 kg
Izoherb 500 SC
1,5l
12-13
Asystent+ 50 ml
*Galaper 200 EC
0,5 l
52
100
100
100
100
87/*100
100
100
100
100
100
100
6
Toto 75 SG
0,09 kg
12-13
Partner+ 0,5 l
*Galaper 200 EC
0,5 l
52
97
100
100
100
91/*100
100
100
100
100
100
100
7
Preparat porównawczy
0,35 kg
12-13
Asystent+ 50 ml
85
100
100
83
65
22
100
90
100
100
86
67
4
26
35
23
9
15
80
5
7
7
l.p
preparat I
dawka
na ha
preparat II
dawka
na ha
faza
(BBCH)
adiuwant
preparat I
KONTROLA [ilość chwastów - szt/m2]
8
dawka faza
na ha (BBCH)
* W wyniuku dużej presji przytuli czepnej dokonano zabiegu korekcyjnego
90
Jesienny program
OCHRONY HERBICYDOWEJ
roślin zbóż
• Skuteczne warianty ochrony herbicydowej
plantacji zbóż.
TOTO 75 SG
TOTO 75 SG
TOTO 75 SG
+LENTIPUR FLO 500 SC
lub +IZOHERB 500 SC lub
+ preparat zawierający
diflufenikan
(0,09 kg/ha)
(1,0-2,0 l/ha)
(0,09 kg/ha)
(1,0-2,0 l/ha)
(0,09 kg/ha)
(0,25 l/ha)
zalecany adiuwant:
Powschodowe warianty jesiennej ochrony herbicydowej gwarantujące szerokie spektrum zwalczanych chwastów*
LENTIPUR FLO 500 SC (1,0–2,0 l/ha)
lub
IZOHERB 500 SC (1,0–2,0 l/ha)
+ GALMET 20 SG (0,03 kg/ha)
zalecany adiuwant:
GALAPER 200 EC (0,5 l/ha)
zalecany adiuwant:
I Dwuzabiegowa opcja herbicydowa w celu zniszczenia miotły zbożowej i uciążliwych chwastów dwulisciennych
LENTIPUR FLO 500 SC (1,0–2,0 l/ha) lub IZOHERB 500 SC (1,0–2,0 l/ha)
zalecany adiuwant:
+ GALMET 20 SG (0,02 kg/ha)
lub
+ TRIMAX 50 SG (0,024 kg/ha)
zalecany adiuwant:
II Dwuzabiegowa opcja herbicydowa głównie w celu zniszczenia miotły zbożowej
91
ZBOŻA 5 plantacja wolna od chwastów
GALAPER
200 EC
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Bezwzględnie skuteczny w walce z przytulią czepną
◊◊ Zwalcza przytulię czepną w każdej fazie rozwojowej
◊◊ Błyskawiczne efekty działania widoczne już po 2 dniach
od zastosowania
◊◊ Skuteczna wiosenna ochrona pszenicy ozimej przed chwastami
dwuliściennymi
SUBSTANCJA AKTYWNA
◊◊ Bardzo szerokie spektrum zwalczanych chwastów
◊◊ Bezpieczny dla rośliny uprawnej
FLUROKSYPYR
(związek z grupy pochodnych
kwasu pirydynokarboksylowego)
200 g w 1 l środka
Mocne wejście
w chwasty
Środek chwastobójczy w formie koncentratu do sporządzenia emulsji wodnej. Środek ten stosowany jest nalistnie, przeznaczony do powschodowego
zwalczania przytulii czepnej oraz niektórych chwastów dwuliściennych
w pszenicy ozimej, przenżycie ozimym, życie ozimym oraz jęczmieniu jarym.
†† DZIAŁANIE NA CHWASTY
Środek pobierany jest poprzez liście chwastów. Pierwsze objawy działania środka na chwasty są widoczne po upływie 2–3 dni. Zamieranie chwastów następuje
po 5–10 dniach. Środek zwalcza przytulię czepną w każdej fazie jej rozwoju.
†† CHWASTY WRAŻLIWE NA FLUROKSYPYR
gwiazdnica pospolita
jasnota purpurowa
jasnota rożowa
mniszek pospolity
niezapominajka polna
przetaczniki
przytulia czepna
poziewnik szorstki
psianka czarna
powoje
rdesty
rumian polny
rumianek pospolity
szczaw tępolistny
szczaw kędzierzawy
skrzyp polny
pokrzywy
przymiotno kanadyjskie
tobołki polne
wyki
†† CHWASTY ŚREDNIO WRAŻLIWE NA FLUROKSYPYR
fiołek polny
dymnica pospolita
kurzyślad polny
ostrożeń polny
sporek polny
starzec zwyczajny
tasznik pospolity
żółtlica drobnokwiatowa
†† CHWASTY ODPORNE NA FLUROKSYPYR
rośliny jednoliścienne
jaskier rozłogowy
krwawnik pospolity
krwiściąg lekarski
Dawkę środka należy dostosować do fazy rozwojowej przytulii czepnej i liczebności chwastów występujących na polu. Niższą dawkę stosować na chwasty
mniej wyrośnięte, natomiast wyższą z zalecanych dawek stosować, gdy chwasty są zaawansowane w rozwoju oraz w przypadku silnego zachwaszczenia.
•• Pszenica ozima, pszenżyto ozime, żyto ozime
»» Opryskiwać po ruszeniu wegetacji do fazy drugiego kolanka.
Zalecana dawka: Galaper 200 EC 0,6 - 1,0 l/ha.
Galaper 200 EC 0,4 - 0,6 l/ha + Galmet 20 SG 20 g/ha.
•• Jęczmień jary
Zalecana dawka: Galaper 200 EC 0,6 - 1,0 l/ha.
Galaper 200 EC 0,4 - 0,6 l/ha + Galmet 20 SG 20 g/ha.
92
GALMET
20 SG
◊◊ Najwyższa skuteczność w zwalczaniu uporczywych chwastów
◊◊ Nowoczesna formulacja preparatu zapewniająca pełną
rozpuszczalność substancji aktywnych
◊◊ Szybkie efekty działania
◊◊ Szeroki okres stosowania
◊◊ Bezpieczeństwo dla roślin uprawnych
!
ZALECANY ADIUWANT
SUBSTANCJA AKTYWNA
METSULFURON METYLU
(związek z grupy pochodnych
sulfonylomocznika) – 20%
Bezwzględny
w walce z chwastami
Środek chwastobójczyw formie granul rozpuszczalnych w wodzie przeznaczony do zwalczania chwastów dwuliściennych w pszenicy ozimej, przenżycie ozimym, życie ozimym oraz jęczmieniu jarym.
GALMET 20 SG jest selektywnym herbicydem o działaniu systemicznym.
Środek pobierany jest poprzez liście oraz korzenie roślin i szybko przemieszczany w całej roślinie. Wstrzymuje całkowicie lub ogranicza wzrost i rozwój
chwastów wkrótce po zabiegu.
Pełny efekt chwastobójczy środka widoczny jest po upływie 2–4 tygodni od
zastosowania.
†† CHWASTY WRAŻLIWE NA METSULFURON METYLU
bodziszek drobny, chaber bławatek, fiołek polny, gorczyca polna, gwiazdnica
pospolita, iglica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, komosa biała,
kurzyślad polny, mak polny, maruna bezwonna, miłek letni, mlecz zwyczajny,
niezapominajka polna, ostrożeń polny, poziewnik polny, poziewnik szorstki, przetacznik perski, rdest kolankowy, rdest plamisty, rdest ptasi, rumianek pospolity,
rzodkiew świrzepa, samosiewy rzepaku, sporek polny, starzec zwyczajny, szczaw
polny, tasznik pospolity, tobołki polne, wilczomlecz obrotny, złocień polny
†† CHWASTY ŚREDNIO WRAŻLIWE NA METSULFURON METYLU
dymnica pospolita, łoboda rozłożysta, rdest powojowy
†† CHWASTY ODPORNE NA METSULFURON METYLU
przytulia czepna, przetacznik bluszczykowy
»» Środek stosować w fazie krzewienia, najpóźniej w fazie 1-go kolanka
pszenicy.
»» Najlepszy efekt chwastobójczy uzyskuje się stosując środek na młode,
intensywnie rosnące chwasty.
Zalecana dawka: 30 g/ha.
W warunkach niesprzyjających działaniu środka GALMET 20 SG (susza, niska temperatura) zaleca się dodawanie do zbiornika opryskiwacza środka
wspomagającego ASYSTENT+ w dawce 0,1 l/ha.
W celu poszerzenia zakresu zwalczanych gatunków chwastów
w pszenicy ozimej (głównie przytulia czepna i samosiewy rzepaku) środek
GALMET 20 SG można stosować łącznie ze środkiem GALAPER 200 EC
w dawce: GALMET 20 SG 20 g/ha + GALAPER 200 EC 0,4–0,6 l/ha.
Zalecana dawka: Galmet 20 SG 20 g/ha + Galaper 200 EC 0,25–0,4 l/ha.
Zalecana ilość wody: 2
00–300 l/ha.
93
jest to pakiet handlowy składający się ze środka Galaper 200 EC oraz preparatu Galmet 20 SG,
zawierającego nową na polskim rynku substancję czynną metsulfuron metylu.
DOSTĘPNE PAKIETY
l PAKIET MAŁY na 2,5 ha
Galaper 200 EC – opakowanie 1 l
Galmet 20 SG – opakowanie 50 g
l PAKIET DUŻY na 12,5 ha
Galaper 200 EC – opakowanie 5 l
Galmet 20 SG – 5 opakowań 50 g
SUBSTANCJE BIOLOGICZNIE CZYNNE
*
l GALAPER 200 EC
l GALMET 20 SG
(związek z grupy pochodnych kwasu pirydynokarboksylowego)
(związek z grupy pochodnych sulfonylomocznika)
– 200 g w 1 l preparatu
– 20%
FLUROKSYPYR
METSULFURON METYLU
*
nowoczesna formulacja preparatu dedykowana specjalnie do preparatów z grupy sulfonylomoczników, które do tej pory występowały w formulacji WG. Formulacja ta
zapewnia pełną rozpuszczalność substancji aktywnej, co znacząco poprawia skuteczność oraz umożliwia skuteczne płukanie opryskiwacza.
FLUROKSYPYR, METSULFURON METYLU –
SUBSTANCJE BEZPIECZNE DLA ZBÓŻ
FLUROKSYPYR jest substancją polecaną do ochrony plantacji zbóż:
l OZIMYCH
l pszenicy
l jęczmienia
l pszenżyta
l żyta
l JARYCH
l pszenicy
l jęczmienia
l pszenżyta
l owsa
Dawkę substancji aktywnej należy dostosować do fazy rozwojowej przytulii czepnej i liczebności chwastów
występujących na polu. Preparat Galaper 200 EC polecany jest w dawce 0,6 –1,0 l/ha.
METSULFURON METYLU w Unii Europejskiej posiada rejestrację w uprawach zbożowych:
l OZIMYCH
l pszenica ozima
l jęczmień ozimy
l żyto ozime
l pszenżyto ozime
l JARYCH
l owies ( od fazy 3 liści do 2 kolanka)
l pszenica jara
l jęczmień jary
l pszenżyto jare
Preparat Galmet 20 SG polecany jest w dawce 30 g/ha + Asystent+ w dawce 0,05–0,1 l/ha.
REJESTRACJA MIESZANINY
PSZENICA OZIMA, PSZENŻYTO OZIME, ŻYTO OZIME
Galmet 20 SG w dawce: 20 g/ha + Galaper 200 EC w dawce: 0,4–0,6 l/ha
JĘCZMIEŃ JARY
Galmet 20 SG w dawce: 20 g/ha + Galaper 200 EC w dawce: 0,25–0,4 l/ha
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie.
PAKIET HANDLOWY
◊◊ Bezwzględnie skuteczny w walce z chwastami dwuliściennymi
◊◊ Niezwykle szerokie spektrum zwalczanych chwastów ◊◊ Błyskawiczne efekty działania
◊◊ Idealny partner do preparatów zwalczających miotłę zbożową
◊◊ Brak ograniczeń w doborze roślin następczych
◊◊ Zapewnia najwyższe bezpieczeństwo uprawom zbożowym nawet
GALAPER
200 EC
+GALMET
20 SG
w późnych fazach rozwojowych
◊◊ Doskonałe rozwiązanie do poprawek po zabiegach jesiennych
◊◊ Działa skutecznie już od 5°C
Raz pryśniesz
i po robocie
!
ZALECANY ADIUWANT:
SUBSTANCJE AKTYWNE
GALMET 20 SG
GALAPER 200 EC
fluroksypyr
(związek pochodny
z grupy kwasu
pirydynokarboksylowego)
200g w 1 l środka
metsulfuron metylu
(związek z grupy
pochodnych
sulfonylomocznika)
20%
Pakiet handlowy składający się ze środka Galaper 200 EC oraz preparatu
Galmet 20 SG, zawierającego nową na polskim rynku substancję czynną
metsulfuron metylu.
†DZIAŁANIE NA CHWASTY – CHARAKTERYSTYKA
Pakiet handlowy Galaper 200 EC + Galmet 20 SG zapewnia zwalczenie niespotykanie szerokiej palety chwastów. Jest to optymalny wariant ochrony herbicydowej dla plantacji, na których problemem jest nie tylko przytulia czepna, ale także
inne chwasty dwuliścienne, jak: chaber bławatek, rumianowate, maki, ostrożeń
polny, samosiewy rzepaku, czy też coraz bardziej uciążliwe chwasty niższego
szczebla: jasnoty, przetaczniki, fiołek, bodziszki. Obydwa produkty zapewniają
także wysokie bezpieczeństwo zbożom i mogą być aplikowane w późniejszych
fazach rozwojowych, zachowując wysoką skuteczność chwastobójczą. Pakiet
handlowy Galaper Strong jest doskonałym uzupełnieniem produktów służących
do eliminacji miotły zbożowej. Dobrze radzi sobie z chwastami w zaawansowanych fazach rozwoju. Pakiet handlowy Galaper 200 EC + Galmet 20 SG to także
idealne rozwiązanie do wykonania zabiegów korekcyjnych – poprawek po zabiegach jesiennych. Co więcej, jego atutem jest też niezwykle atrakcyjna cena,
zwłaszcza w odniesieniu do jakości produktu.
