PN-ISO/IEC 2382-29
Transkrypt
PN-ISO/IEC 2382-29
POLSKA NORMA Polski Komitet Normalizacyjny PN-ISO/IEC 2382-29 grudzień 2002 Technika informatyczna Terminologia Część 29: Sztuczna inteligencja – Rozpoznawanie i synteza mowy Information technology – Vocabulary – Part 29: Artificial intelligence – Speech recognition and synthesis © Copyright by PKN, Warszawa 2002 Hologram PKN Wszelkie prawa autorskie zastrzeżone. Żadna część niniejszej normy nie może być zwielokrotniana jakąkolwiek techniką bez pisemnej zgody Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego ABSTRAKT NORMY Podano, w języku polskim i angielskim, 93 terminy i definicje podstawowych terminów dotyczące rozpoznawania i syntezy mowy. Dołączono wykaz odpowiedników tych terminów w języku francuskim. Terminy sklasyfikowano w następujące grupy (w nawiasach podano liczbę terminów w grupie): pojęcia ogólne (44), rozpoznawanie mowy (29), synteza mowy (20). TŁUMACZENIE ABSTRAKTU Presents, in English and in Polish, 93 terms and definitions of basic concepts related to speech recognition and synthesis. The set of equivalents of these terms in French is enclosed. The terms are classified in the following groups (in brackets the number of items is given): general concepts (44), speech recognition (29), speech synthesis (20). Norma opracowana w Normalizacyjnej Komisji Problemowej nr 170 ds. Terminologii Informatycznej i Kodowania Informacji Pierwsze wydanie normy (rok) i lata kolejnych nowelizacji .................................................................................. Zmiany wprowadzone do normy Numer zmiany Data wprowadzenia grudzień 2002 POLSKA NORMA PN-ISO/IEC 2382-29 POLSKI KOMITET NORMALIZACYJNY Technika informatyczna Terminologia Część 29: Sztuczna inteligencja – Rozpoznawanie i synteza mowy Zamiast: – ICS 01.040.35;35.020 ISO/IEC 2382-29:1999, IDT PRZEDMOWA KRAJOWA Niniejsza norma jest przedrukiem angielskiej wersji dwujęzycznej (angielsko-francuskiej) normy międzynarodowej ISO/IEC 2382-29:1999, wydanie pierwsze, uzupełnionym tłumaczeniem na język polski i jest wydana jako identyczna z wprowadzoną normą międzynarodową. Norma międzynarodowa ISO/IEC 2382-29:1999 jest 29. częścią wieloczęściowej normy ISO/IEC 2382. Do końca 1994 roku poszczególne części normy międzynarodowej ISO 2382 wprowadzano do Polskich Norm jako arkusze PN-T-01016 pod wspólnym tytułem: Przetwarzanie informacji i komputery – Terminologia. Od 1995 roku polskie wersje poszczególnych części ISO/IEC 2382 mają wspólny numer PN-ISO/IEC 2382 i wspólny tytuł: Technika informatyczna – Terminologia. Od 1999 roku poszczególne części normy międzynarodowej ISO/IEC 2382 wprowadza się do Polskich Norm jako normy dwujęzyczne, angielsko-polskie, w celu ułatwienia stosowania ujednoliconego polskiego słownictwa z dziedziny informatyki. Ze względu na takie zastosowanie normy starano się zachować dużą wierność tłumaczenia w stosunku do oryginału, uwzględniając jednocześnie, w miarę możliwości, zachowanie słownictwa już przyjętego w dotychczas wydanych częściach (arkuszach) Polskiej Normy. W normie są stosowane odsyłacze krajowe oznaczone N1) i N2). Norma zawiera dwa załączniki krajowe (NA i NB) informacyjne, których treścią jest wykaz norm powołanych w normie międzynarodowej i ich krajowych odpowiedników oraz wykaz terminów francuskich. nr ref. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 Ustanowiona przez Polski Komitet Normalizacyjny dnia 18 grudnia 2002 r. (Uchwała nr 55/2002-o) NORMA MIĘDZYNARODOWA ISO/IEC 2382-29 INTERNATIONAL STANDARD NORME INTERNATIONALE Wydanie pierwsze 1999-08-15 Wersja polska Technika informatyczna – Terminologia – Część 29: Sztuczna inteligencja – Rozpoznawanie i synteza mowy Information technology – Vocabulary – Part 29: Artificial intelligence – Speech recognition and synthesis Technologies de l’information – Vocabulaire – Partie 29: Intelligence artificielle – Reconnaissance et synthèse de la parole nr ref. ISO/IEC 2382-29:1999 (E/F) PN-ISO/IEC 2382-29:2002 3 Niniejsza norma jest polską wersją normy międzynarodowej ISO/IEC 2382-29:1999. Została ona przedrukowana z tłumaczeniem przez Polski Komitet Normalizacyjny i ma ten sam status co wersje oficjalne. Information technology – Vocabulary – Technika informatyczna – Terminologia – Part 29: Artificial intelligence – Speech recognition and synthesis Część 29: Sztuczna inteligencja – Rozpoznawanie i synteza mowy Section 1: General Dział 1: Postanowienia ogólne 1.1 1.1 Scope Zakres This part of ISO/IEC 2382 is intended to facilitate international communication in artificial intelligence. It presents, in two languages, terms and definitions of selected concepts relevant to the field of information technology and identifies relationships among the entries. Niniejsza część normy ISO/IEC 2382 ma ułatwić porozumiewanie się w dziedzinie sztucznej inteligencji w skali międzynarodowej. Podano w niej, w dwóch językach, terminy i definicje wybranych pojęć związanych z techniką informatyczną oraz określono powiązania między nimi. In order to facilitate their translation into other languages, the definitions are drafted so as to avoid, as far as possible, any peculiarity attached to a language. W celu ułatwienia tłumaczenia na inne języki, definicje zostały tak opracowane, aby uniknąć, jeżeli jest to możliwe, jakiejkolwiek specyfiki związanej z językiem. This part of ISO/IEC 2382 defines concepts in artificial intelligence related to speech recognition and speech synthesis. W niniejszej części normy ISO/IEC 2382 zdefiniowano terminy z dziedziny sztucznej inteligencji odnoszące się do rozpoznawania mowy i syntezy mowy. 1.2 1.2 Normative references The following standards contain provisions which, through reference in this text, constitute provisions of this part of ISO/IEC 2382. At the time of publication, the editions indicated were valid. All standards are subject to revision, and parties to agreements based on this part of ISO/IEC 2382 are encouraged to investigate the possibility of applying the most recent editions of the standards indicated below. Members of IEC and ISO maintain registers of currently valid International Standards. Normy powołane N1) Wymienione niżej normy zawierają postanowienia, które – przez powołanie się (na daną normę) w treści niniejszej normy – stają się również postanowieniami niniejszej części normy ISO/IEC 2382. W momencie publikacji (niniejszej części normy międzynarodowej) podane niżej wydania norm były aktualne. Ponieważ jednak wszystkie normy podlegają nowelizacji, strony zawierające umowy na podstawie niniejszej części ISO/IEC 2382 zachęca się do zbadania możliwości zastosowania najnowszego wydania wymienionych niżej norm. Rejestry aktualnych norm międzynarodowych prowadzą członkowie IEC i ISO N2). N1) Odsyłacz krajowy: Patrz załącznik krajowy NA. Odsyłacz krajowy: W Polsce rejestr aktualnych norm międzynarodowych prowadzi Ośrodek Informacji i Dokumentacji Biura Polskiego Komitetu Normalizacyjnego w Warszawie. N2) PN-ISO/IEC 2382-29:2002 4 ISO/IEC 2382-1:1993 1), Information technology – Vocabulary – Part 1: Fundamental terms ISO/IEC 2382-1:1993 1), Information technology – Vocabulary – Part 1: Fundamental terms ISO/IEC 2382-28:1995, Information technology – Vocabulary – Part 28: Artificial intelligence – Basic concepts and expert systems ISO/IEC 2382-28:1995, Information technology – Vocabulary – Part 28: Artificial intelligence – Basic concepts and expert systems 1.3 1.3 1.3.1 Principles and rules followed Definition of an entry 1.3.1 Zasady opracowywania terminologii Definicja hasła terminologicznego Section 2 comprises a number of entries. Each entry consists of a set of essential elements that includes an index number, one term or several synonymous terms, and a phrase defining one concept. In addition, an entry may include examples, notes or illustrations to facilitate understanding of the concept. Dział 2 zawiera hasła terminologiczne. Każde hasło terminologiczne składa się ze zbioru elementów podstawowych, który zawiera numer indeksowy, jeden termin lub kilka terminów stanowiących synonimy oraz opis definiujący to pojęcie. W celu ułatwienia zrozumienia dodatkowo mogą być podane przykłady, uwagi lub rysunki. Occasionally, the same term may be defined in different entries, or two or more concepts may be covered by one entry, as described in 1.3.5 and 1.3.8 respectively. Niekiedy ten sam termin może być zdefiniowany w różnych hasłach terminologicznych, a także dwa pojęcia lub kilka pojęć może być objętych jednym hasłem terminologicznym, tak jak to opisano, odpowiednio, w 1.3.5 i 1.3.8. Other terms such as vocabulary, concept, term, and definition are used in this part of ISO/IEC 2382 with the meaning defined in ISO 1087. Terminy takie jak słownik, pojęcie, termin i definicja są stosowane w niniejszej części ISO/IEC 2382 w znaczeniach zdefiniowanych w ISO 1087. 1.3.2 1.3.2 Organization of an entry Budowa hasła terminologicznego Each entry contains the essential elements defined in 1.3.1 and, if necessary, additional elements. The entry may contain the following elements in the following order: Każde hasło terminologiczne składa się z elementów podstawowych zdefiniowanych w 1.3.1 i, jeżeli to konieczne, z elementów dodatkowych. Hasło terminologiczne może zawierać następujące elementy w podanej kolejności: a) an index number (common for all languages in which this part of ISO/IEC 2382 is published); a) numer indeksowy (taki sam we wszystkich językach, w których niniejsza część ISO/IEC 2382 jest publikowana); b) the term or the generally preferred term in the language. The absence of a generally preferred term for the concept in the language is indicated by a symbol consisting of five dots (.....); a row of dots may be used to indicate, in a term, a word to be chosen in each particular case; b) podany termin lub termin powszechnie przyjęty w danym języku. Brak powszechnie przyjętego terminu danego pojęcia w danym języku zaznacza się symbolem składającym się z pięciu kropek (.....); szereg kropek może być użyty do oznaczenia w terminie miejsca wyrazu właściwego dla każdego szczególnego przypadku; c) the preferred term in a particular country (identified according to the rules of ISO 3166); c) termin preferowany w danym kraju (identyfikowanym zgodnie z zasadami podanymi w ISO 3166); 1) 1) Currently under revision. Obecnie w nowelizacji. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 5 d) the abbreviation for the term; d) skrót terminu; e) permitted synonymous term(s); e) dozwolone synonimy terminu(-ów); f) the text of the definition (see 1.3.4); f) tekst definicji (patrz 1.3.4); g) one or more examples with the heading „Example(s)”; g) jeden przykład lub kilka przykładów z nagłówkiem „Przykład(-y)”; h) one or more notes specifying particular cases in the field of application of the concepts with the heading „NOTE(S)”; h) jedna uwaga lub kilka uwag określających szczególne przypadki zastosowania tych pojęć, z nagłówkiem „UWAGA(-I)”; i) a picture, a diagram, or a table which could be common to several entries. i) rysunek, wykres lub tablica, które mogą być wspólne dla kilku haseł terminologicznych. 