Informator MISH 2013/2014

Transkrypt

❧Informator
Międzywydziałowych Indywidualnych
Studiów Humanistycznych
wersja piąta, poprawiona
Kraków, sierpień 2013
❧
Spis treści
Część pierwsza: informacje ogólne
Funkcjonowanie sekretariatu
6
Godziny i dni otwarcia6
Legitymacje studenckie6
Deklaracja wyboru opiekuna6
USOS, rejestracje na zajęcia, deklaracje programowe7
Deklaracja programu studiów9
E-indeks10
Inne10
Biblioteki11
Samorząd12
Struktura12
Skład Rady Samorządu Studentów MISH13
Możliwość uzyskania pomocy13
Zaproszenie do włączenia się w prace Samorządu14
Koło Naukowe
14
Dla kogo?
14
Funkcjonowanie Koła
14
Jak zdobywać informacje o Kole i poszczególnych sekcjach?
15
W czym Koło może pomóc?
15
Rozwój Koła15
Kilka ważnych informacji formalnych…
15
…i kilka nieformalnych porad16
Jak zaplanować studia?16
Ograniczenia w ilości kursów i uzyskiwanych dyplomów 19
Wymiany, stypendia20
Konferencje, publikacje20
Stowarzyszenia, organizacje20
Wybór tutora i przebieg tutorialu21
Część druga: studia w poszczególnych Instytutach
Wydział Polonistyki
23
Informacje ogólne
23
Lokalizacja
24
Biblioteka 25
Dodatkowe informacje
25
Wydział Polonistyki w Internecie26
Wydział Filologiczny26
2
Filologia angielska
27
Filologia germańska
28
Filologia hiszpańska
29
Filologia klasyczna
29
Filologia włoska
32
Filologia orientalna: indianistyka
33
Filologia portugalska34
Wydział Filozoficzny
34
Instytut Filozofii
34
Instytut Religioznawstwa
36
Instytut Socjologii37
37
Siedziba
Studiowanie
39
Życie studenckie40
Instytut Pedagogiki
40
Instytut Psychologii40
40
Informacje ogólne
Gdzie szukać IP?
41
Biblioteki 41
41
IP w sieci41
Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji42
Wydział Historyczny42
Instytut Historii
42
42
Informacje ogólne
Lokalizacja
43
Biblioteki
43
44
Instytut Historii Sztuki44
44
Informacje ogólne
Gdzie szukać IHS?
45
Biblioteka
45
46
IHS w sieci46
Instytut Etnologii46
46
Informacje ogólne
Lokalizacja
47
Biblioteki
47
Dodatkowe informacje47
Instytut Muzykologii47
47
Program studiów
Lokalizacja
48
3
Sekretariat
48
Biblioteka
48
Strona internetowa48
Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej – Instytut Sztuk Audiowizualnych48
Gdzie znajduje się ISzA?
49
Biblioteki (informacje aktualne na rok akademicki 2008/09)
50
Ponadto...
50
ISzA w Internecie50
4
P
rzed Wami informator przeznaczony przede wszystkim dla tych, którzy rozpoczynają studia na MISH UJ. Powstał z inicjatywy studentów i w oparciu o ich doświadczenia. Staraliśmy się zamieścić w nim sprawdzone informacje i użyteczne
rady oraz opisać, jak w praktyce radzi sobie z Uniwersytetem student MISH-u.
Nasze „dzieło” składa się z kilku części. Na początku znajdziecie informacje ważne dla każdego studenta – dotyczące funkcjonowania sekretariatu, serwisu internetowego USOS, bibliotek, Samorządu, Koła Naukowego – oraz ogólne wskazówki do studiowania na MISH. Jeśli interesują Was takie kwestie, jak urlop czy akademik, polecamy także zajrzeć do Słownika
Terminów Regulaminowych.
Dalej zamieściliśmy informacje o poszczególnych instytutach, w których można realizować
zajęcia, a także możliwych do ukończenia kierunkach. Teksty dotyczące prawie wszystkich
popularnych wśród MISH-owców jednostek są dość obszerne i zostały przygotowane przez
studentów, którzy mają duże doświadczenie w opisywanych sprawach.
Pierwsza edycja informatora powstała w roku akademickim 2007/08, następnie był on kilkakrotnie aktualizowany, ostatnie zmiany przeprowadzono we wrześniu 2010 r. Od tamtego
czasu wiele się zmieniło zarówno w kwestiach ogólnych (np. likwidacja papierowego indeksu), jak i na poszczególnych wydziałach, na których pojawiły się nowe programy studiów.
Dlatego niniejsza edycja w wielu miejscach różni się od swoich poprzedniczek. Staraliśmy
się, aby podane przez nas dane były jak najbardziej rzetelne. Niestety nie udało nam się zaktualizować danych o socjologii, pedagogice i filologii włoskiej. Poza tym należy pamiętać, że
uniwersytecka rzeczywistość jest bardzo płynna, dlatego prosimy o wyrozumiałość, jeśli po
jakimś czasie podane w informatorze dane nie będą już jej odpowiadały.
Zachęcamy Was jednocześnie do zgłaszania wszelkich uwag – tylko wtedy informator będzie lepiej nam służył. Sugestie należy zgłaszać do przedstawicieli Samorządu (kontakt: patrz
odpowiedni rozdział).
Informator jest dziełem zbiorowym. W tym miejscu należy podziękować wszystkim współpracującym przy poprzednich edycjach: Marii Kobielskiej, Miłoszowi Puczydłowskiemu,
Pawłowi Banasiowi, Justynie Tabaszewskiej, Markowi Muszyńskiemu, Błażejowi Skrzypulcowi, Marcie Dąbrowskiej, Arturowi Wieczorkowi, Marcinowi Jarząbkowi, Teresie Marcinek, Maciejowi Zborkowi i Ewelinie Twardoch oraz za dodatkowe uwagi: Dorocie Kawęckiej,
Witoldowi Mrozkowi, Adamowi Rysiowi, Jakubowi Czernikowi i Lilianie Klimczak, Aldonie
Pikul, Karinie Graj, Bartłomiejowi Czajce, Stanisławowi Ruczajowi, Stanisławowi Witeckiemu oraz Karolinie Plincie i Michałowi Szymańskiemu, a także przy obecnej aktualizacji:
Beniaminowi Bukowskiemu, Oldze Curzydło, Joannie Durlik, Aleksandrze Dytkowskiej,
Iwowi Garsteckiemu, Krzysztofowi Grzegorczykowi, Marcie Jamróz, Michałowi Jędrzejkowi, Markowi Kaplicie, Karolinie Koprowskiej, Aleksandrze Krogulskiej, Klaudii Laś, Izabeli
Paszko, Arkadiuszowi Półtorakowi, Katarzynie Płachcie, Michalinie Sablik, Esterze Sendeckiej, Annie Stanisz, Patrykowi Szatanowi, Magdalenie Wąsowicz, Natalii Wojnakowskiej,
Oldze Ziopaji.
5
❧
Część pierwsza: informacje ogólne
Funkcjonowanie sekretariatu
Sekretariat MISH jest miejscem, do którego kierujemy swoje kroki w celu załatwienia wszelkich formalności i uzyskania informacji dotyczących większości spraw urzędowych. Dla otuchy
i zachęty zaznaczamy, że dzięki Paniom Annie Stadnickiej i Emilii Januszek wizyty w nim są na
ogół wyjątkowo sympatyczne.
Adres sekretariatu to Rynek Główny 8/15, 31-042 Kraków. To ta sama kamienica, w której mieści się Klub Pod Jaszczurami – wchodzimy do niej drzwiami po lewej, kierujemy się korytarzem
do samego końca, przechodzimy drzwiami po prawej, wchodzimy schodami aż na drugie piętro.
Mieszczą się tam dwie sale dydaktyczne oraz, na końcu korytarza po lewej stronie, sekretariat
MISH.
Godziny i dni otwarcia
Poniedziałek, wtorek, piątek: 10.00–13.00; środa, czwartek: 13.00–15.00. W ekstremalnych sytuacjach można udać się do sekretariatu także poza powyższymi godzinami otwarcia dla studentów, spotykając się w dalszym ciągu z życzliwą obsługą. Drobniejsze sprawy łatwiej załatwić
telefonicznie: (12) 431 12 31 lub mailowo: [email protected].
Legitymacje studenckie
Po dokonaniu wpisu na studia otrzymaliście numer konta, na który należało wpłacić pieniądze
za wyrobienie elektronicznej legitymacji. Warto odebrać ją z sekretariatu jak najwcześniej, żeby
od samego początku studiów korzystać z przysługujących studentom zniżek. Dzięki wbudowanym chipom możecie także korzystać z legitymacji jako nośnika biletu miesięcznego MPK (bilet
można odnawiać w automatach, co pomaga uniknąć kolejek w punktach wydawania Krakowskiej Karty Miejskiej) oraz karty bibliotecznej w Bibliotece Jagiellońskiej i innych bibliotekach
wydziałowych.
Deklaracja wyboru opiekuna
To prawdopodobnie pierwszy dokument, jaki będziecie musieli złożyć w sekretariacie. Kiedy
już dokonacie wyboru tutora i uzyskacie jego zgodę (najprościej udać się w tym celu na jego
dyżur, o którym informacje można uzyskać w instytucie na tablicy ogłoszeń, na stronie internetowej wydziału lub w sekretariacie. Każdy pracownik naukowy powinien być raz w tygodniu do
dyspozycji rozmaitych „interesantów”. Niekiedy bywa ich wielu, stąd warto przyjść nieco wcześniej), należy poprosić go o jej potwierdzenie na formularzu, który można otrzymać w sekretariacie lub wydrukować ze strony MISH. Jego wypełnianie jest intuicyjne – pamiętajmy tylko
o odpowiednim zapisie tytułu naukowego. Studenci pierwszego roku powinni złożyć deklarację
6
w ciągu pierwszego tygodnia studiów. Szczegółowe informacje na temat terminów przekaże
Wam sekretariat drogą mailową tuż przed rozpoczęciem roku akademickiego.
USOS, rejestracje na zajęcia, deklaracje programowe
Uczelniany System Obsługi Studentów to podstawowa platforma, z którą prawie każdy student będzie musiał się dokładnie zapoznać. Przy zapisach na studia rozdawana jest instrukcja
zalogowania się do systemu. Warto zrobić to jeszcze przed pierwszymi interesującymi nas
rejestracjami na zajęcia. Każdy student musi mieć uruchomione konto w USOS-ie. Loginem
do niego jest numer PESEL, a pierwsze hasło (które potem można zmienić) otrzymuje się
w sekretariacie. Tam też należy się zwrócić w przypadku jego zagubienia.
Poprzez USOS przede wszystkim rejestruje się na zajęcia, ale także składa się wnioski o miejsce w akademiku, stypendia socjalne oraz stypendia Rektora za wyniki w nauce. W USOS-ie
powinny się znajdować także sylabusy wszystkich kursów, a także oceny z zaliczanych zajęć
i zdawanych egzaminów.
Terminy rejestracji na zajęcia są różne dla każdego instytutu. O nich będzie informował na
bieżąco sekretariat MISH, ale warto śledzić także strony poszczególnych wydziałów i instytutów. W przypadku niezarejestrowania się na dany kurs w terminie trzeba zwrócić się do
koordynatora ds. USOS w danej jednostce (o to, kto nim jest najlepiej pytać w sekretariatach
studenckich jednostek).
Po zalogowaniu się na stronie www.usosweb.uj.edu.pl trzeba zorientować się w bogatym,
lecz niezbyt intuicyjnym interfejsie (którego wiele funkcji nie jest jeszcze dostępnych). Przy
korzystaniu z systemu USOS trzeba koniecznie ufać instrukcjom z sekretariatu oraz nie zrażać się koniecznością stosowania metody prób i błędów. Należy zwłaszcza zwrócić uwagę na
„Koszyk”, zawierający przedmioty, na które jesteśmy zarejestrowani. Dostęp do nowych
kursów, na które chcemy się zapisać, można uzyskać na wiele sposobów, np. przez zakładkę
„Katalog”. Na wybrany kurs rejestrujemy się poprzez kolejne zakładki: dla studentów →
rejestracja → rejestruj na przedmioty (tu wybieramy interesującą nas grupę, a w niej przy
przedmiocie szukamy opcji „dodaj do koszyka”). Zdarza się, że dany przedmiot nie zostaje wyświetlony na liście dostępnych kursów. Warto wtedy poszukać go przez wyszukiwarkę, wpisując jego nazwę bądź nazwisko prowadzącego. Są także przypadki, gdy sekretariat
danego wydziału czy kierunku nie przyzna studentom MISH-u uprawnień do rejestracji.
Nie jest to powód do paniki. Należy wtedy zgłosić sprawę albo do sekretariatu MISH, albo do
sekretariatu danej jednostki.
Zapisy na lektoraty przebiegają nieco odmiennie niż rejestracja na pozostałe zajęcia. Student otrzymuje wyznaczoną pulę żetonów, które uprawniają go do zarejestrowania się na
określoną ilość zajęć. Na pierwszym roku jest to 60 żetonów, umożliwiających zapisanie się
na 60 h lektoratu z języka starożytnego. Żetony przyznaje Jagiellońskie Centrum Językowe
zgodnie z zapotrzebowaniem wybranego przez Was kierunku wiodącego (jeśli na Waszym
kierunku wiodącym wymagane jest od studentów zaliczenie większej liczby godzin lektoratu, powinniście otrzymać więcej żetonów). Rejestracja odbywa się na USOS-ie. Tak samo
rzecz się ma z rejestracją na WF – również otrzymujemy żetony i rejestrujemy się poprzez
7
moduł rejestracji żetonowej. Zazwyczaj rejestracja żetonowa odbywa się w dwóch turach.
W pierwszej można się rejestrować do grup międzywydziałowych (wbrew nazwie nie są to
grupy przeznaczone tylko dla studentów MISH-u, ale dla wszystkich studentów UJ) oraz
grup dedykowanych, tzn. na dane zajęcia mogą się rejestrować studenci tylko określonego
kierunku i roku. W drugiej turze do grup niezapełnionych mogą się rejestrować wszyscy studenci UJ. Sekretariat MISH każdego roku stara się wywalczyć dla MISH-owców możliwość
rejestrowania się już w I turze również do wszystkich dedykowanych grup. Niestety, nie zawsze jest to możliwe. Można jednak spróbować skontaktować się z p. Anną Sanią (sekretariat
JCJ) w celu „ręcznego”, tj. poprzez pracownika administracyjnego, wpisania na daną grupę
podczas trwania I tury zapisów. Warto o to zadbać, jeśli np. z kilkuset grup lektoratowych
do naszego planu zajęć pasuje tylko kilka, gdyż w II turze może już nie być dla nas w nich
miejsca.
Należy też podkreślić, że aby zaliczyć studia I stopnia, trzeba zdać egzamin z języka nowożytnego na poziomie co najmniej B2, a na studiach II stopnia – na poziomie B2+. W przypadku posiadania certyfikatu C1 możliwe są zwolnienia z egzaminu. Można także uczęszczać
na kursy na niższym poziomie (choćby i od A1), lecz na zakończenie III roku I stopnia bądź
II roku II stopnia trzeba mieć egzamin z określonych powyżej poziomów. Istnieje możliwość
podjęcia kursów i zdawania egzaminu z różnych języków; można, np. uczęszczać przez dwa
lata na j. hiszpański od poziomu A1, ale zdawać egzamin z j. angielskiego na poziomie B2.
Uwaga: niektóre kierunki wiodące mogą mieć wyższe wymagania od wymienionych powyżej.
Przedmioty, które chcemy wpisać do deklaracji (patrz niżej) trzeba też podpiąć (podpięcia – to, jak czytamy w USOS-ie, wskazanie, na jakim kierunku studiów i roku student chce
rozliczyć dany przedmiot; nawet, gdy student studiuje tylko na jednym programie studiów)
pod program studiów (dla studentów → moje studia → podpięcia → dodaj podpięcie). Jest to
istotne przy późniejszym zaliczeniu roku oraz obliczaniu średniej, i warto tego pilnować, by
nie przysparzać sobie dodatkowego stresu.
Nasz program do rozliczenia zgłaszamy poprzez USOS. Należy to uczynić po zaliczeniu
wszystkich zadeklarowanych kursów, a więc najczęściej na przełomie czerwca i lipca lub we
wrześniu. W tym celu podejmujemy następujące kroki: logujemy się do USOS-u → dla studentów → moje studia → zaliczenia etapów → zgłoś program do rozliczenia
W założeniu USOS ma odpowiadać rzeczywistości. W praktyce bywa to różnie. Należy
się więc przyzwyczaić, że mogą pojawić się w nim takie błędy, jak źle zdefiniowane kursy, niepoprawne godziny zajęć itp. W takich wypadkach trzeba szukać informacji w odpowiednim sekretariacie lub skontaktować się z prowadzącym. Zmorą studentów są także
przerwy w funkcjonowaniu systemu, wynikające z przeciążenia. Standardem jest zacięcie się
USOS-u podczas rozpoczęcia rejestracji na zajęcia. Inną niespodzianką może być brak grupy,
na którą dokonało się już rejestracji, co wynika z narzuconych, dolnych limitów, jakie muszą
być przestrzegane ze względów finansowych. Niemniej, spotyka się praktykę wpisywania się
studentów w porozumieniu z prowadzącym na przedmiot do grupy, na którą w rzeczywistości się nie chodzi (uczestnicząc oczywiście w zajęciach innej, bardziej odpowiadającej nam
8
grupy). W takim wypadku udaje się uratować „zagrożoną”, gdyż mniej liczną grupę, co jest
cenne dla pracownika naukowego, a wygodne dla studenta, uczęszczającego na zajęcia w dogodnym dla niego terminie. W ten sposób można także umówić się z prowadzącymi w sytuacji, gdy w wybranej przez nas teoretycznie grupie nie ma już miejsc – mimo, że będziemy
wtedy zapisani na grupę nr 1, w rzeczywistości będziemy chodzili na zajęcia grupy nr 3.
Można jednak spotkać prowadzących, którzy skrupulatnie przestrzegają tego, aby wszystko,
co w USOS-ie odpowiadało rzeczywistości, i wtedy często trudno przekonać ich do ustępstw.
W ostateczności można powoływać się na niedolę studenta MISH-u (studiowanie na kilku
kierunkach, napięty harmonogram itp.).
Poza dostępem do USOS-u każdy student UJ powinien też założyć konto w domenie
@uj.edu.pl. Aby je aktywować, logujemy się do systemu, w dziale „dla studentów” znajdujemy
po lewej stronie opcję „aktywacja poczty UJ” i postępujemy zgodnie z poleceniami. Uczelniany adres e-mail będzie nam teraz służył jako login do wszystkich systemów internetowych,
działających na Uniwersytecie. Dzięki niemu będziemy też mogli korzystać z bezpłatnego
dostępu do Internetu na terenie uczelni. Posiadając je, można uzyskać dostęp do ciekawych
zasobów internetowych UJ (tzw. Extranetu), czyli baz danych (głównie czasopisma zagraniczne) dostępne on-line w zasobach Biblioteki Jagiellońskiej.
Do rejestracji na stronie extranet.uj.edu.pl niezbędna jest uprzednia aktywacja konta pocztowego UJ – patrz wyżej); następnie logujemy się, podając jako username adres poczty UJ
([email protected]); hasło, jak do USOS-u.
Deklaracja programu studiów
To dokument, w którym określacie, jakie kursy podejmiecie w danym semestrze. Wybierając je, warto brać pod uwagę zarówno własne zainteresowania oraz przedmioty, które będą
nam niezbędne dla ukończenia danego kierunku, jak i fizjologiczne możliwości organizmu
(cztery półtoragodzinne zajęcia w jednym dniu to naprawdę sporo!). Niektórzy w ciągu
pierwszych lat unikają tzw. seminariów i konwersatoriów, na których często trzeba przygotowywać referaty i brać udział w dyskusjach na bardzo specjalistycznym poziomie. Niektóre
kursy powinny być teoretycznie poprzedzone innymi, mniej zaawansowanymi, tzw. prerekwizytami – często jednak, oczywiście w granicach rozsądku, można ominąć ten obowiązek
po rozmowie z prowadzącym. Każdy kurs ma przypisaną pewną ilość punktów ECTS, które
– przynajmniej w teorii – odzwierciedlają wysiłek, jaki należy włożyć w jego zaliczenie. Jeden
punkt ECTS odpowiada 25 – 30h pracy studenta. Należy podkreślić, że do tych godzin nie
zalicza się tylko obecności na zajęcia, ale także poszukiwania biblioteczne, przygotowanie
prac, praca własna itp. W ciągu roku trzeba zgromadzić co najmniej 60 punktów ECTS.