†TERMINY STOSOWANIA
»» GALAPER 200 EC: stosuje się wiosną, po ruszeniu wegetacji do
początku fazy liścia flagowego (BBCH 37).
»» Zalecana ilość wody: 200–300 l/ha.
»» Zalecane opryskiwanie: średniokropliste.
»» GALMET 20 SG: stosuje się od fazy 2 liści do fazy liścia flagowego
rośliny uprawnej.
†SUGEROWANE DAWKI
»» GALAPER 200 EC: 0,4–0,6 l/ha
»» GALMET 20 SG: 20 g/ha
»» GALAPER 200 EC: 0,25–0,4 l/ha
»» GALMET 20 SG: 20 g/ha
NAJWYŻSZA SKUTECZNOŚĆ,
SZYBKOŚĆ DZIAŁANIA
I PEŁNE BEZPIECZEŃSTWO STOSOWANIA
95
TOTALNIE SKUTECZNY
HERBICYD
¬ czyste od: maków, chabrów, rumianów, rdestów, przetaczników, przytuli, fiołków, miotły zbożowej i całej reszty
¬ chroni pole przed chwastami, pilnuje, aby zboże dobrze rosło i wysoko plonowało ¬ bardzo pomocny w każdym gospodarstwie
¬ brak ograniczeń w doborze roślin następczych
TOTO
75 SG
◊◊ Nowoczesna formulacja SG zapewniająca bardzo dobrą
rozpuszczalność oraz bezpieczeństwo dla rośliny uprawnej
◊◊ Dwie, uzupełniające się substancje aktywne
◊◊ Specjalista od walki z fiołkiem polnym, samosiewami rzepaku i innymi
chwastami dwuliściennymi
◊◊ Dodatek adiuwanta wpływa na zwiększenie skuteczności
w zwalczaniu miotły zbożowej
◊◊ Herbicyd pobierany przez liście oraz częściowo przez korzenie
chwastów
A ósmego dnia
powstało TOTO
!
ZALECANY ADIUWANT
SUBSTANCJE AKTYWNE
TIFENSULFURON
METYLU
METSULFURON
METYLU
(związek z grupy
pochodnych
sulfonylomocznika)
– 68,2%
(związek z grupy
pochodnych
sulfonylomocznika)
– 6,8%
Środek chwastobójczy w formie granul rozpuszczalnych w wodzie przeznaczony do zwalczania chwastów w pszenicy ozimej. Środek Toto 75 SG
stosuje się przy użyciu opryskiwaczy polowych.
TOTO 75 SG jest selektywnym herbicydem o działaniu systemicznym. Środek
pobierany jest poprzez liście oraz częściowo przez korzenie roślin i szybko
przemieszczany w całej roślinie. Wstrzymuje całkowicie lub ogranicza wzrost
i rozwój chwastów wkrótce po zabiegu. Pełny efekt chwastobójczy środka widoczny jest po upływie 2–4 tygodni od zastosowania.
†† C HWASTY WRAŻLIWE NA MIESZANINĘ TIFENSULFURON METYLU
I METSULFURON METYLU
blekot pospolity, bodziszek drobny, dymnica pospolita, fiołek polny, gorczyca
polna, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, komosa biała,
kurzyślad polny, mak polny, maruna bezwonna, miotła zbożowa, niezapominajka polna, ostrożeń polny, poziewnik szorstki, przetacznik bluszczykowaty,
przetacznik polny, rdesty, rumianek pospolity, rzodkiew świrzepa, samosiewy
rzepaku, sporek polny, szarłat szorstki, tasznik pospolity, tobołek polny
†† C HWASTY ŚREDNIO WRAŻLIWE NA MIESZANINĘ TIFENSULFURON
METYLU I METSULFURON METYLU
przytulia czepna, przetacznik perski
•• Pszenica ozima
»» Najlepszy efekt chwastobójczy uzyskuje się stosując środek na młode,
intensywnie rosnące chwasty.
•• Pszenżyto i żyto*
Maksymalna dawka środka dla jednorazowego zastosowania: 90 g/ha.
Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 70–90 g/ha.
Maksymalna liczba zabiegów: 1.
Większą dawkę stosować w przypadku nasilonego występowania miotły zbożowej, przytulii czepnej i przetaczników oraz na chwasty bardziej
zaawansowane w rozwoju.
* w trakcie rejestracji
97
TRIMAX
50 SG
◊ ◊Sprawdzona substancja aktywna w najnowocześniejszej
formulacji
!
ZALECANY ADIUWANT
SUBSTANCJA AKTYWNA
◊ ◊Wysoka skuteczność w niskiej cenie
◊ ◊Specjalista w walce z chabrem bławatkiem i ostrożniem polnym
◊ ◊Bardzo szerokie spektrum zwalczanych chwastów
dwuliściennych
◊◊ Pełna rozpuszczalność, którą zapewnia nowoczesna
formulacja SG
◊ ◊Pewność i niezawodność działania
TRIBENURON METYLOWY
(związek z grupy
pochodnych sulfonylomocznika)
– 50%
Szlachetny obrońca
polskich zbóż
Środek chwastobójczyw formie granul rozpuszczalnych w wodzie przeznaczony do zwalczania chwastów dwuliściennych w uprawach pszenicy ozimej,
pszenżyta ozimego oraz jęczmienia jarego.
TRIMAX 50 SG jest selektywnym herbicydem o działaniu systemicznym.
Pobierany przez liście przemieszcza się do stożków wzrostu gdzie hamuje podział komórek wstrzymując wzrost i rozwój chwastów. Szybki rozkład środka
w glebie ogranicza pobieranie go przez korzenie. Środek zwalcza wiele gatunków jednorocznych chwastów dwuliściennych. Efekt chwastobójczy uzyskuje
się w ciągu 7–21 dni od zastosowania środka.
†† CHWASTY WRAŻLIWE NA TRIBENURON METYLOWY
chaber bławatek, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa,
komosa biała, maruna bezwonna, ostrożeń polny, przetacznik polny, tasznik
pospolity, tobołek polny, mak polny, rdest plamisty, rdest powojowy, samosiewy
rzepaku, fiołek polny, niezapominajka polna, gorczyca polna, rumian polny
†† CHWASTY ŚREDNIO WRAŻLIWE
przytulia czepna
•• Pszenica ozima, pszenżyto ozime
»» Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 30–40 g/ha.
»» W przypadku masowego wystąpienia fiołka polnego i przytulii
czepnej lub gdy chwasty znajdują się w wyższej fazie rozwojowej
bądź w warunkach niesprzyjających działaniu środka TRIMAX 50 SG
(susza, niska temperatura) stosować w mieszaninie z adiuwantem
(np. Asystent+ 0,05 l/ha).
»» W celu zwiększenia skuteczności zwalczania chwastów (głównie
przytulii czepnej) w pszenicy ozimej i pszenżycie ozimym środek
TRIMAX 50 SG można stosować łącznie ze środkiem GALAPER 200 EC
w dawce: TRIMAX 50 SG 25 g/ha + GALAPER 200 EC 0,35 l/ha.
»» Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 25–30 g/ha.
»» W celu zwiększenia skuteczności zwalczania komosy białej i przytulii czepnej oraz w warunkach niesprzyjających działaniu środka TRIMAX 50 SG stosować go w mieszaninie z adiuwantem
(np. Asystent+ 0,05 l/ha).
»» Środek stosować od początku fazy 3 liścia zbóż do fazy pierwszego
kolanka.
98
LENTIPUR FLO
500 SC
◊◊ Skuteczny herbicyd na miotłę do stosowania z produktami
zwalczającymi chwasty dwuliścienne
◊◊ Uniwersalny herbicyd działający przez glebę i liście
◊◊ Do stosowania jesienią, zimą oraz na przedwiośniu i wiosną
◊◊ Bezpieczny dla zbóż
◊◊ Możliwość stosowania na zmarzniętą glebę w okresie występowania
minusowych temperatur
◊◊ Polecany na plantacje silnie zagrożone chabrem bławatkiem
!
ZALECANY ADIUWANT
SUBSTANCJA AKTYWNA
CHLOROTOLURON
Jego pole
do popisu
(związek z grupy mocznika)
500 g w 1 l środka
Środek chwastobójczy w formie koncentratu stężonej zawiesiny do rozcieńczania wodą, stosowany doglebowo lub nalistnie, przeznaczony do
zwalczania miotły zbożowej oraz jednorocznych chwastów dwuliściennych
w pszenicy ozimej, pszenżycie ozimym, życie i jęczmieniu ozimym.
Środek pobierany jest przez korzenie i liście chwastów. Przeznaczony do stosowania przy użyciu opryskiwaczy polowych. Chwasty dwuliścienne niszczy najskuteczniej od fazy kiełkowania do fazy 6 liści, a chwasty jednoliścienne od fazy
kiełkowania do końca fazy krzewienia.
†† CHWASTY WRAŻLIWE
chaber bławatek, gwiazdnica pospolita, jasnota różowa, komosa biała, miotła
zbożowa, rumian polny, tasznik pospolity, tobołki polne, wyczyniec polny
przetacznik polny
†† CHWASTY ŚREDNIO ODPORNE
bodziszek drobny, samosiewy rzepaku (w fazie kiełkowania)
†† CHWASTY ODPORNE
dymnica pospolita, fiołek polny, mak polny, przytulia czepna
†† ZAKRES STOSOWANIA, TERMINY, DAWKI
•• Pszenica ozima, pszenżyto ozime, żyto, jęczmień ozimy
Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania: 2 l/ha.
Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 2 l/ha.
Stosować środek jesienią od fazy 3 liści zbóż do wystąpienia przymrozków
maksymalnie jeden raz w sezonie wegetacyjnym.
Zalecane opryskiwanie: niskociśnieniowe.
99
IZOHERB
500 SC
◊◊ Skuteczny w walce z miotłą zbożową
◊◊ Dobrze komponuje się z innymi preparatami z grupy regulatorów
!
ZALECANY ADIUWANT
wzrostu, poszerzając spektrum działania
◊◊ Skutecznie chroni przed zachwaszczeniem wtórnym
◊◊ Działanie już od 5°C
SUBSTANCJA AKTYWNA
IZOPROTURON
(związek z grupy pochodnych mocznika)
500 g w 1 l środka
Czyste pole
to jego wizytówka
Środek chwastobójczy, koncentrat w formie stężonej zawiesiny do rozcieńczania wodą, stosowany nalistnie przeznaczony do zwalczania miotły
zbożowej oraz niektórych chwastów dwuliściennych w pszenicy ozimej,
pszenżycie ozimym.
Środek pobierany jest poprzez korzenie i liście chwastów. Najskuteczniej niszczy miotłę zbożową znajdującą się w fazie 2–4 liści, a chwasty dwuliścienne znajdujące się w fazie 2–6 liści.
dymnica pospolita, gwiazdnica pospolita, mak polny, maruna bezwonna, miotła
zbożowa, niezapominajka polna, tobołki polne
chaber bławatek
†† CHWASTY ODPORNE
fiołek polny, jasnoty, przytulia czepna, przetaczniki
†† ZAKRES STOSOWANIA, TERMINY, DAWKI
Zalecana dawka:2–2,5 l/ha.
Stosować środek raz w sezonie wegetacyjnym.
Zalecana ilość wody:200 -300 l/ha.
Zalecane opryskiwanie: średniokroplistne.
•• Pszenżyto ozime
Zalecana dawka:2–2,5 l/ha.
Stosować środek raz w sezonie wegetacyjnym.
Zalecane opryskiwanie:średniokroplistne.
100
R
E
K
L
A
M
A
R
E
K
L
A
M
A
R
E
K
L
Jesienne
zabiegi
zwalczania chwastów w zbożach
Istotą jesiennego odchwaszczania plantacji zbożowych jest zwalczanie miotły zbożowej oraz chwastów dwuliściennych. Pozostawienie pola nieodchwaszczonego do wiosny powoduje intensywny
rozwój chwastów do faz rozwojowych, w których
ich zwalczanie staje się coraz trudniejsze. Doskonałym przykładem może być zeszłoroczna ciepła
jesień, oraz bardzo łagodna zima, która stworzyła
idealne warunki dla wegetacji chwastów.
Formy odporne miotły zbożowej
Plantatorzy zbóż, coraz częściej zwracają uwagę
na problem spadku skuteczności niektórych
herbicydów na miotłę zbożową. Przyczyną tego
stanu jest wytworzenie przez omawiany gatunek
mechanizmów odporności na niektóre środki
chwastobójcze. Ci którzy z problemem odporności borykają się u siebie w gospodarstwach
muszą liczyć się z ponoszeniem większych
kosztów i zastosowaniem wielu metod eliminujących populacje odporne. Tym, którzy z problemem jeszcze się nie zetknęli, już teraz radzimy
zastosowanie chociażby najprostszych metod
prewencyjnych. Jedną z nich jest zmianowanie
substancji aktywnych herbicydów oraz włączenie do programu ochrony zabiegów opartych
o herbicydy, które charakteryzuje małe ryzyko
wytworzenia odporności.
