Zarządzanie Bezpieczeństwem – studium przypadku

Ireneusz Rogala, ASE
Systemowe podejście do wdrażania i korzystania
z dyrektyw ATEX i ATEX USERS w praktyce dużych
zakładów przemysłowych i efektywność ekonomiczna
Systemowe zarządzanie bezpieczeństwem
Istotne przesłanki zarządzania bezpieczeństwem
ATEX i ATEX USERS w teorii i w praktyce
- szanse i zagrożenia
Doświadczenia z przemysłu – korzyści
organizacyjne i ekonomiczne
Wnioski i podsumowanie
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Wymagania prawne i wskazania normatywne dla bezpieczeństwa
Bezpieczeństwo eksploatacyjne - dyrektywy Maszynowa i Narzędziowa
Bezpieczeństwo przeciwwybuchowe - dyrektywy ATEX i ATEX USERS
Bezpieczeństwo przeciwwybuchowe - Rozporządzenie MG nt. Baz Paliw
Bezpieczeństwo przeciwpożarowe - Rozporządzenie MSWiA
Zagrożenia środowiska, procesowe - ochrona środowiska i dyrektywa SEVESO
Inne wymogi bezpieczeństwa – np. BHP eksploatacji urządzeń energetycznych,
transportowe itp.
Bezpieczeństwo w zakresie wymogów finansowych - np. akcyza;
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Lekcje z historii - studium przypadku
Texas BP 2001 rok - Prezentacja dla Zarządu BP wskazująca istotne
prawdopodobieństwo wystąpienia poważnej awarii w ciągu 3-4 lat ;
- audyty SZB wskazują liczne zaniechania wdrożeń ŚRR, wybierane są „tańsze” rozwiązania
Texas BP 2005 rok - wypadek śmiertelny kilkanaście osób, ponad 5 mld$ strat
Texas BP 2006 rok - raport J.BAKERA, m.innymi wskazujący perspektywę 5 lat na poprawę
stanu zapewnienia bezpieczeństwa!
BP Zatoka meksykańska – 2010rok
pierwotne przyczyny takie same
Straty materialne ponad 20 mld $, utrata wartości
rynkowej ponad 45 mld $
Zagrożenie dla istnienia całej firmy
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Lekcje z historii - wnioski dla Zarządów
NALEŻY: Budować podejście systemowe do zarządzania bezpieczeństwem
Budować kompetencje w zakresie zarządzania bezpieczeństwem technicznym,
przemysłowym i przeciwwybuchowym – szczególnie na szczeblu władz najwyższych
Świadomie zamawiać niezależne audyty u renomowanych dostawców usług
POWAŻNIE traktować wnioski z audytów, tworzyć koncepcje i wdrażać ŚRR
Obserwować branżę – co do częstości zdarzeń wypadkowych
Obserwować Zakład, obiekty i instalacje – co do częstości zdarzeń prawie wypadkowych,
w sposób zobiektywizowany
Po okresie braku zdarzeń awaryjnych należy w istotny sposób przetestować system
zapewnienia bezpieczeństwa – weryfikacja i walidacja
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Nieustanne zmiany
Zmiany w prawie, krajowym i międzynarodowym
Zmiany techniczne i technologiczne
Zmiany w normach i systemie normalizacji
Zmiany organizacyjne, wewnątrz firmy i w strukturach korporacji
Globalizacja i zaburzenia finansowe
Zmiany kulturowe i zmiany w wiedzy
Zmiany cywilizacyjne - nowe zagrożenia: terroryzm, cyber terroryzm
SYSTEMATYKA ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM KULTURA BEZPIECZEŃSTWA
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Korzystanie ze sprawdzonych i dobrych rozwiązań
Inne zakłady w branży – krajowe i zagraniczne
Inne branże, wiodące w danej dziedzinie np. petrochemia,
Nowe rozwiązania technologiczne, sprawdzone w innych branżach
Współpraca wielostronna i tworzenie sieci sprawdzonych dostawców usług
specjalistycznych
Współpraca w ramach organizacji inżynierskich itp..
Nieustanne szkolenia, korzystanie z zasobów wiedzy światowej
Optymalizacja i koordynacja nakładów na zapewnienie bezpieczeństwa
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Zarządzanie bezpieczeństwem
Zarządzanie bezpieczeństwem to świadoma
praca nad wszystkimi składnikami ryzyka w
celu osiągnięcia jego optymalnej redukcji do
poziomu dopuszczalnego w sposób trwały
R(t )
Autor: Ireneusz Rogala
k
ff k SSk RRdop
dop
Data: 03-04.04.2014 r.
