Co to jest ptasia grypa, jak z niÄ… postÄ™powaÄ
Transkrypt
Co to jest ptasia grypa, jak z niÄ… postÄ™powaÄ
Oficjalna strona OSP PSARY Co to jest ptasia grypa, jak z niÄ… postÄ™pować? 03.06.2008. Co to jest ptasia grypa, jak z niÄ… postÄ™pować? Ptasia grypa, influenza ptaków – ostra choroba zakaźna wystÄ™pujÄ…ca powszechnie u ptaków, wywoÅ‚ana przez typ A wirusa grypy, który naleÅźy do rodziny Orthomyxoviridae, rodzaju Influenzavirus A. Wirus ginie w temperaturze 70°C. W zbiornikach wodnych, czÄ™sto zakaÅźonych przez ptaki wodne, wirus zachowuje zakaźność przez 4 dni w 22°C i ponad 30 dni w 0°C. Najpopularniejszym lekiem dla ludzi przeciw ptasiej grypie jest oseltamivir. Wirus nie stanowi duÅźego zagroÅźenia dla ludzi (pod warunkiem przestrzegania zasad higieny), jednak wywoÅ‚aÅ‚ panikÄ™ wÅ›ród spoÅ‚eczeÅ„stwa, gÅ‚ównie z powodu podawania w mediach danych statystycznych w taki sposób, aby wydawaÅ‚o siÄ™ Åźe zagroÅźenie jest wiÄ™ksze niÅź w rzeczywistoÅ›ci. WystÄ™powanie i szczepy Ptasia grypa wystÄ™puje na caÅ‚ym Å›wiecie i wszystkie gatunki ptaków sÄ… podatne na zaraÅźenie siÄ™ wirusem, choć niektóre gatunki sÄ… bardziej odporne od innych. Do tej pory zidentyfikowano ponad 140 szczepów wirusa. WiÄ™kszość z nich to odmiany Å‚agodne o niskiej patogennoÅ›ci (ang. Low Pathogenic Avian Influenza, LPAI). Mimo tego znane sÄ… dwa szczepy (H5 i H7), które mogÄ… przyczyniać siÄ™ do duÅźej Å›miertelnoÅ›ci wÅ›ród drobiu - szczepy o wysokiej patogenicznoÅ›ci (ang. Highly Pathogenic Avian Influenza, HPAI). Szczepy te zazwyczaj jednak nie wystÄ™pujÄ… wÅ›ród dziko ÅźyjÄ…cych ptaków. PojawiajÄ… siÄ™ one u drobiu, przetrzymywanego w ogromnych, nienaturalnych zagÄ™szczeniach. W tego typu warunkach wirusy mogÄ… poprzez wielokrotne cykle rozwojowe wytworzyć szczepy o nowych genetycznie cechach i bardzo znacznej zjadliwoÅ›ci. Dzikie ptaki mogÄ… zarazić siÄ™ tymi szczepami przez bezpoÅ›redni kontakt z chorym drobiem. Na ptasiÄ… grypÄ™ chorujÄ… nie tylko ptaki. Odnotowano wystÄ™powanie wirusa takÅźe u Å‚askunów, tygrysów, Å›wini, kota i psa. Szczep H5N1 Najgroźniejszym obecnie szczepem wirusa jest szczep H5N1. Po raz pierwszy stwierdzono go w Hongkongu w 1997 r. Szczep ten wyewoluowaÅ‚ najprawdopodobniej ze szczepów LPAI w ogromnych fermach na skutek nienaturalnego zagÄ™szczenia hodowanego drobiu, zÅ‚ych warunków sanitarnych i innych czynników. Mimo stwierdzenia juÅź w 1997 r. prawdziwa epidemia ptactwa domowego wybuchÅ‚a dopiero w 2003 r. w