Inwestycje Zagraniczne Malezji

Transkrypt

Inwestycje Zagraniczne Malezji
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
Inwestycje zagraniczne w Malezji
- struktura, przyczyny, kierunki geograficzne pochodzenia
i przeznaczenia, tendencje
(według stanu i informacji dostępnych do dnia 30 czerwca 2013 r.)
1
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
Spis treści
1.
Wstęp................................................................................................................................. 3
2.
Malezyjskie inwestycje bezpośrednie za granicą ....................................................... 3
3. Więcej bezpośrednich inwestycji zagranicznych wypływających niż
wpływających ........................................................................................................................... 4
4.
Zagraniczne inwestycje Malezji – kierunki lokowania kapitału ................................. 4
5.
Struktura sektorowa inwestycji zagranicznych ........................................................... 6
6.
Wnioski .............................................................................................................................. 7
Załącznik ................................................................................................................................... 8
2
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
1. Wstęp
Tradycyjnie, Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne (BIZ) to przepływy finansowe, o które
zabiegały zazwyczaj kraje o gospodarkach wschodzących i rozwijających się. Zgodnie z tym
podejściem, BIZ oznaczały transfer kapitału z bogatych regionów „Północy” do uboższych
w celu rozwoju możliwości produkcyjnych w gospodarkach “Południa”, przy jednoczesnym
wykorzystaniu niskich kosztów produkcji. W rzeczywistości jednak jak się okazuje, większość
przepływów BIZ miała miejsce między krajami gospodarki “Północy”, przy ponad połowie
wartości światowych BIZ wpływających do krajów bogatszych. Ponadto, zgodnie z ostatnio
obserwowanym trendem to właśnie „Południe” jest znaczącym źródłem tych przepływów,
przy coraz bardziej istotnym handlu na kierunku „Południe-Południe”.
Malezja nie jest wyjątkiem w globalnych przesunięciach kierunków przepływów
gospodarczych. Zgodnie z danymi UNCTAD (2012), BIZ w Malezji stanowiły 0,7% światowych
inwestycji zagranicznych w 1970 r., aby po osiągnięciu poziomu 3% w 1997 r., ponownie
obniżyć się do 0,7% w 2010 r. Jednocześnie Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne Malezji
w innych krajach, o ile w 1970 stanowiły 0%, to w 2010 r. osiągnęły poziom 1% globalnych
BIZ, co stanowiło 5,6% PKB Malezji. Ponadto, BIZ Malezji w innych krajach przekroczyły BIZ
napływające do tego kraju już w 2007 r. Oznacza to, że corocznie więcej inwestycji jest
ukierunkowane na zewnątrz niż do wewnątrz kraju. Malezja jest istotnym źródłem BIZ
w regionie Południowym, jednocześnie przy ponad 30% BIZ z Malezji ukierunkowanych
do krajów rozwiniętych.
2. Malezyjskie inwestycje bezpośrednie za granicą
Rozmiar bezpośrednich inwestycji zagranicznych wypływających z Malezji jest interesujący,
biorąc pod uwagę, że kraj nadal ma status gospodarki rozwijającej się. Według oceny
niektórych instytucji finansowych1 jest to wynikiem wzrastającej zamożności, wzrostu
kosztów pracy i stopnia restrykcyjności krajowych przepisów prawnych2. Z drugiej strony
należy także zauważyć, że podmioty gospodarcze z krajów gospodarek wschodzących lokują
swoje inwestycje w krajach rozwiniętych, aby zdobyć technologie, markę i zdolności
marketingowe. A zatem nastąpiło przesunięcie strukturalne od surowców naturalnych
i przetwórstwa do usług i łatwiejszego dostępu do rynków.
