CZASOPISMO TECHNICZNE. ARCHITEKTURA
Transkrypt
CZASOPISMO TECHNICZNE. ARCHITEKTURA
CZASOPISMO TECHNICZNE. ARCHITEKTURA R. 109 - 2012 SPIS TREŚCI nr 1(1)A/1 5 9 17 25 35 43 53 63 73 81 91 97 109 117 123 131 141 153 163 171 177 189 199 209 219 231 247 261 269 Wstęp Baku -wizja przyszłości miasta / M. Agajew Przestrzeń -miejsce. Percepcja modelowanych cyfrowo przestrzeni miejskich / A. Asanowicz Miasto przyszłości - miasto starych ludzi / K. Asanowicz Między slumsem a ogrodem -pytania o przyszłość polskich blokowisk na tle tendencji europejskich / A. Barczykowska O gentryfikacji zabytkowych rejonów w Poznaniu / T. Bardzińska-Bonenberg Eksperymenty w planowaniu przestrzennym / K. Barełowska Zespoły hybrydowe jako próba stworzenia integralnych i multifunkcjonalnych struktur miejskich. Reanimacja czy dewaluacja urbanistyki XX/XXI wieku / A. Berbesz Metodologiczne aspekty badań nad kształtowaniem środowiska zbudowanego dla użytkowników grupy wiekowej 50+ / M. Bielak, K. Ujma-Wąsowicz Współczesne tendencje w przekształcaniu formy miasta - przyczyny „nowej prostoty" / R. Blazy Postrzeganie i ocena miejskich przestrzeni publicznych w kontekście rozwoju społeczeństwa informacyjnego / A. Bonenberg Architektura jako marka miasta - na przykładzie aglomeracji poznańskiej / W. Bonenberg Przyszłość miasta zwartego. Przykłady projektów i realizacji. Koncepcja zagospodarowania terenu Praga Południe w Warszawie / T. Bradecki Cyfrowa architektura / P. Celewicz Komunikacja wodna we Wrocławiu - przyszłość - przeszłość / R. Czajka, A. Sobolewski Przyszłość dolin rzecznych w miastach / J. Domańska Przyszłość Alei Róż - autorska wizja projektowa / K. Dudzic-Gyurkovich Mediolan obala mit stale rozrastającego się miasta / L.M.F. Fabris Ślady przeszłości w miastach przyszłości / A. Gębczyńska-Janowicz Blokowiska w przyszłości, a może już tylko obszary po blokowiskach? / M. Głuchowski Plan rewitalizacji Wyspy Grodzkiej w Szczecinie / J. I. Gołębiewski Przyszłość systemów urbanistycznych na pustyni / E. Grabowski Nowe życie „miejskich przegranych". Rewitalizacja kopalni węgla kamiennego „Mysłowice" i terenów przyległych / D. Grochowska Przyszłość jak przeszłość? Miasto topologiczne / P. Grodzicki Zieleń w mieszkaniu - użyteczna, piękna i trwała / B. Gronostajska Znaczenie współczesnych transformacji obszarów miejskich dla globalnych procesów urbanizacji / J. Gyurkovich Wybrane przykłady rewitalizacji obszarów zdegradowanych Barcelony / M. Gyurkovich Miasto w mieście. Powrót do architektury / D. Hansen Fenomen relacji miasto-rzeka w nowych formach przestrzeni publicznej we Wrocławiu / P. Horn 281 293 301 309 317 331 337 345 357 371 381 387 395 401 413 427 447 453 459 473 483 493 507 515 523 535 BedZED: idea i rzeczywistość / M. Jagielak Wpływ komunikacji marketingowej na kształtowanie miast / R. Janowicz Kształtowanie miast wobec zagrożeń powodziowych w XXI wieku. Rotterdam -wodne miasto / A. Januchta-Szostak Wybrane procesy i zjawiska kształtujące współczesne oblicze miasta / R. Jaroszewska-Brudnicka Miasta i wojny przyszłości / A. Jasiński Jakość przestrzeni małego miasta w aspekcie planowanych przekształceń funkcjonalno-przestrzennych otoczenia / B. Jaszczuk-Skolimowska Usługi miejskich ekosystemów: relacje z formą urbanistyczną / T. Jeleński Kształtowanie kompozycji urbanistycznej - przeszłością czy przyszłością rozwoju miast? / Z. Kamiński, B. Modrzewski Skomponowana sieć sieci / A.A. Kantarek Koncepcje miast przyszłości - analiza na wybranych przykładach / Z. Kęsek Juchnowiec-miasto [w] przyszłości / A. Kłopotowska, M. Sulima Niewielki ośrodek miejski komfortowym środowiskiem zamieszkania / J. Kobylarczyk Poznań. Miasto jutra z przeszłością / G. Kodym-Kozaczko Metapolie ery cyfrowej - wpływ nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych na kształt współczesnego miasta / B. Konarzewska Wizja miasta w filmie science fiction / Z. Konopacki-Maciuk Miasto 2000 Plus / W. Kosiński Miasto przyszłości, czyli problemy neokontekstualizmu / M. Kozaczko Zobaczyć przyszłość / R. Loegler Wybrane utopijne wizje i projekty miast przyszłości w kontekście kulturowym XXI wieku - refleksja autorska / A. Lorek Przyszłość miasta: miasto przyszłości. Gestaltyzm a miasto / R. Lyons Nowe szaty świątyni, czyli architektura sakralna w XXI wieku / B. Malinowska-Petelenz Czy policentryzm wywiera wpływ na zjawisko niekontrolowanego rozrostu miast w hiszpańskisystemie metropolitalnym? / C. Marmolejo, J. Masip, E. Chica „Lepsze miasto, lepsze życie" - zagrożenie i przestrzeń publiczna w mieście przyszłości / R. Mikielewicz Slumsy doby księżyca / M. Mizia Dzieje miasta przyszłości / M. Motak Bardzo wysokie budynki - dzisiejsze i przyszłe elementy krajobrazów wielkich miast w Europie / R. Musiał nr 1(1)A/2 5 9 15 27 39 49 61 67 81 93 101 111 123 129 137 145 157 165 175 183 199 207 217 233 243 249 261 269 Wstęp Kompozycja przestrzeni miejskiej w kontekście zagrożeń atakami terrorystycznymi / A. Nadolny Lokalizacja nowej Filharmonii Krakowskiej / A. Nawrocka Panopticon a oligopticon. Czy strzeżone znaczy zastrzeżone? / A. Nowel-Śmigaj „Smart