KambodÅźy, Chinach, Indonezji, Japonii, Laosie, Korei PoÅ‚udniowej, Tajlandii i Wietnamie. W roku tym zginęło od wirusa i lub zostaÅ‚o zabitych przez hodowców ok. 100 mln sztuk drobiu. Po wzglÄ™dnym opanowaniu choroby nastÄ…piÅ‚ nawrót w 2004 r. w tych samych krajach oraz w Malezji, Kazachstanie, Rosji (na Syberii), Iraku, Iranie, Gruzji, AzerbejdÅźanie, Izraelu, Afganistanie, Pakistanie, Indiach, Birmie, Kuwejcie, Jordanii a takÅźe w Europie - na WÄ™grzech, Ukrainie, SÅ‚owacji, w Chorwacji, Rumunii, Turcji, WÅ‚oszech, Grecji, BuÅ‚garii, Austrii, BoÅ›ni, Serbii i Czarnogórze, Francji, Niemczech, Szwajcarii, SÅ‚owenii, Danii, Szwecji, Czechach i w Polsce, oraz w Afryce - Nigerii, Nigrze, Egipcie i Kamerunie. WedÅ‚ug WHO od 2003 roku zmarÅ‚o co najmniej 130 na 228 osób zakaÅźonych wirusem. Charakteryzuje siÄ™ wiÄ™c on dość duÅźÄ… zjadliwoÅ›ciÄ…, co jest czynnikiem zmniejszajÄ…cym ryzyko pandemii. Stosunkowo trudno jest siÄ™ nim teÅź zarazić Drogi zaraÅźenia Å•abÄ™dzie mogÄ… przenosić wysoce patogenne szczepy H5N1 oraz inne wirusy ptasiej grypy. Mimo ryzyka zaraÅźenia siÄ™ chorobÄ… przez inne ptaki (szczególnie naraÅźone sÄ… ptaki wodne kaczki, gÄ™si i Å‚abÄ™dzie czyli blaszkodziobe Anseriformes oraz mewy Laridae) nie ma Åźadnych dowodów na to, Åźe ogniska choroby mogÄ… powstawać na skutek przenoszenia wirusa przez dzikie i migrujÄ…ce ptaki. Czas i kierunki migracji dziko ÅźyjÄ…cych ptaków sÄ… odmienne od czasu i kierunków rozprzestrzeniania siÄ™ obecnej epidemii ptasiej grypy. Do powstania nowych ognisk choroby w Azji dochodziÅ‚o zawsze na skutek przemieszczania zaraÅźonego drobiu. Wybuch epidemii w Kazachstanie, Mongolii i Rosji miaÅ‚ miejsce w okresie letnim, kiedy ptaki wodne pierzÄ… siÄ™ i nie sÄ… zdolne do lotu. Ponadto ogniska choroby wystÄ™pujÄ… w miejscach połączonych gÅ‚ównymi szlakami komunikacyjnymi, którymi prawdopodobnie transportowano zaraÅźony drób. Dodatkowo wirus H5N1 jest tak zjadliwy, iÅź zaraÅźony ptak nie byÅ‚by w stanie przelecieć znacznej odlegÅ‚oÅ›ci. Obserwowany w lutym 2006 r. "atak" ptasiej grypy w Europie takÅźe nie pokrywa siÄ™ z migracjami ptaków - ptaki migrujÄ…ce jeszcze nie zdÄ…ÅźyÅ‚y wrócić, a np. gÄ™si zboÅźowe, które u nas zimujÄ…, przyleciaÅ‚y z póÅ‚nocy, gdzie do tej pory nie odnotowano szczepu H5N1. ZagroÅźenie pandemiÄ… NajwiÄ™kszym niebezpieczeÅ„stwem dla ludzi byÅ‚oby pojawienie siÄ™ mutacji w strukturze genetycznej wirusa, która pozwoliÅ‚aby mu na przenoszenie siÄ™ od czÅ‚owieka do czÅ‚owieka. W chwili obecnej czÅ‚owiek