Stymulacja ze strony rządów zarówno Malezji, jak i krajów przyjmujących BIZ także nie była
bez znaczenia. W Malezji bezpośrednie inwestycje za granicą rozpoczęte zostały przez sektor
rządowy, który w ramach Nowej Polityki Gospodarczej w latach 70-tych przejął inwestycje
brytyjskie w Malezji, z którymi powiązana była działalność międzynarodowa. Aktualnie,
polityka gospodarcza przewiduje wsparcie podatkowe dla firm malezyjskich inwestujących
za granicą w ustabilizowane firmy i rozpoznawalne marki handlowe3. Bezpośrednie
inwestycje Malezji za granicą stanowią część politycznej agendy z retoryką w zakresie
potrzeb Malezyjskich korporacji wielonarodowych4. Swoją rolę w tym zakresie także
odegrało środowisko międzynarodowe poprzez dwustronną wymianę handlową i umowy
o inwestycjach.
1
Bank Negara Malaysia, Annual Report 2010
Np. ograniczenia inwestycyjne w niektórych sektorach dla firm malezyjskich, nie należących do rdzennych
Malajów, czyli osób posiadających status „Bumiputra”.
3
Np. samochody Lotus, Rejsy Norweskie, Rejsy Karaibskie itp.
4
Np. Petronas
2
3
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
W tym kontekście warto zauważyć, że inwestycje malezyjskie w Europie, czy w innych
krajach rozwiniętych, to głównie akwizycja (przejęcia), a w mniejszym zakresie budowa
nowych obiektów w zakresie high-end B+R, czy rozpoczynania nowych projektów .
3. Więcej bezpośrednich inwestycji zagranicznych wypływających niż wpływających
Bezpośrednie Inwestycje nie są jednym rodzajem inwestycji, które są zazwyczaj mierzone
i porównywane w statystyce malezyjskiej. Dokonuje się porównań obejmujących kapitał
własny, re-inwestycje oraz inne środki finansowe (krajowe i zagraniczne). Według
nazewnictwa w malezyjskim bilansie płatniczym bezpośrednie inwestycje zagraniczne
podmiotów malezyjskich to “aktywa zewnętrzne”, podczas gdy inwestycje podmiotów
zagranicznych w Malezji to “zewnętrzne zobowiązania”. Łączna wartość tych obu pozycji
przekłada się na Międzynarodową Pozycję Inwestycyjna Netto.
W latach 2001-2010 aktywa zewnętrzne Malezji wzrosły 8,3-krotnie do poziomu 300 mld
MYR (ok. 74,7 mld EUR), a inwestycje portfelowe – 16,8-krotnie do poziomu 110 mld MYR
(ok. 27,4 mld EUR) . Obserwuje się, że w wypływ kapitału z Malezji w postaci inwestycji
zagranicznych przewyższa napływ kapitału do kraju.
4. Zagraniczne inwestycje Malezji – kierunki lokowania kapitału
Głównymi kierunkami inwestycji malezyjskich za granicą do 2010 r. były Singapur (17%),
Indonezja (13%) i Australia (5,4%). W 2010 r. do ww. krajów dołączyła Wlk. Brytania (7%),
z rocznym napływem inwestycji sięgającym 2,8 mld MYR (ok. 697 mln EUR)5. Generalnie,
należy przyjąć że ponad 32% inwestycji zagranicznych Malezji zostało ulokowane w krajach
rozwiniętych.
Jednym z ostatnich przykładów takich inwestycji jest nabycie w lipcu 2012 r. londyńskiej
historycznej elektrowni węglowej - Battersea Power Station za 400 mln funtów brytyjskich,
przez malezyjskie konsorcjum obejmujące takie firmy jak: Sime Darby (największy właściciel
plantacji palmy olejowej w Malezji), Employees Provident Fund (największy fundusz
emerytalny w Malezji – firma rządowa) oraz SP Setia (największa firma malezyjska zajmująca
się obrotem nieruchomościami).
