Jó zef Bar bag

Józef Barbag
1903–1982
Prace i Studia Geograficzne
2008, T. 40, ss. 269–278
JÓZEF BARBAG
1903–1982
Józef Barbag urodzi³ siê 9 kwietnia w 1903 r. w Brodach na Podolu, tam te¿
ukoñczy³ gimnazjum. W latach 1922–1927 studiowa³ geografiê na Wydziale
Nauk Filozoficznych Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Pracê dyplomow¹ pisa³ pod kierunkiem prof. Twardowskiego. Po ukoñczeniu studiów
pracowa³ jako nauczyciel geografii w szko³ach œrednich w Radomsku, Miêdzyrzeczu Podlaskim i Równem.
Po zakoñczeniu wojny podejmuje pracê naukowo-dydaktyczn¹ w wy¿szych uczelniach Warszawy. Od 1946 r. pracuje w Szkole G³ównej S³u¿by
Zagranicznej, gdzie w latach 1947–1952 pe³ni funkcjê kierownika Katedry
Geografii Politycznej. W roku 1953 podejmuje pracê w Katedrze Geografii
Regionalnej Uniwersytetu Warszawskiego. Stopieñ doktora nadano Mu na
Uniwersytecie £ódzkim w 1964 r. na podstawie rozprawy pt. Kszta³towanie
siê granic politycznych oraz integracji i dezintegracji pañstwa w latach
1900–1962. Promotorem pracy doktorskiej by³ prof. Jan Dylik, a recenzentami profesorowie: Boles³aw Olszewicz, Maria Kie³czewska-Zaleska i Stanis³aw Leszczycki. W 1955 r. uzyskuje tytu³ docenta, a w 1968 – profesora
nadzwyczajnego nauk przyrodniczych na Uniwersytecie Warszawskim.
Specjalnoœci¹ naukow¹ Profesora by³a geografia regionalna i geografia
polityczna. Wiele uczyni³ dla nadania odpowiedniego presti¿u tym dyscyplinom, stara³ siê o w³aœciwe miejsce dla nich w programach szkolnych i studiów uniwersyteckich.
W czasie blisko trzydziestoletniej dzia³alnoœci w Uniwersytecie Warszawskim Profesor Józef Barbag po³o¿y³ szczególne zas³ugi w zakresie uruchomienia
i pionierskiego rozwoju problematyki geografii politycznej. Zajêcia dydaktyczne
z tej dziedziny, zapocz¹tkowane przez Profesora w Instytucie Geograficznym
UW, zosta³y nastêpnie wprowadzone w wielu oœrodkach geograficznych.
Prof. Józef Barbag napisa³ wiele prac z dziedziny geografii politycznej,
które zyska³y uznanie czytelników w kraju i za granic¹. Niektóre z nich
t³umaczone by³y na jêzyki obce (m.in. jedyny po II po wojnie œwiatowej podrêcznik akademicki z dziedziny geografii politycznej Jego autorstwa zosta³
prze³o¿ony na jêzyk rosyjski).
Profesor Barbag wniós³ równie¿ wielki wk³ad w rozwój geografii regionalnej œwiata. Jest autorem wielu monografii, podrêczników i artyku³ów z tej
272
90 lat geografii w Uniwersytecie Warszawskim
dziedziny. By³ tak¿e redaktorem i wspó³autorem II tomu Geografii Powszechnej, wydanej przez PWN w 1963 r.
Przez szereg lat Profesor by³ redaktorem naczelnym czasopisma dla nauczycieli „Geografia w Szkole”. Do³o¿y³ wielu starañ o nale¿yty poziom naukowy i edytorski tego pisma.
Przegl¹daj¹c bibliografiê Profesora znajdziemy tam równie¿ t³umaczenia
wielu cennych pozycji z zagranicznej literatury geograficznej, m.in. t³umaczenie wydanej pod egid¹ UNESCO pracy z zakresu metodyki nauczania geografii – „O nauczaniu geografii”.
Profesor Barbag lubi³ pracê pedagogiczn¹ – by³ dobrym nauczycielem.
