2.Biologia molekularnak

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO
NA WYDZIALE LEKARSKIM I
ROK AKADEMICKI 2016/2017
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla I ROKU STUDIÓW
1. NAZWA PRZEDMIOTU : BIOLOGIA MOLEKULARNA
2. NAZWA JEDNOSTKI realizującej przedmiot:
KATEDRA I ZAKŁAD BIOCHEMII I BIOLOGII MOLEKULARNEJ
3 Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę:

Adres:

Tel. /Fax 854-65-13 / 854-65-10

Strona WWW

E-mail [email protected]
ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań, Coll. Anatomicum
http://www.biolmol.ump.edu.pl
4. Kierownik jednostki:

prof. dr hab. Paweł P. Jagodziński
5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS:
 Nazwisko: prof. dr hab. Paweł P. Jagodziński
 Tel. kontaktowy: (061) 854-65-13
 Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): pon-pt, godz. 10-14, KZBiBM (sekretariat)
 E-mail: [email protected]
6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do
platformy WISUS (listy studentów) (koordynator przedmiotu):
 Nazwisko: prof. dr hab. Paweł P. Jagodziński
 Tel. kontaktowy: (061) 854-65-13
 Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): pn-pt, godz. 10-14, KZBiBM (sekretariat)
 E-mail: [email protected]
 Osoba zastępująca: dr Marcin Hołysz
 Kontakt: pon-pt, godz. 10-14, KZBiBM (p. 12), 061 854-6518, [email protected]
7. Miejsce przedmiotu w programie studiów:
Rok: I
Semestr: I (ZIMOWY)
8. Liczba godzin ogółem : 30
liczba pkt. ECTS: 2
Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu
Semestr zimowy liczba godzin
Ćwiczenia
W
Ć
S
kategoria
KZBiBM
4
16
A
10
Razem:
4
16
A
10
9. SYLABUS
Nazwa
przedmiotu/modułu
Wydział
Nazwa kierunku
studiów
Poziom kształcenia
Forma studiów
Język przedmiotu
Biologia Molekularna
Lekarski I
Lekarski
jednolite magisterskie (studia wyższe)
studia stacjonarne
polski
obowiązkowy
Rodzaj przedmiotu
fakultatywny 
Rok studiów/semestr
1 2 3 4 5 6 7 8 9
I  II  III  IV  V  VI  
10  11  12 
Liczba godzin zajęć
dydaktycznych z
podziałem na formy
prowadzenia zajęć
30, w tym:
Założenia i cele
przedmiotu
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami z zakresu
biologii molekularnej, ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy dotyczącej: budowy i
struktury kwasów nukleinowych i chromatyny, procesów: replikacji, transkrypcji i translacji
oraz funkcji: genomu, transkryptomu i proteomu człowieka. Studenci zdobędą wiedzę
dotyczącą mechanizmów regulacji ekspresji genów i epigenetyki, a także systemów
odpowiedzialnych za naprawę i rekombinację DNA oraz degradację kwasów nukleinowych
i białek.
Przedmiot ma również na celu pokazanie możliwości zastosowania biologii molekularnej w
medycynie oraz uświadomienie przyszłym lekarzom znaczenia i korzyści płynących z
osiągnięć współczesnej genetyki medycznej m.in. diagnostyki molekularnej, ustalania
etiologii chorób i mechanizmów prowadzących do ich rozwoju, wyboru właściwej terapii, a
także prognozowania zagrożeń i profilaktyki m.in. chorób nowotworowych i
metabolicznych.
Studenci poznają zasady prowadzenia badań naukowych związanych z medycyną, a także
nabędą umiejętności projektowania i wykonywania badań naukowych oraz właściwej
interpretacji uzyskiwanych wyników i wyciągania wniosków.
W trakcie ćwiczeń laboratoryjnych studenci zapoznają się z technikami stosowanymi w
biologii molekularnej oraz przeprowadzą podstawowe badania genetyczne.
4 - wykłady, 10 - seminaria, 16 – ćwiczenia, .... – fakultety
Symbol
efektów
kształceni
a
zgodnie
ze
standard
ami
B.W13.
B.W14.
B.W34.
B.U9.
B.U14.
OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Metody weryfikacji
osiągnięcia
zamierzonych
efektów kształcenia:
WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
zna funkcje nukleotydów w komórce, struktury I- i II-rzędową DNA i RNA
oraz strukturę chromatyny;
zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka oraz podstawowe
metody stosowane w ich badaniu; opisuje procesy replikacji, naprawy i
rekombinacji DNA, transkrypcji i translacji oraz degradacji DNA, RNA i
białek; zna koncepcje regulacji ekspresji genów;
zna zasady prowadzenia badań naukowych, obserwacyjnych i doświadczalnych