Deklarację należy wydrukować z USOS-u. Aby to uczynić, podejmujemy następujące kroki:
logujemy się do USOS-u → dla studentów → deklaracja. System wygeneruje wypełnioną już
deklarację z przedmiotami, na które jesteśmy zarejestrowani. Jeśli nie wszystkie kursy, które
chcemy zadeklarować, zostały umieszczone w dokumencie, należy skontaktować się z sekretariatem MISH. Deklaracja musi zostać podpisana przez opiekuna naukowego.
Nim złożycie deklarację, warto najpierw uczestniczyć przynajmniej w jednych zajęciach
9
i zorientować się, czy to naprawdę dobry wybór, a dopiero potem ostatecznie zdecydować.
W sytuacji, gdy nie ma możliwości rejestracji na kurs poprzez USOS, na deklaracji musi się
również znaleźć podpis prowadzącego dany kurs – na tej podstawie sekretariat MISH zapisze Was na ten przedmiot (z takimi przypadkami student MISH spotyka się jedynie sporadycznie, np. w Instytucie Socjologii). Pamiętajcie, że zawsze, biorąc w nawias rejestracje
w USOS-ie, dobrze jest zapytać każdego prowadzącego, czy zgadza się na Wasz udział w kursie. Deklarację składa się w semestrze zimowym w ciągu trzech pierwszych tygodni października (na kursy rozpoczynające się w tym semestrze oraz całoroczne) oraz w semestrze letnim
do połowy marca.
Deklaracja jest zobowiązująca – będziecie rozliczani z zajęć, które na niej zamieścicie. Wykreślenie z niej kursu wymaga dopełnienia formalności i może się dokonać najpóźniej cztery
tygodnie po rozpoczęciu zajęć. Do tego terminu dokonaną zmianę zatwierdza jedynie parafka opiekuna na poprawionej deklaracji; później konieczne jest uzyskanie zgody Dyrektora
MISH na, poparty przez opiekuna, pisemny wniosek studenta. Powodem, dla którego można
prosić o wypis przedmiotu z deklaracji, może być, np. zmiana terminu prowadzenia zajęć.
E-indeks
Od roku akademickiego 2011/2012 zniesiono obowiązek posiadania przez studenta papierowego indeksu oraz kart egzaminacyjnych. Oczywiście, można po złożeniu odpowiedniego
wniosku posiadać indeks, ale jedyną oficjalną dokumentacją przebiegu studiów jest USOS.
Dlatego należy dopilnować, aby wszystkie rejestracje i oceny znalazły się w systemie.
Inne
Istnieje oczywiście jeszcze wiele spraw, dotyczących poszczególnych studentów, które są
załatwiane przez sekretariat. Wśród nich takie, jak: przyznawanie stypendiów (naukowych,
socjalnych, zagranicznych), przedłużenie sesji, urlopy dziekańskie. Wnioski w tych sprawach
kierowane są do Dyrekcji MISH właśnie via sekretariat. Wzory formułowania wniosków są
dostępne na stronie internetowej MISH-u w zakładce „pisma”.
Informacje na ten temat są ogłaszane na tablicy obok sekretariatu, na stronie internetowej
i drogą mailową. W konkretnych przypadkach sekretariat udziela oczywiście indywidualnych informacji. Warto także zajrzeć do „Słownika terminów regulaminowych” oraz do
wzorów pism. Jednym z ważniejszych przywilejów, dostępnych studentom w systemie USOS,
jest ocena zajęć dydaktycznych, a także pracy administracji. Akcja ankietowa daje studentom
możliwość realnego wpływu na jakość kursów poprzez dostarczanie władzom Wydziałów
informacji na temat najlepszych i najsłabszych zajęć. Informacje o rozpoczęciu akcji ankietowej otrzymacie mailem. Po zalogowaniu się do USOS-u zaś zobaczycie odnośnik z przykładową ankietą u góry strony, który odeśle Was do odpowiedniego działu, gdzie oprócz pytań
zamkniętych znajdziecie pole na 1000 znaków, w którym będziecie mogli uzasadnić swoją
ocenę i przekazać dodatkowe uwagi. Aby wypełnić ankiety można również podjąć następujące kroki: logujemy się w USOS → dla studentów, moje studia → ankiety → wypełnij ankietę.
Udział w ankiecie jest całkowicie anonimowy. Nikt – żaden z pracowników Uniwersytetu,
10
nawet koordynatorzy USOS-u – nie ma dostępu do ankiet, gdyż nie są one w żaden sposób
połączone z kontem w systemie. Oczywiście, trudno o anonimowość w przypadku oceny tutorialu, ale to chyba jedyny taki przedmiot w całym Waszym programie studiów.
Studenci MISH-u, jako osoby studiujące w wielu instytutach i mające możliwość porównania proponowanych przez nie standardów, dostarczają Uniwersytetowi szczególnie cennych
informacji na temat jakości zajęć dydaktycznych. Dlatego serdecznie zachęcamy do poświęcenia chwili i podzielenia się swoimi uwagami na temat odbytych w danym semestrze zajęć.
Biblioteki
Studenci MISH-u są uprzywilejowani do korzystania z uniwersyteckich zbiorów. Przysługuje im prawo do założenia karty w następujących bibliotekach:
1. Biblioteka Jagiellońska – Wejście do budynku znajduje się przy ulicy Oleandry 3 –
obok Domu Studenckiego „Żaczek”. Założenie konta wymaga posiadania ważniej legitymacji studenckiej, dowodu tożsamości oraz zapłacenia 5 zł. Obecnie funkcję karty
bibliotecznej spełnia legitymacja. Na początku roku kolejki do zapisów są olbrzymie
i można w nich spędzić kilka godzin. Zaleca się więc przyjście w godzinach rannych, przed
otwarciem biblioteki, lub wieczorem. Każdemu MISH-owcowi (tak jak innym studentom
dwukierunkowym) przysługuje prawo do podwójnego wypożyczania książek, tj. 8 egzemplarzy. Warto jednak pamiętać, że nie można wypożyczać, m. in. książek wydanych przed
1969 r., publikacji ze znaczną ilością ilustracji (tu można się targować), czasopism
(o monografie wydawane w ramach periodyku można też się potargować), książek liczących mniej niż 50 stron. Wymienione publikacje można jedynie zamówić i korzystać
z nich w czytelniach BJ.
2. Biblioteki instytutowe. Każdy instytut, który na mocy umowy pomiędzy wydziałami
i studiami MISH, bierze udział w programie naszych studiów, dlatego też powinien udostępnić zbiory swojej biblioteki studentom MISH-u. Wymagane jest założenie karty (na
podobnych zasadach, jak w BJ). Czasami stosowane są ograniczenia wobec studentów
MISH-u. Niestety, nie mamy wpływu na wewnętrzny regulamin bibliotek instytutowych.
Można jednak argumentować, że jeżeli dany kierunek jest dla MISH-owca kierunkiem
wiodącym, potrzebuje on lub ona pełnego dostępu do biblioteki. Wszelkie napotkane
trudności regulaminowe zgłaszajmy samorządowi studenckiemu – być może uda się je
rozwiązać. Studenci MISH-u mogą zapisywać się także do bibliotek w instytutach, w których wcale nie ma się zajęć. Szczególnie przyjazna jest tutaj Biblioteka Instytutu Filozofii
– szczególnie godna polecenia ze względu na internetowe zamawianie i prolongowanie
książek.
3. Wojewódzka Biblioteka Publiczna –Biblioteka znajduje się przy ulicy Rajskiej 1
(poprzeczna do Karmelickiej). Do założenia karty potrzebny jest legitymacja i dowód
osobisty. By korzystać z biblioteki nie jest wymagane zameldowanie na terenie województwa małopolskiego – wystarczy dokument potwierdzający studia na krakowskiej
uczelni. Konto uprawnia do zewnętrznego wypożyczania 4 książek z Wypożyczalni Głównej,
11
3 z Oddziału Zbiorów Obcojęzycznych oraz korzystania z czytelni. Biblioteka posiada
Wypożyczalnię Książki Mówionej i Brajlowskiej dla osób z dysfunkcją wzroku, narządów ruchu, dysleksją i dysgrafią. Szczególną uwagę zwraca nowoczesna, klimatyzowana
czytelnia z wolnym dostępem do półek z książkami. Jest przestronna i jednocześnie przytulna – miejsca są nienumerowane, stoliki rozrzucone w różnych miejscach pomieszczenia tak, że każdy znajdzie idealne dla siebie. Przy każdym stoliku są dwa gniazdka.
W czytelni jest dostęp do Internetu (można przynieść własnego laptopa lub skorzystać
ze stacjonarnych komputerów na miejscu). Do tego miękkie poduszki i osobny pokoik,
z którego nie dochodzą do czytelni żadne dźwięki, w którym można usiąść i podyskutować o tym, co się przeczytało. No i jest klimatyzowana! Trudno się dziwić, że w czasie sesji
na wejście do środka trzeba czekać w kolejce. Ostatnio została otworzona także Arteteka
(ul. Rajska 12, wejście od ul. Szujskiego), mieszcząca zbiory e-booków, e-czasopism, audiowizualiów (płyty muzyczne i filmowe, audiobooki) oraz książek i czasopism wydanych
w tradycyjnej formie. Jest przeznaczona zwłaszcza dla miłośników teatru i innych sztuk.
4. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka – Słynie ona z wielkiego zbioru czasopism – jeśli
nie można znaleźć potrzebnego nam zeszytu w Bibliotece Jagiellońskiej, warto udać się
do Biblioteki Pedagogicznej. Większość czasopism dostępna jest wyłącznie na miejscu,
ale w czytelni znajduje się ksero do dyspozycji czytelników. Z Wypożyczalni jednorazowo
można wypożyczyć 4 książki i 2 zeszyty czasopism. Żeby dotrzeć do biblioteki, trzeba
wybrać się na spacer ulicą Focha (budynek mieści się pod numerem 39). Można też podjechać autobusem do przystanku o niezbyt zachęcającej nazwie „Instytut Reumatologii”.
5. Biblioteki innych uczelni. Większość szkół wyższych, działających na terenie Krakowa,
udostępnia swe zbiory również studentom UJ. Warto zajrzeć na Uniwersytet Papieski
Jana Pawła II (dawny PAT;), Uniwersytet Pedagogiczny, do Biblioteki Naukowej Księży Jezuitów w Krakowie przy Wyższej Szkole Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum.
Zdesperowanym polecamy jeszcze: Uniwersytet Ekonomiczny , Akademię Górniczo-Hutniczą oraz Uniwersytet Rolniczy.
Samorząd
Struktura
Samorząd Studentów UJ tworzą wszyscy studenci uczelni. Działa on na dwóch, podstawowych poziomach uczelnianym i wydziałowym. Organy Samorządu na poziomie uczelnianym to: Uczelniana Rada Samorządu Studentów (URSS), Zarząd, Przewodniczący oraz
Komisja Rewizyjna i Uczelniana Komisja Ekonomiczna.
W ramach Zarządu działają stałe Komisje, zajmujące się poszczególnymi sferami spraw
studenckich: Dydaktyczna, Ekonomiczna, a także inne fakultatywne: Kultury, Informacyjna,
Prawna i Zagraniczna.
Od kilku lat Samorząd MISH uczestniczy w pracach Samorządu Studentów UJ na zasadach
analogicznych do pozostałych samorządów wydziałowych. Posiada zatem Radę Samorządu
12
Studentów MISH, będącą odpowiednikiem Wydziałowej Rady Samorządu Studentów na
poszczególnych wydziałach. Rada ta powołuje spośród wszystkich studentów MISH-u Wydziałowe Komisje: Ekonomiczną (szczególnie ważną, bo zajmującą się sprawami stypendiów
i akademików) i Dydaktyczną.
Samorząd Studentów działa przede wszystkim na podstawie Regulaminu Samorządu
Studentów UJ z dnia 26 października 2010 roku z późniejszymi zmianami oraz Ordynacji
Wyborczej do Organów Samorządu Studentów UJ z dnia 17 stycznia 2013 roku. Więcej informacji na temat ogólnouczelnianej działalności Samorządu Studentów można znaleźć na stronie
Samorządu. Samorząd Studentów MISH rozpoczął oficjalnie działalność 1 października
2007 roku, ostatnie wybory do Rad Samorządu odbyły się w kwietniu i maju 2013 roku. Wybory odbywają się co dwa lata.
Skład Rady Samorządu Studentów MISH
Obecnie w skład Rady Samorządu Studentów wchodzą: Patryk Szatan – Przewodniczący
([email protected]), Marek Kaplita ([email protected]), Iwo Garstecki
([email protected]).
Od 1 września 2013 roku funkcję Przewodniczącej Rady Samorządu Studentów MISH
będzie pełniła Anna Stanisz ([email protected]). Pozostałymi członkami Rady będą
Estera Sendecka ([email protected]) oraz Michalina Sablik ([email protected]). W pracach Samorządu bierze również udział Olga Ziopaja ([email protected]),
która prowadzi Komisję Ekonomiczną. Do niej należy więc kierować pytania dotyczące
stypendiów i akademików.
Członkowie RSS MISH reprezentują Samorząd MISH w Uczelnianej Radzie Samorządu
Studentów w odpowiednich Komisjach Uczelnianych oraz odpowiadają za kontakty z samorządami wydziałów współtworzących nasze studia.
Zadaniami Samorządu – zgodnie z jego regulaminem – są w szczególności:
• obrona praw studentów;
• zabieganie o godziwe warunki studiowania i życia studentów;
• reprezentowanie studentów wobec władz Uczelni i poza nią;
• wyrażanie opinii środowiska studentów UJ;
• współdecydowanie o organizacji przebiegu procesu dydaktycznego oraz treści Regulaminu Studiów;
• udział w decyzjach o podziale funduszu pomocy materialnej dla studentów, a także środków przeznaczonych przez Uczelnię na cele studenckie;
• opieka nad studenckim ruchem naukowym, sportowym i kulturalnym.
Możliwość uzyskania pomocy
Przedstawiciele Samorządu są do dyspozycji wszystkich studentów – spróbują ułatwić Wam
studiowanie poprzez akcje informacyjne, zabieganie o korzystne rozwiązania organizacyjne,
a także ewentualne interwencje i porady w przypadkach indywidualnych.
Przykładem takiego działania jest właśnie ten informator. Jeśli poszukujecie więcej
13
informacji dotyczących sposobu studiowania lub macie inne pytania czy problemy, możecie zwrócić się bezpośrednio do któregokolwiek z członków Rady Samorządu – postarają się
Wam pomóc lub znaleźć osobę, która będzie mogła to zrobić. Jesteśmy do Waszej dyspozycji
drogą mailową oraz bezpośrednio – na indywidualnych spotkaniach (po uprzednim umówieniu się).
Zaproszenie do włączenia się w prace Samorządu
Samorząd MISH potrzebuje jak najwięcej osób, które chciałyby uczestniczyć w jego pracach – przede wszystkim dlatego, że specyfika studiów indywidualnych sprawia, iż nikt
samodzielnie nie jest w stanie uporządkować wszystkich potrzeb MISH-owców studiujących
w różnych instytutach. Pozostaje zatem do podjęcia wiele zadań, zwłaszcza w komisjach:
Ekonomicznej i Dydaktycznej. Jeśli chcielibyście więc pomóc w pracach Samorządu, macie
pomysły na własną działalność lub projekty, w których możemy Wam pomóc, zostaniecie
bardzo ciepło przyjęci. Zachęcamy więc do indywidualnego kontaktu.
Podsumowując, Samorząd MISH (poza funkcjami organizacyjnymi) zajmuje się wszystkimi sprawami związanymi z jakością naszych studiów, starając się ją utrzymać i podnosić.
Koło Naukowe
Dla kogo?
Koło Naukowe Studentów MISH, mimo swojej jednoznacznej nazwy, tworzą nie tylko
studenci MISH, lecz także wszystkie osoby zainteresowane tematyką poruszaną w naszych
sekcjach. Miejsce w nim znajdują zarówno studenci, jak i doktoranci UJ oraz innych krakowskich uczelni. Należeć do niego może każdy, kto chce brać udział w jego pracach.
Funkcjonowanie Koła
Jego praca opiera się na poszczególnych sekcjach. W poprzednich latach w Kole istniały
następujące sekcje: Międzywydziałowa Grupa Badań nad Mitem, Sekcja Kognitywistyczna,
Sekcja Teatrologiczna, Międzywydziałowa Sekcja Psychologii Podmiotu, Sekcja Retoryki,
Sekcja Badań nad Przekładem czy Sekcja Filozofii Religii. Obecnie najbardziej prężnie działa
Sekcja Teatru Muzycznego i Musicalu, która zrzesza fanów teatru muzycznego studiujących na
Uniwersytecie Jagiellońskim, oraz FilMish – klub filmowy, łączący ludzi mających słabość do
X muzy. Praca sekcji opiera się przede wszystkim na organizowaniu spotkań, których termin
ustalany jest w gronie zainteresowanych osób. Ponadto sekcje oraz członkowie Koła zajmują
się organizacją konferencji naukowych, pozwalających zarówno na prezentację wyników pracy poszczególnych sekcji, jak i na zapoznanie się z pracami innych studentów. Sekcja Teatru
Muzycznego i Musicalu organizuje wyjazdy na spektakle muzyczne.
Ponadto dwa razy w roku odbywają się Walne Zebrania, w czasie których spotykają się
wszyscy członkowie Koła. Walne Zebrania mają zazwyczaj charakter organizacyjny i dotyczą
głównie kwestii formalnych, takich, jak np. wybór Zarządu, wybranie opiekuna naukowego Koła.
14
KNS MISH UJ stara się również o nawiązywanie współpracy z innymi działającymi na UJ
kołami naukowymi. Regularnie współpracujemy z Kołem Naukowym Porównawczych Studiów Cywilizacji, z którym udało się nam zorganizować już trzy cieszące się dużą popularnością konferencje (obecnie przygotowujemy się do czwartej). Członkowie Koła uczestniczą
również w pracach magazynu antropologiczno-społeczno-kulturowego „Maska” wydawanego przez Katedrę PSC UJ.
Jak zdobywać informacje o Kole i poszczególnych sekcjach?
Głównym źródłem informacji o działalności KNS MISH UJ jest fanpage na Facebooku. To
tutaj publikowane są informacje o Walnych Zebraniach, terminach spotkań poszczególnych
sekcji, a także o konferencjach organizowanych przez inne koła naukowe, możliwościach
publikacji w czasopismach naukowych oraz, ogólnie, o wydarzeniach związanych z działalnością MISH UJ, takich, jak np. inauguracja roku akademickiego czy spotkanie wigilijne.
Jeśli jesteście zainteresowani pracą Koła czy którejś z jego sekcji, dobrym pomysłem jest
również skontaktowanie się z jednym z członków Zarządu czy z koordynatorami poszczególnych sekcji. Warto również obserwować tablicę ogłoszeń znajdującą się w biurze MISH-u,
gdyż często wywieszane są na niej informacje dotyczące działalności Koła.
Adres e-mail Koła: [email protected].
W czym Koło może pomóc?
Przede wszystkim w dofinansowywaniu wyjazdów na konferencje, szczególnie zagraniczne;
w rozmowach z uczelnią dotyczących chociażby znalezienia miejsca spotkań poszczególnych
sekcji, w pozyskiwaniu opiekunów naukowych sekcji z kadry akademickiej; w organizacji
konferencji – od dostępu do „siły roboczej” w postaci innych członków Koła do pertraktacji z uczelnią w sprawie dotacji, miejsca, zwolnień z zajęć itp.; w nawiązywaniu współpracy
z innymi Kołami zarówno z UJ, jak i innych uniwersytetów. Jedną z najważniejszych funkcji
Koła jest wymiana informacji, zwłaszcza tych dotyczących konferencji, niekoniecznie organizowanych przez nasz uniwersytet, co umożliwia prezentowanie wyników własnej pracy
szerszemu gronu odbiorców.
