zakres obowiązków uczestników procesu inwestycyjno

ZAKRES OBOWIĄZKÓW UCZESTNIKÓW PROCESU INWESTYCYJNO
BUDOWLANEGO NA PRZYKŁADZIE HISZPANII I POLSKI
Jacek GOŁASZEWSKI, Dawid STOLARCZYK∗
Wydział Budownictwa, Politechnika Śląska ul. Akademicka 5, 44-100 Gliwice
Streszczenie: Realizacja procesu inwestycyjno-budowlanego jest czasochłonna i skomplikowana oraz wymaga
zaangażowania wielu podmiotów. Niemniej jednak zakres odpowiedzialności jest zróżnicowany w zależności od kraju,
w jakim jest realizowana inwestycja. W artykule dokonano porównania obowiązków, uczestników procesu inwestycyjnobudowlanego w poszczególnych fazach inwestycji w Hiszpanii i Polsce oraz wskazano pozytywne i negatywne aspekty
obowiązujących przepisów w obu krajach.
Słowa kluczowe: uczestnicy procesu inwestycyjno-budowlanego, Hiszpania, Polska.
1. Wprowadzenie
Proces inwestycyjno-budowlany jest ciągiem powiązań
decyzyjnych i ze względu na swą specyfikę i charakter
jest bardzo złożony. Ma to związek z uczestnikami
przedsięwzięcia budowlanego, którzy bezpośrednio
uczestniczą w całym procesie realizacji inwestycji. Wiele
rozwiązań dotyczących uprawnień i obowiązków
poszczególnych jednostek można uprościć, korzystając
z doświadczeń innych krajów, w celu przyspieszenia
procesu realizacji budowy.
Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, określa
podstawy dla Jednolitego Rynku, charakteryzującego się
swobodą przepływu towarów i osób, usług oraz kapitału.
Elementami
prawnymi
dającymi
możliwość
funkcjonowania
tego
rynku
w
odniesieniu
do budownictwa są dyrektywy uchwalone przez Radę Unii
Europejskiej (Bryx, 2003; Wierzbicki i in., 2003).
Określają one szereg procedur regulujących działalność
o charakterze budowlanym jak również, opisują zakres
praw i obowiązków uczestników procesu inwestycyjnobudowlanego,
którzy
bezpośrednio
uczestniczą
w przedsięwzięciu budowlanym.
Celem artykułu jest porównanie obowiązków
uczestników
procesu
inwestycyjno-budowlanego
na przykładzie Hiszpanii i Polski oraz wskazanie
pozytywnych i negatywnych aspektów w obu krajach.
∗
2. Prawa i obowiązku uczestników procesu
inwestycyjno-budowlanego
2.1. Uczestnicy procesu inwestycyjno-budowlanego
w Hiszpanii
Zakres regulujący działalność inwestycyjno-budowlaną
w Hiszpanii, ze względu na autonomiczny podział kraju,
jest odmienny, w przeciwieństwie do przepisów polskich.
Choć ustawodawstwo wspólnot nie jest identyczne
w zakresie regulacji procesu budowlanego, zasadnicze
etapy są takie same. Przebieg realizacji inwestycji
budowlanej regulują akty poszczególnych autonomii oraz
hiszpańska ustawa Prawo Budowlane (Ley, 38/1999),
która określa ośmiu uczestników procesu inwestycyjnobudowlanego:
a) Inwestor – jest to osoba fizyczna, prawna bądź
publiczna, która indywidualne lub zbiorowo
podejmuje decyzję o realizacji przedsięwzięcia
budowlanego, finansując je ze środków własnych lub
obcych. Celem działań inwestora jest realizacja
obiektu budowlanego dla potrzeb własnych, bądź
uzyskanie korzyści z jego sprzedaży.
b) Projektant – jest uczestnikiem przedsięwzięcia
budowlanego, który na zlecenie inwestora sporządza
projekt
architektoniczno-budowlany,
zgodnie
z ustaleniami urbanistycznymi i obowiązującymi
normami. Jego obowiązkiem jest także dostarczenie
zaświadczeń, które były obowiązujące. Dla pełnienia
funkcji projektanta niezbędne jest posiadanie
kwalifikacji
akademickich
i
zawodowych
Autor odpowiedzialny za korespondencję. E-mail: [email protected]
487
Civil and Environmental Engineering / Budownictwo i Inżynieria Środowiska 2 (2011) 487-492
c)
d)
e)
f)
g)
h)
w odpowiedniej specjalności oraz spełnianie
warunków wymaganych do wykonywania zawodu.