1.3.3 1.3.3 Classification of entries Klasyfikacja haseł terminologicznych A two-digit serial number is assigned to each part of ISO/IEC 2382, beginning with 01 for „Fundamental terms”. Każdej części ISO/IEC 2382 jest przypisany dwucyfrowy numer porządkowy, rozpoczynając od numeru 01 „Terminy podstawowe”. The entries are classified in groups to each of which is assigned a four-digit serial number, the first two digits being those of the part of ISO/IEC 2382. Hasła terminologiczne sklasyfikowano w grupy; każdej grupie przypisano czterocyfrowy numer porządkowy; dwie pierwsze cyfry wskazują odpowiednią część ISO/IEC 2382. Each entry is assigned a six-digit index number, the first four digits being those of the part of ISO/IEC 2382 and the group. Każde hasło terminologiczne ma przypisany sześciocyfrowy numer indeksowy; cztery pierwsze cyfry wskazują odpowiednią część ISO/IEC 2382 i odpowiednią grupę. To show the relationship between versions of ISO/IEC 2382 in various languages, the numbers assigned to parts, groups, and entries are the same for all languages. W celu zachowania zgodności między wersjami ISO/ IEC 2382, opracowanymi w różnych językach, numery przypisane częściom, grupom i hasłom terminologicznym pozostawia się takie same we wszystkich wersjach językowych. 1.3.4 1.3.4 Selection of terms and wording of definitions Wybór terminów i formułowanie definicji The selection of terms and the wording of definitions have, as far as possible, followed established usage. Where there were contradictions, solutions agreeable to the majority have been sought. Wybór terminów i słownictwa zastosowanego w definicjach wynika, tak dalece jak jest to możliwe, z powszechnie stosowanej terminologii językowej. W przypadkach kontrowersyjnych przyjęto sformułowania uznawane przez większość. 1.3.5 1.3.5 Multiple meanings When, in one of the working languages, a given term has several meanings, each meaning is given a separate entry to facilitate translation into other languages. Wieloznaczność terminu Jeżeli termin podany w jednym ze stosowanych tu języków ma kilka znaczeń, to każdemu znaczeniu przypisano oddzielne hasło terminologiczne w celu ułatwienia tłumaczenia na inne języki. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 6 1.3.6 Abbreviations 1.3.6 Skróty As indicated in 1.3.2, abbreviations in current use are given for some terms. Such abbreviations are not used in the texts of the definitions, examples or notes. Zgodnie z 1.3.2, niektóre terminy uzupełniono stosowanymi skrótami. Skróty takie nie są stosowane w tekstach definicji, przykładów i uwag. 1.3.7 1.3.7 Use of parentheses Stosowanie nawiasów okrągłych In some terms, one or more words printed in bold typeface are placed between parentheses. These words are part of the complete term, but they may be omitted when use of the abridged term in a technical context does not introduce ambiguity. In the text of another definition, example, or note of ISO/IEC 2382, such a term is used only in its complete form. W niektórych terminach wyraz lub wyrazy drukowane półgrubą czcionką są umieszczone w nawiasach okrągłych. Wyrazy te są częścią pełnego terminu, ale mogą być pominięte, jeśli użycie skróconego terminu w kontekście technicznym nie wprowadza niejednoznaczności. W tekście innej definicji, w przykładzie lub uwadze w ISO/IEC 2382 taki termin jest stosowany tylko w pełnej postaci. In some entries, the terms are followed by words in parentheses in normal typeface. These words are not a part of the term but indicate directives for the use of the term, its particular field of application, or its grammatical form. W niektórych hasłach terminologicznych przyjęty termin uzupełnia się wyrazami drukowanymi typową czcionką, zawartymi w nawiasach okrągłych. Wyrazy te nie stanowią części terminu, ale wskazują jak należy go stosować, jaki jest konkretny zakres zastosowania tego terminu lub jaka jest jego forma gramatyczna. 1.3.8 1.3.8 Use of brackets Stosowanie nawiasów kwadratowych When several closely related terms can be defined by texts that differ only in a few words, the terms and their definitions are grouped in a single entry. The words to be substituted in order to obtain the different meanings are placed in brackets, i.e. [ ], in the same order in the term and in the definition. To clearly identify the words to be substituted, the last word that according to the above rule could be placed in front of the opening bracket is, wherever possible, placed inside the bracket and repeated for each alternative. Jeśli kilka ściśle ze sobą związanych terminów można zdefiniować za pomocą tekstów różniących się tylko kilkoma wyrazami, to terminy te i ich definicje są zgrupowane w jednym haśle terminologicznym. Wyrazy, które powinny być zastąpione po to, aby uzyskać różne znaczenia, są umieszczone w nawiasach kwadratowych [ ], w tej samej kolejności w terminie i definicji. Aby uniknąć wątpliwości dotyczących zastępowania wyrazów, ostatni wyraz występujący zgodnie z powyższą regułą przed nawiasem otwierającym może być, w miarę możliwości, umieszczony również wewnątrz nawiasu i powtórzony w każdym przypadku. 1.3.9 1.3.9 Use of terms printed in italic typeface in definitions and the use of an asterisk Stosowanie kursywy do terminów występujących w definicjach oraz stosowanie gwiazdki A term printed in italic typeface in a definition, an example, or a note is defined in another entry in ISO/IEC 2382, which may be in another part. However, the term is printed in italic typeface only the first time it occurs in each entry. Termin drukowany kursywą, występujący w definicji, przykładzie lub uwadze, jest zdefiniowany jako odrębne hasło terminologiczne w tej lub innej części ISO/IEC 2382. Termin taki jest drukowany kursywą tylko wtedy, gdy występuje w danym haśle pierwszy raz. Italic typeface is also used for other grammatical forms of a term, for example, plurals of nouns and participles of verbs. Kursywę stosuje się również do innych form gramatycznych terminu, na przykład rzeczowników liczby mnogiej i imiesłowów. The basic forms of all terms printed in italic typeface which are defined in this part of ISO/IEC 2382 are listed in the index at the end of the part (see 1.3.11). Podstawowe formy wszystkich terminów drukowanych kursywą, które są zdefiniowane w tej części ISO/IEC 2382, podano w indeksie zamieszczonym na końcu niniejszej części (patrz 1.3.11). PN-ISO/IEC 2382-29:2002 7 An asterisk is used to separate terms printed in italic typeface when two such terms are referred to in separate entries and directly follow each other (or are separated only by a punctuation mark). Gwiazdkę stosuje się do oddzielenia dwu odrębnych terminów drukowanych kursywą, gdy występują bezpośrednio po sobie (lub gdy są oddzielone tylko znakiem interpunkcyjnym). Words or terms that are printed in normal typeface are to be understood as defined in current dictionaries or authoritative technical vocabularies. Wyrazy lub terminy drukowane typową czcionką powinny być rozumiane zgodnie z definicją podaną w aktualnych słownikach lub uznanych słownikach technicznych. 1.3.10 Spelling 1.3.10 Pisownia In the English language version of this part of ISO/IEC 2382, terms, definitions, examples, and notes are given in the spelling preferred in the USA. Other correct spellings may by used without violating this part of ISO/IEC 2382. W wersji angielskiej niniejszej części ISO/IEC 2382 terminy, definicje, przykłady i uwagi podano według pisowni stosowanej w USA. Inną pisownię można stosować bez naruszania zgodności z niniejszą częścią ISO/IEC 2382. 1.3.11 Organization of the alphabetical index 1.3.11 Struktura indeksu alfabetycznego For each language used, an alphabetical index is provided at the end of each part. The index includes all terms defined in the part. Multiple-word terms appear in alphabetical order under each of their key words. Indeks alfabetyczny zamieszcza się na końcu każdej części, niezależnie od wersji językowej. Zawiera on wszystkie terminy zdefiniowane w danej części. Terminy wielowyrazowe umieszcza się w kolejności alfabetycznej pod każdym ze słów kluczowych. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 8 Section 2: Terms and definitions Dział 2: Terminy i definicje 29 29 Artificial intelligence – Speech recognition and synthesis Sztuczna inteligencja – Rozpoznawanie i synteza mowy 29.01 General concepts 29.01 Pojęcia ogólne 29.01.01 sound A vibration of air or other medium capable of causing a sensation through the auditory nerves. 29.01.01 dźwięk Drganie powietrza lub innego ośrodka mogące spowodować wrażenie za pośrednictwem nerwów słuchowych. 29.01.02 voice A sound produced in the larynx and uttered in the mouth. 29.01.02 głos Dźwięk wytwarzany w krtani i wydawany ustami. 29.01.03 speech Voice * patterns in a given natural language or acoustic signals simulating such patterns. 29.01.03 mowa Wzorce głosowe w danym języku naturalnym lub sygnały akustyczne symulujące takie wzorce. 29.01.04 artificial speech synthetic speech artificial voice (deprecated) Speech generated by a functional unit. 29.01.04 mowa syntetyczna mowa sztuczna głos syntetyczny (niezalecane) Mowa generowana przez jednostkę funkcjonalną. 29.01.05 acoustic signal A signal consisting of sound which conveys data. 29.01.05 sygnał akustyczny Sygnał będący dźwiękiem i niosący dane. 29.01.06 voice signal An acoustic signal consisting of voice. 29.01.06 sygnał głosowy Sygnał akustyczny będący głosem. 29.01.07 speech signal An acoustic signal which carries information in a given language. 29.01.07 sygnał mowy Sygnał akustyczny, który niesie informację w danym języku. NOTE – A speech signal may be a voice signal or an acoustic signal simulating a voice signal. UWAGA – Sygnał mowy może być sygnałem głosowym lub sygnałem akustycznym symulującym sygnał głosowy. 29.01.08 speech frequency A frequency in the range essential for transmission or recording of speech. 29.01.08 częstotliwość mowy Częstotliwość z zakresu wymaganego do transmisji lub rejestrowania mowy. 29.01.09 speech bandwidth The range of speech frequencies that can be transmitted or recorded by a given system. 29.01.09 pasmo częstotliwości mowy Zakres częstotliwości mowy, które mogą być transmitowane bądź rejestrowane przez dany system. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 9 29.01.10 speech pattern An underlying structure found in a speech signal. 29.01.10 wzorzec mowy Ukryta struktura zawarta w sygnale mowy. 29.01.11 voice input A sequence of voice signals received by a functional unit. 29.01.11 wejście głosowe Ciąg sygnałów głosowych otrzymywanych przez jednostkę funkcjonalną. 29.01.12 speech input A sequence of speech signals received by a functional unit. 29.01.12 wejście mowy Ciąg sygnałów mowy otrzymywanych przez jednostkę funkcjonalną. 29.01.13 speech output voice output (deprecated) A sequence of prerecorded or synthesized speech signals produced or reproduced by a functional unit. 29.01.13 wyjście mowy wyjście głosowe (niezalecane) Ciąg zarejestrowanych lub syntetyzowanych sygnałów mowy wytwarzanych lub odtwarzanych przez jednostkę funkcjonalną. 29.01.14 speech template A set of prerecorded or rule-based voice characteristics stored in a functional unit for future reference or matching purposes. 