governance" a zarządzane rozwojem w mieście przyszłości / A. Noworól Przestrzeń miejska jako krajobraz / L. Nyka Przekształcenie terenów poprzemysłowych - aprecjacja czy deprecjacja miasta? / P. Obracaj, M. Łotarewicz Architektoniczne huby: dobudówki, doklejki, zszycia - awangardowe kreacje czy wyraz nowych potrzeb / A. Palej, B. Homiński, M. Palej Panta Rhei - ruch i czas w przestrzeni miejskiej / A. Pęckowska Przestrzenie publiczne miasta przyszłości - idee i projekty / K. Pluta Efektywność energetyczna i wielofunkcyjność miejskich centrów handlowych jako rezultat zjawiska „powrotu do miasta" na przykładzie Stuttgartu i Ludwigsburga / A. Podhalański Metropolie Portugalii - nadzieja czy dramat przyszłości miast? / B. Podhalański Meta-narracja jako aranżacja miasta innowacyjnego ... Studium przypadku miasta nadmorskiego / K. Pokrzywnicka, K. Juchnevic Energia słoneczna jako innowacyjny element kreacji przestrzeni publicznej miasta / K. Pokrzywnicka, E. Novokunski Zmiany w funkcji i wzornictwie w przestrzeniach publicznych na podstawie ostatnich realizacji / K. Rybak, I. Myszka-Stąpór Sport w krajobrazie miasta - wybrane zagadnienia roli i kompozycji / B. Rzegocińska-Tyżuk Rewitalizacja terenów zieleni osiedlowej szansą dla dwudziestowiecznych blokowisk? / M. Rzeszotarska-Pałka Jakie będzie środowisko mieszkaniowe w mieście przyszłości? / G. Schneider-Skalska Budynki ekstremalnie wysokie - szaleństwo czy przyszłość miasta? / P. Setkowicz Miasto przyszłości: terytoria o niskim zagęszczeniu na metropolitalnym obszarze Barcelony / A. Sotoca-Garcia, M. Massuet Vilamajó „Transit Yillage" - element w strukturze metropolii / W. Spyrka Kulturowe czynniki warunkujące architekturę mieszkaniową. Przykład Polski i Turcji / E. Stachura Miasto miejscem dla ludzi -spojrzenie w przyszłość / S. Staszewska Rewitalizacja wielkopłytowych osiedli mieszkaniowych szansą na podniesienie jakości przestrzeni miasta. Dobry przykład osiedla Hellersdorf w Berlinie / E. Szczerek Bio-city. Reintegracja ekosystemów miast / L. Świątek Waterfront jako jedna z dróg rewitalizacji terenów poprzemysłowych na przykładzie projektu dzielnicy Kleczków we Wrocławiu / P. Tota, A. Zapart Przestrzeń, forma, tekstura / M. Twardowski Urbanistyczne aspekty kształtowania środowiska zbudowanego dla użytkowników grupy wiekowej 50+ / K. Ujma-Wąsowicz, M. Bielak 277 287 295 305 315 323 343 355 365 371 379 387 395 407 413 421 433 443 455 463 473 Miasto we wsi - wieś w mieście: współistnienie przestrzeni / R. Urbaniak Przestrzeń miasta przyszłości. Programy i utopie / D. Wantuch-Matla Kierunki rozwoju oraz strategia regeneracji urbanistycznej brzegu rzeki Douro w mieście Porto w Portugalii / M. Wąsowicz Od miasta naukowego do smart city / M. Wdowiarz-Bilska Współczesne formy mieszkania - w poszukiwaniu innowacyjnych rozwiązań. Przegląd działań na przykładzie wybranych miast europejskich / S. Wehle-Strzelecka Miasto przyszłości -tendencje, koncepcje, realizacje / E. Węcławowicz-Bilska Przyszłość w miastach przyszłości / E. Węcławowicz-Gyurkovich Utopie, eksperymenty oraz manifesty jako początek wizjonerskiej architektury - Wiedeń / A. Włoch-Szymla Niewirtualna historyczna przestrzeń publiczna / M. Włodarczyk Po co jest miasto? / M. Włodarczyk Miejsca aktywnego wypoczynku - nowe formy przestrzeni publicznej / A. Wojtas-Harań Blokowiska na styku dwóch czasów i narodowości / G. Wojtkun Zdarzenie architektoniczne - nowy element w formowaniu przestrzeni publicznej miasta w przyszłości / E. Woźniak-Szpakiewicz Saragossa - poszukiwania kształtu miasta / A. Wojcik Przestrzenie publiczne w miastach przyszłości / J. Wrana, A. Fitta Miasto sieciowe 24/7/365. Airport city i aerotropolis / P. Wróbel Zagrożona przyszłość miasta. Przykład Łodzi / B. Wycichowska Przestrzeń dostępna - wyzwania społeczne i projektowe / M. Wysocki Parki przyszłości - o różnych koncepcjach kształtowania terenów zieleni w miastach / A. Zachariasz Miejsce przestrzeni publicznej w wizji tworzenia nowoczesnej metropolii międzywojnia na przykładzie Warszawy / J. Zdunek-Wielgołaska Proekologiczne rozwiązania architektoniczne a rozpraszanie się współczesnych miast / K. Zielonko-Jung nr 2(7)A "OGRODY PAMIĘCI" I ICH MIEJSCE W KRAJOBRAZACH KULTUROWYCH 7 „Ogrody Pamięci" w sztuce ogrodowej i architekturze krajobrazu / K. Łakomy 19 Kalwarie europejskie jako pielgrzymkowe ogrody pamięci / A. Mitkowska 29 Kalwaria na Austeinie w Grazu / J. Chrząszczewski 51 O upamiętnianiu miejsc, wydarzeń, osób i zwierząt w historycznych i współczesnych ogrodach i parkach / A. Zachariasz 71 Historyczne cmentarze ogrody pamięci jako wyróżniki krajobrazu kulturowego / A. Majdecka-Strzeżek 77 Współczesne przestrzenie publiczne jako ogrody i krajobrazy pamięci / K. Pluta 87 Percepcja założenia krajobrazowego jako doświadczanie déjà raconté / M.K. Leniartek 95 Staropolski ogród jako archetyp i relikt tradycji / J. Szewczyk RÓŻNORODNOŚĆ TREŚCIOWA "OGRODÓW PAMIĘCI" (PAMIĘĆ OGRODÓW) 113 Ogrody pamięci w praktyce urbanistycznej / A. Bieske-Matejak 119 Ogród pamięci Gucin-Gaj w Warszawie - stan przetrwania / Z. Wrzos, K. Kimic 133 Ogród botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego - ogród pamięci i wyobraźni / J. Dudek-Klimiuk 145 Park im. T. Rejtejtana. Łódzki Park Nie-pamięci / B.Wycichowska 155 Ogród Strzelecki w Tarnowie - ogród pamięci z Mauzoleum generała Bema / K. Kimic 169 Współczesny ogród Nan Lian w Hongkongu - pamięć o przeszłości / P. Baster 175 Ian Hamilton Finley i jego Mała Sparta / W. Brzezowski 183 Ogród Pamięci Imigrantów pod Statuą Wolności - uwarunkowania, konteksty, realizacja / W. Kosiński 203 Parki rzeźb w Norwegii / B. Makowska 209 Xcaret - park kultury Majów / M. Milecka 219 Pamięci żony. Garden of cosmic speculation Charlesa Jencksa / M. Jagiełło 227 Przestrzenie kommemoratywne w krajobrazie Barcelony / I. Sykta 241 Grobowce rodzinne w XIX-wiecznych założeniach pałacowo-parkowych Śląska Opolskiego / K. Hodor, K. Łakomy 255 Pamięć ogrodów / K. Sokołowska 263 Waplewski „ogród pamięci" w kontekście polskiej i Europejskiej myśli ogrodowej oraz realizacji parkowych XVIII i XIX wieku / M. Olszewska OGRODY CMENTARNE I PRZYKOŚCIELNE 279 Założenia cmentarne w krajobrazach Krakowa / K. Hodor 287 Koncepcja rewaloryzacji układu zieleni na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie / K. Fabijanowska 303 Formy przestrzenne pochówków wojennych z końca II wojny światowej jako element tożsamości miejsca na przykładzie gminy i miasta Czarnków / K. Grygorowicz-Kosakowska 315 Ogrodowe założenia sakralne w wiejskich krajobrazach powiatu wadowickiego / M. Wilkosz-Mamcarczyk 331 339 Otoczenie kościoła w Niegowici jako wielowątkowy ogród pamięci. Pamięć o ludziach, o zdarzeniach i o miejscu / M. Kuś, Ł. Dąbrowski Symbolika i tradycja a prawne uwarunkowania projektowania cmentarzy / K. Łakomy nr 3(12) KWESTIE TEORETYCZNE I SŁYNNE PRZYPADKI 7 Rewitalizacja miast i teoria urbanistyki / Z.K. Zuziak 19 Współczesne tendencje rewitalizacji miast europejskich / E. Węcławowicz-Bilska 27 Uwarunkowania projektów rewitalizacji wynikające z zarządzania rozwojem lokalnym / A. Noworól 33 Post-event re-revitalization. Expo'98 i Lizboński Park Narodów / A.A. Kantarek 39 Rewitalizacja niezrównoważona - problem Łodzi / B. Wycichowska KWESTIE STRUKTURALNE 49 Strukturalne przesłanki rewitalizacji śródmieść - przykład Krakowa / D. Ogrodnik 55 Rewitalizacja Poznańskiej Środki - aspekt przestrzenny / B. Kaźmierczak, D Pazder 63 Współczesne budynki wysokie - znaki zrewitalizowanej przestrzeni / R. Musiał 69 "Miasto w mieście" Ochrona struktury urbanistycznej posiadeł wodno-fabrycznych w Łodzi / A. Tomczak 77 Kreatywne środowisko jako katalizator rewitalizacji / A. Zaborska-Jagiełło 83 Rewitalizacja miast a budowa ośrodków high-tech na terenach poprzemysłowych w Polsce / M. Wdowiarz-Bilska REWITALIZACJA I PRZESTRZENIE PUBLICZNE 93 Urbanistyczne kryteria oceny projektów rewitalizacji, czyli interpretacje i nadinterpretacje realnych przestrzeni semiotycznych / A. Hrabiec 103 Rewitalizacja operacyjna w praktyce / S. Lessaer 109 Projektowanie urbanistyczne jako narzędzie kształtowania przestrzeni publicznych w procesie rewitalizacji terenów przemysłowych i kolejowych / K. Pluta 115 Fjord City a rozwiązania rewitalizacji rejonów poportowych Oslo / H. Petryshyn 121 Przestrzeń publiczna w obszarach rewitalizowanych - na przykładzie Hafencity / U. Nowacka-Rejzner, A.K. Rejzner 129 Przestrzeń publiczna miasta europejskiego - salon miejski czy istotny element budowy programu rewitalizacji? przykład MQ w Wiedniu / M. Rembeza 135 Trzy place - rewitalizacja przestrzeni pokomunikacyjnych czy nowa postać aneksji? / P. Setkowicz 141 Rewitalizacja rynku, czyli w poszukiwaniu rozwiązania węzła gordyjskiego / U. Forczek-Brataniec, M. Brataniec 145 Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych - dwa przykłady - jedno podejście / J. Franta 151 Projektowanie rewitalizacji zdegradowanych terenów w mieście, na przykładzie Placu Wałowego w Gdańsku / M. Zieliński 157 Możliwości wykorzystania terenów po poligonie wojskowym na brusie w Łodzi / E. Muszyńska, B. Brzezińska-Kwaśny 165 Projekty rewitalizacji przestrzeni publicznych śródmieść w regionach odmiennych kulturowo – doświadczenia / J. Wrana PRZESTRZENIE SPOŁECZNE I KULTURALNE 173 Aktywność społeczna jako najważniejsza treść rewitalizacji miasta / R. Blazy 181 Rewitalizacja miasta potrzeby społeczne / K. Fornagiel 191 Realizacje wielofunkcyjnych zespołów kultury jako udane przykłady rewitalizacji obszarów zdegradowanych w wybranych miastach europejskich / M. Gyurkovich 197 "Spacerem po Młynowej. W poszukiwaniu tożsamości dzielnicy" / A. Kłopotowska REWITALIZACJA MIAST MAŁYCH I ŚREDNIEJ WIELKOŚCI 205 Budowa obwodnic szansą na odzyskanie rynków przez małe miasta (Ostrów mazowiecka, Zambrów, Grajewo) / D. Gawryluk 211 Witalność małego miasta - przykłady francuskie / A. Wójtowicz 219 Problemy rewitalizacji przestrzeni publicznych małych miast / K. Mazur-Belzyt 225 Szansę i zagrożenia rewitalizacji małych i średnich miast - przykłady z Polski południowej / T. Bajwoluk 233 Rewitalizacja a rola miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w kształtowaniu zabudowy / B. Podhalański 239 