Wprowadzenie
Transkrypt
Wprowadzenie
Wprowadzenie do światłowodowych systemów WDM WDM Wavelength Division Multiplexing CWDM Coarse Wavelength Division Multiplexing DWDM Dense Wavelength Division Multiplexing Współczesny światłowodowy system transmisyjny (klasyczny) Wzmacniacz optyczny Sprzęgacz Kabel światłowodowy Detektor Filtr wyrównawczy Linia opóźniająca Dekoder Zasilacz i sterownik lasera Multiplekser Detektor kontrolny Separator linii Modulator Koder Laser pp Sygnał synchronizacji Sygnał elektryczny © Sergiusz Patela 1999-2004 Sygnał optyczny Systemy WDM 2 Standardowy cyfrowy światłowodowy system transmisyjny - parametry • Modulacja natężenia - detekcja bezpośrednia • Źródła 1,31µm lub 1,55µm. FP-LD/DFB-LD, VCSEL • Maksymalna szybkość 2,4GB/s (TDM) • Odległość między regeneratorami 40km • Wzmacniacze O/E (opto-elektroniczne) Dla dużych szybkości (10GB/s lub więcej) koszt urządzeń elektronicznych staje się bardzo wysoki. © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 3 Zwielokrotnianie czasowe - ograniczenia Tłumienie [dB/km] • Typowa magistrala dzisiaj: zwielokrotnianie czasowe na jednej długości fali. W łączu docelowym częstotliwości węzłów (1Gb/s) sumują się 1Gb/s 1 2 3 1Mb/s1Mb/s1Mb/s 1000 1Mb/s 25 THz 0,2 dB/km 1,5 Długość fali [µm] 1Tb/s 1 2 3 1Gb/s1Gb/s1Gb/s Tłumienie [dB/km] •Zwiększanie szybkości w poszczególnych kanałach wymaga zastosowania łącza o bardzo wysokiej częstotliwości. ? 1000 1Gb/s 25 THz 0,2 dB/km 1,5 Długość fali [µm] © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 4 1Tb/s 1 2 3 1Gb/s1Gb/s1Gb/s Tłumienie [dB/km] WDM - rozwiązanie problemów zwielokrotniania czasowego ? 1000 1Gb/s 25 THz 0,2 dB/km 1,5 Długość fali [µm] © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 5 Transmisja Światłowodowa - straty w światłowodzie i dostępne długości fal TŁUMIENIE WŁÓKNA ZE SZKŁA KWARCOWEGO W FUNKCJI DLUGOŚCI FALI ŚWIATŁA [dB/km] 25 THz 50 Tłumienie II okno I okno 10 5 III okno 30 3 1 0.5 0.3 0.1 Kanały WDM 0.6 0.8 1.0 1.2 1.4 1.6 1.8 [µm] Długość fali © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 6 Współczesny system światłowodowy typu WDM Optyczne zwielokrotnianie kanałów zwiększa pojemność łącza. XMTR λ1 O λ2 M XMTR U λ XMTR n X OA OA OA O λ1 D λ2 M U λ n X Det Det Det System wielofalowy WDM: Zalety •Przezroczysty dla różnych przepływności i rodzajów modulacji • Jeden wzmacniacz na włóknie dla wielu kanałów • Odległość między regeneratorami 80-140km Wady • Akumulacja zniekształceń i szumów (dyspersja) © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 7 Światłowodowe systemy przyszłości (WDM) Zwielokrotnienie niezależnie modulowanych kanałów (2,4 do 10 Gb/s) Add/Drop multiplekser λ1 λ2 λ3 λ4 Drop λ2 O M U X Add λ2 filtr λ2, λ3, λ4, λ5 ... λn wzmacniacz EDFA λn Drop λ1 Add λ1 Add/Drop multiplekser Transmisja wielu niezależnie modulowanych i odczytywanych kanałów © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 8 Proste łącze WDM Jeden kabel (dwa światłowody) pozwala połączyć cztery komputery. System WDM pozwolił dwukrotnie zwiększyć pojemność łącza. © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 9 Długości fal dla DWDM • Siatka ITU-T oparta na częstotliwości 193,10 THz (linia emisyjna kryptonu, w próżni odpowiada długości