AUTOREFERAT

AUTOREFERAT
1. Imię i Nazwisko.
Klaudiusz Fross
2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe / artystyczne – z podaniem nazwy,
miejsca i roku ich uzyskania oraz tytuł rozprawy doktorskiej.
 1990r. – Tytułu magistra inżyniera architekta uzyskany na Wydziale Architektury
Politechniki Śląskiej w Gliwicach, promotor pracy dyplomowej: Prof.dr inż.arch.
Tadeusz Gawłowski.
 1996r. – Tytułu doktora nauk technicznych uzyskany na Wydziale Architektury
Politechniki Śląskiej w Gliwicach, tytuł rozprawy doktorskiej: „Indywidualizacja
przestrzeni biurowych”, promotor pracy doktorskiej: Prof.dr hab.inż.arch.
Elżbieta Niezabitowska.
3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych /
artystycznych.
 1990r. –
Zatrudnienie na stanowisku asystenta-stażysty w Katedrze
Architektury Przemysłowej i Podstaw Projektowania na Wydziale
Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach pod kierunkiem prof.dr
hab.inż.arch. Tadeusza Gawłowskiego.
 1991r. – Zatrudnienie na stanowisku asystenta w Katedrze Architektury
Przemysłowej i Podstaw Projektowania na Wydziale Architektury
Politechniki Śląskiej w Gliwicach w Zespole Architektury
Energooszczędnej i Obiektów Motoryzacyjnych pod kierunkiem prof.dr
hab.inż.arch. Adama Lisika.
Od 1994r. kontynuacja pracy na stanowisku asystenta w Katedrze
Architektury i Metodyki Projektowania w Zespole Projektowania
Obiektów Biurowych pod kierunkiem prof.dr hab.inż.arch. Elżbiety
Niezabitowskiej.
 1996r. – Zatrudnienie na stanowisku adiunkta – początkowo w Katedrze
Architektury Przemysłowej, a od 2000 r. w Katedrze Architektury
Obiektów Biurowych i Strategii Projektowania.
 od kwietnia 2012r. – Zatrudnienie na stanowisku starszego wykładowcy
w Katedrze Architektury Obiektów Biurowych i Strategii Projektowania.
1
Dorobek w latach 1990-1996 (przed uzyskaniem doktora nauk technicznych).
Po obronie w 1990 r. Pracy Dyplomowej Magisterskiej na Wydziale Architektury
Politechniki Śląskiej w Gliwicach, pracę zawodową rozpocząłem rocznym stażem
w Katedrze Architektury Przemysłowej i Podstaw Projektowania pod kierunkiem
prof.dr hab.inż.arch. J. Tadeusza Gawłowskiego w Zespole Projektowania Obiektów
Handlu i Projektów Realizacyjnych pod kierunkiem prof.dr hab.inż.arch. Adama
Lisika;
który
później
został
przemianowany
na
Zespół
Architektury
Energooszczędnej. Po rocznym stażu w 1991r. zostałem zatrudniony na stanowisku
asystenta. Początkowo problematyką wiodącą prowadzonych prac była tematyka
ekologiczna i energooszczędna, a efektem tego był mój udział w przygotowaniu
podręcznika pod kierunkiem prof. A. Lisika pt.: „Odnawialne źródła energii”. [Część 2,
zał. nr 8, pkt. 11], rozdział pt: Promieniowanie słoneczne jako źródło energii –
geometria słoneczna (ze względu na duże zainteresowanie studentów publikacją
jako podstawowym podręcznikiem do zajęć projektowych została ona dwukrotnie
wznowiona w 1998 i 2002 roku). Warto nadmienić, że prowadzone zajęcia
projektowe z zakresu architektury energooszczędnej były w owym czasie (w latach
90-tych) nowatorskie. Szerokie zainteresowania badawcze skutkowały artykułami
publikowanymi w Zeszytach Naukowych Politechniki Śląskiej, jak: Kształt
i forma budynków energooszczędnych (1996, Zeszyt nr 27), Sakralna architektura
drewniana a twórcza kontynuacja tradycji (1996, Zeszyt nr 30), Rola historii
w kształtowaniu charakteru krajobrazu miejskiego na przykładzie Zabrza (1997,
Zeszyt nr 34) [Część 2, zał. nr 8, pkt. 29], Typy krajobrazu miejsko-przemysłowego
na przykładzie Zabrza (1997, Zeszyt nr 34, współautorzy: E. Niezabitowska,
J. Faron). Prowadzone przedmioty dydaktyczne to: Projektowanie obiektów
motoryzacyjnych, Projektowanie architektury energooszczędnej, POE (Post
Occupancy Evaluation – Badania Jakości w Trakcie Użytkowania).
Od 1994r. kontynuowałam swoją pracę jako asystent w Katerze Architektury
i Metodyki Projektowania pod kierunkiem prof.dr hab.inż.arch. Adama Lisika
w Zespole Projektowania Obiektów Biurowych pod kierunkiem prof.dr hab.inż.arch.
Elżbiety Niezabitowskiej. Od 1994 r. moje zainteresowania ewoluowały w kierunku
problematyki projektowania obiektów biurowych, efektem czego było podjęcie
tematyki pracy doktorskiej dotyczącej problematyki biurowej. W 1996 roku złożyłem
do obrony Pracę Doktorska pt. „Indywidualizacja przestrzeni biurowych” pod
promotorstwem prof.dr hab.inż.arch. Elżbiety Niezabitowskiej. W pracy poza
zasadniczym tematem szeroko opisano ówcześnie najnowszą koncepcję biurakombi, współczesne tendencje aranżacji biur oraz koncepcje futurologiczne. Efektem
pracy były metody i sposoby realizacji indywidualizacji przestrzeni biurowej,
wskazanie elementów wnętrza decydujących o indywidualizmie, a także realizacja
indywidualizacji poprzez partycypację użytkowników.
2
Po uzyskaniu tytułu doktora nauk technicznych na Wydziale Architektury
Politechniki Śląskiej, praca naukowo-badawcza oraz dydaktyczna była
kontynuowana przeze mnie na stanowisku adiunkta początkowo w Katedrze
Architektury Przemysłowej, a od 2000 roku w Katedrze Architektury Obiektów
Biurowych i Strategii Projektowania. Brałem udział w tworzeniu przedmiotu
projektowego: Projektowanie obiektów biurowych.
Dorobek w latach 1996-2012 (po uzyskaniu doktora nauk technicznych).
W latach 1996-1999 uczestniczyłem w Projekcie Unii Europejskiej – TEMPUS
EUROPEAN PROJECT S-JEP 11408-96 pt.: „Quality Assessment and Facility
Management in Architecture”, który wywarł znaczący wpływ na moje późniejsze
i obecne zainteresowania naukowe oraz ukierunkowanie działalności dydaktycznej.