Zarządzanie bezpieczeństwem – podejście systemowe
- adekwatnie do normy PN ISO 31000
•Projekt
• SRZB
•Korekty i
doskonalenie SRZB
Odpowiedzialność
Cele i wskaźniki
K
P
Wielowymiarowość
MiP
W
Praca zespołowa
Integralność
Zasady
Zarządzania
bezpiecz.
Struktura
Realizacji
Zarządzania
Bezpiecz.
•Monitoring
• Przeglądy
• Wdrożenie
SRZB
Procesy
zarządzania
bezpiecz.
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Procesy zarządzania bezpieczeństwem
• Analiza prawdopodobieństwa i potencjału
zagrożeń
Dane
wejściowe
• Odniesienie do danych kryterialnych
Analiza
ryzyka
Standardy
bezpieczeństwa
Kryteria oceny
ryzyka
Ocena
ryzyka
• Optymalizowanie nakładów na ŚRR –
współpraca z ubezpieczycielem
Środki
redukcji
ryzyka
• Wdrażanie środków redukcji ryzyka T i O
Komunikacja ryzyka i środków redukcji ryzyka
Dane
wyjściowe
Komunikacja
ryzyka
Autor: Ireneusz Rogala
Weryfikacja; Aktualizacja; Walidacja.
Tworzenie bazy wiedzy i kompetencji wewnątrz organizacji,
Wpływ na kulturę bezpieczeństwa (+ / - )
Data: 03-04.04.2014 r.
Realizacja zadań z zakresu bezpieczeństwa przeciwwybuchowego
Ocena
zagrożenia
wybuchem
Protokół
klasyfikacji
stref EX
Analiza i
ocena
ryzyka
wybuchu,
weryfikacja
danych
Autor: Ireneusz Rogala
Dokument
Zabezpiecze
nia Przed
Wybuchem
(DZPW )
Instrukcje
eksploatacji
Pracodawcy np. urządzeń
EX, ochrony
ESD,
stanowiskowe
itp..
Oświadczenie
Inne ,
ekspertyzy i
dokumenty
powiązane
Szkolenia w
zakresie
bezpieczeństwa
technicznego i
przeciwwybuchowego
oraz program
budowania
kompetencji;
SZB
Data: 03-04.04.2014 r.
Realizacja zadań z zakresu bezpieczeństwa przeciwwybuchowego
Analiza systemu detekcji, AWZ, determinacja SIL, współpraca z wentylacją
Ocena
zagrożenia
wybuchem
Protokół
klasyfikacji
stref EX
Redukcja rozmiarów i /lub rodzaju strefy
Dokument
Zabezpiecze
Szkolenia
Odtworzenie
dokumentacji, Analiza wytrzymałościowa, projekt
i dobórwHRD
zakresie
nia Przed
Inne ,
bezpieczeństwa
Poprawna implementacja systemu HRD,
lub
Wybuchem
Analiza i
ekspertyzy i
technicznego i
(DZPW ) wykluczenie
możliwości
zastosowania
ocena
Instrukcje
dokumenty
przeciwOświadczenie
ryzyka
eksploatacji
powiązanesubstancji
wybuchowego
Program badań
własności pożarowo – wybuchowych
Pracodawcy
wybuchu,
np. urządzeń
oraz program
Redukcja
kosztów badań – własne dane budowania
weryfikacja
EX, ochrony
kompetencji;
danych
ESD,
Analiza czynników ludzkich po okresie wdrożeń i eksploatacji
SZB
stanowiskowe
Programyitp..
kompetencyjne dla kadry włąsnej i firm
zewnętrznych
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Bezpieczeństwo przeciwwybuchowe w cyklu życia obiektu
Etap
przygotowania
Określenie danych
wejściowych
Szkolenia i
budowanie
kompetencji kadry
do realizacji analiz
Zbieranie danych
historycznych z
obiektu, dane
procesowe i
statystyki sytuacji
niestandardowych
Autor: Ireneusz Rogala
Etap wykonawczy
Analiza i
ocena
ryzyka
wybuchu
Rozporządzenie
MSWiA
Inne
dokumenty
powiązane
Dokument
Zabezpiecz
enia przed
Wybuchem
Ocena
zagrożenia
wybuchem
Protokół
klasyfikacji
stref EX
Rozporządzenie
Ministra Gospodarki
Instrukcje
eksploatacyjne np.