Rozwój Koła
Sekcje, które obecnie istnieją, nie mają żadnego monopolu i nie oznaczają, że studenci
MISH-u nie mogą tworzyć nowych, odpowiadających ich zainteresowaniom. Wszelka
aktywność w tym zakresie jest bardzo mile widziana i mamy nadzieję, że w tym roku powstanie kilka nowych sekcji. Sekcje Koła MISH mogą – i współpracują – z innymi Kołami.
Przynależność do Koła MISH nie oznacza, że nie można należeć do innych Kół, funkcjonujących w poszczególnych instytutach.
Kilka ważnych informacji formalnych…
Aby formalnie przynależeć do Koła należy przyjść na spotkanie organizacyjne i wypełnić deklarację członkowską. Koło pobiera również symboliczne składki na swą działalność
15
(drukowanie i kopiowanie dokumentów itp.). Skład Zarządu KNS MISH UJ na rok akademicki 2013/2014 jest następujący:
• Prezes: Małgorzata Zwiefka ([email protected]);
• Wiceprezesi: Marcin Borowiecki ([email protected]), Maciej Nawrocki
([email protected]).
To właśnie członków Zarządu możecie męczyć wszelkiego typu pytaniami, dotyczącymi
funkcjonowania Koła, terminów jego spotkań oraz sekcji do niego należących.
…i kilka nieformalnych porad
Część osób, które są na pierwszym roku, ma już sprecyzowane zainteresowania i plany
naukowe, a Koło może w ich realizacji pomóc. Większość nowych studentów, zwłaszcza na
MISH-u, dopiero szuka tego, co je naprawdę interesuje. Nie warto jednak czekać, aż nagle
doznamy olśnienia i odnajdziemy przedmiot prawdziwych zainteresowań. O wiele efektywniej jest próbować, przyjść na spotkania organizacyjne kilku sekcji, bo coś, co pozornie nas
nie interesuje, może okazać się znacznie ciekawsze niż myśleliśmy i na odwrót – wymarzony
temat może znudzić po trzech spotkaniach. W doborze sekcji ważne są Wasze zainteresowania, niekoniecznie wiedza – zapewniamy, że na spotkaniach nikt nikogo nie odpytuje.
W trakcie roku sekcje można nie tylko zmieniać, ale także zakładać nowe – tu nie ma żadnych ograniczeń poza znalezieniem kilku osób o podobnych chęciach.
Jak zaplanować studia?
Obecnie studia są podzielone na dwa stopnie: 3 lata studiów licencjackich i 2 lata magisterskich. Wyjątkiem wśród kierunków oferowanych przez MISH jest psychologia. Podział
studiów na dwa stopnie, a tym samym konieczność uzyskania absolutorium na kierunku
wiodącym, wymusza od studentów szybkie podejmowanie decyzji o tym, gdzie będzie chciało się pisać prace licencjacką bądź magisterską. Deklarację wyboru kierunku wiodącego
trzeba złożyć do końca pierwszego roku studiów. Najlepiej już na początku pierwszego roku
mieć plan, na jakim kierunku zamierzacie się bronić. Po przekształceniu większości kierunków w studia typu 3+2, program pierwszych trzech lat zwykle uległ znacznemu skondensowaniu, podobnie minima programowe. Aby uzyskać absolutorium (zostać dopuszczonym
do obrony pracy dyplomowej) z wybranego kierunku i specjalności, należy zrealizować tzw.
kanon, czyli zestaw podstawowych, obowiązkowych kursów, ułożony przez władze wydziału, na którym studiujecie. Odpowiednie wykazy należy pytać w naszym sekretariacie.
Można także postarać się o uzyskanie zatwierdzenia indywidualnego programu studiów przez
dyrektora/dziekana ds. studenckich w danym instytucie/ wydziale, oczywiście po uprzedniej zgodzie opiekuna naukowego. Dobrze jest od samego początku studiów konsekwentnie
realizować swój program, aby uniknąć konieczności nadrabiania zbyt wielu „odłożonych na
później” przedmiotów na drugim czy trzecim roku – jest to możliwe do zrealizowania, ale
zwykle bardzo obciążające; zmniejsza poza tym dowolność dobierania kursów z innych kierunków.
16
Pamiętajcie, że w ciągu studiów I stopnia musicie zrealizować kursy za minimum 20 ECTS,
a na studiach II za 10 ECTS z obszaru, do którego nie jest zaliczany Wasz kierunek wiodący.
Jak sprawdzić, w którym obszarze mieści się wybrany przez nas kierunek? Klasyfikacja kierunków została dokonana już na poziomie ministerialnym. Podajemy najbardziej interesujące MISHowców obszary:
Humanistyczny:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
archeologia;
bibliologia i informatologia;
etnologia;
filozofia;
historia;
historia sztuki;
językoznawstwo;
kulturoznawstwo;
literaturoznawstwo;
nauki o rodzinie;
nauki o sztuce;
nauki o zarządzaniu;
religioznawstwo;
teologia.
Społeczny:
• nauki o bezpieczeństwie;
• nauki o obronności;
• nauki o mediach;
• nauki o polityce;
• nauki o polityce publicznej;
• nauki o poznaniu i komunikacji społecznej;
• pedagogiką;
• psychologia;
• socjologia;
• ekonomia;
• finanse;
• nauki o zarządzaniu;
• towaroznawstwo;
• nauki o administracji;
• prawo;
• prawo kanoniczne.
Uwaga: nie wszystkie wymienione wyżej dyscypliny wchodzą w skład MISH-u. Można
realizować kursy (przy życzliwości obcego wydziału/instytutu) z innych jednostek, ale, jak
stanowi regulamin MISH, „nie mogą jednak stanowić one więcej niż 10% ogółu punktów
17
zadeklarowanych na dany rok akademicki. Egzamin z takiego przedmiotu nie może być
wliczony do puli minimalnej z pkt 34 egzaminów koniecznych do zaliczenia roku.”
Jeśli więc na przykład mój kierunek wiodący to historia sztuki (obszar humanistyczny),
muszę zrealizować określoną ilość zajęć z drugiego obszaru, tj. najczęściej społecznego.
Mogę np. chodzić na kursy z socjologii, psychologii bądź z innych kierunków, na których
są oferowane przedmioty o efektach kształcenia przypisanych do obszaru społecznego.
Biuro MISH-u co roku uruchamia kursy, które pomagają w wywiązaniu się z obowiązku
realizowania studiów w ramach przynajmniej dwóch obszarów. Niewątpliwie sporą ilość
punktów zdobywa się, zaliczając obowiązkowe dla MISH-owców kursy z metodologii.
Można także wyszukiwać pojedynczych kursów z kierunków, przypisanych co prawda do
naszego obszaru, w którym realizujemy kierunek wiodący, ale z przypisanymi efektami
kształcenia dla innego obszaru niż ten, w którym znajduje się cały kierunek. Aby to uczynić należy sprawdzić w sylabusie kursu, do którego obszaru przypisano efekty kierunkowe.
Najprostszą drogą jest wybór kilku kursów z oferty kierunku spoza naszego obszaru.
Aby zaliczyć rok, trzeba złożyć ocenioną przez tutora pracę roczną (na trzecim roku zamiast pracy rocznej składa się pracę licencjacką, o ile jej napisanie jest obowiązkiem na
kierunku wiodącym studenta). Przykłady najlepszych prac rocznych znajdziecie w wydawanej przez studentów bezpłatnej publikacji „Artes” – pytajcie o nią w sekretariacie, zaglądajcie do Biura Zarządu Samorządu Studentów (Collegium Novum, p. 033) lub piszcie
w tej sprawie do członków Samorządu.
W czerwcu na I roku studiów będziecie musieli zadeklarować swój kierunek wiodący
wraz ze wskazaniem, ile punktów z danego kierunku wiodącego już zrealizowaliście. Wypełnienie tych dokumentów ma Wam uświadomić, ile pracy czeka Was przez najbliższe
dwa lata i pomóc dobrze ten czas zagospodarować.
Jeśli jako kierunek wiodący zadeklarujecie psychologię, Wasze studia zostaną przekształcone w tryb jednolity magisterski, co oznacza pięć lat na realizację minimum i pominięcie etapu pracy licencjackiej; wówczas powyższe dokumenty będziecie składać pod koniec
trzeciego roku studiów.
Regulamin studiów pozwala na napisanie dowolnej ilości prac licencjackich, podobnie
można zadeklarować więcej niż jeden kierunek wiodący (patrz jednak na poniższy punkt:
Ograniczenia w ilości kursów i uzyskiwanych dyplomów). Jeżeli kierunki nie wiążą się ze
sobą, może się pojawić konieczność podwójnego tutorialu (czyli dwóch tutorów, ale jedna
praca roczna) oraz oczywiście zobowiązuje do zrealizowania dwóch pełnych kanonów. Dla
chcącego nic trudnego, jednak takie plany też warto realizować od samego początku studiów.
Do zaliczenia studiów I stopnia należy:
• zrealizować podstawę programową kierunku wiodącego;
• zdać egzamin wieńczący zajęcia przynajmniej 120 h z j. łacińskiego lub innego
starożytnego na poziomie podstawowym;
• zdać egzamin z j. nowożytnego na poziomie B2;
• realizować coroczny tutorial (przypomnijmy: na trzecim roku pracą roczną może
18
być licencjat);
• zaliczyć trzy zajęcia z modułu MISH: wstęp do teorii języka, metodologia badań humanistycznych, metodologia badań społecznych. Uwaga: istnieje możliwość zwolnienia się z jednej z metodologii, zastępując ją zaliczeniem kursów, którym przypisano
efekty kształcenia z zakresu metodologii poszczególnych dyscyplin, należących do
obszaru studiów humanistycznych lub studiów w naukach społecznych. Podobnie
rzecz się ma ze wstępem do teorii języka;
• WF w liczbie 60 godzin;
• kurs BHP (online);
• zaliczyć zajęcia za 20 ECTS spoza obszaru kierunku wiodącego.
Studia magisterskie z kolei można podjąć tylko po uprzednim zadeklarowaniu kierunku
wiodącego; dwa lata to stanowczo zbyt mało czasu na eksperymentowanie, zresztą, jak wiedzą wszyscy, którzy pomyślnie przeszli rozmowę kwalifikacyjną, student MISH-u od początku ma wiedzieć, jaką pracę badawczą zamierza w ramach MISH-u zrealizować.
Studenci drugiego stopnia oprócz kanonu na swoim kierunku wiodącym zobowiązani są do zaliczenia zajęć za 10 pkt ECTS z obszaru, do którego nie należy ich kierunek
wiodący (instrukcja powyżej), zrealizować coroczny tutorial, z którego należy sporządzić
i złożyć w sekretariacie sprawozdanie, zdać przynajmniej 8 egzaminów w tym 2 spoza kierunku wiodącego (do zaliczenia roku również konieczne jest uczęszczanie na zajęcia spośród
dwóch kierunków). Poza tym studenci obowiązkowo chodzą na konwersatoria: „Metodologie nauk humanistycznych”, „Metodologie nauk społecznych”, oraz „Teoria języka”. Student
MISH-u musi także zaliczyć kurs w języku obcym z zaliczeniem na ocenę lub egzaminem.
Warto sprawdzić, czy program naszego kierunku wiodącego nie ma jeszcze dodatkowych
wymagań. Ponadto suma godzin dydaktycznych, na które będziemy uczęszczać w ciągu studiów II stopnia, nie może być mniejsza niż 960 h, a liczba uzyskanych przez nas pkt ECTS
nie mniejsza niż 120. Uwaga! Jeśli nie jesteś absolwentem MISH UJ, do Twoich obowiązków należy lektorat języka łacińskiego lub innego języka starożytnego do końca II roku oraz
napisanie pracy rocznej na I roku studiów. Szczegółowe informacje na ten temat znajdziesz
w Regulaminie Studiów II stopnia MISH.
Jeśli po przeczytaniu powyższych wskazówek macie jakieś wątpliwości, polecamy zapoznać się z Regulaminami MISH dostępnymi na stronie oraz skontaktować się z samorządem
MISH oraz z sekretariatem.
Ograniczenia w ilości kursów i uzyskiwanych dyplomów
Nowelizacja Ustawy Prawo o Szkolnictwie Wyższym z 2011 r. narzuciła na studentów ograniczenia w ilości realizowanych kierunków (drugi jest płatny) oraz w liczbie zaliczanych zajęć
nawet podczas studiowania jednego kierunku (MISH jest rozumiany jako jeden kierunek,
nawet jeśli student uzyskuje dwa dyplomy). Te limity również dotyczą studentów MISH-u,
tyle że pula darmowych punktów ECTS jest większa. Student I stopnia MISH może zaliczyć
zajęcia za 270 pkt ECTS; student II stopnia – za 210. Należy o tym pamiętać przy planowaniu swoich studiów. Szczególnie dotkliwe jest to ograniczenie w przypadku chęci uzyskania
19
dwóch dyplomów. Jakkolwiek nie jest to niemożliwe (student MISH-u nie będzie płacił za
samo robienie dwóch kierunków wiodących), na studiach I stopnia w przypadku obszernych
minimów może nie wystarczyć darmowa pula punktów ECTS. W takiej sytuacji student po
przekroczeniu darmowej puli (de facto po ostatnim semestrze studiów), będzie musiał opłacić „nadprogramowe” zajęcia. Wydaje się, że na studiach II stopnia problem jest o wiele mniej
uciążliwy, ponieważ ilość dodatkowych ECTS jest proporcjonalnie większa niż na studiach
pierwszego stopnia. Możliwe jest zwolnienie z opłat, więcej o tym prosimy czytać w polecanym przez nas we wstępie „Słownika Terminów Regulaminowych”. W przypadku studiowania MISH jako drugi kierunek, student będzie płacił według stawek określonych przez
jednostki prowadzące kierunek bądź kierunki wiodące.
Wymiany, stypendia
Trzy lata to niewiele czasu, by wyjechać, ale zdecydowanie warto rozejrzeć się za ofertami stypendiów i wymian studenckich. Najpopularniejszy jest bez wątpienia program
Socrates-Erasmus – co prawda regulamin mówi o konieczności zaliczenia pierwszego roku
studiów w chwili składania wniosku (co formalnie pozwala na wyjazd dopiero na trzecim
roku), jednak jak pokazuje praktyka, o stypendium można się starać już w drugim semestrze.
Dużym powodzeniem cieszy się również międzyuczelniany program MOST.
Inne fundusze to np. SYLFF i CEEPUS. Dobrze jest też samemu rozejrzeć się za podobnymi ofertami, zgodnymi z własnymi oczekiwaniami. Zainteresowanym polecamy poradnik
Doroty Kawęckiej.
Konferencje, publikacje
Studenci MISH-u są bardzo aktywnymi uczestnikami i organizatorami studenckich
konferencji naukowych. Stwarzają one możliwość wyjazdu na inne uniwersytety, poznania
tamtejszych studentów i profesorów, zaprezentowania wyników własnych badań. Wyjazdy
(krajowe i zagraniczne) mogą zostać dofinansowane przez Koło Naukowe Studentów MISH
lub fundacje stypendialne. Konferencje stwarzają też często możliwość książkowej publikacji
własnych tekstów. Przygotowywane referaty mogą posłużyć jako materiał do pracy rocznej
pisanej w ramach MISH.
Stowarzyszenia, organizacje
Studenci MISH-u są członkami wielu organizacji o charakterze naukowym – od redakcji
czasopism, przez uczestnictwo w programach badawczych, po udział w wolontariatach społecznych. Na pewno warto zwrócić uwagę na Collegium Invisibile.
Collegium Invisibile jest stowarzyszeniem naukowym, które promuje zasady edukacji liberalnej i model nauki oparty na relacji mistrz-uczeń. Do członków Collegium należą utalentowani polscy studenci wielu różnych specjalności oraz ich tutorzy – są w tym gronie
tacy wybitni naukowcy, jak: prof. Jerzy Axer, prof. Jerzy Bralczyk, prof. Wojciech Gasparski,
prof. Michał Głowiński, prof. Hanna Gronkiewicz-Waltz. Rośnie również liczba studentów,
20
którym Collegium umożliwia odbycie tutorialu na zagranicznych uczelniach.
Główną częścią studiów w Collegium są indywidualne tutoriale, w ramach których studenci mają szansę współpracować z wybitnymi przedstawicielami swoich dziedzin. Tutorial
może przyjmować różne formy (cykliczne spotkania, jednorazowy wyjazd badawczy etc.)
w zależności od potrzeb i oczekiwań studenta i tutora, jedynym formalnym wymogiem jest
przedstawienie pisemnej pracy rocznej na zakończenie roku akademickiego.
Kolejnym ważnym aspektem działalności Collegium jest dzielenie się wiedzą z młodszymi
kolegami, przede wszystkim z uczniami szkół ponadgimnazjalnych. Od wielu lat Stowarzyszenie współpracuje z Krajowym Funduszem na Rzecz Dzieci i organizuje wakacyjne obozy dla uzdolnionych licealistów, podczas których studenci Collegium mają szansę zdobywać
pierwsze doświadczenia dydaktyczne, prowadząc autorskie warsztaty związane z dziedziną
swoich studiów. Osoby szczególnie zainteresowane pracą dydaktyczną mogą zaangażować
się w całoroczny program Pierwszy Tutor, w ramach którego można sprawdzić, jak z drugiej
strony wygląda relacja mistrz-uczeń.
Poza indywidualnym rozwojem naukowym Collegium daje szansę na integrację
z młodym środowiskiem akademickim, wymianę doświadczeń i nawiązywanie interdyscyplinarnej współpracy (oraz interdyscyplinarnych przyjaźni) z innymi studentami i naukowcami, na przykład podczas odbywających się dwa razy w roku collegialnych obozów
naukowych. O tym, że studia i doświadczenia zdobywane w Collegium pomagają osiągać
kolejne naukowe sukcesy, najlepiej świadczy coroczna obecność znacznej liczby Collegiantów
wśród laureatów Stypendium Ministra, konkursów grantowych Narodowego Centrum Nauki, a ostatnio również Diamentowego Grantu.
Studia w Collegium przebiegają zgodnie z tradycyjnym akademickim rytmem, każdy
kolejny rok należy zaliczyć na podstawie zrealizowanego tutorialu lub udziału w jednym
z projektów edukacyjnych takich, jak: Pierwszy Tutor albo obóz naukowy dla licealistów.
Warto podkreślić, że projekt Stowarzyszenia jest otwarty - członkowie przyjmowani w kolejnych latach decydują o tym, jakie projekty są kontynuowane i w jaki sposób wzbogacić
wachlarz działań.
Jak dostać się do Collegium? Dwuetapowa rekrutacja odbywa się co roku, mogą zgłaszać
się do niej studenci polskich uczelni wyższych wszystkich specjalności, będący w chwili składania aplikacji studentami II lub III roku studiów licencjackich lub inżynierskich, I roku
studiów magisterskich uzupełniających, II, III lub IV roku studiów magisterskich jednolitych. Więcej informacji o rekrutacji i działalności Stowarzyszenia można znaleźć na stronie
internetowej oraz na Facebooku.
Wybór tutora i przebieg tutorialu
Wybór tutora to trudna, ale bardzo ważna decyzja, która może zaważyć na całym przebiegu Twoich studiów. Niestety wielu studentów rozpoczynających studia nie zna naukowców
zatrudnionych na uczelni, co stawia ich w dość niewygodnej sytuacji. Przy podejmowaniu
decyzji przede wszystkim należy:
• Spróbować określić, co Cię interesuje, z jakiej dziedziny szukać naukowców, a czym na
21
pewno nie chcesz się zajmować.
• Nie należy sugerować się listą podawaną przez sekretariat. Lepiej zwiedzić strony
internetowe uczestniczących w programie MISH instytutów i nazwisko za nazwiskiem
poszukać w Internecie, w bibliotece – co wydają, czym się zawodowo zajmują, gdzie publikują, co wykładają – Twoim tutorem może zostać dowolny pracownik Uniwersytetu
o stopniu naukowym co najmniej doktora.