W ramach tegoż programu poznałem zasady doskonalenia jakości architektury
poprzez badania naukowe metodą POE (Post-Occiupancy Evaluation) – ocena
jakości budynku w trakcie użytkowania, a także zasady facility management – czyli
nowoczesnego zarzadzania budynkami. W ramach programu odbyłem kilkakrotnie 2tygodniowe staże naukowe na Uniwersytecie Technicznym w Eindhoven (Technical
University of Eindhoven – Planning and Building Design Department – Holandia),
Uniwersytecie w Geteborgu (Chalmers Technical University – Faculty of Architecture
– Szwecja), Szkole Biznesu w Glasgow (Stratchclyde University – Bussines School –
UK). W trakcie realizowanego programu Tempus uczestniczyłem w wielu pracach
badawczych dotyczących oceny jakości obiektów biurowych, a także brałem udział
w 1998 roku w Międzynarodowej Konferencji Naukowej „City and Culture” – Urban
Environment Council w Sztokholmie, gdzie wygłosiłem referat w języku angielskim
pt.: „Participation of the inhabitants In the formation of spatial-functional programme
of new town centre on the basis of Ruda Śląska” [Część 2, zał. nr 8, pkt. 3]. Artykuł
oparty był na bazie przeprowadzonych badań partycypacyjnych z udziałem socjologa
przy programowaniu nowego centrum miasta Ruda Śląska w dzielnicy Wirek (autor
uczestniczył w zespole wykonawczym projektu o nazwie „Wirek 2001”).
Po zamknięciu programu TEMPUS została utworzona Katedra Architektury
Obiektów Biurowych i Strategii Projektowania pod kierunkiem prof.dr hab.inż.arch.
Elżbiety Niezabitowskiej i wprowadzone przedmioty takie jak Projektowanie Obiektów
Biurowych, Strategia Projektowania (początkowo pod nazwą Facility Management)
w których tworzeniu i prowadzeniu brałem czynny udział. Szczególnie przedmiot
Facility Management można uznać za nowatorski w skali kraju.
Dalszymi owocami programu TEMPUS było założenie polskiego oddziału
stowarzyszenia IFMA Polska w 2002 roku, którego byłem inicjatorem
i współzałożycielem. W 2004 r. ukazał się drukiem ważny dla studentów podręcznik:
Wybrane elementy Facility Management w architekturze, w opracowaniu którego
brałem udział oraz jestem autorem rozdziału [Część 2, zał. nr 8, pkt. 10]. W 2002
roku odbyła się pierwsza międzynarodowa konferencja Facility Management –
Zarządzanie budynkiem w Warszawskim Centrum Finansowym, której byłem
inicjatorem i współorganizatorem, a także wygłosiłem referaty: Jakość techniczna
3
budynku (współautor: M. Czyszek 50%), Odszukiwanie drogi w budynku – Finding
your way in the office building. Konferencja była poprzedzona badaniami
jakościowymi wykonanymi na budynku WFC Warszawskiego Centrum Finansowego
ówcześnie uważanego za najinteligentniejszy budynek biurowy w Polsce [Część 2,
zał. nr 8, pkt. 15].
Przez cały czas od zakończenia Programu TEMPUS kontynuuję badania
jakościowe obiektów architektonicznych tak w ramach badań własnych (BK i BW) jak
i w dydaktyce. Początkowo prace badawcze były prowadzone przeze mnie na
nowych realizacjach obiektów biurowych z powierzchniami do wynajęcia (jak np. już
wymienione Warszawskie Centrum Finansowe), a następnie na innych funkcjach jak:
parki wodne (np. w Tarnowskich Górach, Dąbrowie Górniczej, Wiśle), baseny,
obiekty szkolne (Gimnazjum w Marklowicach), urzędy (np. Starostwo Powiatowe
w Wodzisławiu Śląskim), domy seniora (np. Dom Księdza Emeryta w Katowicach)
[pełną listę ocenionych obiektów zamieszczono w pracy habilitacyjnej w tabeli na str.
148-153 oraz w części 1, zał. nr 2, tabela 5, str. 55-60]. Wszystkie prace badawcze
BK i BW wykonane na Wydziale Architektury w latach 2000-2011 dotyczyły
problematyki związanej z ocenami jakości środowiska zbudowanego [zestawienie
tabelaryczne w części 1, zał. nr 2, tabela 3, str. 53-54]. Badania jakościowe
dotyczące jakości technicznej zaprezentowałem na: komisji PAN oddz. Katowice
w Gliwicach w 2004 roku [Część 2, zał. nr 8, pkt. 6]. W roku 2005 roku byłem
inicjatorem i współorganizatorem jubileuszowego sympozjum naukowego
pt.: Środowisko zbudowane w służbie człowieka na nowym Wydziale Teologicznym
w Katowicach, na którym wygłosiłem referat. W materiałach konferencyjnych
opublikowano artykuły: Nowa jakość zamieszkania domu seniora – na przykładzie
projektu rozbudowy domu Caritas w Rudzie Śląskiej, Funkcje komercyjne
wspomagające działalność ośrodków pomocowych na przykładzie projektu
rozbudowy hospicjum im. Jana Pawła II w Katowicach,
Badania jakościowe
pomocne w kreowaniu nowych standardów, wzorców użytkowania domów pomocy
społecznej (współautor: M. Bielak 50%) [Część 2, zał. nr 8, pkt. 17]. Kolejnym
efektem przeprowadzonych badań ankietowych zadowolenia użytkowników po
wykonaniu mojego projektu budowlanego i realizacji kolorystyki wnętrz gimnazjum
w Marklowicach były publikacje: Ocena kolorystyki wnętrz gimnazjum przez
użytkowników na wstępnym etapie użytkowania budynku w książce Badania
jakościowe środowiska zbudowanego, Zachowanie, Środowisko, Architektura –
Behawior,
Environment
&
Architecture,
Stowarzyszenia
Psychologia
i Architektura, Poznań 2006, oraz Ocena użytkowników sprawdzianem założeń
projektowych. Ocena kolorystyki wnętrz gimnazjum w Marklowicach na wstępnym
etapie użytkowania budynku w Zeszytach Naukowych Politechniki Śląskiej, z.47,
Gliwice 2008. Także badania zlecone wykonane w budynku Starostwa Powiatowego
w Wodzisławiu Śląskim opisano w artykule: Ocena jakości siedziby Starostwa
Powiatowego w Wodzisławiu Śląskim jako wsparcie do programowania
funkcjonalnego w wyżej wymienionej publikacji (współautor: D. Masły 50%).
