Scenariusz zajeć dla klasy 6

Autor scenariusza Aleksandra Ośko
TYTUŁ – Wielokulturowość i wrażliwość kulturowa
___________________________________
Podtytuł: Dlaczego wrażliwość kulturowa jest nam potrzebna?
Cykl zajęć: warsztaty dla klasy 6 szkoły podstawowej
Temat: Komunikacja międzykulturowa.
Cele:
1. Poznanie różnic w komunikacji pomiędzy ludźmi z różnych krajów
2. Rozwój wrażliwości kulturowej
3. Wzbudzenie wśród uczniów ciekawości wobec różnic i podobieństw pomiędzy
ludźmi pochodzącymi z różnych krajów
4. Kształtowanie wśród uczniów postaw równości, otwartości oraz postaw
antydyskryminacyjnych wobec odmienności kulturowej
5. Zapoznanie uczniów z definicją komunikacji
6. Poznanie reguł komunikacji międzykulturowej
Potrzebne środki i materiały:
Flipchart, samoprzylepne karteczki, flamastry, kartki A4, filmy do wykorzystania:
Where the Hell is Matt 2008 oraz Where the Hell is Matt 2012, prezentacja na temat
gestów w różnych krajach
Realizacja
1. „Wizytówki” Nauczyciel rozdaje uczniom samoprzylepne karteczki. Uczniowie
piszą na nich swoje imiona, a następnie przyklejają w widocznym miejscu na
ubraniu. Ułatwia to nauczycielowi zwracanie się do uczniów po imieniu
2. „Co będzie się działo?” Nauczyciel opowiada uczniom o czym będą
warsztaty, jak będą pracować, czym jest komunikacja międzykulturowa.
3. „Kontrakt – powrót do zasad” Nauczyciel przypomina zasady wypracowane w
ramach kontraktu na pierwszych zajęciach.
4. „Koncentryczne kręgi” Nauczyciel dzieli klasę na 2 grupy np. poprzez
odliczanie do dwóch. Osoby z numerem 1 tworzą krąg wewnętrzny, osoby z
numerem 2 krąg zewnętrzny. Osoby z obydwu kręgów ustawiają się twarzami
di siebie tak, aby każda „jedynka” miała naprzeciwko siebie „dwójkę”.
Gra polega na poszukiwaniu podobieństw i różnic pomiędzy rozmówcami.
Na znak nauczyciela krąg zewnętrzny przesuwa się o tyle kroków w prawo lub
w lewo ile powie nauczycie. Jeżeli krąg przesuwa się w prawo to w rozmowie z
kolejnym rozmówcą poszukujemy podobieństw. Jeżeli krąg przesuwa się w
lewo, to w rozmowie z kolejnym rozmówcą poszukujemy różnic.
Omówienie:
 Czy łatwo czy trudno było znaleźć te podobieństwa?
 Czy to dobrze/źle, że ludzie się różnią?
 Jakie są konsekwencje tego, że się różnimy?
5. „ Indywidualne, kulturowe, uniwersalne”. Nauczyciel odtwarza film “Where the
Hell is Matt 2008” . Uczniowie oglądają go w ciszy. Następnie nauczyciel dzieci
uczniów na grupy 3-4 osobowe. Zadaniem grup jest dyskusja i spisanie na
kartce odpowiedzi na pytania: Co się działo na filmie? Czy wszyscy robią to
samo? Jakie są różnice w tańcu poszczególnych osób / grup? Wszystkie grupy
po kolei prezentują swoje odpowiedzi.
Podsumowanie i omówienie: nawiązanie do postaci ludzika z poprzednich
zajęć – każdy z nas składa się z cech indywidualnych, kulturowych i
uniwersalnych. Uniwersalna są potrzeby ludzi np. dotyczące zabawy, tańca,
jednak w każdej kulturze taniec wygląda inaczej. Ludzie mają też
indywidualne sposoby tańca, które odróżniają ich od innych ludzi.
6. „Komunikacja ponad podziałami”. Nauczyciel odtwarza kolejny film z Mattem
w roli głównej - „Where the Hell is Matt 2012”. Tym razem uczniowie
zastanawiają się co to jest komunikacja, co jest ważne w komunikacji
międzyludzkiej, jak możemy komunikować się nie znając języka
7. Co to jest komunikacja? Nauczyciel rysuje schemat modelu komunikacji
(nadawca, odbiorca, kanał komunikacji, szumy). Nauczyciel zadaje pytania:
Jakie mogą być kanały komunikacji? Co może stanowić szum w komunikacji?
Czy wszyscy ludzie komunikują się tak samo? Jakie mogę być różnice w
komunikacji?
8. „Ruchowy głuchy telefon”
 Nauczyciel przygotowuje „wiadomość” składającą się z kilku gestów, którą
uczniowie będą sobie przekazywać na zasadzie głuchego telefonu np.
przeciąga się, przeciera oczy, uśmiecha się lub wkłada jedzenie ręką do
buzi, pije i głaszcze się po brzuchu
 Uczniowie siadają w kręgu i zamykają oczy. Nauczyciel „budzi” pierwszą
osobę dotknięciem ręki w ramię i przekazuje jej swoją wiadomość.
 Potem kolejne osoby są „budzone” i odbierają wiadomość, by następnie
przekazać ją kolejnej osobie.
 Pozostałe osoby wciąż siedzą z zamkniętymi oczami. Nie wolno otwierać
oczu aż do momentu, gdy poczujemy dotknięcie w ramię.
 Nie wolno również porozumiewać się słowami – wiadomość przekazujemy
tylko gestami
 Ostatnia osoba z kręgu pokazuje wiadomość, którą otrzymała, a następnie
pierwsza osoba pokazuje jeszcze raz tym razem wszystkim wiadomość,
którą przekazała.
 Zwykle wiadomość pierwotna i ta pokazywana przez ostatnią osobę
znacznie się różnią.
Pytania do omówienia
 Jak bardzo różnią się obydwie wiadomości – pierwsza i ostatnia?
 Dlaczego tak się dzieje, że tak bardzo się różnią?
 Od czego zależą te zniekształcenia?
 Co można zrobić, aby unikać zniekształceń?
 W jaki sposób możemy komunikować się z kimś, kto nie zna naszego
języka?
 Czy wystarczą tylko słowa aby się rozumieć? Co jeszcze jest potrzebne?
9. „Komunikacja dookoła świata”. Najpierw nauczyciel opowiada o gestach.
Pokazuje różne gesty i pyta, co one mogą oznaczać w Polsce, a co mogą
znaczyć w innych krajach (załącznik nr 1). Nauczycieli podkreśla, że
komunikując się z przedstawicielami innych kultur powinniśmy mieć
świadomość, że ludzie mogą interpretować pewne gesty, mimikę w sposób
odmienny od naszego. Czasami możemy być rozumiani niezgodnie z naszymi
intencjami. Następnie nauczyciel opowiada o innych elementach
komunikacji, które różnią ludzi w różnych krajach (odległość między
rozmówcami, kontakt wzrokowy, dotyk, głośność mówienia, postawa ciała)
10. Podsumowanie. Nauczyciel przypomina najważniejsze elementy lekcji. Ludzie
na całym świecie różnią się od siebie, ale także są do siebie podobni. Jednym
z elementów, jakimi ludzie różnią się między sobą jest sposób komunikacji. Nie
musimy znać sposobów komunikacji wszystkich ludzi na świecie, ale musimy
być świadomi tego, że ludzie komunikują się na różne sposoby, dlatego że
pochodzą z różnych kultur i należy to szanować.