Bezwzględny dla miotły zbożowej
Od kilku lat dostępny jest na polskim rynku herbicyd BOXER® 800 EC, który zawiera substancję
aktywną prosulfokarb – selektywny związek
z grupy karbaminianów. Zaawansowany mecha-
nizm działania preparatu klasyfikuje go w grupie
niskiego ryzyka wytworzenia odporności. Produkt
Boxer cechuje bardzo wysoka skuteczność zwalczania miotły zbożowej, został on sprawdzony
przez wielu plantatorów zbóż w Polsce i zgodnie
z ich opiniami całkowicie zasłużył sobie na miano
doskonałego „specjalisty” w zwalczaniu miotły
zbożowej. Już nawet dawka 2 litry na hektar
– mniejsza od zarejestrowanej (3 l/ha), wystarczy
do uzyskania pełnej skuteczności. Preparat jest
bezwzględny dla miotły zbożowej, niezależnie
od presji tego gatunku. Ponadto zwalcza wiele
gatunków chwastów dwuliściennych. Na podstawie doświadczeń i opinii użytkowników najlepsze
efekty uzyskuje się stosując preparat od fazy
szpilkowania rośliny uprawnej do fazy trzech liści.
Sekwencja herbicydów
Tym, którzy uważają, że termin jesienny jest
niewystarczający do uzyskania pełnego sukcesu,
proponujemy ograniczenie ryzyka strat w plonach
oraz ułatwienie organizacji prac wiosennych.
Zastosowanie preparatu Boxer 800 EC jesienią
i Lintur 70 WG wiosną stanowi idealne rozwiązanie
dla wszystkich, którzy zmagają się z dużą presją
chwastów. Wykonanie zabiegu samym preparatem Boxer skutkuje rozwiązaniem problemu
miotły zbożowej i podstawowych chwastów
dwuliściennych. Korekta herbicydowa która przypada na okres wiosenny skutkuje zwalczaniem
chwastów w mniejszej obsadzie i w młodszych
fazach rozwojowych. Zabieg sekwencyjny pozwala na uzyskanie efektu czystego pola wolnego
od chwastów, nawet tych trudnych do zwalczenia,
A
M
A
takich jak: fiołek polny, przytulia czepna, maruna
bezwonna, czy też masowo pojawiających się
samosiewów rzepaku.
Doskonały partner do mieszanin
Dla tych, którzy preferują kompletne rozwiązania
jesienne, doskonałe rezultaty przynosi zastosowanie mieszanin herbicydowych – Boxer z innymi
preparatami chwastobójczymi. Dodatek herbicydów zawierających diflufenikan doskonale podnosi
skuteczność zwalczania fiołka polnego. Gatunek
ten jest kolejnym, omawianym wcześniej elementem groźnych, szybko rozwijających się jesienią
chwastów. W zbożach, które uprawiane są
w zmianowaniu z rzepakiem, poważne zagrożenie
sprawiają masowe wschody samosiewów tego
gatunku. Boxer radzi sobie z nimi ze skutecznością przekraczającą 85%. Można ją uznać za wysoką, jednak zakładając, że po uprawie rzepaku
na metrze kwadratowym mogą wschodzić setki
samosiewów, warto zapewnić sobie skuteczność
na poziomie 100%. Niewielki dodatek preparatów
zawierających substancje z grupy sulfonylomoczników, na przykład preparatów opartych o chlorsulfuron zapewnia pełny sukces w zwalczaniu
wszystkich chwastów z rodziny krzyżowych.
Dodatkowo poprawia skuteczność zwalczania
wielu innych gatunków chwastów.
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa.
Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje
dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące na rodzaj zagrożenia
i przestrzegaj zasad bezpiecznego stosowania produktu wskazanych na etykiecie
KILER
360 SL
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Herbicyd totalny oparty o sól glifosatu
◊◊ Eliminuje chwasty jednoroczne i wieloletnie
◊◊ Niezastąpiony w walce z perzem i innymi uciążliwymi chwastami
w tym także wieloletnimi
◊◊ Optymalne rozwiązanie do niszczenia samosiewów rzepaku
◊◊ Ułatwia zbiór, wyrównuje dojrzewanie plantacji, obniża koszty zbioru
SUBSTANCJA AKTYWNA
GLIFOSAT
(związek z grupy aminofosfonianów)
360 g w 1 l środka
Wyceluj w chwasta
Środek chwastobójczy w formie koncentratu do sporządzania roztworu
wodnego, stosowany nalistnie, przeznaczony do zwalczania perzu i innych
chwastów, w tym chwastów dwuliściennych (jednorocznych i wieloletnich)
na polach uprawnych. Środek przeznaczony do stosowania przy użyciu
opryskiwaczy polowych.
Środek pobierany jest przez zielone części roślin (liście, zielone pędy), a następnie przemieszczany do części podziemnych (korzenie, rozłogi, itp.), powodując ich zamieranie. Pierwsze objawy działania środka na chwasty są widoczne po upływie 7–10 dni od zabiegu. Całkowite zamieranie roślin następuje
po około 3 tygodniach. Wysoka temperatura i wilgotność powietrza oraz silne
nasłonecznienie przyśpieszają działanie środka.
maruna bezwonna, ostrożeń polny, perz właściwy, samosiewy rzepaku
»» Pola uprawne
Po zbiorze roślin uprawnych, przed rozpoczęciem upraw pożniwnych w celu
zwalczania perzu właściwego i innych chwastów.
»» Termin zabiegu
Środek stosować od połowy sierpnia do późnej jesieni na zielone, intensywnie rosnące chwasty. Po zbiorze rośliny uprawnej a przed zastosowaniem
środka nie wykonywać żadnych zabiegów uprawowych. W momencie zabiegu perz powinien osiągnąć wysokość 10–25 cm i wytworzyć co najmniej
3–4 w pełni wykształcone liście. Jednoroczne chwasty jednoliścienne powinny mieć co najmniej 5 cm wysokości a chwasty dwuliścienne powinny w pełni
wykształcić dwa liście właściwe.
Zalecana dawka: 3–5 l/ha w 200–300 l wody (używając rozpylaczy zapewniających opryskiwanie średniokropliste).
102
FOT. 1. Ś
mietka ozimówka
I
Jesienne SZKODNIKI zbóż
ntensyfikacja upraw zbóż,uproszczenia w agrotechnice
i strukturze zasiewów oraz zmiany klimatyczne są przyczynami coraz częściej występującego zagrożenia ze
strony mało znanych, dotychczas mniej ważnych szkodników. Żyły one od wielu lat w łanach zbóż, lecz w niewielkiej liczbie, nie powodując żadnych szkód. Przykładem
szkodników zaskakująco licznie pojawiających się jesienią
w ciągu ostatnich lat mogą być: łokaś garbatek i śmietki.
SPIS TREŚCI
Jesienne szkodniki
zbóż • 103
Mgr inż. Grzegorz Pruszyński
Instytut Ochrony Roślin
Państwowy Instytut Badawczy Poznań
103
S
zkodniki występujące na zbożach, podczas całego okresu wegetacji
mogą obniżyć plon ziarna od 2 do 20 dt/ha lub więcej. Gatunkami
najważniejszymi występującymi na terenie Polski i zagrażającymi
zbożom w okresie jesiennej wegetacji są: rolnice, łokaś garbatek,
mszyce – wektory chorób wirusowych, śmietka ozimówka (FOT. 1),
ploniarka zbożówka (FOT. 3) i lenie (FOT. 2).
Czynnikami decydującymi o znaczeniu gospodarczym poszczególnych grup
szkodników są: warunki klimatyczno-glebowe i technologia uprawy.
Warunki klimatyczno-glebowe, zwłaszcza w ostatnich latach, ulegają systematycznym zmianom. Na zmiany warunków glebowych wywierają wpływ
uproszczenia płodozmianu i agrotechniki oraz używanie do prac polowych
ciężkiego sprzętu mechanicznego. Nie jest obojętne dla gleby nawożenie
i stosunki wodne. Zmiany klimatyczno-glebowe mogą spowodować wzrost
liczebności szkodników.
Bardzo ważnym elementem prawidłowo prowadzonej ochrony jest agrotechnika. Postępujące uproszczenia agrotechniczne prowadzą do wzrostu
liczebności szkodników. Brak podorywek, stosownie upraw bezorkowych oraz
postępujące uproszczenia w płodozmianie roślin, to czynniki zwiększające
prawdopodobieństwo masowego pojawu szkodników, takich jak: rolnice czy
łokaś garbatek.
Przestrzeganie podstawowych zaleceń agrotechnicznych ma duże znaczenie i jest podstawą skutecznych programów ochrony zbóż. Unikanie monokultur, przestrzeganie dostatecznie dużej izolacji przestrzennej między
tegoroczną i ubiegłoroczną plantacją, usuwanie z pól chwastów i ich pozostałości ogranicza występowanie szkodników. Pamiętać należy o prawidłowej
orce i podorywce.
Ważnym elementem ochrony zbóż przed owadami szkodliwymi w okresie
jesiennej wegetacji jest prawidłowy monitoring. Decyzja o wykonaniu zabiegu
i wybór optymalnego terminu powinny być podejmowane na podstawie monitoringu konkretnej uprawy i progów ekonomicznej szkodliwości. Ze względu
na wiele zmiennych czynników środowiskowych, tylko własne obserwacje
polowe mogą pomóc w ocenie rzeczywistego zagrożenia upraw. W uprawie
zbóż z powodzeniem można stosować metodę „żółtych naczyń”. Dobre rezultaty można również osiągnąć przy użyciu czerpaka entomologicznego.
FOT. 3. O
bjawy żerowania larw płoniarki zbożówki
104
W uprawie zbóż z powodzeniem można stosować
metodę żółtych naczyń, znaną z upraw rzepaku.
Decyzja o wykonaniu zabiegu chemicznego i wybór
optymalnego terminu powinny być podejmowane na
podstawie monitoringu konkretnej uprawy i progów
ekonomicznej szkodliwości.
FOT. 2. L
enie – larwy
Lenie (FOT. 4)
Muchówki o krępym ciele, barwy czarnej, posiadające
grube nogi z kolcami na przednich goleniach. W ciągu roku
rozwija się tylko jedno pokolenie szkodnika. Lot postaci
dorosłych trwa od kwietnia do czerwca, a owady odżywiają
się nektarem kwiatów. Samice składają jaja w złożach, do
gleb lekkich, najchętniej wilgotnych i zasobnych w substancje organiczne, położonych w pobliżu zarośli lub do stert
kompostowych. Dla roślin uprawnych szkodliwe są postacie
larwalne, długości do 15 mm, barwy ziemisto-szarej, beznogie
z ciemną głową, zaopatrzone na każdym segmencie w krótkie szczeciny i cztery kolce na końcu ciała. Młode larwy
żerują początkowo na znajdujących się w glebie resztkach
roślinnych. Nieco starsze żerują na korzeniach, bulwach, cebulach, szyjkach korzeniowych, czy kiełkujących nasionach,
zimują na głębokości od 5 do 10 cm. Największą szkodliwością charakteryzują się starsze larwy przed przepoczwarczeniem, żerujące wczesną wiosną po przezimowaniu.
W Polsce występują: najczęściej spotykany – leń ogrodowy
(Bibio hortulanus L.) oraz leń marcowy (Bibio marci L.) i leń
czarnożyłek (Bibio johannis L.).
W celu ograniczenia liczebności szkodnika wskazane jest
także osuszanie gleby. Uproszczenia agrotechniczne, szczególnie przyorywanie dużych ilości resztek pożniwnych oraz
pozostawianie samosiewów zbóż, rzepaku i innych roślin
sprzyjają rozwojowi leni.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 50 larw na 1 m2.
Łokaś garbatek (FOT. 6)
Chrząszcze długość około 16 mm, mają wałkowate ciało
brązowo-czarnej barwy z jasną stroną brzuszną. Żerują na
kłosach traw i zbóż (na owsie rzadko). Charakteryzują się
aktywnością zmierzchowo-nocną. W lipcu i sierpniu samice
składają do gleby białe, wielkości ziarna prosa jaja, po około
dwóch tygodniach wylęgają się larwy, które objadają kiełkujące zboża, aż po powierzchnię gleby. Gdy pędy są jeszcze
młode na skutek uszkodzeń podstawy liścia zewnętrzna
część blaszki więdnie i obumiera.
Po przezimowaniu w glebie larwy łokasia garbatka zaczynają żer na zbożach ozimych i trawach, następnie na zbożach jarych. Liście są uszkadzane nie z powodu zjadania, lecz
poprzez żucie i wysysanie. Objawy żerowania larw łokasia
to rośliny o postrzępionych lub przeżartych liściach i połamanych źdźbłach. Rośliny uszkodzone giną lub wytwarzają
nadmierną ilość źdźbeł bocznych, nie zawsze wydających
kłosy, na polach powstają „łysiny”. Larwy są jasno-żółte
z ciemną częścią głowową i dużymi czarnymi płytkami
grzbietowymi, spłaszczone, nie przekraczające 3 cm długości, zaopatrzona w trzy pary odnóży tułowiowych. Żerują
o zmierzchu, nocą i w pochmurne dni, ukrywając się w pionowych chodnikach na głębokości od 20 do 30 cm. Niekiedy
wciągają rośliny do swoich podziemnych chodników.
Łokaś występuje najczęściej na glebach zlewnych oraz na
zaperzonych polach, pastwiskach, miedzach i łąkach. Największe straty są powodowane przez żerowanie larw na wiosnę.
Zabiegi agrotechniczne zmniejszają ryzyko masowych
pojawów, zaleca się również niszczenie chwastów jednoliściennych. Podczas powtórnej uprawy ozimin, jak też po
opóźnionym lub w ogóle zaniechanym przyoraniu ścierniska,
może dojść do odbudowy populacji, którą należy zwalczać.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 1–2 larwy lub 4 świeżo
uszkodzone rośliny na 1 m2.