urządzeń
EX, ochrony
ESD
Szkolenia w
zakresie
bezpieczeństwa
technicznego i
przeciwwybuchowego
oraz program
budowania
kompetencji
Normy, rozporządzenia ogólne,
branżowe i wewnętrzne;
Zasady bezpieczeństwa ALARP i BAT
Określenie i realizacja
zadań inwestycyjnych,
cząstkowych i pełnych;
Szkolenia i budowanie
kompetencji kadry;
Zbieranie danych
historycznych z obiektu,
dane procesowe i
statystyki;
Weryfikacja analiz i ocen
ryzyka;
Korekcja
Data: 03-04.04.2014 r.
Od analizy do eksploatacji
Rozwiązanie kompleksowe
wdrożeń
Środków Redukcji Ryzyka
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Systematyka analiz – przykłady wdrożeń szczegółowych
Ekspertyzy i Audyty bezpieczeństwa:
– Audyt wstępny ATEX - dla obszarów i instalacji w strefach Ex
– Audyty techniczne dla obszarów i instalacji w strefach Ex, Inwentaryzacja ,
weryfikacja urządzeń pracujących w strefie
– Klasyfikacja stref zagrożonych wybuchem, badania mediów wybuchowych z
obiektu, wyznaczenie minimalnych wymagań dla osprzętu,
– Analiza i ocena ryzyka wybuchu,
– Analizy szczegółowe np. HAZOP dla palników, zbiorników, stacji i tp.
Determinacja SIL , weryfikacja SIL, dobór systemów detekcji i ich SIL itp.
– Przygotowanie Dokumentu Zabezpieczenia przed Wybuchem (DZPW)
– Aktualizacja, weryfikacja i walidacja prac związanych DZPW
– System szkoleń z zakresu bezpieczeństwa przeciwwybuchowego, technicznego
i przemysłowego
PODSTAWA DLA PROJEKTU I WDROŻENIA - tysiące wdrożeń
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Zarządzanie Bezpieczeństwem - budżetowanie realizacji
Budżety (szacowanie)
Etap audytowy
Przygotowanie i wykonanie zadań analitycznych,
HAZOP; AWZ
E A:
10 - 100 tys. PLN
E0:
50 – 400 tys. PLN
SIL - det/verification + wnioski
Określenie i uzgodnienie środków redukcji ryzyka
technicznych i organizacyjnych
E1: 200 tys. do 1 mln PLN
E2 : 1 mln – 10 mln PLN
Wstępny preliminarz kosztowy wdrożeń
Struktura zadaniowa, wdrożenie działań
Struktura eksploatacyjna
Weryfikacja po okresie eksploatacji
E3 :
decyzje strategiczne
E4:
20 - 100 tys. PLN
Zarządzanie Bezpieczeństwem - wpływ na organizację
Obiekt; Instalacja ; Projekt; obszar
Budżety (szacowanie)
Zagrożenia materialne 50 mln – 3 mld.
E A:
10 - 100 tys. PLN
Zagrożenie produkcji 5 mln – 500 mln.
E0:
50 – 400 tys. PLN
Zagrożenia społeczne – …
E1: 200 tys. do 1 mln PLN
Zagrożenia wizerunku - …
E2 : 1 mln – 10 mln PLN
Wymiar lokalny, krajowy, międzynarodowy
E3 :
decyzje strategiczne
E4:
20 - 100 tys. PLN
Zarządzanie Bezpieczeństwem – studium przypadku
• Wybuch w Zakładzie o istotnym potencjale - rok 2010
• Konieczne nakłady na analizy ryzyka ok. 400 tys. Zł
• Nakłady inwestycyjne na bezpieczeństwo ok 5 – 12 mln. zł
• Strata jednodniowa sprzedaży - wg. szacowania ok. 8-10 mln zł,
przy zyskowności 10% - zwrot inwestycji w kilka dni.
• Nakłady na szkolenia i treningi do 300 tys. rocznie
• Jeden człowiek zginął, kilka osób poważnie poparzonych
• Powstałe zagrożenie dla infrastruktury mniejsze na poziomie 50 100 mln zł; większe: realne zagrożenie dla egzystencji zakładu!
