Rynek budownictwa mieszkaniowego, budownictwa użyteczności

Rynek budownictwa mieszkaniowego, budownictwa użyteczności

Rynek budownictwa
mieszkaniowego, budownictwa
użyteczności publicznej i stolarki
budowlanej w Finlandii
2015-12-25 17:17:44
2
1. Wielkość rynku mieszkaniowego w Finlandii Liczba mieszkań w Finlandii przekracza obecnie 2,7 milionów. Z
danych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny Finlandii wynika, że pod koniec 2008 roku łączna
liczba mieszkań wynosiła 2 768 000. Od roku 1990 liczba mieszkań wzrosła o 558 000, co oznacza roczny wzrost
średnio o 31 000 mieszkań. Jeszcze w latach 90. rocznie oddawano do użytku ok. 37 000 mieszkań, natomiast w
ostatnim dziesięcioleciu ilość mieszkań oddawanych do użytku zmalała.
1. Wielkość rynku mieszkaniowego w Finlandii
Liczba mieszkań w Finlandii przekracza obecnie 2,7 milionów. Z danych opublikowanych przez Główny Urząd
Statystyczny Finlandii wynika, że pod koniec 2008 roku łączna liczba mieszkań wynosiła 2 768 000. Od roku
1990 liczba mieszkań wzrosła o 558 000, co oznacza roczny wzrost średnio o 31 000 mieszkań. Jeszcze w latach
90. rocznie oddawano do użytku ok. 37 000 mieszkań, natomiast w ostatnim dziesięcioleciu ilość mieszkań
oddawanych do użytku zmalała.
Obecnie na rynku mieszkaniowym dominują bloki mieszkalne. Jeszcze w roku 1990 liczba mieszkań w blokach
mieszkalnych (939 000) porównywalna była do liczby mieszkań w budynkach jednorodzinnych (tylko o 4000
mniej). W ostatnim dziesięcioleciu wyraźnie zwiększył się udział budownictwa bloków mieszkalnych. Pod koniec
roku 2008 liczba mieszkań w blokach o 106 000 przekroczyła liczbę mieszkań w domach jednorodzinnych. Od
roku 1970 dziesięciokrotnie wzrosła liczba budynków jednorodzinnych wykonanych w zabudowie bliźniaczej: z 30
000 do 382 000.
Rozpoczęcie prac budowlanych mieszkań wg poszczególnych typów zostało przedstawione na rys. 1 na końcu
artykułu. Diagram na rys. 2 na końcu artykułu obrazuje liczbę wolnych mieszkań na sprzedaż w latach 20022009, a na rys. 3 - budynki mieszkalne.
2. Wielkość rynku budownictwa kubaturowego
Wartość rynku budownictwa kubaturowego wynosiła w 2008 roku 24,1 miliarda EUR, z czego prace budowlane
wyniosły 14,7 miliardów, a prace remontowe - 9,4 miliardów EUR.
Spośród nowo wybudowanych obiektów 5,8 miliardów EUR pochłonął rynek budownictwa mieszkaniowego,
natomiast pozostałe 8,9 miliardów EUR - rynek budownictwa użyteczności publicznej. Równolegle udział prac
remontowych wyniósł w budownictwie mieszkaniowym 4,9 miliardów EUR, a w budownictwie użyteczności
publicznej - 4,5 miliardów EUR.
Rozpoczęcie prac budowlanych - wielkość powierzchni mieszkalnej i budynków użyteczności
publicznej w milionach metrów sześciennych od roku 2006 do 2010:
2006
2007
2008
2009
prognoza
2010
prognoza
3
Powierzchnia mieszkalna
15,1
13,5
10,6
8,2
9,0
Powierzchnia biurowa i
sklepowa
8,2
12,2
8,5
4,5
4,0
Budynki użyteczności
publicznej
1,9
2,4
3,1
3,0
3,0
Powierzchnia przemysłowa i
magazynowa
10,0
15,2
12,5
7,0
6,0
Budynki rolnicze
4,2
4,5
3,5
4,0
4,0
Inne
3,9
3,9
3,7
3,3
3,5
Razem
43,3
51,7
41,9
30,0
29,5
Budownictwo mieszkaniowe i budownictwo użyteczności publicznej zostało przedstawione w postaci diagramu
(rys. 4) na końcu artykułu.