Od uzyskania dyplomu architekta w 1991 roku równolegle do pracy naukowodydaktycznej wykonywałem projekty budowlane. W pierwszym okresie były to domy
4
jednorodzinne, a następnie: obiekty biurowe, przemysłowe, handlowe,
gastronomiczne, służby zdrowia, hotelowe i rekreacyjne. W sumie w ciągu 22 lat
praktyki projektowej brałem udział w ok. 130 projektach budowlanych obiektów
o różnorodnej funkcji w większości zrealizowanych [Część 1, zał. nr 2, tabela
nr 4]. Ważnym etapem było uzyskanie w 2001 roku uprawnień budowlanych bez
ograniczeń do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w specjalności
architektonicznej. Największym wykonanym projektem był projekt budowlany zespołu
sportowo-rekreacyjnego z parkiem wodnym „Tropikalna Wyspa” w Marklowicach
o pow. funkcjonalnej ok.13.800m2 (pow. zabudowy 6.800m2), jako wynik wygranego
w 2003 roku konkursu architektonicznego [Część 3, zał. nr 9, pkt. 1 i 6].
W wymienionym projekcie pełniłem funkcję generalnego projektanta, projektanta
części architektonicznej (udział 80%), koordynatora projektów branżowych.
W rezultacie zespół projektowy zaproponował obiekt samowystarczalny
energetycznie, zasilany z własnego źródła prądu i ciepłej wody generowanych
w dwóch agregatach ko-generacyjnych na odpadowy gaz kopalniany metan
o mocach elektrycznej 1,6 MW i cieplnej 2,1 MW. Dodatkowo zaplanowano pompy
ciepła i kolektory słoneczne dla basenów zewnętrznych. Obiekt ten uzyskał
pozwolenie na budowę w 2005 roku, a zrealizowano etap I – zewnętrzny park
rekreacji „Tropikalna Wyspa”. Projekt był prezentowany w formie publikowanych
referatów na sympozjach i konferencjach: „at-z Architektura i Technika a Zdrowie”
w Gliwicach, „Instalacje Basenowe” w Ustroniu (współautorzy: P. Ostrowski,
K. Kawaler, L. Remiorz, T. Wojciechowski – 60%), „Ener-Indoor Energy Efficient
Technologies In Indoor Environmet” w Gliwicach (międzynarodowa krajowa), „ULAR
Odnowa Krajobrazu Miejskiego Urban Landscape Renewal” w Gliwicach
(międzynarodowa krajowa) oraz opisywany w czasopismach Instalacje, Facility
Manager. Uzyskał także wyróżnienie w 2005 roku w konkursie TECHNOŚLĄSK
organizowanym przez Wojewodę Śląskiego, a zrealizowany I-etap zajął II-miejsce
w konkursie organizowanym przez SARP na Najlepszą Przestrzeń Publiczną
Województwa Śląskiego w kategorii zagospodarowanie terenu. Po raz pierwszy
proces programowania i koncepcji poprzedzono badaniami jakościowymi
przedprojektowymi obiektów o podobnej funkcji, a po zrealizowaniu I-etapu obiektu
prowadzono systematyczne badania jakościowe i obserwacyjne. W kolejnych
projektach parków rekreacji w Pilicy, Rydułtowach (I-miejsce w konkursie), Babicach,
Przezchlebiu (I-miejsce w konkursie) wykorzystano wyniki badań. Wykonane projekty
czy realizacje służyły jako baza informacji dla następujących po sobie opracowań.
Oddany do użytku w roku 2010 park rekreacji „Żyrafa” (Rydułtowska Fikołkownia
„Rafa”) został poddany systematycznym badaniom i obserwacjom jakościowym
również opisanym w pracy habilitacyjnej. Projekt koncepcyjny domu seniora „Rajski
Stok” w Ustroniu wykonany w 2008 roku (współautor M. Bielak 50%) został opisany
w referacie Spełnienie potrzeb seniora jako użytkownika i konsumenta usług
w zamyśle projektanta oraz inwestora na przykładzie projektu prywatnego domu
seniora w Ustroniu przygotowanym na konferencję Łódzkie Dni Gerontologii, Zakład
Demografii i Gerontologii Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2012.
5
Przez cały okres praktyki zawodowej przekazywałem doświadczenia z badań
naukowych do praktyki, oraz z praktyki do dydaktyki. Tak więc praktyka, dydaktyka
i nauka w zakresie architektury współistniały jednocześnie i uzupełniały się
wzajemnie wpływając na moje dalsze doświadczenia. Po zakończeniu programu
TEMPUS sukcesywnie wprowadzałem do procesu programowania i projektowania
badania jakościowe przedprojektowe, a także stałe badania obserwacyjne czy
jakościowe zrealizowanych obiektów. Miało to znaczący wpływ na problematykę
ujętą w pracy habilitacyjnej. Poznane podczas programu TEMPUS metody badawcze
ocen jakościowych były sprawdzane w praktyce oraz stale modyfikowane
i dostosowywane do warunków polskich oraz przydatności w codziennej praktyce
projektowej. Pozwoliło to z czasem na wypracowanie własnych metod postępowania
opisanych w pracy habilitacyjnej.
Przebieg mojej pracy naukowo-badawczej trwającej nieprzerwanie dwadzieścia
dwa lata można podzielić na następujące fazy:
Lata 1990-1996 – okres początkowy kariery - problematyka energooszczędna
i motoryzacyjna w projektowaniu.
Lata 1994-1996 – Zainteresowanie tematyką związaną z obiektami biurowymi
i aspektami ich jakości – faza zakończona Pracą Doktorską.
Lata 1996-1998 – Udział w realizacji Grantu Unii Europejskiej – TEMPUS
EUROPEAN PROJECT S-JEP 11408-96 pt.: „Quality Assessment and Facility
Management in Architecture” – zapoznanie się z problematyką POE (PostOccupancy Evaluation), programowania funkcjonalno-przestrzennego i Facility
Management. Szkolenia z zakresu FM (Facility Management) na uniwersytetach
zagranicznych.
Lata 1999-2008 – Rozwijanie problematyki badawczej związanej z ocenami jakości
budynków zrealizowanych o różnorodnej funkcji.
Lata 2005-2012 – Wdrożenie problematyki badawczej w praktykę projektową –
programowanie i projektowanie z zastosowaniem badań jakościowych
przedprojektowych obiektów o podobnej funkcji z wykorzystaniem ocen
obserwacyjnych i opinii użytkowników. Wyciągnięcie wniosków z wykonanych badań,
opracowanie autorskich metod oceny obiektów dostosowanych do warunków
polskich.