fali 1552,52nm). Obecne (komercyjne) systemy WDM i DWDM: odstępy międzykanałowe liczba kanałów • 200GHz (1,6nm); 8 kanałów • 100GHz (0,8nm); 16 kanałów • 50GHz (0,4nm); 32 kanały © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 10 Wyciąg z projektu ETSI, propozycje długości fal dla WDM (ITU-grid) Częstotliwość (THz) 193,700 193,500 193,300 193,100 192,900 192,700 192,500 192,300 Długość fali (nm) 1547,72 1549,32 1550,92 1552,52 1554,13 1555,75 1557,36 1558,98 Częstotliwości pracy 8 kanałowego systemu WDM, łączność punkt-punkt © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 11 Zależność częstotliwości i długości fali optycznej Ponieważ odstępy między kanałami są bardzo małe, wygodnie jest charakteryzować falę poprzez jej częstotliwość, a nie długość fali szczególnie dla DWDM (Dense Wavelength Division Multiplexing) c=f*λ ∆f = f2-f1 = c/λ2-c/λ1 = c * (λ1-λ2)/λ1*λ2 Ponieważ λ1 ≈ λ2 to λ1*λ2 ≈ λ2 ∆f ≈ -c*∆λ/λ2 ∆λ ≈ -∆f*λ2/c © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 12 Pomiary dla WDM • Warstwa optyczna - Długość fali /Poziom mocy w kanałach - Stosunek sygnału do szumu - Nieliniowe mieszanie fal • Podzespoły - Filtry (pasmo, selektywność, straty) - Sprzęgacze, dzielniki mocy (straty, pasmo) - EDFA (wzmocnienie, szumowy, moc wyjściowa) - Światłowody (straty, PMD) • Warstwa SDH - Pomiar stopy błędu - Jitter © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 13 Pomiary systemów WDM Długość fali, moc, SNR T T T Liczba szumowa, wzmocnienie, moc wyjściowa Selektywność, pasmo, straty λ1 λ1 λ2 λ2 λ3 λ3 BFP R BFP R BFP R BFP R PMD T λn λn Parametry podzespołów © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 14 Wzmacniacz EDFA Wejście Sprzęgacz optyczne 1480 lub 980 nm dioda pompy Wyjście Włókno domieszk. Er3+ optyczne 25 dB 40 nm Wzm. 1.55 Dł. fali [µm] © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 15 Parametry wzmacniaczy EDFA • Szerokie pasmo - 40 nm (5000 GHz) • Wysokie wzmocnienie - 30 do 40 dB • Wysoka moc wyjściowa - do +20dBm (100 mW) • Niskie szumy - 4 dB Liczba Szumowa (NF) • Długość fali pompy - 980 lub 1480 nm • Wada: Brak kompensacji efektów dyspersji © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 16 Zastosowania wzmacniaczy EDFA • Przedwzmacniacz (pre-amplifier) • Wzmacniacz typu booster (booster amplifier) • Wzmacniacz pośredni (intermediary apmplifier) • Wzmacniacze kaskadowe (cascaded amplifiers) © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 17 Zasada działania wzmacniacza EDFA Dla osiągnięcia wzmocnienia konieczne jest wzbudzenie jonów erbu do wyższego poziomu energetycznego (stan metastabilny), przez laser pompujący. Powracając (po ok. 10 ms) do poziomu podstawowego wzbudzone jony powodują emisję spontaniczną lub emisję stymulowaną. W trakcie emisji stymulowanej przy spotkaniu światła podlegającego wzmocnieniu z pobudzonymi jonami erbu powstają dodatkowe fotony. Te dodatkowe fotony nie różnią się od fotonów wejściowych --> następuje wzmocnienie sygnału. 