Malezja-ASEAN
Zgodnie z danymi statystycznymi do 2010 r. 37% malezyjskich inwestycji zagranicznych
łącznie zostało ulokowanych w krajach Azji Południowo-Wschodniej, przy czym w 2010 r.
trafiło tam kolejne 43% kapitału malezyjskiego. Malezja aktualnie jest już inwestorem
zagranicznym w krajach ASEAN, a nie krajem przyjmującym inwestycje z ASEAN - zaledwie
5,7% BIZ w Malezji pochodzi z krajów ASEAN, natomiast wśród krajów ASEAN, Malezja jest
trzecim największym odbiorcą BIZ ze świata (12% inwestycji w ASEAN)6.
Malezja -Europa
Spośród wszystkich krajów europejskich, tylko Wielka Brytania, Holandia i Niemcy plasują
się w pierwszej 20 najbardziej popularnych kierunków lokowania inwestycji malezyjskich
5
6
Głównie zakup nieruchomości
ASEAN Yearbook 2012
4
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
za granicą (w 2010 r. inwestycje na poziomie 4 mld EUR, tj. 6,4% wszystkich inwestycji
zagranicznych Malezji w tym roku)7.
Dane Eurostat’u i malezyjskiego Departamentu Statystyki w zakresie przepływów kapitału
i poziomu inwestycji zagranicznych różnią się co do wielkości (dodatnie saldo inwestycji dla
krajów UE w wysokości odpowiednio 1,1 mld EUR lub 476 mln EUR w 2010 r.). Pokazują
jednakże jednakowy trend – zmniejszenie europejskich inwestycji zagranicznych w Malezji.
Z kolei, malezyjski kapitał jest głównie lokowany w Niemczech i Holandii (łącznie 45%).
Kolejne kierunki to: Austria, Słowacja i Francja (ok. 10%), Irlandia, Dania, Włochy, Polska8
i Czechy (4-5%).
Wykres 1. Malezyjskie inwestycje zagraniczne
Wykres 2. Napływ malezyjskich inwestycji
zagranicznych
Źródło: Departament Statystyki Malezji (2012)
Wykres 3. Malezyjskie inwestycje zagraniczne według krajów
Źródło: Eurostat (2012)
7
8
dane Malezyjskiego Urzędu Statystycznego (www.statistics.gov.my)
Dane dotyczące Polski nie są potwierdzone przez GUS czy NBP,
5
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
5. Struktura sektorowa inwestycji zagranicznych
Kapitał zagraniczny w Malezji lokowany jest głównie w sektorze przetwórczym (około 46%
łącznych BIZ). Znaczącym zainteresowaniem cieszy się także sektor finansowy (ok. 23%),
jednakże niższy poziom jest tutaj związany z ograniczeniami w dostępie kapitału
zagranicznego do tych usług i limitem zaangażowania kapitału obcego9.
W przypadku malezyjskich inwestycji za granicą ok. 30% kapitału trafia do sektora
wydobywczego (w tym ropy naftowej i gazu ziemnego) i ok. 23% - do sektora finansowego,
który jak się wydaje, nabiera coraz większego znaczenia (wysoki udział w rocznych
przepływach kapitału inwestycyjnego). Duże znaczenie mają inwestycje w nieruchomości,
zwłaszcza historyczne.
Wykres 4. Malezyjskie inwestycje zagraniczne w podziale na sektory (2008-2010)
Wykres 5. Napływ malezyjskich inwestycji zagranicznych w podziale na sektory (2008-2010)
Źródło: Departament Statystyki Malezji (2012)
Głównym inwestorem w sektorze wydobywczym za granicą jest Petronas, który ma udziały
w sektorze magazynowania gazu ziemnego (Wlk. Brytania, Francja), elektrowniach
9
21 sektorów usługowych podlega ograniczeniom w różnym stopniu www.mida.gov.my
6
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
kogeneracyjnych (Wlk. Brytania), polach naftowych (Irlandia) i produkcji olejów i smarów
(Włochy).
6. Wnioski
W Malezji od kilku lat obserwuje się znaczący odpływ kapitału inwestycyjnego za granicę
i lokowanie go głównie w sektory wydobywczy i finansowy. Może to oznaczać przyszłe
przesunięcie zainteresowania kapitału z podstawowej działalności przemysłowej do sektora
usług. Europa jest jednym z głównych kierunków lokowania malezyjskiego kapitału, ze
szczególnym uwzględnieniem Niemiec, Holandii i Wlk. Brytanii (łącznie 4,8 mld EUR).