Lata 2008-2012 – Przygotowanie monografii habilitacyjnej pt.: „Badania jakościowe
w projektowaniu architektonicznym na wybranych przykładach” będącej zbiorem
wieloletnich badań i doświadczeń zobrazowanych na konkretnych przykładach w tym
własnych projektów i realizacji.
Rok 2012 – Kontynuacja problematyki jakościowej w badaniach, nauczaniu, pracach
dyplomowych i praktyce projektowej.
6
2. Wskazanie osiągnięcia wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia14 marca
2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz stopniach i tytule
w zakresie sztuki (Dz. U. nr 65, poz. 595 ze zm.).
a) Tytuł osiągnięcia naukowego:
Jako podstawę wszczęcia postępowania habilitacyjnego wskazuję monografię:
„Badania jakościowe w projektowaniu architektonicznym na wybranych
przykładach”, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2012.
b) autor monografii:
Klaudiusz Fross
c) omówienie celu naukowego/artystycznego ww. pracy/prac i osiągniętych
wyników wraz z omówieniem ich ewentualnego wykorzystania:
Monografia habilitacyjna pt.: „Badania jakościowe w projektowaniu
architektonicznym na wybranych przykładach” wydana przez Wydawnictwo
Politechniki Śląskiej w 2012 roku uzyskała pozytywne opinie recenzentów: Prof.dr
hab.inż.arch. Andrzeja Baranowskiego z Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej
oraz Prof.dr hab.inż.arch. Macieja Złowodzkiego z Wydziału Architektury Politechniki
Krakowskiej – specjalistów w omawianej problematyce [zał.nr 10].
Punktami wyjściowymi do powstania pracy oraz przyczynkiem do podjęcia tematu
pracy były następujące elementy:
- wzrost znaczenia badań jakościowych i metod ocen m.in. POE,
- rozwój dyscyplin psychologii środowiskowej, badań środowiskowych oraz
partycypacji użytkowników w procesie programowania i projektowania,
- rozwój profesjonalnego zarządzania nieruchomościami – Facility Management,
- powstanie nowej profesji - specjalisty zarządcy nieruchomości - facility managera,
- obserwowane różne podejście do projektowania,
- wzrost wiedzy użytkowników na temat oczekiwań i potrzeb,
- budynek rozumiany jako produkt rynkowy i cel biznesowy.
Na pracę miały także wpływ osobiste doświadczenia autora m.in. jak:
- Prowadzenie zajęć ze studentami z przedmiotu pt. Post Occupancy Evaluation
(POE) Badania jakości w trakcie użytkowania (1994-1996).
- Uczestnictwo w 3-letnim programie unijnym Tempus Quality Assessment and
Facility Management in Architecture (QA&FM) (1996-1998).
- Prowadzenie zajęć ze studentami z przedmiotu Facility Management (FM) (19972000) oraz Strategie Projektowania (2000-2011) z wykorzystaniem metod oceny
budynków istniejących.
- Badania jakościowe oraz oceny obserwacyjne przeprowadzone na wybranych
obiektach we współudziale z użytkownikami i zarządcami.
7
- Uczestnictwo w organizacji IFMA Polska (International Facility Management
Association) jako członek założyciel, wiceprezes i członek honorowy.
- Organizacja pierwszego w Polsce sympozjum z zakresu FM i ocen jakościowych
w Warszawskim Centrum Finansowym (WFC) w Warszawie.
- Liczne prace studenckie i dyplomowe ze szczególnym zwróceniem uwagi na
programowanie i badania jakościowe przedprojektowe.
- Własna praktyka zawodowa, programy i koncepcje, projekty budowlanowykonawcze, opinie techniczne i ekspertyzy z wykorzystaniem badań jakościowych.
Powyższe elementy i wydarzenia miały znaczący wpływ na ponad 15-letnie (19962011) badania, obserwacje, doświadczenia i analizy autora w zakresie tematu pracy.
Jednoczesne łączenie pracy dydaktyczno-naukowej z praktyką zawodową
zaowocowało przenoszeniem idei do praktyki projektowej i dydaktyki w celu
sprawdzenia i weryfikacji skuteczności działania opracowanych autorskich metod
przeprowadzania badań jakościowych, a następnie formułowanie wniosków ogólnych
z powrotem do nauki.
Pierwsze publikacje autora, w których podejmowano problematykę badań
partycypacyjnych: Partycypacja mieszkańców w kształtowaniu programu
funkcjonalno-przestrzennego nowego centrum miasta na przykładzie Rudy Śląskiej,
[1998], Participation of the inhabitants in the formation of spatial-function programme
of new town centre on the basis of Ruda Śląska [1998] oraz: Partycypacja
mieszkańców miasta w tworzeniu programu funkcjonalno-przestrzennego nowego
centrum miasta Ruda Śląska w dzielnicy Wirek [2006] (współautor:
E. Niezabitowska). Problematykę badań jakościowych i facility management ujęto
w publikacjach z serii: Jakość i zarządzanie w przestrzeni architektonicznej tomy 1, 2,
3: Budynek jako źródło dochodów [1998], Planowanie budynku jako towaru
rynkowego [1998], Analizy obiektów biurowych, wybrane zagadnienia jakościowe Szkocja analizy wybranych obiektów biurowych [1998]. Wykonane w budynku
inteligentnym WFC badania jakości technicznej i way-finding przedstawiono
w: Badania jakości technicznej [2002] (współautor: M. Czyszek), Powłoka budynku
i mikroklimat wnętrza, The skin and environmental quality of a building [2002],
Odszukiwanie drogi w budynku biurowym, Finding your way in the office building
[2002], oraz w: Jakość techniczna w architekturze [2004]. Zagadnienia dotyczące
przygotowania do programowania i ocen jakościowych POE sygnalizowano
w: Proces inwestycyjny [2004]. Natomiast studium przypadku projektu parku
wodnego jako przykład projektowania z wykorzystaniem badań przedstawiono
w kolejnych publikacjach: Samowystarczalny energetycznie park wodny Tropikalna
Wyspa – modelowy przykład wykorzystania tanich źródeł energii odpadowej
i odnawialnej [2005], An energy self-support Aquapark tropical island – model
example of waste and renawable energy sources [2005], Park wodny Tropikalna
Wyspa w centrum gminy Marklowice - przykład rewitalizacji terenu pokopalnianego
z jednoczesnym wykorzystaniem źródeł energii odpadowej i odnawialnej [2005],
Rekreacja wodna profilaktyką zdrowia – projekt zespołu „Tropikalna Wyspa” o ponad
100-atrakcjach [2005]. Wykonane badania jakościowe, ankietowe oraz wywiady
opisano w pozycjach literaturowych: Badania jakościowe pomocne w kreowaniu
nowych standardów, wzorców użytkowania dla domów pomocy społecznej [2005]
(współautor: M. Bielak), Nowa jakość zamieszkania w domu seniora – na przykładzie
projektu rozbudowy domu Caritas w Rudzie Śląskiej [2005], Ocena kolorystyki wnętrz
gimnazjum przez użytkowników na wstępnym etapie użytkowania budynku [2006],
Ocena jakości siedziby Starostwa Powiatowego w Wodzisławiu Śląskim jako
8
wsparcie do programowania funkcjonalnego [2006] (współautor D. Masły), Korzyści
płynące z badań jakościowych [2007], Ocena użytkowników sprawdzianem założeń
projektowych, Ocena kolorystyki wnętrz gimnazjum w Marklowicach na wstępnym
etapie użytkowania budynku [2008], Badania jakości funkcjonowania obiektów
przydatne w kreowaniu nowych wzorców użytkowych adekwatnych do standardów
europejskich [2008] (współautor: M. Bielak) [pełny spis publikacji autora w części 1,
zał. 2, tab.1 i 2].