Rewitalizacja małych miast na przykładzie Stavanger (Norwegia) / B. Makowska 245 Wiejskie dziedzictwo Białegostoku / J. Szewczyk 251 Rewitalizacja obszarów śródmiejskich w małych miastach - projekty i ich realizacja / R. Langer 267 Wybrane aspekty rewitalizacji urbanistycznej małego miasta Suraż / M. Sulima REWITALIZACJA TERENÓW POPRZEMYSŁOWYCH I POPORTOWYCH 275 Rewitalizacja terenów poprzemysłowych - modele przekształceń na wybranych przykładach / M. Baborska-Narożny 281 Społeczna akceptacja rewitalizacji - przypadek miasta poprzemysłowego / R. Mikielewicz 287 Rewitalizacja w obszarach miast Górnego Śląska / M. Franta 293 Nowe oblicza terenów portowych / M. Magdziak-Grabowska 299 Problemy miejskich terenów nadrzecznych / M. Łysień KWESTIE PRZYRODNICZE REWITALIZACJI 307 Integralność człowieka i przyrody jako element rewitalizacji piwniczańskich bulwarów / H. Hrehorowicz-Gaber 313 Przyrodnicza rewitalizacja terenów poprzemysłowych / A. Pancewicz 319 Czynnik środowiskowy w programach rewitalizacji miejskiej / M. Gołąb-Korzeniowska ZAGADNIENIA SPECJALISTYCZNE 329 Rewitalizacja zabudowy ekstensywnej przez kreację kameralności / S. Krzaklewski 333 Światło elektryczne w rewitalizacji architektonicznej przestrzeni publicznych polskich miast / R. Graczyk, A. Nawrowski 339 Proces rewitalizacji bazujący na architekturze bionicznej i świetle / A. Nawrowski, P. Zierke 343 347 353 359 Rewitalizacja urbanistyczna wobec zagrożeń terrorystycznych, próba zdefiniowania zjawiska / A. Nadolny Rewitalizacja w obszarach uprzywilejowanych / J. Błachut Problemy współczesnej rewitalizacji wielkopłytowych osiedli mieszkaniowych na przykładzie berlińskiego osiedla Marzahn / E. Szczerek Ewolucja i dysolucja - symultaniczność procesów twórczych i destrukcyjnych w projektowaniu rewitalizacji miasta / M. Ćwik nr 4(13)A 5 7 25 57 71 91 103 117 127 151 173 197 Wstęp Szwajcarskie podejście do korzystania z przestrzeni / M. Gołąb-Korzeniowska 22@Barcelona - miasto cywilizacji wiedzy / M. Gyurkovich Z szacunku dla otoczenia. Mieszkać w Szwajcarii, mieszkać w Holandii / M. Jagiełło-Kowalczyk Sektory zagospodarowania. École Polytechnique Fédérale de Lausanne w kampusie w Ecublens / A.A. Kantarek Wenecja - miasto dobre nie tylko dla dzieci / A. Palej Miasta nad wodą-dwie Wenecje / G. Schneider-Skalska Kształtowanie elewacji budynków w aspekcie ograniczenia strat ciepła / B. Siedlecki Nowy plan, nowa lokalizacja, nowa tożsamość: trzy strategie dla środowisk mieszkaniowych przyszłości / A. Sotocka Ośrodki technologiczne niemieckiego wybrzeża Morza Bałtyckiego / M. Wdowiarz-Bilska Nowoczesna konserwacja Neues Museum w Berlinie / E. Węcławowicz-Gyurkovich Pamięć miasta. Barcelona - miasto na krawędzi / A. Wójcik nr 5(15)A/1 4 Wstęp 7 O niearchitektonicznej genealogii detali współczesnych budynków / Teresa Bardzińska-Bonenberg Mroczna strona architektury. Prawda w detalach skrywanych / Robert Barełkowski - Et ego - quod... - quo - quare - quid? Detal jako forma ekspresji w architekturze Gianugo Polesello / Claudia Battaino, Luca Zecchin Detal odtworzony / Andrzej Białkiewicz Ornament dziś: zbrodnia czy chluba? / Wojciech Bonenberg Detal architektoniczny w świetle współczesnych imperatywów projektowych / Wacław Celadyn Odprowadzanie wody / Lorenzo Cotti Rola współczesnego detalu w kreacji formy architektonicznej / Grażyna Dąbrowska-Milewska Architektura bez detali / Armando dal Fabbro Logos optikos. Wizualna logika sensu formy / Gerhard J. Dürschke Do czego przydają się detale? / Raimund Fein W skali detalu, w materii ducha formy / Adam Fołtarz Albo architektura, albo abażur / Piotr Gajewski Detal zaklęty w betonie / Barbara Ewa Gronostajska Detal architektoniczny oglądany z urbanistycznej perspektywy / Sławomir Gzell O lotniskach Berlina / Zvi Hecker Detal architektoniczny dziś - i jego tło / Wojciech Kosiński O detalu architektonicznym zbędnym i niezbędnym / Dariusz Kozłowski Detal architektury - architektura detalu / Jeremi T. Królikowski Święta cegła / Konrad Kucza-Kuczyński IBA w Łużycach. Detal architektoniczny w przestrzeni krajobrazu / Rolf Kuhn Detal w posthumanistycznym świecie. O fizycznym doświadczaniu rzeczywistości / Piotr Marciniak Detal architektoniczny w obrazach architektury / Maria Misiągiewicz Detal architektoniczny dziś. Czy jest nam tak naprawdę potrzebny / Adam Nadolny Nowe oblicze detalu architektonicznego na przykładzie neomodernizmu wiedeńskiego / Joanna Olenderek Gdzie mieszka dziś szczegół? / Bohdan Paczowski Ozdoba w architekturze wielorodzinnych domów dostępnych / Jan Pallado Detal minimalistyczny / Zbigniew Paszkowski Detale to nie detal / Alberto Pratelli Miejsca i przestrzenie odporne / Paola Rizzi Projektujmy i budujmy zgodnie z już uznanymi „regularni techniki budowlanej" i „najnowszym stanem techniki"... albo nie projektujmy ani nie rysujmy czegoś czego sami nie potrafimy zrealizować!? / Stefan Jan Scholz Artykulacje / Juan Luis Trillo de Leyva Faktura i detal w najnowszej chińskiej architekturze / Ewa Węcławowicz-Gyurkovich Detal architektoniczny, czym jest? / Janusz A. Włodarczyk 21 34 46 56 66 77 86 98 