• Na koniec warto znaleźć kogoś ze studentów danego kierunku (niekoniecznie studentów
MISH) – najlepiej poszukać na uniwersyteckich forach internetowych – i zapytać najzwyczajniej: kto jest sympatyczny, a kto nie; kto jest życzliwy, a kto nie; czyje wykłady są
interesujące, a czyje nie…
• A potem decyzja. Jeśli źle trafisz, to po pierwszym roku zawsze można zmienić.
Przebieg tutorialu jest uzależniony wyłącznie od zainteresowanych nim studentów
i naukowców. Niekiedy sugeruje się 45-minutowe spotkania raz w tygodniu. Warto się tego
trzymać, ale można wprowadzić własny mniej lub bardziej regularny program. Osobisty kontakt z profesorem jest w stanie zapewnić naprawdę godną pozazdroszczenia, bliską znajomość i współpracę z postaciami nauki wielkiego formatu. Tutor powinien służyć radą przy
tworzeniu planu, pomagać w przygotowywaniu publikacji, referatów, wystąpień naukowych.
Może pisać opinie przy staraniu się o fundusze, stypendia, programy badawcze. Niektórzy
naukowcy wymagają pisania ciągłych esejów – prac kontrolnych. Jest to wymagająca, ale
bardzo rozwijająca forma pracy. W przypadku, gdy w tutorialu uczestniczy większa liczba
studentów, można pomyśleć o utworzeniu nieformalnego, małego seminarium, którego rezultaty pracy warto publikować na zewnątrz.
Tutorial kończy się napisaniem i przedstawieniem pracy rocznej; w doborze jej tematu macie zwykle całkowitą dowolność, jeśli tylko zaakceptuje go opiekun. Samą współpracę w danym roku kończy wystawienie oceny, jak za każdy inny przedmiot. Ocena ta liczy się do
średniej, jest warta 4 pkt ECTS. Na studiach II stopnia nie pisze się już prac rocznych (chyba,
że nie jest się absolwentem MISH), ale sprawozdania z badań.
22
❧ Część druga: studia
w poszczególnych Instytutach
Wydział Polonistyki
informacje ogólne
Wydział Polonistyki prowadzi studia licencjackie na sześciu kierunkach: edytorstwie, polonistyce-komparatystyce, filologii polskiej z dwiema specjalnościami: nauczycielską i antropologiczno-kulturową, wiedzy o teatrze i kulturoznawstwie (specjalność teksty kultury). Na studiach magisterskich oprócz tych kierunków do wyboru są jeszcze trzy specjalności filologii polskiej (kultura Litwy, krytyka literacka oraz nauczanie języka polskiego jako obcego i drugiego).
Ponadto w ramach wiedzy o teatrze pojawiają się dwie specjalności (specjalność teatrologiczna
i performatyka przedstawień).
Jedynie polonistyka-komparatystyka ma własne minimum programowe. W przypadku
innych, aby uzyskać jakieś ulgi w programie studiów (np. zaliczanie przedmiotu na odrębnych zasadach), należy złożyć do dziekana ds. studenckich Wydziału Polonistyki podanie
o zatwierdzenie indywidualnego programu studiów. Wspólne dla wszystkich polonistycznych
specjalności minimum obejmuje trzy bloki zajęciowe: historię literatury, gramatykę (nie jest
ona obowiązkowa tylko na kierunku polonistyka-komparatystyka) i poetykę. Niektóre kursy
są wspólne dla wszystkich specjalności (np. wykład z historii literatury staropolskiej), niektóre
są traktowane jako ekwiwalentne (np. na I stopniu kurs literatury współczesnej w ramach polonistyki-komparatystyki oraz 1918—1945 i historia literatury polskiej 1945—1989 na pozostałych kierunkach), inne zaś znacznie różnią się między sobą programem i trudnością egzaminu.
Typowy przykład to kurs gramatyki języka polskiego. Na prawie wszystkich specjalnościach
składa się on z rocznego kursu gramatyki opisowej oraz rocznego kursu z gramatyki historycznej. Wyjątek stanowi komparatystyka, która łączy te dwa kursy w jednym przedmiocie gramatyka języka polskiego. W takich przypadkach trzeba zwracać szczególną uwagę na wybór grupy
ćwiczeniowej. Jeżeli np. chcemy, aby naszym kierunkiem wiodącym było edytorstwo, musimy
zaliczyć gramatykę w dwa lata i nie możemy uczestniczyć w zajęciach z gramatyki z komparatystyką. Dla wszystkich specjalności, poza nauczycielską, która zalicza przedmiot pisemnie, rok
nauki kończy się egzaminem ustnym. Chociaż minimum MISH-owe dla polonistyki-komparatystyki nie obejmuje gramatyki opisowej, trudno wyobrazić sobie prawdziwego polonistę bez
znajomości zasad i reguł poprawnościowych własnego języka. Warto zatem przemyśleć minima
programowe i traktować je bardziej jako wskazówki w budowaniu własnego planu zajęć i rozwoju na Wydziale Polonistyki.
Specjalności różnią się między sobą przede wszystkim blokiem zajęć kierunkowych. Na
filologii polskiej o specjalności nauczycielskiej są to zajęcia pedagogiczne (które, podkreślmy,
23
można realizować na każdej innej specjalności w ramach tzw. kursu pedagogicznego; w ten
sposób można uzyskać uprawnienia do pracy w szkole bez zamykania się na tej jednej specjalności), na polonistyce-komparatystyce – tzw. opcje komparatystyczne, wykłady lub ćwiczenia, kładące szczególny nacisk na porównawcze badania różnych literatur oraz literatury i innych dziedzin sztuki, a także kursy z zakresu literatury powszechnej oraz dodatkowy lektorat
realizowany już od pierwszego roku. Specjalność antropologiczno-kulturowa poszerza
kulturowe i filozoficzne konteksty badań filologicznych, stąd np. zajęcia z interpretacji dzieł
teatralnych, plastycznych i muzycznych czy wyróżniające opisywaną specjalność zajęcia
z analizy literatury w perspektywie antropologii i etnologii. Jeśli chodzi o edytorstwo, tu
należy przygotować się na szeroką pulę dodatkowych godzin. Poza, oczywiście, zajęciami
z kanonu, studenci zaliczają takie kursy, jak poligrafia i redakcja techniczna, wprowadzające trochę techniki, praktyki w drukarniach, historię książki czy pracownię komputerową
(a w niej zajęcia, m.in. z CorelDraw oraz pakietu Adobe). Zwłaszcza te ostatnie mogą sprawić
pewien kłopot MISH-owcom; ograniczona liczba komputerów i oprogramowania ogranicza
też liczbę dodatkowych studentów wpuszczanych na zajęcia – odrobinę łatwiej jest po powołaniu się na argument „edytorstwo to mój kierunek wiodący”, ale fizycznych ograniczeń
czasem nie sposób ominąć, oczywiście pierwszeństwo przed MISH-owcami mają studenci
edytorstwa. Z kolei wiedza o teatrze nie zawiera w swoim planie bloku językoznawczego i literaturoznawczego (w pewnym stopniu jego odpowiednikiem są kursy z cyklu „Arcydzieła
literatury”). Tutaj najważniejsze zajęcia to historia dramatu i teatru polskiego i powszechnego, trwające przez cały okres studiów.
Wiele spośród tych kursów może być interesujących nie tylko dla osób zamierzających
ukończyć polonistykę lub daną specjalność. To samo można powiedzieć o dodatkowych, monograficznych zajęciach w formie wykładów, przybliżających rozmaite szczegółowe zagadnienia polonistyczne, często te ulubione przez wykładowców – stąd nierzadko ich szczególna
pasja i zaangażowanie. W przypadku tych zajęć można wybrać formę ich zaliczenia: albo
jest to egzamin (wtedy otrzymuje się więcej punktów), albo „zwykłe” zaliczenie, zwykle na
podstawie obecności.
Na Wydziale Polonistyki rejestracja na zajęcia odbywa się przez system USOS. Jeśli nie posiadacie uprawnień do rejestracji, zwróćcie się z tym do sekretariatu MISH. W zeszłych latach
w takich przypadkach sekretariat rejestrował nas na zajęcia bezpośrednio. Wcześniej studenci MISH zapisywali się na zajęcia bezpośrednio u prowadzących.
Lokalizacja
Sekretariaty Wydziału Polonistyki, jego biblioteka, czytelnia oraz wiele sal wykładowych
mieszczą się w tradycyjnym budynku przy ul. Gołębiej 14, 16, 18 i 20 (zwanym niekiedy
pieszczotliwie Gołębnikiem). W ostatnim czasie Wydział ten zajął także dawny budynek
tzw. Arsenału przy ul. Grodzkiej 64, naprzeciwko Wawelu (po opuszczeniu go przez geografów). Niektóre wykłady odbywają się czasem w salach Collegium Novum (Gołębia 24),
niektóre – zwłaszcza te dla wszystkich specjalności – w Auditorium Maximum
(ul. Krupnicza 33) oraz w Auli im. Tischnera w Instytucie Historii (Gołębia 13).
24
Biblioteka
Biblioteka Wydziału Polonistyki mieści się na parterze przy Gołębiej 20, czynna w poniedziałki i czwartki w godz. 9.00—14.30, wtorki, środy i piątki w godz. 9.00—14.00 oraz w soboty i w niedziele w godz. 9.30—13.50 (aktualne godziny otwarcia). Czytelnia znajduje się
w tymże budynku piętro wyżej. Tylko pewna część zbiorów biblioteki wypożyczana jest studentom na zewnątrz – to te ujęte w tzw. katalogu wypożyczalni, umieszczonym dokładnie
naprzeciwko jej okienka. Aby je otrzymać, należy wypełnić dostępny tam najprostszy rewers
i zrealizować go bezpośrednio u bibliotekarza (nie trzeba czekać).
Imponujący katalog w przejściu do wypożyczalni zawiera w większości dzieła, które studenci mogą zamawiać z magazynu wyłącznie do czytelni, przez wrzucenie dwuczęściowego
rewersu z napisem „DO CZYTELNI” do pobliskiej skrzynki (należy wypełnić obie części
rewersu). Są one realizowane kilkakrotnie w ciągu dnia.
W czytelni można także korzystać ze zbiorów katalogu podręcznego, który znajduje się
na pierwszym piętrze w otwartym pomieszczeniu naprzeciwko sali czytelni (koło windy).
Wypełniony rewers realizuje się bez zwłoki u dyżurnego w czytelni. Osobne i odmienne rewersy trzeba wypełniać, chcąc zamówić z magazynu czasopismo. Część z nich dostępna jest
w księgozbiorze podręcznym czytelni, nie wypożycza się ich wcale do domu. Katalog czasopism mieści się obok katalogu czytelni. Skomplikowany system nie zachęca specjalnie do
korzystania z Biblioteki WPl, niemniej wystarczy nieco wprawy – nabycie jej to niestety konieczność przy studiowaniu polonistyki.
Studenci MISH mają takie same prawa, jak poloniści. Zaskoczyć może krótki termin zwrotu książek do biblioteki (2 tygodnie), przerwy w pracy czytelni, które należy wziąć pod uwagę przy planowaniu korzystania z niej (w dni powszednie 11.00—11.30 oraz 17.00—17.30),
a także konieczności bardzo skrupulatnego wypełniania wszystkich części rewersu. Uważajcie też, aby nie napisać przypadkiem niczego na pieczątce umieszczonej na rewersach
„DO CZYTELNI” – choć brzmi to jak żart, efektem będzie odrzucenie zamówienia.
Sekretariat WPl mieści się na ul. Gołębiej 16. Studenci MISH powinni nawiązać z nim kontakt w okolicy sesji, aby dopisać się do list egzaminacyjnych (często jednak można załatwić tę
sprawę bezpośrednio z egzaminatorem). Odkąd wprowadzono obowiązek zapisów na zajęcia
przez USOS, listy generowane są automatycznie, więc jeśli się na nich znajdujecie, kontakt
z sekretariatem nie jest konieczny.
Koła Naukowe: na WPl każda ze specjalności posiada swoje Koło Naukowe, a poza tym
istnieją sekcje zajmujące się konkretnym zagadnieniem, związane z którąś ze specjalności
bardzo luźno lub tylko formalnie. Warto w tym kontekście wypatrywać ich ogłoszeń na tablicach, najczęściej w budynku przy Gołębiej, ponieważ do spotkań wszystkich sekcji można
w każdej chwili dołączyć (a także, rzecz jasna, utworzyć własną).
Poszczególne Katedry WPl często organizują zebrania, na których jeden z pracowników wygłasza referat dotyczący swoich badań. Zaproszenia na te zebrania oraz tematy
25
wystąpień umieszczane są z wyprzedzeniem na tablicach informacyjnych WPl – w przypadku interesującego tematu możecie śmiało się na nie wybrać, studenci są tam mile widziani.
Wydział Polonistyki w Internecie
• Strona Wydziału
• Strona Koła Komparatystów (m.in. prężne forum i informacje o czasopiśmie komparatystycznym „Bez porównania”):
• Strona KNS Wiedzy o Kulturze
• Strona Koła Naukowego Edytorów oraz Facebook
• Koło Naukowe Antropologów Literatury i Kultury
Wydział Filologiczny
Wydział Filologiczny UJ bierze udział w strukturach MISH od ich powstania. MISH-owcy
mogą w nim studiować filologie obce w siedmiu Instytutach. Wydział Filologiczny jest bodaj
najbardziej rozbitym wydziałem UJ. Z reguły jednak siedziby instytutów znajdują się w jednym miejscu. Warto zaznaczyć, że strony internetowe Instytutów tego Wydziału są zasadniczo dobrze prowadzone i bogate w podstawowe informacje.
• Instytut Filologii Angielskiej prowadzi studia anglistyczne na studiach licencjackich bez
możliwości wyboru specjalizacji. Na studiach magisterskich do wyboru są specjalizacje: literatura brytyjska i amerykańska, językoznawstwo, językoznawstwo stosowane oraz
przekładoznawstwo. Posiada stronę internetową.
• Instytut Filologii Germańskiej prowadzi studia na dwóch kierunkach: filologii germańskiej oraz szwedzkiej.
• Instytut Filologii Klasycznej prowadzi jeden kierunek studiów: filologię klasyczną (na
II stopniu ze specjalnościami: bizantynistyka i neogrecystyka, hellenistyka i latynistyka.
Warto zajrzeć na stronę internetową instytutu.
• Instytut Filologii Orientalnej proponuje następujące kierunki: arabistykę, indianistykę,
iranistykę, japonistykę i turkologię. Co ważne, Zakład Japonistyki nie wchodzi w struktury MISH. Strona internetowa IFO.
• Instytut Filologii Romańskiej prowadzi następujące kierunki studiów: filologię romańską (francuską), włoską, hiszpańską, rumuńską, portugalską, języki i kultura krajów
romańskich (II stopień).
• Instytut Filologii Słowiańskiej prowadzi studia slawistyczne na pięciu specjalizacjach językowych: czeskiej, słowackiej, serbskiej, chorwackiej i bułgarskiej.
• Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej prowadzi studia na trzech specjalnościach:
filologia rosyjska, filologia ukraińska oraz kultura Rosji i narodów sąsiednich.
Wyróżniającą cechą tych studiów jest naturalnie duża liczba godzin tzw. praktycznej
nauki języka – obok przedmiotów językoznawczych, literaturoznawczych i innych, w zależności od specjalizacji kierunku. Trudno mówić ogólnie o trudnościach, na które napotykają
MISH-owcy na tym Wydziale. Na niektórych kierunkach nie mają problemów z uczęszczaniem
26
na wybrane kursy, włącznie z praktyczną nauką języka, nawet jeśli nie jest to ich kierunek
wiodący.
Dotyczy to oczywiście przede wszystkim popularnych Instytutów, na których szlaki zostały
już przetarte przez poprzednie roczniki studentów MISH. Jednak na mniej znanych kierunkach, studiowanie w ramach MISH może okazać się niełatwe.
Niestety, w tym wydaniu (jak i w poprzednich) informatora nie byliśmy w stanie zamieścić
szczegółowych danych o każdym z ponad 20 kierunków dostępnych na Wydziale Filologicznym. Jako przykład proponujemy teksty o filologii angielskiej, germańskiej, hiszpańskiej, klasycznej i włoskiej, dość często wybieranych przez MISH-owców, oraz indianistyce, wybieranej
znacznie rzadziej, które mogą pomóc Wam rozeznać się w specyfice studiów filologicznych.
Filologia angielska
Instytut Filologii Angielskiej mieści się w nowoczesnym budynku Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ (Kampus UJ, ul. prof. S. Łojasiewicza 4). Problemem
może być konieczność dojazdu z centrum Krakowa na Ruczaj. Połączenia są wygodne, ale
czasochłonne.
Program studiów I stopnia obejmuje przede wszystkim grupę przedmiotów należących do
bloku Praktyczna Nauka Języka Angielskiego. Zajęcia te co roku się zmieniają. Obecnie w Instytucie pojawiła się tendencja do zmniejszania ich liczby; w tej chwili znajdują się wśród
nich – w zależności od roku – 3 lub 4 przedmioty (zajmują więc od 5 do 7 godzin w tygodniu). Zajęcia PNJA są, oczywiście, obowiązkowe dla studentów MISH, kończy je wspólny
egzamin warty 12 punktów ECTS. Oprócz nauki języka istotne i obszerne są kursy literatury
i kultury Anglii (trwają one przez 4 semestry) oraz kurs historii literatury amerykańskiej
(2 semestry), a także gramatyka opisowa języka angielskiego (3 semestry) z oddzielną
fonologią (1 semestr), historia Wysp Brytyjskich (2 semestry) oraz historia USA (1 semestr).
Ponadto anglistyka oferuje semestralne zajęcia takie, jak: wstęp do literaturoznawstwa, wstęp
do językoznawstwa, gramatyka kontrastywna polsko-angielska czy historia i odmiany języka
angielskiego. Minimum programowe dla studentów MISH obejmuje wszystkie przedmioty
poza opcjami. To duże ułatwienie, ponieważ studenci filologii angielskiej muszą zrealizować
ich aż 5 w ciągu roku (tylko na III roku nie ma takiego wymogu). Wśród opcji znajdują
się jednak ciekawe zajęcia dotyczące języka, literatury oraz kultury krajów anglojęzycznych,
którymi warto się zainteresować. Niestety, student MISH może mieć problem z zapisem na
opcje, ponieważ IFA oferuje za mało miejsc w stosunku do liczby studentów filologii angielskiej i liczby wymaganych opcji. Ogólnie liczba wymaganych godzin w tygodniu wynosi kilkanaście. Filologia angielska wymaga jednak dużego wkładu pracy własnej.
Wśród kursów oferowanych przez IFA brakuje jednak kursów pedagogicznych. W roku
akademickim 2013/2014 zostanie otworzona grupa o specjalności nauczycielskiej, ale będzie w niej limit miejsc (do 20 osób). Zawsze można jednak zrealizować kursy pedagogiczne
w Studium Pedagogicznym UJ.
W ramach studiów stacjonarnych II stopnia studenci filologii angielskiej mogą wybrać jedną
spośród 4 specjalności: literatura brytyjska i amerykańska, językoznawstwo, językoznawstwo
27
stosowane – metodyka nauczania języka angielskiego oraz przekładoznawstwo. Programy
studiów różnią się tu w zależności od specjalności, ale wszystkie obejmują grupę przedmiotów PNJA.
Rejestracja na zajęcia w Instytucie Filologii Angielskiej nie odbywa się przez USOS. Aby zarejestrować się na zajęcia, należy uzyskać zgodę prowadzących zajęcia w postaci ich podpisu
na deklaracji przedmiotów, a następnie poprosić o rejestrację „ręczną” w sekretariacie MISH
lub IFA (w tym pierwszym jest to łatwiejsze, ponieważ nie wszyscy w IFA rozumieją strukturę
i istotę MISH). Rok jest stosunkowo nieliczny (zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że chętnych
jest ponad 9 osób na 1 miejsce), dlatego łatwo można nawiązać kontakt ze studentami filologii angielskiej.
Filologia Germańska
Zajęcia odbywają się na przy ul. Czapskich (tu mieści się sekretariat), ul. Piłsudskiego,
ul. Wenecja. Filologia germańska jest dość problematyczna do wplecenia w program
MISH-u, ponieważ nie istnieje określone dla MISH-owca minimum programowe – konieczna
jest więc realizacja wszystkich przedmiotów. Jak do tej pory, studiowało tu tylko 3 studentów
MISH-u, więc ewentualne zmiany dopiero można sobie wywalczyć. W sekretariacie – na
szczęście bardzo pomocnym – pracują dwie Panie; filologią germańską zajmuje się p. Rozalia
i to do niej trzeba się kierować ze wszystkimi sprawami.