Wynika³o to równie¿ z tego, ¿e posiada³ wielk¹ wiedzê i ogromne doœwiadczenie pedagogiczne, jak i z tego, ¿e lubi³ m³odzie¿. Dba³ o to, aby Jego uczniowie umieli patrzeæ, dostrzegaæ i rozumieæ otaczaj¹cy œwiat. W kontaktach
z ludŸmi cechowa³a Go tolerancja i ¿yczliwoœæ.
Przez ca³y okres pracy naukowo-dydaktycznej Profesor Barbag œciœle
wspó³pracowa³ z resortem oœwiaty, g³ównie w zakresie kszta³towania programów nauczania geografii w szko³ach oraz kszta³cenia nauczycieli. Pe³ni³ funkcje dyrektora Departamentu Programów i Podrêczników, potem Departamentu Oœwiaty Doros³ych w Ministerstwie Oœwiaty. By³ wspó³twórc¹ Olimpiady
Geograficznej dla m³odzie¿y szkolnej. Wspó³pracowa³ te¿ aktywnie z Polskim Komitetem UNESCO w sprawach rewizji treœci podrêczników szkolnych w PRL i RFN.
By³ cz³onkiem wielu komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk.
W latach 1962–1968 piastowa³ funkcjê zastêpcy sekretarza naukowego Wydzia³u III – Nauk Matematyczno-Fizycznych, Chemicznych i Geologiczno-Geograficznych PAN.
Profesor Barbag znany by³ szeroko za granic¹. Bra³ udzia³ w wielu kongresach, sympozjach i konferencjach. Bywa³ zapraszany jako wyk³adowca do
oœrodków geograficznych wy¿szych uczelni Europy i Ameryki. By³ cz³onkiem Komisji Metodologii i Nauczania Geografii przy Miêdzynarodowej
Unii Geograficznej.
Za liczne zas³ugi w pracy naukowej i dydaktycznej Profesor zosta³ odznaczony Krzy¿em Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski,
Z³otym Krzy¿em Zas³ugi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej i licznymi
innymi odznaczeniami pañstwowymi, resortowymi, a tak¿e zagranicznymi.
Profesor Józef Barbag zmar³ 19 czerwca 1982 r. w Warszawie.
DZIA£ALNOŒÆ NAUKOWA
Specjalnoœci¹ naukow¹ Profesora by³ swoisty tryptyk zagadnieñ geograficznych: geografia polityczna, geografia regionalna i dydaktyka geografii zarówno szkolnej, jak i akademickiej.
Józef Barbag
273
Œmia³o mo¿na powiedzieæ, ¿e by³ pionierem polskiej powojennej geografii
politycznej. Nie by³o to zadanie ³atwe. Praktycznie do lat 70. ubieg³ego ju¿ wieku geografia polityczna uto¿samiana by³a z geopolityk¹, st¹d wielu jej przeciwników znalaz³o siê w gronie ówczesnych naukowców. Kolejny problem to „potyczki” z wszechw³adn¹ wówczas cenzur¹. W³adze obawia³y siê, ¿e geografia
polityczna mo¿e mieæ odmienne spostrze¿enia ni¿ obowi¹zuj¹ca wówczas „jedynie s³uszna” ideologia. We wstêpie do pierwszego powojennego podrêcznika geografii politycznej (Geografia polityczna ogólna, PWN 1974) Profesor
pisa³: Dynamiczny rozwój dyscyplin geograficznych w Polsce Ludowej nie
obj¹³ w dostatecznym stopniu geografii politycznej, zw³aszcza ogólnej. Trudno
wyt³umaczyæ i pogodziæ siê z faktem zaniedbania tej dyscypliny, je¿eli zwa¿ymy,
jak donios³¹ rolê we wspó³czesnym ¿yciu odgrywa œwiadomoœæ spo³eczna i jak
bardzo po¿¹dane jest mo¿liwie wszechstronne oœwietlenie zjawisk polityczno-spo³ecznych, a wiêc tak¿e ich przestrzennego usytuowania i œrodowiska geograficznego, w którym siê rozgrywaj¹. Swoje nowatorskie opracowanie Profesor skromnie nazwa³ „prób¹ wype³nienia tej luki”.