108 120 124 132 136 144 152 156 170 180 192 200 204 212 218 225 233 243 251 259 269 276 284 292 302 310 320 Detal a standard w architekturze okresu kryzysu gospodarczego / Maciej Złowodzki Szkło, detal, architektura / Maria J. Żychowska nr 5(15)A/2 4 Wstęp 7 Diabeł tkwi w szczególe - kryteria oceny detalu w architekturze zrównoważonej / Magdalena Baborska-Narożny Detal jako składnik tożsamości obiektu architektonicznego / Katarzyna Barełkowska Detal i jego współczesne oblicze / Janusz Barnaś Gdy wnętrze staje się detalem / Małgorzata Bartnicka Detal architektoniczny budownictwa sakralnego na Podhalu / Agata Bentkowska-Mitana Pomiędzy architekturą wczoraj a dziś. Detal jako łącznik i wyznacznik tożsamości miejsca. Materiały architektoniczne w kształtowaniu detalu XXI w. / Anna Maria Berbesz Wpływ pluralizmu współczesnych doktryn twórczych na rozwój estetyki detalu w dzisiejszej architekturze / Przemysław Bigaj Detal jako forma ekspresji w szczecińskiej architekturze międzywojennej / Krzysztof Bizio Płaszczyzna i detal architektoniczny - rozwiązania współczesnej ceramiki elewacyjnej / Agata Bonenberg Detal jako metafora. Krematorium Berlin Treptow. Axel Schultes, Charlotte Frank / Marcin Brataniec Imitacja detalu historycznego w obiektach współczesnych / Piotr Brzeziński Szkło artystyczne jako substytut detalu w architekturze XXI wieku / Alina Budzyńska Detal kinetyczny / Kazimierz Butelski Detal architektury betonowej - reinterpretacje i metafory klasycyzmu / Marcin Charciarek Współczesny detal architektoniczny i jego introdukcja w ruinach średniowiecznych zamków / Leszek Chlasta Niezapomniane detale / Wojciech Chmielewski Elementy struktury budynku jako modernistyczny detal - idea, realizacja, destrukcja i modernizacja / Błażej Ciarkowski Flamandzki detal architektoniczny jako połączenie idei i emocji z fizycznymi właściwościami materiału / Ewa Cisek Detal w architekturze sakralnej Krakowa - tradycja i współczesność / Jacek Czechowicz Wirtualna linia wieńcząca wlw, detalem identyfikującym przestrzeń / Jerzy Dietrich Światło jako detal architektoniczny w świątyni / Andrzej Domarzewski Nowoczesny detal z tradycyjnych materiałów budowlanych / Ewa Dworzak-Żak Okno jako detal architektoniczny stanowiący płaszczyznę interakcji dwóch przestrzeni / Amabela Dylla Funkcje detalu / Anna Frysztak Beton brut / Ewelina Galas Detal architektoniczny a zmienność architektury domu bezpiecznego / Monika Gała-Walczowska Poszukiwanie charakteru miejsca - detal we współczesnej architekturze rynków małych miast płn. - wsch. Polski / Dorota Gawryluk 12 17 23 28 33 38 43 49 55 58 63 69 73 79 84 88 94 100 105 110 115 119 125 131 136 141 147 151 155 159 165 169 175 179 184 189 194 199 204 210 216 222 228 234 240 246 250 256 261 265 269 274 279 285 291 297 303 309 315 Zapomniany czy niechciany detal w polskiej architekturze współczesnej? / Krzysztof Gielniak Turbiny wiatrowe jako detal architektoniczny / Aleksandra Głuchowska Detal architektoniczny we współczesnym kwartale zabudowy mieszkaniowej / Marcin Głuchowski Expo - weryfikator detalu / Radosław Górski Detal architektoniczny budynków jako element identyfikujący małe miasta Wielkopolski / Rafał Graczyk Detal architektury. Detal natury / Paweł Grodzicki (Nie)szczerość detalu / Aleksander Gruszka Detal architektoniczny jako element kodu kulturowego / Janusz Grycel Ceramika w architekturze / Klaudia Grygorowicz-Kosakowska Percepcja historycznego detalu architektonicznego dziś / Renata Gubańska Detal architektoniczny w adaptowanych zespołach poprzemysłowych / Janusz Gubański Wpływ światła na detal architektoniczny / Ryszard Hajdamowicz Sztuka i matematyka - algorytmiczne i parametryczne detale / Maria Helenowska-Peschke Czynniki decydujące o zastosowaniu i charakterze detalu w architekturze mieszkaniowej / Paweł Horn O detalu w architektonicznej przestrzeni cyfrowej / Adam Jakimowicz Koncepcja nowych form detalu architektonicznego w skali przestrzeni urbanistycznej / Agnieszka Janowska Nieobecność detalu, nieobecność formy. Domy w kamuflażu / Maciej Janowski Powracający problem ornamentu - elementy teorii dekoracji w architekturze współczesnej / Wojciech Januszewski O zjawisku dematerializacji formy architektury współczesnej / Artur Jasiński Ornament i obraz w przestrzeni architektury. Kontynuacje i innowacje / Beata Juchniewicz Detal w architekturze zrównoważonej / Lucjan Kamionka Detal architektoniczny - rytm, harmonia, muzyka / Tomasz Kapecki Dom w kwiatach wiśni / Marek Kaszyński Transformacja detalu modernistycznego. Pierwszy „drapacz chmur" w Katowicach / Sebastian Kiesiewicz Detal architektoniczny w poznaniu bezwzrokowym / Agnieszka Kłopotowska Architektura zapamiętywana / Justyna Kobylarczyk Architektura postindustrialna Zielonej Góry - detal architektoniczny w budynkach rewitalizowanych / Paweł Kochański Detal „niezależny" - dopełnienie współczesnej przestrzeni architektonicznej / Grażyna Kodym-Kozaczko Czy we współczesnej architekturze detal architektoniczny istnieje? / Joanna Kołata Detal medialny - od zamysłu projektowego do proponowanych rozwiązań technicznych / Bogusława Konarzewska Anonimowość architektury mieszkaniowej jednorodzinnej poprzez pozorną atrofię detalu / Michał Konarzewski Detal - kompozycyjny imperatyw / Mieczysław Kozaczko Detal architektoniczny - świadek czasu / Magdalena Kozień-Woźniak 319 324 330 336 342 347 353 359 362 368 373 379 383 388 394 400 405 410 415 421 427 433 439 44 450 455 460 465 468 Współczesna architektura czyli „nowy" detal architektoniczny / Tomasz Kozłowski O ekologicznym marzeniu HafenCity. Oddziaływanie struktur bionicznego detalu / Grzegorz Krajewski Ewolucja współczesnego ornamentu na przykładach obiektów Wystaw Światowych Expo / Tomasz Krotowski „Architektura dziur" - eksperymenty w zakresie współczesnej dekoracji / Joanna Kucharzewska Współczesny detal architektoniczny - projekcja indywidualizmu twórczego / Krzysztof Kwiatkowski Projekt rewitalizacji dworca Wrocław główny - Detal architektoniczny i jego funkcja w projekcie / Michał Leszczyński Cechy tworzywa a detal architektoniczny / Paulina Lis Detal - architektoniczny czy budowlany / Marek Lisowski Kolorowy detal czy kolor jako detal współtwórcą architektury / Krzysztof Ludwiń Detale architektoniczne obiektów mostowych / Aleksy Łapko Kształtowanie elewacji obiektu architektonicznego poprzez detal na przykładach z Podlasia / Piotr Łodziński Romantyczny jak radio. Motyw elektryczności w amerykańskiej architekturze art-deco / Sławomir Łotysz Semiotyka detalu / Robert Łucka Detal architektoniczny we współczesnej kulturze judaistycznej. Wybrane przykłady architektury świeckiej / Tomasz Malec Rozważania nad grobem architektury - detal i jego funkcja we współczesnej architekturze nekropolii na przykładzie Künstlerfriedhof Friedenau w Berlinie / Karolina Mazurkiewicz Granice detalu w architekturze / Wiesław Michałek Detal „dialogiczny" w architekturze Maxa Dublera / Anna Mielnik Detal architektoniczny - hierarchia i reakcja „kulturowo zrównoważona" / Renata Mikielewicz Detal architektoniczny jako jeden z elementów kształtowania tożsamości, na podstawie budownictwa funkcyjnego służb leśnych / Robert Misiuk Dekoracyjność budowli baroku a forma współczesnej architektury / Anna Miśniakiewicz Między funkcją a zbytkiem / Małgorzata Mizia Detal architektoniczny w przestrzeni miejskiej Poznania / Bogusz Modrzewski Efekt dematerializacji zwieńczeń drapaczy chmur uzyskany współczesnymi środkami wyrazu i detalem architektonicznym / Robert Musiał Forma przestrzenna współczesnego detalu architektonicznego w aspekcie geometrycznym / Farid Nassery Erudycyjna przestrzeń w architekturze. Detale wyobraźni / Grzegorz Nawrot Faktura jako detal / Wojciech Niebrzydowski „Czy elementy infrastruktury technicznej mają szansę być detalami architektonicznymi współczesnej przestrzeni miejskiej?" / Jolanta Niedzielko Trwałość detalu architektonicznego / Beata Nowogońska Przynależny projektom minimalistycznym racjonalizm detalu architektonicznego, na przykładzie własnych realizacji / Maciej Olenderek 474 477 481 485 490 493 497 503 509 513 519 524 530 536 541 545 549 555 561 564 568 571 576 582 588 593 597 602 610 616 621 626 Detail Fake - oszukujący detal - oszustwo na detalu / Lukas Patrick Olma Ponadczasowe znaczenie historycznego detalu / Anita Orchowska Współczesny detal architektoniczny w zabytku / Aleksander Owerczuk Oswajanie technologii - piękno i funkcjonalność współczesnego detalu / Jolanta Owerczuk Forma i detal / Karolina Pacholewicz Detal architektoniczny - trzy poziomy odniesienia / Marcin Petelenz Współczesne przedszkole i rola detalu / Michał Piechnik Tendencje kształtowania detalu architektonicznego warszawskich budynków wysokich / Joanna Pietrzak Detal w architekturze współczesnej / Marek Początko Architektura monumentalna szczególnym rodzajem detalu w metropolii / Bogusław Podhalański Wielofunkcyjne meble miejskie w przestrzeniach publicznych. Kontekst miejsca, mobilność, formy i elementy przyrodnicze / Kinga Rybak Detal we współczesnej architekturze Afryki / Anna Rynkowska-Sachse „Naturalny" detal architektoniczny - zieleń i motywy roślinne w architekturze / Magdalena Rzeszotarska-Pałka Ludzki wymiar nieludzkiej skali - detal architektoniczny budynków wysokich / Piotr Setkowicz Detal - 'szara eminencja' architektury. Kilka uwag do tez / Jan Skalski Napięcie / Maciej Skaza Percepcja i rozpoznawalność przestrzeni publicznych. Studium przypadku czterech placów w Zielonej Górze / Marta Skiba Studium koloru i morfologii architektury krajobrazu miasta jako podstawa projektowania i wyboru detali i elementów przestrzeni publicznej / Maja Skibińska Detal jako medium - dwie idee - dwie drogi rozwoju architektury? / Anita Staszewska-Furmanek Detal budowlany / Bolesław Stelmach Detal w architekturze współczesnej / Krystyna Strumiłło O detalu przemieszczonym / Filip Suchoń Gra symboli w detalu okna domu wiejskiego / Magdalena Sulima Detal architektoniczny o proweniencji klasycznej jako uniwersalny nośnik znaczeń. Analiza na przykładzie białostockich gmachów użyteczności publicznej z lat 1945-2012 / Agata Szmitkowska Narracja w detalu w wybranych przekładach współczesnej architektury