Wykonawca – jest uczestnikiem przedsięwzięcia
budowlanego,
który
na
podstawie
umowy
z inwestorem wdraża ludzi i środki materialne (własne
lub obce), w celu realizacji robót budowlanych
określonych projektem architektoniczno-budowlanym
i umową z inwestorem. Do pełnienia funkcji
wykonawcy w Hiszpanii jest wymagane posiadanie
stosownego tytułu lub uprawnień zawodowych.
Kierownik
projektu
–
jest
uczestnikiem
przedsięwzięcia budowlanego, który w ramach działu
technicznego, kieruje rozwojem prac w sektorach
technicznych, estetycznych, miejskich i środowiskowych, zgodnie z projektem architektonicznobudowlanym i pozwoleniem na budowę oraz innymi
zezwoleniami i warunkami zamówienia.
Kierownik robót – jest uczestnikiem przedsięwzięcia
budowlanego, odpowiedzialnym w ramach działu
technicznego za prowadzenie prac oraz kontroli ilości
i jakości robót.
Funkcje kierownika projektu i kierownika robót mogą
być łączone, jednak są w ustawie wymienione
oddzielnie.
Laboratorium kontroli jakości – są to instytucje
świadczące kontrolę i pomoc techniczną w zakresie
jakości materiałów oraz wykonywanych robót
budowlanych i instalacyjnych zgodnie z projektem
architektoniczno-budowlanym
i
odpowiednimi
normami.
Dostawcy materiałów – są to podmioty, które
w ramach realizacji budowy świadczą usługi
w zakresie dostaw materiałów. W myśl ustawy będą
to: producenci, hurtownicy, importerzy i sprzedawcy
wyrobów budowlanych.
Właściciel i użytkownik – ustawa nie precyzuje, kim są
właściciele i użytkownicy. Będą to jednak osoby
fizyczne lub prawne odpowiedzialne za odpowiednią
konserwację obiektu w okresie eksploatacji
i użytkowania zgodne z jego przeznaczeniem
2.2. Zamysł inwestycyjny
inwestycyjnego. Jego obowiązkiem jest przekazanie
niezbędnych informacji celem ułatwienia projektantowi
sporządzania dokumentacji projektowej. Będzie to
określenie uwarunkowań geologicznych i topograficznych
oraz warunków zabudowy i zagospodarowania terenu
(odpowiednik polskiej decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu) (Niewiadomski, 2002). Na tej
podstawie, architekt sporządza projekt architektonicznobudowlany zgodnie z odpowiednimi normami oraz
ustaleniami urbanistycznymi. Jeżeli jednak na etapie
opracowywania dokumentacji projektowej jest potrzebna
pomoc innych projektantów, w takim wypadku wymagana
jest zgoda inwestora. Jest to konieczne, celem ustalenia
zakresu i udziału pozostałych osób, z których każda jest
odpowiedzialna za swoją część składając podpis pod
wykonanym zadaniem. Nad koordynacją sporządzania
projektów częściowych, czuwa architekt.
2.3. Pozwolenie na budowę i rozpoczęcie robót
Przed realizacją robót budowlanych w Hiszpanii,
podobnie jak w Polsce (tab. 1), jest wymagane
pozwolenie na budowę. Obowiązkiem jego uzyskania jest
obarczony inwestor, który musi również okazać dokument
prawny upoważniający do dysponowania nieruchomością
na cele budowlane. Pozwolenia na budowę wymagają
działania takie jak: roboty ziemne, przebudowa i/lub
rozbudowa istniejących budynków, zmiana przeznaczenia
wnętrza budynku, rozbiórka czy instalacja sieci
komunalnych.
