Dorobek artystyczny - witamy - Zespół Szkół nr 76 w Warszawie
Transkrypt
Dorobek artystyczny - witamy - Zespół Szkół nr 76 w Warszawie
JAN KIEPURA Dorobek artystyczny W roku 1926 wyjechał za granicę i podpisał kontrakt z wiedeńsko-berlińską agencją na występy w Europie i Ameryce Południowej. Odniósł wielki sukces śpiewając w wiedeńskiej Staatsoper. Występował w Londynie, Stuttgarcie, Monachium, Pradze, i znów w Wiedniu. W roku 1927 koncertował w Warszawie, później w Berlinie i Budapeszcie. Praca Konkursowa Uczniów Gimnazjum nr 128 w Warszawie (Zespół POWĄZKI) – Konkurs LILO im Tadeusza Kościuszki 2013/2014 Kalendarium występów ... 1927: występy w Budapeszcie, Berlinie, Wiedniu, Londynie (Royal Albert Hall), Stuttgarcie, Monachium i Pradze. Faust, Calaf i Obcy („Cud Heliany” Korngolda) w Wiedniu. Koncerty w Warszawie, Lwowie, Gdańsku. 1928: występy w Budapeszcie, trzyletni kontrakt z mediolańską La Scalą, debiut w partii Calafa, a potem śpiewa także Cavaradossiego i Mascarila w prapremierze „Le preziose ridicole” Lattuady pod dyrekcją Arturo Toscaniniego. Cavaradossi w Paryżu z zespołem wiedeńskiej Staatsoper. Cavaradossi w Warszawie i Poznaniu. Koncerty w Krakowie, Warszawie i Poznaniu. 1929: występy w Budapeszcie (Calaf), Rio de Janeiro, Buenos Aires (Cavaradossi, Książę Mantui, Alfredo w „Traviacie”), Montevideo, Frankfurcie. Cavaradossi, Książę Mantui, Rodolfo („Cyganeria” Puccinigo) i koncert w Warszawie. 1930: Choroba gardła ogranicza na jakiś czas jego występy na scenach operowych, kariera filmowa, stając się jednym z pierwszych europejskich idoli kina dźwiękowego. Film „Neapol, śpiewające miasto” (Londyn). Cavaradossi w Poznaniu. 1931: Kawaler des Grieux w „Manon” Masseneta w mediolańskiej La Scali. Śpiewał w Hamburgu i Chicago. Cavaradossi w Warszawie. Koncerty w Warszawie, Poznaniu i we Lwowie. 1932: film „Pieśń nocy” (Berlin), koncerty w Warszawie i Poznaniu. 1933: film „Zdobyć cię muszę” (Berlin). Calaf w Warszawie. Otwiera w Krynicy hotel „Patria”. 1934: film „Dla ciebie śpiewam” (Londyn), Cavaradossi w Berlinie, Faust w Warszawie, Cavaradossi, Kawaler des Grieux i Rodolfo w paryskiej Opéra Comique, koncertuje w Krynicy na rzecz powodzian. 1935: Cavaradossi w Krakowie, koncert w Berlinie, film „Kocham wszystkie kobiety” (Ciné-Alliance dla UFA), odznaczony polskim Złotym Krzyżem Zasługi i francuskim Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej. 1936: filmy „Pieśń miłości” (USA) i „W blasku słońca” (Wiedeń), poślubił 30 października w Katowicach Martę Eggerth, austriacką aktorkę i śpiewaczkę Praca Konkursowa Uczniów Gimnazjum nr 128 w Warszawie (Zespół POWĄZKI) – Konkurs LILO im Tadeusza Kościuszki 2013/2014 węgierskiego pochodzenia, koncertował na rzecz budowy Muzeum Narodowego w Krakowie. 1937: koncerty w Krakowie i w Paryżu, film „Czar cyganerii” (Wiedeń), szwedzki Krzyż Północy, koncerty w Filharmonii Warszawskiej na rzecz pomocy zimowej dla biednej ludności. 