berlińskiej / Ernestyna Szpakowska Znaczenie w architekturze detalu / Barbara Świt-Jankowska Detal we współczesnej architekturze / Anna Tertel O detalu i architekturze budynków wielorodzinnych w Polsce w okresie transformacji / Andrzej Tokajuk Zieleń na elewacjach - współczesny „eko - ornament"? / Joanna Tymkiewicz Rola detalu architektonicznego w kreowaniu zmysłowej percepcji współczesnej architektury / Katarzyna Urbanowicz Małopolski Ogród Sztuki - detal wynikający z kontekstu / Piotr Urbanowicz Perforacja jako współczesny detal architektoniczny - na przykładzie twórczości Stevena Holla / Magdalena Wąsowicz 630 635 641 647 652 658 663 668 672 Detal i narracja we współczesnej architekturze sakralnej / Anna Maria Wierzbicka Prostota i zdobnictwo - skrajności architektonicznego wyrazu / Anna Wojtas-Harań Detal jako forma architektury na przykładzie Cooper Union i Muzeum Nelsona Atkinsona / Sławomir Wojtkiewicz Estetyczna perfekcja detalu / Jan Wrana Uwagi o „detalu lotniczym" w architekturze / Piotr Wróbel Detal architektoniczny i jego losy w powojennej Polsce na przykładzie wiejskiego dworku szlacheckiego w Radochowie i „Zamku na Skale" w Trzebieszowicach / Anna Zaręba Osłony przeciwsłoneczne - element stricte funkcjonalny czy ozdobny nowoczesny detal? / Katarzyna Zawada-Pęgiel Architektoniczny detal i tożsamość / Jadwiga C. Żarnowiecka Muzeum Lotnictwa Polskiego - beton oswojony przez detal / Paweł Żuk nr 6(19)A HISTORYCZNE I WSPÓŁCZESNE OGRODY W KRAJOBRAZIE MIAST OGRODY HISTORYCZNE 7 Zieleń i ogrody w krajobrazach miast (cz. 1, do XVIII w.) / K. Hodor 17 Ogrody w krajobrazach miast (cz. 2, od XVIII do XX w.) / K. Łakomy 27 Zieleń w miastach średniowiecznych w dziełach malarstwa niderlandzkiego XV wieku / P. Kulesza 39 Renesansowe ogrody królewskie na Wawelu. Palinologiczne badania ogrodów na górnym tarasie / D. Nalepka 45 Zwierzęta w ogrodach i krajobrazach miast średniowiecznych w malarstwie niderlandzkim XV wieku / M. Lubiarz, P. Kulesza 57 Ogrody klasztorne i ich rola w kształtowaniu tkanki urbanistycznej miasta Krakowa / K. Hodor 65 Warszawskie ogrody krajobrazowe w twórczości Zygmunta Vogla / A. Szendi, M. Jagiełło 75 Historia i projekt rewaloryzacji Parku Ludowego, dawnego parku Thiele-Wincklerów, w Bytomiu-Miechowicach / A. Zachariasz 99 Ogrody górnośląskich rezydencji miejskich / K. Łakomy 109 Miejsce i rola publicznych terenów zieleni w przestrzeni polskich miast XIX wieku / K. Kimic 119 Losy historycznych kompozycji ogrodowych włączanych w granice miasta Poznania na przykładzie zespołu pałacowo-parkowego w Naramowicach / M.T. Walerzak, P. Urbański, M. Krzyżaniak, D. Świerk 127 Szczecińskie przedogródki z przełomu XIX i XX wieku / M. Rzeszotarska-Pałka 135 Historyczne i współczesne założenia zieleni miejskiej Opola. Od XIX-wiecznych skwerów do realizacji z początku XXI wieku / M.E. Adamska 145 Problemy rewaloryzacji i ochrony parków historycznych w centrum miasta na przykładzie Ogrodu Krasińskich w Warszawie / B. Fortuna-Antoszkiewicz, A. Gawłowska, J. Łukaszkiewicz, E. Rosłon-Szeryńska OGRODY WSPÓŁCZESNE 169 Ogrody efemeryczne - od ingerencji artystycznych w przestrzeń publiczną do kompozycji parkowych / M.K. Leniartek 179 Wpływ zieleni przyulicznej na kształtowanie krajobrazu miejskiego. Analiza kryteriów doboru roślin / E. Szafranko 189 Zagospodarowanie terenów zieleni wokół zespołu staromiejskiego w Jezioranach - wybrane aspekty projektowe / M. Zagroba 199 Tereny parkowe w uzdrowiskach rejonu Gór Opawskich. Wybrane przykłady rewaloryzacji i rozwiązań współczesnych / A. Majdecka-Strzeżek 213 Układy wodne w zabytkowych parkach Łodzi / B. Wycichowska 223 Wprowadzenie zieleni komponowanej metodą na rewitalizację obszarów miejskich poprzemysłowych na przykładzie nowojorskich parków: High Line Park, Brooklyn Bridge Park i Freshkills Park / M. Wilczkiewicz 235 Ogrody i parki w miastach Hiszpanii / B. Makowska 245 Park Bagatelle - paryski drobiazg z wielką elegancją, historycznym, kulturowym i krajobrazowym bogactwem / M. Jeleniewska 255 263 271 277 283 291 299 307 313 327 Współczesne realizacje parkowe związane z nowymi zespołami mieszkaniowymi na przykładach Parc de Billancourt w Boulogne-Billancourt koło Paryża, Ecology Park i Central Park na Półwyspie Greenwich w Londynie / R. Jóźwik Wczoraj i dziś ogrodów dziecięcych: w poszukiwaniu alternatywy dla koncepcji post-and-platform i klasycznych ogrodów dziecięcych / M. Czałczyńska-Podolska „Community gardens", czyli ogrody sąsiedzkie - nowe formy zieleni w przestrzeni miejskiej / M.J. Latkowska Uwagi o architekturze ogrodów działkowych / H. Romanowski Zieleń dawnej Huty im. Tadeusza Sendzimira w Krakowie / K. Sokołowska Park zdrojowy w kompozycji miasta Iwonicz Zdrój / J. Gancarz-Żebracka Ogrody wertykalne w przestrzeni polskich miast / T. Malec Ogrody papieskie jako dopełnienie programu uzdrowiskowego Inowrocławia / Ł. Lewandowski Iluminacja zieleni jako istotny element struktury przestrzennej, estetyki i kompozycji miast / H. Michalak, A. Nawrowski Idea miasta-ogrodu w jednostce strukturalnej śródmieścia Bydgoszczy / I. Grześkow nr 7(29)A 3 25 