FOT. 4. L
enie – imago
Mszyce (FOT. 5)
Zarówno larwy jak i postacie dorosłe uszkadzają rośliny
przez wysysanie soków z liści, pochew liściowych, źdźbeł
i kłosów. Powoduje to zachwianie gospodarki wodnej rośliny,
co prowadzi do więdnięcia i zasychania młodych roślin, natomiast u starszych roślin do niewykłaszania zbóż i bielenia
kłosów. Innym dużym zagrożeniem niesionym przez mszyce
są przenoszone przez nie choroby wirusowe. W jednym
sezonie wegetacyjnym, zależnie od gatunku może się rozwijać od ośmiu do dwunastu pokoleń. W ciągu 30-dniowego
życia (w optymalnej temperaturze), przy wysokim wskaźniku
reprodukcji, populacja mszycy zbożowej może się podwoić
podczas trzech dni, a po 20 dniach wzrost może być pięćdziesięciokrotny. Stosowanie nawozów azotowych sprzyja
mszycom, gdyż potrzebują one duże ilości rozpuszczalnych
związków azotowych. Mszyce należą do pluskwiaków równoskrzydłych, rodziny mszycowatych. Są niewielkich rozmiarów,
od 1,5 do 3 mm, różnie zabarwione, występują osobniki
uskrzydlone i bezskrzydłe, wspólną cechą charakterystyczną
jest występowanie w tylnej części odwłoka dwóch rurek
zwanych syfonami.
Próg ekonomicznej szkodliwości: stwierdzenie obecności pierwszych osobników.
FOT. 5. M
szyce
FOT. 6. Ł
okaś garbatek – imago
105
Ploniarka zbożówka (FOT. 9)
Dorosła muchówka jest długości 2 mm, o lśniąco-czarnym
ciele, czerwonych oczach i brązowo-żółtych odnóżach. Lot
pierwszego pokolenia odbywa się od końca kwietnia do
początku czerwca, natomiast od końca czerwca do sierpnia
występuje pokolenie letnie, a od sierpnia do końca października pokolenie jesienne. Samice składają pojedynczo od 25
do 35 jaj. Larwy smukłe, lśniące, białe, do 5 mm, bez nóg,
z jedną parą czarnych silnych haków gębowych i dwiema
małymi brodawkami z tyłu ciała. Larwy I i III pokolenia uszkadzają młode zasiewy, larwy II pokolenia niszczą również zawiązki ziaren. Larwa uszkadza w zbożach zawsze tylko jeden
pęd, jej rozwój trwa od 20 do 30 dni. U zaatakowanych roślin
zaobserwować można: we wczesnojesiennych i późno wiosennych zasiewach żółknięcie i obumieranie liści sercowych,
często u podstawy liści objawy zgnilizny; rośliny, które się
nie rozkrzewiły obumierają, a rozkrzewione tworzą zwiększoną liczbę pędów, które rzadko się wykłaszają.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 6 larw na 100
roślinach.
FOT. 7. Ł
okaś garbatek – larwa
FOT. 8. R
olnice – larwy
106
Rolnice (FOT. 8)
Rolnice to motyle średniej wielkości o rozpiętości skrzydeł od 25 do 40 mm, o dużych oczach i długich czułkach,
szarobrunatne o jaśniejszej barwie tylnych skrzydeł. Dorosłe
osobniki latają najczęściej od połowy maja do połowy
lipca i od sierpnia do października, po zmierzchu i w nocy.
Samice składają jaja do ziemi lub na roślinie żywicielskiej.
Gąsienice są nagie i żerują najczęściej w nocy. Ich cechą
charakterystyczną jest spiralne zwijanie się w czasie spoczynku lub w razie zaniepokojenia. Młode gąsienice żerują
na nadziemnych częściach roślin, starsze kryją się w glebie,
gdzie uszkadzają kiełkujące ziarno lub wychodzą w nocy na
powierzchnię i podgryzają rośliny u nasady. Uszkodzenia
w okolicy szyjki korzeniowej powodują, że roślina przewraca
się i zamiera. Zimują gąsienice w glebie na głębokości od
10 do 15 cm. Wiosną pod koniec kwietnia gąsienice kończą żer
i przepoczwarczają się pod powierzchnią gleby.
Rolnicom sprzyjają uproszczenia agrotechniczne oraz pozostawianie nie przyoranych resztek pożniwnych. Najbardziej
sprzyjające rozwojowi rolnic są wczesne, suche i ciepłe wiosny oraz lato, suche jesienie, a także mroźne i śnieżne zimy.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 6–8 gąsienic przed
siewem na 1 m2.
Śmietka ozimówka (FOT. 1)
Larwy tej muchówki uszkadzają rośliny w sposób podobny
do ploniarki zbożówki. Wiosną można zaobserwować rzędowe żółknięcie liści sercowych, spowodowane podgryzaniem
i przegniciem u podstawy, liście te można łatwo wyciągnąć.
Młode rośliny zaatakowane przez tego szkodnika często
zamierają. Larwy są kremowo-białe, długości do 9 mm, cylindryczne. Postacie dorosłe podobne do muchy domowej, od
6 do 8 mm, szaro-żółte z licznymi czarnymi włoskami. Zimują
jaja, znajdujące się w glebie na polach zbóż ozimych i traw.
Na wiosnę wylęgają się larwy wnikające do środka źdźbła
i wyżerające całą wewnętrzną część. W ten sposób niszczą
kolejne rośliny do przełomu maja i czerwca, kiedy schodzą
na głębokość od 5 do 10 cm w glebę i przepoczwarczają się.
Dorosłe muchówki wylatują w czerwcu i lipcu, a w sierpniu
i wrześniu składają jaja.
Najbardziej zagrożone są rośliny z siewów bardzo wczesnych. Materiału nasiennego nie należy wysiewać głębiej niż
2,5 cm.
Próg ekonomicznej szkodliwości: 10 roślin uszkodzonych na 30 badanych lub 80 larw na 1 m2.
FOT. 9. U
szkodzenia spowodowane przez płoniarka zbożówka
higiena
opryskiwaczy
ZBOŻA
5 plantacja
wolna odpolowych
szkodników
PYRIFOS
480 EC
◊◊ Zwalcza szkodniki ssące oraz gryzące w uprawach rzepaku ozimego
◊◊ Charakteryzuje się potrójnym działaniem: kontaktowym, żołądkowym
oraz gazowym
◊◊ Produkt atakuje układ oddechowy i nerwowy owadów
◊◊ Zapewnia długotrwałą ochronę nawet przez 10–14 dni od zabiegu
!
ZALECANY ADIUWANT
SUBSTANCJA AKTYWNA
CHLOROPIRYFOS
Żadnego szkodnika
nie uświadczysz!
(związek z grupy
fosforoorganicznych)
480 g w 1 l środka
107
ZBOŻA 5 plantacja wolna od szkodników
DELCAPS
050 CS
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Posiada właściwości mocno zaburzające układ nerwowy owadów
◊◊ Wykazuje silne działanie kontaktowe i żołądkowe
◊◊ Bardzo powolny rozkład pod wpływem promieniowania
słonecznego
◊◊ Pełna ochrona przed szkodnikami w uprawach zbóż oraz rzepaku
SUBSTANCJA AKTYWNA
DELTAMETRYNA
(związek z grupy pyretroidów)
50 g w 1 l środka
Sztuka walki
ze szkodnikami
Środek owadobójczy w formie zawiesiny kapsuł w cieczy przeznaczony do
rozcieńczania wodą przed zastosowaniem, o działaniu kontaktowym i żołądkowym, przeznaczony do zwalczania niektórych szkodników w rzepaku
ozimym i pszenicy ozimej. Na roślinie działa powierzchniowo.
»» skrzypionki
Zalecana dawka środka dla jednorazowego stosowania: 0,1 l/ha.
Stosować w fazie kłoszenia (BBCH 51–59) z uwzględnieniem progu szkodliwości.
Okres prewencji dla pszczół (okres zapobiegający zatruciu) – nie dotyczy.
108
Jak chronić ZBOŻA PRZED
CHOROBAMI?
J
ednym z elementów najbardziej ograniczających optymalne plonowanie naszych upraw zbożowych jest niewątpliwie presja ze strony czynników powodujących choroby grzybowe zbóż. Większość z Państwa
ochronę fungicydową zbóż rozpoczyna dopiero na wiosnę, co oczywiście
nie jest błędem, jednakże chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na jesienne zagrożenia w tej materii oraz korzyści płynące z faktu wykonania zabiegu fungicydem już jesienią.
SPIS TREŚCI
Jak chronić zboża przed
chorobami • 109
Alicja Nowicka i Sebastian Synowiec
Jesienny program
zaprawiania i ochrony
fungicydowej zbóż • 112
Chemirol
Propico 250 EC • 114
Premis 025 FS • 115
FOT. 1. O
bjawy mączniaka w jęczmieniu
Omnix 025 FS • 116
109
I
stotnym czynnikiem sprzyjającym intensywnemu rozwojowi grzybów są szeroko pojęte błędy
w agrotechnice. Błędy często wymuszone przez
pośpiech i brak czasu na właściwe wykonanie
prac. Zbyt wczesne siewy, zbytnie zagęszczenie
siewu, niedostateczne przykrycie resztek pożniwnych, niezwalczone chwasty, samosiewy, wreszcie
wadliwy płodozmian są przyczynkiem do rozwoju
wszelkich chorób. Również sam dobór odmiany,
który ukierunkowany jest w znacznej mierze na
wysoki plon oraz dobrą zimotrwałość, często nie
idzie w parze z odpornością na choroby.
W sposób znaczący na nasilenie występowania chorób grzybowych wpływa pogoda.
Umiarkowanie intensywny rozkład opadów połączony z względnie wysokimi temperaturami jest
niewątpliwie korzystny dla roślin uprawnych, jednak takie warunki sprzyjają także powstawaniu
licznych infekcji grzybowych. Zatem przez cały
okres jesienno-zimowy, który w ostatnich latach
ma łagodny przebieg, szkodę naszym uprawom
będą czyniły swobodnie rozwijające się na nich
grzyby.
Niestety, w uprawach polowych nie możemy
uniknąć niekorzystnego wpływu warunków atmosferycznych, podobnie jak nie mamy możliwości wykluczenia wszystkich błędów agrotechniki.
Biorąc pod uwagę, jak łatwo przekroczyć próg
ekonomicznej szkodliwości patogena, uzasadnioną i racjonalną decyzją będzie zabezpieczenie
plantacji fungicydem. Zdrowe oziminy są silniejsze
i rozwijają się prawidłowo, co daje nam pewność
dobrego przezimowania.
Jesienią możemy walczyć ze zgorzelą siewek,
mączniakiem prawdziwym, septoriozą paskowaną liści pszenicy, plamistością siatkową oraz
rdzą. W zależności od przebiegu pogody możemy
spodziewać się także innych patogenów. Wybór
stosowanego wtedy zabiegu fungicydowego powinien być podyktowany aktualną presją patogenów
na uprawę oraz przewidywaną na najbliższy czas
pogodą.
Proponujemy Państwu rozwiązania o wszechstronnym działaniu zapobiegawczym, jak i interwencyjnym.
Tradycyjnie łączą one niski koszt z dobrym efektem.
Propico 250 EC
(0,5 l/ha)
Podstawowy zabieg gwarantujący skuteczne przeciwdziałanie porażeniom jesiennym zbóż. Preparat
zawiera substancję aktywną propiconazol należącą
do grupy triazoli. Wyróżnia się bardzo szybkim
działaniem poprzez łatwe wnikanie w tkanki roślin.
Efektywnie działa na wiele chorób (Tabela 1.).
Propico 250 EC (0,5 l/ha)
+ Sarfun 500 SC (0,3 l/ha)
Rozwiązanie polecane szczególnie na stanowiska
o zwiększonej presji chorób podstawy źdźbła,
np. plantacje pszenicy po pszenicy. Połączenie
substancji aktywnych, takich jak propiconazol
i karbendazym proponujemy wszędzie tam,
gdzie zboża stanowią ponad 60� zmianowania.
Zagrożeniem wtedy stają się nie tylko choroby
grzybowe liści, ale także grzyby z grupy Fusarium
i Pseudocercosporella herpotrichoides (Tabela 1.).
Propico 250 EC (0,5 l/ha)
+ Corbel 750 EC (0,3 l/ha)
Doskonałe rozwiązanie na plantacje zagrożone
chorobami liści, polecane szczególnie na stanowiska
z dużą presją mączniaka. Preparaty te zawierają
dwie różne substancje aktywne: propiconazol
i fenpropimorf o uzupełniającym się spektrum zwalczanych chorób (Tabela 1.). Dodanie Corbelu 750 EC
znakomicie poprawia skuteczność działania preparatu w niskich temperaturach.
CHOROBY
TABELA 1. Z
akres chorób zwalczanych przez poszczególne substancje
Propiconazol
(Propico 250 EC)
Karbendazym
(Sarfun 500 SC)
Fenpropimorf
(Corbel 750 EC)
mączniak prawdziwy
mączniak prawdziwy
mączniak prawdziwy
rdza brunatna
septorioza paskowana liści
rdza brunatna
rdza żółta
fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła
plamistość siatkowa
rdza źdźbłowa
łamliwość podstawy źdźbła
septorioza paskowana liści
rdza karłowa
rynchosporioza
plamistość siatkowa
septorioza liści
septorioza plew
110
Poniżej przedstawiamy Państwu krótką charakterystykę najbardziej niebezpiecznych chorób grzybowych zbóż.
Fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła (FOT. 3)
Septorioza paskowana liści (FOT. 2)
Objawy możemy zauważyć już jesienią, szczególnie na plantacjach sianych wcześniej. Podczas
długiej i ciepłej jesieni grzyb infekuje nawet zasiewy zbóż przeprowadzone w terminie optymalnym. Poraża głównie liście, zmiany widoczne są w postaci podłużnych plam ograniczonych
nerwami, miedzy którymi rozwijają się czarne punkty (piknidia).
Plamistość siatkowa (FOT. 4)
Patogen zimuje na resztkach pożniwnych w postaci grzybni i pseudotecjów. Sprzyjające warunki do rozwoju choroby to chłodna i wilgotna pogoda oraz temperatury w przedziale 10–15°C.