Opracowała: K. Katzer, I Sekretarz
Zaakceptował: A. Dąbkowski, Radca
7
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
Załącznik
Tablica 1. Napływ inwestycji malezyjskich za granicę w latach 2008-2010
(mln MYR, udział w %)
2008
-28
Udział
0,06
2009
-2.517
(1 MYR = 0,28 EUR)
Udział
2010
Udział
9,01
-1.375
3,20
Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo
Górnictwo i kopalnictwo
(łącznie z ropą naftowa i gazem
-18.918
37,90
-9.577
34,27
ziemnym)
Przetwórstwo
-4.517
9,05
-1.835
6,57
Budownictwo
-939
1,88
-952
3,41
Handel hurtowy i detaliczny
1.102
-2,21
1.244
-4,45
IT
-4.302
8,62
-4.646
16,62
Finanse i ubezpieczenia
-19.081
38,22
-6.810
24,37
Inne usługi
-3.328
6,67
-2.854
10,21
Razem
-49.920
100,0
-27.948
100,0
Źródło: National Account Statistics, Narodowy Bank Malezji
-10.441
24,32
-4.928
155
-625
-1.302
-18.931
-5.485
-42.932
11,48
-0,36
1,46
3,03
44,10
12,78
100,0
Tablica 2. Poziom inwestycji malezyjskich za granicą w latach 2008-2010
(mln MYR, udział w %)
2008
13.909
Udział
6,00
2009
32.882
(1 MYR = 0,28 EUR)
Udział
2010
Udział
12,07
30.873
10,35
Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo
Górnictwo i kopalnictwo
75.187
32,43
84.454
30,99
(łącznie z ropą naftowa i gazem ziemnym)
Przetwórstwo
20.986
9,05
18.749
6,88
Budownictwo
2.841
1,23
4.186
1,54
Handel hurtowy i detaliczny
7.866
3,39
7.049
2,59
IT
22.156
9,56
28.147
10,33
Finanse i ubezpieczenia
55.142
23,79
60.229
22,10
Inne usługi
33.746
14,56
36.821
13,51
Razem
231.833
100,0
272.519
100,0
Źródło: National Account Statistics, Narodowy Bank Malezji
82.369
27,61
22.739
3.601
7.784
36.781
73.390
40.816
298.353
7,62
1,21
2,61
12,33
24,60
13,68
100,0
Tablica 3. Poziom bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Malezji w latach 2008-2010
(mln MYR, udział w %)
(1 MYR = 0,28 EUR)
2008
Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo
Górnictwo i kopalnictwo
(łącznie z ropą naftowa i gazem ziemnym)
Przetwórstwo
Budownictwo
Handel hurtowy i detaliczny
IT
Finanse i ubezpieczenia
Inne usługi
Razem
Udział
2009
Udział
2010
Udział
8.791
3,45
9.211
3,41
9.342
2,99
14.670
5,75
17.156
6,35
18.049
5,78
49,13
126.533
46,83
0,44
1.052
0,39
7,38
21.268
7,87
7,73
19.237
7,12
21,02
62.315
23,06
5,11
13.404
4,96
100,
100,
254.955
270.175
0
0
Źródło: National Account Statistics, Narodowy Bank Malezji
146.299
1.361
25.689
23.561
72.061
16.118
46,82
0,44
8,22
7,54
23,06
5,16
100,
0
125.268
1.116
18.805
19.701
53.55
13.020
312.479
8
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