(Niewiadomski,
2009). Większość
autonomii przewiduje w swoim ustawodawstwie wymóg
uzyskania licencji na prowadzenie wszelkiego rodzaju
działań budowlanych, włączając w to nawet postawienie
na danym terenie przyczepy campingowej (García Gómez
de Mercado i in., 2007). Natomiast przed rozpoczęciem
robót osoba lub instytucja, dla której jest realizowana
inwestycja zawiera umowę z wykonawcą. W umowie tej
wykonawca, zobowiązuje się do wykonania robót zgodnie
z
projektem
architektoniczno-budowlanym
oraz
instrukcjami kierownika projektu i kierownika robót.
Instrukcje te mają na celu uzyskanie wymaganej jakości,
zarówno co do wykorzystanych materiałów jak
i wykonanych robót.
Na etapie pomysłu na inwestycję w Hiszpanii, inwestor
przedstawia projektantowi ogólny cel zamierzenia
Tab. 1. Zakres obowiązków uczestników procesu inwestycyjno-budowlanego na etapie rozpoczęcia robót
Uczestnicy procesu
inwestycyjnobudowlanego
Hiszpania
Wykonawca
488
Zakres obowiązków uczestników procesu inwestycyjno-budowlanego przed
rozpoczęciem robót
Uczestnicy procesu
inwestycyjnobudowlanego Polska
Wyznaczenie kierownika projektu celem reprezentowania interesów wykonawcy
bezpośrednio na budowie
Wykonawca
Przydzielenie zasobów ludzkich i materialnych, wymaganych do realizacji budowy
Wykonawca/
Kierownik bud.
Przygotowanie dokumentacji wykonywanych prac dla kierownika projektu
Kierownik bud.
Podpisanie dokumentacji przejęcia budowy, wytyczenia obiektu, rozpoczęcia
i odbioru robót
Kierownik bud.
Jacek GOŁASZEWSKI, Dawid STOLARCZYK
wców. Natomiast, jak to już zostało zaprezentowane
w tabeli 1, rola nadzoru jest obowiązkiem kierownika
projektu, działającego z ramienia wykonawcy.
Dodatkowymi uczestnikami procesu inwestycyjnobudowlanego w Hiszpanii są dostawcy materiałów oraz
laboratoria kontroli jakości. Pierwsza grupa, oprócz
dostarczania zamówionych materiałów ma także
obowiązek instruowania, co do sposobu użycia
i konserwacji dostarczonych materiałów. Polskie prawo
z kolei nie narzuca dostawcom spełniania takich
obowiązków, a w sytuacjach koniecznych instrukcje takie
przekazywane są bezpośrednio przez producentów bądź
ich przedstawicieli (serwis). Druga grupa to laboratoria
kontroli jakości, których zadaniem jest zapewnianie
pomocy technicznej zleceniodawcy i kierownikowi robót
w zakresie ilości zasobów ludzkich oraz materiałowych
potrzebnych przy wykonywaniu określonych prac. Jest
to korzystne rozwiązanie, gdyż instytucje takie działają
niezależnie od inwestora i wykonawcy oraz ustalają
dodatkowo normatywy, które są obowiązkowe
do stosowania.
2.4. Realizacja budowy
Zakres zadań i obowiązków, w fazie realizacji obiektu
w Hiszpanii jest nieco bardziej zróżnicowany niż
w Polsce (tab. 2). Dzieje się tak z powodu liczby
uczestników, którzy w tym czasie odznaczają się
największą aktywnością.
Zadaniem inwestora na etapie realizacji inwestycji
w Hiszpanii, jest informowanie na bieżąco kierownika
projektu o zmianach projektowych, co jest nakazane
przepisami prawa. Ma to na celu, uniknięcie sytuacji
niepożądanych, na przykład kiedy wprowadzenie zmiany,
będzie wiązało się z wyburzeniem istniejącego elementu.