1938: debiut w nowojorskiej Metropolitan Opera (od 10 lutego do 9 kwietnia wystąpił tam 13 razy w siedzibie oraz podczas występów gościnnych zespołu w Bostonie i Cleveland, śpiewał Rodolfa (4 razy), Don Joségo w „Carmen” Bizeta (4 razy), Księcia Mantui (4 razy) i uczestniczył w 1 koncercie, występy w Warszawie (Don José). 1939: od 10 lutego do 10 kwietnia występuje 15 razy w Metropolitan Opera oraz podczas gościnnych występów tego zespołu w Bostonie, Cleveland, Dallas i Rochester, śpiewał Rodolfa (5 razy), Kawalera des Grieux (5 razy), Księcia Mantui (2 razy), Cavaradossiego (raz) i uczestniczył w 2 koncertach, latem koncertował w Cieszynie, Poznaniu i Gdyni, a po wybuchu II wojny światowej w Paryżu i ośrodkach polonijnych Francji. 1940: Naziści umieszczają go w Lexikon der Juden in der Musik (leksykonie muzyków żydowskich), wrócił do Ameryki, koncertując na rzecz Polski w Montrealu (do 1944 związany z Civic Opera w Chicago). 1942: na przeł. lutego i marca ponownie wystąpił z nowojorską Metropolitan Opera, śpiewając tam już tylko pięciokrotnie: Don Joségo, Cavaradossiego (2 razy), arię Księcia Mantui w koncercie i Rodolfa podczas występu gościnnego zespołu w Filadelfii (w sumie w latach 1939-1942 śpiewał z MET 22 razy w Nowym Jorku i 11 razy podczas występów zespołu w innych miastach). 1943: film „Moja piosenka dla ciebie” (USA), wynajął Majestic Theater na Broadwayu, gdzie wraz z żoną wziął udział jako Daniło w „Wesołej wdówce” Lehára, która cieszy się niezwykłą popularnością, odbył z tym przedstawieniem tournée po innych miastach amerykańskich, a po wojnie również po Anglii, Francji, Włoszech i Niemczech, śpiewając „Wdówkę” w czterech językach). 1946: wystawił w Majestic Theater musical „Polonez” Bronisława Kapera na motywach muzyki Chopina. Praca Konkursowa Uczniów Gimnazjum nr 128 w Warszawie (Zespół POWĄZKI) – Konkurs LILO im Tadeusza Kościuszki 2013/2014 1948: wrócił z rodziną do Europy i osiedlił się na sześć lat w Paryżu, nowa wersja filmu „Czar cyganerii” (Rzym). 1949: film „Valse brillante” (Paryż) występy z żoną w „Księżniczce czardasza” Kálmána na scenie Théâtre de Paris. 1952: film „Kraina uśmiechu” (Berlin Zachodni), ponownie osiedlił się w Ameryce, kupując posiadłość w Rye pod Nowym Jorkiem, co nie przerwało jego występów w Europie. 1954: rola tytułowa w „Carewiczu” Lehára na scenie wiedeńskiego Raimundtheater. 1956: rola tytułowa w „Paganinim” Lehára na scenie wiedeńskiego Raimundtheater. 1958: dwukrotnie odwiedził Polskę, koncertował w Bydgoszczy, Gdańsku, Łodzi, Katowicach, Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu. 1959: ponownie śpiewał w Polsce, powrócił do roli Daniły w „Wesołej wdówce” na scenie nowojorskiej. 1960: koncertował w Berlinie Zachodnim. 1965: Daniło w „Wesołej wdówce” w Berlinie Zachodnim. 