Prace badawcze (BK i BW) autora wykonane w latach 2000-2009 były związane
ściśle z problematyką pracy habilitacyjnej, przedstawiały wykonane badania
jakościowe i obserwacyjne oraz zastosowane metodologie oceny obiektów. Można
wymienić tytuły: Ocena jakości środowiska zbudowanego – poszukiwanie przyczyn
utraty jakości na poszczególnych etapach procesu inwestycyjnego [2000],
Środowisko zbudowane i jego jakość [2001], Metoda oceny budynków [2001],
Wayfinding - poszukiwanie drogi do budynku WFC oraz w jego wnętrzach [2002],
Ocena jakości środowiska zbudowanego – poszukiwanie przyczyn utraty jakości na
poszczególnych etapach procesu inwestycyjnego [2003], Jakość techniczna budynku
biurowego [2003], Badania jakościowe zrealizowanych współczesnych budynków
o różnych funkcjach w celu przetestowania metod badawczych jakości środowiska
zbudowanego [2004], Badania jakościowe pomocne w kreowaniu nowych
standardów, wzorców użytkowania dla domów pomocy społecznej [2005] (współautor
pracy BW: M. Bielak), Ocena użytkowników sprawdzianem założeń projektowych,
Ocena kolorystyki wnętrz gimnazjum w Marklowicach na wstępnym etapie
użytkowania budynku [2006], Uzupełnienie badań jakościowych o teorie zarządzania
projektami [2007], Przestrzeń społeczna w gminie w aspektach psychospołecznych,
psychofizycznych, jakości środowiska i profilaktyki zdrowotnej na przykładzie
realizacji wielofunkcyjnego placu spotkań i rekreacji w Marklowicach, oraz Określenie
priorytetów projektowych dla funkcji [2008], Potrzeby użytkownika jako główny
czynnik kształtowania jakości środowiska zbudowanego, Wytyczne do projektowania
wynikające z badań jakościowych i obserwacji zachowań użytkowników na
przykładzie dwóch projektów parków rekreacji w Marklowicach i Rydułtowach [2009],
Badania jakościowe środowiska zbudowanego źródłem wiedzy do projektowania
[2009] [Część 1, zał. 2, tab.3].
Sprecyzowanie przedmiotu badań.
Praca powstała na podstawie badań jakościowych w tym obserwacyjnych
wykonanych na licznych istniejących budynkach o różnej funkcji, własnych
doświadczeniach i realizacjach, badaniach ankietowych, wywiadach z zarządcami,
projektantami, inwestorami, luźnych rozmowach z użytkownikami, analiz błędów
popełnianych przez inwestorów oraz informacji zawartych w założeniach
biznesowych itp. Praca opiera się także na doświadczeniach dydaktycznych
i wykonanych ze studentami architektury badaniach jakościowych budynków.
Tematyka opracowania nie dotyczy konkretnej grupy funkcji obiektów. Traktuje
zagadnienie ogólnie, pokazuje różnorodne przypadki i funkcje obiektów, tworzy
wnioski uniwersalne do stosowania bezpośrednio w projektowaniu, nauce
i dydaktyce. Także przedstawione przykłady i metody mają uniwersalne
zastosowanie w praktyce dla różnych funkcji obiektów.
Przedmiotem badań są:
- Obiekty istniejące o podobnej funkcji poddane badaniom (przedprojektowym)
w celu sformułowania wytycznych do programowania i projektowania.
9
- Obiekty istniejące o różnorodnej funkcji poddane badaniom jakościowym
w ograniczonym zakresie dla wybranych jakości w celu uzyskaniu informacji
o popełnionych błędach projektowych i decyzyjnych.
- Obiekty zrealizowane projektu autora pracy poddane ocenie użytkowania
i zachowań użytkowników w celu weryfikacji podjętych decyzji projektowych
i wyciągnięcia wniosków do kolejnych projektów.
- Błędy popełnione przez inwestorów zebrane przez autora na bazie osobistych
doświadczeń.
-
Zbiorami informacji przedmiotowej pracy są:
Badania literaturowe.
Badania eksperckie jakościowe i obserwacyjne budynków istniejących.
Oceny jakościowe projektów i realizacji autora.
Dokumentacje projektowe, ekspertyzy techniczne budynków, wyceny
nieruchomości, biznesplany inwestycji.
Wywiady z inwestorami, zarządcami obiektów, liderami firm zarządzających (FM),
dyrektorami administracyjnymi i technicznymi instytucji.
Wywiady sondażowe z projektantami.
Badania ankietowe użytkowników.
Ankiety sondażowe studentów architektury.
Zestawienie błędów popełnianych przez inwestorów.
Doświadczenia uzyskane przez uczestnictwo w 3-letnim programie unijnym
Tempus Phare.
Doświadczenia dydaktyczne.
Główne cele pracy to pokazanie metody projektowania z wykorzystaniem
badań oraz zobrazowanie sposobu postępowania na wybranych przykładach
z przedstawieniem rezultatów i korzyści (rozdział III, 3. - Wybrane przykłady badań).
Drugim celem jest dostarczenie wygodnych, sprawdzonych i szybkich
w użyciu narzędzi badawczych dla pozyskiwania tych danych do nowych
projektów, co w rezultacie może wpłynąć na podnoszenie jakości projektowania
i realizowanych obiektów (rozdział III, 2.9. – Autorskie metody oceny obiektów). Ze
względów praktycznych i propagatorskich wybrano i zaadaptowano, znane
i stosowane metody badawcze z dziedzin psychologii środowiskowej, socjologii,
marketingu czy Facility Management. Oparto się w szczególności na metodach ocen
jakościowych. Sprawdzając je w praktyce wypracowano własne narzędzia badawcze
oraz sposoby postępowania charakteryzujące się łatwością i szybkością użycia oraz
dostosowaniem do polskich warunków. Treść pracy może służyć w dydaktyce
studentów architektury, zaznajamiając ich z nowoczesnymi metodami podejścia do
programowania i projektowania, co może wpłynąć na wzbogacenie w przyszłości
warsztatu projektowo-badawczego absolwentów szkół architektonicznych, a także
dać im większe szanse na konkurencyjnym rynku zawodowym w kraju i zagranicą.