Autor, zdaj¹c sobie sprawê, ¿e bêdzie mia³ wielu adwersarzy, zaznaczy³, ¿e
niektóre pogl¹dy przedstawione w Geografii politycznej maj¹ charakter dyskusyjny. Zgadzaj¹c siê z tym stwierdzeniem, nale¿y podkreœliæ, ¿e w³aœnie to
przyczyni³o siê do o¿ywienia wymiany pogl¹dów i nasilenia badañ z zakresu
geografii politycznej. Jako sukces autora wspomnianego podrêcznika nale¿y
uznaæ przet³umaczenie go na jêzyk rosyjski. Jest to zas³uga wywa¿onych ocen
i szacunku dla ró¿nych ujêæ badawczych. Potwierdzeniem tej opinii mo¿e byæ
fakt t³umaczenia na jêzyk niemiecki wielu artyku³ów Profesora, które ukazywa³y siê w niezmienionej formie, zarówno w NRD, jak i Republice Federalnej
Niemiec. Mo¿na to oceniæ jako ewenement w naukach zwi¹zanych z polityk¹.
Artyku³y Profesora z zakresu geografii politycznej dotyczy³y najczêœciej problemów teoretycznych i metodologicznych, zagadnieñ granic politycznych
oraz pañstw jako przedmiotu badañ tej dziedziny geografii.
Profesor Józef Barbag wniós³ równie¿ wielki wk³ad w rozwój geografii
regionalnej œwiata. Dorobek naukowy obejmuje tu zarówno prace z zakresu
metodologii, jak i obszerne monografie o ró¿nym zakresie terytorialnym.
Wymieniæ tu mo¿na opracowanie koncepcji i redakcjê naukow¹ jednego
z pierwszych powojennych podrêczników Geografia œwiata. Zachêci³ wówczas do wspó³pracy wszystkich pracowników Zak³adu Geografii Regionalnej
i Politycznej, którym kierowa³ przez szereg lat. Samodzielnie przygotowa³
obszerne opracowanie Geografia gospodarki œwiata, monografie Stanów
Zjednoczonych Ameryki i Wielkiej Brytanii.
Profesor Barbag by³ jednym z animatorów przygotowania monumentalnego dzie³a Geografia Powszechna, której tomy sukcesywnie ukazywa³y siê
w latach 60. XX wieku. By³ redaktorem i wspó³autorem drugiego tomu. Jego
tytu³ to „Cz³owiek i jego dzia³alnoœæ gospodarcza”. Znalaz³y siê tu dwa roz-
274
90 lat geografii w Uniwersytecie Warszawskim
dzia³y odzwierciedlaj¹ce g³ówne zainteresowania badawcze Profesora:
Cz³owiek a œrodowisko geograficzne oraz Zmiany mapy politycznej œwiata.
W pierwszym z nich ukaza³ ró¿norodnoœæ relacji cz³owiek-œrodowisko. By³
szczególnie wyczulony na kwestie racjonalnego gospodarowania zasobami
przyrody i jej ochronê. W zakoñczeniu opracowania znajdujemy s³owa, jak¿e
aktualne równie¿ po up³ywie niemal pó³ wieku: fakty œwiadcz¹ o potrzebie
zrewidowania dotychczasowego, niefrasobliwego lub czêsto lekkomyœlnego
stosunku spo³eczeñstwa do przyrody i jej zasobów. Je¿eli Ziemia nie ma staæ
siê – jak przestrzegaj¹ niektórzy pisarze – „obrabowan¹”, czy „oskalpowan¹” planet¹, konieczne jest, w warunkach coraz wiêkszego rozwoju techniki i si³ wytwórczych oraz szybkiego wzrostu ludnoœci, specjalne prawodawstwo narodowe i miêdzynarodowe w sprawie ochrony przyrody. Nale¿y dodaæ, ¿e prawodawstwo miêdzynarodowe – w warunkach ówczesnych podzia³ów politycznych œwiata i w dobie has³a o „ujarzmianiu przyrody” – praktycznie nie istnia³o.
Wiele uwagi Profesor Barbag poœwiêca³ dydaktyce szkolnej i akademickiej.
Napisa³ wiele artyku³ów na ten temat. Przet³umaczy³ szereg publikacji z zakresu
metodyki nauczania geografii, miêdzy innymi ksi¹¿kê O nauczaniu geografii,
wydan¹ w jêzyku angielskim pod egid¹ UNESCO. Napisa³ te¿ wiele podrêczników szkolnych z zakresu geografii. Inne recenzowa³ dla wydawnictw.