29.01.14 szablon mowy Zestaw charakterystyk głosu, zarejestrowanych lub opartych na regułach, przechowywany w jednostce funkcjonalnej w celu przyszłego porównywania lub dopasowywania. 29.01.15 speech processing The processing of speech signals such as speech analysis, * speech compression, * speech recognition, and speech synthesis. 29.01.15 przetwarzanie mowy Przetwarzanie sygnałów mowy takie jak analiza mowy, * kompresja mowy, * rozpoznawanie mowy i synteza mowy. 29.01.16 speech analysis The extraction of characteristic parameters of a speech signal. 29.01.16 analiza mowy Pozyskiwanie parametrów charakterystycznych z sygnału mowy. NOTE – Characteristic parameters include the nature of individual sound segments (vowels and consonants), syllable structure, prosodic features, morpheme structure, the lexicon, syntagms, phrases, and long-term discourse constraints. UWAGA – Parametry charakterystyczne określają naturę poszczególnych segmentów dźwięku (samogłosek i spółgłosek), strukturę sylab, cechy prozodyczne, strukturę morfemów, słownictwo, syntagmy, frazy i długoterminowe ograniczenia wypowiedzi. 29.01.17 phoneme The smallest recognizable unit of speech in a given natural language. 29.01.17 fonem Najmniejsza rozpoznawalna jednostka mowy w danym języku naturalnym. 29.01.18 diphone A speech segment extending from the stable of one phoneme to the stable part of the following phoneme and containing the transitional part. 29.01.18 difon Segment mowy rozciągający się od stacjonarnej części jednego fonemu do stacjonarnej części następnego fonemu i obejmujący w całości część przejściową. 10 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 29.01.19 speech spectrogram utterance spectrogram A graphical representation of frequency features of speech. 29.01.19 spektrogram mowy widmo mowy Graficzna reprezentacja częstotliwościowej charakterystyki mowy. NOTE – Speech spectrograms are usually basic research tools in speech recognition. UWAGA – Spektrogramy mowy są zwykle podstawowymi narzędziami badawczymi w rozpoznawaniu mowy. 29.01.20 sonogram A graphical representation of an acoustic signal showing the frequencies and the corresponding amplitudes as a function of time. 29.01.20 sonogram Graficzna reprezentacja sygnału akustycznego przedstawiająca amplitudy jego składowych częstotliwościowych w funkcji czasu. 29.01.21 formant A region of frequency prominence in the speech frequency band due to resonance in the human vocal tract. 29.01.21 formant Lokalne maksimum amplitudy w paśmie częstotliwości mowy, odpowiadające rezonansowi w kanale głosowym człowieka. 29.01.22 speech digitizing speech digitization The conversion of analog * speech signals to digital signals. 29.01.22 dygitalizacja mowy Przekształcenie analogowych * sygnałów mowy na sygnały cyfrowe. 29.01.23 speech coding speech encoding speech waveform coding The conversion of a digitized * speech signal to a sequence of discrete data elements according to a set of rules that allows for reasonable reconstruction of the speech signal. 29.01.23 kodowanie mowy Przekształcenie dygitalizowanego * sygnału mowy w ciąg dyskretnych elementów danych zgodnie ze zbiorem reguł, który umożliwia dostatecznie dobrą rekonstrukcję sygnału mowy. NOTE – Speech digitizing may be associated with an encoding for speech compression. The term “speech coding” is then often used for the combined operation. UWAGA – W kompresji mowy * dygitalizacja mowy może być łączona z kodowaniem. Dlatego termin „kodowanie mowy” często oznacza przekształcenie łączne. 29.01.24 prediction coding (in speech recognition and synthesis) Speech coding used to encode the difference between the input * signal and a predicted signal over a time window of fixed duration. 29.01.24 kodowanie predykcyjne (w rozpoznawaniu i syntezie mowy) Kodowanie mowy stosowane do kodowania różnicy między sygnałem * wejściowym a sygnałem przewidywanym dla ustalonego okna czasowego. 29.01.25 linear prediction coding Prediction coding in which the predicted signal samples are linear combinations of the previous samples. 29.01.25 liniowe kodowanie predykcyjne Kodowanie predykcyjne w którym przewidywane próbki sygnału są liniowymi kombinacjami próbek poprzednich. NOTE – The coefficients of the linear combinations are generally obtained by minimizing the mean square error between the input signal and the signal predicted from prior data. UWAGA – Współczynniki kombinacji liniowych zwykle otrzymuje się przez minimalizację błędu średniokwadratowego między sygnałem wejściowym a sygnałem przewidywanym na podstawie danych poprzedzających. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 11 29.01.26 sub-band coding Speech coding consisting in filtering the signal with a filter bank and then encoding each output signal separately. 29.01.26 kodowanie podpasmowe Kodowanie mowy polegające na przefiltrowaniu sygnału za pomocą zestawu filtrów i kodowaniu każdego sygnału wyjściowego oddzielnie. 29.01.27 speech compression A speech processing technique for transmitting or storing a speech signal over a narrower frequency band or using smaller amount of bits than would normally be necessary. 29.01.27 kompresja mowy Technika przetwarzania mowy mająca na celu przesyłanie lub przechowywanie * sygnału mowy w węższym paśmie częstotliwości lub z wykorzystaniem mniejszej liczby bitów, niż byłoby to normalnie potrzebne. Examples: prediction coding, * sub-band coding, * encoding using formants. Przykłady: kodowanie predykcyjne, * kodowanie podpasmowe, * kodowanie struktury formantowej. 29.01.28 speech intelligibility Capability of a speech output to be understood correctly, usually measured as a percentage of speech units. 29.01.28 zrozumiałość mowy Zdolność rozumienia wyjścia mowy, zwykle wyrażana jako procent poprawnie odebranych jednostek mowy. 29.01.29 speech clipping The limiting of peak signals to a maximum amplitude or the reduction of signals of less than certain amplitude value to zero. 29.01.29 przycinanie sygnału mowy Ograniczenie wartości szczytowych sygnału do pewnej amplitudy maksymalnej lub zredukowanie do zera sygnałów mniejszych od zadanej wartości progowej. 29.01.30 speech recognition automatic speech recognition ASR (abbreviation) The conversion, by a functional unit, of a speech signal to a representation of the content of the speech. 29.01.30 rozpoznawanie mowy automatyczne rozpoznawanie mowy ASR (skrót) Przekształcenie, przez jednostkę funkcjonalną, * sygnału mowy w reprezentację treści mowy. NOTES UWAGI 1 The content to be recognized can be expressed as a proper sequence of words or phonemes. 1 Rozpoznawana treść może być wyrażona jako właściwy ciąg słów lub fonemów. 2 This entry is an improved version of the entry 28.01.15 in ISO/IEC 2382-28:1995. 2 Powyższa definicja stanowi poprawioną wersję hasła 28.01.15 z ISO/IEC 2382-28:1995. 29.01.31 voice recognition The conversion, by a functional unit, of a voice signal to a representation of some acoustic features of the voice. 29.01.31 rozpoznawanie głosu Przekształcenie, przez jednostkę funkcjonalną, * sygnału głosowego w reprezentację pewnych cech akustycznych głosu. NOTE – Voice recognition is used in speaker recognition. UWAGA – Rozpoznawanie głosu jest wykorzystywane w rozpoznawaniu mówcy. 29.01.32 speaker recognition The process of obtaining information on a particular speaker through the analysis of some acoustic features of his or her voice. 29.01.32 rozpoznawanie mówcy Proces pozyskiwania informacji o danym mówcy poprzez analizę wybranych cech akustycznych jego głosu. 12 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 29.01.33 voice signature voiceprint A voice sample of a particular speaker used for identification purposes. 29.01.33 podpis głosowy Próbka głosu danego mówcy wykorzystywana do jego identyfikacji. 29.01.34 speaker verification speaker authentication A form of speaker recognition for deciding whether a speech sample was spoken by the person whose identity was claimed. 29.01.34 weryfikacja mówcy Rodzaj rozpoznawania mówcy stosowany przy decydowaniu, czy próbka głosu została wypowiedziana przez osobę o zgłoszonej tożsamości. NOTE – Speaker verification is used mainly to restrict access to information, facilities or premises. UWAGA – Weryfikacja mówcy jest wykorzystywana głównie w celu ograniczenia dostępu do informacji, urządzeń lub pomieszczeń. 29.01.35 speaker identification A form of speaker recognition which compares a voice sample with a set of voice signatures corresponding to different persons to determine the one who was spoken. 29.01.35 identyfikacja mówcy Rodzaj rozpoznawania mówcy, w którym porównuje się próbkę głosu ze zbiorem podpisów głosowych odpowiadających różnym osobom, aby ustalić osobę, która mówiła. 29.01.36 speaker adaptation A method of speech recognition allowing a system to modify recognition models automatically, based on additional speech samples from the speaker. 29.01.36 dostosowanie do mówcy Metoda rozpoznawania mowy umożliwiająca systemowi automatyczną modyfikację modeli rozpoznawania w oparciu o dodatkowe próbki głosu mówcy. NOTE – See also adaptive training and speaker-adaptive system. UWAGA – Patrz także trenowanie adaptacyjne i system dostosowujący się do mówcy. 29.01.37 voice command spoken command Speech input that can be recognized as a command by a functional unit. 29.01.37 polecenie głosowe polecenie mówione Wejście mowy, które może być rozpoznane jako polecenie przez jednostkę funkcjonalną. NOTE – The user gives voice commands in the form of isolated words or word sequences drawn from a small vocabulary. UWAGA – Użytkownik wydaje polecenia głosowe w formie odrębnych słów lub ciągów słów z niewielkiego słownika. 29.01.38 voice control speech control Control of a functional unit or a machine by means of voice commands. 29.01.38 sterowanie głosem sterowanie mową Sterowanie jednostką funkcjonalną lub maszyną za pomocą poleceń głosowych. Example: Speed control and turn of an automobile. Przykład: sterowanie szybkością i kierunkiem jazdy samochodu. 29.01.39 speech reconstruction speech restitution The generation by a functional unit of a replica of the original speech from encoded * data. 29.01.39 rekonstrukcja mowy Generowanie przez jednostkę funkcjonalną repliki oryginalnego sygnału mowy z danych * zakodowanych. 29.01.40 speech synthesis The generation of artificial speech. 29.01.40 synteza mowy Generowanie mowy syntetycznej. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 13 29.01.41 speech training The training of a functional unit to use the vocal features of one or more speakers. 29.01.41 trenowanie mowy Trenowanie jednostki funkcjonalnej, aby wykorzystywała cechy głosu jednego mówcy lub większej liczby mówców. 29.01.42 adaptive training Speech training capable of modifying and updating a speech template to improve performance. 29.01.42 trenowanie adaptacyjne Trenowanie mowy umożliwiające modyfikowanie i aktualizację szablonów mowy w celu doskonalenia działania. 29.01.43 spoken-language identification Identification of the language or dialect a person is speaking from speech samples of that person. 