Budownictwo mieszkaniowe i budownictwo użyteczności publicznej w I-II kwartale 2009 roku w
porównaniu z analogicznym okresem roku 2008:
Budownictwo mieszkaniowe i budownictwo użyteczności publicznej -14%
Rozpoczęcie prac budowlanych -42%
Mieszkania -31%
Budynki biurowe i sklepowe -56%
Budynki użyteczności publicznej -5%
Budynki przemysłowe i magazynowe -56%
Wydane zezwolenia -25%
4
3. Rządowe sposoby wspierania inwestorów budujących budynki mieszkalne lub właścicieli
budynków prowadzących remonty
Rząd fiński wspiera zakup i budowę budynków mieszkalnych, oferując ulgę mieszkaniową w postaci zwrotu
podatków za odsetki z pożyczek mieszkaniowych. Ponadto możliwe jest otrzymanie zwrotu podatków za prace
remontowo-wykończeniowe. Spółdzielnie mieszkaniowe (w Finlandii są to bloki mieszkalne oraz domy
jednorodzinne w zabudowie bliźniaczej) do końca roku 2010 mogą otrzymać dofinansowanie remontów
budynków, przy czym w okresie 1.4. - 31.12.2010 dofinansowanie będzie przysługiwać wyłącznie na inwestycje
poprawiające efektywność energetyczną.
Ponadto rząd wspiera budowę i remonty mieszkań na wynajem oraz mieszkań półwłasnościowych poprzez
pożyczki preferencyjne i ulgi budowlane. Przez pojęcie mieszkania półwłasnościowego rozumie się typ
mieszkania, za które lokator przed wprowadzeniem się do mieszkania uiszcza jednorazową opłatę stanowiącą
określony procent wartości mieszkania, a następnie płaci tylko miesięczny czynsz. Jest to forma pośrednia
między mieszkaniem wynajętym a własnościowym.
Za politykę mieszkaniową kraju odpowiada wydział mieszkaniowy Departamentu Środowiska Zabudowanego w
Ministerstwie Środowiska. Zarządzanie ulgami mieszkaniowymi od początku 2008 roku nie należy do obowiązków
Ministerstwa Środowiska, tylko Ministerstwa Zdrowia i Spraw Socjalnych.
Dofinansowania, ulgi i gwarancje mieszkaniowe przyznaje ponadto Centrum Finansowo-Rozwojowe Budownictwa
Mieszkaniowego ARA.
4. Wielkość i asortyment rynku stolarki budowlanej
Całkowita wartość wyrobów wykorzystywanych w budownictwie mieszkaniowym i budownictwie użyteczności
publicznej wyniosła w 2008 roku 11,8 miliardów EUR. Z tego ok. 380 milionów EUR przypada na rynek okien z
drewnianą ramą, a na rynek drewnianych drzwi ok. 240 milionów. Wartość stolarki budowlanej wykonanej z
metalu wyniosła łącznie 160 milionów EUR.
Ilość okien wytwarzanych rocznie w Finlandii wynosi ok. 1,4 miliona. Brak szczegółowych danych na temat ilości
produkowanych rocznie drzwi.
Zdecydowaną większość (blisko 80-90%) okien produkowanych w Finlandii stanowią okna drewniano-aluminiowe.
Udział okien plastikowych wynosi zaledwie kilka procent, w przeciwieństwie do innych krajów Europy.
Nowo produkowane okna i drzwi trafiają średnio w 50% do nowych budynków i w pozostałych 50% do budynków
remontowanych, podczas gdy w Europie Środkowej udział nowych okien i drzwi w budynkach remontowanych
jest wyższy.
5. Specyficzne wymagania dla rynku okien i drzwi
Okna i drzwi, jak również inne wyroby budowlane, muszą spełniać określone wymogi. W Finlandii do obrotu
handlowego upoważnia m.in. oznakowanie CE, system stosowany w krajach ETA. Symbol CE wraz z informacją
5
towarzyszącą stanowi wiążące prawnie poświadczenie przeprowadzenia i zakończenia procedury oceny
zgodności i oznacza przyjęcie przez producenta odpowiedzialności za wprowadzenie wyrobu na rynek.
W Finlandii instytucją upoważnioną do kontroli oznakowania CE na produktach jest z mocy Ministerstwa
Środowiska Centrum ds. Bezpieczeństwa Technologii TUKES. TUKES kontroluje oznakowania CE wszystkich
produktów wprowadzanych na fiński rynek.
Zgodnie z rozporządzeniem wydanym przez Ministerstwo Środowiska z dnia 22. grudnia 2008 roku,
zaostrzającym wymogi odnośnie izolacji, od początku b.r. przenikalność cieplna drzwi zewnętrznych i okien może
wynosić maksymalnie 1,0 W/m2K. Z tego powodu większość okien obecnie produkowanych w Finlandii ma szkło
selektywne. W szczególnych przypadkach okna i drzwi zewnętrzne powinny mieć też określone parametry
akustyczne.