DZIA£ALNOŒÆ DYDAKTYCZNA
Profesor Józef Barbag by³ doskona³ym dydaktykiem – lubi³ pracê pedagogiczn¹. Rozpocz¹³ j¹ bezpoœrednio po ukoñczeniu studiów jako nauczyciel
geografii w szko³ach œrednich w Równem, Miêdzyrzeczu Podlaskim i Radomsku. By³ entuzjast¹ zajêæ w terenie – niezwykle atrakcyjnych dla m³odzie¿y.
Organizowa³ np. wycieczki na ³y¿wach po zamarzniêtych rzekach, wycieczki
piesze i rowerowe. M³odszych prowadzi³ w bli¿sze okolice szko³y, dla starszych organizowa³ wycieczki po kraju.
Po zakoñczeniu wojny podejmuje pracê naukow¹ w wy¿szych uczelniach Warszawy. Od pocz¹tku lat 50. by³ zwi¹zany z Uniwersytetem Warszawskim. By³ kierownikiem pocz¹tkowo Katedry Geografii Regionalnej, a póŸniej, po zmianach organizacyjnych, kierowa³ Zak³adem Geografii Regionalnej i Politycznej. Zgodnie ze swoimi zainteresowaniami prowadzi³ wyk³ady
z geografii regionalnej œwiata i geografii politycznej. By³y one wysoko oceniane przez m³odzie¿ akademick¹. Komunikatywny jêzyk, piêkna polszczyzna i wspania³e, barwne przeŸrocza – to wszystko zapamiêta³a wiêkszoœæ
s³uchaczy. Pod kierunkiem Profesora powsta³o wiele prac doktorskich i magisterskich. Tematyki prac nigdy nie narzuca³ – proponowa³, zaleca³ przedmiot
badañ, a tytu³ pracy cierpliwie uzgadnia³ z jej przysz³ym autorem. W trosce
o wysoki poziom wszystkich zajêæ dydaktycznych hospitowa³ prowadzone
275
Józef Barbag
æwiczenia i proseminaria. M³odszym pracownikom udziela³, jak zwykle
w ¿yczliwym tonie, bezcennych porad dydaktycznych. Zajêcia dydaktyczne
prowadzi³ nie tylko na Uniwersytecie Warszawskim. Wyk³ada³ w latach
1946–1952 w Szkole G³ównej S³u¿by Zagranicznej i na licznych kursach dokszta³caj¹cych dla nauczycieli.
By³ wyk³adowc¹ lubianym i cenionym przez studentów, mimo ¿e nie toleruj¹cym najmniejszych przejawów nieuczciwoœci, jak np. œci¹gania na egzaminach. Pisane pod kierunkiem Profesora prace dyplomowe musia³y reprezentowaæ wysoki poziom naukowy. Zwraca³ uwagê, by mapy w nich zamieszczane by³y zgodne z zasadami sztuki kartograficznej. W Instytucie Geograficznym UW wypromowa³ trzech doktorów.
DZIA£ALNOŒÆ ORGANIZACYJNA
Profesor Józef Barbag piastowa³ liczne funkcje i prowadzi³ ró¿norodn¹
dzia³alnoœæ organizacyjn¹. Dzia³a³ te¿ w organizacjach miêdzynarodowych. By³
cz³onkiem i aktywnym dzia³aczem Komisji Metodologii i Nauczania Geografii
przy Miêdzynarodowej Unii Geograficznej. W Ministerstwie Oœwiaty pe³ni³
przez kilka lat funkcjê dyrektora Departamentu Programów i Podrêczników,
póŸniej Departamentu Oœwiaty Doros³ych. Aktywnie pracowa³ w strukturach
Polskiej Akademii Nauk. Przez siedem lat by³ zastêpc¹ sekretarza naukowego
Wydzia³u III.