29.01.43 identyfikacja języka mówionego Identyfikacja języka lub dialektu, którym mówi osoba, na podstawie próbek jej mowy. 29.01.44 spoken-language translation The process of recognizing speech in a source language, translating the message content into a target language, and synthesizing an appropriate spoken message in the target language, in order to provide communication between people who do not speak the same language. 29.01.44 tłumaczenie języka mówionego Proces rozpoznawania mowy w języku źródłowym, tłumaczenia wypowiedzi na język docelowy i syntezy odpowiedniej wypowiedzi mówionej w języku docelowym, w celu umożliwienia komunikacji między ludźmi, którzy nie mówią tym samym językiem. 29.02 Speech recognition 29.02 Rozpoznawanie mowy 29.02.01 speech-to-text conversion STT conversion The conversion of speech input to text. 29.02.01 konwersja mowy na tekst konwersja STT Przekształcenie wejścia mowy na tekst. 29.02.02 speech-pattern matching Matching of characteristic parameters extracted from a speech sample with those of a speech template prerecorded in a recognition vocabulary. 29.02.02 dopasowywanie wzorca mowy Dopasowywanie charakterystycznych parametrów wydobytych z próbki mowy do charakterystycznych parametrów szablonu mowy zarejestrowanego w słowniku rozpoznawania mowy. 29.02.03 speech understanding The production, by a functional unit, of a representation of information conveyed by speech signals. 29.02.03 rozumienie mowy Generowanie, przez jednostkę funkcjonalną, reprezentacji informacji niesionych przez sygnały mowy. NOTES UWAGI 1 Speech understanding assumes previous extraction of information by the functional unit. 1 Rozumienie mowy zakłada uprzednie pozyskanie informacji przez jednostkę funkcjonalną. 2 See also speech recognition. 2 Patrz także rozpoznawanie mowy. 29.02.04 speech analyzer speech analysis system A functional unit for speech analysis. 29.02.04 analizator mowy system analizy mowy Jednostka funkcjonalna przeznaczona do analizy mowy. 14 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 29.02.05 speech recognizer speech recognition system A functional unit for speech recognition. 29.02.05 system rozpoznawania mowy Jednostka funkcjonalna przeznaczona do rozpoznawania mowy. NOTE – A speech recognizer has a speech analyzer among its components and usually matches voice input with characteristic parameters of a speech template. UWAGA – System rozpoznawania mowy składa się między innymi z analizatora mowy i dopasowuje wejście głosowe do charakterystycznych parametrów szablonu mowy. 29.02.06 isolated-words recognition discrete-speech recognition Recognition of words uttered separately, performed word by performed word without taking into account the other possible words. 29.02.06 rozpoznawanie słów odrębnych Rozpoznawanie słów wypowiadanych pojedynczo, wykonywane słowo po słowie bez uwzględniania innych kontekstowo możliwych słów. 29.02.07 contiguous-words recognition Recognition of spoken word sequences separated by pauses coming in addition to those of normal speech situations. 29.02.07 rozpoznawanie słów kolejnych Rozpoznawanie wypowiadanych ciągów słów przedzielonych dodatkowymi pauzami, nie występującymi w mowie naturalnej. NOTE – Word sequences uttered without pauses are, for example, grammatical syntagms, as in dictation. UWAGA – Ciągami słów wypowiadanymi bez pauz są na przykład syntagmy gramatyczne, jak w dyktandzie. 29.02.08 continuous-speech recognition connected-words recognition Recognition of utterances in normal speech situations. 29.02.08 rozpoznawanie mowy płynnej Rozpoznawanie wypowiedzi w naturalnej mowie ciągłej. 29.02.09 dynamic time warping DTW (abbreviation) A procedure using dynamic programming algorithm that nonlinearly aligns the time scales of stored * speech templates and test speech samples to be recognized. 29.02.09 dynamiczne skalowanie czasu DTW (skrót) Procedura, w której wykorzystuje się algorytm programowania dynamicznego i nieliniowo dopasowuje skalę czasu zapamiętanych * szablonów mowy do rozpoznawanych próbek mowy. NOTE – The nonlinear alignment is better than linear alignment and provides a more realistic measure of dissimilarity between the patterns. UWAGA – Dopasowanie nieliniowe jest lepsze niż liniowe i umożliwia bardziej niezawodną ocenę różnicy między wzorcami. 29.02.10 warped-input model A compressed form of speech spectrogram that retains such significant features as major frequency bands, relative amplitudes, and rising and falling pitches. 29.02.10 model przeskalowanego wejścia Skompresowana forma spektrogramu mowy zachowująca takie cechy znaczące jak: główne pasma częstotliwości, względne amplitudy, podnoszenie się i opadanie tonu krtaniowego. 29.02.11 hidden Markov model HMM (abbreviation) A model of signal, in which the state of each signal segment is represented as a state in a Markov process and in which these states are not directly observable. 29.02.11 ukryty model Markowa HMM (skrót) Model sygnału, w którym stan każdego segmentu sygnału jest reprezentowany jako stan w procesie Markowa, i w którym stany te nie są bezpośrednio obserwowalne. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 15 NOTES UWAGI 1 A Markov process is a stochastic process consisting of a series of states in which the probability of transition from one state to another depends only on the two states and not on preceding states. 1 Proces Markowa jest procesem stochastycznym składającym się z ciągu stanów, w którym prawdopodobieństwo przejścia z jednego stanu do stanu następnego zależy wyłącznie od tych dwóch stanów, a nie zależy od stanów poprzednich. 2 To recognize an utterance, the system computes the likelihood that it was generated by each of the models derived during training. The utterance is recognized as the word or other entity whose model gives the highest likelihood score. 2 W celu rozpoznania wypowiedzi, dla każdego spośród modeli otrzymanych podczas trenowania system oblicza wiarogodność tego, że wypowiedź została wygenerowana przez model. Wypowiedź rozpoznawana jest jako to słowo lub inna jednostka, dla której wiarogodność jest największa. 29.02.12 feature-based speech recognition Speech recognition achieved by template matching of such distinctive features as pitch, formant frequencies, envelope contours, or noise levels. 29.02.12 rozpoznawanie mowy według cech Rozpoznawanie mowy za pomocą dopasowywania szablonów dla takich cech dystynktywnych jak: wysokość tonu krtaniowego, częstotliwości formantów, kontury obwiedni lub poziomy szumów. 29.02.13 speaker-dependent recognition Recognition of speech samples from a registered user or group of users, based on previous training to their speech patterns. 29.02.13 rozpoznawanie zależne od mówcy Rozpoznawanie próbek mowy pochodzących od określonego użytkownika lub grupy użytkowników, w oparciu o uprzednie trenowanie na ich wzorcach mowy. 29.02.14 speaker-independent recognition Recognition of speech samples from any user without previous training to his or her speech patterns. 29.02.14 rozpoznawanie niezależne od mówcy Rozpoznawanie próbek mowy pochodzących od dowolnego użytkownika bez uprzedniego trenowania na jego wzorcach mowy. 29.02.15 speaker dependence Degree to which a speech recognizer needs to be trained to the speech patterns of individual users. 29.02.15 zależność od mówcy Stopień, w jakim system rozpoznawania mowy jest zależny od trenowania na wzorcach mowy poszczególnych użytkowników. 29.02.16 speaker-dependent system SD system speaker-trained system A speech recognizer restricted to a registered user or group of users, that has to be trained to their speech patterns. 29.02.16 system zależny od mówcy system trenowany na mówcy System rozpoznawania mowy opracowany dla określonego użytkownika lub grupy użytkowników, który wymaga trenowania na ich wzorcach mowy. Examples: Single-speaker system, multispeaker system. 29.02.17 speaker-independent system SI system unrestricted recognition system A speech recognizer opened to a unregistered users that can work reliably with users who have never, or seldom, used it. Przykłady: System dla jednego mówcy, system dla wielu mówców. 29.02.17 system niezależny od mówcy System rozpoznawania mowy dostosowany do nieograniczonej grupy użytkowników, pracujący niezawodnie z użytkownikami, którzy nigdy z niego nie korzystali lub korzystają rzadko. 16 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 29.02.18 speaker-adaptive system user-tuned system A speaker-independent system capable of modifying and updating its speech template to track differences among speech samples and improve its performance. 29.02.18 system dostosowujący się do mówcy System niezależny od mówcy, który modyfikuje i aktualizuje swoje szablony mowy, aby dostosowywać się do zróżnicowania próbek mowy i doskonalić swoje działanie. NOTE – The capability to improve performance is a kind of learning. UWAGA – Zdolność doskonalenia działania jest rodzajem uczenia się. 29.02.19 voice-recognition unit A functional unit that recognizes a limited number of voice commands and converts them to equivalent digital signals which can serve as computer * input data or initiate other desired actions. 29.02.19 jednostka rozpoznawania głosu Jednostka funkcjonalna, która rozpoznaje ograniczoną liczbę poleceń głosowych i przekształca je na równoważne sygnały cyfrowe, które mogą służyć jako dane wejściowe dla komputera lub inicjować inne żądane działania. NOTE – Such primitive peripheral equipment may be used with or without a speech recognizer. UWAGA – Takie proste urządzenie peryferyjne może być używane razem z systemem rozpoznawania mowy lub bez niego. 29.02.20 voice control system voice controller A system in which a speech recognizer issues commands to computer-controlled equipment in response to speech input. 29.02.20 system sterowany głosem sterownik głosowy System, w którym w odpowiedzi na wejście mowy * system rozpoznawania mowy przesyła polecenia do urządzenia sterowanego przez komputer. Example: A robot that responds to simple voice commands. Przykład: Robot, który reaguje na proste polecenia głosowe. 29.02.21 enrollment Speech training of a speaker-dependent system to recognize users based on a given number of training samples. 29.02.21 pobór Trenowanie mowy * systemu zależnego od mówcy w oparciu o daną liczbę próbek treningowych mowy użytkowników. 29.02.22 rapid enrollment Enrollment where word models are built based upon the reading of a given text rather than on the training of each word in the system’s vocabulary. 29.02.22 pobór szybki Pobór, w którym modele słów są budowane w oparciu o dany przeczytany tekst, a nie w oparciu o trenowanie każdego słowa ze słownika systemu. 29.02.23 word spotting The capability of a speech recognizer to recognize either a command word or a command sequence within fluent speech. 29.02.23 wychwytywanie słów Zdolność systemu rozpoznawania mowy do identyfikacji w mowie płynnej albo słowa polecenia, albo ciągu poleceń. 29.02.24 voice prompt voice-response prompt A spoken message used to guide the user through a dialog with a voice response system. 29.02.24 zachęta głosowa zachęta odzewu głosowego Komunikat mówiony używany do nakierowania użytkownika w czasie dialogu z systemem odzewu głosowego. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 29.02.25 barge in (verb) Speak over the voice prompt and still be recognized correctly and answered appropriately. NOTE – Usually, to know what to say to the system, experienced users do not need to wait for each voice prompt to finish. 