Kolejnym celem pracy jest zwrócenie uwagi na istotę podejmowanych
decyzji na wstępnym etapie planowania, często od tych decyzji zależy dalsza
przyszłość inwestycji. Starano się wykazać, że prawidłowe określenie priorytetów
projektowych oraz konsekwentne ich realizowanie na wszystkich etapach
projektowania mogą znacząco wpłynąć na sukces biznesowy inwestycji, wzrost
jakości obiektu i zadowolenie użytkowników (rozdział IV – Badania jakościowe
pomocne w określaniu priorytetów. Projektowanie priorytetowe).
10
Dla osiągnięcia założonego celu postawiono pytania badawcze:
1. Czy podejście do projektowania oparte na wiedzy otrzymanej za
pośrednictwem ocen obiektów istniejących ma wpływ na poprawę jakości
procesu projektowego, rozwiązań projektowych, rezultatu końcowego jakim
jest sam obiekt, a także zadowolenia użytkowników?
2. Czy oceny obiektów istniejących o podobnej funkcji mają wpływ na wzrost
wiedzy w zakresie danej funkcji i mogą być pomocne w tradycyjnym
podejściu do projektowania?
3. Czy badania jakościowe mogą pomóc w ustaleniu priorytetów projektowych
mających strategiczne znaczenie dla osiągnięcia sukcesu inwestycji?
Zadaniem pracy jest podanie konkretnych odpowiedzi, wykazanie słuszności
założeń badawczych oraz sformułowanie wniosków i wytycznych mogących mieć
bezpośrednie zastosowanie w praktyce projektowej, w dydaktyce czy pracach
naukowo-badawczych. W tym celu przeprowadzono wiele badań i analiz. Pierwszym
zbiorem informacji są pozycje literaturowe krajowe i zagraniczne. Przeprowadzone
badania literaturowe z analizą stanu badań w zakresie tematu oraz poglądów
różnych autorów i specjalistów z dziedziny architektonicznej, a także w formie
uzupełnienia innych dziedzin nauki jak socjologia, marketing, zarządzanie,
budownictwo itp. Drugim zbiorem informacji są wyniki i wnioski z przeprowadzonych
badań wykonanych na budynkach istniejących za pomocą różnorodnych narzędzi
badawczych ze sprawdzeniem ich przydatności i modyfikacjami własnymi.
Poszczególne metody szczegółowo opisano w rozdziale poświęconym metodologii
wykonania badań. Trzecim zbiorem informacji są opisane przypadki popełnianych
błędów przez inwestorów na bazie własnej praktyki autora. Czwartym zbiorem
informacji są doświadczenia dydaktyczne ze studentami architektury.
Praca dzieli się na pięć podstawowych części: I – Wprowadzenie, II – Badania
jakościowe w projektowaniu architektonicznym, III – Przykłady wykonanych badań, IV
– Badania jakościowe pomocne w określaniu priorytetów projektowych.
Projektowanie priorytetowe, V – Zakończenie. Podsumowanie, wnioski końcowe
i rekapitulacja.
Dla potrzeb pracy sformułowano nowe pojęcia i definicje m.in: architekt-badacz,
badawcze podejście do projektowania, projektowanie priorytetowe , karta priorytetów
inwestycji, rodzina funkcji. Architekt-badacz lub projektant-badacz to model
projektanta, w którym osobiście lub pod swoim kierownictwem wykonuje on
potrzebne badania przedprojektowe (jakościowe, obserwacyjne) obiektów
o podobnej funkcji. Na ich podstawie wyciąga wnioski i formułuje wytyczne do
projektowania. Po zrealizowaniu obiektu kontynuuje oceny i obserwacje w celu
weryfikacji podjętych decyzji projektowych oraz wyciągnięcia wniosków dla nowych
projektów. Model ten przedłuża zainteresowanie projektanta na fazę użytkowania
zaprojektowanego dzieła. Jest to uzupełnienie tradycyjnego podejścia do
projektowania o wykorzystanie badań. Projektowanie z wykorzystaniem badań lub
badawcze podejście do projektowania to projektowanie z zastosowaniem badań
przedprojektowych obiektów o podobnej funkcji jako źródła wiedzy wykorzystywanej
w procesie programowania i projektowania, a także wykonanie badań
weryfikacyjnych podjętych decyzji projektowych po wybudowaniu obiektu na etapie
użytkowania. W projektowaniu badawczym projektanci nadal interesują się
zaprojektowanym i wybudowanym obiektem, obserwują zachowania użytkowników,
sposoby eksploatacji, oceniają założenia projektowe oraz weryfikują podjęte decyzje.
11
Pozyskana wiedza wykorzystywana jest ponownie w procesie projektowym
wpływając na wzrost doświadczeń projektowych oraz jakość realizowanych
inwestycji. Projektowanie priorytetowe to takie, w którym cele strategiczne
inwestycji są na samym początku prawidłowo wyartykułowane w formie priorytetów
projektowych, a następnie konsekwentnie realizowane przez właściwe decyzje
w fazach planowania, programowania, koncepcji, projektu budowlanowykonawczego. Projektowanie priorytetowe można również określić jako proces
kontroli realizacji priorytetów. Pełny proces kontroli spełnienia priorytetów to
określenie oczekiwań i celów priorytetowych inwestycji w początkowym stadium
planowania, na ich bazie sformułowanie priorytetów projektowych, następnie
podczas programowania i projektowania konsekwentne realizowanie ze stałą
kontrolą czyli oceną priorytetową, oraz jako podsumowanie określenie poziomu
spełnienia priorytetów na podstawie oceny zrealizowanego obiektu.
Dodatkowymi efektami pracy są upowszechnienie metod badań
jakościowych od lat stosowanych w architekturze krajów wysoko rozwiniętych
(rozdział II, 2. Rozwój badań jakościowych) oraz zwrócenie uwagi na potencjał
informacji jakie niesie środowisko zbudowane i jego użytkownicy (rozdział II,
3.2. – Źródła wiedzy w projektowaniu).
W monografii autor daje odpowiedzi na postawione pytania badawcze.