Mimo aktywnej pracy na uczelni w dalszym ci¹gu zajmowa³ siê prac¹
zwi¹zan¹ z dydaktyk¹ szkoln¹. Przez szereg lat by³ redaktorem miesiêcznika
„Geografia w Szkole”. Dba³ o wysoki poziom merytoryczny tego pisma, wypracowa³ optymaln¹ strukturê jego treœci tak, aby by³a istotn¹ pomoc¹ dla nauczycieli. W „Geografii w Szkole” zamieszczali swoje publikacje nie tylko
wybitni naukowcy. Profesor czêsto oddawa³ g³os nauczycielom-praktykom,
aby dzielili siê swoimi spostrze¿eniami i uwagami z zakresu dydaktyki geografii. Z prac¹ redakcyjn¹ ³¹czy³ dzia³alnoœæ organizacyjn¹ zwi¹zan¹ z Olimpiad¹ Geograficzn¹ dla m³odzie¿y szkolnej.
Ró¿norodna by³a dzia³alnoœæ Profesora na forum miêdzynarodowym.
U³atwia³a j¹ doskona³a znajomoœæ kilku jêzyków obcych. Bra³ udzia³ w pracach komisji uzgadniaj¹cej treœæ podrêczników szkolnych ukazuj¹cych siê
w Polsce i RFN. By³a to dzia³alnoœæ wymagaj¹ca zarówno wiedzy merytorycznej, jak zrêcznej dyplomacji. Profesor aktywnie wspó³pracowa³ z Polskim
Komitetem UNESCO. By³ zapraszany jako wyk³adowca do oœrodków uniwersyteckich zarówno pañstw socjalistycznych, jak i Europy Zachodniej,
Stanów Zjednoczonych i Kanady. W tym ostatnim kraju (np. w Quebec) podziw studentów budzi³o pytanie, czy ¿ycz¹ sobie wyk³adu w jêzyku angielskim czy francuskim. Wszystkie pobyty zagraniczne by³y dla Profesora
okazj¹ do zdobywania informacji o programach nauczania.
276
90 lat geografii w Uniwersytecie Warszawskim
Utrapieniem Profesora by³y liczne telefony z redakcji czasopism, radia
lub telewizji z proœb¹ o wyjaœnienie ró¿nych problemów geograficznych odnoœnie do nazewnictwa geograficznego lub lokalizacji obiektów geograficznych. Przyjmowa³ je jednak ze zrozumieniem i ¿yczliwoœci¹.
Stefan Ka³uski
´
PRACE BIOGRAFICZNE I INNE ZRÓD£A
Dumanowski B., Ka³uski S., 1983, Józef Barbag 1903-1982 [w:] Przegl¹d Geograficzny 55, 2, s. 491-492.
Kantowicz E., Skotnicki M., Walewski A. (red. naukowa) 2004, 50 lat Zak³adu Geografii Regionalnej w Uniwersytecie Warszawskim [w:] Prace i Studia Geograficzne,
T. 34, WGiSR, Warszawa.
WYBRANE PRACE JÓZEFA BARBAGA
1948, Geografia gospodarcza Polski w zarysie, RJW, Warszawa.
1949, Geografia gospodarcza Polski w zarysie, wyd. 2 uzupe³nione, PZWS, Warszawa.
1949, Nauka o Polsce i œwiecie wspó³czesnym, Warszawa (wspólnie z J. Liderem,
K. Mariañskim, W. £ajdusem, E. Stuczyñskim).
1950, Nauka o Polsce i œwiecie wspó³czesnym, Warszawa.
1951, Geografia gospodarcza Polski w zarysie, Materia³y pomocnicze dla klasy X,
PZWS, Warszawa.
1951, Ekonomiceskaja geografija Polszi, Moskwa.
1952, Ekonomiceskaja geografija Polszi, Moskwa.
1952, Geografia gospodarcza Polski dla klasy X, PZWS, Warszawa.
1956, Geografia gospodarcza Polski dla klasy X, PZWS, Warszawa.
1956, Õkonomische und politische Geographie der Volksrepublik Polen, Berlin.
1956, Geografia Polski. Klasa X, PZWS, Warszawa (wspólnie z M. Janiszewskim).
1957, Geografia gospodarcza Polski. Rolnictwo, wyd. 2, Warszawa.
1959, Przedmiot i zadania geografii regionalnej, Przegl. Geogr., Warszawa.
1960, Geografia Polski. Klasa X, PZWS, Warszawa (wspólnie z M. Janiszewskim).
1963, Redakcja. Geografia Powszechna t. II, Cz³owiek i jego dzia³alnoœæ gospodarcza,
PWN, Warszawa.
1963, Cz³owiek a œrodowisko geograficzne [w:] Geografia Powszechna t. II, PWN,
Warszawa.