Tablica 4. Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Malezji w latach 2008-2010
(mln MYR, udział w %)
2008
265
Udział
1,11
2009
-224
Udział
-4,44
Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo
Górnictwo i kopalnictwo
-2.296
-9,60 4.267 84,66
(łącznie z ropą naftowa i gazem ziemnym)
Przetwórstwo
12.368 51,70 -2.258 -44,80
Budownictwo
114
0,48
-83
-1,65
Handel hurtowy i detaliczny
38
0,16 2.407 47,76
IT
639
2,67 -2.225 -44,15
Finanse i ubezpieczenia
11.694 48,88 4.078 80,91
Inne usługi
1.101
4,60
-992 -19,68
Razem
23.924 100,0 5.040 100,0
Źródło: National Account Statistics, Narodowy Bank Malezji
(1 MYR = 0,28 EUR)
2010
Udział
83
0,28
3.138
10,70
16.107
-139
2.606
740
6.644
144
29.322
54,93
-0,47
8,89
2,52
22,66
0,49
100,0
Tablica 5. Napływ inwestycji malezyjskich za granicę w latach 2008-2010,
w podziale na kraje (mln MYR, udział w %)
(1 MYR = 0,28 EUR)
2010 Udział 2009
Udział 2008
Udział
Singapur
-12.744 29,68
-3.601 12,89
-5.319 10,65
Australia
-6.028 14,04
-1.085
3,88
-7.509 15,04
Wlk. Brytania
-2.862
6,67
-846
3,03
-2.576
5,16
Indonezja
-2.755
6,42
-2.355
8,43 -12.931 25,90
Wyspy Dziewicze
-1.973
4,60
-3.481 12,46
-69
0,14
Mauritius
-1.645
3,83
-3.846 13,76
-4.236
8,49
Kajmany
-1.072
2,50
-854
3,06
-976
1,96
Tajlandia
-1.001
2,33
-2.757
9,87
-619
1,24
Hong Kong
-959
2,23
-281
1,01
-214
0,43
Indie
-759
1,77
-1.104
3,95
-2.994
6,00
Wietnam
-428
1,00
-857
3,07
-1.749
3,50
Zjednoczone Emiraty Arabskie
-369
0,86
-68
0,24
-496
0,99
Kambodża
-354
0,82
-128
0,46
-323
0,65
Królestwo Niderlandów
-329
0,77
695
-2,49
914
-1,83
Filipiny
-287
0,67
-236
0,84
-214
0,43
Niemcy
-162
0,38
171
-0,61
-2.654
5,32
Chiny
-27
0,06
-732
2,62
-749
1,50
Taipei
49
-0,11
-138
0,49
67
-0,13
Stany Zjednoczone
97
-0,23
-76
0,27
-181
0,36
Inne kraje
-9.324 21,72
-6.367 22,78
-7.093 14,21
Razem
-42.932 100,0 -27.946 100,0 -49.921 100,0
Źródło: National Account Statistics, Narodowy Bank Malezji
9
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
Tablica 6. Poziom inwestycji malezyjskich za granicą w latach 2008-2010,
w podziale na kraje (mln MYR, udział w %)
(1 MYR = 0,28 EUR)
2010
Udział
2009
Udział
2008
Udział
Singapur
51.354 17,21
40.910 15,01
28.069 12,11
Indonezja
38.728 12,98
30.621 11,24
35.246 15,20
Mauritius
16.718
5,60
15.300
5,61
10.098
4,36
Australia
15.986
5,36
16.987
6,23
14.115
6,09
Wyspy Dziewicze
15.409
5,16
13.688
5,02
9.992
4,31
Kajmany
11.151
3,74
10.502
3,85
6.477
2,79
Tajlandia
10.423
3,49
10.601
3,89
2.500
1,08
Wlk. Brytania
10.165
3,41
8.381
3,08
8.211
3,54
Indie
8.871
2,97
7.161
2,63
3.283
1,42
Królestwo Niderlandów