17 29.02.25 wtrącać się Mówić w czasie odtwarzania zachęty głosowej i jednocześnie być poprawnie zrozumianym przez system. UWAGA – Zwykle doświadczeni użytkownicy nie potrzebują czekać na koniec zachęty głosowej, aby wiedzieć co mówić. 29.02.26 speaking mode Any of the three manners of speaking to a speech recognizer, namely, isolated-words mode, contiguous-words mode, or continuous-speech mode. 29.02.26 tryb mówienia Dowolny spośród trzech sposobów mówienia do systemu rozpoznawania mowy, to znaczy: mówienie słowami odrębnymi, mówienie słowami kolejnymi lub mówienie w sposób płynny. 29.02.27 recognition vocabulary passive vocabulary The collection of words and phrases that a speech recognizer identifies. 29.02.27 słownik rozpoznawania mowy słownik pasywny Zbiór słów i fraz identyfikowanych przez system rozpoznawania mowy. NOTE – Contrast with spoken vocabulary. UWAGA – Porównaj z terminem słownik syntezy mowy. 29.02.28 text-independent recognizer text-independent recognition system A speech recognizer that works reliably whether or not the received speech sample corresponds to a predefined message. 29.02.28 system rozpoznawania niezależny od tekstu System rozpoznawania mowy, który pracuje niezawodnie niezależnie od tego, czy otrzymana próbka mowy odpowiada wcześniej zdefiniowanemu komunikatowi. 29.02.29 text-dependent recognizer text-dependent recognition system A speech recognizer that works reliably only when it receives a speech sample corresponding to a predefined message. 29.02.29 system rozpoznawania zależny od tekstu System rozpoznawania mowy, który pracuje niezawodnie tylko wtedy, gdy otrzyma próbkę mowy odpowiadającą wcześniej zdefiniowanemu komunikatowi. 29.03 Speech synthesis 29.03 Synteza mowy 29.03.01 speech synthesizer speech synthesis system A functional unit for speech synthesis. 29.03.01 syntezator mowy system syntezy mowy Jednostka funkcjonalna przeznaczona do syntezy mowy. 29.03.02 direct waveform synthesis A simple method for speech synthesis that consists in recording speech signals (either in digital or analog form) and then playing them back on demand according to the needs of the application. 29.03.02 synteza bezpośrednia Prosta metoda syntezy mowy, w której sygnały mowy są rejestrowane (w formie cyfrowej lub analogowej), a następnie odtwarzane na żądanie zgodnie z wymaganiami zastosowania. NOTE – Direct waveform synthesis may introduce access delays and will be limited in capacity by the recording medium available, but the artificial speech will generally be of high quality. UWAGA – Synteza bezpośrednia może powodować opóźnienia, szersze jej użycie jest ograniczone dostępnością nośnika zapisu, jednakże uzyskana mowa syntetyczna jest często wysokiej jakości. 18 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 29.03.03 concatenation synthesis A method of speech synthesis that consists in chaining synthesized or prerecorded speech units. NOTES 1 Synthesized speech units may be obtained by summing up waveforms at several harmonics of the intended pitch weighted by the spectral prominence at that frequency. Prerecorded speech units may be phonemes, * diphones, syllables, words, etc. 2 When compared with direct waveform synthesis, more computation is required at the time of playback to recreate the speech signal, but the storage requirements per message are reduced. 29.03.03 synteza konkatenacyjna synteza segmentowa Metoda syntezy mowy, która polega na zestawianiu w ciąg syntetyzowanych lub zarejestrowanych uprzednio elementów mowy. UWAGI 1 Syntetyzowane elementy mowy mogą być otrzymane przez zsumowanie przebiegów szeregu harmonicznych tonu krtaniowego o zadanej częstotliwości, o amplitudach dobranych zgodnie z funkcją obwiedni. Zarejestrowane jednostki mowy mogą być fonemami, * difonami, sylabami, słowami itp. 2 W porównaniu z syntezą bezpośrednią, odtworzenie sygnału mowy wymaga większej ilości obliczeń, lecz wymagania pamięci na jednostkę przekazu są mniejsze. 29.03.04 model-based synthesis A method of speech synthesis that uses a speech production model to generate speech signals. 29.03.04 synteza oparta na modelu Metoda syntezy mowy, w której do generowania sygnału mowy wykorzystuje się model artykulacji mowy. 29.03.05 synthesis by parametric representation synthesis by parametric modeling A method of speech synthesis that abstracts form the speech signal to a model for speech production based on time and frequency parameters such as formants, pitch, and excitation amplitudes. 29.03.05 synteza parametryczna Metoda syntezy mowy, która sprowadza formę sygnału mowy do postaci modelu artykulacji mowy opartego na parametrach czasowo-częstotliwościowych, takich jak formanty, częstotliwość tonu krtaniowego i amplitudy sygnałów pobudzających. NOTE – Unlike direct waveform synthesis, synthesis by parametric representation reduces storage requirements per message. UWAGA – W przeciwieństwie do syntezy bezpośredniej synteza parametryczna wymaga mniejszej pamięci na jednostkę przekazu. 29.03.06 formant synthesis The generation of artificial speech by means of filters that model the formants of the human vocal tract. 29.03.06 synteza formantowa Generowanie mowy syntetycznej za pomocą filtrów modelujących strukturę formantową kanału głosowego człowieka. 29.03.07 rule-based synthesis A method of speech synthesis based on the conversion of a phonetic description to parameters of a speech-production model by means of a set of rules. 29.03.07 synteza oparta na regułach Metoda syntezy mowy oparta na konwersji zapisu fonetycznego na parametry modelu artykulacji mowy za pomocą zbioru reguł. 29.03.08 prosody rule prosodic rule A rule applied to a sequence of phonetic symbols indicative of the sounds to be spoken, in order to provide markers specifying the speed of speech, intonation, pitch, loudness, and emphasis. 29.03.08 reguła prozodyczna Reguła stosowana do ciągu symboli fonetycznych oznaczających dźwięki do wymówienia w celu określenia znaczników specyfikujących szybkość mowy, intonację, częstotliwość tonu krtaniowego, głośność i akcent. 29.03.09 text-to-speech conversion The conversion of text to speech output. 29.03.09 konwersja tekstu na mowę Przekształcenie tekstu na wyjście mowy. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 19 29.03.10 text-to-speech synthesizer text-to-speech synthesis system A speech synthesizer that converts text to phonetic symbols, and then to artificial speech. 29.03.10 syntezator mowy z tekstu system syntezy mowy z tekstu Syntezator mowy, który przekształca tekst na symbole fonetyczne, a następnie na mowę syntetyczną. 29.03.11 voice response VR (abbreviation) A synthesized speech signal provided in reply to a user request. 29.03.11 odzew głosowy VR (skrót) Syntetyczny sygnał mowy generowany w odpowiedzi na żądanie użytkownika. 29.03.12 interactive voice response IVR (abbreviation) Voice response in reply to speech input from a user. 29.03.12 interaktywny odzew głosowy IVR (skrót) Odzew głosowy udzielany w odpowiedzi na wejście mowy pochodzące od użytkownika. 29.03.13 voice interactive response system VIRS (abbreviation) A functional unit for interactive voice response. 29.03.13 system interaktywnego odzewu głosowego Jednostka funkcjonalna przeznaczona do interaktywnego odzewu głosowego. 29.03.14 voice server A server that provides voice response. 29.03.14 serwer głosowy Serwer udzielający odzewu głosowego. 29.03.15 automated attendant auto-attendant A voice response system for helping routing of calls and/or messages via either touch-tone or spoken requests. 29.03.15 automat obsługi rozmów System odzewu głosowego wspomagający przełączanie rozmów i/lub przesyłanie wiadomości od użytkowników sterowany klawiaturą tonalną lub poleceniami mówionymi. NOTE – An automated attendant is an example of voice server. UWAGA – Automat obsługi rozmów jest przykładem serwera głosowego. 29.03.16 voice previewer A previewer of draft material which provides a speech output for spotting errors in text, identifying improper constructions and evaluating the adequacy of the message contained in the written material. 29.03.16 wstępna przeglądarka głosowa Przeglądarka wstępnej wersji materiału pisanego do przekształcenia na wyjście mowy, wykrywająca błędy zawarte w tekście, rozpoznająca niepoprawne konstrukcje i oceniająca adekwatność komunikatu zawartego w materiale pisanym. 29.03.17 spoken vocabulary active vocabulary The collection of words and phrases that a speech synthesizer is able employ in response to a user request. 29.03.17 słownik syntezy mowy słownik aktywny Zbiór słów i fraz, których syntezator mowy jest w stanie użyć w odpowiedzi na działania użytkownika. NOTE – Contrast with recognition vocabulary. UWAGA – Porównaj z terminem słownik rozpoznawania mowy. 29.03.18 speech-based alerting A synthesized speech message that warns or informs a user as to the operation of a functional unit or a machine. 29.03.18 ostrzeżenie mówione Syntetyzowany komunikat mówiony, który ostrzega lub informuje użytkownika o działaniu jednostki funkcjonalnej lub maszyny. 20 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 Example: A message alerting of problems associated with the operation of an automobile. Przykład: Komunikat ostrzegający o problemach związanych z działaniem samochodu. 29.03.19 vocoder voice coder A speech coding device which extracts speech signal parameters that allow the intelligible reconstruction of the initial speech signal. 29.03.19 wokoder koder głosu Urządzenie przeznaczone do kodowania sygnału mowy, które pozyskuje z sygnału mowy parametry umożliwiające zrozumiałą rekonstrukcję pierwotnego sygnału mowy. 29.03.20 voice menu spoken menu A menu offering the user a choice among a set of spoken options. 29.03.20 menu głosowe menu mówione Menu oferujące użytkownikowi wybór ze zbioru mówionych opcji. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 21 English alphabetical index E A acoustic active adaptation adaptive alerting analysis analyzer artificial ASR attendant authentication auto-attendant automated automatic acoustic signal .......................... 29.01.05 active vocabulary ...................... 29.03.17 speaker adaptation ................... 29.01.36 adaptive training ........................ 29.01.42 speaker-adaptive system ......... 29.02.18 speech-based alerting .............. 29.03.18 speech analysis ........................ 29.01.16 speech analysis system ........... 29.02.04 speech analyzer ....................... 29.02.04 artificial voice (deprecated) ...... 29.01.04 artificial speech ......................... 29.01.04 ASR (abbreviation) ................... 29.01.30 automated attendant ................. 29.03.15 speaker authentication .............. 29.01.34 auto-attendant ........................... 29.03.15 automated attendant ................. 29.03.15 automatic speech recognition ... 29.01.30 B bandwidth barge encoding enrollment F feature-based formant frequency hidden HMM speech clipping ......................... 29.01.29 voice coder ............................... 29.03.19 speech coding ........................... 29.01.23 speech waveform coding ......... 