Straty społeczne - trudne do oszacowania
Zarządzanie Bezpieczeństwem – studium przypadku
• Zakład podjął decyzje strategiczne po audycie wstępnym i w
ciągu trzech lat zrealizował kompleksowy program poprawy
bezpieczeństwa
• Dzięki sprawnej realizacji programu i szybszej realizacji
założonych celów zyski produkcyjne już w pierwszym okresie
pokryły konieczne nakłady
• Dokonano optymalizacji nakładów na inwestycje i eksploatacje
systemów
• Obniżyła się znacząco składka ubezpieczeniowa!
Zarządzanie Bezpieczeństwem – studium przypadku
What if? Co będzie gdy zdarzy się poważna awaria?
• Pożar (i wybuch?) w Zakładzie zakupionym dla Grupy Kapitałowej
• Braki w nakładach na analizy ryzyka, braki w dokumentacji bezpieczeństwa,
• źle opracowany, „tani” DZPW
• Braki w nakładach eksploatacyjnych na zadania związane z
• bezpieczeństwem
• Odmowa wypłaty odszkodowania w wysokości kilku milionów PLN
• Ekspertyza wskazała Zarządowi GK konieczność zmiany
podejścia do zapewnienia bezpieczeństwa oraz rozmów nt.
ugody z Ubezpieczycielem
• Podjęto ograniczone kroki i szkolenia
Zarządzanie Bezpieczeństwem – studium przypadku
• PROJEKTOWANIE
• Gotowy projekt oświetlenia oraz automatyki rozproszonej
poddano weryfikacji projektowej – i korektom
• Oszczędność w dostawach rzędu kilkuset tysięcy zł
• i ZNACZNIE LEPSZE ROZWIĄZANIA TECHNICZNE
• ZAKUPY
• Zakład podjął decyzje strategiczne po rozpoznaniu wstępnym
koniecznych nakładów na modernizację instalacji elektrycznych
• Podpisano umowę strategiczną o wyborze dostawcy, firmy
integratorskie pracują na wybranych rozwiązaniach - zakupów
dokonuje Zakład – uzyskał specjalne ceny od ASE
Zarządzanie Bezpieczeństwem – studium przypadku
• STAŁA WSPÓŁPRACA
• W 2011 roku podpisaliśmy stałą umowę o współpracy z Grupą
Energetyczną EDF (na bazie wcześniejszych kontraktów)
• Pozwoliło to zrealizować kompleksowy program analiz i
wdrożeń w zakresie bezpieczeństwa oraz program
kompetencyjny w całej Grupie
• Ujednolicono standardy i rozwiązania - uzyskano znaczne
oszczędności - podjęto decyzję o kontynuacji współpracy!
System Inspector-Ex - eksploatacja w strefach EX
Nowoczesna aplikacja do
prowadzenia efektywnej
kontroli i konserwacji urządzeń
elektrycznych w strefach
zagrożonych wybuchem
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Wdrożenia systemów bezpieczeństwa i systemu zarządzania
bezpieczeństwem - sposoby realizacji zadań
Współpraca w oparciu o umowę stałą w zakresie analiz, ekspertyz i
konsultingu wdrożeń – podejście kompleksowe
Współpraca w zakresie realizacji zadań funkcjonalnych ujmowanych całościowo
Korzystanie z oferty Analiz, ekspertyz, dostaw i wsparcia zespołu specjalistów ASE dla
zadań szczegółowych, korzystanie z kontaktów, technologicznych, naukowych i
międzynarodowych
Zlecenia prac i analiz specjalistycznych np. HAZOP dla instalacji palnikowej itp.
weryfikacja analiz, posiadanych opracowań itp..
Zlecenia realizacji obiektów lub instalacji „pod klucz”
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
Grupa technologiczna ASE
- bezpieczeństwo w przemyśle
Etapowe przygotowanie zadań bezpieczeństwa
i systematyki zarządzania bezpieczeństwem;
Połączenie analiz z koncepcjami, projektami,
wdrożeniami aż do etapu eksploatacji.
Transfer wiedzy z innych branż do gazownictwa z
uwzględnieniem specyfiki sektora.
Sprawdzone referencje w największych zakładach
przemysłowych w Polsce: Lotos, Orlen, Grupa AZOTY,
Chemia, Energetyka, Farmacja, itp.
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.
PODSUMOWANIE
W Polsce jest dostępna wiedza i technika oraz know-how
na poziomie europejskim i światowym
Tylko działając systemowo możemy
zapewnić bezpieczeństwo w
sposób trwały
przy najniższych nakładach
Autor: Ireneusz Rogala
Data: 03-04.04.2014 r.