39 47 57 67 77 87 105 121 139 151 163 Prefabrykowane technologie betonowych rezydencji Franka Lloyda Wrighta Textile Błock System / P. Bigaj Możliwości rehabilitacji wielkich zespołów mieszkaniowych na przykładzie wybranych państw zachodnich / J. Czado Centra multifunkcyjne w niewielkich ośrodkach osadniczych. Odpowiedź na likwidację szkół / M. Franta Tendencje w kształtowaniu współczesnej architektury mieszkaniowej wielorodzinnej na przykładzie wybranych realizacji z Amsterdamu / M. Głuchowski Ocena historycznych cech krajobrazu jako podstawa dla ich ochrony w gospodarowaniu i planowaniu / J. Jaworek Współczesna funkcja rynku - historycznej przestrzeni publicznej w wybranych miastach / J. Kobylarczyk Ponadczasowość architektury jednorodzinnej mies van der rohe z lat dwudziestych XX w. na przykładzie projektu ban shigeru - sagaponac house #4 z XXI w. -wersja rozszerzona / M. Konarzewski Analiza cech podmiejskiej zabudowy mieszkaniowej na przykładzie inwestycji deweloperskich zrealizowanych w okolicy Krakowa / M. Kucharczyk Czas wolny dzieci we współczesnych polskich miastach. Wprowadzenie do poszukiwań optymalnych rozwiązań przestrzennych / A. Martyka Energooszczędność jako czynnik kształtowania architektury. Tradycja i współczesność / Ostrowska Zabytki kartografii z drugiej połowy XVII i początku XVIII stulecia jako źródła do badań przemian przestrzennych zachodnich przedmieść Krakowa / K. Petrus Skala ludzka w architekturze i przestrzeni mieszkaniowej / W. Sumlet Sześćdziesiąt parków Manhattanu - kanwa jakości życia / W. Kosiński nr 8(30)A OGRODY UŻYTKOWE I ICH MIEJSCE W SZTUCE OGRODOWEJ ZRÓŻNICOWANIE FORM OGRODÓW UŻYTKOWYCH 7 O użytkowaniu ogrodu (wprowadzenie w problematykę) / A. Mitkowska, K. Łakomy 19 Zwierzyniec - ponadczasowe zjawisko społeczno-krajobrazowe od Tiglatpilesara I (1115-1076 p.n.e.) do Edwarda Gierka (Arłamow 1989) / M. Siewniak 27 Piękno i użyteczność - O sztuce uprawy roślin użytkowych / A. Zachariasz 41 Ogród ozdobny jako ogród użytkowy / K. Sokołowska 49 Ogrody lecznicze na wybranych dziełach malarstwa tablicowego XV wieku / P. Kulesza OGRODY UŻYTKOWE UKŁADÓW SAKRALNYCH I REZYDENCJONALNYCH 57 Ogrody użytkowe klasztorów bernardyńskich / B. Pierścionek 65 Sacrum i użytkowość zespołu sakralnego św. Brykcjusza (woj. opolskie) / A. Steuer 77 Storczykarnia zamku w Łańcucie / Z.W. Czerniakowski, D. Pańczyk, T. Olbrycht 83 „Wilanowski ogród włoski" -rzecz o użytkowo-ozdobnym charakterze ogrodu Jana III Sobieskiego / D. Sikora 91 Miejsce i funkcja ogrodów użytkowych w różnych założeniach ogrodowych na przykładach: Parku Rezydencji Książąt Radziwiłłów w Nieborowie, Ogrodu Księcia Walii Karola oraz Ogrodu Plebańskiego Parafii Rzymskokatolickiej w Żelechowie / A. Chmielewska ZIELEŃ UŻYTKOWA W KRAJOBRAZACH 103 Sady w krajobrazie - między archetypem raju a współczesnym ogrodem użytkowym / A. Staniewska, J. Skrzyński 119 Drzewa i krzewy owocowe jako elementy kompozycji krajobrazowych w świetle polskich traktatów z XIX i początku XX wieku / P. Baster 127 Obsadzanie dróg drzewami owocowymi w Polsce - tradycja i współczesność (XIX/XX w.) / B. Fortuna-Antoszkiewicz, J. Łukaszkiewicz 137 Szkółki roślinne jako ogrody użytkowe w kompozycjach krajobrazowych XVIII i XIX wieku ze szczególnym uwzględnieniem obszaru Niemiec, Polski i Śląska / A. Bieleń-Ratajczyk, A. Szendi 145 Tradycja winnych sadów na terenie Pomorza Zachodniego / M. Rzeszotarska-Pałka 153 Ogrody botaniczne Portugalii / M.E. Adamska MIEJSKIE OGRODY UŻYTKOWE 165 Ogród botaniczno-rolniczy Edwarda Janczewskiego przy Studium Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie jako kolekcja roślin użytkowych / I. Krzeptowska-Moszkowicz 171 Ogródki dla robotników przełomu XIX i XX wieku -założenia ideowe dla rozwiązań stosowanych w Królestwie Polskim / K. Kimic 179 Możliwości adaptacji terenów ogrodów działkowych na obiekty ogólnodostępne na przykładzie rodzinnego ogrodu działkowego przy Kanale Gocławskim w Warszawie / M. Szczęsny, K. Kimic 187 Pracownicze ogrody górnośląskich osiedli przemysłowych z przełomu XIX i XX wieku w świetle wybranych publikacji z epoki / K. Łakomy 197 203 Znaczenie parków miejskich w kulturze tureckiej na przykładzie Alâeddin Tepesi w Konyi / T. Malec Ogrody użytkowe na współczesnych terenach zieleni przydomowej Poznania / M. Banach WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PROJEKTOWANIU OGRODÓW UŻYTKOWYCH 213 Rośliny użytkowe - zastosowanie we współczesnej architekturze krajobrazu / J. Dudek-Klimiuk 223 Renesans miejskich ogrodów użytkowych / K. Asanowicz 231 Współczesne tendencje w kształtowaniu krajobrazu i architektury winnic / I. Sykta 245 Ogrody terapeutyczne - miejsca biernej i czynnej „zielonej terapii" / M.J. Latkowska, M. Miernik 253 Funkcja i użyteczność zieleni w strukturach układów komunikacyjnych / G. Leśniak 263 Współczesne ogrody użytkowe w Stanach Zjednoczonych / M. Czałczyńska-Podolska 271 Nowe formy miejskiej zieleni użytkowej (wybiegi dla psów w Nowym Jorku) / M.Z. Wilczkiewicz 279 Komponowanie krajobrazu przestrzeni osiedlowej ogrodami pionowymi / M. Sych, K. Hodor Oprac. BPK