W Instytucie przeróżne formalności załatwiane są jeszcze drogą papierową, składa się tu
osobną deklarację przedmiotową itd. Oprócz tego założona zostanie Wasza teczka z dokumentami MISH-owymi (m.in. kompletną deklaracją przedmiotów).
Program studiów obejmuje takie bloki, jak: praktyczna nauka języka niemieckiego
(liczy 5 przedmiotów: rozumienie tekstu czytanego i słuchanego, fonetyka, zajęcia z native speakerem, gramatyka praktyczna), historia literatury, gramatyka opisowa, a do tego pojedyncze kursy jedno- lub dwusemestralne. Bardzo dużo pracy wymaga zaliczenie kursu
z literatury – na bieżąco należy czytać książki (20), a na zakończenie kursu – napisać pracę
(dość duże wyzwanie dla pierwszego roku). Poza tym egzamin z materiału wykładowego jest
niewątpliwie najtrudniejszym egzaminem w całym roku.
Praktyczna nauka na pewno nie będzie dużym problemem dla osób, które znają niemiecki
na dobrym poziomie i są w stanie swobodnie wypowiedzieć się na każdy temat. Lepiej jednak
nie ignorować tego ogromnego przedmiotu i przygotowywać się z niego na bieżąco. Istnieje
dość duża dowolność w dobieraniu opcji – przy uzgodnieniu z sekretariatem można nawet
wybrać opcje przeznaczone dla studentów wyższych lat.
Niestety, sama infrastruktura nie jest zadowalająca – stare budynki, słabo wyposażone
sale. Sala tłumaczeniowa przy ul. Czapskich, w której studenci mieliby uczyć się tłumaczeń
symultanicznych, praktycznie w ogóle nie spełnia swojej roli; najczęściej nie działają tu nawet głośniki czy najprostsze sprzęty do nagrywania. Biblioteka instytutu znajduje się przy
ul. Czapskich i jest wyposażona dość słabo (spieszcie się z wypożyczaniem lektur!), z wielu
książek można korzystać tylko na miejscu, co jest bardzo irytujące, gdyż biblioteka otwarta
jest dość krótko. 28
Należy pilnować przestrzegania terminów – mimo, że zazwyczaj z wykładowcami można
się porozumieć, ustalony termin, np. oddawania prac, nie podlega zmianom. Nie powinno
być natomiast problemu z uczęszczaniem na zajęcia do różnych grup – musicie tylko poinformować o tym prowadzącego na pierwszych zajęć i w miarę możliwości nie zmieniać już
swoich decyzji. Obecności są bardzo rygorystycznie pilnowane; na większości zajęć dopuszczalne są 2 nieobecności.
Filologia hiszpańska
Filologia hiszpańska jest ciekawym, ale zasadniczo wymagającym kierunkiem studiów. Do
jego zalet z pewnością należą: wysoki poziom niezwykle kompetentnej, ale też wymagającej
kadry oraz biblioteka, której zbiory zaspokajają praktycznie wszystkie potrzeby studentów. Ze
zdobyciem podręczników nie ma większych problemów – prawie wszystkie znajdują się we
wspomnianej bibliotece; ewentualna trudność polegać może jedynie na znalezieniu materiałów dodatkowych do referatów, prac rocznych etc.
Odnośnie studiów – praktyczna nauka języka to bardzo intensywny kurs hiszpańskiego,
wymagający maksymalnej koncentracji na zajęciach i ogromu pracy poza nimi. Właściwie
koniecznością jest codzienna nauka i samodzielna praca w oparciu o materiały dostarczone przez wykładowców, ale też te zdobyte samodzielnie. Kursy z cyklu gramatyki opisowej
przekazują wiedzę bardziej naukową, wdrażającą studentów do przyszłej pracy akademickiej;
nie są może one konieczne do uczęszczania na PNJ, ale z pewnością pomagają w opanowaniu języka, oferując dużo rzetelnej wiedzy. Kursy te są również dość trudne – o ile fonetyka
w pierwszym semestrze jest raczej łatwa do opanowania, o tyle od II semestru poziom wymagań zdecydowanie wzrasta.
Kolejnym ważnym i czasochłonnym kursem jest historia literatury hiszpańskiej, trwająca
6 semestrów. Te trzy kursy rozłożone na całe studia to właściwie gros wiedzy nabywanej na
iberystyce, a uzupełnienie ich gramatyką historyczną, łaciną i kursami z językoznawstwa
z pewnością nie pozwala się nudzić.
Kolejną trudnością związaną ze studiowaniem filologii jest zmieszczenie 150 h hiszpańskiego (praktyczna nauka języka) w semestrze; oznacza to 1,5 h zajęć codziennie i najczęściej sprawia, że plan MISH-owca pęka w szwach (naukę można oczywiście zacząć od
podstaw). Zajęcia odbywają się głównie, po przeprowadzce z Collegium Paderavianum, przy
ul. Reymonta 4 oraz przy ul. Krupniczej w JCJ, część – przy ulicy Wenecja (również w centrum). Stosunek wykładowców do MISH-owców jest raczej obojętny, większość słabo orientuje się, na czym polegają nasze studia, część w ogóle o nich nie słyszała.
Podsumowując, poziom studiów jest bardzo wysoki, biblioteka dobrze zaopatrzona (choć
panie tam pracujące nie słyszały o MISH-u i trzeba walczyć o dostęp do książek), wymagania
są duże i aby im sprostać, potrzeba rzetelnej i nade wszystko regularnej pracy.
Filologia Klasyczna
Instytut tymczasowo mieści się w budynku Wydziału Matematyki i Informatyki na Ruczaju.
Warunki są o niebo lepsze niż w starym Paderevianum, ale poważnym problemem staje się
29
dojazd. Połączenia z centrum są bardzo dobre, ale czasochłonne. W godzinach szczytu potrafi
zająć to nawet godzinę, co dla studentów MISH-u nie jest dobrą informacją. Do nowego budynku, czyli Paderevianum II, mamy przenieść się za dwa lata, choć w kuluarach mówi się, że
potrwa to przynajmniej cztery.
Filologia klasyczna to kierunek bardzo specyficzny i kameralny. Studia licencjackie są jednolite i nie ma możliwości wybrania specjalności, poza seminarium oraz wąską grupa przedmiotów do wyboru. Studia drugiego stopnia posiadają dwie specjalności: filologię klasyczną
strictissime (łacińską i grecką), bizantynistykę oraz neogrecystykę. Zajęcia w ramach tej drugiej ścieżki są wzbogacone o naukę nowogreckiego oraz zajęcia poświęcone kulturze i historii
Cesarstwa Bizantyńskiego i Grecji nowożytnej. Szczegółowe plany zajęć, z wyszczególnieniem
przedmiotów, lektur i egzaminów, są dostępne na stronie internetowej instytutu. IFK nie daje
zbyt szerokiego wachlarza kursów do wyboru. Każdy rok ma narzucony z góry niemal cały
plan zajęć. Dla studentów MISH-u, którzy realizują filologię klasyczną jako swój kierunek
wiodący, możliwe są pewne ustępstwa (do osobistego skonsultowania z dyrektorem do spraw
studenckich); niemniej, należy się liczyć z koniecznością zrealizowania niemal wszystkich
kursów przewidzianych w normalnym toku studiów.
W IFK oferowane są przede wszystkim zajęcia językowe (praktyczna nauka łaciny/greki,
gramatyki opisowe, stylistyka, ćwiczenia z przekładu etc.). Ich jakość jest z reguły wysoka
(choć zależna od prowadzącego, co jakiś czas następują tu drobne zmiany), to też dobry sposób dla MISH-owców spoza IFK na porządne nauczenie się łaciny i greki. Szczególnie kurs
łaciny na pierwszym roku jest intensywny, ale owocny, podobnie godne polecenia są zajęcia
z gramatyki opisowej. Druga grupa zajęć to wykłady z historii literatury, a także wykłady
monograficzne.
Ostatnio poszerzana jest oferta kursów monograficznych. W ostatnim roku pojawiły się choćby takie przedmioty, jak: „Tradycja antyczna w kulturze popularnej” (przedmiot
ten bił rekordy popularności!), „Refleksja nad antykiem w polskiej powieści historycznej”,
„Paleografia łacińska”. Do tego należy dodać ćwiczenia z literatury antycznej (konwersatoria
tematyczne poświęcone na przykład antycznej historiografii, prozie filozoficznej czy dramatowi), którym towarzyszy konieczność zaliczenia lektury indywidualnej.
Teksty na zajęciach albo omawiane są po polsku, albo wspólnie pracuje się najpierw nad
ich przekładem, dodatkowo w każdym semestrze studenci mają wyznaczony tekst łaciński
i grecki, którego przekład muszą przygotować samodzielnie, a następnie bez pomocy notatek
go obronić. Jest to znakomity sposób na dopracowanie znajomości języka, ale niestety dosyć
czasochłonny. Listę zamykają uzupełniające kursy takie, jak: podstawy językoznawstwa (językoznawstwo starożytne jest dostępne jako kurs do wyboru) czy historia starożytna.
Niewątpliwą zaletą IFK dla studentów MISH-u jest organizacja egzaminów. Zawsze towarzyszą one kilku kursom, dzięki czemu nie realizując filologii klasycznej jako kierunku
wiodącego, można chodzić na ciekawe kursy, nie płacąc za to bolesnej ceny dodatkowych
egzaminów podczas sesji. Wadą natomiast jest zupełny brak elastyczności. Ze względu na
małą liczbę studentów niemal wszystkie zajęcia odbywają się w jednej grupie. Dzięki temu
wpasowanie ich do swojego planu zajęć bywa bardzo problematyczne. Sprawy nie ułatwia
30
fakt, że harmonogram jest z reguły ogłaszany kilka dni przed rozpoczęciem semestru.
Z powodu małej liczby egzaminów wiele pracy przenosi się na zaliczenia przed właściwą
sesją. Zaliczenie, dla przykładu, praktycznej nauki greki (1 rok), oprócz regularnej nauki cały
rok, wymaga więcej pracy niż przygotowanie do niejednego egzaminu. Warto o tym pamiętać, szczególnie jeśli planuje się zajęcia z innych instytutów wymagające pisania prac semestralnych.
Plusem technicznym jest natomiast sposób zapisów na zajęcia – USOS-em zajmuje się
jedynie sekretariat, wystarczy tylko porozmawiać z prowadzącym i poprosić o wpisanie na listę. Ponadto, po zebraniu grupy chętnych, można próbować namówić wykładowców na uruchomienie nowych kursów, zgodnych z ich zainteresowaniami. Mimo że na wielu zajęciach
można się spotkać z typowo szkolnym podejściem do studentów i nauki, osoby, które wiedzą,
czego szukają, mają spore szanse przy małym wysiłku organizacyjnym wiele się dowiedzieć.
Biblioteka IFK jest przyzwoicie zaopatrzona w książki i podręczniki wydane po polsku,
a studenci MISH-u raczej nie powinni mieć kłopotów z korzystaniem z jej zasobów. Nie ma
limitu książek do wypożyczenia, pozycje należy zwracać po miesiącu (z możliwością przedłużenia). Niestety, z dużej części zbiorów można korzystać jedynie na miejscu, w czytelni
mieszczącej się na korytarzu IFK, lub wynieść na pół godziny do skserowania. Cennym uzupełnieniem instytutowej biblioteki może być więc zbiór czasopism i książek zagranicznych
będący w posiadaniu Zakładu Historii Starożytnej przy ul. Westerplatte 10.
O przydatności nauki języków klasycznych nie trzeba przekonywać ani historyków, ani filologów czy filozofów. IFK jest bardzo dobrym miejscem, żeby opanować je w dobrym zakresie,
dlatego jest świetnym uzupełnieniem dla MISH-owego planu zajęć. Trzeba jednak pamiętać,
że są to bardzo pracochłonne zajęcia, a same studia, choć trudno z nich wylecieć, do łatwych
z pewnością nie należą. Osoby, które zdecydują się na wybór filologii klasycznej jako kierunku wiodącego, powinny szczególnie troskliwie wybrać tutora, a także rozejrzeć się za uzupełnieniami w kulturoznawczej i historycznej wiedzy w innych instytutach.
Oczywiście, trzeba mieć świadomość, że języki klasyczne nie są łatwe (tutaj mówię szczególnie o grece – jest arcytrudna), ale można być pewnym, że ich opanowanie daje ogromną
satysfakcję i pomaga chociażby w nauce innych języków, już nowożytnych. Ktoś, kto podejmuje się tych studiów, musi wiedzieć, że będzie zmuszony do płynnego poruszania się w literaturze obcojęzycznej, ponieważ większość literatury przedmiotowej i liczne opracowania są
dostępne zwykle tylko po angielsku, niemiecku, włosku lub francusku. O ile z angielskim nie
ma żadnego problemu, o tyle bywa, że przygotowanie się do egzaminu, np. z książki napisanej
po włosku, jest kłopotliwe, jeśli ktoś przynajmniej nie czyta w tym języku. Wykładowcy zakładają natomiast, że raczej potrafimy poruszać się po mapach obcojęzycznych opracowań.
Studia wymagają ogromnego poświęcenia, choć niewątpliwie należą do pięknych i nieprawdopodobnie wręcz rozwijających. To wspaniała uwertura do tego, by studiować inne nauki
humanistyczne – filologia klasyczna daje ogromną wiedzę w zakresie nie tylko języków, ale
przede wszystkim literatury, kultury i sztuki od starożytności poczynając, a skończywszy na
czasach współczesnych (neolatynistyka).
31
Program studiów w IFK jest świetnie zestawiony pod względem merytorycznym – człowiek, który je kończy, jest doskonale przygotowany do podjęcia bardziej specjalistycznych
poszukiwań w świecie nauki.
Niewątpliwym plusem studiów jest dobra atmosfera – przyjazne nastawienie studentów
i wykładowców. Śmiało można powiedzieć, że obowiązuje w IFK relacja „uczeń – mistrz”.
Jeśli tylko ma się konkretne zainteresowania, można być pewnym, że profesorowie dołożą
wszelkich starań, by jak najbardziej ułatwić dostęp do wiedzy; oni sami zaś zawsze służą pomocą – to ludzie z niesamowitą klasą, o wielkiej erudycji i kulturze osobistej, zwykle bardzo
serdeczni. W instytucie dosyć częste są ponadto wizyty gości z zagranicy oraz okazjonalne
wykłady pracowników IFK, które uzupełniają tematy nieobecne w standardowych kursach.
Strona internetowa IFK
Filologia włoska
Studia z zakresu języka i kultury Półwyspu Apenińskiego. Pochwalić je należy przede
wszystkim za doskonały poziom Praktycznej Nauki Języka – po przebrnięciu przez pierwszą część tego kursu będziecie mówili po włosku, nawet jeśli zaczniecie naukę od podstaw.
Wykładowcy są bardzo dobrze przygotowani do prowadzenia swoich zajęć i, wbrew pozorom, bardzo sympatyczni i pozytywnie nastawieni do studentów. Program studiów obejmuje
przede wszystkim wspomnianą naukę języka, historię literatury i gramatykę opisową – taki
mniej więcej jest też kanon wymagany od studentów MISH-u. Warto też uczestniczyć z italianistami w obowiązkowych dla nich zajęciach z historii Włoch oraz przejrzeć listę realizowanych w instytucie opcji, czyli kursów nadobowiązkowych, które często należą do bardzo
oryginalnych i interesujących.
Kurs z historii literatury trwa trzy lata i jest przeglądem kolejnych epok literackich w Italii
i okolicach. Wykładowcy, po pierwsze, są świetnymi specjalistami w swoich dziedzinach, po
drugie zaś – posiadają w większości bardzo rozwinięty dar dzielenia się swoją pasją z otoczeniem. To świetna okazja do bliższego zapoznania się z ważnymi dla rozwoju kultury europejskiej dziełami i twórcami.
Gramatyka opisowa, wzbogacona o wstęp do językoznawstwa, to po prostu teoria języka,
której opanowanie zarówno wspomaga samo doskonalenie umiejętności posługiwania się
tym językiem, jak i jest niezbędne w pracy filologa. Na kurs składają się kolejno: leksykologia, fonetyka i morfoskładnia. Pierwsze dwie ścieżki są raczej proste, ostatnia bywa problematyczna, więc warto już od pierwszych zajęć zwrócić na nią szczególną uwagę. Do zajęć
obowiązkowych należą jeszcze wstęp do nauki o literaturze oraz gramatyka kontrastywna
polsko-włoska.
Biblioteka instytutu jest dobrze wyposażona; raczej nie ma problemów z dostępem do materiałów. Nieco gorzej sytuacja wygląda w przypadku wykorzystania w instytucie zdobyczy
technologicznych – ogranicza się ono do wymiany wiadomości mailowych z prowadzącymi.
Problemy z zapisami na kursy w zasadzie nie istnieją. Stosunek do studentów MISH-u jest
przyjazny, zabarwiony nutą niewiedzy (np. większość prowadzących nie wie, że może nas na
swój kurs nie przyjąć). Sale zajęciowe są rozrzucone (ulice: Reymonta, Wenecja i Krupnicza),
32
i trzeba sobie czasem pospacerować, ale to również ma swój dyskretny urok (zwłaszcza zimą).
Nie zaleca się jedynie łączenia filologii ze zbyt dużą ilością innych zajęć, plan jest dosyć napięty, zaś nauka języka wymaga pewnych zasobów czasu również po godzinach spędzonych
na uczelni.
Filologia orientalna: indianistyka
Bardzo charakterystyczna dla wszystkich filologii orientalnych jest mała ilość studentów
(na większość kierunków przyjmuje się 20 osób, wyjątkiem jest tu arabistyka). Nie są one
szczególnie popularne wśród MISH-owców, jednak kilka osób przetarło już szlaki. Sekretariat IFO nie należy do – oględnie mówiąc – najlepiej poinformowanych ani najbardziej
przyjaznych studentowi, dlatego wszelkich informacji najlepiej zasięgać u poszczególnych
wykładowców.
Na indianistyce nie ma najmniejszego problemu z uzyskaniem zgody na uczestniczenie
w zajęciach. Co parę lat pojawiają się tam bowiem studenci innych kierunków (najczęściej
religioznawcy, filozofowie czy historycy), by uczęszczać na kilka wybranych kursów – zazwyczaj kursów językowych. Zajęcia na indianistyce podzielić można na dwa bloki: językowy
(sanskryt i hindi, ćwiczenia i wykłady z gramatyki obu języków) oraz przedmioty zaznajamiające z kulturą. Przedmioty z drugiego bloku trudno jednak studiować w oderwaniu od
języka, gdyż na wykładach pojawia się mnóstwo nazw sanskryckich.
Student, który wybiera indianistykę jako swój główny kierunek, nie powinien liczyć na
szczególne ulgi. Przedmiotów, które nie wliczają się do minimum programowego jest zaledwie kilka (filozofia, łacina, logika). Ponieważ jest tylko jedna grupa ćwiczeniowa, trudno ułożyć plan według własnych potrzeb. Co więcej, plan może zmieniać się przez cały październik.
Na pierwszym roku lepiej nie opuszczać ćwiczeń z języków, bo takie braki trudno potem
nadrobić. Na kolejnych latach jest już nieco łatwiej. Dzięki raczej rodzinnej atmosferze (wynikającej z niewielkiej liczby studentów) można umówić się z niektórymi ćwiczeniowcami,
aby część przedmiotów (nawet językowych) zaliczać niejako zaocznie na dyżurach.
Większość zajęć odbywa się w Kolegium Śląskim (al. Mickiewicza 3, duży budynek naprzeciwko Muzeum Narodowego) na ostatnim piętrze (uwaga, nie ma windy!), w budynku Jagiellońskiego Centrum Językowego (ul. Krupnicza 2) i Auditorium Maximum (ul. Krupnicza
33).