29.01.23 prediction coding (in speech recognition and synthesis) ....... 29.01.24 linear prediction coding ............. 29.01.25 sub-band coding ....................... 29.01.26 command voice command ......................... 29.01.37 spoken command ...................... 29.01.37 compression speech compression ................ 29.01.27 concatenation concatenation synthesis ........... 29.03.03 connected-words connected-words recognition .. 29.02.08 contiguous-words contiguous-words recognition . 29.02.07 continuous-speech continuous-speech recognition .. 29.02.08 control voice control .............................. 29.01.38 speech control .......................... 29.01.38 voice control system ................. 29.02.20 controller voice controller .......................... 29.02.20 conversion STT conversion ......................... 29.02.01 speech-to-text conversion ....... 29.02.01 text-to-speech conversion ....... 29.03.09 input intelligibility interactive isolated-words IVR speaker dependence ................ 29.02.15 speech digitization ..................... 29.01.22 speech digitizing ........................ 29.01.22 diphone ...................................... 29.01.18 direct waveform synthesis ....... 29.03.02 discrete-speech recognition ..... 29.02.06 DTW (abbreviation) ................... 29.02.09 dynamic time warping ............... 29.02.09 speaker identification ................ 29.01.35 spoken-language identification . 29.01.43 voice input ................................. 29.01.11 speech input .............................. 29.01.12 speech intelligibility .................... 29.01.28 interactive voice response ....... 29.03.12 voice interactive response system ....................................... 29.03.13 isolated-words recognition ....... 29.02.06 IVR (abbreviation) ..................... 29.03.12 L linear linear prediction coding ............. 29.01.25 M Markov matching menu mode model D dependence digitization digitizing diphone direct discrete-speech DTW dynamic hidden Markov model ................ 29.02.11 HMM (abbreviation) ................... 29.02.11 I identification clipping coder coding feature-based speech recognition ................................. 29.02.12 formant ...................................... 29.01.21 formant synthesis ..................... 29.03.06 speech frequency ..................... 29.01.08 H speech bandwidth .................... 29.01.09 barge in (verb) .......................... 29.02.25 C speech encoding ....................... 29.01.23 enrollment .................................. 29.02.21 rapid enrollment ......................... 29.02.22 model-based modeling hidden Markov model ................ 29.02.11 speech-pattern matching .......... 29.02.02 spoken menu ............................. 29.03.20 voice menu ................................ 29.03.20 speaking mode .......................... 29.02.26 synthesis by parametric modeling ..................................... 29.03.05 warped-input model .................. 29.02.10 hidden Markov model ................ 29.02.11 model-based synthesis ............. 29.03.04 synthesis by parametric modeling ..................................... 29.03.05 O output output voice output (deprecated) ........ 29.01.13 speech output ........................... 29.01.13 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 22 P parametric passive pattern phoneme prediction prediction previewer processing prompt prosodic prosody synthesis by parametric representation ........................... 29.03.05 synthesis by parametric modeling ..................................... 29.03.05 passive vocabulary .................. 29.02.27 speech pattern .......................... 29.01.10 phoneme .................................... 29.01.17 prediction coding (in speech recognition and synthesis) ....... 29.01.24 linear prediction coding ............. 29.01.25 voice previewer ........................ 29.03.16 speech processing ................... 29.01.15 voice prompt .............................. 29.02.24 voice-response prompt ............. 29.02.24 prosodic rule ............................. 29.03.08 prosody rule .............................. 29.03.08 R rapid recognition recognizer reconstruction representation response restitution rule rule-based rapid enrollment ......................... 29.02.22 automatic speech recognition ... 29.01.30 speech recognition ................... 29.01.30 voice recognition ....................... 29.01.31 speaker recognition .................. 29.01.32 text-dependent recognition system ....................................... 29.02.29 continuous-speech recognition ................................. 29.02.08 connected-words recognition ................................. 29.02.08 continuous-speech recognition ................................. 29.02.08 feature-based speech recognition ................................. 29.02.12 text-independent recognition system ....................................... 29.02.28 speech recognition system ....... 29.02.05 isolated-words recognition ....... 29.02.06 discrete-speech recognition ..... 29.02.06 contiguous-words recognition . 29.02.07 speaker-dependent recognition ................................. 29.02.13 speaker-independent recognition ................................. 29.02.14 unrestricted recognition system ....................................... 29.02.17 voice-recognition unit ................ 29.02.19 recognition vocabulary ............. 29.02.27 text-dependent recognizer ....... 29.02.29 text-independent recognizer .... 29.02.28 speech recognizer .................... 29.02.05 speech reconstruction .............. 29.01.39 synthesis by parametric representation ........................... 29.03.05 voice response ......................... 29.03.11 interactive voice response ....... 29.03.12 voice interactive response system ....................................... 29.03.13 voice-response prompt ............. 29.02.24 speech restitution ...................... 29.01.39 prosodic rule ............................. 29.03.08 prosody rule .............................. 29.03.08 rule-based synthesis ................ 29.03.07 S SD server SD system ................................. 29.02.16 voice server .............................. 29.03.14 SI signal SI system ................................... 29.02.17 acoustic signal .......................... 29.01.05 voice signal ............................... 29.01.06 speech signal ............................ 29.01.07 signature voice signature .......................... 29.01.33 sonogram sonogram .................................. 29.01.20 sound sound ......................................... 29.01.01 speaker speaker recognition .................. 29.01.32 speaker verification .................. 29.01.34 speaker authentication .............. 29.01.34 speaker identification ................ 29.01.35 speaker adaptation ................... 29.01.36 speaker dependence ................ 29.02.15 speaker-adaptive speaker-adaptive system ......... 29.02.18 speaker-dependent speaker-dependent system ....................................... 29.02.16 speaker-dependent recognition ................................. 29.02.13 speaker-independent speaker-independent recognition ................................. 29.02.14 speaker-independent system ... 29.02.17 speaker-trained speaker-trained system ............ 29.02.16 speaking speaking mode .......................... 29.02.26 spectrogram speech spectrogram ................. 29.01.19 utterance spectrogram ............. 29.01.19 speech speech recognition ................... 29.01.30 automatic speech recognition ... 29.01.30 speech control .......................... 29.01.38 speech restitution ...................... 29.01.39 speech reconstruction .............. 29.01.39 speech synthesis ...................... 29.01.40 speech training .......................... 29.01.41 speech ....................................... 29.01.03 synthetic speech ....................... 29.01.04 artificial speech ......................... 29.01.04 speech analysis system ........... 29.02.04 speech analyzer ....................... 29.02.04 speech signal ............................ 29.01.07 speech frequency ..................... 29.01.08 speech bandwidth .................... 29.01.09 speech pattern .......................... 29.01.10 speech input .............................. 29.01.12 feature-based speech recognition ................................. 29.02.12 speech output ........................... 29.01.13 speech template ........................ 29.01.14 speech processing ................... 29.01.15 speech analysis ........................ 29.01.16 speech spectrogram ................. 29.01.19 speech digitization ..................... 29.01.22 speech digitizing ........................ 29.01.22 speech encoding ....................... 29.01.23 speech waveform coding ......... 29.01.23 speech coding ........................... 29.01.23 speech compression ................ 29.01.27 speech intelligibility .................... 29.01.28 speech clipping ......................... 29.01.29 speech understanding .............. 29.02.03 speech recognition system ....... 29.02.05 speech recognizer .................... 29.02.05 speech synthesizer .................. 29.03.01 speech synthesis system ......... 29.03.01 speech-based speech-based alerting .............. 29.03.18 speech-pattern speech-pattern matching .......... 29.02.02 speech-to-text speech-to-text conversion ....... 29.02.01 spoken spoken command ...................... 29.01.37 spoken vocabulary ................... 29.03.17 spoken menu ............................. 29.03.20 spoken-language spoken-language identification . 29.01.43 spoken-language translation .... 29.01.44 spotting word spotting ............................ 29.02.23 STT STT conversion ......................... 29.02.01 sub-band sub-band coding ....................... 29.01.26 synthesis speech synthesis ...................... 29.01.40 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 synthesizer synthetic system speech synthesis system ....... direct waveform synthesis ..... concatenation synthesis ......... model-based synthesis ........... synthesis by parametric representation .......................... synthesis by parametric modeling ................................... formant synthesis .................... rule-based synthesis .............. text-to-speech synthesis system ...................................... speech synthesizer ................ text-to-speech synthesizer .... synthetic speech ..................... text-dependent recognition system ...................................... speech analysis system ......... speaker-trained system .......... SD system ................................ speaker-dependent system .... voice control system ............... text-independent recognition system ...................................... speech recognition system ..... speaker-independent system . SI system ................................. unrestricted recognition system ...................................... user-tuned system .................. speaker-adaptive system ........ speech synthesis system ....... text-to-speech synthesis system ...................................... voice interactive response system ...................................... 29.03.01 29.03.02 29.03.03 29.03.04 29.03.05 29.03.05 29.03.06 29.03.07 29.03.10 29.03.01 29.03.10 29.01.04 29.02.29 29.02.04 29.02.16 29.02.16 29.02.16 29.02.20 29.02.28 29.02.05 29.02.17 29.02.17 29.02.17 29.02.18 29.02.18 29.03.01 29.03.10 29.03.13 T template text-dependent speech template ...................... text-dependent recognizer ..... text-dependent recognition system ...................................... text-independent text-independent recognizer .. text-independent recognition system ...................................... text-to-speech text-to-speech conversion ..... text-to-speech synthesizer .... text-to-speech synthesis system ...................................... time dynamic time warping ............. training speech training ........................ adaptive training ...................... translation spoken-language translation .. 29.01.14 29.02.29 29.02.29 29.02.28 U understanding unit unrestricted user-tuned utterance speech understanding ............ voice-recognition unit .............. unrestricted recognition system ...................................... user-tuned system .................. utterance spectrogram ............ 29.02.03 29.02.19 29.02.17 29.02.18 29.01.19 V verification VIRS vocabulary speaker verification ................. 29.01.34 VIRS (abbreviation) ................. 29.03.13 passive vocabulary ................. 29.02.27 recognition vocabulary ............ 29.02.27 active vocabulary .................... 29.03.17 spoken vocabulary .................. 29.03.17 vocoder vocoder .................................... 29.03.19 voice voice ......................................... 29.01.02 artificial voice (deprecated) .... 29.01.04 voice signal .............................. 29.01.06 voice input ................................. 29.01.11 voice output (deprecated) ...... 29.01.13 voice recognition ..................... 29.01.31 voice signature ........................ 29.01.33 voiceprint ................................. 29.01.33 voice command ........................ 29.01.37 voice control ............................ 29.01.38 voice control system ............... 29.02.20 voice controller ........................ 29.02.20 voice prompt ............................ 29.02.24 voice response ......................... 29.03.11 interactive voice response ..... 29.03.12 voice interactive response system ...................................... 29.03.13 voice server ............................. 29.03.14 voice previewer ...................... 29.03.16 voice coder .............................. 29.03.19 voice menu ............................... 29.03.20 voiceprint voiceprint ................................. 29.01.33 voice-recognition voice-recognition unit .............. 29.02.19 voice-response voice-response prompt ........... 29.02.24 VR VR (abbreviation) ..................... 29.03.11 29.02.28 29.03.09 29.03.10 29.03.10 29.02.09 29.01.41 29.01.42 29.01.44 23 W warped-input warping waveform word warped-input model ................ dynamic time warping ............. speech waveform coding ....... direct waveform synthesis ..... word spotting ........................... 29.02.10 29.02.09 29.01.23 29.03.02 29.02.23 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 24 Indeks alfabetyczny terminów polskich sterownik głosowy ................... 29.02.20 zachęta głosowa ...................... 29.02.24 zachęta odzewu głosowego ... 29.02.24 odzew głosowy ........................ 29.03.11 interaktywny odzew głosowy . 29.03.12 system interaktywnego odzewu głosowego .................. 29.03.13 serwer głosowy ....................... 29.03.14 wstępna przeglądarka głosowa ..................................... 29.03.16 menu głosowe ........................... 29.03.20 A adaptacyjny aktywny akustyczny analiza analizator ASR automat automatyczny trenowanie adaptacyjne ........... 29.01.42 słownik aktywny ....................... 29.03.17 sygnał akustyczny .................... 29.01.05 analiza mowy ............................ 29.01.16 system analizy mowy ............... 29.02.04 analizator mowy ........................ 29.02.04 ASR (skrót) ............................... 29.01.30 automat obsługi rozmów ........... 29.03.15 automatyczne rozpoznawanie mowy ......................................... 29.01.30 H B bezpośredni HMM HMM (skrót) ............................... 29.02.11 synteza bezpośrednia .............. 29.03.02 I C cecha czas częstotliwość rozpoznawanie mowy według cech ........................................... 29.02.12 dynamiczne skalowanie czasu 29.02.09 częstotliwość mowy ................ 29.01.08 pasmo częstotliwości mowy .... 29.01.09 identyfikacja interaktywny IVR J D jednostka difon dopasowywanie dostosowanie dostosowujący DTW dygitalizacja dynamiczny dźwięk difon ........................................... 29.01.18 dopasowywanie wzorca mowy ......................................... 29.02.02 dostosowanie do mówcy ......... 29.01.36 system dostosowujący się do mówcy ....................................... 29.02.18 DTW (skrót) ............................... 29.02.09 dygitalizacja mowy ................... 29.01.22 dynamiczne skalowanie czasu 29.02.09 dźwięk ....................................... 29.01.01 język fonem ......................................... 29.01.17 formant ...................................... 29.01.21 synteza formantowa ................ 29.03.06 koder kodowanie kolejny kompresja konkatenacyjny konwersja G głos głosowy głos ............................................ 29.01.02 głos syntetyczny (niezalecane) ............................ 29.01.04 rozpoznawanie głosu ............... 29.01.31 sterowanie głosem ................... 29.01.38 jednostka rozpoznawania głosu .......................................... 29.02.19 system sterowany głosem ....... 29.02.20 koder głosu ................................ 29.03.19 sygnał głosowy ......................... 29.01.06 wejście głosowe ....................... 29.01.11 wyjście głosowe (niezalecane) ............................ 29.01.13 podpis głosowy ......................... 29.01.33 polecenie głosowe .................... 29.01.37 jednostka rozpoznawania głosu .......................................... 29.02.19 identyfikacja języka mówionego29.01.43 tłumaczenie języka mówionego 29.01.44 K F fonem formant formantowy identyfikacja mówcy ................. 29.01.35 identyfikacja języka mówionego29.01.43 interaktywny odzew głosowy . 29.03.12 system interaktywnego odzewu głosowego .................. 29.03.13 IVR (skrót) ................................. 29.03.12 koder głosu ................................ 29.03.19 kodowanie mowy ...................... 29.01.23 kodowanie predykcyjne (w rozpoznawaniu i syntezie mowy) ....................................... 29.01.24 liniowe kodowanie predykcyjne 29.01.25 kodowanie podpasmowe ......... 29.01.26 rozpoznawanie słów kolejnych 29.02.07 kompresja mowy ....................... 29.01.27 synteza konkatenacyjna ........... 29.03.03 konwersja mowy na tekst ........ 29.02.01 konwersja STT .......................... 29.02.01 konwersja tekstu na mowę ...... 29.03.09 L liniowy liniowe kodowanie predykcyjne 29.01.25 M Markow Menu Model ukryty model Markowa .............. 29.02.11 menu głosowe ........................... 29.03.20 menu mówione .......................... 29.03.20 synteza oparta na modelu ........ 29.03.04 model przeskalowanego wejścia ...................................... 29.02.10 ukryty model Markowa .............. 29.02.11 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 mowa mówca mówienie mówiony mowa ........................................ 29.01.03 mowa syntetyczna ................. 29.01.04 mowa sztuczna ....................... 29.01.04 sygnał mowy ........................... 29.01.07 częstotliwość mowy ............... 29.01.08 pasmo częstotliwości mowy .. 29.01.09 wzorzec mowy ....................... 29.01.10 wejście mowy ......................... 29.01.12 wyjście mowy ......................... 29.01.13 szablon mowy ......................... 29.01.14 przetwarzanie mowy .............. 29.01.15 analiza mowy ........................... 29.01.16 spektrogram mowy ................. 29.01.19 widmo mowy ........................... 29.01.19 dygitalizacja mowy .................. 29.01.22 kodowanie mowy .................... 29.01.23 kompresja mowy ...................... 29.01.27 zrozumiałość mowy ................ 29.01.28 przycinanie sygnału mowy ..... 29.01.29 rozpoznawanie mowy ............ 29.01.30 automatyczne rozpoznawanie mowy ........................................ 29.01.30 sterowanie mową ................... 29.01.38 rekonstrukcja mowy ................ 29.01.39 synteza mowy ......................... 29.01.40 trenowanie mowy ................... 29.01.41 konwersja mowy na tekst ....... 29.02.01 dopasowywanie wzorca mowy ........................................ 29.02.02 rozumienie mowy .................... 29.02.03 system analizy mowy ............. 29.02.04 analizator mowy ...................... 29.02.04 system rozpoznawania mowy . 29.02.05 rozpoznawanie mowy płynnej 29.02.08 rozpoznawanie mowy według cech .......................................... 29.02.12 słownik rozpoznawania mowy 29.02.27 syntezator mowy .................... 29.03.01 system syntezy mowy ............ 29.03.01 konwersja tekstu na mowę .... 29.03.09 syntezator mowy z tekstu ...... 29.03.10 system syntezy mowy z tekstu 29.03.10 słownik syntezy mowy ........... 29.03.17 rozpoznawanie mówcy .......... 29.01.32 weryfikacja mówcy ................ 29.01.34 identyfikacja mówcy ............... 29.01.35 dostosowanie do mówcy ....... 29.01.36 rozpoznawanie zależne od mówcy ...................................... 29.02.13 rozpoznawanie niezależne od mówcy ...................................... 29.02.14 zależność od mówcy .............. 29.02.15 system zależny od mówcy ..... 29.02.16 system trenowany na mówcy 29.02.16 system niezależny od mówcy 29.02.17 system dostosowujący się do mówcy ...................................... 29.02.18 tryb mówienia .......................... 29.02.26 polecenie mówione ................. 29.01.37 identyfikacja języka mówionego 29.01.43 tłumaczenie języka mówionego . 29.01.44 ostrzeżenie mówione .............. 29.03.18 menu mówione ......................... 29.03.20 O obsługa odrębny odzew oparty ostrzeżenie rozpoznawanie niezależne od mówcy ...................................... 29.02.14 system niezależny od mówcy 29.02.17 system rozpoznawania niezależny od tekstu ............... 29.02.28 automat obsługi rozmów ......... 29.03.15 rozpoznawanie słów odrębnych ................................ 29.02.06 odzew głosowy ........................ 29.03.11 interaktywny odzew głosowy 29.03.12 system interaktywnego odzewu głosowego ................ 29.03.13 zachęta odzewu głosowego . 29.02.24 synteza oparta na modelu ...... 29.03.04 synteza oparta na regułach ... 29.03.07 ostrzeżenie mówione .............. 29.03.18 P parametryczny pasmo pasywny płynny pobór podpasmowy podpis polecenie predykcyjny prozodyczny przeglądarka przeskalowany przetwarzanie przycinanie synteza parametryczna .......... pasmo częstotliwości mowy .. kodowanie podpasmowe ........ słownik pasywny .................... rozpoznawanie mowy płynnej pobór ........................................ pobór szybki ............................ kodowanie podpasmowe ........ podpis głosowy ....................... polecenie głosowe .................. polecenie mówione ................. kodowanie predykcyjne (w rozpoznawaniu i syntezie mowy) ...................................... liniowe kodowanie predykcyjne reguła prozodyczna ................ wstępna przeglądarka głosowa ................................... model przeskalowanego wejścia ..................................... przetwarzanie mowy .............. przycinanie sygnału mowy ..... 29.03.05 29.01.09 29.01.26 29.02.27 29.02.08 29.02.21 29.02.22 29.01.26 29.01.33 29.01.37 29.01.37 29.01.24 29.01.25 29.03.08 29.03.16 29.02.10 29.01.15 29.01.29 R reguła rekonstrukcja rozmowa rozpoznawanie N niezależny 25 rozumienie synteza oparta na regułach ... 29.03.07 reguła prozodyczna ................ 29.03.08 rekonstrukcja mowy ................ 29.01.39 automat obsługi rozmów ......... 29.03.15 rozpoznawanie mowy ............ 29.01.30 automatyczne rozpoznawanie mowy ........................................ 29.01.30 rozpoznawanie głosu ............. 29.01.31 rozpoznawanie mówcy .......... 29.01.32 system rozpoznawania zależny od tekstu .................... 29.02.29 system rozpoznawania mowy . 29.02.05 rozpoznawanie słów odrębnych ................................ 29.02.06 rozpoznawanie słów kolejnych 29.02.07 rozpoznawanie mowy płynnej .. 29.02.08 rozpoznawanie mowy według cech .......................................... 29.02.12 rozpoznawanie zależne od mówcy ...................................... 29.02.13 rozpoznawanie niezależne od mówcy ................................ 29.02.14 jednostka rozpoznawania głosu ......................................... 29.02.19 słownik rozpoznawania mowy . 29.02.27 system rozpoznawania niezależny od tekstu ............... 29.02.28 rozumienie mowy .................... 29.02.03 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 26 S segmentowy serwer skalowanie słownik słowo sonogram spektrogram sterowanie sterowany sterownik STT sygnał syntetyczny synteza syntezator system szablon sztuczny szybki synteza segmentowa ............. 29.03.03 serwer głosowy ...................... 29.03.14 dynamiczne skalowanie czasu . 29.02.09 słownik rozpoznawania mowy 29.02.27 słownik pasywny .................... 29.02.27 słownik syntezy mowy ........... 29.03.17 słownik aktywny ..................... 29.03.17 rozpoznawanie słów odrębnych ................................ 29.02.06 rozpoznawanie słów kolejnych 29.02.07 wychwytywanie słów ............ 29.02.23 sonogram ................................. 29.01.20 spektrogram mowy ................. 29.01.19 sterowanie głosem .................. 29.01.38 sterowanie mową ................... 29.01.38 system sterowany głosem ...... 29.02.20 system głosowy ...................... 29.02.20 konwersja STT ......................... 29.02.01 sygnał akustyczny .................. 29.01.05 sygnał głosowy ....................... 29.01.06 sygnał mowy ........................... 29.01.07 przycinanie sygnału mowy ..... 29.01.29 mowa syntetyczna ................. 29.01.04 głos syntetyczny (niezalecane) 29.01.04 synteza mowy ......................... 29.01.40 system syntezy mowy ............ 29.03.01 synteza bezpośrednia ............ 29.03.02 synteza konkatenacyjna ......... 29.03.03 synteza segmentowa ............. 29.03.03 synteza oparta na modelu ...... 29.03.04 synteza parametryczna .......... 29.03.05 synteza formantowa ............... 29.03.06 synteza oparta na regułach ... 29.03.07 system syntezy mowy z tekstu ...................................... 29.03.10 słownik syntezy mowy ........... 29.03.17 syntezator mowy .................... 29.03.01 syntezator mowy z tekstu ...... 29.03.10 system analizy mowy ............. 29.02.04 system rozpoznawania mowy ........................................ 29.02.05 system zależny od mówcy ..... 29.02.16 system trenowany na mówcy 29.02.16 system niezależny od mówcy 29.02.17 system dostosowujący się do mówcy ................................ 29.02.18 system sterowany głosem ...... 29.02.20 system rozpoznawania niezależny od tekstu ............... 29.02.28 system rozpoznawania zależny od tekstu .................... 29.02.29 system syntezy mowy ............ 29.03.01 system syntezy mowy z tekstu ...................................... 29.03.10 system interaktywnego odzewu głosowego ................ 29.03.13 szablon mowy ......................... 29.01.14 mowa sztuczna ....................... 29.01.04 pobór szybki ............................ 29.02.22 T tekst tłumaczenie trenowanie trenowany tryb konwersja mowy na tekst ....... 29.02.01 system rozpoznawania niezależny od tekstu ............... 29.02.28 system rozpoznawania zależny od tekstu .................... 29.02.29 konwersja tekstu na mowę .... 29.03.09 syntezator mowy z tekstu ...... 29.03.10 system syntezy mowy z tekstu 29.03.10 tłumaczenie języka mówionego . 29.01.44 trenowanie adaptacyjne ......... 29.01.42 trenowanie mowy ................... 29.01.41 system trenowany na mówcy 29.02.16 tryb mówienia .......................... 29.02.26 U ukryty ukryty model Markowa ............. 29.02.11 V VR VR (skrót) ................................. 29.03.11 W wejście weryfikacja widmo wokoder wstępny wtrącać wychwytywanie wyjście wzorzec model przeskalowanego wejścia ..................................... 29.02.10 wejście głosowe ...................... 29.01.11 wejście mowy ......................... 29.01.12 weryfikacja mówcy ................ 29.01.34 widmo mowy ........................... 29.01.19 wokoder ................................... 29.03.19 wstępna przeglądarka głosowa ................................... 29.03.16 wtrącać się .............................. 29.02.25 wychwytywanie słów ............ 29.02.23 wyjście mowy ......................... 29.01.13 wyjście głosowe (niezalecane) 29.01.13 wzorzec mowy ....................... 29.01.10 dopasowywanie wzorca mowy ........................................ 29.02.02 Z zachęta zależność zależny zrozumiałość zachęta głosowa ..................... 29.02.24 zachęta odzewu głosowego . 29.02.24 zależność od mówcy .............. 29.02.15 rozpoznawanie zależne od mówcy ...................................... 29.02.13 system zależny od mówcy ..... 29.02.16 system rozpoznawania zależny od tekstu .................... 29.02.29 zrozumiałość mowy ................ 29.01.28 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 27 Załącznik krajowy NA (informacyjny) NORMY I DOKUMENTY POWOŁANE W TREŚCI NORMY MIĘDZYNARODOWEJ I ICH ODPOWIEDNIKI KRAJOWE Normy powołane w ISO/IEC Odpowiedniki krajowe ISO/IEC 2382-1:1993 1) – PN-ISO/IEC 2382-1:1996 Technika informatyczna – Terminologia – Terminy podstawowe ISO/IEC 2382-28:1995 – PN-ISO/IEC 2382-28:2001 Technika informatyczna – Terminologia – Część 28: Sztuczna inteligencja – Pojęcia podstawowe i systemy eksperckie 1) Obecnie w nowelizacji. PN-ISO/IEC 2382-29:2002 28 Załącznik krajowy NB (informacyjny) WYKAZ TERMINÓW FRANCUSKICH 29 Intelligence artificielle – Reconnaissance et synthèse de la parole 29.01 Notions générales 29.01.01 29.01.02 29.01.03 29.01.04 son voix parole parole artificielle parole synthètique voix artificielle (déconseillé) signal acoustique signal vocal signal de parole fréquence vocale largeur de bande vocale forme de parole entrée vocale entrée de parole sortie de parole sortie vocale modèle de référence vocal traitement de la parole analyse de la parole phonème diphone spectrogramme de la parole sonagramme sonogramme formant numérisation de la parole codage de la parole codage par prédiction (en traitement de la parole) codage par prédictif (en traitement de la parole) codage par prédiction linéaire codage par prédictif linéaire codage en sous-bandes compression de la parole intelligibilité de la parole écrêtage de la parole reconnaissance de la parole reconnaissance automatique de la parole reconnaissance de la voix reconnaissance du locuteur empreinte vocale signature vocale vérification du locuteur authentification du locuteur 29.01.05 29.01.06 29.01.07 29.01.08 29.01.09 29.01.10 29.01.11 29.01.12 29.01.13 29.01.14 29.01.15 29.01.16 29.01.17 29.01.18 29.01.19 29.01.20 29.01.21 29.01.22 29.01.23 29.01.24 29.01.25 29.01.26 29.01.27 29.01.28 29.01.29 29.01.30 29.01.31 29.01.32 29.01.33 29.01.34 29.01.35 identification du locuteur 29.01.36 adaptation au locuteur 29.01.37 ordre parlé commande vocale (1) 29.01.38 commande vocale (2) 29.01.39 reproduction de la parole 29.01.40 synthèse de la parole 29.01.41 entraînement à la parole 29.01.42 entraînement adaptatif 29.01.43 identification de la langue parlée 29.01.44 traduction du langage parlé 29.02 Reconnaissance de la parole 29.02.01 29.02.02 29.02.03 29.02.04 conversion parole-texte appariement de formes linguistiques compréhension de la parole analyseur de parole système d’analyse de la parole reconnaisseur de parole système de reconnaissance de la parole reconnaissance de mots isolés reconnaissance de mots enchaînés reconnaissance de la parole continue alignement temporel dynamique modèle d’entree aligné modèle de Markov caché reconnaissance par traits distinctifs reconnaissance dépendante du locuteur reconnaissance indépendante du locuteur dépendance du locuteur système dépendant du locuteur reconnaisseur dépendante du locuteur système indépendant du locuteur reconnaisseur indépendante du locuteur système omnilocuteur reconnaisseur omnilocuteur reconnaisseur adaptatif dispositif de reconnaissance vocale système à commande vocale enrôlement enrôlement rapide repérage de mots guide parlé guide vocal intervenir anticiper mode parlé mode d’élocution vocabulaire de reconnaissance vocabulaire passif 29.02.05 29.02.06 29.02.07 29.02.08 29.02.09 29.02.10 29.02.11 29.02.12 29.02.13 29.02.14 29.02.15 29.02.16 29.02.17 29.02.18 29.02.19 29.02.20 29.02.21 29.02.22 29.02.23 29.02.24 29.02.25 29.02.26 29.02.27 PN-ISO/IEC 2382-29:2002 29.02.28 reconnaisseur à message quelconque système de reconnaissance à message quelconque 29.02.29 reconnaisseur à message fixe système de reconnaissance à message fixe 29.03 Synthèse de la parole 29.03.01 synthétiseur de parole système de synthèse de parole 29.03.02 synthèse directe 29.03.03 synthèse segmentale synthèse par segments 29.03.04 synthèse à base de modèle synthèse fondée sur un modèle 29.03.05 synthèse paramétrique 29.03.06 synthèse par formants 29.03.07 synthèse à base de règles 29.03.08 règle prosodique 29.03.09 conversion texte-parole 29.03.10 synthétiseur texte-parole convertisseur texte-parole 29.03.11 réponse vocale 29.03.12 réponse vocale interactive réponse vocale dialoguée 29.03.13 système interactif de réponse vocale SIRV (abréviation) 29.03.14 serveur vocal 29.03.15 aide vocale 29.03.16 correcteur vocal prévisualisateur vocal 29.03.17 vocabulaire parlé vocabulaire actif 29.03.18 avertissement vocal 29.03.19 vocodeur 29.03.20 menu vocal menu parlé 29 ISBN 83-243-0169-0 Polski Komitet Normalizacyjny ul. Świętokrzyska 14, 00-050 Warszawa http://www.pkn.pl