Hiszpańskie ustawodawstwo daje też więcej swobody,
co do wprowadzania niewielkich zmian projektowych,
których kierownik projektu może dokonywać za zgodą
inwestora. Polskie przepisy są dużo bardziej restrykcyjne
w tej materii i określają, że kierownik budowy ma jedynie
prawo występowania do inwestora o zmiany projektowe.
Nad koordynacją i nadzorem prac czuwa wykonawca,
którego obowiązkiem jest również nadzór podwykona-
Tab. 2. Zakres obowiązków uczestników procesu inwestycyjno-budowlanego na etapie realizacji
Uczestnicy procesu
inwestycyjno budowlanego
Hiszpania
Inwestor
Wykonawca
Kierownik projektu
Zakres obowiązków uczestników procesu inwestycyjno-budowlanego na etapie
realizacji
Uczestnicy procesu
inwestycyjnobudowlanego Polska
Kompletowanie dokumentacji, pozwoleń, licencji, decyzji administracyjnych oraz
uzgodnień przekazywanych w toku prowadzonych prac na budowie
Inwestor / Kierownik
bud.
Informowanie o zmianach (w przypadku modyfikacji projektu architektonicznobudowlanego) kierownika projektu
Inwestor
Inspektor nad.
Koordynacja prac i nadzór podwykonawców
Kierownik bud.
Kontrola poprawności wykonania robót w zakresie niwelacji terenu, przyjętego
sposobu posadowienia oraz doboru konstrukcji dla odpowiednich warunków
geotechnicznych
Kierownik bud./
Inspektor nad.
Dokumentacja wykonanej pracy w celu przedłożenia jej inwestorowi.
Kierownik bud.
Rozwiązywanie problemów powstałych na etapie realizacji i zapisanie ich
w Księdze Zamówienia (polski odpowiednik „Dziennik budowy”)
Kierownik bud.
Opracować zmiany projektowe na polecenie inwestora (zgodnie z uzgodnieniami
normowymi i urbanistycznymi)
Projektant
Wprowadzenie zmian projektowych za zgodą inwestora
Projektant
Kierownik bud.
Inspektor nad.
Sprawdzanie materiałów budowlanych dostarczanych bezpośrednio na budowę oraz
przeprowadzanie ich prób i testów
Kierownik bud.
Inspektor nad.
Kierowanie pracami w zakresie niwelacji, wykonywania konstrukcji, instalacji
zgodnie z projektem budowlanym oraz wytycznymi kierownika projektu
Kierownik bud.
Podpisywanie dokumentacji związanej z wykonanymi pracami oraz robotami
częściowymi
Kierownik bud.
/Inspektor nad.
Laboratorium kontroli Zapewnienia pomocy technicznej zleceniodawcy i przede wszystkim kierownikowi
jakości
robót
Nie występuje
Kierownik robót
Dostawcy materiałów
Realizacja zamówień
ze specyfikacją.
związanych
z
dostarczeniem
materiałów
zgodnie
Instruowanie w przypadkach koniecznych, co do sposobu użycia i konserwacji
dostarczonych materiałów
Nie występuje
Nie występuje
489
Civil and Environmental Engineering / Budownictwo i Inżynieria Środowiska 2 (2011) 487-492
2.5. Odbiór i użytkowanie
3.3. Wprowadzanie zmian projektowych
Po realizacji robót w Hiszpanii następuje odbiór, którego
dokonuje inwestor w obecności wykonawcy (tab. 3).
W przypadku, kiedy obiekt posiada wady, inwestor
określa termin ich usunięcia. Natomiast po ich naprawie,
sporządza się odrębny protokół odbioru. Ważnym
dokumentem jest również świadectwo ukończenia robót,
podpisane przez kierownika projektu oraz kierownika
robót. Ponadto, w celu uzyskania pozwolenia
na
użytkowanie
niezbędna
jest
dokumentacja
powykonawcza. Obowiązkiem jej sporządzenia jest
obarczony kierownik projektu. Niemniej jednak po stronie
wykonawcy należy dołożenie wszelkich starań, aby
ułatwić jej opracowanie. Z kolei po sporządzeniu
dokumentacji powykonawczej inwestor dostarcza
ją organom administracji architektoniczno-budowlanej.
