Tak radzą sobie z uczuciami... Palenie papierosów przez

Tak radzą sobie z uczuciami... Palenie papierosów przez

Tak radzą sobie z uczuciami... Palenie papierosów przez współuzależnione kobiety
Bogusław Włodawiec
Rok: 1998
Czasopismo: Świat Problemów
Numer: 4, 63
Instytut Psychologii Zdrowia PTP prowadzi szeroko zakrojone badania efektywności terapii
odwykowej i terapii współuzależnienia w wiodących placówkach odwykowych w Polsce. Z
badań pilotażowych programu badawczego Analiza Przebiegu i Efektów Terapii Osób
Współuzależnionych, przeprowadzonych w listopadzie i grudniu 1996 oraz w lutym i marcu
1997 wynika, że aż 40% współuzależnionych kobiet, będących w trakcie terapii
współuzależnienia pali papierosy. Jest to znacznie wyższy odsetek palących w porównaniu do
ogółu polskich kobiet. W roku 1994 tylko 23,3% ogółu polskich kobiet paliło codziennie tytoń, a
4,1% czyniło to od czasu do czasu. Więcej paliły kobiety mieszkające w miastach (30,5%), niż
na wsi (19,8%).
Badane współuzależnione kobiety różnią się znacznie między sobą, jeśli chodzi o liczbę
dziennie wypalanych papierosów. Obok kobiet palących 35-40 papierosów dziennie są również
i takie, które wypalają zaledwie jednego papierosa na dzień. Średnia liczba wypalanych
papierosów wśród palących wynosi 16 sztuk.
Liczba papierosów wypalanych przez badane kobiety wiąże się z doznawaniem przez nie w
małżeństwie przemocy fizycznej, werbalnej, seksualnej i straszenia przemocą (korelacje od
0,18 do 0,25) . Więcej palą te z nich, które doznają różnego rodzaju przemocy. Palące
współuzależnione kobiety częściej niż niepalące skarżą się także na negatywne doświadczenia
w związku z osobą uzależnioną (korelacja 0,21) i negatywne doświadczenia w relacjach z
innymi ludźmi (0,20). Stosunkowo częściej palą papierosy te kobiety, które po raz drugi są w
związku z uzależnionym mężczyzną (0,25).
Palące współuzależnione kobiety częściej przejawiają tendencje do przyjmowania również
innych używek czy leków zmieniających świadomość. Liczba wypalanych przez nie papierosów
koreluje z liczba zażywanych leków nasennych (0,34), uspokajających (0,21), przeciwbólowych
(0,19), jak również z liczbą dziennie wypijanych kaw (0,31) i częstotliwością picia alkoholu w
ostatnim miesiącu (0,22).
Palenie papierosów przez badane współuzależnione kobiety wiąże się również z ich stanem
zdrowia psychicznego i fizycznego. Częściej i więcej pala raczej te z nich, które nisko oceniają
swój stan zdrowia stanu zdrowia (korelacja -0,26), przejawiają wyższe nasilenie objawów
psychopatologicznych, mierzonych kwestionariuszem SCL-90, takich jak: lęk, depresja,
myślenie paranoidalne, somatyzacje, natręctwa, nadwrażliwość interpersonalna, fobie i
psychotyczność (korelacje od 0,25 do 0,37), maja niski poziom kondycji psychicznej, mierzonej
kwestionariuszem KKP A. Gajewskiej i J. Mellibrudy (-0,21) oraz niskie poczucie koherencji,
mierzone kwestionariuszem SOC-29 A. Antonovsky'ego (-0,33).
Podsumowując, wśród żon alkoholików jest więcej palaczek niż wśród ogółu polskich kobiet.
Można sądzić, że palenie papierosów służy współuzależnionym kobietom do znieczulania się,
podobnie jak środki nasenne, uspokajające i przeciwbólowe, czy inne używki, jak kawa czy
1/2
Tak radzą sobie z uczuciami... Palenie papierosów przez współuzależnione kobiety
alkohol. Spotykając żonę alkoholika z papierosem w ręku możemy z nieco większym
prawdopodobieństwem niż w przypadku niepalącej spodziewać się, że doznaje ona różnego
rodzaju przemocy w rodzinie, że jej stan zdrowia psychicznego i fizycznego jest gorszy niż
niepalących, a także, że świat wydaje się jej niezrozumiały, wyzwania, jakie niesie życie nie
wydają się jej warte wysiłku i zaangażowania oraz ze brak jej sił, by im sprostać. Ponadto,
wśród palących współuzależnionych kobiet stosunkowo więcej też możemy spotkać takich,
które po raz kolejny wzięły sobie alkoholika za męża.
Więcej o programie badawczym APETOW
2/2