6.712
2,25
7.981
2,93
7.446
3,21
Wietnam
5.189
1,74
5.042
1,85
5.114
2,21
Hong Kong
4.826
1,62
3.755
1,38
6.603
2,85
Chiny
4.316
1,45
4.704
1,73
4.221
1,82
Tajwan
2.526
0,85
2.826
1,04
2.580
1,11
Niemcy
2.319
0,78
2.543
0,93
2.727
1,18
Filipiny
1.848
0,62
1.654
0,61
1.208
0,52
Kambodża
1.314
0,44
1.021
0,37
992
0,43
Stany Zjednoczone
764
0,26
945
0,35
904
0,39
Zjednoczone Emiraty Arabskie
1.110
0,37
677
0,25
686
0,30
Inne kraje
88.624 29,70
87.221 32,01
81.360 35,09
Razem
298.353 100,0 272.520 100,0 231.832 100,0
Źródło: National Account Statistics, Narodowy Bank Malezji
Tablica 7. Napływ malezyjskich inwestycji zagranicznych do Europy w latach 2001-2010,
w podziale na kraje (mln EUR)
Unia Europejska
Niderlandy
Niemcy
Austria
Słowacja
Francja
Irlandia
Dania
Włochy
Polska
Węgry
Rumunia
Słowenia
Szwecja
Luxemburg
Belgia
Czechy
Finlandia
Malta
Wlk. Brytania
Norwegia
2001
332
-6
36
0
2002
1.007
64
96
0
1
0
1
-3
2
-6
53
0
0
-1
-2
0
-1
1
39
0
-3
0
-1
5
2003
72
3
-53
0
1
-1
2
0
4
0
0
0
-4
-2
-14
0
-11
2004
13
2
-23
0
0
-4
1
1
3
4
7
0
-3
25
-18
3
0
2005
427
21
61
0
0
21
5
73
-1
12
-2
0
0
-1
4
14
1
2006
-289
8
15
9
0
4
-49
85
16
-1
1
0
0
-3
-7
-76
-13
1
2007
726
118
78
10
1
90
48
41
-13
-3
2
0
0
-2
1
-42
-4
2008
710
-26
428
-18
-2
13
18
-94
-6
1
52
:
0
-2
7
479
8
3
2009
-534
83
144
14
16
-31
-27
-19
3
20
-18
0
0
-1
-5
-773
2
74
1
2010
167
70
60
32
31
30
27
14
13
11
4
0
0
-4
-5
-28
-43
-73
-3
0
-18
4
-333
0
-15
-1
0
0
Źródło: Eurostat
Uwaga: znak ujemny oznacza wycofanie kapitału przez Malezję
10
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kuala Lumpur
Tablica 8. Skumulowany poziom malezyjskich inwestycji zagranicznych w Europie
w latach 2001-2010, w podziale na kraje (mln EUR)
Unia Europejska
Niderlandy
Niemcy
Dania
Hiszpania
Francja
Irlandia
Austria
Słowacja
Węgry
Czechy
Włochy
Finlandia
Malta
Litwa
Luxemborg
Rumunia
Słowenia
Belgia
Polska
Wlk. Brytania
2001
1.029
72
60
-45
2002
978
130
18
2003
1.309
76
48
-26
62
24
72
21
2005
1.703
156
23
86
376
32
8
0
2
34
16
3
9
1
35
38
4
6
1
33
32
4
4
2
25
20
17
5
1
0
7
0
1
0
7
0
1
0
12
0
2007
3.022
375
44
209
387
110
15
23
4
42
1
4
0
-1
0
0
8
0
8
20
318
247
Źródło: Eurostat
22
1.139
15
522
18
0
16
3
1
0
1
0
0
0
1
0
0
0
11
560
1
300
3
166
2004
1.527
43
18
12
2006
2.592
160
170
385
69
-31
2008
4.222
358
439
332
367
120
47
0
3
49
8
-3
5
0
0
0
23
381
0
2009
3.444
458
454
316
326
90
19
34
19
31
43
1
1
0
0
0
0
-21
37
2010
3.806
543
430
339
332
122
67
51
42
33
15
14
4
1
0
0
0
0
-38
UWAGA: Tablice 5, 6, 7 i 8 obejmują łączne inwestycje bezpośrednie i portfelowe.
11