Objawy występują przez cały okres wegetacji. Mogą pojawić się już na kiełkujących roślinach
w postaci drobnych, brunatnych plamek. W kolejnych fazach rozwoju choroby na liściach pojawiają się podłużne i poprzeczne brunatne plamki tworzące siatkową strukturę. Dłuższe okresy
ciepła, które wystąpią jesienią, sprzyjają rozwojowi choroby i silnemu porażeniu liści.
W okresie przed wschodami siewki gniją i obumierają, zanim przebiją skorupę gleby. Na źdźble
i pochwach liści pojawiają się rozległe zbrązowienia i ciemne cienkie nekrozy. Objawem porażenia pochew liści jest wystąpienie brązowo-fioletowych nekroz nad pierwszym kolankiem.
Przy dużej wilgotności może pojawić się różowa warstwa zarodników. Podstawa źdźbła i górne
części korzenia murszeją. Do porażenia chorobami postawy źdźbła dochodzi już jesienią. Może
być ono tym silniejsze, im bardziej przedłuża się wegetacja jesienna.
Łamliwość podstawy źdźbła zbóż (FOT. 7)
U nasady źdźbła pojawiają się podłużne szare lub żółtobrązowe plamy. W fazie strzelania
w źdźbło tworzą się typowe owalne plamy, rozjaśnione w środku, z brązową obwódką.
Wewnętrzna tkanka obumiera, w rezultacie czego źdźbła łamią się w strefie porażenia.
Rdza (FOT. 5)
Mączniak prawdziwy (FOT. 6)
Jesienią na liściach zbóż możemy obserwować mały, biały, mączysty nalot. Wraz z rozwojem
patogena pokrywana jest coraz większa powierzchnia liści. Mączniak zimuje w postaci grzybni
na oziminach, resztkach pożniwnych, samosiewach, trawach – wiosną stając się źródłem infekcji. Pojawia się zwłaszcza na plantacjach jęczmienia ozimego i pszenicy ozimej.
FOT. 2. P
askowana septorioza liści
FOT. 5. R
dza
Na górnej powierzchni liści, czasami również na pochwach liści i źdźbłach, ukazują się letnie
skupiska zarodników grzyba jako czerwono-brązowe, owalne pęcherzyki. Porażone liście
żółkną i usychają. Infekcje jesienne obniżają odporność zboża na zimowanie i zwiększają podatność na infekcje wtórne. Okres od momentu zainfekowania do wytworzenia się pierwszych
organów wytwarzających zarodniki grzyba wynosi przy temperaturze 15–20°C od 12 do 14 dni.
FOT. 3. F
uzaryjna zgorzel
podstawy źdźbła
FOT. 6. M
ączniak prawdziwy
FOT. 4. P
lamistość siatkowa
FOT. 7.
Łamliwość
podstawy źdźbła zbóż
111
Jesienny program
ZAPRAWIANIA I OCHRONY FUNGICYDOWEJ
upraw zbóż
• Zabiegi fungicydowei gwarantujące skuteczne
przeciwdziałanie porażeniom jesiennym zbóż.
PROPICO 250 EC (0,5 l/ha)
zalecany adiuwant:
Podstawowy zabieg gwarantujący skuteczne przeciwdziałanie porażeniom jesiennym zbóż.
+ SARFUN 500 SC (0,3 l/ha)
zalecany adiuwant:
Rozwiązanie polecane szczególnie na stanowiska o zwiększonej
presji chorób podstawy źdźbła, np. plantacje pszenicy po pszenicy.
• Bardzo bezpieczna dla
rośliny uprawnej zapora
fungicydowa o działaniu
systemicznym zapewnia
pełną ochronę młodej siewki.
PREMIS 025 FS
OMNIX 025 FS
112
+ CORBEL 750 EC (0,3 l/ha)
zalecany adiuwant:
Doskonałe rozwiązanie na plantacje zagrożone chorobami liści,
polecane szczególnie na stanowiska z dużą presją mączniaka.
ZBOŻA 5 plantacja wolna od chorób
PROPICO
250 EC
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Wyjątkowo skuteczny fungicyd
◊◊ Wykazuje bardzo dobre działanie zapobiegawcze i interwencyjne
◊◊ Zapewnia ochronę plantacji przed chorobami grzybowymi
◊◊ Niezwykła szybkość działania
◊◊ Efektywnie działa na rdze, mączniaka prawdziwego i septoriozy
SUBSTANCJA AKTYWNA
PROPIKONAZOL
(związek z grupy triazoli)
250 g w 1 l środka
Daj szkołę
grzybom
Środek grzybobójczy w postaci koncentratu do sporządzania emulsji wodnej,
o działaniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w ochronie pszenicy ozimej. Środek Propico 250 EC stosuje się używając
opryskiwaczy polowych.
††ZAKRES CHORÓB ZWALCZANYCH PRZEZ PROPIKONAZOL
»» mączniak prawdziwy
»» rdza brunatna
»» rdza żółta
»» rdza źdźbłowa
»» rdza karłowa
»» rynchosporioza
»» plamistość siatkowa
»» septorioza liści
»» septorioza plew
»» mączniak prawdziwy, rdza brunatna, septorioza liści
Maksymalna dawka środka dla jednorazowego zastosowania: 0,5 l/ha.
Zalecana dawka środka dla jednorazowego stosowania: 0,5 l/ha.
Środek Propico 250 EC stosować zapobiegawczo lub natychmiast po zauważeniu pierwszych objawów chorób.
Od fazy liścia flagowego do końca fazy kłoszenia pszenicy ozimej.
114
PREMIS
◊◊ Szerokie spektrum działania
◊◊ Do zastosowania we wszystkich gatunkach zbóż
◊◊ Systemiczna i kontaktowa akcja działania
◊◊ Wysoka skuteczność zwalczania chorób, w tym także zgorzeli siewek
025 FS
uodpornionych na karbendazym
◊◊ Doskonała selektywność dla zarodka i młodej siewki
◊◊ Pozytywny wpływ na wschody, zimowanie, krzewienie i plon
◊◊ Wygodna płynna formulacja umożliwiająca dokładne pokrycie nasion
◊◊ Działa odstraszająco na żerujące ptaki
SUBSTANCJA AKTYWNA
TRITIKONAZOL
(związek z grupy triazoli)
– 25 g w 1 l środka
Zaprawione
rośnie zdrowo
Zaprawa w formie płynnego koncentratu zawiesinowego o działaniu kontaktowym oraz układowym, do zaprawiania w zaprawiarkach przystosowanych
do zapraw ciekłych i zawiesinowych ziarna siewnego zbóż ozimych i jarych
przed chorobami grzybowymi.
Zaprawa chroni rośliny uprawne przed następującymi chorobami jak:
»» śnieć cuchnąca
»» śnieć gładka
»» głownia pyląca
»» głownia zwarta
»» głownia źdźbłowa
»» zgorzel siewek
Polecana jest do zaprawiania nasion zbóż ozimych i jarych, takich jak:
»» pszenica ozima i jara
»» pszenżyto ozime i jare
»» jęczmień ozimy i jary
»» żyto
»» owies
Zalecana dawka: 150–200 ml środka z dodatkiem 400 ml wody na 100 kg ziarna siewnego.
Wyższą dawkę środka stosować do zaprawiania ziarna jęczmienia przeciwko
głowni pylącej.
Preparat przenosi się
z sokami komórkowymi,
chroniąc młode części rośliny
115
OMNIX
025 FS
◊◊ Płynna formulacja zapewniająca precyzyjne pokrycie nasion
◊◊ Do stosowania w zbożach ozimych i jarych
◊◊ Chroni przed wieloma z chorób grzybowych, zwłaszcza tych z rodzaju
Fusarium ssp.
◊◊ Kontaktowy sposób działania
◊◊ Bezpieczny dla zarodka i siewek
SUBSTANCJA AKTYWNA
FLUDIOKSONIL
(związek z grupy fenylopiroli)
– 25 g w 1 litrze środka
Otoczone troską
od samego początku
Środek grzybobójczyw formie płynnego koncentratu o działaniu kontaktowym, przeznaczony do zaprawiania w zaprawiarkach przystosowanych do
zapraw ciekłych i zawiesinowych ziarna siewnego pszenicy ozimej i jarej,
pszenżyta ozimego oraz żyta w celu zwalczania chorób grzybowych.
Środek przeznaczony jest do ochrony zbóż ozimych i jarych przed chorobami
grzybowymi, zwłaszcza powodowanymi przez Fusarium spp.
•• Zboża ozime i jare
PSZENICA OZIMA
»» pleśń śniegowa
»» zgorzel siewek
PSZENICA JARA
»» zgorzel siewek
PSZENŻYTO OZIME
»» zgorzel siewek
ŻYTO
»» głownia źdźbłowa
»» zgorzel siewek
Zalecana dawka: 200 ml / 100 kg ziarna z dodatkiem 400 ml wody.
116
Jak polepszyć ODPORNOŚĆ
i WIOSENNY START ZBÓŻ?
B
iostymulacja i nawożenie dolistne zaczynają odgrywać znaczącą rolę
w uprawie wszystkich roślin. Można powiedzieć, że zostały one wpisane w schemat zabiegów naszych upraw na stałe. Lepsze odżywienie
jesienne zbóż przyczynia się do ich lepszej zdrowotności oraz lepszego startu
wiosennego. Używanie biostymulatorów w okresie jesiennym znacząco poprawia zimotrwałość i odporność roślin na stresy spowodowane mrozami oraz
suszami. Niestety, rośliny z zaległościami jesiennymi nie są już często w stanie nadrobić wiosną pewnych niedociągnięć. Tym bardziej należałoby skupić
się na stymulacji i odpowiednim nawożeniu zbóż ozimych właśnie w okresie
jesiennym. Wychodząc naprzeciw Państwa oczekiwaniom, badaliśmy różne
opcje biostymulacji w uprawie pszenicy ozimej. Staramy się komponować poszczególne kombinacje z najnowszymi preparatami tak, aby w jak najlepszy
sposób wykorzystać genetyczny potencjał plonowania poszczególnych gatunków roślin.
SPIS TREŚCI
Jak polepszyć odporność
i wiosenny start zbóż? • 117
Jesienny program nawożenia
dolistnego i biostymulacji
upraw zbóż • 120
Kelpak • 121
Dynamic Cresco • 124
Opti Zboża • 125
Cropvit Mn/Cu • 126
Cropvit PK • 127
Zespół Działu Biostymulatorów
Chemirol
117
W
przypadku pszenicy ozimej, podobnie jak w rzepaku, potencjał
plonowania programuje się już
w okresie jesiennym. Z tego właśnie powodu należałoby zwrócić
szczególną uwagę na prawidłowe odżywienie roślin właśnie w okresie jesiennym. Na naszych
poletkach doświadczalnych przeprowadziliśmy
liczne badania, które miały na celu określić wpływ
jesiennego nawożenia dolistnego i biostymulacji
na rozwój roślin oraz ustalić, które kombinacje
będą najkorzystniejsze dla Państwa plantacji.
Pierwszym preparatem, zasługującym na szczególną uwagę, jest nanotechnologiczny nawóz
Nano Active®. Nawóz ten, oprócz właściwości dolistnego dokarmiania roślin, wykazuje także bardzo
dobre działanie biostymulujące. Efekt ten uzyskiwany jest poprzez odżywienie roślin w makro- i mikroelementy, takie jak wapń (Ca), magnez (Mg),
żelazo (Fe), miedź (Cu), cynk (Zn), mangan (Mn),
bor (B), molibden (Mo) oraz aktywację systemu korzeniowego do bardziej efektywnego przyjmowania składników pokarmowych z gleby. W przypadku
tej próby dawka Nano Active na hektar wynosiła
2 kg, termin aplikacji BBCH 12 [Wykres 1]. Efekty
działania Nano Active®, oprócz wzrostu plonu,
przekładają się także na lepszą zdrowotność roślin,
a co za tym idzie poprawienie zimotrwałości oraz
lepszy start wiosenny.
Kolejną rozpatrywaną przez nas kombinacją
było zastosowanie biostymulatora Kelpak w dawce 2 l/ha w fazie rozwojowej pszenicy BBCH 12.
Auksyny i cytokininy, naturalne hormony wzrostu
roślin występujące w preparacie Kelpak, znacząco
przyczyniły się do poprawy wzrostu pszenicy ozimej. Auksyny i cytokininy są produkowane przez
roślinę w ściśle określonych proporcjach i indukują
procesy zachodzące w roślinie już od momentu
118
wschodów aż do końca jej życia. Bardziej ukorzeniona i lepiej rozkrzewiona pszenica w okresie
jesiennym zwiększa nasze szanse na uzyskanie
wyższego plonu [Wykres 2].
Bardzo dobre efekty i pewien synergizm wykazało połączenie obydwu wymienionych wyżej preparatów Nano Active® w dawce 2 kg/ha i Kelpak
w dawce 1 l/ha [Wykres 3]. Wspólne działanie
w stopniu znaczącym przyczyniło się do wzrostu
plonu oraz poprawy jakości pszenicy konsumpcyjnej
(wzrost liczby opadania pokazano na wykresie 4).
W porównaniu do obiektu kontrolnego, pszenica
traktowana mieszaniną preparatów Nano Active®
i Kelpak SL odznaczała się lepszą zdrowotnością.
Stymulacja wzrostu i pobudzenie procesu fotosyntezy skutkowały lepszą kondycją roślin na wiosnę.
Oprócz wyżej wymienionych kombinacji,
w naszej ofercie posiadamy sprawdzony już biostymulator Dynamic Cresco. W swym składzie
zawiera amonowy octan cynku, który pobudza
hormony stymulujące rozwój systemu korzeniowego. Optymalnym terminem zastosowania preparatu Dynamic Creso w dawce 0,8 l/ha jest faza
2–4 liści pszenicy. Dzięki jesiennemu zabiegowi
Dynamic Cresco zboża wykazują znacznie lepszy
start wiosenny oraz podwyższoną odporność na
niekorzystne warunki zimowe.