Biblioteka IFO znajduje się, po przeprowadzce z Collegium Paderavianum, w czterech (!)
miejscach. Radzimy więc przed próbą wypożyczenia książek, skontaktować się z biblioteką
lub dokładnie przestudiować nowe drogi udostępniania zbiorów. W bibliotece można znaleźć większość potrzebnych książek, choć w niewielkiej liczbie egzemplarzy. W połączeniu ze
zbiorami biblioteki przy ul. Rajskiej jest to jednak księgozbiór zupełnie wystarczający przeciętnemu studentowi indianistyki. Panie w bibliotece niewiele o MISH-u wiedzą, nie powinno być jednak problemu z dostępem do zbiorów. W razie jakichś trudności należy udać się do
dyrektora IFO, który może u pań bibliotekarek interweniować.
Z uwag ogólnych dodać należy, że studia na indianistyce są zarówno bardzo łatwe, jak
i bardzo trudne. Egzaminy z przedmiotów ogólnych są raczej przyjemne (w przeważającej
33
większości ustne) i nietrudne, natomiast nad językami trzeba solidnie popracować (o czym
przypominają regularne kolokwia).
Filologia portugalska
Filologia portugalska, podobnie jak pozostałe kierunki w Instytucie Filologii Romańskiej,
jest bardzo wymagająca. Po pierwsze, praktyczna nauka języka na pierwszym roku obejmuje
5 zajęć w tygodniu, które są absolutnie obowiązkowe, więc plan zwykle trzeba układać naokoło tych godzin. Po drugie, poziom jest bardzo wysoki, a prowadzący – wymagający. Standardowo próg zaliczenia to 70—75% na kolokwiach, których w ciągu semestru jest około 5.
Prowadzący nie są zbyt elastyczni, jeśli chodzi, np. o wielokrotne powtarzanie czy zmianę niedogodnego terminu, więc do tego też trzeba się dostosować. Pozostałe przedmioty, jak gramatyka opisowa czy historia literatury, również są dość ciężką przeprawą, bo nauki jest dużo,
a zdać jest trudno (może z wyjątkiem fonetyki w I semestrze, która jest „rozgrzewką” przed
leksykologią – po niej morfoskładnia na II roku to już odpoczynek). Jest też parę łatwiejszych
przedmiotów – wstęp do językoznawstwa, wstęp do wiedzy o literaturze, cywilizacja krajów
portugalskojęzycznych i historia Portugalii. Cały program filologii jest obowiązkowy dla studentów MISH, z wyjątkiem drugiego języka romańskiego. Nie warto też robić filologicznej
łaciny, ponieważ trwa ona o semestr krócej niż ta obowiązkowa dla MISH-u. Prawie wszystkie zajęcia są obowiązkowe i sprawdzana jest obecność.
Większość zajęć odbywa się przy Reymonta, Krupniczej i Wenecji. E-learning chyba nigdy
się nie wydarzy; okazyjnie na niektórych przedmiotach wyświetlane są filmy (zwłaszcza na
zajęciach z cywilizacji krajów portugalskojęzycznych). Łatwo jest zintegrować się z grupą,
bo zwykle liczy ona 15-20 osób – część przyjętych rezygnuje już po kilku tygodniach zajęć,
część nie zdaje praktycznej nauki języka, co automatycznie eliminuje ich ze studiów (studenci
MISH-u muszą powtarzać ten przedmiot w ramach warunku, ale to raczej niemiła perspektywa). Jeśli chodzi o bibliotekę, większość lektur na kurs z literatury jest udostępniana przez
wykładowcę i rozprowadzana przez grupę, najlepiej więc orientować się, kto ma listę do ksero.
Również podręczniki do innych przedmiotów są przekazywane studentom do skopiowania.
Część wykładowców nie ma problemów ze studentami MISH-u, bo właściwie nie wie, jak
się z nimi obchodzić, ale prowadzący praktyczną naukę języka podchodzą do nas z rezerwą.
Wybierając filologię, trzeba być bardzo pewnym i konsekwentnym, bo to niełatwe studia, wymagające wiele pracy własnej – samo chodzenie na zajęcia nie nauczy przecież języka.
Wydział Filozoficzny
Instytut Filozofii
W powszechnej świadomości filozofia częstokroć jawi się jako kierunek dość „niepoważny”. Rzeczywiście, w Instytucie Filozofii UJ (ul. Grodzka 52, I i II piętro) student nie musi
obawiać się zjawisk w rodzaju „ostateczny termin, którego przekroczenie grozi straszliwymi
konsekwencjami” lub „potworny egzamin, którego nie sposób zdać”. Filozofia posiada dużą
zdolność przystosowywania się do wymagań studenta – przy niewielkich ambicjach można
34
skończyć ten kierunek łatwo, lekko i bez większego wysiłku. Osoby poważniej zainteresowane
filozofią mogą jednak, za sprawą oferowanych kursów, zyskać potężne źródło inspiracji do
własnej pracy (która to bez wątpienia może zająć nieskończoną ilość czasu).
Oczywiście, są to wprost idealne warunki studiowania dla studenta MISH-u. Zapisy na kursy odbywają się przez USOS. Warto wspomnieć, że MISH-owcy zazwyczaj dostają możliwość
rejestracji niestety trochę później niż „normalni” studenci filozofii (we wrześniu, podczas gdy
pierwsze zapisy na kursy ruszają już w lipcu).
Prerekwizyty w większości pełnią funkcję czysto informacyjną i w żaden sposób nie uniemożliwiają uczestniczenia w zajęciach (co nie znaczy, że od razu warto zabierać się za np.
zaawansowane kursy z logiki). Zawsze jednak warto zapytać prowadzącego, czy zgadza się na
nasz udział w zajęciach bez zrealizowania prerekwizytu.
Oferowane kursy dzielą się, najogólniej rzecz biorąc, na te z kanonu oraz pozostałe. Kanon
stanowią kursy, które każdy student musi zaliczyć, aby w przyszłości zostać szczęśliwym posiadaczem licencjatu z filozofii. Na pierwszym roku są to: historia filozofii starożytnej, historia filozofii średniowiecznej, wstęp do filozofii oraz logika. W kolejnych latach na studentów
czekają kursy z ontologii, epistemologii, etyki, estetyki, filozofii politycznej oraz kolejne części
historii filozofii i technologia informacyjna). Studenci MISH-u nie muszą jednak ściśle trzymać się opisanego w katalogu schematu.
Wprowadzenie trybu studiów 3+2 sprawiło, że dwa duże kursy roczne (Ontologia i Epistemologia), zostały podzielone. Do kanonu wymaganego do uzyskania licencjatu należą teraz
półroczne Ontologia I oraz Epistemologia I. Ontologia II oraz Epistemologia II należą do
kanonu studiów magisterskich. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by zrobić je wcześniej,
na studiach licencjackich. Tryb 3+2 został wprowadzony w IF dopiero niedawno, więc pewne
zmiany, jeśli chodzi o kształt kursów, a co za tym idzie, kanonu, mogą jeszcze nastąpić.
Często jeden kanoniczny kurs oferowany jest w kilku (dwóch, trzech) wersjach, prowadzonych przez różne osoby (w katalogu odmienne wersje jednego kursu różnią się od siebie literą
dodawaną na końcu kodu danego kursu, np. HF01pa, HF01pb itp.). W ciągu studiów można
zaliczyć jedynie jedną wersję każdego z kursów stanowiących kanon. Pozostałe kursy wybierane są wedle uznania i upodobania studenta.
Obecnie poza filozofią można studiować dwa pokrewne i bardziej specjalistyczne kierunki:
kognitywistykę i etykę. W związku z tym w katalogu zajęć filozofii pojawiły się dodatkowe
kursy poświęcone np. algorytmice, sztucznej inteligencji czy etyki biznesu. Informację na
temat tych kierunków oraz ich programów można znaleźć na stronie IF.
Studia licencjackie kończą się obroną pracy dyplomowej oraz egzaminem. Studenci trzeciego roku deklarują, które z dostępnych w danym roku seminariów będzie ich seminarium
dyplomowym. W jego ramach pod okiem prowadzącego, który przyjmuje również funkcję
promotora, muszą przygotować pracę licencjacką. Pod koniec lipca następuje pierwsza część
rekrutacji na studia magisterskie, przy czym przystąpić mogą do niej absolwenci dowolnych
kierunków.
Panuje powszechna opinia, iż w Instytucie Filozofii główny nacisk położony jest na filozofię
analityczną, co znajduje odzwierciedlenie w głównych kursach z kanonu – ontologii (w dużej
35
mierze poświęcona filozofii analitycznej) oraz epistemologii (właściwie wyłącznie filozofia
analityczna). Jednakże zwolennicy innych szkół filozoficznych również powinni znaleźć coś
odpowiadającego ich upodobaniom (np. na kursach poświęconych filozofii człowieka, egzystencjalizmowi czy estetyce).
Pozostaje omówić tzw. „czynnik ludzki”. Studenci filozofii to w większości osoby sympatyczne i oryginalne. Nie sposób tu doświadczyć jakiejkolwiek niezdrowej rywalizacji, nie do
pomyślenia są sytuacje odmowy wsparcia własnymi notatkami w trudnej zaliczeniowo-egzaminacyjnej sytuacji. Niektórzy z nich to prawdziwi pasjonaci filozoficznych zagadnień, inni
na filozofię trafili raczej „przez przypadek”. Wiele jest również osób studiujących filozofię
równolegle lub jako drugi kierunek, a wszyscy oni tworzą niepowtarzalną atmosferę i specyficzny folklor tego kierunku studiów – ale o tym najlepiej przekonać się już osobiście.
Dla uzyskania dodatkowych informacji warto zajrzeć na stronę Instytutu oraz na forum
studentów filozofii.
Instytut Religioznawstwa
Instytut Religioznawstwa mieści się na parterze budynku przy ul. Grodzkiej 52, w sąsiedztwie socjologii i filozofii. Dysponuje własną biblioteką (miła atmosfera, podobnie jak w religioznawczym sekretariacie!) o dosyć pokaźnym księgozbiorze, jednak książki na ogół są
w jednym, dwóch egzemplarzach i często można korzystać z nich tylko w czytelni. Niekiedy
na możliwość wypożyczania książek do domu MISH-owcy muszą zapracować przez kilka
miesięcy uprzejmym odnoszeniem się do pań bibliotekarek oraz troską o książki zabierane
do czytelni.
Religioznawstwo to kierunek bardzo oryginalny, wszak nie każdy instytut oferuje kursy na
temat, np. monosandalizmu; wybierając jednak przedmioty warto pamiętać, że poziom tutaj nie jest równy – obok świetnie prowadzonych, występują też kursy słabe. Zachęcam do
zasięgnięcia języka przed wpisywaniem na chybił trafił czegokolwiek w deklarację. Warto
zwrócić uwagę m. in. na realizowane tu lektoraty języka hebrajskiego i perskiego (prowadzone przez dość ekscentrycznych wykładowców). W związku z brakiem uprawnień do zapisów
przez system USOS najłatwiej zapisać się na kursy, pisząc maila z odpowiednią prośbą do
p. Elżbiety Szyjewskiej z sekretariatu ds. studenckich ([email protected]). Teoretycznie do przedmiotów z kanonu wymagane są propedeutyki – przeważnie jednak prowadzący zgadzają się na przyjmowanie na kurs bez nich.
Precyzyjne określenie minimum programowego do zdobycia MISH-owego dyplomu na religioznawstwie zdaje się być wciąż przedmiotem kontrowersji i wymaga śmiałka, który zmusi
do tego władze tamtejszego instytutu. Na studiach licencjackich obok głównych przedmiotów
(np. psychologia religii, socjologia religii, etnologia religii, kursy historyczne o judaizmie, islamie, chrześcijaństwie etc.), studenci religioznawstwa zaliczają szereg ogólnych kursów propedeutycznych, np. wstęp do badań naukowych, metodologia badań humanistycznych – być
może studenci MISH-u mogliby być z nich zwolnieni. Na studiach magisterskich (dostępnych
również dla osób bez licencjatu z religioznawstwa) można wybrać jedną z trzech specjalizacji:
współczesne problemy religii, antropologia religii, mity i idee religijne.
36
Na pochwałę zasługują strona IR, zawierająca opisy kursów oraz publikowany z dużym
wyprzedzeniem harmonogram zajęć. Aktualne informacje o kole naukowym religioznawców znaleźć można na Facebooku. Stosunek prowadzących do MISH-owców jest na ogół
pozytywny (czasem nawet bardzo); nierzadko może się zresztą okazać, że ćwiczenia będą
przebiegać w formie dialogu prowadzący – MISH-owiec! Wykładowcy mają zresztą w większości świetny i nieformalny kontakt ze studentami (gdzie indziej oficjalny adres poczty elektronicznej jednego z pracowników naukowych zaczynałby się od jego przydomka – „Śnieżny
Demon”?)
IR oferuje w roku kilka gościnnych wykładów po angielsku (tak było przynajmniej do tej
pory), zwłaszcza z psychologii religii.
Instytut Socjologii
Siedziba
Instytut Socjologii UJ mieści się przy ulicy Grodzkiej 52 w zabytkowym budynku, będącym
niegdyś własnością jezuitów; znajdował się tam także klasztor, o czym do dziś przypomina
specyficzna architektura wielu instytutowych pomieszczeń (sklepienia, kolumny, masa dziwnych zakamarków). Instytut Socjologii dzieli budynek z Instytutami Filozofii i Religioznawstwa oraz Archiwum Państwowym. Aby bez problemów trafić do części „socjologicznej”, warto wcześniej rozeznać się w osobliwym systemie klatek schodowych tej budowli. Najprościej
rzecz ujmując, „Grodzka” (tak często – w skrócie – określa się cały budynek z jego różnoraką
zawartością) posiada trzy odrębne klatki schodowe, wedle oficjalnej nomenklatury zwane
„bramami”.
Brama I to ta, która ukazuje się naszym oczom jako pierwsza. Jest to zarazem brama najważniejsza: w jej okolicach koncentruje się życie studenckie, tu spotyka się znajomych, pożycza
notatki (bądź szuka osób, którym pożyczyło się notatki), pali, spożywa śniadanie itp., itd.
Dla niektórych studentów socjologii to wręcz najczęściej odwiedzane miejsce w całym Instytucie; potrafią oni spędzać w jej okolicach całe dnie, od rana do wieczora i, co najciekawsze,
nikt tak naprawdę nie wie, czym się w tym czasie zajmują…
Brama ta stanowi właściwe przejście do trzewi budynku; po jej przekroczeniu ukazuje się
naszym oczom portiernia (nie warto mówić dzień dobry – nigdy nie odpowiadają; warto natomiast zagadywać panów portierów o zagubione rzeczy, jako że tam są one najczęściej przynoszone), automat z colą (działający) i – w korytarzu po lewej – szatnia. Szatnia teoretycznie
służy do pozostawiania zimową porą ciepłej odzieży; w praktyce mało kto z niej korzysta
(przynajmniej jeśli chodzi o socjologów). Z jednym, acz ważnym, wyjątkiem – jeśli będziecie
mieć przyjemność chodzenia na wykłady prof. Kubiaka, kurtki koniecznie zostawcie wcześniej w szatni; profesor jest szczególnie wyczulony na tym punkcie. Jeszcze a propos szatni:
to kolejne miejsce, które należy sprawdzić poszukując zaginionego szalika czy rękawiczek.
We wspomnianym korytarzu na parterze mieści się Instytut Religioznawstwa, którego odwiedzenie należy polecić ze względu na cichą i spokojną czytelnię (o drogę trzeba zapytać panie
z biblioteki religioznawczej). Drugi z korytarzy na parterze (naprzeciw wejścia) prowadzi do
37
pomieszczeń Instytutu Filozofii. Piętro wyżej układ sal jest następujący: po lewej mieści się
IS, po prawej – IF.
Co do uroków samego IS, warto zwrócić uwagę na kilka newralgicznych punktów. Przede
wszystkim – ksero. Na terenie IS znajdują się dwa takie punkty, ten położny dalej to właściwe
ksero socjologiczne, gdzie przechowywane są matryce tekstów, które kseruje się na ćwiczenia
(w praktyce można tam odnaleźć większość lektur z syllabusów). Cena to ok. 13 gr. za stronę
A4 kserowanego tekstu. Zatem, aby zaoszczędzić, warto część tekstów przeczytać w bibliotece (o której później) bądź skserować tekst raz w Instytucie, a potem dla większej liczby osób
w którymś z tanich punktów ksero w mieście.
Kolejne kluczowe dla stałych bywalców IS miejsce to automat z kawą; i tu uwaga! Maszyna
ta ma niemiły zwyczaj połykania pieniędzy i niewydawania napoju lub wydawania napoju
bez kubka czy wydawania wrzątku zamiast napoju. Kiedy więc ktoś uprzedzi Was życzliwie
„automat nie działa”, warto potraktować to poważnie.
Z racji tego, że nie samą kawą (bądź herbatą z granulatu) człowiek żyje, wypada wspomnieć o „poważniejszych” instytucjach. Sekretariat IS przyjmuje studentów codziennie prócz
czwartków w godzinach teoretycznie zgodnych z wywieszonymi na drzwiach tegoż przybytku, w praktyce jednak bliżej nieokreślonych. W środku napotkamy dwie panie, z których jedna – pani Ania (poznacie ją po nieodłącznym, waniliowym papierosie w ustach) – uchodzi za
lepiej poinformowaną i ogólnie bardziej przyjazną sprawom studenckim (z mojego doświadczenia wynika, że jest akurat odwrotnie…) W konfrontacji z trudnym niekiedy charakterem
pani Ani, należy zachować kamienną twarz i próbować przeprowadzić swoją sprawę do końca
– czasem to popłaca.
Uwaga na marginesie: „szarą eminencją” IS w sprawach organizacji niemalże wszystkiego
jest mgr Wojciech Adamek (zajmuje się m.in. układaniem harmonogramu na każdy rok).
To człowiek niezwykle sympatyczny i przyjazny studentom MISH-u, rezyduje na II piętrze
w III bramie (o czym dalej). Często można go też spotkać przemykającego korytarzami Instytutu (poznacie go łatwo, niektórzy twierdzą, że jest podobny do Ludwiga Wittgensteina).
Kolejny ważny punkt na mapie drugiego piętra IS to biblioteka, otwarta od poniedziałku
do piątku od 9.00 do 18.00, w soboty do 15.00, połączona z czytelnią. Czytelnia instytutowa
(do końca głównego korytarza i na prawo) zwana jest też Salą Kominkową (z kominka obecnie nie korzysta się). Stanowi ona swego rodzaju „serce” IS, gdyż tutaj odbywają się spotkania
władz Instytutu (na co pomstują studenci, jako że wtedy czytelnia oficjalnie zamyka swoje
podwoje i należy się przenieść z książkami na zimny korytarz), tutaj też studenci IS spędzają najwięcej czasu, pilnie się ucząc. Do zapisania się do biblioteki potrzebny jest indeks;
za jednym razem pożyczyć można trzy książki... przynajmniej nominalnie. W praktyce 90%
pozycji, o jakie poprosicie, okaże się książkami opatrzonymi adnotacją „tylko do czytelni”.
I tu dobra, jak myślę, rada. Nawet jeżeli planujecie w toku studiów zajmować się głównie
socjologią (socjologia jako jedyny kierunek wiodący), warto, byście zapisali się do biblioteki
IF (I piętro, na prawo od schodów, koniec korytarza) – ta biblioteka naprawdę wypożycza
książki do domu. Nawet, jeśli nie będziecie realizować żadnego kursu na filozofii, z zapisaniem się nie powinno być żadnych problemów (zapisujecie się jako MISH-owcy; filozofowie
38
z założenia uważają, że jeśli jest się z MISH-u, koniecznie trzeba robić coś na filozofii). Warto
zaznaczyć, że biblioteka IF posiada obszerny księgozbiór socjologiczny.
Jeśli jednak jakimś cudem uda Wam się pożyczyć książkę u socjologów, teoretycznie powinniście zwrócić ją w miesiąc – kar za przetrzymanie jednakowoż raczej się nie egzekwuje.