moÅźe zakazić siÄ™ jedynie od zwierzÄ™cia, ale zupeÅ‚nie prawdopodobne jest pojawienie siÄ™ (na drodze mutacji) zmiany w genetycznej strukturze wirusa umoÅźliwiajÄ…cej mu przenoszenie siÄ™ od czÅ‚owieka do czÅ‚owieka, choć wymaga to niekorzystnego zbiegu okolicznoÅ›ci: aby doszÅ‚o do tej maÅ‚o prawdopodobnej sytuacji czÅ‚owiek http://osp.psary.eu Kreator PDF Utworzono 2 March, 2017, 08:32 Oficjalna strona OSP PSARY lub zwierzÄ™ (np. Å›winia) musi zarazić siÄ™ równoczeÅ›nie wirusem ludzkim i zwierzÄ™cym. W skrócie moÅźna powiedzieć, Åźe dziÄ™ki podziaÅ‚owi na segmenty moÅźliwa jest wymiana genów pomiÄ™dzy dwoma wirusami pasoÅźytujÄ…cymi na tej samej komórce. W takiej sytuacji moÅźe powstać zupeÅ‚nie nowy szczep zdolny do wywoÅ‚ania pandemii. Do 26 czerwca 2006 stwierdzono jeden przypadek przejÅ›cia wirusa z czÅ‚owieka na czÅ‚owieka bez utraty zjadliwoÅ›ci. 25 czerwca 2006 w Indonezji zmarÅ‚ na ptasiÄ… grypÄ™ ojciec, zaraziwszy siÄ™ uprzednio od swojego 10-letniego syna. Stwierdzono to na podstawie drobnej zmiany w kodzie genetycznym wirusa znalezionego u chÅ‚opca, która równieÅź byÅ‚a obecna w kodzie wirusa ojca. Zmiana ta jednak nie wydaje siÄ™ dotyczyć ani zjadliwoÅ›ci, ani zaraźliwoÅ›ci. W 2005 odtworzono strukturÄ™ genetycznÄ… wirusa, który wywoÅ‚aÅ‚ epidemiÄ™ grypy hiszpanki w latach 1918-1919. OkazaÅ‚o siÄ™ Åźe wirus byÅ‚ bardzo podobny do wirusa ptasiej grypy i najprawdopodobniej od niego pochodziÅ‚. Na razie nie wykryto jeszcze pojawienia siÄ™ takiej mutacji. Objawy u ptaków Okres inkubacji trwa 3 do 5 dni w zaleÅźnoÅ›ci od szczepu wirusa (czasami do 7 dni), gatunku drobiu i jego wieku. Objawy kliniczne ptasiej grypy u drobiu sÄ… maÅ‚o charakterystyczne i zróÅźnicowane w zaleÅźnoÅ›ci od zjadliwoÅ›ci szczepu wirusa wywoÅ‚ujÄ…cego chorobÄ™, gatunku i wieku ptaków, zakaÅźeÅ„ towarzyszÄ…cych oraz warunków Å›rodowiskowych. GÅ‚ówne objawy kliniczne wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu to: depresja; brak apetytu; gwaÅ‚towny spadek/utrata produkcji jaj, miÄ™kkie skorupy jaj; objawy nerwowe; zasinienie i obrzÄ™k grzebienia i korali; silne Å‚zawienie, obrzÄ™k zatok podoczodoÅ‚owych, kichanie; trudnoÅ›ci z oddychaniem; biegunka; PadniÄ™cia mogÄ… być nagÅ‚e, bez widocznych objawów sygnalizujÄ…cych zakaÅźenie. Åšmiertelność moÅźe dochodzić do 100%. Przy zakaÅźeniu wirusem grypy o niskiej zjadliwoÅ›ci mogÄ… wystÄ…pić objawy (raczej Å‚agodne) ze strony ukÅ‚adu oddechowego, depresja, biegunka, zmniejszona produkcja jaj u