Wzrost plonu, to niewątpliwie najważniejszy
czynnik przemawiający za stosowaniem biostymulatorów i nawozów dolistnych w okresie jesiennym.
Pamiętać należy również, że oprócz tego przyczyniają się one do wzrostu jakości plonu, który
w przypadku pszenicy konsumpcyjnej ma szczególne znaczenie. Wymienione przez nas kombinacje
spośród wielu przebadanych wykazały najlepsze
efekty, zarówno w przypadku wzrostu plonu, jak
i jego jakości. Tym bardziej zachęcamy do wypróbowania naszych rekomendacji.
WYKRES 1. Średni przyrost plonu ziarna
pszenicy ozimej odmiany Retro po zastosowaniu
preparatu Nano Active® (2 kg/ha) BBCH 12–13.
Termin zabiegu 20.09.2012 r.
8
7
+34%
6
5
4
3
2
1
0
kontrola
Nano Active®
2,0 kg/ha
Przyrost plonu Nano Active® [t/ha]
Na naszych poletkach
doświadczalnych
przeprowadziliśmy liczne
badania, które miały na celu
określić wpływ jesiennego
nawożenia dolistnego
i biostymulacji na rozwój roślin
oraz ustalić, które kombinacje
będą najkorzystniejsze dla
Państwa plantacji.
WYKRES 2. Średni przyrost plonu ziarna
pszenicy ozimej odmiany Retro po zastosowaniu
preparatu Kelpak (2 l/ha) BBCH 12–13. Termin
zabiegu 20.09.2012 r.
WYKRES 3.Średni przyrost plonu ziarna
pszenicy ozimej odmiany Retro po
zastosowaniu mieszaniny preparatow Nano
Active® (2 kg/ha) + Kelpak (1 l/ha) BBCH
12–13. Termin zabiegu 20.09.2012 r.
260
8
8
7
+34%
WYKRES 4.Średni przyrost liczby opadania
w pszenicy ozimej odmiany Retro po
zastosowaniu mieszaniny preparatow Nano
Active® (2 kg/ha) + Kelpak (1 l/ha) BBCH
12–13. Termin zabiegu 20.09.2012 r.
7
+37%
255
+6%
6
6
5
5
4
4
3
3
2
2
1
1
250
245
240
235
0
0
kontrola
Kelpak
2,0 l/ha
Przyrost plonu Kelpak [t/ha]
230
kontrola
Nano Active®2,0 kg/ha
+ Kelpak1,0 l/ha
kontrola
Przyrost plonu
Nano Active®2,0 kg/ha + Kelpak1,0 l/ha
Nano Active®2,0 kg/ha
+ Kelpak 1 ,0 l/ha
Wzrost liczby opadania
Nano Active®2,0 kg/ha + Kelpak 1,0 l/ha
Odkryj moc
nie z tej ziemi!
1 Zawiera szybko przyswajalne nanocząsteczki
niezbędnych składników pokarmowych
1 Pobudza fotosyntezę roślin, poprawiając ich
witalność i odporność
1 Wpływa na podwyższenie plonowania wysokiej
jakości
1 Wyższy plon ziarna średnio o 18%
Dwuletnie ścisłe doświadczenie polowe, Uniwersytet
Techniczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy 2010-2011 r.
W I E L O S K Ł AD N I K O W Y N AW Ó Z D O L I S T N Y
WY P R ODU KOWAN Y
D O
P R Z Y
S K U T E C Z N E G O
Z ASTOSOWAN I U
N A N OTE C HN O LO G I I
O D Ż Y W I A N I A
D O L I S T N E G O
www.nanoactive.pl
119
Jesienny program
NAWOŻENIA DOLISTNEGO
I BIOSTYMULACJI upraw zbóż
CROPVIT Cu
(1–2 l/ha)
Chelat miedzi polecany do dolistnego zasilania upraw zbożowych.
CROPVIT Mn
(1–2 l/ha)
Wysokoskoncentrowany roztwór łatwo przyswajalnego manganu
do nawożenia zbóż.
OPTI ZBOŻA
• Nawozy dolistne gwarantują prawidłowy rozwój
jesienny, dobre przezimowanie plantacji. Zapewniają
warunki do wydania możliwie wysokiego jakościowo
i ilościowo plonu
(2-3 kg/ha)
Pełnoskładnikowy nawóz dolistny z grupy „Opti” zawierający
najważniejsze makro- i mikroelementy w postaci łatwo przyswajalnych chelatów. Nowoczesny nawóz zapewnia maksymalną przyswajalność niezbędnych składników pokarmowych.
NANO ACTIVE®
(1,5–2 kg/ha)
NANO ACTIVE FORTE®
(4 kg/ha)
Nanotechnologiczne nawozy dolistne będące w stanie zabezpieczyć roślinę w znacznie większą ilość kluczowych składników pokarmowych, niż dotychczas znane preparaty dolistne.
• Biostymulatory wzrostu poprawiają jesienny rozwój
roślin, a w szczególności rozwój systemu korzeniowego
DYNAMIC CRESCO
(0,8 l/ha)
Stymuluje prawidłowy rozwój roślin, eliminując w ten sposób
negatywne efekty nierównych wschodów. Poprawia ukorzenienie roślin poprzez wzrost masy korzeniowej.
KELPAK
(2 l/ha)
Pobudza wzrost i rozwój roślin, wpływa korzystnie na
przyrost korzeni, podnosi plonowanie i jakość plonów.
120
ZBOŻA 5 biostymulacja
KELPAK
◊◊ Zapewnia najlepsze wykorzystanie składników pokarmowych
◊◊ Poprawia wigor i siłę wzrostu roślin
◊◊ Korzystnie wpływa na wielkość i jakość plonu
◊◊ Najlepsza polisa na stres – powoduje wzrost odporności roślin
!
ZALECANY ADIUWANT
na susze, przymrozki, nadmiar wilgoci, wahania temperatur, pestycydy
SUBSTANCJA AKTYWNA
Ekstrakt z alg Ecklonia maxima,
zawierający hormony roślinne:
auksyny – 11 mg/l
cytokininy – 0,031 mg/l
Naturalnie najlepszy
Stymulator wzrostu w formie koncentratu rozpuszczalnego w wodzie do
stosowania w uprawie roślin polowych oraz warzyw. Pobudza wzrost i rozwój roślin, wpływa korzystnie na przyrost korzeni, podnosi plonowanie
i jakość plonów.
†† DZIAŁANIE
Auksyny i cytokininy są produkowane przez roślinę w ściśle określonych proporcjach i indukują procesy zachodzące w roślinie od momentu wschodów
praktycznie do końca jej życia.
Auksyny – najważniejsze hormony w roślinie! Wytwarzane głównie w młodych
częściach pędu odpowiadają za wzrost wzdłużny łodyg, pobudzają tworzenie
się korzeni bocznych i włośników korzeniowych, przeciwdziałają starzeniu się
organów i zrzucaniu liści.
Cytokininy – wytwarzane głównie w systemie korzeniowym odpowiadają za
podział komórek, pobudzają tkanki do wytwarzania organów, pobudzają powstawanie pędów bocznych, hamują procesy starzenia się roślin. Poziom produkcji fitohormonów w roślinie jest uzależniony od wielu czynników. Czynniki
stresujące (niska temperatura, susza, choroby, szkodniki, fitotoksyczność środków ochrony) mogą poważnie zakłócić ich produkcję. Wówczas roślina nie rozwija się prawidłowo i nie jest w stanie wydać wysokiego plonu. Biostymulator
Kelpak obniża ryzyko wpływu czynników stresowych na roślinę a przez to na
plon i jakość zbioru.
•• Zboża jare i ozime
»» Jesień: od fazy 4 liści do fazy krzewienia.
Niższą dawkę wody zaleca się stosować w przypadku opryskiwania roślin znajdujących się we wcześniejszych fazach rozwojowych.
121
ZBOŻA 5 nawozy dolistne
NANO
ACTIVE®
◊◊ Dzięki zawartym w nawozie zaaktywowanym nanocząsteczkom
zapewnia roślinie lepsze i szybsze wykorzystanie składników
pokarmowych
◊◊ Intensyfikując procesy fotosyntezy pobudza rośliny do wzrostu
i poprawia ich witalność
◊◊ Uodparnia uprawy na stres związany z suszą i przymrozkami
◊◊ Zwiększa odporność roślin na choroby oraz szkodniki
◊◊ Pomaga wydatnie zwiększyć plonowanie roślin
Odkryj moc
nie z tej ziemi
Wieloskładnikowy nawóz dolistny, opracowany na podstawie nanotechnologii, dolistnie odżywia rośliny, a także kompleksowo uzupełnia ich niedobory
w makro- i mikroelementy takie jak: wapń, magnez, żelazo, mangan, cynk,
bor, miedź oraz molibden. Składniki pokarmowe nawozu gwarantują wysoką
i szybką ich przyswajalność przez rośliny. Dobrze odżywione rośliny to podstawa odpowiedniej witalności i odporności plantacji. Nawóz NANO ACTIVE®
związany z suszą, przymrozkami lub chorobami.
†† DZIAŁANIE
Nanotechnologiczny NANO ACTIVE® zarówno aktywuje rośliny do bardziej efektywnego pobierania składników pokarmowych z kompleksu sorpcyjnego gleby,
jak i intensywnie odżywia je w kluczowe makroelementy oraz mikroelementy.
Opatentowana formuła nawozu gwarantuje skuteczne pobieranie składników
odżywczych przez uprawy. Energetyczne potencjały nadane składnikom NANO
ACTIVE® podczas procesu mielenia oraz silnie porowata powierzchnia drobin
umożliwiają szybką zdolność wchodzenia nanoaktywatorów w reakcję z rośliną,
stymulując w ten sposób jej proces fotosyntezy.
•• Zboża (ozime i jare): 2 aplikacje
»» Pierwszy oprysk od fazy krzewienia do fazy drugiego kolanka.
»» Drugi oprysk od fazy liścia flagowego do końca kłoszenia.
Dawka:1,5–2 kg/ha.
122
◊◊ Nowatorskie połączenie makro- i mikroelementów w innowacyjnej
formulacji
◊◊ Nanotechnologiczny nawóz wieloskładnikowy zawierający NK 10-13
i siarkę
◊◊ Skutecznie dokarmia rośliny nanocząsteczkami niezbędnych
składników pokarmowych
◊◊ Zapewnia regularny, intensywniejszy i szybszy rozwój roślin
◊◊ Poprawia immunologiczną odporność roślin na choroby
◊◊ Wspomaga przyrost plonu wysokiej jakości
NANO ACTIVE
FORTE®
Sięgnij po siłę
nowej generacji
Nanotechnologiczny nawóz zawierający najważniejsze makro- i mikroelementy, do stosowania w formie oprysku dolistnego w uprawie wszystkich
gatunków roślin. Stanowi rozszerzenie nawozu NANO ACTIVE® o azot,
potas i siarkę, czyli tzw. pierwszorzędne składniki pokarmowe o największym znaczeniu plonotwórczym.
†† DZIAŁANIE
NANO ACTIVE FORTE® dolistnie odżywia rośliny w pierwiastki takie jak NK 10-13
oraz S (12%), a także kompleksowo uzupełnia uprawy w makro- i mikroelementy, takie jak: wapń, magnez, żelazo, mangan, cynk, bor, miedź oraz molibden.
Składniki pokarmowe nawozu w formie nanocząsteczek gwarantują wysoką
i szybką ich przyswajalność przez rośliny. Dobrze odżywione rośliny to podstawa
odpowiedniej witalności i odporności plantacji. Nawóz NANO ACTIVE FORTE®
związany z suszą, przymrozkami lub chorobami. Z kolei pierwszymi efektami
działania nawozu, widocznymi po paru dniach od jego zastosowania są poprawa
wigoru oraz zmiana barwy liści upraw na ciemniejszy odcień zieleni.
•• Zboża (ozime i jare): 2 aplikacje
»» Pierwszy oprysk od fazy krzewienia do fazy drugiego kolanka.
»» Drugi oprysk od fazy liścia flagowego do końca kłoszenia.
Dawka: 4 kg/ha.
Zalecana ilość wody: 2
00–400 l/ha.
123
ZBOŻA 5 biostymulacja
DYNAMIC
CRESCO
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Eliminuje negatywne efekty nierównych wschodów
◊◊ Wpływa na prawidłowy rozwój roślin
◊◊ Ogranicza skutki stresu
◊◊ Poprawia mrozoodporność
◊◊ Zwiększa plon
◊◊ Poprawia zdrowotność roślin poprzez zwiększenie odporności
SUBSTANCJA AKTYWNA
OCTAN CYNKU (Zn)
AZOT (N)
rozpuszczalny w wodzie
w formie amonowej
7,7 % (m/m) [% masowe] 8,0 % (m/m) [% masowe]
tj. 96 g/l
tj. 90 g/l N-amonowego
Dynamit w korzeniu
Środek poprawiający ukorzenienie roślin poprzez wzrost masy korzeniowej. Płynny preparat zawierający amonowy octan cynku, który pobudza
hormony stymulujące rozwój systemu korzeniowego, poprawiając zdolność
akumulowania składników pokarmowych. Stymuluje prawidłowy rozwój
roślin, eliminując w ten sposób negatywne efekty nierównych wschodów.
Dynamic Cresco wpływa wyjątkowo korzystnie na wzrost i plonowanie rośliny. Preparat polecany w uprawach rzepaku, zbóż, kukurydzy oraz roślin
strączkowych i nowo posianych traw.