1. Projektowanie oparte na wiedzy otrzymanej za pośrednictwem ocen
obiektów istniejących ma wpływ na poprawę jakości procesu projektowego,
rozwiązań projektowych, rezultatu końcowego jakim jest sam obiekt, a także
zadowolenie użytkowników.
2. Oceny obiektów istniejących o podobnej funkcji mają znaczący wpływ na
wzrost wiedzy w zakresie danej funkcji i mogą stanowić uzupełnienie
tradycyjnego podejścia do projektowania.
3. Badania jakościowe są pomocne w ustaleniu priorytetów projektowych
mających strategiczne znaczenie dla osiągnięcia sukcesu inwestycji.
W treści opracowania:
1. Pokazano na wielu przykładach celowość stosowania w praktyce architektonicznej
badań przedprojektowych i w trakcie użytkowania zrealizowanego obiektu oraz
korzyści z nich płynące (zob. rozdział III, 3. - Wybrane przykłady badań, w tym
tabele: 67, 68, 69, 70).
2. Przedstawiono proste, szybkie w użyciu metody (narzędzia, schematy działania)
służące do przeprowadzania badań środowiska zbudowanego i jego
użytkowników oraz poprawy procesu projektowego - modele optymalnego procesu
projektowego oraz projektowania priorytetowego (zob. rozdział III, 2.9. - Autorskie
metody oceny obiektów, w tym rys. 34, 35).
Na podstawie przeprowadzonych badań, studiów i analiz opracowano zasady
funkcjonowania współczesnego warsztatu projektanta. Sformułowano także
zależności pomiędzy jakością środowiska zbudowanego, a działaniami projektanta:
1. Środowisko zbudowane i jego użytkownicy stanowią zasób wiedzy oraz bazę
danych, a także pole badawcze. Badania jakościowe i obserwacyjne są
skutecznymi metodami pozyskiwania informacji ze środowiska zbudowanego i od
jego użytkowników. W ten sposób można uzyskać dane o aktualnym stanie
obiektu i jego jakości, sformułować wytyczne do projektowania nowych obiektów
12
o podobnej funkcji lub przeprowadzić weryfikację podjętych decyzji projektowych.
Pozwala to na uniknięcie popełnionych wcześniej błędów oraz korzystanie ze
sprawdzonych wzorców. W rezultacie ma to wpływ na wzrost wiedzy projektantów,
jakości projektowania, a tym samym realizowanych inwestycji.
2. Określenie priorytetów projektowych inwestycji na bazie biznes planu, celów
i oczekiwań biznesowych inwestora, a także ocen obiektów o podobnej funkcji,
oraz kontrola ich realizacji podczas całego procesu inwestycyjnego (od
planowania poprzez programowanie, projektowanie i budowę) mogą mieć
znaczący wpływ na osiągnięcie sukcesu planowanego zamierzenia
inwestycyjnego. Badania jakościowe obiektów o podobnej funkcji są pomocne w
określaniu priorytetów projektowych dla danego rodzaju obiektu (funkcji), a także
przy ocenie poziomu spełnienia priorytetów w zrealizowanym obiekcie.
Jako efekty pracy opracowano metody i schematy do zastosowania w badaniach
oraz praktyce projektowej:
1. Metoda badań przedprojektowych budynków o podobnej funkcji w celu uzyskania
wytycznych do projektowania – w „8 krokach” (rozdział III, 2.9.1. oraz rys. 34).
2. Metoda badań obiektów po zrealizowaniu i oddaniu do użytkowania w celu
weryfikacji decyzji projektowych. – w „7 krokach” (rozdział III, 2.9.2. oraz rys. 35).
3. Tabela pomocna do przeprowadzania badań jakościowych obiektów (TABELA 7).
4. Uproszczony schemat pomocniczy dla projektantów przy planowaniu badań
własnych przedprojektowych obiektów istniejących (rys. 33).
5. Metoda projektowania priorytetowego mająca duże znaczenie dla sukcesu
planowanej inwestycji (rozdział IV oraz rys. 76, 78).
6. Schemat pomocny w tworzeniu karty priorytetów (rys. 79).
7. Przykładowa karta realizacji dowolnego celu strategicznego (budowy obiektu)
(TABELA 20).
8. Model optymalnego procesu projektowego (rys. 82).
9. Schemat przepływu wiedzy i doświadczeń w nowoczesnym podejściu do
projektowania (rys. 84).
10.
Schemat procesu projektowego z wykorzystaniem badań (rys. 86).
Korzyści płynące ze stosowania badań jakościowych dla projektanta:
- szybkie i wiarygodne (z pierwszej ręki) źródło wiedzy,
- uzyskanie projektu lepszego i pozbawionego wcześniej popełnionych błędów,
- prawdziwe uzasadnienie dla podejmowanych decyzji projektowych,
- weryfikacja podjętych decyzji projektowych oraz samodoskonalenie zawodowe.
Korzyści płynące ze stosowania badań jakościowych dla budynku:
- mniejsze koszty eksploatacji,
- efektywne wykorzystanie przestrzeni,
- lepsze dopasowanie przestrzeni do potrzeb,
- mniejsze kłopoty eksploatacyjne,
- lepsza sprawność budynku,
- łatwiejsze zarządzanie i utrzymanie porządku.
Korzyści płynące ze stosowania badań jakościowych dla użytkowników:
- lepsze dopasowanie obiektu, jego działki i wnętrz do potrzeb użytkowników,
- poprawa zadowolenia użytkowników.
13
Korzyści płynące ze stosowania badań jakościowych dla inwestora:
- uzyskanie budynku lepszego od podobnych już zrealizowanych (pozbawionego
wcześniej popełnionych błędów),
- niższe wydatki na koszty eksploatacji,
- większe zyski z budynku (w wypadku budynków komercyjnych),
- lepsze dopasowanie obiektu do potrzeb rynkowych,
- uzyskanie budynku lepszego od konkurencji,
- możliwość utrzymania budynku w stale wysokiej jakości.
Korzyści płynące ze stosowania badań jakościowych dla zarządcy:
-
łatwiejsze zarządzanie obiektem,
mniejsza liczba usterek i zmian w pierwszym okresie eksploatacji,
mniejsza liczba uwag i interwencji w sprawach użytkowników,
łatwiejsze zmiany adaptacyjne i remonty w przyszłości.
Niniejsza praca jest jednym z nielicznych opracowań propagujących w kraju oceny
środowiska zbudowanego oraz metody badawcze do pozyskiwania danych do
projektowania. Wiedza w tym zakresie nadal należy do grupy mało rozpropagowanej.