niosek aÅź do zaniku, osÅ‚abienie, stroszenie piór i gorÄ…czkÄ™. ZakaÅźone ptaki wydalajÄ… duÅźe iloÅ›ci wirusa z kaÅ‚em, w wydzielinie z oczu i dróg oddechowych. PrzedÅ‚uÅźajÄ…ca siÄ™ choroba powoduje wzrastajÄ…ce przekrwienie, gÅ‚ównie na gardle, tchawicy, Åźołądku i tÅ‚uszczu w okolicy serca oraz podskórne obrzmienie na gÅ‚owie i nogach zwierzÄ…t. Objawy u ludzi Ptasia grypa u ludzi wywoÅ‚uje objawy podobne do tych spowodowanych zwykłą grypÄ…: gorÄ…czka kaszel ból gardÅ‚a bóle mięśni, stawów zapalenie spojówek ataksja W ciÄ™Åźkich przypadkach moÅźe takÅźe powodować problemy z oddychaniem oraz prowadzić do zapalenia pÅ‚uc. Grupy podwyÅźszonego ryzyka zdrowe dzieci w wieku od 6. do 23. miesiÄ…ca; kobiety w ciÄ…Åźy; dzieci i mÅ‚odzieÅź (od 6. miesiÄ…ca Åźycia do 18 lat), leczone przewlekle kwasem acetylosalicylowym; doroÅ›li i dzieci chorzy na przewlekÅ‚e choroby ukÅ‚adu sercowo-naczyniowego lub oddechowego, w tym na astmÄ™; doroÅ›li i dzieci, którzy w minionym roku czÄ™sto przebywali w szpitalu z powodu chorób metabolicznych (w tym cukrzycy, niewydolnoÅ›ci nerek, hemoglobinopatii lub niedoborów odpornoÅ›ci; osoby po przeszczepie organu; Jak naleÅźy unikać ptasiej grypy? Ludzie zaraÅźajÄ… siÄ™ H5N1 dotykajÄ…c chorych ptaków, ich wydzielin lub odchodów. Dotychczas wiÄ™kszość przypadków zachorowaÅ„ u ludzi zdarzyÅ‚a siÄ™ w rejonach wiejskich czy podmiejskich, gdzie w wielu gospodarstwach hodowany jest drób[1]. Aby zmniejszyć prawdopodobieÅ„stwo zakaÅźenia siÄ™, naleÅźy: wszystkie przedmioty stykajÄ…ce siÄ™ z surowym drobiem naleÅźy myć detergentem i dokÅ‚adnie spÅ‚ukiwać, uwaÅźać, by soki z surowego miÄ™sa nie stykaÅ‚y siÄ™ z innymi produktami spoÅźywczymi, unikać kontaktu z ptasimi odchodami (np. podczas mycia samochodu, okien) – uÅźywać jednorazowych rÄ™kawiczek, unikać bezpoÅ›redniego kontaktu z ptactwem (zwÅ‚aszcza z padÅ‚ymi sztukami) – nie dotykać i nie dokarmiać; zarazić siÄ™ moÅźna poprzez kontakt z piórami, pierzem lub puchem, powstrzymać siÄ™ od jedzenia potraw z surowych jaj (np. kogel-mogel), ptasie jajka przechowywać osobno, nie pozwalajÄ…c by weszÅ‚y w kontakt z innÄ… ÅźywnoÅ›ciÄ…; przed uÅźyciem zaleca siÄ™ wyparzyć je we wrzÄ…tku, myć rÄ™ce i narzÄ™dzia po kaÅźdej obróbce produktów drobiowych. Przypadki w Polsce 2 marca 2006 znaleziono dwa martwe i jednego chorego Å‚abÄ™dzia w Toruniu. 