Ciekawostka: jeżeli zostawicie coś przypadkiem w czytelni lub pożyczoną przez Was książką
zainteresuje się jakiś pracownik naukowy, panie z biblioteki IS mogą zadzwonić na Waszą
komórkę, co jest w gruncie rzeczy dość sympatyczne. Jeśli chodzi o obyczaje czytelniane, podkreślić należy, że do zakazu picia, jedzenia, rozmawiania i odbierania telefonów podchodzi się
w IS bardzo liberalnie. W przeciwieństwie do czytelni IF, jej socjologiczna odpowiedniczka
nie jest pod stałą obserwacją personelu biblioteki, więc nikt Was nie będzie uciszał czy wypraszał. Lepiej jednak nie przesadzać z hałasowaniem w myśl zasady: czytaj i daj czytać innym.
Ostatnie z newralgicznych punktów pierwszego piętra to tablice ogłoszeń – gdzie ogłoszenia ważne, np. dotyczące odwołanych zajęć czy wyników egzaminów, mieszają się z reklamami knajp, wyznaniami miłosnymi, zaproszeniami na warsztaty jogi itp. Niestety, na tablice
nie ma rady – trzeba wyrobić sobie umiejętność przedzierania się przez nie w poszukiwaniu
ważnych informacji. Z doświadczenia wynika, że warto przyjrzeć się im, choćby pobieżnie,
każdego ranka przed zajęciami. Sale na drugim piętrze socjologowie współdzielą z filozofami; ich układ i numeracja są dość skomplikowane, warto zatem, znając już swój plan zajęć,
pokusić się o wcześniejsze odszukanie interesujących nas sal – pozwoli to uniknąć spóźnień.
III brama (II nie kryje nic „socjologicznie” ważnego) znajduje się w tej części budynku,
która bezpośrednio przylega do murów kościoła św. Piotra i Pawła. Prowadzi ona, m.in. do
pomieszczeń zajmowanych przez Zakład Socjologii Gospodarki i Badań Rynku – jeśli więc
interesuje Was socjologia w tym wydaniu, będziecie tam częstymi gośćmi. Ważne: to wejście
do budynku chronione jest kodem.
Uwaga na marginesie: palenie. Z pewnością zaskoczy Was fakt, że w zimniejsze miesiące
dużo osób pali na terenie Instytutu, niedopałki wrzucając do pieców kaflowych. Jest to oczywiście zabronione, w praktyce jednak często uchodzi na sucho. Należy jednak uważać na
panie sprzątaczki, które niegdyś wytoczyły „nielegalnym” palaczom prawdziwą wojnę.
Studiowanie
Socjologia na UJ uchodzi za kierunek łatwy i przyjemny; mówi się często, że należy bardzo
się postarać, aby zostać zeń wyrzuconym (znam jednak takich, którym się to udało). Za najtrudniejszy przedmiot w toku całych studiów uchodzi makrosocjologia (warto w tej sprawie
konsultować się ze studentami starszych lat). Studia socjologiczne, jak już zapewne wiecie,
można realizować w ramach tzw. specjalizacji (genderowej, gospodarczej, antropologicznej); nie jest to jednak wymóg konieczny. Jeśli decydujecie się na specjalizację, pamiętajcie,
by dokładnie zapoznać się z odpowiednim rozdziałem katalogu kursów (dostępny w bibliotece lub na stronie www Instytutu). Każda specjalizacja posiada swój własny kanon, który
należy zrealizować obok „kanonu I stopnia” obowiązkowego dla wszystkich studentów IS.
Skład „kanonu I” od kilku lat nieustannie się zmienia, warto więc samemu sprawdzić,
co aktualnie się w nim znajduje (katalog kursów). Socjologów obowiązuje ponadto realizacja co najmniej sześciu przedmiotów z tzw. „kanonu II”, czyli różnych rodzajów socjologii,
39
np. rodziny, wsi, miasta itp. Należy też obowiązkowo zaliczyć lektoraty dwóch języków obcych
nowożytnych, wf, seminarium i proseminarium socjologiczne oraz obóz badawczy. Warto
przy tym pamiętać, że o miejsce na takim obozie należy zatroszczyć się samemu; w tym celu
warto śledzić pojawiające się w Instytucie ogłoszenia na temat organizacji obozów zamieszczane przez różne zakłady (szczególnie prężnie działa na tym polu Zakład Socjologii Stosunków Agrarnych).
Same zaś zajęcia na ogół mają w IS przebieg bardzo przyjemny: wykłady (przynajmniej
z przedmiotów kanonicznych) cieszą się dość dużą frekwencją, ćwiczenia mają formę konwersatoryjną, kolokwia to rzadkość (z wyjątkiem mikrosocjologii i psychologii społecznej,
gdzie odbywają się co tydzień). Przygotowanie do zajęć polega na ogół na lekturze odpowiedniego tekstu z syllabusa (z czym wśród studentów socjologii różnie bywa), czasem należy
przygotować referat czy prezentację multimedialną. Wyjątkiem są ćwiczenia w ramach kursów z zakresu analizy danych (np. WSAD), gdzie wymaga się od studenta przygotowywania
na bieżąco raportów z badań sporządzonych za pomocą specjalnego programu komputerowego. Ocena z ćwiczeń często ma wpływ na ocenę z egzaminu (tak jest przynajmniej w wypadku większości kursów kanonicznych).
Życie studenckie
Aby go zakosztować, można zapisać się do jednej z licznych sekcji koła naukowego socjologów (KNSS), które jest jednym z najprężniej działających i najlepiej zorganizowanych na
całym Uniwersytecie. Tradycją IS są „bale socjologa”, organizowane zwyczajowo przez studentów II roku w karnawale. Obowiązują na nich stroje „w konwencji” (w poprzednich latach
psychodelicznej czy peerelowsko-siermiężnej). Studenci socjologii mają też swoje forum internetowe.
Instytut Pedagogiki
Tu można oddawać się studiom pedagogicznym w trzech specjalnościach: animacja kultury, pedagogika społeczno-opiekuńcza i pedagogika resocjalizacyjna. Wszystkie specjalności
wymagają jednak zaliczenia kanonu ogólnopedagogicznego.
Sekretariaty IP mieszczą się przy ul. Batorego 12, tam również odbywa się wiele zajęć. Z kolei biblioteka znajduje się przy pl. Sikorskiego 3.
W IP działają trzy studenckie Koła Naukowe, odpowiednio do trzech prowadzonych specjalności. Dość obszerne informacje na temat studiów można znaleźć na stronie Instytutu.
Instytut Psychologii
Informacje ogólne
IP będzie prawdopodobnie jedną z lepiej zorganizowanych jednostek UJ, z którymi przyjdzie się Wam spotkać w toku edukacji. Obok oczywistych plusów takiej sytuacji, trzeba jednak
liczyć się z faktem, że psychologia nie jest tak „elastyczna” dla MISH-owców, jak np. filozofia.
Kursy oferowane w ramach IP podzielone są na dwa poziomy: A i B. Kursy z poziomu A stanowią minimum programowe, teoretycznie rozłożone na 3 lata, dla studentów MISH; ich
40
zaliczenie (wszystkich!) jest zresztą niezbędne do rozpoczęcia kursów z poziomów B. Z tego
powodu psychologię trudno traktować inaczej niż jako kierunek wiodący (aczkolwiek kursy
podstawowe na ogół można ocenić wysoko).
Studenci MISH-u nie są naturalnie związani planem studiów studentów „zwykłych” i propedeutyki – mogą realizować kursy w dowolnej kolejności.
Gdzie szukać IP?
IP nie odbiega od standardów UJ i jest porozrzucany w kilku miejscach w okolicach rynku. Sekretariat i główne sale wykładowe znajdują się przy al. Mickiewicza 3 (piętra II i III)
– naprzeciwko Biblioteki Jagiellońskiej. Za budynkiem usytuowana jest Czytelnia Czasopism
Zagranicznych Instytutu Psychologii UJ (wbrew nazwie – znajdują się tam również czasopisma polskie, a także książki wydawnictw anglojęzycznych oraz stanowiska komputerowe).
Przy ul. Piłsudskiego 13 (przy przystanku) znajduje się biblioteka. Zajęcia mogą się też odbywać w Auditorium Maximum oraz Collegium Medicum. Więcej informacji tutaj.
Biblioteki
Czytelnia przy Mickiewicza zgromadziła solidny, acz nieco przestarzały zbiór wydawnictw
anglojęzycznych, tam też zwykle zostawiane są potrzebne na zajęcia materiały do ksera. Stanowiska komputerowe mają dostęp do Biblioteki Wirtualnej UJ (np. EBSCO z bazą czasopism zagranicznych), tutaj należy szukać też czasopism polskich.
Biblioteka przy Piłsudskiego zwraca uwagę sporą liczbą, drogich zazwyczaj, podręczników (poza tym brakuje nowszych publikacji), a także bałaganem na półkach. Studenci
MISH-u korzystają na tych samych prawach, co studenci „zwykli” (można wypożyczyć maksymalnie 3 sztuki jednocześnie, książkę należy oddać po trzech tygodniach).
Regułą na IP jest niemożność zdawania egzaminów ustnych (zdarzają się one jedynie na
późniejszych latach), tak więc wszyscy podchodzą na tych samych zasadach – MISH-owcy
też (czasem nie wpisują nas na listy, ale nie trzeba się tym nadmiernie przejmować – dopiszą
przed egzaminem). Egzaminy z reguły mają postać testów jednokrotnego wyboru. Stosunek
pracowników do MISH-owców oscyluje od przyjaznego po obojętny, więc nie ma kłopotów
przy zapisie na ćwiczenia. W sekretariacie trudno liczyć na miłą obsługę, ale nic nie stoi na
przeszkodzie, żeby omijać go szerokim łukiem (o wpisy, inaczej niż „zwykli” studenci, można
starać się na dyżurach pracowników).
W kwestii układania planu trudno coś doradzić – teoretycznie na początku mamy dostęp
tylko do kursów poziomu A, więc trzeba je zrealizować. Osoby, które nie chcą zaliczać całej
psychologii, mogą próbować (na drodze wyjątku) zapisywać się na kursy poziomu B, chociaż
będzie to trudne. Warto też zadbać od początku o oceny, gdyż na przeważnie ciekawsze kursy
będzie potem kwalifikacja na ich podstawie.
IP w sieci
Strona główna
Koło naukowe
41
Forum
Materiały
Warto przeczytać (chociaż MISH-owców nie wszystko dotyczy!):
Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji
Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji jest najprężniej rozwijającą się jednostką na
Wydziale Filozoficznym. Kilka lat temu był to Zakład Porównawczych Studiów Cywilizacji
Instytutu Socjologii prowadzący specjalność w ramach socjologii; obecnie jako samodzielna
jednostka prowadzi studia pierwszego (licencjackie) i drugiego (uzupełniające magisterskie)
stopnia. Siedziba Katedry mieści się przy Rynku Głównym 34, na III (ostatnim) piętrze.
Zajęcia dla studentów dziennych i wieczorowych są łączone (różnią się tym, że wieczorowi
płacą za naukę). Studia są popularne jako drugi kierunek, a w zajęciach na PSC w ramach
umów międzyinstytutowych bierze udział sporo ludzi spoza kierunku, także z MISH-u.
Studia są nacechowane socjologiczno-antropologicznym podejściem do badania kultur
świata. Mają charakter przeglądowy i komparatystyczny, prezentując podobieństwa, różnice
i związki między największymi światowymi cywilizacjami na przestrzeni wieków. Zaletami
studiów są dynamiczny zespół, ciągły rozwój, interdyscyplinarność studiów i ich wszechstronność. Wszechstronność jest zarazem główną wadą studiów, gdyż oznacza brak skonkretyzowanego obszaru studiowania (student zdobywa powierzchowną wiedzę o wielu cywilizacjach). Zaletą wykładowców jest fakt, że jako jedni z niewielu faktycznie prowadzą badania
terenowe w rejonach swoich zainteresowań. Naukę ułatwia także niewielki rozmiar jednostki
(im mniejsza jednostka, tym mniejsze kolejki).
Katalog kursów wraz z minimami programowymi można znaleźć pod tym adresem. Studentów MISH-u, którzy chcą pisać licencjat na kierunku PSC obowiązują wszystkie przedmioty, z wyjątkiem tych, które można przepisać z innych kierunków (np. logika, tutorial).
Mogą oni brać udział w lektoratach językowych (obecnie japoński lub arabski do wyboru),
jednak nie jest to dla nich obowiązkowe (najlepiej jednak uzgodnić to wcześniej z opiekunem
kursów lektoratowych – dr Bożeną Prochwicz-Studnicką).
Rejestracja na zajęcia odbywa się drogą elektroniczną, poprzez USOS. Wszystkie osoby,
które chcą zapisać się na jakiekolwiek kursy muszą wysłać na adres: [email protected].
pl mail z prośbą o dopisanie do systemu USOS, imieniem i nazwiskiem, trybem studiów, numerem albumu (indeksu); a po otrzymaniu dostępu do USOS-u zapisać się elektronicznie na
kursy. W przypadku problemów z zapisem należy kontaktować się z Robertem Kowalskim.
Wydział Historyczny
Instytut Historii
Informacje ogólne
Studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim są przyjemne, lecz raczej czasochłonne. Ponieważ w Instytucie Historii zaczął funkcjonować system 3+2, znacząco zmienił się
42
harmonogram zajęć i ich rozkład na poszczególne lata. W ciągu 3 lat studiów licencjackich
studenci muszą zrealizować następujące, duże kursy: historię starożytną, średniowieczną, nauki pomocnicze i „vademecum historyka” (na pierwszym roku); historię nowożytną i XIX
w., technologię informatyczną (II rok), historię XX w. (III rok), a także seminarium licencjackie (II i III rok), 120h łaciny i tyle samo języka nowożytnego. Studenci historii muszą
uczęszczać na te kursy w wyznaczonej kolejności, MISH-owcy mogą sobie pozwolić na jej
zaburzenie, lecz i tak zrobić muszą wszystko. Nie jest konieczna chronologiczna kolejność
zaliczenia epok. W obrębie dużych kursów (po 120-150h), które – chcąc kończyć historię –
robić trzeba w całości, można wybrać sobie nakazaną ilość zajęć spośród kilku możliwych
propozycji. Egzaminy zdaje się z wybranych wykładów, tj. dwa w formie ustnej z jednej epoki
oraz jeden egzamin pisemny z całości epoki w oparciu o wyznaczone podręczniki. Tematyka
niektórych wykładów prawie w ogóle nie pokrywa się z egzaminem pisemnym, dlatego jeżeli
nie jest się danym kursem naprawdę zainteresowanym warto wybrać inny albo przynajmniej
liczyć się z faktem, że do pisemnego egzaminu trzeba się będzie przygotowywać samodzielnie
z całkiem innego materiału.
Warto pamiętać, by przy rejestracji na kursy zapisać się na egzaminy pisemne z epok, które
w systemie USOS funkcjonują jako osobne kursy z własnym kodem. Studenci MISH-u mogą
fakultatywnie zrealizować jedną (lub więcej) z trzech oferowanych specjalizacji: archiwistyczną, nauczycielską lub antropologiczną. Wymóg ich zaliczenia nie znajduje się w minimum
programowym. Ostatnia z wymienionych specjalizacji zaczęła funkcjonować od października 2009 r. Warto zauważyć, że jest to pierwsza tego rodzaju specjalizacja w Polsce. Wszystkie
specjalizacje wiążą się z dodatkowymi punktami, lecz także obowiązkami. Przy szczególnie
zawiłym realizowaniu pojedynczych kursów ze specjalizacji, nie realizując w pełni żadnej
z nich, sugeruje się złożenie wniosku do dyrektora Instytutu Historii ds. studenckich o zatwierdzenie indywidualnego programu studiów.
Lokalizacja
Historycy swoje lokum – Collegium Witkowskiego – mają przy ulicy Gołębiej 13, tuż
przy Collegium Novum. Blisko też jest Zakład Historii Edukacji oraz Nauk Pomocniczych
Historii, mieszczą się one przy ul. Św. Anny 6 (I piętro); tam też odbywa się część lektoratów.
Niektóre wykłady odbywają się także w sali 56 Collegium Novum (II piętro).Wszystkie ważne
dla historyków budynki położone są więc bardzo blisko siebie, co ułatwia przemieszczanie
się między zajęciami. Nie bez znaczenia jest też bliskość Biblioteki Jagiellońskiej (10 min
piechotą), stołówki Uniwersytetu Rolniczego przy ul. Jabłonowskich, czy Starego Portu przy
tejże. Wyjątkiem są Zakład Historii Starożytnej i Zakład Historii Bizancjum, umieszczone
w budynku Instytutu Muzykologii przy ul. Westerplatte 10.
Biblioteki
Instytutowa biblioteka historyków mieści się na parterze Collegium Witkowskiego. Na wypożyczalnię składają się głównie stojące w poprzek przejścia katalogi, stoliki do wypisywania
rewersów i stolik obsługi – wszystko sprawia na pozór wrażenie nieco „historyczne”. Lecz
mimo to można tu znaleźć sporo – księgozbiór zupełnie przyzwoity (jak na UJ), w którym jest
43
i trochę wydawnictw obcojęzycznych (dostępnych tak samo jak inne), i trochę „niszowych”.
Opłaca się też szukać u historyków literatury z pokrewnych jej dziedzin (socjologia, etnologia, czasem nawet filozofia). Gorzej natomiast z „książkami pierwszej potrzeby” (podręczniki
czy lektury do masowych egzaminów). Sama obsługa jest jedną z milszych, jakie można spotkać w instytutowych bibliotekach. Przy odrobinie szczęścia można dowiedzieć się, kto ma
potrzebną nam książkę; zaś płacenie kary za przetrzymanie też zdarza się niezmiernie rzadko.
Studenci MISH-u mogą – podobnie jak studenci z IH – wypożyczyć 4 książki na miesiąc.
Chlubą wyremontowanego Collegium Wróblewskiego jest przestronna czytelnia z dużą
liczbą stanowisk komputerowych oraz z dobrym księgozbiorem. Co ważne, może z niej korzystać każdy.
Koło Naukowe Historyków Studentów to motor większości działań studenckich w tym instytucie, także forum uzyskiwania i wymiany informacji czy rzeczy, spotkań towarzyskich itp.
W jego siedzibie (na tzw. „niskim parterze”, tj. poziomie „0” windy) można spędzać okienka,
zrobić sobie herbatę itp. Poza tym KNHS działa trochę jak biuro podróży, organizując czasem
objazdy czy wycieczki; ma zarazem własną małą bibliotekę.
Sekretariaty. Przy odrobinie szczęścia MISH-owcy mogą odwiedzać je rzadko lub prawie
wcale. Sekretariat ds. studenckich jest podobny do innych tego typu, zaś sekretariat ogólny
(głównie dla pracowników) przy bliższym poznaniu okazuje się całkiem miły. Tam też znajduje się szafka z półkami poszczególnych zakładów, gdzie zostawiać można czasem pracownikom listy, teksty itp. Strona internetowa.
Instytut Historii Sztuki
Informacje ogólne
IHS to jeden z mniejszych instytutów na uniwersytecie. Stosunkowo łatwo nawiązać tu bezpośredni kontakt z wykładowcami, większość egzaminów ma formę ustną. Generalnie nikt
nie stwarza żadnych problemów MISH-owcom. Można bez trudności wybrać sobie grupy
ćwiczeniowe i ustalić odpowiedni dla siebie termin egzaminu. W sekretariacie pracują bardzo
sympatyczne panie, zwłaszcza zawsze gotowa do pomocy pani Ula.
To świetne miejsce dla osób zainteresowanych historią sztuki średniowiecznej i nowożytnej
– Instytut dysponuje znakomitą kadrą i oferuje wiele ciekawych kursów związanych z tymi
zagadnieniami. Nieco gorzej ma się sprawa ze sztuką nowoczesną. Największy nacisk położony jest na historię sztuki, teoria schodzi raczej na drugi plan.
Podczas studiowania trzeba być jednak gotowym na niespodzianki. Zaskakująca może się
na przykład okazać liczba punktów ECTS z poszczególnych kursów. Czasami jest ich bardzo
mało, w innych przypadkach niespodziewanie dużo, w porównaniu ze standardami UJ. Plan
zajęć można kształtować dość swobodnie. Dotąd od drugiego roku egzaminy z poszczególnych epok nie miały obejmującego wszystkie zagadnienia wykładu, należało się przygotowywać samodzielnie i uczestniczyć w bardziej szczegółowych wykładach monograficznych.