oraz badań in vitro służących rozwojowi medycyny.
UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
posługuje się podstawowymi technikami laboratoryjnymi, takimi jak: analiza
jakościowa, miareczkowanie, kolorymetria, pehametria, chromatografia,
elektroforeza białek i kwasów nukleinowych;
planuje i wykonuje proste badanie naukowe oraz interpretuje jego wyniki i
wyciąga wnioski
KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
PUNKTY ECTS
egzamin końcowy
egzamin końcowy,
egzamin końcowy,
ćwiczenia
laboratoryjne
ćwiczenia
laboratoryjne
2
TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU:
Tematyka
Budowa DNA i chromatyny. Replikacja
Budowa RNA. Transkrypcja. Translacja.
Epigenetyczne mechanizmy regulacji ekspresji genów.
Molekularne podstawy uszkodzeń i naprawy DNA.
Biologia molekularna w medycynie. Diagnostyka chorób genetycznych.
Techniki stosowane w biologii molekularnej.
Izolacja, amplifikacja (PCR) i rozdział elektroforetyczny kwasów nukleinowych.
Badanie polimorfizmów genów, genotypowanie za pomocą reakcji PCR-RFLP oraz Real-Time
PCR
Zasady projektowania i prowadzenia badań naukowych, interpretacja wyników, wnioski.
Forma (wykłady,
seminarim,
ćwiczenia,
zaj.fakultatywne,
itp…)
wykład
wykład
seminarium
seminarium
seminarium
ćwiczenia
ćwiczenia
ćwiczenia
ćwiczenia
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA:
1. Jerzy Bal, Biologia molekularna w medycynie, PWN, 2011
2. Terry A. Brown, Genomy, PWN, 2012
3. Zofia Szweykowska-Kulińska, Biologia molekularna. Krótkie wykłady (wydanie III), PWN, 2011
4. Robert K. Murray, Daryl K. Granner, Victor W. Rodwell, Biochemia Harpera (wydanie VI), PZWL, 2012
WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU:
Warunkiem uzyskania zaliczenia zajęć jest obecność na seminariach i ćwiczeniach.
Student ma prawo do jednej nieobecności na zajęciach kontrolowanych.
Warunkiem dopuszczenia do egzamin końcowego jest zaliczenie zajęć kontrolowanych.
Egzamin końcowy z biologii molekularnej ma formę pisemną (100 pytań testowych jednokrotnego wyboru) i obejmuje
pełen zakres materiału przedmiotu (wykłady, seminaria i ćwiczenia). Aby uzyskać wynik pozytywny egzaminu
końcowego student musi uzyskać minimum 60 pkt (60%).
Student ma prawo do dwukrotnego terminu egzaminu poprawkowego.
10. Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów
Wykłady - Semestr zimowy
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Tematyka wykładów
Wykład 1.
Budowa DNA i chromatyny. Replikacja.
prof. dr hab. Paweł P.
Jagodziński
Wykład 2.
Budowa RNA. Transkrypcja. Translacja.
prof. dr hab. Paweł P.
Jagodziński
Ćwiczenia - Semestr zimowy
Tematyka ćwiczeń
Osoba odpowiedzialna
Sala
Ćwiczenie 1. Techniki stosowane w biologii molekularnej
Dr Marcin Hołysz
28 i 29
KZBBM
Mgr Dorota Bronowicka-Kłys
Mgr Marta Wesołowska
Mgr Małgorzata Zawadzka
32 i 33
KZBBM
Mgr Dorota Bronowicka-Kłys
Mgr Marta Wesołowska
Mgr Małgorzata Zawadzka
32 i 33
KZBBM
Dr hab. Adrianna
Mostowska
28 i 29
KZBBM
Tematyka seminariów
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Sala
Biologia molekularna w medycynie.
Diagnostyka chorób genetycznych.
Molekularne podstawy uszkodzeń i
naprawy DNA.
Epigenetyczne mechanizmy regulacji
ekspresji genów.
Dr Marcin Hołysz
Ćwiczenie 2.
Izolacja, amplifikacja (PCR) i rozdział
elektroforetyczny kwasów nukleinowych.
Badanie mutacji/polimorfizmów genów,
Ćwiczenie 3. genotypowanie za pomocą reakcji PCRRFLP oraz Real-Time PCR
Zasady projektowania i prowadzenia badań
Ćwiczenie 4. naukowych, interpretacja wyników,
wnioski.
Seminaria - Semestr zimowy
Seminarium 1.
Seminarium 2.
Seminarium 3.
Dr hab. Adrianna
Mostowska
Mgr Hanna
Drzewiecka
28 i 29
KZBBM
28 i 29
KZBBM
28 i 29
KZBBM
11. Organizacja zajęć:
Zajęcia na I roku odbywają się zgodnie z planem zajęć z Dziekanatu.
Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostki:
http://www.biolmol.ump.edu.pl
REGULAMIN ZAJĘĆ:
 Obecność na wszystkich zajęciach jest obowiązkowa, a obecność na ćwiczeniach
i seminariach jest kontrolowana.
 Spóźnienie przekraczające 15 minut traktuje się jako nieobecność.
 Student nie ma obowiązku usprawiedliwiania nieobecności na zajęciach kontrolowanych.