W Hiszpanii, w przypadku wprowadzania zmian przez
architekta w projekcie architektoniczno-budowlanym
inwestor ma obowiązek poinformowania o tym
kierownika projektu. Działania takie mają na celu
eliminację sytuacji niepożądanych. Nakładają jednak
dodatkowy obowiązek na inwestora, związany
z informowaniem kierownika projektu o wprowadzonych
zmianach. Polskie ustawodawstwo nie określa procedury
dotyczącej wprowadzania zmian przez architekta.
W przypadku wystąpienia problemów projektowych,
w fazie realizacji robót w Hiszpanii, obowiązkiem
kierownika projektu jest ich rozwiązanie i zapisanie ich
w księdze zamówienia (odpowiednik polskiego dziennika
budowy), celem prawidłowej interpretacji projektu.
Dodatkowo na żądanie inwestora, kierownik projektu
ma obowiązek opracowywania ewentualnych modyfikacji
projektowych, które są konieczne celem postępu robót,
ale tylko wtedy, gdy są zgodne z ustaleniami
i normatywami. Kierownik projektu ma także prawo
wprowadzania
niewielkich
zmian
w
projekcie
budowlanym, za zgodą inwestora.
Polskie przepisy określają, że kierownik budowy
ma prawo występować do inwestora o zmiany
w rozwiązaniach projektowych, ale muszą być one
uzasadnione koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa
realizacji robót lub usprawnienia procesu budowy. Z kolei
wszelkiego rodzaju zmiany projektowe może dokonywać
jedynie projektant na żądanie inwestora.
3. Analiza porównawcza roli i odpowiedzialności
uczestników procesu inwestycyjno- budowlanego
w Hiszpanii i Polsce
3.1. Funkcja inwestora oraz inspektora nadzoru
Zarówno w ustawodawstwie hiszpańskim jak i polskim
występuje funkcja inwestora. Jednak osoba lub podmiot
gospodarczy, który jest inwestorem w rozumieniu prawa
polskiego, pełni zupełnie inne obowiązki w rozumieniu
prawa hiszpańskiego. W ustawodawstwie hiszpańskim jest
to podmiot o odpowiednim przygotowaniu zawodowym,
reprezentujący interesy jednostki posiadającej odpowiedni
kapitał na realizację przedsięwzięcia budowlanego.
Dlatego też oprócz, zapewnienia finansowania inwestycji,
inwestor w Hiszpanii pełni również funkcję inspektora
nadzoru. Natomiast kontrolę techniczną sprawuje,
zatrudniony z ramienia wykonawcy kierownik projektu.
3.2. Sporządzanie dokumentacji projektowej
W Hiszpanii, architekt chcąc skorzystać z pomocy innych
pracowników musi uzyskać zgodę inwestora. Polskie
ustawodawstwo nie narzuca projektantowi zasad doboru
zespołu sporządzającego dokumentację projektową, dając
swobodę w tym zakresie. Jedynym wymaganiem jest
posiadanie uprawnień budowlanych w odpowiedniej
specjalności
3.4. Występowanie funkcji wykonawcy
Wykonawca, jako osoba fizyczna bądź prawna
w ustawodawstwie hiszpańskim odpowiada prawnie przed
inwestorem.
Ważnym
dokumentem
wymaganym
do funkcjonowania wykonawcy na rynku budowlanym
jest posiadanie tytułu lub uprawnień zawodowych.
W polskim prawie jedynym przedstawicielem
wykonawcy, w rozumieniu przepisów prawa, jest osoba
fizyczna w postaci kierownika budowy lub kierownika
robót. Polskie ustawodawstwo nie nakłada również
obowiązku posiadania stosownych tytułów bądź
uprawnień zawodowych przez firmy wykonawcze
do funkcjonowania na rynku budowlanym. Firma
budowlana musi jedynie na etapie realizacji
Tab. 3. Zakres obowiązków uczestników procesu inwestycyjno-budowlanego na etapie odbioru i użytkowania
Uczestnicy procesu
inwestycyjno - budowlanego
Hiszpania
Zakres obowiązków uczestników procesu inwestycyjnobudowlanego na etapie odbioru i użytkowania
Odbiór budowy
Inwestor
Kierownik proj. /Kierownik
rob.
Kierownik proj.
490
Przekazanie dokumentacji powykonawczej organom
administracyjnym
Uczestnicy procesu inwestycyjnobudowlanego Polska
Inwestor
Inspektor nad.
Inwestor
Wystawienie świadectwa ukończenia
Kierownik bud.
Sporządzenie dokumentacji powykonawczej
Kierownik bud.
Jacek GOŁASZEWSKI, Dawid STOLARCZYK
budowy zapewnić udział wykwalifikowanej kadry
technicznej o stosownych uprawnieniach budowlanych.
W szczególnych przypadkach (np. realizacja robót
budowlanych w ramach zamówień publicznych) jest
wymagane wykazanie się realizacją podobnych obiektów,
będących przedmiotem zamówienia.
3.5. Występowanie niezależnych instytucji
Ważną funkcję w procesie inwestycyjno-budowlanym
w Hiszpanii pełnią laboratoria kontroli jakości, które
działają niezależnie od inwestora i wykonawcy. Ich
obowiązkiem jest sprawowanie kontroli i świadczenie
pomocy technicznej zleceniodawcy a przede wszystkim
kierownikowi projektu, w zakresie weryfikacji jakości
materiałów i wykonania prac zgodnie z projektem
architektoniczno-budowlanym i odpowiednimi normami.
Laboratoria takie uchwalają także określone normatywy,
co do koniecznych ilości materiałów i zasobów
potrzebnych do wykonania robót.
W Polskim ustawodawstwie, zarówno laboratorium
kontroli jakości jak również inna odpowiadająca tej roli
instytucja nie jest uczestnikiem procesu budowlanego
zgodnie z Art. 17 Ustawy Prawo Budowlane. Natomiast
w celu określenia koniecznych ilości materiałów
i zasobów do wykonania robót można wykonać kalkulację
indywidualną bądź skorzystać z Katalogów Nakładów
Rzeczowych (KNR)
4. Podsumowanie
W ustawodawstwie hiszpańskim funkcja inspektora
nadzoru nie występuje. Kontrolę nad inwestycją sprawuje
inwestor. W rozumieniu prawa hiszpańskiego osoba
fizyczna, prawna bądź publiczna, dla której jest
realizowana
inwestycja
posiada,
odpowiednie
przygotowanie techniczne, pozwalające nadzorować
przebieg inwestycji. W Polsce interesy inwestora,
reprezentuje inspektor nadzoru. Odpowiedzialność, jaką
z tego tytułu ponosi, wynika z umowy z inwestorem.
Rozwiązanie takie budzi wątpliwości, gdyż osoba
podejmująca ważne decyzje w procesie realizacji budowy,
powinna w pełni za nie odpowiadać.
W Hiszpanii, architekt chcąc skorzystać z pomocy
innych projektantów, musi uzgodnić ich udział
z inwestorem. W ustawodawstwie polskim swoboda, jaką
ma projektant w kwestii doboru zespołu, przy
sporządzaniu dokumentacji projektowej jest sporym
ułatwieniem. Ponadto, projektant w ujęciu przepisów
polskich, jest zobowiązany do pełnienia nadzoru
autorskiego na polecenie inwestora, co oznacza między
innymi zatwierdzanie wszelkich zmian projektowych.
W ujęciu przepisów hiszpańskich kierownik projektu,
może dokonywać niewielkich zmian projektowych
w sytuacjach koniecznych (za zgodą inwestora). Jest
to bardzo korzystny zapis, który w dużym stopniu ułatwia
pracę kierownikowi projektu. Nie musi on, bowiem
za
każdym
razem
angażować
projektanta,
co w konsekwencji pozwala zaoszczędzić czas. Takie
podejście wymaga jednak, odpowiedniego zredagowania
dokumentacji projektowej pod kątem możliwości i stopnia
wprowadzania tych zmian oraz angażuje w cały proces
inwestora, który zatwierdza wszystkie poprawki.