1480 nm Stan metastabilny 1550 nm Stan podstawowy © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 18 EDFA - teoria (zasada pracy laserów) Emisja wymuszona jeden foton dwa foton Energia Poziomy energetyczne elektronów stan wzbudzony stan podstawowy czas © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 19 Szumy wzmacniaczy EDFA Część jonów erbu, która nie bierze udziału w emisji wymuszonej, powracając na podstawowy poziom energetyczny powoduje emisję spontaniczną. Są to szumy własne wzmacniacza, które podlegają dalszemu wzmocnieniu. Rezultatem jest ASE - Amplified Spontaneous Emission. Pwy Sygnał wzmocniony ASE Długość fali 1520 nm 1580 nm Rzeczywista wartość szumu ASE jest maskowana przez sygnał © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 20 Monitorowanie włókna na żywo - 1.625 µm Filter 1 TX 1.55 µm 1.55 µm WDM coupler Filter 3 1.55/1.625 µm 1.55 µm 1.625 µm RX 1.55 µm Filter 2 1.625 µm OTDR © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 21 Dyspersja polaryzacyjna (PMD) Dyspersja polaryzacyjna jest to różnica czasu propagacji fali w światłowodzie zależna od jej polaryzacji. W szybkich sieciach światłowodowych (np. w systemach DWDM) dyspersja polaryzacyjna ogranicza maksymalną szybkość transmisji. PMD powinna być mniejsza niż 1/10 UI (np. dla STM-16 oznacza to 40 ps) © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 22 Wpływ nieliniowości optycznych włókna na działanie sieci światłowodowych Nieliniowości optyczne włókna mogą być źródłem: • zwiększonego tłumienia sygnału w kanale • zniekształceń • przesłuchów w kanałach WDM W sieciach WDM nieliniowości nakładają ograniczenia na: • odległości międzykanałowe (λ) • moc świata prowadzoną w kanale • szybkość transmisji © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 23 Nieliniowe zjawiska optyczne we włóknach światłowodowych (1) • Nieliniowe zmiany współczynnika załamania wywołujące modulację fazy: współczynnik załamania szkła światłowodu zależy od natężenia światła; 2 Φ NL = n2k0 L E SPM: automodulacja fazy (self phase modulation) - wywołane przez zmiany mocy w impulsie. XPM - modulacja między kanałowa (cross-phase modulation) - modulacja fazy wywołana zmianą natężenia światła w sąsiednim kanale © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 24 Nieliniowe zjawiska optyczne we włóknach światłowodowych (2) • Wymuszone rozpraszanie Ramana (SRS): W wyniku oddziaływania światła z cząsteczką pojawia się fala rozproszona o częstotliwości zmienionej o częstotliwość jej drgań własnych; • Wymuszone rozpraszanie Brillouina (SBS): Rozpraszanie na falach akustycznych; • Mieszanie czterech fal (FWM): Kanały o częstotliwościach f1 i f2 mogą być źródłem sygnałów 2f1-f2 i 2f2 f1; sygnały te mogą interferować z falami w innych kanałach. • Podsumowanie: Współczesna technologia umożliwia pracę WDM dla 100 kanałów odległych o 10 GHz, po 0,1 mW/kanał przy λ=1550 nm. © Sergiusz Patela 1999-2004 Systemy WDM 25 Wpływ rozpraszania Ramana na jakość transmisji w systemie DWDM Optical power spectrum Optical power spectrum 20 1 5 20 10 10 16 10 0 -10 0 -20 -10 1 -30 10 5 186 188 190 192 16 194 196 -20 186 18.0 1.E-00 17.6 1.E-06 17.2 16.8 ch. 1 16.4 ch. 16 16.0 192 194 196 ch. 16 ch. 1 1.E-12 1.E-18 1.E-24 1.E-30 1.E-36 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 Fiber Length [km] © Sergiusz Patela 1999-2004 190 Frequency [THz] BER OSNR [dB] Frequency [THz] 188 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 — channel 1 — channel 16 Systemy WDM Fiber Length [km] 26