W literaturze krajowej brak zbiorczego opracowania obejmującego i łączącego
w jedną spójną całość zagadnienia dotyczące ocen i badań wykonywanych na
obiektach z ukierunkowaniem na stosowanie w praktyce projektowej. Brak również
funkcjonujących w środowisku projektantów schematów działania i narzędzi do
przeprowadzenia badań przedprojektowych. W związku z powyższym istnieje duża
potrzeba rynkowa na opracowanie sprawdzonych w praktyce metod, gotowych
szablonów (wzorców) postępowania w celu pozyskania wiedzy ze środowiska
zbudowanego i jego użytkowników.
Praca i metody mają zasięg zarówno krajowy jak i uniwersalny. Opracowano
metody dostosowane do warunków polskich, specyfiki rynków inwestycyjnego
i projektowego. Wybrane uogólnienia, wnioski, oraz autorskie metody mają charakter
uniwersalny z zastosowaniem wszędzie tam gdzie się planuje, programuje, projektuje
i bada obiekty.
Treści opracowania i opisane metody przeznaczone są głównie dla czynnych
projektantów (głównie architektury, pomocniczo projektantów konstrukcji i instalacji),
studentów architektury, a także badaczy architektury. Wybrane treści mogą być także
przydatne dla inwestorów
i zarządców budynków, jako poszerzenie wiedzy
w zakresie możliwości wykonania badań przedprojektowych oraz w trakcie
użytkowania obiektu, a także korzyści z nich płynących. Stosowanie badań
przedprojektowych może znacznie usprawnić zdobywanie wiedzy do planowania,
programowania i projektowania. Metoda projektowania priorytetowego może
znacząco wpłynąć na jakość projektowania, realizowanych obiektów i sukces
inwestycji. Model optymalnego procesu projektowego (rys. 82) może zwrócić uwagę
na nowe istotne elementy mające bezpośredni wpływ na jakość projektowania.
W celu szerszego rozpropagowania niniejsza rozprawa naukowa może stanowić
także podstawę do przygotowania poradnika projektanta i skryptu dla studentów
architektury.
Praca może mieć wpływ na wzrost popularności badań jakościowych
w architekturze, zmianę podejścia do procesu projektowania, większe
zainteresowanie własnymi realizacjami architektów w trakcie ich eksploatacji, a także
14
na wzrost jakości projektowania, tworzonych obiektów i większą trafność
planowanych inwestycji.
Opisane na konkretnych przykładach oraz przedstawione na schematach
proponowane do stosowania w codziennej praktyce metody projektowania
z wykorzystaniem badań jakościowych stanowią wkład w rozwój projektowania
architektonicznego, a tym samym dyscypliny naukowej - architektura i urbanistyka.
Wykazano na przykładach z uwzględnieniem własnych projektów i realizacji, że
stosowanie badań w procesie projektowym daje wymierne korzyści w postaci wzrostu
jakości projektowania i podejmowanych decyzji, a w rezultacie realizowanych
obiektów. Istotny jest także wkład w zmiany w podejściu do metodyki projektowania
oraz nauczania architektonicznego.
5. Omówienie pozostałych osiągnięć naukowo – badawczych (artystycznych).
Podsumowując mój dorobek naukowy – jestem autorem monografii, 42 publikacji,
współautorem 2 podręczników akademickich (w tym jeden uzyskał 2 wznowienia
wydawnicze), współautorem 10 publikacji, 14 badań kierunkowych (BK) i własnych
(BW). Treści wielu z powyższych publikacji były prezentowane w formie referatów na
konferencjach i sympozjach naukowych w tym w j. angielskim na znaczącej
międzynarodowej konferencji naukowej. Brałem udział w 3-letnim Grancie Unijnym
TEMPUS i grancie rektorskim habilitacyjnym. Odbyłem szkolenia na uniwersytetach
zagranicznych (Technical University of Eindhoven – Planning and Building Design
Department, Chalmers Technical University – Faculty of Architecture, Stratchclyde
University – Bussines School). Byłem inicjatorem i współorganizatorem 2 konferencji
w tym jednej międzynarodowej krajowej, brałem także udział w komitecie naukowym
konferencji. Wykonałem osobiście lub w zespołach eksperckich badania jakościowe
41 obiektów. Uczestniczyłem w tworzeniu nowatorskich programów dydaktycznych
związanych z badaniami jakościowymi (POE, Facility Management, Strategie
Projektowania), od wielu lat propagowałem na zajęciach dydaktycznych i w pracach
dyplomowych badania jakościowe. Byłem inicjatorem i członkiem założycielem,
a następnie wice-prezesem oraz członkiem honorowych oddziału polskiego
międzynarodowej organizacji IFMA Polska w Warszawie. Jestem także autorem
projektów budowlanych i realizacji obiektów programowanych i projektowanych
z wykorzystaniem badań jakościowych przedprojektowych ze stałym dalszym
monitoringiem podczas użytkowania. Kilka wybranych projektów i zrealizowanych
obiektów zaprezentowałem w artykułach i referatach wygłoszonych na
konferencjach. Jestem laureatem 3 pierwszych nagród w konkursach
architektonicznych (w tym 2 realizacyjnych). Prowadziłem zajęcia dydaktyczne z 15
przedmiotów: Projektowanie Obiektów Motoryzacyjnych (1991-1995), Architektura
Energooszczędna (1991-1995), POE (Post Occupancy Evaluation – Badania Jakości
w Trakcie Użytkowania) (1994-1996), Ergonomia (1996), Projektowanie Obiektów
Biurowych (1996-2005), Facility Management (1997-2000), Strategie Projektowania
(2001-2012), Projektowanie Obiektów Użyteczności Publicznej (2006-2012),
Projektowanie Obiektów Ogólnomiejskich (2006-2012), Metodologia Pracy Naukowej
(2007-2012), Proces inwestycyjny (2007-2009), Architektura i Oświetlenie (20022007 i 2010-1012), Oświetlenie i Techniki Oświetleniowe (2011, 2012), Budownictwo
Ogólne i Materiałoznawstwo (2010-2012) oraz autorskie wykłady w ramach
przedmiotu Mostowe Konstrukcje Cienkościenne pt. Architektura mostów (2004,
2006, 2007, 2009, 2010, 2011). Jestem pomysłodawcą i autorem programów
15
przedmiotów: Architektura i oświetlenie, Oświetlenie i techniki oświetleniowe
prowadzonych na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej na kierunkach
Architektura i Urbanistyka oraz Architektura Wnętrz. Byłem promotorem 26 prac
magisterskich oraz napisałem ok. 50 recenzji dyplomowych. Otrzymałem 3 nagrody
rektorskie za osiągnięcia organizacyjne i dydaktyczne oraz odznakę Zasłużonemu
Politechniki Śląskiej [pełne zestawienie dorobku ujęto w części 1, zał. 2].
Gliwice 18.10.2012 r.
………..................................................
Podpis
16