†† ZAKRES, TERMINY STOSOWANIA I DAWKI
•• Zboża jare i ozime
»» Stosować wiosną lub jesienią, od fazy piórkowania do końca krzewienia.
»» Zalecana dawka: 0,8 l/ha.
•• Kukurydza
»» Stosować w fazie od dwóch do sześciu liści właściwych.
»» Zalecana dawka:1,0–1,2 l/ha.
•• Ziemniaki
»» Stosować w fazie od dwóch liści właściwych do momentu przed zawiązaniem bulw.
»» Zalecana dawka:0,9–1,0 l/ha.
•• Trawa
»» Stosować w fazie od dwóch liści do początku krzewienia.
»» Zalecana dawka:0,8 l/ha.
Zalecane opryskiwanie:średniokropliste lub drobnokropliste.
124
OPTI ZBOŻA
◊◊ Znakomicie odżywia zboża, dostarczając niezbędnych
mikroelementów w formie chelatów EDTA i DTPA
◊◊ Zwiększa przyswajanie makroskładników (azotu, fosforu i potasu)
◊◊ Zapewnia warunki do prawidłowego rozwoju i wydania możliwie
wysokiego jakościowo i ilościowo plonu
◊◊ Nowa formuła zapewnia długotrwały efekt odżywiania i chroni
!
ZALECANY ADIUWANT
przed niekorzystnymi warunkami stresowymi
◊◊ Nawóz szybko i całkowicie rozpuszczalny w wodzie
Optymalny wzrost
Twoich upraw
Pełnoskładnikowy nawóz dolistny z grupy „Opti” zawierający najważniejsze
makro- i mikroelementy, niezbędne dla poprawnego odżywienia upraw zbóż.
Zastosowane do produkcji najwyższej jakości komponenty sprawiają, że
nawóz jest łatwo przyswajalny przez rośliny a zabieg dolistny zapewnia
szybkość działania. Składniki optymalnie dobrane do fizjologicznych potrzeb
i prawidłowego rozwoju roślin, gwarantują maksymalną przyswajalność
w kluczowych stadiach rozwoju.
†† ZALECANE DAWKI I TERMIN STOSOWANIA OPTI ZBOŻA
•• Jesień
»» Od fazy 4 liścia.
»» Dawka: 2–3 kg/ha.
•• Wiosna
»» Pełnia krzewienia.
•• Wiosna
»» Początek kłoszenia.
Składniki pokarmowe (%m/m)
Azot całkowity
(N)
Opti zboża 14-16-16
14,00%
Azot azotanowy
(No3)
–
Azot amonowy
(NH4)
2,00%
Azot amidowy
(NH2)
12,00%
Pięciotlenek fosforu
(P2O5)
16,00%
Tlenek potasu
(K2O)
16,00%
Tlenek magnezu
(MgO)
3,00%
Trójtlenek siarki
(SO3)
18,00%
Bor
(B)
Miedź
(Cu)
0,30%
Żelazo
(Fe)
0,15%
Mangan
(Mn)
0,50%
Moilbden
(Mo)
0,04%
Cynk
(Zn)
0,15%
125
CROPVIT
Mn / Cu
!
ZALECANY ADIUWANT
◊◊ Seria nawozów CROPVIT to pojedyncze mikroskładniki
zaprojektowane jako baza do komponowania przez rolników
własnych technologii dokarmiania upraw
◊◊ Szybko poprawiają kondycje roślin uprawnych
◊◊ Uczestniczą w reakcjach syntezy białek, skrobi, witamin i innych
substancji odżywczych
◊◊ Mikroelementy podlegające chelatyzacji zapewniają szybkie
wchłanianie przez roślinę i równie szybką biodegradację
Zdrowo
nakręca uprawy
Cropvit to jednoskładnikowe chelatowe nawozy płynne.Każdy nawóz z palety
Cropvit zawiera jeden całkowicie przyswajalny mikroelement, dobrany do
potrzeb nawożenia konkretnej uprawy, mając na celu najbardziej efektywne
i pełne wykorzystanie potencjału genetycznego roślin.
CROPVIT Mn
Wysokoskoncentrowany roztwór łatwo przyswajalnego manganu do nawożenia
zbóż.
Cropvit Mn jest szczególnie zalecany na glebach o pH powyżej 6,7 oraz glebach
o niskiej zawartości wapnia, substancji organicznych, podmokłych lub słabo
przepuszczalnych.
Cropvit Mn zapobiega powstawaniu chorób fizjologicznych powodowanych
przez niedobory manganu i likwiduje ich objawy (szarobrunatne smugi pomiędzy unerwieniem liścia, np. szara plamistość liści w uprawach owsa).
†† SUBSTANCJA AKTYWNA
Mangan (Mn) rozpuszczalny w wodzie 160 g/l.
•• Zboża
»» faza 2-3 liści, po krzewieniu do fazy drugiego kolanka.
Ilość cieczy użytkowej(l/ha) 200–300.
CROPVIT Cu
Chelat miedzi polecany do dolistnego zasilania upraw zbożowych.
Miedź bierze udział m.in. w metabolizmie azotu, dlatego wpływa silnie stymulująco na ilość i jakość ziarna zbóż. Oznaki niedostatecznego zaopatrzenia roślin
w miedź, to m.in. bielenie młodych listków, chloroza starszych liści, przywiędły
wygląd roślin, słabo wypełnione kłosy, obniżona zawartość białka i inne. Cropvit
Cu znacząco wpływa na zwiększenie odporności roślin na porażenia chorobami
grzybowymi i bakteryjnymi.
Stosowanie Cropvit Cu w intensywnych uprawach zbożowych procentuje zwyżką plonu ziarna oraz wyraźną poprawą jego parametrów.
†† SUBSTANCJA AKTYWNA
Miedź (Cu) rozpuszczalna w wodzie 78 g/l.
•• Zboża
»» 1–2 opryski od fazy krzewienia do kłoszenia oraz po kwitnieniu.
Dawka nawozu: 1–2 l/ha.
Ilość cieczy użytkowej(l/ha) 200–300.
126
CROPVIT PK
◊◊ Wysoce przyswajalny płynny nawóz wieloskładnikowy zawierający
makro- i mikroelementy
◊◊ Zaprojektowany jako baza do komponowania przez rolnika własnych
!
technologii dokarmiania upraw
◊◊ Doskonałe źródło uzupełniania P i K w sytuacjach stresowych
◊◊ Szybko poprawia kondycję roślin
ZALECANY ADIUWANT
PIĘCIOTLENEK FOSFORU (P2O5)
9,0 [masowe]
TLENEK POTASU (K20)
17.0
BOR (B)
0,050
ŻELAZO (Fe)
0,020
MIEDŹ (Cu)
0,020
CYNK (Zn)
0,020
MANGAN (MN)
0,040
Wszystkie składniki pokarmowe są rozpuszczalne w wodzie.
Zdrowo
nakręca uprawy
Płynny, dolistny nawóz fosforowo-potasowyz mikroelementami. Zapewnia
roślinom optymalne dawki fosforu i potasu w kolejnych fazach rozwojowych.
Roślina
Terminy oprysków
Dawki nawozu (l/ha)
Ilość cieczy użytkowej (l/ha)
ZBOŻA
Jesień: I – faza 4–6 liści; Wiosna: II – faza krzewienia,
III – faza strzelania w źdźbło, IV – po kwitnieniu
1,5–3
200–300
RZEPAK
Jesień: I – faza rozety 4–8 liści; Wiosna: II – po ruszeniu wegetacji,
III – przed kwitnieniem, IV – po kwitnieniu
2–3
200–300
I – po wytworzeniu 4–6 liści, II i III – co 7–10 dni
2–3
200–300
I – po wykształceniu 4–8 liści
II – przed zwarciem międzyrzędzi
2–3
200–300
I – przed zakryciem międzyrzędzi, II – po 10–14 dniach
2–3
200–300
I – przed kwitnieniem
II – po kwitnieniu
III i IV – w okresie wzrostu owoców, co 7–14 dni
2–6
500–1000
POMIDOR, PAPRYKA,
OGÓREK
I i II – intensywny wzrost wegetatywny co 7–14 dni
II – przed kwitnieniem
III – dojrzewanie owoców
2–4
200–600
WARZYWA CEBULOWE
I – po wykształceniu się 2–3 liści
II i III – następne co 2 tygodnie
2–6
200–600
WARZYWA KAPUSTNE
I–V w okresie intensywnego wzrostu, co 7–14 dni
2–6
200–600
WARZYWA KORZENIOWE
II – w okresie związywania pąków kwiatowych
2–6
200–600
ROŚLINY OZDOBNE
II – w okresie zawiązywania pąków kwiatowych
2–6
200–600
KUKURYDZA
BURAK CUKROWY
ZIEMNIAK
WINOROŚL, TRUSKAWKA,
DRZEWA
I KRZEWY OWOCOWE
ROZSADA
INNE UPRAWY ROLNICZE
I OGRODNICZE
Stosować 2–3 zabiegi w odstępach 5–10 dni o stężeniu
maksymalnym 0,3% (30 ml nawozu na 10 l wody)
2–4 zabiegi w okresie intensywnego wzrostu co 7–14 dni
Ilość dostosowana dla optymalnego
pokrycia roślin
2–6
200–600
127
ADIUWANTY
SPIS TREŚCI
Adiuwanty: większa pewność działania pestycydów • 129
Działanie adiuwantów • 130
Asystent+ • 131
Partner+ • 132
ADIUWANTY: większa pewność
działania pestycydów
Na efektywność zabiegów ochrony roślin wpływa wiele czynników, które jednocześnie mogą powodować obniżenie
skuteczności preparatu. Jeżeli zależy nam na osiągnięciu większej efektywności zabiegu, warto zastosować odpowiednio dobrany adiuwant (wspomagacz).
Główną funkcją adiuwantów jest zwiększenie ilości substancji aktywnej
w miejscu działania oraz wzrost ilości cieczy na powierzchni liścia, co znacznie
poprawia wnikanie preparatów przez jego struktury. Dodatek wspomagaczy
zabezpiecza działanie środków ochrony roślin przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, takimi jak niska wilgotność powietrza czy duże
wahania temperatury.
Środki ochrony roślin poddawane są procesom formułowania, w wyniku
czego otrzymujemy odpowiednią formulację zawartą w produkcie handlowym.
Zawiera ona zarówno właściwą formę chemiczną substancji aktywnej (np. sole,
estry), jak i szereg substancji wspomagających. Bardzo ważnym elementem
każdej formulacji są substancje dodatkowe wpływające na poprawę retencji
(zatrzymanie kropel na liściu) oraz ułatwiające wnikanie substancji aktywnych
do komórek roślinnych. Są to te same substancje, które występują w składzie adiuwantów aktywujących dostępnych na rynku. Często zawartość tych
substancji w formulacji jest niewystarczająca, dlatego w wielu przypadkach
bardzo korzystny jest dodatek adiuwantów opartych o różne substancje
np. organosilikony, metylowane estry. Obniżając znacznie dawkę preparatu
lub stosując ją w dolnym zakresie z zalecanych, wprowadzamy do cieczy
opryskowej mniej substancji poprawiających aktywność pestycydu i właśnie
wtedy dodatek adiuwantów aktywujących ma największy wpływ na poprawę
jej skuteczności.
Jedną z ważniejszych grup wspomagaczy są surfaktanty (substancje powierzchniowo czynne). Wpływają one na obniżenie napięcia powierzchniowego
cieczy opryskowej, zwiększają przyczepność kropel i zwilżalność powierzchni;
rozpuszczają się dobrze w wodzie i tłuszczach. Odpowiednie dobranie tych
parametrów czyni tę grupę adiuwantów bardziej uniwersalną. Dlatego też
zaleca się ich stosowanie z wieloma herbicydami, fungicydami i insektycydami
wówczas, gdy istnieje potrzeba bardzo dokładnego pokrycia powierzchni roślin
i gdy takie wskazówki znajdują się w etykiecie-instrukcji stosowania środka
ochrony roślin. Surfaktanty z grupy organosilikonowych (Asystent+) powodują
rozpływanie się cieczy użytkowej po obu stronach liści, w wyniku czego uzyskuje
się bardzo dobry efekt pokrycia. Substancje wnikają do rośliny przez przestwory
w kutykuli (warstwa wosku na liściach), ale również przez aparaty szparkowe.
Kolejną istotną grupą wspomagaczy są modyfikowane oleje roślinne, np.
metylowane estry oleju rzepakowego (Partner+), które w jeszcze większym
stopniu ułatwiają rozpuszczalność wielu herbicydów, przez co poprawiają
wnikanie substancji aktywnej do komórek roślinnych bezpośrednio przez
pokrywającą chwasty warstwę wosku.
W badaniach przeprowadzonych na Uniwersytecie Przyrodniczym
w Poznaniu, pod merytoryczną opieką Łukasza Sobiecha, wykazano korzystny wpływ adiuwantów na skuteczność działania wielu substancji aktywnych
pestycydów. W specjalnie stworzonych warunkach – nieodpowiednich do
stosowania herbicydów – zastosowano preparat z grupy regulatorów wzrostu
(szczególnie wrażliwy na np. niskie temperatury). Zalecana dawka herbicydu
w takich warunkach charakteryzowała się znacznie obniżoną skutecznością
chwastobójczą. Jednak dodatek adiuwantów Asystent+ oraz Partner+ powodował zwiększenie skuteczności herbicydu do poziomu porównywalnego
z dawką wielokrotnie wyższą.
W doświadczeniu badano również wpływ dawki adiuwantów na skuteczność
herbicydów.
Najwyższą skuteczność uzyskano, stosując wspomagacz Partner+ w dawce
1,0 l/ha oraz Asystent+ w dawce 0,1% (100 ml na 100 litrów wody). Obniżone
o połowę dawki adiuwantów powodowały niewielki spadek skuteczności,
jednak nadal była ona na dużo wyższym poziomie niż herbicyd bez dodatku
wspomagacza. Podobne wyniki uzyskano, stosując dodatek adiuwantów do
graminicydów (herbicydy zwalczające chwasty jednoliścienne np. rzepaku).