1963, Zmiany mapy politycznej œwiata 1900-1962 [w:] Geografia Powszechna t. II,
PWN, Warszawa.
1964, O miejsce geografii politycznej w systemie nauk o Ziemi, Czasopismo Geograficzne 35.
1965, Géographie et comprehension internationale, Paris.
1965, Geographie – Unterricht in der Polnischen Volksrepublik, Brunschweig.
1965, Veranderungenin der Bevolkerungsstruktur Polens, Wien.
277
Józef Barbag
1966, Redakcja. Metodyka nauczania geografii, praca zbiorowa, Warszawa.
1966, Geografia Polski. Klasa X, Warszawa (wspólnie z M. Janiszewskim).
1967, Stany Zjednoczone, Warszawa (wspólnie z R. Galonem).
1968, Geografia Polski, Warszawa (wspólnie z A. Dylikow¹).
1969, The complex production index as a means of appraising the rate of economic
growth, Warszawa.
1970, Iskier przewodnik po stolicach œwiata, Wyd. Iskry, Warszawa.
1970, O nauczaniu geografii, Warszawa.
1970, Kraje „Trzeciego Œwiata” w obliczu rewolucji naukowo-technicznej, Warszawa.
1971, Zarys geografii politycznej, Warszawa.
1971, Organizacja gospodarcza struktury przestrzennej w Krajach Trzeciego Œwiata
w obliczu rewolucji naukowo-technicznej, Praga.
1971, Geografia gospodarcza œwiata dla klasy II liceum ogólnokszta³c¹cego, Warszawa.
1971, Geografia œwiata, Warszawa.
1974, Geografia gospodarcza œwiata dla klasy II liceum ogólnokszta³c¹cego, wyd. 4,
Warszawa (wspólnie z J. Œliwiñskim).
1974, Geografia ekonomiczna Stanów Zjednoczonych i Kanady, PWE, Warszawa.
1974, Geografia polityczna ogólna, PWN, Warszawa.
1974, Metodyka nauczania geografii, wyd. 2 zmienione, Warszawa.
1974, Iskier przewodnik – panorama œwiata, Wyd. Iskry, Warszawa.
1975, Redakcja. Geografia œwiata, wyd. 2, WSiP, Warszawa.
1975, Die Geographie im Polnischen Schulspten, Brunschweig.
1976, Wielka Brytania, PWN, Warszawa.
1978, Iskier przewodnik – panorama œwiata, Wyd. Iskry, Warszawa.
1978, Geografia polityczna ogólna, PWN, Warszawa.
1980, Geografia gospodarcza œwiata dla klasy II liceum ogólnokszta³c¹cego, wyd. 4,
Warszawa.
1982, Geografia ekonomiczna Stanów Zjednoczonych i Kanady, wyd. 2 uzupe³nione,
Warszawa.
1984, Geografia gospodarki œwiata, PWN, Warszawa.
Summary
Józef Barbag was born on 9 April 1903, in Podolia. In 1922–1927 he studied
geography at the John Casimir University in Lviv. After graduation he taught at several
secondary schools and in 1953 took a post at the Institute of Geography of the University
of Warsaw where in 1968 he obtained professorship. His specialties were the regional
and the political geography and in these fields he published numerous papers that gained
him international respect. He was the author of the first post-war textbook of the political
geography and he wrote many monographs, textbooks, and articles on the regional
geography of the world.
278
90 lat geografii w Uniwersytecie Warszawskim
For many years he was the editor-in-chief of the periodical for teachers „Geografia
w Szkole” and was a co-founder of the Geographical Olympiad for school teenagers.
He held responsible positions in the Ministry of Education and cooperated with the Polish
office of UNESCO. He was well known abroad: he participated in numerous conferences
and was invited to lecture at European and American universities. He was active in the
Commission for Geographical Education and Methodology at the International
Geographic Union and he was decorated, among the others, with the Commander’s and
Officer’s Cross of Polonia Restituta and with many foreign orders for his scientific and
didactic output.
Professor Józef Barbag died on 19 June 1982, in Warsaw.
Stefan Ka³uski, Instytut Studiów Regionalnych i Globalnych,
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieœcie 26/28, 00-927 Warszawa,
e-mail: [email protected]