Jednak rocznik, który rozpocznie studia w r. 2013 będzie pierwszym, dla którego zasada ta
44
się zmieni – odbywać się mają wykłady kursowe, tak jak to było dotychczas tylko ze sztuką
starożytną i bizantyjską.
Gdzie szukać IHS?
Jedną z największych zalet IHS jest jego lokalizacja. Swoją siedzibę ma bowiem przy ulicy Grodzkiej 53 w Collegium Iuridicum, jednym z najstarszych budynków uniwersyteckich
w Krakowie. Otoczony krużgankami manierystyczny dziedziniec z rzeźbą Igora Mitoraja
stanowi nie tylko atrakcję dla turystów, ale również miłe miejsce do odpoczynku między zajęciami. Sam instytut jest bardzo mały – na parterze znajduje się jedna sala ćwiczeniowa, na
pierwszym piętrze – dwie sale wykładowe i biblioteka, a na drugim piętrze – sekretariat oraz
pokoje pracowników.
Dlatego też czasem ciężko znaleźć miejsce do odpoczynku (szczególnie w zimie), pozostaje
biblioteka. Niektóre zajęcia, zwłaszcza na pierwszym roku, odbywają się również poza instytutem, np. w Collegium Maius, w Instytucie Historii, a przede wszystkim „w terenie”, w kościołach i w muzeach w centrum miasta.
Ważną częścią studiowania historii sztuki jest uczestnictwo w kanonicznych i dodatkowych
wyjazdach, pozwalających zapoznawać się ze sztuką Polski i świata. Objazdy kanoniczne są
darmowe, obowiązkowe dla studentów IHS, ale MISH-owiec, któremu kolidują, np. z egzaminami na innych wydziałach, może się z nich zwolnić (i ewentualnie zaliczyć, pisząc krótką
pracę). Szeroka gama wyjazdów fakultatywnych jest płatna, ale pozwala na wędrówkę z gronem pasjonatów i wybór interesujących nas miejsc. Dodatkową atrakcją instytutu są stosunkowo częste wykłady zagranicznych gości.
Biblioteka
Bardzo ważne miejsce dla wszystkich studentów historii sztuki. Z uwagi na specyficzny sposób studiowania spędza się tam wiele czasu, samodzielnie zgłębiając wiedzę. Biblioteka, która
mieści się na pierwszym piętrze w Instytucie, ma po dwie znaczące zalety i wady. Na plus
zapisuję jej fantastyczny, sprzyjający nauce widok z okna, wprost na fasadę kościoła świętych
Piotra i Pawła, a przede wszystkim znakomity księgozbiór, na bieżąco uaktualniany. Niestety,
korzystać z niego można jedynie na miejscu, gdyż w tej bibliotece nie istnieje w ogóle wypożyczalnia. Ksero jest drogie, a dostęp do niego dość utrudniony, polecam więc korzystanie
z aparatu cyfrowego. Co ważne, Biblioteka IHS jest chyba ostatnim oddziałem Biblioteki Jagiellońskiej nieujętym w jej katalogu komputerowym (istnieje tylko tradycyjny, kartkowy, do
korzystania na miejscu). Ponadto, czytelnia ma stosunkowo niewielkie rozmiary i zwłaszcza
tuż przed sesją trudno w niej znaleźć wolne miejsce. W tym okresie warto zatem korzystać
z innych krakowskich bibliotek, np. biblioteki IF UJ, biblioteki ASP przy ulicy Smoleńsk,
biblioteki PAN przy ulicy Sławkowskiej czy biblioteki Politechniki Krakowskiej przy ulicy
Warszawskiej (polecam szczególnie tę ostatnią, w której za niewielką opłatą można wypożyczać do domu książki przeznaczone dla studentów architektury). Warta polecenia jest też
Biblioteka Sztuk w Małopolskim Instytucie Kultury przy Karmelickiej. Jest niewielka, ale dużo
tam albumów, atmosfera ciepła, przyjemne poddasze, a albumy i książki – to bardzo ważne
– można wypożyczać do domu. Innym z kolei miejscem godnym polecenia jest Biblioteka
45
Międzynarodowego Centrum Kultury przy Rynku Głównym. W okolicach sesyjnych, ze
względu na rosnącą popularność, również coraz bardziej ciasna.
W IHS istnieje prężne koło naukowe, podzielone na kilka sekcji; szczególnie aktywna jest
sekcja mediewistów. Warto włączyć się w jego działalność zarówno z powodów oczywistych,
jak i dlatego, że legitymacja członka Koła stanowi dla studentów MISH-u chyba jedyne potwierdzenie studiowania historii sztuki. W większości polskich miast i na Zachodzie studenci
z legitymacją historyka sztuki mają zupełnie darmowy wstęp do muzeów. W Krakowie honorują ją niektóre muzea prywatne, a także MOCAK. Niestety, legitymacja nie upoważnia do
żadnych zniżek w krakowskim Muzeum Narodowym ani w jego filiach.
IHS w sieci:
• Strona internetowa Instytutu
• Strona Instytutu na Facebooku (ponadto aktywny na FB, także w kwestiach organizacyjnych, jest obecny dyrektor IHS, prof. Andrzej Betlej, którego można zarówno „polubić”,
jak i dodać do znajomych)
• Strona i Facebook Koła Naukowego:
Instytut Etnologii
Informacje ogólne
Pierwsza, najważniejsza, uwaga powinna odnosić się do kadry, spośród których kilkoro
z nich to samodzielni pracownicy naukowi. Ograniczone grono naukowe stanowi atut IEiAK,
gdyż praca wewnątrz Instytutu jest dobrze skoordynowana, co nie pomnaża dodatkowych
problemów związanych, np. z brakiem komunikacji między Zakładami, funkcjonującymi
w obrębie Instytutu.
Co do samych studiów, mają one formułę 3+2, najtrudniejsze kursy czekają studenta na
pierwszym roku, m .in . logika, wstęp do myśli etnologicznej, wstęp do etnologii i antropologii kulturowej, kultura ludowa Polski, metodologia nauk społecznych . Wszystkie wymienione wymagają przeczytania kilku pozycji książkowych, niekiedy niedostępnych w instytutowej
bibliotece. Niemniej, stanowią one absolutne minimum wiedzy, która umożliwia sprawne
„poruszanie się” po etnologicznych obszarach, będących przedmiotem nauki w kolejnych latach studiów.
Istnieje również możliwość wyboru dodatkowych kursów, które stanowią uzupełnienie wiedzy, pozwalają ponadto na określenie, jaka tematyka odpowiada zainteresowaniom studenta.
Warto nadmienić, że krakowska etnologia wyróżnia się na tle innych ośrodków analizą problemów, które tematycznie zbliżone są do filozofii kultury. Prowadzone w Instytucie badania
dotyczą szerokiego spektrum życia ludzkiego w każdym jego aspekcie, także nowych zjawisk
w kulturze i społeczeństwie takich, jak: gender czy tzw. „nowe plemiona”. Tym samym studia
etnologiczne znacznie wychodzą poza swoje ramy i współpracują z takimi dyscyplinami, jak:
socjologia czy religioznawstwo.
46
W ośrodku etnologii odbywają się międzynarodowe konferencje oraz zjazdy studentów etnologii z całej Polski. W ramach współpracy z zagranicznymi uniwersytetami odbywają się
gościnne cykle wykładów profesorów akademickich i ludzi nauki.
Największą zaletą studiów jest możliwość uczestnictwa w ćwiczeniach terenowych, odbywających się w ramach obowiązkowych praktyk letnich. Prawdopodobnie to właśnie wówczas studenci do tej pory nieprzekonani do własnych studiów, poznają prawdziwy charakter
pracy etnologa.
Osoby, które chcą uzyskać magisterium lub licencjat, są zobowiązane do ukończenia wszystkich obowiązkowych kursów w ramach pierwszego i kolejnych lat. Kolejność nie jest dowolna, podstawą jest zaliczenie kanonu z pierwszego roku.
Lokalizacja
Instytut Etnologii mieści się przy ulicy Gołębiej 9, obok Collegium Novum. Wszystkie zajęcia odbywają się w tym samym miejscu, oprócz lektoratów prowadzonych przy
ul. Krupniczej 2.
Biblioteki
Biblioteka Instytutu mieści się przy ulicy Gołębiej w drugiej części budynku, w tzw. przewiązce. Jest otwarta od poniedziałku do piątku, w sobotę i niedzielę jest nieczynna. Student
powinien być usatysfakcjonowany liczbą dostępnych publikacji, choć niektóre są wypożyczone już w pierwszych dniach października. Student MISH-u może wypożyczyć 4 książki na
miesiąc.
Wielkim plusem etnologii jest bezpłatny Internet, z którego można skorzystać w bibliotece
przy stanowiskach komputerowych.
Koło naukowe jest prowadzone przez młodych antropologów, którzy potrafią zachęcić, pomóc, doradzić. Plakaty informujące o działaniach Koła zwykle pojawiają się wszędzie, dlatego
nie sposób ich przeoczyć. W ramach Koła działa wiele sekcji, których przedmiotem zainteresowania są konkretne zagadnienie lub określony obszar wiedzy.
Sekretariat to bardzo przyjemne miejsce, choć nie dla osób, które zalegają z indeksem. Można liczyć na fachową pomoc ze strony pań sekretarek.
W sprawach, związanych z przebiegiem studiów, a wymagających fachowej pomocy, warto
zwrócić się do Zastępcy Dyrektora ds. Studenckich. Dyżuruje on w określonych godzinach,
zazwyczaj 2 razy w tygodniu.
Instytut Muzykologii
Program studiów
W programie studiów dominują przedmioty obowiązkowe, z historią muzyki kolejnych
okresów na czele. Warto zaznaczyć, że wcześniejsze obycie muzyczne nie jest konieczne, co
z drugiej strony sprawia, że osoby posiadające takowe obycie mogą być nieco rozczarowane.
Wybór kursów fakultatywnych nie jest duży, ale nawet osoby niespecjalnie zainteresowane
47
muzyką mogą tam znaleźć dla siebie coś ciekawego. Listę kursów z podziałem na obowiązkowe i fakultatywne odnajdziemy na stronie Instytutu, w zakładce „Studia”.
Studenci muzykologii od II roku studiów mają możliwość wyboru jednej z dwóch specjalności („profili zawodowych”): Dziennikarstwo muzyczne lub Edytorstwo muzyczne. Na każdym z nich odbywa się praktyki, ponadto wszystkich obowiązują praktyki etnomuzykologiczne w terenie. Rejestracja na zajęcia odbywa się poprzez USOS.
Lokalizacja
Instytut mieści się w bezpośrednim sąsiedztwie Plant, przy ul. Westerplatte 10. Położony
jest w pięknym budynku Pałacu Pusłowskich. Zabytkowy budynek mieści zaledwie dwie sale
wykładowe, kilka seminaryjnych, a poza tym pokoje pracowników, pomieszczenia sekretariatu, biblioteki i czytelni itp.
Sekretariat
Sekretariat jest generalnie przyjaźnie nastawiony do studentów. Studenci MISH mogą tu liczyć na zarejestrowanie na kurs na podstawie zgody osoby prowadzącej, lub ewentualnie prosić o dopisanie do rejestracji, żeby zarejestrować się samodzielnie w tych samych terminach,
co studenci IM. Aktualne godziny otwarcia sekretariatu odnajdziemy na stronie internetowej
Instytutu.
Biblioteka
Studenci MISH, tak jak i innych kierunków UJ, mogą zapisać się do Biblioteki IM na podstawie legitymacji. Wpis ważny jest na okres jednego roku akademickiego – należy pamiętać,
żeby najpóźniej we wrześniu oddać wszystkie wypożyczone materiały i wypisać się, aby szczęśliwie rozliczyć rok. Studenci spoza Instytutu Muzykologii mogą wypożyczyć na miesiąc nie
więcej niż 4 książki. Zamawiać, a także prolongować materiały można za pomocą systemu
Virtua BJ, obsługującego Bibliotekę Jagiellońską. Specyficzną możliwością oferowaną przez
Bibliotekę IM jest „wypożyczanie na noc” – po wcześniejszym zamówieniu można niektóre materiały wypożyczyć kwadrans przed zamknięciem biblioteki, a oddać następnego dnia
rano. Biblioteka dysponuje czytelnią, a także Salą Nagrań, w której można korzystać ze zbiorów audiowizualnych (w większości nie da się ich wypożyczyć).
Wszelkie informacje (m.in. regulamin Biblioteki, ale też np. adresy dostępnych baz danych
o tematyce muzycznej) można znaleźć na stronie.
Strona internetowa
Tutaj można znaleźć m.in. programy studiów, harmonogramy, godziny dyżurów pracowników oraz aktualne informacje o organizowanych konferencjach i wydawanych publikacjach.
Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej
– Instytut Sztuk Audiowizualnych
Instytut Sztuk Audiowizualnych, przynależny do Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej, dołączył do kolegium MISH na przełomie 2004/2005 roku. W instytucie od
48
2012 roku realizować można nowy kierunek o nazwie Filmoznawstwo i Wiedza o Nowych
Mediach. Nowe studia wiążą się – chyba bardziej jednak pod względem organizacyjnym,
aniżeli merytorycznym – z pewnymi nowymi rozwiązaniami, dość uciążliwymi, ale nietrudnymi w przyswojeniu. Cały kierunek podzielony został na trzy ścieżki: filmoznawstwo, medioznawstwo i wiedza o grach wideo. Do danych ścieżek należą określone moduły, które choć
mają przeróżne nazwy, są pewnego rodzaju kontenerami dla zbieżnych tematycznie kursów.
W bloku „Wiedza o filmie” mieści się, np. historia filmu niemego (najważniejszy przedmiot
na pierwszym roku!), historia filmu klasycznego, etc.; „Wiedza o literaturze” dotyczy różnych okresów literatury rozłożonych w kursach na kolejne semestry. By zrealizować dany
moduł (obowiązkowy) musimy zaliczyć – podczas trzech lat naszych studiów – wszystkie
kursy wchodzące w jego skład.
Nie bójcie się jednak o to, że podczas pierwszego roku będziecie musieli określać swoją ścieżkę zainteresowań na następne trzy lub nawet pięć lat. Sposób organizacji pierwszorocznych zajęć w pewien sposób obliguje studenta do chodzenia na wszystkie zajęcia
(poza małymi wyjątkami), związanymi ze specjalizacjami. Jest to także czas na rozeznanie
się w tematyce zajęć. Zasada jest taka, iż z kolejnymi latami zajęć modułowych przybywa
i z trudem można pogodzić pewne kursy (np. odbywające się w tym samym czasie). Lista
z modułami obowiązkowymi (by zaliczyć ostatecznie ścieżkę) oraz dodatkowymi są publikowane na stronie sekretariatu. Sekretariat to takż przyjemne – gdy pragniemy zasięgnąć
jakichś informacji – miejsce; pani sekretarka zawsze precyzyjnie stara się odpowiedzieć na
postawione przez nas pytania.
Filmoznawstwo i Nowe Media jest dość specyficznym kierunkiem - stara się łączyć tradycyjną wiedzę z zakresu filmów (historia kina z prof. Stachówną lub prof. Lubelskim) oraz
nowe rozwiązania z zakresu teorii mediów i gier wideo. Z jednej strony mamy więc do czynienia z wiedzą „klasyczną” (o ile jeszcze to określenie jest funkcjonalne), z drugiej – z wiedzą
dość płynną, starającą się nadążyć za niezwykle dynamiczną dziedziną mediów. Atutem tego
kierunku jest stawianie na fundamenty wiedzy ogólnej z zakresu kulturoznawstwa, które uzupełniają zajęcia z literatury oraz sztuki. Z samymi zajęciami bywa różnie (jak zawsze zależne
od wykładowcy – z pewnością polecam literaturę z dr Iwoną Węgrzyn), jednakże dają one
solidną wiedzę o źródłach sztuki filmowej.
Gdzie znajduje się ISzA?
Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej od semestru letniego 2008/2009
znajduje się na Kampusie (dzielnica Ruczaj). W związku z tym przed podjęciem decyzji o dopisaniu któregokolwiek z kursów oferowanych przez ISzA do planu, koniecznie trzeba wziąć pod uwagę uciążliwy dojazd na miejsce zajęć. Dokładne miejsce na pewno zostanie zaznaczone w harmonogramie zajęć, który zazwyczaj pojawia się tydzień przed rozpoczęciem roku na forum studentów filmoznawstwa.
49
Biblioteki (informacje aktualne na rok akademicki 2008/09)
W Instytucie istnieje wideoteka, z której studenci MISH-u, na prawach takich samych, jak
filmoznawcy in spe, mogą wypożyczać kasety i płyty DVD (dwie sztuki na tydzień).
Ponadto...
Egzaminy na filmoznawstwie zazwyczaj są ustne, choć nie brakuje też pisemnych. Z reguły
też większość egzaminów odbywa się w sesji letniej, najczęściej są roczne albo dwuletnie (które są dość ciężkie), ale MISH-owcy – jak zauważyłam – mają na filmoznawstwie dobrą opinię
i raczej są lubiani przez wykładowców.
Co ważne, w ramach filmoznawstwa realizowane są także studia zaoczne oraz wieczorowe
i na zajęcia studiów wieczorowych studenci MISH-u także mogą uczęszczać (np. projekcje
filmowe studenci wieczorowi zawsze mają późnymi popołudniami, więc jest to termin zdecydowanie dogodniejszy niż najczęściej poniedziałkowe godziny poranne na studiach dziennych). Z obecnościami bywa różnie. Są zajęcia, na które po prostu trzeba chodzić, ale z wieloma wykładowcami można się również umawiać na eksternistyczne zaliczanie kursu.
Na filmoznawstwie wiele kursów zaczyna się w semestrze zimowym jednego roku, a kończy
w zimowym lub letnim następnego (wykładowcy prowadzący zajęcia często się wymieniają
grupami, zajęciami), wiec trzeba uważać, by zachować ciągłość danego kursu.
Filmoznawstwo współpracuje z Instytutem Sztuki Filmowej i kinem „Paradoks”; przy ISzA
redagowane jest pismo medioznawców „Pośrodku”, które obecnie, przemianowane na „Splot”,
sprzedawane ma być w całej Polsce. Działają także Koło Medioznawców, DKF i Koło Filmoznawców oraz rozmaite organizacje studentów i pracowników naukowych, które ogłaszają się
zazwyczaj na początku roku.
Kierunek ten łączy także prawdziwych pasjonatów – studenci filmoznawstwa są zazwyczaj
głęboko zakochani w sztuce, którą studiują, a stopień ich uczucia jest często słyszalny przy
każdej wspólnej rozmowie. Dlatego też bywają postrzegani jako ekscentryczni, choć po bliższym zapoznaniu okazuje się, że są normalnymi ludźmi, zdarza się też, że nawet oni narzekają
na ilość filmów, które muszą obejrzeć na dane zajęcia (co oczywiście nie ujmuje ich ekscentryczności). Oglądać bowiem trzeba sporo, a już na pewno należy rozumieć, co się ogląda.
W drodze wyjątku (i nie zawsze) wystarcza tylko rozumienie, choć redukcja ta pozbawia nas
chyba najciekawszych wrażeń ze studiowania filmoznawstwa (wspólne wypady do kina, dyskusje, udział w festiwalach filmowych).
Warto także mieć już za sobą obejrzane największe klasyki i kojarzyć najważniejszych twórców – jeżeli wyłącznie „lubisz” oglądać filmy (nie sprawiają Ci przykrości), to może być nieco
za mało na rozwinięcie w sobie wewnętrznej woli do studiowania teorii filmu i, wbrew pozorom, niemałej sumy stron naukowych do przeczytania.
ISzA w Internecie:
• Strona filmoznawców
• Strona medioznawców
50
Ostatnie dwie strony są szczególnie godne uwagi. Na stronie filmoznawców, na forum, często pojawiają się ogłoszenia od wykładowców, z sekretariatu, można też znaleźć pytania z egzaminów, zapisy na wyjazdy na festiwale etc., dlatego warto tam często zaglądać
51
52

Informator MISH 2013/2014

Transkrypt

Podobne dokumenty

funpakiet dla bibliotek - Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna

prezentacje e-Szkoła Fotografii Czy przez Internet jest możliwa

Protokół - Samorząd Studentów Kolegium MISH UW

Przykładowy katalog usług

Informacje o projekcie „Mam zawód