5 marca 2006 rano podano do wiadomoÅ›ci, Åźe sÄ… to pierwsze przypadki wystÄ…pienia wirusa ptasiej grypy w Polsce. Tego samego dnia PaÅ„stwowy Instytut Weterynarii w PuÅ‚awach podaÅ‚, Åźe Å‚abÄ™dzie byÅ‚y zaraÅźone wirusem H5N1. Wyniki zostaÅ‚y potwierdzone przez londyÅ„ski instytut, iÅź jest to Å›miertelny wirus dla czÅ‚owieka H5N1. Kolejny potwierdzony w Polsce przypadek znalezienia wirusa ptasiej grupy odkryto 11 marca 2006 w Kostrzynie nad OdrÄ… (woj. lubuskie). Tego samego dnia podano do wiadomoÅ›ci o dwóch nastÄ™pnych ogniskach choroby: w ÅšwinoujÅ›ciu i Bydgoszczy. 1 grudnia 2007 roku wykryto 3 ogniska ptasiej grypy w miejscowoÅ›ciach Rokicice, MyÅ›liborzyce i Uniejewo pod PÅ‚ockiem. Na miejscowych fermach drobiu (w tym dwóch indyczych), zlokalizowano szczep H5N1. Jak postÄ™pować gdy znajdziemy padÅ‚e ptaki? JeÅźeli na spacerze lub w gospodarstwie domowym znajdziemy padÅ‚e ptaki, nie wpadajmy w panikÄ™ ale teÅź nie podchodźmy do tego faktu obojÄ™tnie! Nasza obojÄ™tność moÅźe stworzyć zagroÅźenie dla innych ludzi i zwierzÄ…t! http://osp.psary.eu Kreator PDF Utworzono 2 March, 2017, 08:32 Oficjalna strona OSP PSARY W takiej sytuacji naleÅźy: - nie wpadać w panikÄ™; - nie dotykać padÅ‚ego ptaka; - nie ruszać i nie przemieszczać padÅ‚ego ptaka; - powiadomić sÅ‚uÅźby ratunkowe: Powiatowy Lekarz Weterynarii w LubliÅ„cu Tel. (034) 356 31 21 lub najbliÅźszÄ… lecznicÄ™ weterynaryjnÄ…. lub Komenda Policji w LubliÅ„cu Tel. 997 lub PaÅ„stwowa StraÅź PoÅźarna w LubliÅ„cu Tel. 998 lub zadzwoÅ„ na numer alarmowy 112. W zgÅ‚oszeniu naleÅźy: - DokÅ‚adnie okreÅ›lić miejsce w którym znaleźliÅ›my padÅ‚ego ptaka - JeÅźeli moÅźemy okreÅ›lić gatunek ptaka informacjÄ™ takÄ… naleÅźy przekazać osobie przyjmujÄ…cej zgÅ‚oszenie. - W miarÄ™ moÅźliwoÅ›ci zaczekać do czasu przybycia sÅ‚uÅźb ratunkowych w celu wskazania miejsca w którym znajduje siÄ™ padniÄ™ty ptak. - JeÅźeli mieliÅ›my kontakt z padÅ‚ym ptakiem informacjÄ™ takÄ… naleÅźy bezwzglÄ™dnie przekazać przybyÅ‚ym sÅ‚uÅźbom ratunkowym! Linki zewnÄ™trzne Ptasia grypa – Codziennie aktualizowane informacje o ptasiej grypie w portalu informacyjnym biolog.pl Ptasia grypa – podstawowe informacje, szczepy wirusa, objawy, leczenie, aktualnoÅ›ci. Ptasia grypa – NajwaÅźniejsze informacje na temat choroby, jej objawów i metod leczenia. Ptasia grypa – opis choroby, grupy podwyÅźszonego ryzyka, szczepienia Jak nie moÅźna siÄ™ zakazić, czyli pytania o ptasiÄ… grypÄ™ - Gazeta Wyborcza Wykorzystano materiaÅ‚y ze strony: http://pl.wikipedia.org/wiki/Ptasia_grypa oraz ze strony www.straz-lubliniec.pl http://osp.psary.eu Kreator PDF Utworzono 2 March, 2017, 08:32