Fińskie okna różnią się od okien produkowanych w innych krajach Europy oraz w USA, ponieważ mają potrójne
szyby i podwójne ramy, podczas gdy w oknach produkowanych w reszcie Europy są dwie szyby i jedna rama.
Ponadto w fińskich oknach większa jest głębokość ramy okiennej. Te dwa elementy mają wpływ na to, że fińskie
okna lepiej zabezpieczają przed utratą ciepła. Róznice między oknami fińskimi a europejskimi są widoczne na
rys. 5 na końcu artykułu.
W przypadku wyrobów wykorzystywanych w budownictwie mieszkaniowym i budownictwie użyteczności
publicznej nie występują bariery w dostępie towarów z innych krajów na rynek fiński.
6. Kanały dystrybucji okien i drzwi
Fińska Federacja Przemysłu Budowlanego Rakennusteollisuus nie dysponuje danymi procentowymi na temat
różnych kanałów dystrybucji okien i drzwi oraz ich udziału w ogólnej sprzedaży. Wiadomo jednak, że okna i drzwi
są sprzedawane bezpośrednio przez producenta lub, w dużym stopniu, za pośrednictwem dystrybutorów. Okna,
w przeciwieństwie do drzwi wewnętrznych, nie są zwykle sprzedawane do sklepów budowlanych, tylko trafiają w
głównej mierze bezpośrednio do przedsiębiorców budowlanych, fabryk domów oraz do firm zajmujących się
remontem budynków.
7. Aktualne ceny detaliczne okien z różnych materiałów
Ceny kształtują się rozmaicie w zależności od jakości i ilości produkowanych okien. Średnia cena okna typu MSE
(z podwójną ramą drewniano-aluminiową i potrójna szybą) o rozmiarze 120x140 cm wynosi ok. 250 EUR. W
okresie letnim ceny okien mogą wzrosnąć nawet o 20%.
8. Perspektywy rozwoju budownictwa mieszkaniowego i budownictwa użyteczności publicznej w
najbliższych latach
W roku 2009 rynek budownictwa mieszkaniowego i budownictwa użyteczności publicznej w Finlandii dotknął
6
kryzys, który spowodował spadek w budownictwie. Szacuje się, że zwrot nie nastąpi jeszcze w roku 2010.
Prognozy opublikowane przez Fińską Federację Przemysłu Budowlanego Rakennusteollisuus RT przewidują
spadek wielkości rynku budownictwa mieszkaniowego i budownictwa użyteczności publicznej o 12 procent w
roku 2009 i o kolejne 3 procent w roku 2010. Oznacza to 21 000 mieszkań oddanych do użytku w roku 2009 oraz
ok. 23 000 mieszkań w roku 2010. W najbliższych latach zapotrzebowanie na rynku mieszkaniowym w Finlandii
będzie wynosić ok. 30 000 nowych mieszkań rocznie.
Udział budownictwa w tworzenia PKB jest w Finlandii wyższy niż w innych krajach o porównywalnym poziomie
rozwoju. Prognozy przewidują spadek w najbliższych latach, który nie będzie jednak równie dotkliwy jak
przykładowo w innych krajach nordyckich. Trwająca wciąż rozbudowa miast zapewnia ciągłe zapotrzebowanie na
budowę nowych mieszkań. Szacuje się, że w najbliższych latach dzięki ulgom oferowanym przez rząd fiński
znacznie wzrośnie wartość budownictwa remontowego.
Przed fińskim rynkiem budowlanym stoją nowe wyzwania ze względu na problem starzenia się społeczeństwa.
Liczba osób starszych (za takie uważa się osoby, które ukończyły 65. rok życia) wzrośnie w ciągu najbliższych 20
lat o pół miliona, co zmusi fiński rynek budownictwa mieszkaniowego do zwrócenia większej uwagi na
dostosowanie funkcjonalności budynków do osób starszych. W roku 2008 w blokach mających ponad 3 piętra i
nie wyposażonych w windy mieszkało 24 000 starszych osób. W blokach trzypiętrowych bez wind mieszkało
blisko pół miliona osób, z których liczba osób starszych wynosiła 72 000.
Źródła:
Główny Urząd Statystyczny w Finlandii. Dane na temat rynku mieszkaniowego zostały zaktualizowane
15.12.2009.
Fińska Federacja Przemysłu Budowlanego Rakennusteollisuus RT
Biuletyn Rakennusteollisuus 2/2009, Timo U. Korhonen
Państwowe Centrum Badań Technicznych VTT
7