Daisuke Yoshimoto

GOŚĆ SPECJALNY Festiwalu FIFArt 2008
Daisuke Yoshimoto - Japonia
w spektaklu „Eros i Thanatos”
Tańcem butoh zainteresował się kiedy miał czterdzieści lat...
Dziś ponad sześćdziesięcioletni Daisuke Yoshimoto związuje
długie siwe włosy w koński ogon i tańczy.
Japończyk Daisuke Yoshimoto jest jednym z najwybitniejszych mistrzów butoh - antytańca , który
narodził się w kraju Kwitnącej Wiśni po II wojnie światowej, kiedy japońscy artyści odwrócili się
od tradycji, sięgnęli po groteskową deformację i szaleństwo. Spektakl "Eros i Thanatos" (" Miłość i
śmierć") odwołuje się do tematyki, która najczęściej towarzyszy Japończykowi (w latach 90. gościł
w Polsce prezentując cykl spektakli podejmujących temat śmierci). O Daisuke mówi się, Ŝe
"tańcząc, wyraŜa przeŜyte śmierci (...) pamięta doświadczenie rytuałów pogrzebowych, głęboko
ukrytych w ciele człowieka" (Kazutaka Nagi).
Taniec butoh
to taniec specyficzny, i jak naucza sam mistrz przede wszystkim naleŜy go czuć a nie rozumieć.
NaleŜy wyłączyć myślenie i po prostu "być". Aby osiągnąć taki stan Daisuke biega codziennie 5
kilometrów (kiedyś 10), trzy godziny przed występem robi 300 pompek i tyle samo brzuszków.
Prawie cały dzień nic nie je, Ŝeby wyraźnie było widać wszystkie mięśnie. Butoh wymaga kondycji,
ogromnej kontroli i świadomości własnego ciała. Tego teŜ mistrz uczy swoich przyjaciół (nie
uznaje słowa uczeń). KaŜde zajęcia zaczynają się rozgrzewką, czyli ćwiczeniami fizycznymi.
Dopiero później zaczyna się prawdziwa praca z tańcem butoh, której efekt zobaczymy juŜ dzisiaj.
DAISUKE YOSHIMOTO
Daisuke Yoshimoto to jeden z najwybitniejszych tancerzy butoh, wymieniany w czwórce tancerzy, którzy kontynuują
tradycję Kazuo Ohno i Tatsumiego Hijikaty. Współpracował m.in. z Kazuo Ohno, Hisayo Iwaki i Shoji Kojima.
Występował w wielu krajach, m.in. w Holandii, Francji, Austrii i we Włoszech. O Daisuke mówi się, Ŝe "tańcząc,
wyraŜa przeŜyte śmierci (...) pamięta doświadczenie rytuałów pogrzebowych, głęboko ukrytych w ciele człowieka"
[Kazutaka Nagi].
Spektakle Yoshimoto to niezapomniane widowiska wprowadzające widza w świat na pograniczu nocy i dnia, na granicy
Ŝycia i śmierci. Spektakle te zaskakują nie tylko organiką ruchu, ale takŜe malarskością i niespotykanym połączeniem
elementów kultury Wschodu i Zachodu.
Ciało Yoshimoto ulega w tańcu ciągłej transformacji, wiekowy mistrz butoh zmienia się nagle w młodzieńca, potem
staje się dzieckiem, a za moment zwierzęciem pełzającym desperacko jakby szukało wodopoju. Daisuke Yoshimoto
mówi: "w królestwie ciała w kaŜdej komórce zapisane jest wszystko od momentu powstania Ŝycia na ziemi. Jest ono
pełne smutku i radości, utrapienia i szczęścia. Tyle milionów istnień trwa w naszym ciele". Te istnienia zostają
uobecnione w tańcu niezwykłego shamana butoh - Daisuke Yoshimoto.
"Drzwi otwiera siwowłosy Japończyk w czerwonych szpilkach. W dziwnej pozie, pochylony. (.) Odwraca się i dalej
odgrywa niesamowity spektakl, którego nie sposób opisać. (...) Daisuke twierdzi jednak, Ŝe nie chodzi o to, Ŝeby
(butoh) rozumieć, ale czuć. Dlatego pierwsze 10-15 minut spektaklu to walka. - Moja walka z publicznością, Ŝeby
wyłączyła myślenie - tłumaczy. (...) Zaczął tańczyć jako czterdziestolatek. Nie uwaŜa się za mistrza, choć dla wielu
właśnie nim jest. Nigdy nie mówi, Ŝe uczy butoh. Nikogo teŜ, kto uczestniczy w jego warsztatach, nie nazwie uczniem wszyscy są jego przyjaciółmi. KaŜde zajęcia zaczyna rozgrzewką, czyli ćwiczeniami fizycznymi. Dopiero potem
rozpoczyna się trening butoh. Zawsze kończy go mini przedstawienie. Daisuke ustawia światło, pokazuje uczestnikom,
co robić z ciałem, twarzą. Podchodzi i poprawia palce, wkłada do ręki miotłę albo kartkę papieru w usta". ["Dziennik
Zachodni"]
O warsztatach:
Warsztaty tańca butoh z DAISUKE YOSHIMOTO
Warsztaty z Daisuke Yoshimoto to niezwykła okazja zetknięcia z mistrzem butoh i zdobycia nowych doświadczeń w
technikach improwizacji i obecności scenicznej. Podczas warsztatów uczestnicy prowadzeni przez Yoshimoto będą
krok po kroku odkrywać zasady metamorfoz ciała i docierać do informacji ukrytych w pamięci komórkowej. Warsztat
będzie skupiał się na improwizacjach badających organiczność ruchu oraz nowe formy relacji i interakcji między
ciałem a jego otoczeniem zewnętrznym. Warsztat z Daisuke Yoshimoto to nie tylko wprowadzenie do butoh, ale takŜe
porywająca lekcja "teatru butoh" i twórczego przekraczania własnych granic.