JESIEŃ 2014 | adiuwanty
129
DZIAŁANIE ADIUWANTÓW
Ciecz robocza
bez dodatku adiuwantu
Ciecz robocza z dodatkiem
adiuwantu
1
LEPSZE WNIKANIE
Dodatek adiuwantu
ASYSTENT+ pozwala
na zwiększenie pokrycia
powierzchni blaszki
liściowej cieczą roboczą.
Dzięki temu preparat
wnika przez większą
powierzchnię liści.
2
SZYBSZE WNIKANIE
Roztwór roboczy
z dodatkiem
adiuwantu ASYSTENT+
szybciej wnika do
tkanek roślinnych,
docierając do wiązek
przewodzących, którymi
jest rozprowadzany.
3
Szybkość przemieszczania
się substancji czynnej
w roślinie przy aplikacji
punktowej cieczy roboczej,
bez i z dodatkiem
adiuwantu ASYSTENT+
130
JESIEŃ 2014 | adiuwanty
LEPSZE EFEKTY
Dodatek wspomagaczy
zabezpiecza działanie
środków ochrony roślin przed
niekorzystnymi warunkami
atmosferycznymi, takimi jak
niska wilgotność powietrza
czy duże wahania temperatury.
5 adiuwanty
ASYSTENT+
◊◊ Umożliwia idealne pokrycie cieczą opryskiwanych roślin nawet
w bardzo zagęszczonym łanie
◊◊ Ułatwia i przyspiesza wnikanie substancji aktywnych do wnętrza roślin
◊◊ Poprawia skuteczność preparatów
◊◊ Umożliwia obniżenie dawki cieczy roboczej na hektar
◊◊ Zwiększa odporność na zmywanie
◊◊ Pozwala obniżyć koszty zabiegów pestycydowych
◊◊ Mniejsza ilość cieczy opryskowej przy wysokiej skuteczności zabiegu
SUBSTANCJA AKTYWNA
KOPOLIMER
SILIKONOPOLIESTROWY
180 g w 1 litrze
Dobry asystent
lepsza wydajność
Unikatowy w swojej formulacji organosilikonowy surfaktant – preparat
zwilżający, zwiększający przyczepność i znacząco poprawiający wnikanie
pestycydów w głąb rośliny.
†† SZCZEGÓLNIE POLECANY DO:
»» grupy herbicydów totalnych opartych o glifosat
»» herbicydów opartych o sole słabych kwasów
»» fungicydów i insektycydów w sytuacjach, kiedy zależy nam na dobrym
pokryciu cieczą opryskową
†† STOSOWANIE – DAWKI
Preparat polecamy stosować w dawce 50–100 ml/ha przy dawce wody do 200 l/h.
WODA
FOTOGRAFIA. W
pływ adiuwanta Asystent+ na pokrycie cieczą roboczą
opryskiwanej powierzchni.
131
5 adiuwanty
PARTNER+
SUBSTANCJA AKTYWNA
Zawiera 82,5% estrów
metylowych kwasów
tłuszczowych oleju
rzepakowego z wbudowanym
silikonowym środkiem
rozpływającym i emulgatory.
◊◊ Poprawia przyczepność roztworu roboczego do liści roślin
◊◊ Ułatwia i przyspiesza wnikanie substancji aktywnych do wnętrza roślin
◊◊ Poprawia skuteczność preparatów
◊◊ Zwiększa odporność na zmywanie
◊◊ Stworzony w nowej technologii – charakteryzuje się wyższą
skutecznością w stosunku do adiuwantów pochodzenia mineralnego
Dobry partner
wspomaga efektywnie
Najnowszej generacji adiuwant olejowy o podwyższonej wydajności. Preparat
przeznaczony do stosowania z pestycydami, poprawiający ich przyczepność
oraz wnikanie.
†† SZCZEGÓLNIE POLECANY DO:
»» grupy herbicydów sulfonylomocznikowych
»» preparatów z grupy graminicydów
»» fungicydów i insektycydów w sytuacjach, kiedy zależy nam na dobrym
pokryciu cieczą opryskową i zwiększonej przyczepności substancji czynnej
oraz aktywnym wnikaniu do wnętrza blaszki liściowej
»» inhibitorów syntezy barwników (trójketony)
†† STOSOWANIE – DAWKI
reparat polecamy stosować w dawce 0,5–1,0 l/ha przy dawce wody
P
do 200–300 l/ha.
WODA
FOTOGRAFIA. W
pływ adiuwanta Partner+ na pokrycie cieczą roboczą
opryskiwanej powierzchni.
132
5 higiena opryskiwaczy polowych
◊◊ Daje szybkie efekty
◊◊ Rozpuszcza tłuszcze
◊◊ Antykorozyjny
◊◊ Nie niszczy farb i lakierów
◊◊ Wysoka dyspersyjność
◊◊ Nie pieni się
◊◊ Nie jest fitotoksyczny
◊◊ Jest bezpieczny dla środowiska
CLEAN SPEED
Clean Speed jest uniwersalnym środkiem czyszczącym przeznaczonym do dokładnego i szybkiego mycia od wewnątrz i na zewnątrz opryskiwaczy
po środkach ochrony roślin, po każdorazowym zakończeniu pracy i przed postojem zimowym.
††WŁAŚCIWOŚCI PREPARATU CLEAN SPEED
Środek przystosowany jest także do czyszczenia pomieszczeń i maszyn rolniczych. Stosuje się go przy użyciu wysokociśnieniowych urządzeń czyszczących. Nie jest preparatem agresywnie oddziałującym na farby i lakiery,
posiada właściwości antykorozyjne. Jest drobnoziarnistym, łatwo rozpuszczalnym granulatem zawierającym substancje ulegające biologicznemu
rozpadowi, wyróżniającym się wysoką aktywnością nawet przy stosowaniu
w niewielkich ilościach, ponadto jest dobrze tolerowany przez rośliny.
††DAWKOWANIE
Standardowe dawkowanie 200ml preparatu na 100l wody. W przypadku
mycia opryskiwacza po oprysku herbicydami sulfonylomocznikowymi lub
na zakończenie sezonu opryskiwania dawkę zwiększyć do 400ml/100l
wody.
W celu uniknięcia szkód istotne jest dokładne przestrzegani informacji
w instrukcji użytkowania
Czysty sprzęt – czysty zysk!
ANTYPIANO
◊◊ Zapobiega powstawaniu piany w roztworach
cieczy roboczych agrochemikaliów
◊◊ Stosowany jako dodatek skutecznie
eliminujący efekt pienienia się wodnych
roztworów roboczych
◊◊ Poprawia efekty wymycia
††ZAKRES STOSOWANIA I DAWKI
10 ml wystarcza na około 300 litrów roztworu. Przed dodaniem do środowiska pieniącego rozcieńczyć wodą w proporcji 1 część preparatu na 4 części wody.
W celu obniżenia dawki preparat można dodawać porcjami, aż do uzyskania wyraźnego efektu zbicia piany.
Mieszanie w trakcie dozowania zwiększa skuteczność działania. W niektórych przypadkach koniecznie może być użycie mniejszej lub większej ilości preparatu.
Dawki te można ustalić indywidualnie.
††PRZECHOWYWANIE
Przechowywać w oryginalnych opakowaniach w temperaturze 0°C-30°C.
JESIEŃ 2014 | higiena opryskiwaczy polowych
133
m
a
r
e
i
b
y
w
TAK,
!
n
o
l
p
i
k
o
s
wy
Korn-Kali® to najlepszy wybór w optymalnym odżywianiu potasem, magnezem, sodem i siarką.
Nawóz (40% K 2O, 6% MgO, 4% Na 2O, 12% SO3 ) zawiera magnez i siarkę w formie kizerytu.
Jego wybór gwarantuje:
z większą
mrozoodporność roślin
z lepszą odporność
na suszę
z wyższą efektywność
wykorzystania azotu
Wybierz Korn-Kali® – gwarancja wysokiego plonu Twoich upraw!
K+S Polska sp. z o.o. · Pl. Wiosny Ludów 2 · 61-831 Poznań · Telefon 061-850 93 60 · [email protected] · www.ks-polska.com
Spółka należąca do Grupy K+S
Korn-Kali_Raps_Weizen_Zuckerrüben_210x148,5+5_PL.indd 1
24.05.13 15:30
Jesień – czas na potas i magnez!
Dr inż. Radosław Witczak K+S Polska sp. z o.o.
J
ak już wszyscy wiemy, rośliny rzepaku ozimego w okresie jesieni budują
swój przyszły plon. Jednak, aby mogły to uczynić konieczne jest dostarczenie roślinom odpowiednich składników pokarmowych już w okresie
jesiennym. Zatem aby osiągnąć wysokie plony konieczne jest zrównoważone nawożenie K, Mg oraz S już od samego początku wschodów rzepaku, jak
i w kolejnych fazach wzrostu. Mając na uwadze fakt, że rzepak należy do roślin
o dużych potrzebach pokarmowych (na 1 tonę plonu głównego + ubocznego
pobiera z gleby około 55 kg N, 35 kg P2O, 60 kg K2O, 13 kg MgO, 45 kg
SO3), pamiętajmy aby spełnić jego wymagania co do poszczególnych składników. Stosowanie zbilansowanego nawożenia składnikami pokarmowymi pozwoli
roślinom na lepsze wykorzystanie nawożenia mineralnego, a co za tym idzie
składniki z nawozów zostaną lepiej pobrane i przetworzone w plon główny.
W Polsce w ostatnich latach głównymi pierwiastkami deficytowymi są potas,
magnez i siarka.
3 Potas
• jest niezbędny do prawidłowego wzrostu roślin
• utrzymania odpowiedniego turgoru komórek (jędrność)
• obecność jonów K+ w soku komórkowym zwiększa mrozoodporność roślin
odpowiada on za gospodarkę wodną
3 Magnez
• odpowiada za intensywność i siłę fotosyntezy
• stymuluje rozwój systemu korzeniowego
• bierze udział w większości procesów enzymatycznych
• podnosi odporność roślin na oparzenia słoneczne
3 Siarka
• wpływa na lepsze pobranie i wykorzystanie azotu
• jest niezbędnym składnikiem odpowiedzialnym za wzrost rośliny
• produkuje fitohormony i enzymy
Podstawową propozycją nawożenia przedsiewnego firmy K+S jest zastosowanie nawozu Korn-Kali®, ktory zawiera 40% potasu (K2O), 6% magnezu (MgO), 12% siarki (SO3) oraz 4% sodu (Na2O). Jesienne stosowanie
Korn-Kali® dostarcza roślinom odpowiednie ilości potasu oraz magnez i siarkę
w formie kizerytu już od samego początku wzrostu roślin. Zalecane nawożenie
w kg/ha dla gleb o średniej zasobności w potas i magnez:
• Rzepak – 400-500 kg/ha przy plonie 3-4 t/ha
• Zboża – 250-350 kg/ha przy plonie 5-7 t/ha.
NOTATKI
JESIEŃ 2014
135
NOTATKI
136
JESIEŃ 2014
NOTATKI
JESIEŃ 2014
137
NOTATKI
138
JESIEŃ 2014
NOTATKI
JESIEŃ 2014
139
NOTATKI
140
JESIEŃ 2014
H
E
R
B
I
C
Y
D
DEVRINOL TOP
375 CS
1 Najszersze spektrum zwalczanych chwastów
1
Doskonale niszczy gatunki uciążliwe tj. mak polny, przytulia czepna,
Zabójczo aktywny
w walce z chwastami
1
Skuteczny w walce z chabrem bławatkiem i fiołkiem polnym
1 Długotrwałe działanie preparatu, gwarantujące ochronę aż do zbiorów
1 Silne działanie hamujące wzrost samosiewów zbóż
ADRES SIEDZIBY GŁÓWNEJ
ul. Kopernika 15
46-320 Praszka
tel. 34/359-11-89, 34/359-11-79
tel./fax 34/359-18-29
http://www.flora-praszka.pl
ODDZIAŁY/SKLEPY
OPOLE, 45-323, ul. Pużaka 53
tel. 77/455-99-20
ŁAGIEWNIKI, 58-210, ul. Nadrzeczna 24A
tel. 74/894-01-00
BRZEG, 49-300, ul. Oławska 49
tel. 77/416-51-78
GNIECHOWICE, 55-080 Kąty Wrocławskie, ul. Wrocławska 34
tel. 71/316-88-08
OLESNO, 46-300, ul. Wygodzka 1
tel. 34/358-24-64
WITKOWICE, 42-270 Kłomnice, ul. Leśna 1
tel. 34/329-82-19
NYSA, 48-303, ul. Piłsudskiego 62a
tel. 77/435-85-33, 435-88-12
PRUDNIK, 48-200, ul. Kolejowa 5
tel. 77/436-02-67
SZALEJÓW DOLNY, 56, 57-314 Szalejów Górny
tel. 74/868-70-17
GŁOGÓWEK, 48-250, ul. Dworcowa 16
tel. 77/437-26-55
LEGNICA, 59-220, ul. Jaworzyńska 258
tel. 76/721-77-73
BIAŁA, 48-210, ul. Prudnicka 18
tel. 77/438-70-87
LEWIN BRZESKI, 49-340, ul. Kościuszki 84
tel. 77/412-81-44
ROZMIERKA, 47-100 Strzelce Opolskie, ul. Dworcowa 15
Tel. 77/417-50-24

jesień 2014 - Flora Praszka

Transkrypt

Podobne dokumenty

więcej

BIZON Technologie uprawy bezorkowej NAVIGATOR 360 SL

choroby i chwasty - Gazeta AgroNews Nr 17

ZAPRASZAMY na facebook`a Redagowała Sylwia Lubowiecka