W
przypadku
większych
zmian,
przykładowo
konstrukcyjnych, konieczne jest uzgodnienie ich
z projektantem, odpowiedzialnym za sporządzenie
dokumentacji projektowej i dodatkowo zatwierdzenie ich
przez organy administracyjne. Nadzór urbanistyczny
z kolei na poziomie autonomii jest powierzony
odpowiednim komisjom z zakresu zagospodarowania
przestrzennego.
Polskie
przepisy
w
zakresie
wprowadzania zmian projektowych są nieco bardziej
skomplikowane, dają one jedynie prawo występowania
kierownika budowy do inwestora o zmiany projektowe.
Niemniej jednak zmiany te muszą być uzasadnione
koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa realizacji
robót lub usprawnienia procesu budowy. Z kolei
wszelkiego rodzaju zmiany projektowe może dokonywać
jedynie projektant na żądanie inwestora.
W
ustawodawstwie
hiszpańskim
wymienieni
są oddzielnie: wykonawca, kierownik projektu
oraz kierownik robót. Dodatkowo występują również
laboratoria kontroli jakości oraz dostawcy materiałów.
Rozwiązanie to oddziela zakres odpowiedzialności
poszczególnych uczestników, zapewniając przy tym
dodatkowy komfort pracy. Co więcej laboratorium
kontroli jakości określa normatywy, co do ilości
materiałów i zasobów przy wykonywaniu robót
budowlanych. Istnienie takich normatywów w Polsce
byłoby z pewnością bardzo pomocne przy określaniu
wartości zamówień publicznych. Obecnie w zakresie
ustalania ilości potrzebnych materiałów i zasobów
do wykonywania określonych robót można wykonać
kalkulację indywidualną bądź skorzystać z Katalogów
Nakładów Rzeczowych (KNR). Niemniej jednak ich
stosowanie w wielu przypadkach nie pozwala
na określenie faktycznych nakładów.
Literatura
Bryx M. (2003). Polskie przepisy wdrażające dyrektywy
budowlane UE. W: Materiały XXI Konferencji NaukowoTechnicznej, Szczecin-Międzyzdroje 2003, Wydawnictwo
Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 25-30.
García Gómez de Mercado F., Hernández Salguero E., Cebrián
Herranz L., Rubio Pérez de Acevedo P. (2007). Urbanismo.
La propiedad ante el urbanismo. Planificación y gestión
urbanística. Licencias y disciplina urbanística. Expropiación
frozosa.
Ley 38/1999, de 5 de noviembre, de Ordenación de la
Edificación.
Niewiadomski Z. (2002). Planowanie przestrzenne. Zarys
systemu. LexisNexis, Warszawa.
Niewiadomski Z. red. (2009). Prawna regulacja procesu
inwestycyjno-budowlanego.
Uwarunkowania.
Bariery.
Perspektywy. LexisNexis.
Wierzbicki S., Tworek J., Zieleniewski S. (2003). Polskie
Budownictwo w aspekcie przepisów budowlanych Unii
Europejskiej. W: Materiały XXI Konferencji Naukowo-
491
Civil and Environmental Engineering / Budownictwo i Inżynieria Środowiska 2 (2011) 487-492
Technicznej, Szczecin-Międzyzdroje 2003, Wydawnictwo
Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 31-60.
RESPONSIBILITIES OF PARTICIPANTS
OF THE BUILDING-INVESTMENT PROCESS
ON THE EXAMPLE OF SPAIN AND POLAND
Abstract: Realization of the building-investment process
is time-consuming, complicated and requires the involvement
of many actors. However, the scope of responsibility varies
depending on the country in which the design is implemented.
The article compares the responsibilities of participants in the
of building-investment process in various stages of development
of investment on the example of Spain and Poland.
492