1966: ostatni występ (13 sierpnia) w Portchester dla Polonii amerykańskiej. Praca Konkursowa Uczniów Gimnazjum nr 128 w Warszawie (Zespół POWĄZKI) – Konkurs LILO im Tadeusza Kościuszki 2013/2014 Lista nagrań zrealizowanych w latach międzywojennych Nagrania były realizowane przeważnie dla firm „Odeon” i „Columbia” (w większości wydane zostały w Polsce ponownie po śmierci artysty na dwu longplayach Polskich Nagrań). Flotow – aria z opery „Marta”; Puccini – aria z I aktu opery „Cyganeria”, dwie arie z opery „Tosca”, dwa duety z opery „Tosca” (z Lotte Lehmann), dwie arie z opery „Turandot”; Verdi – dwie arie księcia z opery „Rigoletto” (z I i III aktu), aria z opery „Aida”, stretta z opery „Trubadur”; Bizet – aria z II aktu opery „Carmen”; Rossini – „La Danza” szereg pieśni i piosenek filmowych (niektóre nagrywane parokrotnie w różnych wersjach językowych). Nie wszystkie utwory z filmów z udziałem śpiewaka ukazały się na płytach. Utrwalone zostało natomiast kompletne przedstawienie „Rigoletta” w Metropolitan Opera z 1939 z jego udziałem, Lily Pons i Lawrence Tibbetta w głównych rolach, opublikowane w ćwierć wieku później w „pirackim” nagraniu płytowym. W archiwach Opery Wiedeńskiej odnalazły się i zostały w 1985 opublikowane w serii historycznych nagrań poświęconych temu słynnemu teatrowi dwa utrwalone fragmenty przedstawienia „Turandot” z 14 grudnia 1934: część wielkiej sceny rozwiązywania zagadek (ze znakomitą węgierskowiedeńską sopranistką Marią Nemeth) oraz aria Kalafa z III aktu, jak też duet z I aktu „Carmen” z zapomnianą dziś węgierską sopranistką Esther Réthy. Finał I aktu „Turandot” z udziałem Kiepury można także oglądać w pochodzącym bodajże z 1937 roku filmie „W blasku słońca” („Im Sonnenschein”). Kreacje naszego artysty z tego filmu, jak też szereg nieznanych dotąd nagrań z rodzinnego archiwum (w tym m.in. arie z „Poławiaczy pereł'” i „Legendy Bałtyku”, wspomniane już wyżej Mozartowskie „Rondo alla turca”, cała seria polskich pieśni oraz „Kujawiak” Wieniawskiego z nakręconego w 1938 francuskiego filmu „Grande Valse brillante”, śpiewany po polsku z wspaniałym wysokim w zakończeniu zostały w 1992 i 1994 opublikowane na płytach CD przez brytyjską firmę „Pearl”. Praca Konkursowa Uczniów Gimnazjum nr 128 w Warszawie (Zespół POWĄZKI) – Konkurs LILO im Tadeusza Kościuszki 2013/2014 Filmografia 1926 – O czem się nie myśli 1930 – Neapol, śpiewające miasto (Die Singende Stadt) 1931 – Neapol, śpiewające miasto (City of Song) 1932 – Pieśń nocy (Tell Me Tonight) 1932 – Pieśń nocy (Das Lied einer Nacht) 1932 – Pieśń nocy (La Chanson d’une nuit) 1933 – Zdobyć cię muszę (Ein Lied für dich) 1933 – Zdobyć cię muszę (Tout pour l’amour) 1934 – Dla ciebie śpiewam (My heart calls you) 1934 – Dla ciebie śpiewam (Mon coeur t’appelle) 1934 – Dla ciebie śpiewam (Mein Herz ruft nach dir) 1934 – Zdobyć cię muszę (My Song for You) 1935 – Kocham wszystkie kobiety (Ich liebe alle Frauen) 1935 – Kocham wszystkie kobiety (J’aime toutes les femmes) 1936 – Pieśń miłości (Give Us This Night) 1936 – W blasku słońca (Im Sonenschein) 1937 – Czar cyganerii (Zauber der Boheme) 1939 – Das Abenteuer geht weiter 1947 – Czar cyganerii (Addio Mimí!) 1948 – Walc brillante 1950 – Absender unbekannt 1952 – Kraina uśmiechu (Land des Lächelns) Praca Konkursowa Uczniów Gimnazjum nr 128 w Warszawie (Zespół POWĄZKI) – Konkurs LILO im Tadeusza Kościuszki 2013/2014 Ordery i odznaczenia Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1935)[4] Złoty Krzyż Zasługi (1937)[5] Wielki Krzyż Orderu Leopolda I.