 Studentowi przysługuje możliwość odrabiania zajęć seminaryjnych i ćwiczeniowych
jedynie w tygodniu, w którym realizowane są dane zajęcia.
 Student ma prawo do jednej nieobecności na zajęciach kontrolowanych (seminaria
i ćwiczenia).
Seminaria
Seminaria prowadzone są w formie interaktywnej, aby studenci mogli brać czynny udział
w zajęciach i wykazać się znajomością materiału.
Ćwiczenia
Zajęcia praktyczne z biologii molekularnej odbywają się w grupach ćwiczeniowych wg
harmonogramu zajęć.
a) ćwiczenia laboratoryjne rozpoczynają się punktualnie zgodnie z harmonogramem zajęć;
b) student musi być przygotowany teoretycznie na każde ćwiczenie w stopniu
umożliwiającym podjęcie zajęć praktycznych;
c) na zajęciach praktycznych studenci są zobowiązani do pracy w fartuchach laboratoryjnych,
przestrzegania przepisów BHP oraz zarządzeń porządkowych osób prowadzących ćwiczenia.
Zaliczanie zajęć kontrolowanych
Warunkiem uzyskania zaliczenia zajęć jest obecność na seminariach i ćwiczeniach.
Egzamin
 Warunkiem dopuszczenia do egzamin końcowego jest zaliczenie zajęć kontrolowanych.
 Egzamin końcowy z biologii molekularnej obejmuje pełen zakres materiału przedmiotu
(wykłady, seminaria, ćwiczenia).
 Termin egzaminu wybiera student, zapisując się na jeden z trzech proponowanych
terminów (zapisy w systemie OLAT). Nie zgłoszenie się w ustalonym terminie jest
równoznaczne z utratą jednego z terminów zdawania egzaminu.
 Egzamin końcowy z biologii molekularnej ma formę pisemną (test 100 pytań,
jednokrotnego wyboru).
 Ocena końcowa zostanie wpisana do indeksu zgodnie z poniższym kryterium:
– bardzo dobry
powyżej 94 pkt.
– ponad dobry
od 87 do 93 pkt.
– dobry
od 80 do 86 pkt.
– dość dobry
od 70 do 79 pkt.
– dostateczny
od 60 do 69 pkt.
– niedostateczny
poniżej 60 pkt.
Student ma prawo do dwukrotnego terminu egzaminu poprawkowego.
O ocenie pozytywnej egzaminów w terminach poprawkowych decyduje otrzymanie co
najmniej 60 punktów.
Studenta obowiązuje ponadto: przestrzeganie ogólnie przyjętych norm zachowania;
uporządkowanie stanowiska pracy po zakończeniu ćwiczenia; poszanowanie aparatury,
sprzętu i wyposażenia sal dydaktycznych oraz przestrzeganie bieżących zarządzeń
Kierownika Katedry i osób prowadzących zajęcia.
Regulamin zajęć z biologii molekularnej oparty jest na Statucie Uniwersytetu Medycznego
im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu oraz Regulaminie Studiów w Uniwersytecie
Medycznym w Poznaniu, które obowiązują we wszystkich sprawach nie objętych niniejszym
regulaminem.
PROGRAM ZAJĘĆ:
 Wykłady:
- Budowa DNA i chromatyny. Replikacja.
- Budowa RNA. Transkrypcja. Translacja
 Seminaria:
- Biologia molekularna w medycynie. Diagnostyka chorób genetycznych.
- Molekularne podstawy uszkodzeń i naprawy DNA.
- Epigenetyczne mechanizmy regulacji ekspresji genów.
 Ćwiczenia:
- Techniki stosowane w biologii molekularnej.
- Izolacja, amplifikacja (PCR) i rozdział elektroforetyczny kwasów nukleinowych.
- Badanie mutacji/polimorfizmów genów, genotypowanie za pomocą reakcji PCR-RFLP oraz
Real-Time PCR
- Zasady projektowania i prowadzenia badań naukowych, interpretacja wyników, wnioski.
PROGRAM NAUCZANIA
Wymagania wstępne: Znajomość różnic budowy genomów u Prokariota i Eukariota.
Przygotowanie do zajęć: Zapoznanie się z regułami pracy w laboratorium i zasadami BHP.
Wymagania końcowe: Opanowanie materiału objętego programem nauczania biologii
molekularnej.
12. Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny
Zaliczenie – obecność na seminariach i ćwiczeniach.
Egzamin końcowy – test (100 pytań jednokrotnego wyboru), w systemie OLAT.
13. Literatura:
Zalecana literatura:
5. Jerzy Bal, Biologia molekularna w medycynie, PWN, 2011
6. Terry A. Brown, Genomy, PWN, 2012
7. Zofia Szweykowska-Kulińska, Biologia molekularna. Krótkie wykłady (wydanie III),
PWN, 2011
8. Robert K. Murray, Daryl K. Granner, Victor W. Rodwell, Biochemia Harpera (wydanie
VI), PZWL, 2012
14.Studenckie koło naukowe

Opiekun koła – nie dotyczy

Tematyka – nie dotyczy

Miejsce spotkań – nie dotyczy
15. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora